[ockwaybus te Oegstgeest vernield Jaargang DINSDAG 29 NOVEMBER 1932 No. 22299 eerste blad. STADSNIEUWS. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCHE SCHOUWBURG. EIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN PRIJS DER ADVERTENTIEN: ner .egel voor advertentlën uit Lelden en, plaatsen Hgentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle L" ajvertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentiën (lund bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. maximum aantal woorden van 30 volgens postrecht Voor eventueele opzending van 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT :l Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35; per week 10.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post r. 2.35 portokosten. inmer bestaat uit VIER BladM hSCHE RADIO-VEREENIGING. Een leerzame avond. Jsteravond gehouden clubavond in brtuszicht". werd verzorgd door het [heer Gosselaar Na een woord van [door het bestuurslid, den heer Ri jn. (de voorzitter was helaas door jerhinderd aanwezig te zijn) begon J Gosselaar zijn causerie en demon- fwelke tot onderwerp hadden: toe- }et balansversterker en Cambridge- Aer Spreker wees er allereerst op, (cliënt hem verzocht had een toe- ontwerpen, dat de selectiviteit en kerkte der modernste ontvangers Imaar daarnaast een rustige ont- |moest geven, speciaal in plaatsen t schommelende netspanning. Hoe gelukte een amateurstoestel te dat aan deze eischen voldeed, Uiteengezet aan de hand van ver- schema-schetsen. Ongetwijfeld |de de wijze waarop de verschillende liieden werden overwonnen, groote lering, evenals de vaak vernuftige b?en en schakelingen, i ontvanger was de baiansverster- i de beurt. Ook hier werd gewezen boeilijkheden, die zich bij dit type fcer konden voordoen, en hoe die af- [waren overwonnen. werd nog even de luidspreker een type. dat tot nu toe nog Iden handel schijnt te zijn. De kwa- Jas buitengewoon, doch spreker wees [ezwaren. die de bijzondere bekrach- zich medebracht. Na de pauze [en demonstratie gegeven. De weer- jwas werkelijk iets aparts, krachtig, prmd en bromvrij. Na het beant- i van enkele vragen werd nog even compact Ultra-kortegolf ontvan- I behandeld, dat bijzondere eigen- jen moest bezitten. Het toestel was let voldoende uitgewerkt, doch een demonstratie werd toegezegd. Het al deze toestellen, speciaal uit het van den amateur, is. dat heel veel ielen door spreker zelf vervaardigd zooals spoelen, lampvoetjes, weer- enz. er Richardson dankte spreker voor [erzamen avond, waarmede de aan- i door een hartelijk applaus instem- ple nieuwe leden konden worden ge- KOPEREN PRIESTERJUBILEUM. Ter gelegenheid van zijn koperen pries terjubileum heeft kapelaan A. Kramer hedenmorgen om 9 uur ln zijn parochie kerk. de Sint Petrus een plechtige Heilige Mis opgedragen. Hedenmiddag van 12—2 uur hield hij een drukbezochte receptie, waarop o.a. kerk-, arm-, vereenigingsbe- sturen en vele particulieren hun geluk- wenschen aanboden. OPSPORING VERZOCHT. De Commissaris van Politie alhier ver zoekt de opsporing, aanhouding en voor geleiding van een onbekenden man, die op 18 November 1932 bij een winkelier hier ter stede 5 sigaren kocht en een op gou den tientje gelijkend muntstuk in betaling gaf, waaron hij f. 9.70 terugontving. Het signalement van den man luidt: 30 a 35 jaar, blozend vol gelaat; gekleed met donkeren bronskleurigen jekker, lichte jockeypet. Het z.g. muntstuk is een medaille met od de voorzijde den beeldenaar van Hare Majesteit de Koningin der Nederlanden en aan de achterzijde een lauwertak met de woorden: ,,Te Amsterdam ingehuldigd 6 September 1898". AANBESTEDING. Door den directeur van Gemeentewer ken is hedenmorgen namens B. en W. aanbesteed' het verbouwen van kantoor lokalen in de afdeeling Geldleeningen en Pensioenen en het inrichten van kantoor lokalen voor den Armenraad c.a. in de perceelen Nieuwsteeg No. 4 en 6. Inge schreven was als volgt' Westmaas en Kei zer, Alphen a. d. Rijn, f.5985; Gebrs. G. en J. Verkuil, R'dam, f.5040; v. Duijn en Vink, Noordwijk, f.4700; Heemskerk, Lei den, f. 4737; Timmers,' Leiden, f. 5985; Marcelis, Leiden, f.5569; Kool, Warmond, f.4590; Barthen, Leiden, f.5151; Kloots, Leiden, f.5210; Oudshoorn. Leiden, f.5512; Jac. v Kret, Leiden, f.4777; Dee- renberg. Alphen, f. 5051.50; Langeveld. Lei den. f.5000: Vriesekoop f.4664; Kapaan en v. d. Poel. Leiden en Voorschoten ,f. 4500; Sommers, Leiden f.7465; Warnaar, Lei den f. 6289. De gunning werd aangehou den. o CHR. WERKLOOZEN. Het comité voor ontspanning van Chr. werkloozen, verzoekt winkeliers en fabri kanten geen gaven in natura voor ge noemd comité aan werkloozen af te geven. Zij die het werk van genoemd comité willen steunen worden vriendelijk verzocht hun gaven te doen bezorgen aan het ge bouw „Patrimonium", Hoogl. Kerkgracht, of bericht te zenden aan den penningm. den heer J. A. van der Reyden, Oude Vest 183, waarop de commissie ae verschillende gaven in natura gaarne wil doen afhalen. RIK OP DEN LATEN AVOND. - VELE GEWONDEN. Foto Bleuzé. I jV<ïnc' te ongeveer kwart voor i«epo reeds in slaap verzonken lo,,,., WSeschrokken door een ern- viöpn De Brockway-bus, komende ftUstra w op den hoek Geversstraat i u- at vegen een betonmast van de Fbra:-'J!ei™0cdelijk doordat een voor- Ic kott e bus. v/elke hierboven, is afee- «m welke hierboven is afge- iadiuH na het ongeluk, werd zwaar 1 ali»„ ,e ongeveer 18 passagiers .1 p® "cht gewond, doch één hun- fit Sassenheim was er ern- k '°e en moest naar het Acade- rd w zijn ^ICkpriK nuui ULV —v. 'oktfr u vervoerd worden, na W.fh'Senholtz te zijn verbonden. 4 is niet levensgevaarlijk. Naar wij vernamen heeft hij hedenmorgen het Ziekenhuis weer kunnen verlaten. Na door de doktoren Hugenholtz en Vare- kamp te zijn behandeld konden de andere gewonden naar huis vervoerd worden. De bus, die door de politie in beslag ge nomen is ter onderzoek, werd bestuurd door den chauffeur G- S. wonende te Haarlem. Zooals te begrijpen, was spoedig een groote menigte belangstellenden, on danks het late uur, op de been en veroor zaakte dit droeve, onverwachte gebeuren een groote ontsteltenis. Men verheugde zich intusschen over den betrekkelijk gun- stigen afloop van het gebeuren. VEREEN. VAN MATHESIANEN. Voordracht van ir. P. M. Vleugels. In de collegezaal van het Kamerllngh- Onnes-laboratorium hield lr. P. M. Vleu gels uit Monstei eerelid der Ver. v. Math., een voordracht over: Electriciteitswerken in Zwitserland De voorzitter de heer Sanders, heette de talrijke aanwezigen van harte welkom, in het bijzonder lr. Vleugels en zijn echtge- noote, en verdere genoodigden. waaronder we o.a. opmerkten de heeren: W. H R. van Aalderen gepens. Ind. kolonel, den direc teur Indische Centrale uit Bilthoven, J. Homoet, directeur gas- en electr.bedrijven Vught, ir. P. Lindenberg. directeur gem.- bedrijven te Hoogeveen, C. J. Nieboer, inspecteur le kl. lichtfabrieken te Lei den; P. den Ouden, chef tractie N.S. Alk maar: ir P J. Plaisier Voorburg; ir. W. Th. H Stibbe, oud-lid staatscommissie v. electr.voorzienlng Den Haae en C. Fischer, directeur Westl. Radiodistr. Mij. Poeldijk. Na een hartelijk woord van dank ge bracht te hebben aan prof. Keesom, prof. De Haas en dr. Crommelin voor de be toonde medewerking gaf de voorzitter het woord aan ir. Vleugels. In Zwitserland heeft de electriclteits- voorziening plaats door middel van een samenstel van centrales, welke onderling zijn gekoppeld door middel van 50.000, 80 000 resp 150 000 volt leidingen aldus be gon spr. De opwekking der electrische energie, zelfs in verschillende gebieden, de uitvoering der electrische installaties be rusten in hoofdzaak bij particuliere onder nemingen. In Zwitserland koppelt men alles aan elkaar. Nu moet men dit ook weer niet beschouwen vanuit een oogpunt van gemeenschapszin der verschillende centrales, doch hiervoor zijn technische redenen aanwezig. Men moet n.l. de verschillende centrales in Zwitserland splitsen in 2 groepen en wel: „Flusz-centrales" dus riviercentrales en ..Spitzen-centrales" dus Spitscentrales. Voor Zwitserland ligt de vergelijkings grenswaarde in opwekkosten tusschen stoom- en waterkracht op een heel ander niveau dan voor ons land. Een ton kolen zal bijv. geleverd in het centrum ran Zwitserland per spoorweg toch nog het dubbele kosten van den prijs welke daar voor in Nederland moet worden betaald. Het groote onderscheid tusschen rivier en snitscentrales is dat bij de riviercentra les de valhoogte van het water, dus het niveauverschil betrekkelijk klein is, daar entegen is dit verschil bij de spitscentrales vrij groot. Spr. bedoeling was nu om al lereerst een riviercentrale en daarna een spitscentrale te behandelen. Dus eerst de riviercentrale te Olten Gösgen. Deze centrale is gelegen in het Noord-Westen van Zwitserland en wel bij de bekende plaats Olten. De voor de waterkracht benutte rivier lengte bedraagt 14 K.M.. terwijl de rela tieve valhoogte bedraagt 1.30/00 zoodat 14 M. valhoogte beschikbaar is. De gang van het water is als volgt: Door een parallelkanaal (bovenkanaall wordt het water naar de centrale ge voerd. en nadat het water de turbine is gepasseerd, vloeit het af in een laagwater- kanaal. Waar het kanaal bij de centrale aan komt is als het ware een rooster aange bracht, bestaande uit ijzeren staven op afstanden van 10 c.M. en met een lengte van 10 M. De waterturbines zijn direct te herken nen aan de loodrechte as. Opmerkelijk is het lage toerental der machines n.l. slechts normaal 83,3 omw. per min. Ook interessant is de transformator voor een omzetting van 50.000 op 150.000 Volt. Deze tranformator met een vermo gen van 15000 K.V.A. heeft een hoogte van ongeveer 5.5 M. bij een middellijn van 4 M. Het koelsysteem van dezen transforma tor is uitgevoerd als een circuleerend oliekoelsysteem. Naast het groote aantal riviercentrales dat Zwitserland bezit, zal dus een be paald aantal spitscentrales noodig zijn om ten tijde van geringen waterval de belasting te kunnen overnemen. Spr. behandelde daarna een Spits-cen- trale en wel de centrale bij Waggital. Deze centrale komt neer op een combinatie: een meer met stuwdam in het Waggital, een centrale te Rempen, een vergaarbek ken te Rempen met stuwdam en een cen trale te Siebnen. Komende tot de details zullen we aller eerst het meer Innertal met stuwdam na der bezien. Het voormalige Innertal heeft een bo dem van 4 K.M. lang en een breedte van 600 M. Gemiddelde diepte bedraagt 35.5 Mdit meer kan dus 174 millioen M3. wa ter bevatten. Totale hoogte stuwdam be draagt 110 M Deze centrale Rempen ligt ten opzichte van het meer Innertal 258 M. lager. Het centrale bedrijf bestaat uit een samenstel van 4 waterturbines. In dit bedrijf zijn opgesteld transfor matoren voor de omzetting van 8400 volt op 50.000 Volt Om eenig denkbeeld te geven van de grootte der transformatoren diene het volgende, actief deel van transformator 24000 KG transfonnatorbak en deksel 6400 K G. olievulling 7200 KG. en koelinstallatie 2000 K G. Totaal 40.000 K.G. De ijzerverliezen en koperverliezen bedragen resp. 52 kw en 121 kw. Op ge lijke hoogte met de centrale ligt het ver gaarbekken Remnen. Van dit vergaarbekken gaan buisleidin gen naar de centrale te Siebnen. Deze centrale doet dienst als koppel- punt tusschen de grootste 2 Zwitsersche electriclteitsbedrijven, n.l. V.O.R en de E.W.Z. Voordat spr. verschillende lantaarn plaatjes toonde, behandelde hij eerst nog de tarieven, welke hij op duidelijke wijze uiteenzette Dit kwam hierop neer. dat de de tarieven ln Zwitserland gelijk zijn als hier in Holland, ondanks de witte steen kool. Daarna ging spr. over tot de lantaarn plaatjes. De heer Vleugels liet ons zijn collectie plaatjes van de verschillende centrales zien, w.o. de Turbinescentrale Olben Gösgen, den stuwdam Innertal, de cen trale Rempen en nog vele andere. Daarna kreeg men een serie plaatjes van de Alpen te aanschouwen, o.a. een gezicht op Jungfrau, op de Monte Roza, de Eiger. enz. Hiermede was het einde van sprekers rede. De voorzitter dankte den heer Vleugels voor zijn uitstekend verzorgde lezing. Uit het hartelijk applaus, dat nierop volgde, bleek dat het gehoor hiermede geheel in stemde. Verder uitte spr. den wensch dat de Ver. van Matth. nog vele malen een oud-Mathesiaan als spreker mocht hebben. Vermeld dient nog te worden, dat de volgende lezing van Ir. J. E. Wiersma 17 Dec a.s. zal plaats hebben. INTERNATIONALE OPLICHTER AANGEHOUDEN. Een goede vangst van de Leidsche politic. De vorige week hebben wij melding ge maakt van de aanhouding te Amsterdam van den 41-jarigen A. J. ROostenrijker van geboorte, die een Leidsche firma voor een bedrag van f. 250.— had opgelicht. De Leidsche politie blijkt met deze ar restatie een goede vangst te hebben ge daan. Over de voorgeschiedenis vernamen wij, dat R. zich reeds in Juli van dit jaar met de bewuste firma in verbinding stelde tot het afsluiten van leveranties, waarbij hij voorgaf een groote bultenlandsche firma te vertegenwoordigen Als voorloopige ver goeding vroeg en verkreeg hij restitutie voor de kosten van de terugreis. Toen de leverantie uitbleef, deed de firma aan gifte bij de politie, doch de vogel was juist l'/i uur tevoren naar Weenen vertrokken. Kortgeleden deed R. een soortgelijke aan bieding aan een firma in Bloemendaal, die, deze order zelf niet kunnende uitvoe ren, in cntact trad met de Leidsche firma, die natuurlijk op het aanbod inging in de hoop den oplichter te kunnen arresteeren- R. scheen evenwel lont te hebben geroken en bleef buiten schot. Een nieuwe aan bieding volgde, aan een firma in Noord- Scharwoude. die eveneens met de Leid sche firma in verbinding trad. In gemeen schappelijk overleg werd besloten de za ken verder in hotel „Krasnapolsky" te Amsterdam af te handelen Aldus ge schiedde. R. verscheen Vrijdag op het vastgestelde tijdstip, maar ook een Leidsch inspecteur van politie, die den man on middellijk arresteerde. Naar aanleiding van het bovenstaande maakt de Commis saris van politie alhier namens den Of ficier van Justitie te 's-Gravenhage be kend, dat op 25 Nov. j 1. als verdacht van oplichting is aangehouden en zich sinds dien aan zijn bureau bevindt: Alexander Joseph Ranzenhofer, geboren te Weenen, 14 Maart 1881, koopman, wonende te Wie- ner-Neustadt (O.), Hermanngasse 15. Hij maakt er zijn werk van Nederlandsche firma's offerte te vragen voor groote le veringen aan Albanië of Italië en hen le veranties in het vooruitzicht te stellen, waarbij hij bedragen van circa f 150.— van reflectanten weet los te krijgen, z.g. als vergoeding voor reiskosten- Van de le veringen komt niets terecht. Signalement: kleine gestalte, grijzend haar (dun), donkere oogen, Israëlitisch type. Overname in de nieuwsbladen is zeer gewenscht, daar uit op hem bevonden correspondentie blijkt, dat hij met zeer veel firma's in relatie staat en zich ver moedelijk bij herhaling aan oplichting schuldig maakte. Benadeelden gelieven zich in verbinding te stellen met den Com missaris van Politie alhier. o KAPPERSCLUB „HULP EN VRIENDSCHAP". In de Oranjezalen van café-restaurant „De Harmonie", Breestraat alhier, gaf de Leidsche Kappersclub „Hulp en Vriend schap" gisteravond een gezellige feest avond voor leden en genoodigden. Te ongeveer 9 uur riep de voorzitter, de heer F. J. Cornelisse, de aanwezigen een hartelijk welkom en tevens een genoeg lijken Oudejaarsavond toe, daar 29 Nov. de oprichtingsdag der Vereeniging is en zij dan 53 jaren telt. De stemming zat er al spoedig in door een goede Jazzband onder leiding van den heer Steenbergen alhier. Een rad van avontuur bezorgde menig een een fraaien prijs of Sint Nicolaaspop, evenals het nummer koekhappen. Te vroeg naar veler zin sloot de voor zitter met een woord van dank aan allen. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het doctoraal-examen wis- en natuurkunde (met hoofdvak pharmacie) mej. A. C. J. Boot (Lelden); doctoraal-examen geneeskunde de heeren H. J. de Graaf (Lisse), H. G. S van Raalte (Vlissingen) en J. Fraser (Breda). BINNENLAND. Een clearing-ovcreenkomst tusschen Ne» derland en Duitschland. nadere mededee- lingen. (Binnenland le Blad). De salarisverlaging in Noord-Holland en de houding der sociaal-democraten. (Bin nenland, le Blad). Mislnkte bankoverval te Amsterdam. (Gemengd. 3e Blad). Veertien meter hooge steiger ingestort te Veghcl; twee arbeiders vrij ernstig ge wond. (Gemengd 3e Blad). BUITENLAND Nog steeds stilstand inzake dc schulden en de ontwapening. (Buitanl. en Tel.. le Blad). Naar een kabinet von Schleicher in Duitschland? (Bultenl. le Blad). De Russische politicus Zinovjef overle den. (Bultenl., le Blad). BLINDENCONCERT. Donderdag 8 December a s brengen de verpleegden uit het Blindeninstituut te Grave wederom hun gebruikelijk twee- jaarlijksch bezoek aan onze stad. Zij zul len hier ter stede een week vertoeven en behalve in de Stadsgehoorzaal nog Har monie- en symphonie-uitvoeringen geven te Den Haag, Haarlem en vier gemeenten in de omgeving. Moge dit korps r-k thans weer een druk bezoek deelachtig worden. Er is hier een afdeeling der Revolu tionair Socialistische Partij gesticht. Voorzitter is: L. de Bolster; penning meester F. Timmer; secretaris: M. W. Lelie. De Jeugdbond voor Onthouding hield j.l. Zaterdagavond den eersten verkoop avond welke goed geslaagd mag heeten. Wij verwijzen naar de advertentie be treffende den volgenden avond. N.V. VER. ROTTERDAMSCH-HOFSTAD TOONEEL. Graaf X, blijspel in 3 bedrijven van Franz Molnar. Een te groote flair voor. routine in en kijk op tooneel schijnen gevaarlijke kanten te hebben! Wij willen dit constateeren na de opvoering van den Molnar Graaf X. Zooals moeilijk anders te verwachten was. toont deze Molnar alle eigenschappen, hier boven genoemd en toch kunnen wij het geheel niet bewonderen. Het ls te leeg van inhoud gebleven is feitelijk een te groote niemendal om er drie bedrijven mee te kunnen vullen n'en deplaise alle tooneelvoorbeschlktheld van den grooten Hongaar, die het zich blijkbaar te ge makkelijk gaat maken. Op zich zelf is de Inhoud weer eens een geestige trouvaille: een rijke avonturier ster met een nog grooteren avonturier als papa, die reeds eenige malen „zich heeft moeten afzonderen in beperkte ruimte", wil zich veilig geborgen weten in nooge kringen, zonder echter te veel last te heb ben van den echtgenoot. Heel eenvoudig zegt papa en deze creëert als een soort homunculus den graaf X. uit het niets En met groote geraffineerdheid schenkt hij deze figuur een werkelijk bestaan. Koste lijk die scène met den koffer-inhoud die den graaf als man van sport en hooge edu catie doet kennen. De existentie van de zen gefingeerden graaf wordt tenslotte zoo echt, dat mevrouw de gravLn oude schul den betaalt en zelfs opbrengt voor een onecht kindEn vijanden heeft de graaf ook al, verwoede vijanden Zoo drukkend wordt tenslotte 't bestaan van den graaf, dat mevrouw er genoeg van krijgt. Weer heel eenvoudig doet papa den lastig geworden droom-mensch tot zijne vaderen vergaren: hij overlijdt aan mala ria. Weduwe, kan de avonturierster thans huwen met haar geliefden Robert Zooals gezegd een kostelijke trouvaille, doch voor drie bedrijven veel te gerekt, zelfs al is de dialoog nu en dan geestig. Bovendien is het tempo der opvoering eenigszins gerekt terwijl juist snelheid was geboden. Neen, een Schlager ls deze Mol nar niet Eduard Verkade, die de door Adolphe Engers bewerkte vertaling regisseert speelt zelf den papa op uitnemende wijze met eenigszins Ingehouden „dulvel-allures" De gravin geeft Wilh. Duymaer van Twist be houdens een Ietwat forsche gestalte zeer rake accenten mede doch wij hadden deze avonturierster toch gaarne meer bewege lijkheid zien demonstreeren. Jan van Ees maakt van de wat vreemde minnaar Robert het opoe-zoontje met hooge moraal wat er van te maken ls ter wijl Jan v. d. Linden. Jos Llesting en Adri van Ees schitterende typeeringen maken van de bizarre rollen van advocaat waard en kellner. Een groot deel van den uitstekend be zetten schouwburg - hét was de 3e abon nementsvoorstelling <-eeft zich gelet op het applaus, nog wel geamuseerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 1