Jaarpang
DONDERDAG 1 DECEMBER 1932
No. 22301
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
llClEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
Ure advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën
tuitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts
|een maximum aantal woorden van 30
Vso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
[ven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35; per week I 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn. per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
lommer bestaat uit VIER Blad»
EERSTE BLAD.
HINDERWET.
lemeester en Wethouders van Leiden
In ter algemeene kennis, dat door
Jé beslissing op het verzoek van: a.
American Petroleum Company
réunnlng tot het oprichten van eer.
iiondsche bewaarplaats voor benzine
fcvengrondsche aftapinrichting in en
C tot het Utrechtsche Jaagpad be
lde gedeelte van het kadastrale per-
léctie M. No. 3622 en nabij het aan
Jnd Jaagpad gelegen huis, plaatse-
Imerkt 10b; b. W. Couwenberg om
ining tot het oprichten van een door
motoren gedreven inrichting ten
e van het Café-Restaurant in het
Breestraat No. 84, kad, bekend,
\o. No. 141; c. F. C. van der Stoel
rgunning tot het oprichten van een
Inrichting in het perceel De Genes-
ist No. 124, kad. bekend Sectie O
ft, is verdaagd.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
L1 December 1932. 1314
HET NIEUWE RAADHUIS.
diend is een wetsontwerp tot ver
van het algemeen nut der ont-
Jng van perceelen, enz. noodig voor
louw van een nieuw raadhuis en het
leden van de Koornbrugsteeg alhier-
Ée Memorie van Toelichting wordt
pn op de Leidsche stadhuisplannen
voorgenomen uitbreiding van het
welke laatste gelegenheid biedt
smalle Koornbrugsteeg de ver-
e breedte te geven. De totale breedte
113 meter. Voor de verwezenlijking
(plannen zal de gemeente moeten
beschikken over 14 perceelen. Er
voldoende aanleiding tot toepas-
Ier Onteigeningswet.
ZILVEREN JUBILEUM.
I den Markt- en Havendienst.
lag is het 25 jaar geleden, dat de
P. van der Voort, havenrecher-
J; in dienst der gemeente trad.
jet in het algemeen bij den Markt-
ivendienst te doen gebruikelijk der
jubilea op eenigszins feestelijke
b vieren, hoeveel te meer was daar-
reden, nu het een zoo alge-
I geacht ambtenaar als de heer Van
»rt betrof.
[enmorgen om elf uur werd de jubi-
Pn tegenwoordigheid van het geheele
peel, voorzooverre niet door dienst
Iderd. allereerst toegesproken door
ffrecteur. den heer L. A. Mennes, die
l°P het standvastig karakter van den
|v d. Voort, die steeds recht op zijn
Tpieegt af te gaan. Spr. heeft hem
Kennen als een zeer goed ambte-
Ijue dag en nacht klaar staat voor
ÏJenft en ook in zijn liefhebberijen
inf en plichtsbetrachting
F De heer Mennes herinnerde in
pand aan de cursussen in zwemmen,
van drenkelineen en Eerste Hulp
^gelukken, waarvoor de jubilaris
f e geijverd heeft.
Tsotte bood hij hem namens het ge-
KeJtuur wethouder Goslinga was
P wtedigheid verhinderd de ge-
fjiijke gratificatie en namens de
Ir a1} een vookstoel aan.
■oudste collega, de heer B. Broers,
r Y.oor de in de afgeloopen kwart-
ondervonden aangename samen wer-
Itn i?ra^ den wensch uit. dat deze
Ipnjt bestendigd zou worden,
r-ns de brugwachters bood de heer
^1&sel met een humoristische toe-
i p ït Pilaris een gouden horloee
ttslnfl noot€ een schemerlamn aan
ter t AST)rak de oudste brugwachter
ie w Aren^en, nog zijn persoonliike
Éibiln F ,ne: en bon^achting voor
L- ar,s uit waarna deze in eenige
pen woorden dankte voor de hem
«te hulde.
VER. VAN CHEFS IN HET
GRAFISCH BEDRIJF.
District Leiden.
van bovengenoemd
iae 10 5, er Fe'j uit Amsterdam op
■I? o D,eccmber a.s. een lezing hou-
Bela'" ouden als tak van Kunst-
fef^Paa'yitheld van den spreker, het
leid j|?a' door hem zal worden be-
'i skrt™1,ede de zeer uitgebreide col-
enwelke zullen worden
eén zWh reeds borg voor 'n zeer
""«i avond.
ARBEIDSBEURS.
tv? November 1932 waren
4067) werkzoekenden inge-
STED. FABRIEKEN VAN GAS EN
ELECTRICITEIT.
Jaarverslag over 1931.
votenndebOVonUgeen0de:md iaarversla*
tdrFe,inen dn gebouwen, in het bezit
der fabrieken, besloegen op 31 December
een oppervlakte van bijna 7 h.a.
gebouwen, gashouders, toestellen,
steenkolen en verdere inventaris der fa
brieken waren tegen brandschade verze
kerd voor een bedrag van 7.130.375 gld i
T e?rfo„0£en,bar5 ver"chtine der gemeente
Lelden bestond op het einde des jaars uit
<5.Jii lantaarns, «waarvan 1414 ingericht
voor gas en 897 voor electriciteit
De Hoofdcijfers luiden als volgt.
Omschrijving
Productie bruto
netto
Inkoop
Verkoop Leiden
Buitengemeenten
Tractie
Samen
Gemeenten verzorgingsgebied
Inwoners
Oppervlak totaal
t.o.v. Zuid-Holland
Rechtstr. aansl. Leiden
Buitengemeenten
Samen
Aansl in en gros-gemeenten
Aansl. totaal generaal
Meters geplaatst
Leidingnet hooge druk resp. spanning
Leidingnet lage druk resp. spanning
Leidingsnet samen
Aanschaffingswaarde
Boekwaarde
reed, zoodat dit station in Juni m bedrijf
kon worden genomen.
Hierdoor werd het mogelijk uitvoering
te geven aan de plannen tot verdere her
ziening van de voeding van het stadsnet,
dat gesplitst werd in twee groote distric
ten. Het district Oost wordt gevoed door
het zoo even genoemde station Oost en
het district Noord door het onderslation
Noord, ondergebracht in een gedeelte der
3-kV schakelruimte in de Electriciteits-
fabriek.
In elk der districten vormt het 3-kV-net
één geheel. Het is van een passende be
veiliging voorzien, waardoor de zoo ge-
wenschte vereffening van stroom en span
ning en daarmede een gelijkmatige span-
Gas
Electriciteit
18.480 400 m-
46.726.300 kWh
18.480.400
42.801.200
17.000
11.083.500
17.307.600
6.613.700
16.581.100
4.977.300
17.697.200
38.866.000
15
33
136.240
243.090
251 km=
624 km:
9
21
17.4.80 St.
14.490 st.
5.050
6.200
22.530
20.690
5.600
20.620
28.130
41.310
22530
20.870
65 km
373 km
182
315
247
3.264.150 gld.
688
9.384.450 gld.
1.196.190
5.738.910
De bruto aflevering van gas is in 1931
gestegen met 596.690 ma of 3,3% en be
droeg in totaal 18.483.090 m3.
In de koolgasfabriek werden 41.620 ton
gaskolen gedestilleerd, welke gemiddeld
401 mVt van 4200 kcal/m3 hebben uitge
leverd.
De middenprijzen van de kolen, gelost
op het terrein, bedroegen 10.66 gld. per
ton voor de gaskolen en 10,70 gld. voor de
cokeskolen (fijn). Het cokesverbruik voor
de generatoren bedroeg 17,9% en aan bij
producten werden verkregen 74,8% cokes,
4,1% koolteer en 0,05% ammoniak (NH3).
De watergasfabriek, welke alleen in
October en November buiten dienst is ge
weest, droeg 10% bij in de totale productie.
Aan grondstoffen werden verbruikt 880
ton gascokes en 535 ton gasolie, terwijl de
Electriciteitsbedrijven den benoodigden
stoom leverde. Een ton generatorcokes le
verde gemiddeld 2.040 M;I watergas: het
olieverbruik bedroeg 330 liter per 1000 m'
georoduceerd gas.
Ten aanzien van de afd. electriciteit
wordt het volgende gezegd:
De draaistroomproductie bedroeg over
het afgeloopen jaar 42.801.170 kWh en is
ten opzichte van het daaraan voorafgaan
de jaar gestegen met 1.781.470 kWh of
4.3%. Als maximale belasting werd, even
als in 1930. 14.300 kW genoteerd.
Het totale brandstoffenverbruik heeft
bedragen 35.150 ton, waarmede geprodu
ceerd werden 299.600 ton stoom.
De montage van de electrische inrich
ting van het onderstation Oost kwam ge-
ningsverdeeling, ook bb zware belasting,
mogelijk is De in het vorige jaarverslag
vermelde moeilijkheden van dezen aard
zijn hiermede dan ook inderdaad geheel
opgelost.
Het kabelnet werd in den loop van het
jaar uitgebreid met ruim 60 km., zoodat
de totale lengte van het hoog- en laag
spanningsnet op 31 December 688 km be
droeg.
De werkzaamheden voor het aanbrengen
van de nieuwe beveiliging van de ooste
lijke helft van het 10-kV-net kwamen
vrijwel geheel gereed.
In de westelijke -helft werd een aan
vang gemaakt met deze moderniseeringen.
Ook hier zullen distantierelais en onaf
hankelijke maximaalrelais worden toege
past.
Het aantal transformatorruimten ver
meerderde met 16 stuks. Het totale aan
tal, op 31 December in gebruik, bedroeg
295. waaronder 38 zuilen.
Het zwakstroomkabelnet onderging een
uitbreiding van bijna 50 km De totale
lengte werd hierdoor gebracht op bijna
150 km.
Het net van den klokkendienst had op
31 December een totale lengte van 21 km.
Er waren op aangesloten 93 klokken, waar
van 14 ten dienste van de openbare tijds
aanwijzing.
Het aantal in gebruik zijnde heetwater-
toestellen vermeerderde van 751 op 1 Jan.
tot 1000 op 31 December. Het totale ver
mogen van deze toestellen bedroeg op het
einde des jaars 700 kW.
EEN MERKWAARDIG JUBILEUM.
Sint Nicolaas is een gulden tijd voor de
meeste winkeliers. Vooral die laatste dagen
voor 5 December brengen honderden men-
schen in de winkels, zoodat er overal han
den tekort komen om alle klanten vlot te
bedienen. En maar héél weinig winkeliers
kunnen dan rekenen op een zóó voortref
felijke en onbaatzuchtige hulp als waar
over de heer W. F. van der Reyden Jr.,
banketbakker Nieuwe Rijn 43 beschikt in
de persoon van mej. H. Klikee, bij de
clientèle algemeen bekend onder den naam
van „Tante Hesje". Dit feit op zich zelf
zou ons geen aanleiding geven er de aan
dacht op te vestigen, ware het niet. dat er
hier sprake is van een gouden jubileum,
Want hoe ongelooflijk het ook moge
klinken: het is dit jaar voor de vijftigste
maal. dat „Tante Hesje", haar geheel bp-
langlooze en zeer gewaardeerde medewer
king tijdens de Sinterklaasdrukte verleent.
En ondanks haar 76 jaar doet zij het met
dezelfde opgewektheid en accuratesse als
een halve eeuw geleden. Wanneer in den
nacht voorafgaande aan den feestdag de
bakkerij onder hoofdruk werkt, wil „Tante
Hesje" van geen slaoen weten, doch be
raamt reeds haar „plan de camoagne". En
den dae' zelf is zii eerst recht in haar ele
ment. Dan kent zij geen vermoeidheid,
zorgt ervoor, dat de banketletters bij me
vrouw A. om vijf minuten voor twaalf en
bij mevrouw B. om vijf minuten over
twaalf worden bezorgd, kortom regelt ge
heel de gansche exoeditie Zou het al eens
gebeuren, dat een bestelling vijf minuten
te laat wordt thuisbezorgd; dan kan men
ervan verzekerd zim dat zulks nipt de
schuld is van ..Tante Hesie". Mogen haar
hulovaardige handen nog vele jaren werk
vinden.
CHARLOTTE KöIILER.
Na het reusachtige succes, dat de bege
nadigde voordrachtskunstenares Charlotte
Kohier had met „Stervend Europa", was
het een goede daad der vier studenten
organisaties om ook dit seizoen een derge-
lijken avond te organiseeren. Hoe groot
de belangstelling was, bleek uit een bijkans
tot de laatste plaats toe gevuld Huis!
O.L.S. VROUWENKERKSTEEG A.
Ouderavond.
Gisteravond werd in de O.L.S. aan de
Vrouwenkerksteeg A een ouderbijeenkomst
gehouden, die door een talrijk publiek
bezocht was.
Voor de pauze hield net hoofd der
school een inleiding over het onderwerp:
„Hoe wordt tegenwoordig hier het onder
wijs in electriciteit op de lagere school
gegeven. Hij liet hierbij uitkomen dat dit
anders geschiedt dan tot voor eenige I
jaren althans grootendeels. Nu wordt
meer de nadruk gelegd op het opwekken
van electriciteit zooals dat o.a ook hier
in de lichtfabrieken gebeurt Besnroken
worden b.v. de opwekking, de voortgelei-
ding en het gebruik van electriciteit aan
de hand van platen en toestelletles en
van het boekje van den heer C L. van
Balen. Het doel is onder meer. dat de
kinderen beter ingelicht worden over elec
triciteit in het dageliiksch leven De inlei
ding werd met groote aandacht aange
hoord. In de pauze werd een kopje thee
gedronken en was er gelegenheid om met
de onderwijzers te spreken en het schrif-
teHik werk der leerlingen in te zien.
Na de pauze vertoonde de heer Van der
Meer. ambtenaar aan de Stedelijke Licht
fabrieken eenige films, die bij de ouder,
zeer in de smaak vielen en die mooi aan
sloten bij wat voor de pauze behandeld
v/as De voorzitter bracht er hem zijn har-
telijken dank voor. Om bijna elf uur werd
deze leerzame vergadering gesloten.
Charlotte Kohier.
Dit maal kwam deze nog jeugdige kun
stenares met Neumann's „Carrière", het
fel realistisch verhaal van een artiste van
het zooveelste plan, cocotte tevens, die
zich langs allerlei wonderlijk goed alloo-
pende avonturen een goede plaats in de
maatschappij bijkans had verzekerd, als
het toeval haar niet had teruggevoerd naar
het plaatsje, waar zij eens „schitterde" als
artiste.... De tekst is af en toe geestig,
doch van rauwe kwaliteit. Wel een tegen
stelling met „Stervend Europa"'
Hoofdzaak is evenwel, dat ook „Car
rière" Charlotte Kohier alle gelegenheid
biedt van haar groot talent te doen blijken
en zij benut deze gelegenheid ten volle.
Dat tengere, fragiele figuurtje, in fel
licht op baar „bok-stoel" alleen op het
door gordijnen afgesloten groote tooneel,
hoe wist het alle stemmingen te brengen
over het voetlicht in zeldzame stembuiging
en met bewonderenswaardige mimiek
on dersteuning. Hoe expressief dat bewe
gelijke gezichtje en hoe welbewust ma
noeuvreerden in duidelijke taal die
handen!
Ook deze tweede avond was. al viel het.
stuk op zichzelf genomen, wat teeen, een
doorslaand succes en de voordrachts
kunstenares had tenslotte behalve een
tuil bloemen een tot 'n ovatie aangroeiend
apolaus in ontvangst te nemen.
De klank en de kracht van het ffe-
soroken woord, zij brengt deze. geheel tot
leven, tot bloeiend leven!
NIEUWE TOONEELVEREENIGING
OPGERICHT.
Op initiatief van den heer Jac. Ravens
bergen en den heer P. van Egmond. beiden
alhier, is dezer dagen door "een veertigtal
dames en heeren hier ter stede een nieuwe
tooneelvereeniging opgericht onder den
naam Leidsche Tooneelvereeniging „Ont
spanning na Arbeid", waarvan het secre
tariaat is gevestigd Celebesstr 10. bij den
heer H J Webbers. Voorzitter dezer ver-
eeniging is de heer A. G Velthuyzen, die
tevens als regisseur zal optreden.
HET INFORMATIEBUREAU VAN V.V.V.
Het informatiebureau van de Vereeni-
ging tot bevordering van het Vreemde
lingenverkeer alhier is vanaf heden to.
nadere aankondiging gesloten.
Mondelinge zoowel als schriftelijke in
lichtingen worden gegeven Burg. de Kem-
penaerstraat 70 te Oegstgeest.
AUTOBUSSEN BIJ DE N.Z.H.
De Noord-Zuid-Holl. Tramwegmaat
schappij zal naast de bestaande tram
lijnen 25 groote autobussen In exnloitatie
brengen.
De autobussen, waarvan reeds drie zijn
afgeleverd, bieden alle mogelüke comfort
en zullen dienst gaan doen waar een
tramlijn niet rendabel is
In de zomermaanden zullen ze voor
rondritten en gezelschappen gebruikt
worden.
In Haarlem zullen ze verschillende
tramlijnen vervangen.
COMlTé INZAKE NALEVING VAN
DE ARBEIDSWET.
Door de afdeellng Leiden van den Al-
gemeenen. den Christelijken en den R.K.
Bond van Arbeidersistersi in het Bakkers-,
Chocolade- en Suikerbewerkingsbedrijf, is
een comité gevormd, dat haar werkpro
gramma als volgt heeft vastgesteld:
Een onderzoek in te stellen naar:
1. a. Te vroeg beginnen met de bakkerij-
werkzaamheden. b. te vroeg verkoopen
van versch brood, resp. te vroeg afleveren
aan slijters; c. het overschrijden van den
vastgestelden werktijd: d. het werken op
Zondag.
2. Een onderzoek in te stellen naar de
blindeering van werkplaatsen, respectie
velijk het onmogelijk maken op de een
of andere wijze van het betreden van de
werkplaats voor de toepassing van de
controle.
Het comité stelt zich ten doel het nauw
keurig bijhouden van de overtredingen op
tijdstip, datum, naam en adres van de
werkgevers, die zich aan de overtredingen
schuldig maken, met de medewerking van
arbeidsinspectie en politie.
In overleg met de gezamenlijke hoofd
besturen van bovengenoemde organisaties
zullen de verdere maatregelen vastgesteld
worden.
Ht bureau van dit comité voor mede-
deelingen is gevestigd bij J. G. v. d Zeeuw
Magd. Moonstraat 55.
BINNENLAND.
Ingediend is een wetsvoorstel tot af*
schaffing van den zomertijd. (Binnenland,
3e Blad).
Voorzieningen worden getroffen ter
voorkoming van dubbele belasting-aansla
gen. (Binnenland, 3e Blad).
Kostgangers bij de werkverschaffing;
wijziging in de regeling. (Binnenland, 3e
Blad).
Ons parlementair overzicht. (3e Blad).
BUITENLAND.
Von Schleicher blijft favoriet voor op
lossing der Duitsche crisis. (Buitenl. en
Tel. Ie Blad).
De Engelsche en Fransche antwoord
nota's aan Amerika gereed. (Buitenl. Ie
Blad).
Turati, de gewezen secretaris der fascis
tische partij, in ongenade. (Buitenl. Ie BI.)
LEIDSCHE SPAARBANK.
Bii de Leidsche Spaarbank Is In de
vorige maand (November 1932) ingelegd
f 453.825 18 en terugbetaald f. 405.395.71;
111 nieuwe inleggers zijn Ingeschreven en
114 boekjes werden geheel uitbetaald.
Het tegoed der 18.605 inleggers Inclu
sief 1.385 deelnemers aan den Afhaal-
dlenst bedroeg einde Nov. f. 7 737.576.08.
In 4 683 posten is in deze maand door
den Afhaaldienst f. 13.276.50 ontvangen.
LEIDSCHE BELASTING OPHAALDIENST.
Het kantoor van 'oovengenoemden
dienst is thans gevestigd aan den
Nieuwen Rijn 22.
De dienst heeft in de afgeloopen maand
f 12.635.09 aan den Rijksontvanger afge
dragen benevens f. 1.329.77 aan den Ge
meente-ontvanger.
Het aantal aangeslotenen bedraagt
thans 4.783.
De aandacht wordt er op gevestigd, dat
de pas uitgereikte aanslagen in de Inkom
stenbelasting 1932/33, en die betreffende
de schoolgelden, zoo spoedig mogelijk ten
kantore van den dienst moeten worden
Ingeschreven.
WERKLIEDENVEREENTGING
„NUT EN GENOEGEN"
Het 66-jarig bestaan.
In een van ouds gezelligen en prettig
verloopen feestavond heeft de Werklieden-
Vereenlglng „Nut en Genoegen'' gister
avond in „Concordia" haar 66-jarlg be
staan gevierd. „Het Speeltooneel" uit Den
Haag heeft onder leiding van den heer
Henk van Buuren niet weinig bijgedra
gen tot het welslagen van den avond. Vlot
werkte het Haagsche gezelschap een af
wisselend programma van ernst en luim
af Wat door de volle zaal het meest ge
waardeerd werd: het detectieve-spel, de
komische schets, het moderne drama of
de klucht, dan wel de monologen ls moei
lijk te zeggen! Hoe hartelijk werd er ge
lachen om het komisch, hoe stil luisterden
allen naar het meer ernstige- Het succes
der Haagsche dames en heeren was dan
ook wel zeer groot en velen zullen dan
ook hopen, dat het gezelschap nog meer
dere malen in onze stad zal optreden
De heer Knotter opende den in alle op
zichten uitstekend geslaagden feestavond,
waaraan „Aufgepast" muzikale medewer
king verleende, met enkele welgekozen
woorden.
TWEEDE VOLKSBIJEENKOMST.
De Leidsche Tooneelvereeniging „Shy-
lock" die gisteravond voor het eerst voor
de Volksbijeenkomst-bezoekers optrad,
heeft met haar debuut veel eer ingelegd
en de vrijwel geheel gevulde zaal een pret-
tigen avond bezorgd De hoofdschotel werd
gevormd door de opvoering van de door
„Shylock" reeds eerder ten tooneele ge
brachte komische scène. „Hans Dussel op
het Gemeentehuis", die al direct een sfeer
van vroolijke opgewektheid teweegbracht.
Daarna waren het mevr. C. M. Dabroek—
Nijs en de heer J. van Zeijst, die in soli en
duetten de toehoorders aangenaam bezig
hielden en hartelljken bijval ondervonden.
Ook de heer J. Riethoven oogstte met zijn
vlot gespeelde accordeon-soll veel en
dankbaar applaus.
Al-met-al was het èn voor de debutante
en voor het jazzbandgezelschap Jtus
einem Gusz". dat deze bijeenkomstop
luisterde en voor het publiek een goeden
avond
De voorzitter vertolkte aan het einde
van den avond de algemene waardeering
voor het gebodene met woorden van wel-
gemeenden dank.