.1 AKI TA
van
KOOPT UW SINT NICOLAAS-CADEAUX
BIJ DROGISTERIJ FIRMA BRIEJER-BLElF
SINT-NICOLAAS.
1882 - JUBILEUM-AANBIEDING - 1932
Fa. H0LSWILDER-SAR0N1 - Maarsmanssteeg 5 - Tel. 2661
Heerlijk-
warm is
die J anita-deken!
m, BOTERMARKT 19
LEIDSCH DAGBLAD Derde Blad
Dinsdag 29
Verschillende opvattingen en symbolen.
RECEPT VOOR ECHT
ST. NICOLAAS-BANKET.
15 pCt. EXTRA KORTING OP ONZE AL REEDS ZEER LAGE PRIJZEN
BESTAANDE UIT LUXE FLACONS EAU DE COLOGNE
loóo DOOZEN ZEEP OF ANDERE NUTTIGE GESCHENKEN
NOORDEINDE 24 LEIDEN TELEFOON
Gerhd. Jannink Zonen - Enschede.
Ecuwen geleden kwam eikei midwinter
uit het hooge Noorden van sneeuw en ijs
een eenzame gestalte gereden. Schimmel-
ruiter noemden de menschen hem. H»i
droeg een hemelsblauwen mantel, die wit
zag van de sneeuw en die zóó wijd uit-
golfde, dat het was alsof hij tot het einde
der wereld reikte. Wanneer hij het eene
gouden oog, dat hij had, toekneep en ziin
golvenden langen baard en lokken schudde
en zijn schimmel begon te brieschen. dan
werd het grauw en duister om hem heen,
de sneeuwvlokken vielen dichter en dichter
en Ijzig kille windvlagen doorgierden het
ruim. Maar die grimmige stemming
duurde nauwelijks een winter uit en in 't
midden daarvan al, zoo tegen den tijd dat
de dagen wat begonnen te lengen .placht
hij uit meelij voor de half verkleumde
menschen zijn oogvenster op een kier te
zetten, zoodat de winden milder werden en
al milder, brengers van nieuwe wannte,
vruchtbaarheid en regen. En dat ging zoo
door, tot de zomer weerom in het" land
was gekomen en, met den oude zelf, de
wereld als herboren scheen, waar boven
zijn ééne glinsterende oog als een gouden
zonnebol al maar lachte en geluk en
vreugde uitstraalde naar allen kant. Hier
om, omdat zijn komst de voorbode was
van zooveel goeds en hij met zooveel wel
daden kwam, maakten zij van zijn ver
schijning een feest, dat met allerlei uithaal
uitbundig werd gevierd.
Maar stil aan de laren rekten zich
tot eeuwen werd hij oud. En toen de
menschen hét getrappel en gebriesch van
zijn schimmel niet meer hoorden vonden de
knapen van het land er wat op. Zij maak
ten van vlas en hennep een paardehoofd
na: een van hen zette het op zijn kop
een tweede sprong hij op zijn mg, een
derde volgde, en zoo, een wit laken over
alles heen getogen, trokken zij de nachte
lijke dorpen en velden door en klopten aan
de deuren en ramen der huizen, waar
binnen men licht brandde. En wanneer de
menschen dat gerucht vernamen, meenden
zij den schimmel ruiter weer te hooren,
maakten open en verwelkomden hem met
versch gebakken koeken en heste dranken
en vierden feest. En zij kregen er zooveel
plezier in dat zij er van alles bij verzonnen,
boms gaven zij den grauwen schimmel-
ruiter een knecht, dien zij hulden in stroo
en zij noemden hem den haverbruidegom.
of haverzak kortaf, of zij zetten hem een
bokkekop op met een bewegelijke kinne
bak, die door middel van een stuk bind
garen al maar aan 't klepperen werd ge
bracht.
Soms werd de schimmel, zonder ruiter,
begeleid door een geketenden beer, of wel,
de schimmelruiter verscheen te voet, verge
zeld door een knecht, die een boksvacht
droeg en horens en die rammelde met een
aan een stok geklonken ketting. Wanneer
het erg lustig toeging sprong de schim
melruiter over een in de deur bezetten stoel
en noodigde de mooiste meisjes ten dans.
Men kenae hem weldra zoo goed, dat men
hem den naam Ruprecht gaf, d. vv. z. de
„Ruhmprangende", wat afstamt van het
oer-oude Hrnodporacht. Maar hoe zij ook
verschenen en hoe veelt al lig ook, overal
waren zij welkom als de brengers van een
blijde boodschap, en wanneer zij zich ergens
meldden, meende men het getrappel en
gebriesch van des schiinmelmiters paard
weer te hooren en zette men de deur op
den pikdonkeren nacht wijd open om zjjn
lichtende verschijning aan te komen zien
schemeren.
Maar op een goeden dag, die alle Chris
tenkinderen zullen zegenen, zoolang zij nog
wat in het mandje vinden, dat zij 's avonds
vóór 't naar bed gaan met een schuchter-
bang scliietgebedje, bibberend, hoewel 't
haardvuur brandt, hebben gezet onder de
schouw, klopte er een heel andere ver
schijning aan de deur, die toch wonderveel
van den ouden schimmelruiter had, al had
hij twee oogen, wonder^oedig stralende
oogen, in plaats van één. Hij kwam op een
wit paard, niet uit 't Noorden, maar uit
't Zuiden getogen, droeg als de schimmel
ruiter een langen, witten baard en blin
kend witten mantel en in plaats van een
helm een mijter. Zijn rechterhand steunde
in plaats van op een speer op een krom
staf en hij was vergezeld van een knecht»
die evenals de haverbruidegom een grooten
zak droeg en wiens gezicht zoo zwart was
als dat van den Moorenkoning, die op
Driekoningen den kleine nHuilana begroette.
Wie hij was en hoe hij heette, daarover
gingen aanvankelijk vele geruchten Som
migen zeiden te weten, dat hij de goede
bisschop van Myza, de schutspatroon der
schippers en kooplieden was, die de komst
van het Christuskindje kwam aankondigen,
anderen dat hij Sinte Martinus was, die in
greote barmhartigheid zijn mantel met een
verkleumden bedelaar deelde.maar in
alle Christenlanden weet men nu wel, dat
het niemand anders was dan Sint Nicolaas
zelf, wiens komst ieder jaar tegen Kerst
mis met evenveel vrees als blijde verwach
ting wordt tegemoet gezien.
Niet ieder, die het feest van Sint Nico
laas viert, ja, mischien maar heel weini
gen, zullen weten dat hij eigenlijk niemand
anders dan de gekerstende Wodan of
Odin is, naar anderen willen Donar of
Thor Oorspronkelijk is, als zooveel andere
Christelijke feesten dat van Sint Nicolaas er
een, dat ai eeuwen vóór de verschijning
van den goeden heilige in Heidensche lan
den gevierd werd. Weinigen weten ook dat
zijn verschijning nauw verband houdt met
het eigenlijke Kerstfeest. In sommige
plaatsen in Duitschland wordt hij ook
Kerstmannetje „Weihnaehtsmann", ja zelfs
„heiliger Christ" genoemd. Soms is hij,
en dat is in den overgangstijd, de knecht
van den Verlossenden Christus, die Zijn
komst voorbereidt en beide feesten, dat van
Sint Nicolaas en Kerstmis houden verband
met de viering van de geboorte van het
nieuwe licht op het tijdstip, waarop de
zon, na haar laagsten stand te hebben in
genomen, weer wint in kracht en de dagen
weer gaan lengen. De verlossing van de
natuur uit de knellende banden van sneeuw
en ijs en de verlossingsgedachte in de
Christelijke geloofsleer, de geboorte van het
licht der wereld in de natuur en in Chris
tus. wie voeTt hierin niet het innige
verband en den even natuurlijk schoonen
als goddelijk verheven zin. En hoe wijs
was het gezien van de oude kerkvaders
het oude z.g. heidensche feest, waarin toch
ook reeds een verheven gedachte school,
niet te verbieden, maar met den takt en
het aanpassingsvermogen, waarover zij be- I
schikten, het te inetamorfoseeren in een
Christelijk feest. Want hoe onverwoestbaar
de volksoverlevering soms is, bewijst toch
bet feit, dat in mijn jongenstijd in een
dorpje in de oude Friesche wouden de
Sint Nicolaasfiguur zich, behalve met een
wit laken met den mijter van den goeden
Sint, maar zijn knecht zich met de bokke-
vacht en horens uit den ouden Germaan-
schen godentijd .tooide. Ee negentien
eeuwen van Christendom hebben dat oude
spoor van Wodan of Thor den schimmel
ruiter niet kunnen wegwisschen.
Somtijds heeft men zich van Christelijke
zijde wel tegen het Sint Nicolaasfeest ver
zet. Men vond dat de goede Sint afbreuk
deed aan de beteekenis van Christus: alleen
deze had te geven en alleen uit Zijne han
den had de menschheid de gaven, symbool
van hemelsche gaven, te ontvangen. Maar
dit is, waar hét een zoo onverwoestbare
overlevering betreft, welke trouwens een
zoc volkomen Christelijke wijding heeft
verkregen, even ontaktvol als enghartig te
noemen. Het Sint Nicolaasfeest met ziin
openbaar karakter met zijn moreeien ten-
denz, uitgedrukt in de symbolen koek en
gard. vormt een ongemeen stemmende in
leiding tot het intiemere Kerstfeest, dat er
als 't ware de bekroning van vormt. Niet
ieder kan bij zich zelf aan huis den luister
van een Kerstboom genieten en laten ge-
nieten. Maar aan Sint Nicolaas kan zelfs
de armste meedoen. In 't land van Rem- i
brandt hoort dit feest met zijn schilder-
achtige mommerij in fantastische belichting I
met piëteit gevierd te worden. Want even- j
als bij het Kerstfeest komt hierbij de oer
oude gedachte, welke er aan ten grondslag
ligt, volledig tot haar recht.
A.MANDELPERS EN LETTERS.
Een Sint-Nicolaas zonder banketletter
Ik geen Sint Nicolaas! Wat geeft de huls
vrouw meer voldoening dan de weten
schap dat zij de heerlijkheid waarvan
man en kinderen zitten te smullen, zelf
gemaakt heeft? Ik geef toe, dat het een
bewerkelijke liefhebberij is, maar een
rechtgeaarde huisvrouw zal er graag een
ochtend of middagje voor opofferen!
Amandelpers. Ik begin dan met de
bc-noodigde amandelpers. Hiervoor is noo-
dig: 125 gr. mooie amandelen. 125 gr. sui
ker, 1 ei, de geraspte sohil van een halve
citroen.
Broei, pel en maal de amandelen, meng
ze met de suiker, het ei, de geraspte ci
troenschil en maal dit nogmaals door de
amandelmolen. Kneed de massa goed
door elkaar en berg het in goed gesloten
potten (b.v. jampot) weg. Hoe langer het
staat, hoe lekkerder het wordt. Wil men
het direct gebruiken, dan flink kneden
opdat een goed samenhangend deeg ont
staat.
Banket. Om nu tot een bepaalde let
ter te komen, moeten wij eerst weten hoe
„banket" gemaakt wordt, waarvoor 200
gram amandelpers en een lap bladerdeeg
noodig is, ihet recept hiervoor gaf ik in
onze Huisvrouwenbij lage van 15 November
J.I.). Het bladerdeeg wordt nu voor de
laatste maal uitgerold tot een lange reep
van 10 a 12 cJll. en één lange zijde er
van wordt bevochtigd. Het amandelpers
wordt op een met bloem bestoven tafel,
zacht drukkende tot een rol gerold en op
het deeg gelegd. Het deeg slaat men nu
om het Amandelpers dicht, waarbij er op
gelet moet worden dat de bevochtigde
reep het laatst wordt ingerold. Nu brengt
men de staaf banket (er kunnen 3 tegelijk
op één bakblik) over op een met water
bevochtigd bakblik. Zorgt U er vooral voor
dat de naad van het deeg opzij onderaan
komt. Plak ook de zijkanten van het deeg
met wat water om het vulsel dicht. Maak
met den achterkant van een mesje op
gelijke afstanden strepen in het deeg,
doch snijd het niet door. Bestrijk den bo
venkant van de staaf banket mét geklopt
ei en water en bak deze in een heete
oven In 30 minuten mooi bruin en goed
gaar. We doen daarom verstandig het
bakblik niet hooger te plaatsen dan het
midden van de oven.
De letters. Nu komt het vormen der
letters aan de beurt, waarin tal van voet
angels en klemmen steken. We nemen
een lapje bladerdeeg van 125 gr. bloem.
125 gr. boter, wat zout, wat water en 200
a 250 gr. amandelpers.
Van het bladerdeeg en amandelpers
worden nu één of meer staven banket ge
maakt. waarvan op het bakblik de ge-
wenschte letter(s) gevormd wordt(en).
Letters, die in ééns getrokken kunnen
worden, zooals de C, de I, de V, de W. de
M enz. worden op het bakblik in model
gelegd en als hierboven beschreven, afge
maakt. Andere letters moeten uit twee of
meer groote en kleine staafjes worden
samengesteld.
Voor de A b.v. heeft men één lange
staaf noodig. Voor het tusschenstukje rolt
men een klein staafje en laat aan beide
kanten een stukje ongevuld deeg zitten.
Deze stukjes deeg plakt men zoo plat mo
gelijk. Op de plaats ln de pooten van de
A. waar het kleine staafje moet worden
aangebracht maakt men een Insnijding in
het deeg. De afgeplakte stukjes deeg van
het kleine staafje worden hier in gesto-
j ken en met water vastgeolakt. De andere
I letters zult TJ nu hiervan kunnen afleiden,
waarbij U er voortdurend aan moet den-
ken de verbindingen met water te beplak
ken. Het „vormen" moet zooveel moge-
Üik oo het bakblik doen. Het afmaken is
weer hetzelfde als bij het banket beschre
ven Neem de letters voorzichtig van het
bakblik af fde verbindingsstukjes zijn het
zwakst in de lendenen).
Ik wcnsch succes toe mevrouw!
Ter gelegenheid van het 50 Jarig bestaan onzer Speciaalzaak in Dames- en Heeren-Parapluies
Kinder-Tompouces, Wandelstokken en Stok Parapluies geven wij tot en met 15 December
REPAREERE\ MF" Profiteert van deze zeer nuttige St. Nicolaas Cadeaus"Tpffl OVERTREKKES
Al lees ik in bed den griezeligsten detective-roman, al is
het in de slaapkamer ook nog zoo frisch, rillerig word
ik nooit. Want ik sla een Jjnita-deken om. Zoo'n lekkere
wollige deken van zuiver Nederlandsch fabrikaat, die
je zoo fijn verwarmt, zoo weldadig, zoo behagelijk!
Een deken van een schitterende kwaliteit, met een bui
tengewoon mooi patroon, solide geweven. U kunt haar
krijgen in zes prachtige courante kleuren. Een deken,
die werkelijk iets buitengewoons biedt!
VERKRIJGBAAR BIJ:
DEKENS
'n Jannink fabrikaat.
