Effen Wollen Alpins
HET SCHULDENVRAAGSTUK
VIRGINIA
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Zaterdag 26 November]
V1SSCHERIJBEBICHTEN.
Burgerlijke Stand v. Leiden
BUITENLAND.
Lastig te
voldoen
RADIONIEUWS.
AMERIKA ANTWOORDT OFFICIEEL AFWIJZEND.
Amerika's antwoord.
Gepubliceerd is thans het antwoord der
Ver. Staten op de Engelsche nota Inzake
verlenging van het Hoover-moratorlum.
Daarin zegt staatssecretaris Mills:
„Ik erken ten volle het belang van het
voorstel, dat in uw nota is vervat en den
cmst van den toestand, waarop zij is ge
baseerd.
Het lelt, dat uw regeering de noodzake
lijkheid oppert, de lntergouvernementeele,
flnancleele verplichtingen te herzien, is
een omstandigheid, welke ernstig in over-
wging dient genomen te worden, In ver
band hiermede zult u mij veroorloven in
het kort eenlge essentleele voorwaarden
en besprekingen in herinnering te bren
gen.
Niet alleen ls de uiteindelijke beslissing
ten dezen aanzien het congres voorbe
houden, maar het congres heeft zich in
het verleden ook voorzien van een instan
tie in den vorm van een commissie voor
de buitenlandsche oorlogsschulden voor
het onderzoek naar de feiten voor hel
doen van aanbevelingen, waarop een zoo
danige actie zou kunnen plaats hebben.
De Engelsche regeering zal moeten er
kennen, dat de aansporing tot een alge-
meene nieuwe regeling van het schulden-
vraagstuk ver uitgaat boven hetgeen in
dertijd door den Amerikaanschen presi
dent is voorgesteld, of in overweging is
genomen.
Methet oog op dit -feit en het stand
punt van Amerika, dat de herstelkwestie
slechts een Europeesche aangelegenheid is,
waarmede de Vereenlgde Staten niets te
maken hebben, ls de Amerlkaansche pre
sident ervan overtuigd, dat men niet
eventueel kan beweren, dat de overeen
komst van Lausanne is tot stand geko
men in de verwachting van een of andere
door de Amerlkaansche regeering gedane
toezegging.
Hoover erkent de beteekenls der te Lau
sanne door de debiteurstaten ondernomen
stappen met betrekking tot de Duitsche
herstelbetalingen en haar mogelijken
terugslag in den vorm van een achteruit
gang der Inkomsten voor de debiteur
staten.
Voorts wordt erkend, dat de wereldcrisis
en de gelijktijdige prijsdaling de schulden
lasten in vele deelen van de wereld heeft
vergroot en de ineenschrompeling van den
internationalen handel de moeilijkheden
nog heeft verhoogd.
Aan den anderen kant mag echter niet
vergeten worden, dat de wereldcrisis ook
een ernstige invloed heeft doen gelden op
het Amerlkaansche volk.
Tot nu toe zijn geen motieven inge
bracht, welke Amerika zouden kunnen
nopen, anders te handelen dan in het
verleden. De Amerlkaansche regeering is
van meening, dat een schuldencommissie
van het congres moet worden gevormd ter
bestudeering van de lntergouvernemen
teele schulden, teneinde deze kwestie af-
zonderlitk met iedere regeering te behan
delen. De president is bereid het congres
en dergelijk voorstel te doen.
De nota besluit: het Amerlkaansche volk
en de Amerlkaansche regeering hechten
groote waarde aan de volledige handha
ving der oorspronkeliike bedragen door de
betaling der per 15 December vervallende
termijnen.
Naar de meening van Hoover zullen de
vooruitzichten op een bevredigende rege
ling van de geheele kwestie aanmerkelijk
verbeteren, indien de betaling wordt ver
richt.
Ook te Parijs is het antwoord der
Amerlkaansche regeering op het Fransche
verzoek om uitstel gepubliceerd. De tekst
van deze antwoordsnota komt vrijwel over
een met die aan de Engelslhe regeering.
De Amerlkaansche nota's aan Polen en
Tsjecho-Slowakije zullen heden worden
overhandigd De nota aan Engeland is niet
zoo scherp gesteld als die aan België en
aan Frankrijk Zoo ontbreekt in de nota
aan Engeland de zin: Ik geloof, dat het
niet raadzaam zou zijn het verzoek tot
inleiding van onderhandelingen langs een
anderen weg te doen als met u overeen
gekomen is in de schuldovereenkomsten,
we'.ke zin wel voorkomt in de nota's aan
België en Frankrijk.
IJMU1DEN, 26 Nov.
VISCHPKUZEN
Tarbot per KG. f.0.80—Ü.70, Griet per
kist van 50 K.ü. f. 28—13.50, Tongen per
K.G. f. 1.300.55. Groote Schoi 1.15. Miudei-
schol f. 25—23 Zetschol f. 30—2S, Kleine
Schol f.21—6.70, Schar f.12, Tongschar
f. 25, Roggen per 20 stuks f. 24. Pieterman
cn Poontjes per kist van 50 K.G. f. 3.70—
3.50, Middel Schelvisch f. 24—22, K'.e nnnd-
del Schelvisch f 19—14, Kleine Schelvisch
f. 13—2.60, Kabeljauw per kist van 125 K.G.
f. 46—27.50, Gullen per kist van 50 K.G.
f.11—2.60, Lengen per stuk f. 1.800.50,
Heilbot per K.G. f. 0.70, Wijting per kist
van 50 K.O. f. 2.60—1.30, Koolvisch per
stuk f. 0.85 -0.30.
Aangevoerd 300 manden en 416 kisten
ver te he haring. Prijs f. 5.60- 4.65 per kist
en f 4.30 per mand.
Aangekomen 5 Stoomtrawlers:
IJM 18 met f.1614, [JM. 08 met f.1346,
IJM. 46 met f. 1442, IJM. 159 met f.1338,
IJM. 103 met f.1195: de loggers: K.W. 5
met f630, K.W. 51 met f727; voorts
SHV. 51 met f.798, SHV. 412 met f.657,
SHV. 236 met f.582, K. IJ. 224 met f.550
versche haring: de K.W. 138 met 208
kantjes pekelharing voor Katwijk.
RECLAME.
rvVl i*'' i 'i>
20 Zambos Sigaretten 25 cents.
Ook wordt in de nota's aan deze twee
laatstgenoemde landen verklaard, dat het
onjuist ls naar de overeenkomst van Lau
sanne te verwijzen, aangezien bij de be
handeling van het vraagstuk der schade
vergoeding een uitvoerig rapport van de
Bazeler commissie van deskundigen over
Duitschland's onvermogen Ingediend was,
terwijl voor de behandeling van het
vraagstuk der oorlogsschulden geen rap
port over het onvermogen van Belgie en
Frankrijk ls voorgelegd.
Op het staatsdepartement werd voorts
nog verklaard, dat de Amerikaansche re
geering bereid is, van Engeland de be
taling van den Decembertermijn in pon
den sterling te accepteeren, voor zoover
het Amerikaansche congres daartoe mach
tiging verleent.
Engelsche minister aan het woord.
In een rede te Retford heeft MacDonald
de geschiedenis van het vraagstuk der
oorlogsschulden opgehaald. Hij zei verder:
De politiek van de drie of vier laatste
regeeringen ls geweest om de wereld van
deze nachtmerrie en lasten der schulden
te bevrijden. MacDonald zei, op het oogen-
blik niet te kunnen zeggen, wat het re
sultaat van de Engelscn-Amerikaansche
onderhandelingen zal zijn, maar indien
een werkelijk gemeenschappelijke poging
wordt gedaan, indien de twee partijen zich
in de positie van de andere indenken, al
dus MacDonald, dan weiger ik te geloo-
ven, dat men niet een oplossing zou kun
nen vinden, die het mogelijk zou maken
den datum van 15 December over te ko
men, de toekomst te onderzoeken en een
nieuwe overeenkomst te sluiten tusschen
menschen van goeden wil, die begrijpen,
wat deze betreurenswaardige financleelen
toestand beteekent voor de wereld en voor
de menschelijke wezens die er moeten
leven.
In een rede te Birmingham heeft Ne
ville Chamberlain een belangrijk com
mentaar geleverd op de Ameiikaansche
nota In de eerste plaats achtte hij zich
gelukkig vast te mogen stellen, dat Hoo
ver erkent dat het verzoek om een nieuwe
bespreking der schuldenkwestie een rede
lijk verzoek is en dat Hoover blijkbaar
niet gekant is tegen eenig middel, waar
door het schuldenvraagstuk nog eens een
onderwerp van besprekingen zou kunnen
worden.
Spr. dringt er nochtans op aan, dat
men zich thans zal onthouden om tot
overhaaste besluiten te komen betreffende
de definitieve houding van het Ameri
kaansche Congres, hetzij ten aanzien van
de vraag der schorsing van de December-
betalingen, hetzij ten aanzien van het
grootere probleem der schulden zelf.
Wij zijn nog niet aan het einde onzer
moeilijkheden, zelde hij nog. Wij bevin
den ons te midden van zeer ingewikkelde
en moeilijke problemen, waarvan er een
onlangs acuut is geworden.
In de eerstvolgende veertien dagen zal
de regeering een der moeilijkste en teer
ste beslissingen moeten overwegen, waar
de tegenwoordige regeering ooit voor ge
steld is- Wij hadden nooit gedacht, dat
men ons zou vragen betalingen te doen,
die neer komen op een shilling per pond
sterling inkomstenbelasting, terwijl wij
tevens geen cent zouden ontvangen van
onze schuldenaars.
Dit zou een volstrekt ondraaglijke toe
stand zijn uit het oogpunt van het recht
en ook met het oog op de handhaving
van de welvaart onzer industrie.
Verklaring van Borah.
Borah verklaarde gisteren, dat hij een
nieuw onderzoek der oorlogsschulden zou
begrijpen i nhet kader van een ruim pro
gram. dat de oplossing beoogt der na-
oorlogsche problemen, die het wereldher
stel belemmeren, maar, tenzij deze pro
blemen zoo geregeld worden, dat de we
reldmarkten weer geopend worden voor
een herstel van den buitenlandschen han
del, zou men niets winnen door opschor
tingen en moratoria en de betaling dei-
schulden in buitenlandsche deviezen zou
slechts een verwaterd moratorium zijn.
MOORD OP ZIJN GROOTVADER.
Vijftien jaar geëischt.
Gisteren stonden voor de rechtbank te
Winschoten terecht A. M18 jaar, timmer
man te Musselkanaal en H. U.. 21 jaar,
bakkersknecht te Musselkanaal. thans ge
detineerd, beschuldigd op den 29sten Juli
1932 te Wessinghuizen (Onstweddei na
kalm overleg en beraad te zamen en in
vereeniging den 77-jarigen Huiting de
grootvader van M, op den grond te
hebben geworpen in zijn woning en hem
aldaar met een scherpen beitel tal van
steken en verwondingen aan hoofd en
lichaam te hebben toegebracht, tengevolge
waarvan Huiting overleed. Het tweetal
leede reeds vroeger een bekentenis af
Nadat 18 getuigen waren gehoord, werd
tegen ieder der verdachten 15 jaar gevan
genisstraf geëischt.
GEBOREN:
Adriaan Gerard, z. v. A. J. v. d. Born en
C v. Musscher Jannetje Catharina, d. v.
Th. A. P. Duivesteijn en J. M. Snik
Herinina Adrians d. v R. van Drumpt en
J. M. Knoblich Albertus. z. v. A. Koore
man en K. Schreuder Nicolaas. z, v. J.
v Oosterom en H Westra.
o
OVERLEDEN:
B. C. Oostdam, z. 1 w.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Voorloopig stilstand.
Terwijl in Duitschland de beslissing in
zooverre ls gevallen, dat de terugkeer tot
een „preaidlal kabinet" zeker ls alleen
gist men nog wie de drager daarvan zal
zijn schijnt te Genève een ernstige po
ging op komst om de Ontwajwnlngscon-
ferentie weer op gang te Drengen. Herriot
cn McDonald komen midden volgende
week naar Genève en onder leiding van
den Engelschen premier zal dan gepro
beerd worden zoo'n soort 5-mogendheden-
ontmoeting (let wel: geen conferentie!)
voor elkaar te brengen tot oplossing van
den Duitschen gelijkgerechtigdheidseisch.
Voorloopig dus stilstand
De beraadslagingen van den Volken
bondsraad met betrekking tot de
Mandsjoerljsche kwestie zijn gisteren
voorloopig besloten. De beslissing inzake
de bijeenroeping der plenaire vergadering
zal Maandag vallen, aangezien de Japan-
sche vertegenwoordiger in deze aangele
genheid eerst nieuwe instructies uit Tokio
wil afwachten.
In de zitting van gisteren is het weer
lot levendige gedachtenwisselingen ge
komen tusschen de vertegenwoordigers van
Japan en China. De Japansche regeering
eischte dat een Overeenstemming tusschen
Japan en China uitsluitend in den Vol
kenbondsraad moet worden gevonden, ter
wijl de vertegenwoordiger van China aan
drong op de spoedige bijeenroeping der
buitengewone Vciktnbondsvergadcring. De
commissie-Lytton zal voorloopig niet deel
nemen aan de verdere onderhandelingen.
De regeering te Nanking maakt bekend,
dat het voorstel tot net voeren van recht-
streeksche onderhandelingen tusschen
China en Japan, teneinde aldus te geraken
tot een oplossing van het Mandsjoekwo-
conflict, absoluut onaannemelijk is.
Volgens offlcieele cijfers beloopt het
globale bedrag van de schade, direct en
indirect geleden door de Chineesche or
ganisaties, fabrieken, scholen, magazijnen,
particulieren in den loop der gebeurtenis
sen in Sjanghai 2 milliard zilveren dollars.
DUITSCHLAND.
Ook Kaas af.
Naar een „presidial-kabinet."
De Centrumleider prelaat Kaas, heeft
den Rijkspresident gistermiddag om vijf
uur opgezocht ten einde hem rapport uit
te brengen.
Officieel werd daarover medegedeeld:
„De Rijkspresident heeft den leider van
de Centrumpartij prelaat Kaas ontvangen,
die hem verslag uitbracht over zijn van
daag gevoerde besprekingen met de voor
zitters van de N..D.A.P.. de Duitsche Na
tionale Volkspartij, de Beiersche Volkspar
tij en de Duitsche Volkspartij betreffende
de eventueele mogelijkheden tot vorming
eener nood- en werkgemeenschap van den
Rij ksdag.
„Prelaat Kaas heeft bij deze besprekin
gen aan de leiders der genoemde partijen
n de eerste plaats de vraag gericht of zij
evenals de Centrumpartij bereid zijn deel
te nemen aan beraadslagingen over een
zakelijk nood- en werkprogram voor een
meerderheidsregeerlng. Deze vraag is dooi
de voorzitters der Beiersche Volkspartij en
der Duitsche Volkspartij bevestigend be
antwoord. De voorzitter der Duitsch-Natio-
nale Volkspartij heeft een dergelijke be
spreking in strijd geacht met het stand
punt, dat door zijn partij wordt ingeno
men. De voorzitter der N S.DA.P. verklaar
de, dat hü op grond der ervaringen van
de laatste dagen en in verband met de
overtuiging dat geen positief resultaat is
te bereiken aan een dergelijke bespreking
niet kan deelnemen
„Uit dien hoofde heeft prelaat Kaas den
Rijkspresident verzocht te mogen afzien
van verder contact met de partijen. De
Rijkspresident heeft den prelaat dank ge
bracht voor diens bemoeiingen."
Aangenomen wordt, dat de Rijkspresi
dent thans iedere verdere poging een par
lementaire meerderheid te vormen, zal
opgeven en op zijn laatst hedenmiddag
een man, die zijn vertrouwen heeft, zal
belasten met de vorming van een presi
dentieel kabinet.
Zal dit opnieuw Von Papen zijn? Aan-
I vankelijk heette dit zeer waarschijnlijk,
i doch volgens de laatste berichten is dit
j toch zeer twijfelachtig. En wat wonder!
Dat zou toch een ontzettende opposotie
inluiden
Steeds meer blijkt Hugenberg de directe
oorzaak te zijn van de huidige situatie.
Hij verklaarde Kaas nogmaals, dat de
ervaring van de laatste Jaren het schade
lijke van een parlementair partij-regime
duidelijk had aangetoond. Evenmin kon
er twijfel bestaan over de vernielende
gevolgen van het sedert 1919 tusschen het
rijk en Pruisen bestaande dualisme.
De ontwikkeling van de laatste maan
den houdt het begin in van het overwin
nen van beide kwalen.
De Duitsch-nationale volkspartij houdt
vast aan wat er bereikt is, zoolang de
parlementair georiënteerde krachten er
niet in slagen, iets anders te doen.
De partij die de door den rijkspresident
in den afgeloopen zomer genomen beslui
ten heeft toegejuicht, steunt het denk
beeld van een presidentieel kabinet.
Daarbij moeten echter de fouten, die
het afgetreden kabinet heeft gemaakt,
vermeden worden
Het denkbeeld van een meerderheids-
regeering op de basis van bepaalde pro
grammapunten herinnert zoo zeer aan de
rlchtingspolitiek van vroeger, dat juist de
Duitsch-nationale partij na de opgedane
ervaring geen behoefte aan herhaling
heeft. De werkelijke moeilijkheden op het
oogenblik bestaan in het vinden van
overeenstemming omtrent bepaalde per
sonen.
lp Baden dreigt een breuk tusschen Cen
trum en socialisten, die thans de regeering
vormen De socialisten zijn tegen een
concordaat. Blijven zij daarbij, dan ver
breekt het Centrum alle banden.
Gisteravond hebben de communisten in
verschillende deelen van Berlijn gepro
beerd te demonstreeren. Zij trachtten op
tochten te formeeren van 100 tot 300 per
sonen. De menschen werden evenwel direct
door de politie verspreid. Slechts te Neu-
i koeln moest 'n politiebeambte twee alarm-
RECLAME,
Eén zoo'n doosje vol
brengt dit kunststuk.
Dien smaak en kwali
teit kan niemand weer
staan en dan't is de
beste sigaret voor
Uw gezondheid!
schoten lossen, waarop de menigte de
vlucht nam. Drie personen zijn gearres
teerd.
De regeering-Braun heeft den 24 Nov.
richtlijnen vastgesteld voor de voortzet
ting harer werkzaamheden. Vastgesteld
wordt dat alleen premier Dr. Braun en de
Pruisische staatsministers de Pruisische
staatsregeering, de Pruisische landsregee-
ring en het Pruisische staatsministerie
vormt.
Alle ambtenaren hebben aanzegging ge
kregen dat het hun niet veroorloofd is
namens de „staatsregeering", de „lands-
regeering", den „Pruisischen premier" of
de „Pruisische staatsministers" mondeling
of schriftelijk verklaringen af te leggen,
welke in werkelijkheid plaats hebben na
mens de commissaris van het Rijk. Voorts
is hun niet veroorloofd in mondelinge of
schriftelijke verklaringen te spreken van
„commissoriale staatsregeering, aangezien
volgens de beslissing van het staats-
geerctshof in de plaats van de landsregee-
rlng ook tijdelijk geen ander orgaan kan
worden geplaatst.
Het worden frissche toestanden!
De „Rote Fahne" is wegens buitenge
woon ernstige vergrijpen tegen de wet op
de bescherming der republiek en de ver
ordening tegen politieke excessen verbo
den voor den tijd van 26 November tot
16 December.
CHIEF WHI
ardath Ook met kurk mondstuk lonqJ
BELGIE.
Morgen verkiezingen.
Ruim 2'/> millioen kiezers, of bijna 32
percent der Belgische bevolking zal mor
gen naar de stembus optrekken voor de
verkiezingen van Kamer en Senaat en
een week later voor die van de Provinciale
Staten.
Deze nieuwe, voortijdige verkiezingen
volgens de grondwet zou het Parlement
eerst in Mei 1933 vernieuwd worden
zijn noodig geworden, doordat de Kamers
na aftreden van het kabinet Remkin zijn
ontbonden door toedoen van de Liberale
partij, welke alelen een regeering, bekleed
met een onbetwistbaar mandaat en niet
in haar beweging beperkt door naderende
verkiezingen in staat acht, een politiek
van algemeen herstel te verwezenlijkingen
In België heerscht het algemeen kies
recht en het stelsel van evenredige ver
tegenwoordiging, terwijl kiesgerechtigd
zijn Belgische burgers vanaf 21 jaar, als
mede een zeker aantal vrouwen, zooals
niet hertrouwde weduwen van oorlogs
slachtoffers.
Om gekozen te kunnen worden voor de
Kamer moet men minstens 25 jaar oud
zijn, voor den Senaat minsten 40 jaar.
De laatste verkiezingen hebben plaats
gehad 26 Mei 1929 en hadden tot resultaat
dat gekozen werden 187 Kamerleden als
volgt over de partijen verdeeld:
Katholieken 76, Socialisten 70, Libe
ralen 28, Frontpartij 11, Communisten 1,
Partijloozen 1.
De Senaat, die slechts gedeeltelijk di
rect door het kiezerscorps wordt gekozen
en voor het andere deel door de Provin
ciale Staten en de Senatoren zelf, heeft
de volgende samenstelling:
Katholieken 70, Socialisten 55, Liberalen
23. Frontpartij 4, Partijloozen 1,
Sedert de laatste verkiezingen werd het
land bestuurd door een coalitie-ministerie
van Katholieken en Liberalen, tot 21 Mei
1931 onder Jaspar, en tot 18 October 1932
onder bestuur van Renkin, die werd op
gevolgd door graaf de Broqueville.
dan zeg ik, dat wij veeleer een
lijken stap hebben gedaan om onze]
heid terug te krijgen. Want niets f
meer dan economische afhankeUJi
De begrooting, die een tekort van 5
millioen schilling bedroeg, is tha
orde.
Thans moeten de handelsverdrag;:
bijna alle staten gewijzigd worden.
Juist op dit oogenblik is een princi
overeenstemming met Hongarije
stand gekomen, die ons den gron
biedt voor een vergaanden goeden
Met Duitschland en met Polen zulle
spoedig nieuwe verdragen sluiten ea
derhandelingen voeren wij met TsJ
Slowakije en Frankrijk.
Eindelijk zelde Dollfuss, dat hei
zelf spreekt, dat de Bondsregeering I
langs internationalen weg, vooral
onder erkenning van het beginsel
gelijkgerechtigdheid, een wijziging
legerorganisatie te bereiken.
FRANKRIJK.
Standbeeld voor Clemenceau.
In tegenwoordigheid van den pres
van de Republiek is te Parijs net ;l
beeld van Clemenceau onthuld, dat:
enkele maanden geleden aan de Al
des Champs-Elysées is geplaatst,
voetstuk van het gedenkteeken.
reusachtig blok ruw graniet, was
roode rozen versierd. Er was een tri
opgericht, waarop het staatshoofd
plaats genomen met de leden van d
geering, het diplomatieke korps, h«
plaatste militairen, parlementsleda
leden van den Parijschen gemeenW
De Fontenay, de voorzitter van den
meenteraad, en Leygues, de minister
marine, hebben over Clemenceau ge
ken. Voorts is er een défilé van tro
geweest tot besluit van de plechtij
die ook door delegaties van oud-stil
en oorlogsverminkten werd bijgewoo»
RECLAME.
OOSTENRIJK.
Verklaring van Dollfuss.
De Oostenrijksche Bondskanselier Doll
fuss heeft gisteren voor den Neder-Oos-
tenrijkschen Boerenbond een program
matische verklaring afgelegd
Het gevaar voor de Oostenrijksche va
luta, zelde hij, ls thans bezworen, doordat
Oostenrijk te Lausanne een ieening heeft
gekregen.
Wanneer men mij verwijt, dat ik de
vrijheid in gevaar zou hebben gebracht,
PKI1IA KWAL.
ALLE KLEI'KEN Al) Cl.
ALLE MATEN
ELKE KLANT EEN GESCHENK
IIET NIEUWE STATION „LEIF®6'
Prof. Neubach, programma-
het station Leipzig, heeft door re®?!
ling van de film verschillende toe*
plannen bekend gemaakt. „.fl
Een glorieuze toekomst van het
voorspellende, zeide de prof, dat de
Duitschers in het buitj^fl
bultM
van vele
thans vervuld was, en men deze
land wonende Duitschers, thans l
had gesteld in de toekomst de prL,.<
ma's uit hun eigen land aan teAjï
Dit geldt vooral de Duitschers In
Slowakije. In overleg met bet -
Praag, zullen de programma's w0' I
regeld.
Het is jammer, dat bekende rij f
omroep-autoriteiten de mogelijk1™*
andere landen van het station j
genieten, ontkennen Men meento»jj|
Duitschland zal kunnen wordeD - I
H
