Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 26 November
FINANCIEEL OVERZICHT.
KUNST EN LETTEREN.
SCHEEPSTIJDINGEN
De Beurs onder den invloed van bet
se hu ld en vraagstuk - Hernieuwde druk op
bet Pond Sterling - Teekenen van herstel
in het Engclsche en het Duitsche bedrijfs
leven - Gevaren der Duitsche deviezen-
regeling voor buitenlandsche crediteuren
- Contingenteering van den invoer van
gloeilampen - Dumping door Japan -
Beperkte koersveranderingen op de
Amsterdamsche Beurs.
De beurs ls op het oogenblik vrijwel
immuun voor gunstige zoowel als ongun
stige factoren, voor zoover deze geen be
trekking hebben op de groote vraagstuk
ken, welker oplossing van ingrijpende bc-
teekenis is voor de internationale verhou
dingen. De Kabinetsvorming in Duitsch-
land heeft in mindere mate de aandacht
gespannen gehouden als de vraag, hoe ten
slotte de beslissing zal uitvallen voor de
regeling der oorlogsschulden van de vroe
gere Geallieerden aan Amerika.
Wat laatstgenoemd probleem betreft,
dient men twee punten van elkander te
onderscheiden- Naast de quaestie ecner
nieuwe regeling voor het geheele schulden
complex deed zich de vraag voor, of Ame
rika voorloopig een nieuw uitstel zou toe
staan voor de betalingen, die het vorige
jaar door het Hoover-moratorium met een
jaar waren opgeschort. Op grond van de
vroeger getroffen overeenkomsten moet
Engeland op 15 December as. aan Amerika
95 millloen dollar op rekening van deze
schuld betalen, terwijl Frankrijk op dien
datum 19 millloen dollar schuldig is.
Engeland heeft zich van den beginne af
aan niet ongeneigd getoond, om de schuld
op den vervaldatum te voldoen, in af
wachting van een definitieve regeling der
schuldenkwestle; Frankrijk daarentegen
heeft herhaaldelijk zijn onmacht om te be
talen betuigd, op grönd van het feit, dat
het zelf de aan Duitschland opgelegde
oorlogsschatting niet binnen krijgt. Nu
Amerika op betaling van de vervaltermij
nen blijft staan, bestaat de mogelijkheid,
dat Frankrijk op 15 December a.s. in ge
breke zal blijven. Af te wachten is, welke
houding de Ver. Staten alsdan zullen
aannemen. ZIJ zullen de zaak vermoedelijk
wel niet zoo ver drijven, om den Fran-
schen debiteur tot betaling te dwingen,
b.v. door het in beslag nemen van het te
goed van de Bank van Frankrijk en de
Fransche schatkist in Amerika. Veeleer
mag worden aangenomen, dat de Ame-
rikaansche regeering de zaak sleepende
zal houden, in afwachting van het resul
taat van een onderzoek naar Europa's
betalingscapaciteit, waaraan de a.s. Pre
sident, blijkens zijn dezer dagen gepubli
ceerd regeeringsprogramma, zijn mede
werking wil verleenen.
De beurs heeft een open oog voor de
moeilijkheden, welke zich in den loop der
besprekingen tusschen de Europecsche
debiteuren en den grooten Amerikaan-
schen crediteur kunnen voordoen, en geeft
er derhalve de voorkeur aan, de verdere
ontwikkeling van de quaestie af te
wachten.
De hoe langer hoe duidelijker wordende
Waarschijnlijkheid, dat Groot-Britannië
zich niet zal kunnen onttrekken aan de
betaling van het op 15 December verschul
digde groote bedrag, heeft een ongunstigen
invloed op den Pondenkoers uitgeoefend.
Deze heeft een nieuw laagtepunt voor dit
jaar bereikt, met een noteering van 8.05.
Geruchten, volgens welke Amerikaansche
bankiers bereid zouden zijn, aan Engeland
een crediet te verleenen, om het Pond
Sterling te steunen, zijn niet bevestigd.
Gezien den druk, welke de betalingen aan
Amerika op rekening der oorlogsschulden,
tezamen met de gewone seizoen-invloeden
op het Pond Sterling moeten uitoefenen,
mag in den eerstvolgenden tijd nauwe
lijks op een vastere stemming voor de
Engelsche valuta worden gerekend,
In Engeland ls men geneigd de lichte
opleving, welke aldaar ln eenige takken
van nijverheid is te constateeren, toe te
schrijven aan den invloed van de r.leuwe
waardevermindering van het Pond Ster
ling. De werkloosheid in Engeland ls in
October met ruim 100.000 man afgenomen;
de uitvoer in October is gestegen met 4,2
millloen pd. st., het goederenvervoer op de
spoorwegen is toegenomen. De belang
rijkste Industrieën konden hun productie
uitbreiden; zoowel de kolen- als de ijzer
en staalproductie was In October aanmer-
fcflijk grooter dan in de vorige maand,
terwijl in de textielindustrie van Lan
cashire. na de stagnatie als gevolg van
de staking, eveneens een opleving ls In
getreden.
Nu is Engeland niet het eenige land,
waar het bedrijfsleven een verbetering
aantoont. Ondanks de onzekerheid op het
gebied der wereldpolitiek en de in ver
schillende landen genomen maatregelen,
die den wereldhandel belemmeren, blijven
de teekenen, die op een langzame verbe
tering van den economlschen toestand
wijzen, aanhouden. Niet alleen ln de Ver-
eenigde Staten, maar ook in Duitschland
zijn er aanwijzingen van een langzaam
voortschrijdend economisch herstel, al kar.
dit, hoofdzakelijk als gevolg var, de
bovenbedoelde beperking van het Interna
tionale ruilverkeer, nog niet ten volle
tot ontplooiing koinen.
In de tweede helft van October is het
aantal werkloozen in Duitschland met
41.000 verminderd. Behalve in de ijzer-
industrie viel vooral ook in den kolen-
mijnbouw een duidelijke verbetering te
constateeren. De productie van ruw ijzer
is in October tot gemiddeld 10 700 ton per
dag gestegen, tegen 9100 ton in September
en 8700 ton in Augustus. De steenkolen-
winning aan de Ruhr is van gemiddeld
242.200 ton per dag ln de eerste week van
October tot 266.700 ton in de laatste week
van deze maand toegenomen; het aantal
wagonladingen bij de Duitsche Spoorwegen
bereikte ln de laatste week van October
weer ln doorsnee 117.300 per dag, tegen
102.800 in de eerste week.
Ook de exporthandel van Duitschland
heeft in October weer een stijging te zien
gegeven, nadat September reeds weder
een verbetering had gebracht. Tegelijker
tijd is ook de invoer toegenomen, wat te
opmerkelijker is, wanneer men bedenkt,
aan welke belemmeringen en moeilijkhe
den het handelsverkeer van het buiten
land met Duitschland blootgesteld ls. als
gevolg van de Duitsche deviezenregeling.
In het jongste nummer van het week
blad „In- en Uitvoer" werden eenige me-
dedeelingen gedaan, die een schril licht
werpen op de risico's, waaraan degenen,
die vorderingen op Duitschland hebben,
blootstaan door de willekeurige interpre
tatie, die de Duitsche rechtbanken aan de
bepalingen van de deviezenregeling geven.
Zoo leggen de rechtbanken vaak beslag op
alle waarden van ondernemingen, wan
neer op één harer employés de verdenking
van een deviezen-overtreding valt, waar
door het den betreffenden ondernemin
gen onmogelijk wordt gemaakt, hun ver
plichtingen na te komen. Voor de credi
teuren van deze ondernemingen ontstaan
door deze practijken onafzienbare gevol
gen, aangezien reeds de verdenking alleen
van een strafbare handeling voor beslag
legging voldoende is en niemand, die met
Duitsche firma's zaken doet. van te voren
kan zien, of op zijn schuldenaar later niet
eens, misschien geheel ten onrechte, de
verdenking valt, een deviezen-overtreding
te hebben begaan.
Een ander gevaar voor de buitenland
sche crediteuren van een Duitsche firma
bestaat in de interpretatie van de bepaling
der deviezenregeling, dat ieder physiek of
rechtspersoon aansprakelijk gesteld wordt,
die van de deviezen-overtreding had kun
nen afweten of er een voordeel bij had
kunnen hebben. Het is voorgekomen, dat
voor de verzuimen van een employé eener
Duitsche onderneming, waarbij buitenlan
ders geïnteresseerd waren, ook de buiten
landsche leden van den raad van bestuur
strafreenteriijk vervu gd werden en dat
buitendien het vermogen der buitenland
sche firma, als wier vertegenwoordigers
zij in den raad van bestuur waren ge
kozen, werd aangesproken. Een aanmoedi
ging tot het aanknoopen van handels
relaties met onze Oostelijke naburen vor
men dergelijke practijken stellig niet.
De betere berichten uit het Duitsche
bedrijfsleven hebben op de Berlijnsche
beurs niet ten volle kunnen doorwerken,
doordien de handel door de op politiek
gebied heerschende onzekerheid werd te
gengehouden. Toch was de stemming gun
stiger dan sinds langen tijd het geval ls
geweest, vooral in de tweede helft der
week. toen de kans op de vorming van een
parlementair kabinet onder leiding van
Hitier hoe langer hoe geringer werd. Op
de meeste andere beurzen was de tendenz
tegen het einde der week ook wel iets
beter, hoewel dit niet in sterke mate in de
koersen tot uiting kwam. De terughou
dendheid weerspiegelt zich nog altijd in
den uiterst geringen omvang van den
handel; het publiek noch de speculatie
durft actief op te treden. Daartegenover
echter is ook de contramine veel voor
zichtiger dan ln tijden het diepste punt
van de crisis, toen de koersafbraak geen
einde scheen te zullen nemen. Onder deze
omstandigheden ls er ook in de koersen
zeer weinig beweging. Zoo hebben de
koersschommelingen voor aandeelen Phi
lips zich in de afgeloopen week beperkt tot
enkele percenten. Het besluit tot contin
genteering van den invoer van metaal
draad gloeilampen in ons land heeft geen
invloed op het koersverloop gehad, al is
het voor het Philipsbedrijf van belang, dat
de moordende concurrentie van Japan al
thans voor de Nederlandsche markt voor
loopig wordt uitgeschakeld.
Dat de Japansche industrie zich in een
betrekkelijk korte periode stevig op onze
markt had kunneri nestelen, blijkt duide
lijk daaruit, dat de Japansche invoer van
gloeilampen in ons land, die in 1931
slechts ettelijke honderdduizend stuks had
bedragen, in de eerste tien maanden van
dit jaar ruim 3'/i millioen stuks had be
reikt. Men behoeft zich hierover nauwe
lijks te verwonderen, wanneer men ziet,
tot welke „Schleuderpreise" de Japansche
artikelen worden aangeboden.
De ruim 3'/i millioen lampen, die door
Japan werden geïmporteerd, hadden te
zamen slechts een waarde van f. 91.000;
dat beteekent dus, dat voor elke door Ja
pan geïmporteerde gloeilamp een waarde
was gedeclareerd van ruim twee en een
halve cent. Zelfs wanneer men aanneemt,
dat de werkelijke factuurwaarde wat hoo-
ger is dan die der declaratie voor de
douane, is het duidelijk, dat dit dumping
prijzen zijn, waartegen concurrentie wel
haast onmogelijk is. Tegen een prijs van
gemiddeld 2>/t cent voor de Japansche
lampen komt men voor de lampen, die
door andere landen in de eerste tien
maanden van dit jaar in Nederland wer
den ingevoerd, tot een gemiddelde van
ruim 30 cent per stuk. Het verschil is wel
heel frappant ook wanneer men rekening
houdt met het onderscheid in kwaliteit.
Het is dan ook duidelijk, dat het contin-
genteeringsbesluit vooral de Japansche
artikelen heeft willen treffen. Bepaald is,
dat de Invoer voor drie maanden, te reke
nen van af 1 November, bzeperkt wordt
tot 100 pet. van den gemiddelden invoer
per drie maanden in 1930 en 1931. Aan
gezien Japan in 1930 nog in het geheel
geen, en in 1931 slechts een onbeteekende
hoeveelheid gloeilampen hier te lande had
geïmporteerd, staat de contingenteering
dus vrijwel gelijk met een algeheel verbod
van invoer van Japansche metaaldraad
gloeilampen, voorloopig voor een periode
van drie maanden.
Het bovenstaande werpt intusschen wel
een schril licht op de dumpingmethoden,
die Japan toepast, om vasten voet in een
bepaald afzetgebied te krijgen. Voor de
nijverheid in tal van landen vormt deze
Japansche concurrentie een toenemend
gevaar.
Aandeelen Unilever hebben niet veel in
vloed ondervonden van de aankondiging
van het Interim-dividend van 3 pet., dat
dan ook vrijwel met de verwachtingen
overeenkwam. Het Unilever-concern be
hoort blijkbaar nog altijd tot de onderne
mingen. die ook in de crisistijd nog met
eenige winst werken, al zal deze vermoe
delijk wel bij die van het vorige jaar ten
achter zijn gebleven. (Over 1931 was een
interim-dividend van 4 pet. en een zelfde
slotdividend uitgekeerd)
Kunstzljde-aandeelen werden gunstig
geïnfluenceerd door berichten, volgens
welke de besprekingen tot internationale
samenwerking in de kunstzijde-industrie
goeden voortgang maken, en binnenkort
met succes zullen worden bekroond. Men
heeft echter reeds zoo vaak dergelijke be
richten gelanceerd, zonder dat zij door de
gebeurtenissen werden bevestigd, dat ook
dit maal gevreesd moet worden, dat de
wensch de vader van de gedachte is ge
weest. Uit de Duitsche kunstzijde-industrie
werd melding gemaakt van een lichte in
zinking. die na de sterke toeneming van
de bedrijvigheid in de laatste maanden
echter wel hoofdzakelijk aan seizoen
invloeden zal zijn toe te schrijven. In de
Britsche industrie is de bedrijvigheid toe
genomen. en ook de Amerikaansche fa
brieken zijn druk bezet, en boeken orders
voor levering in het nieuwe jaar.
Van de overige industriëele fondsen wa
ren aandeelen Ned. Kabelfabriek te Delft
flauw, op het bericht betreffende de ver
korting van den werktijd. Voor de beurs
was dit des teteleurstellender, omdat het
kabelbedrijf tot dusverre betrekkelijk goed
weerstand aan de crisis had kunnen bie
den, in verband waarmede de koers der
aandeelen zich, in vergelijking met de
meeste andere industriëele fondsen, op
een betrekkelijk hoog peil had kunnen
handhaven. In de afgeloopen week is er
echter een flink stuk van den koers afge
gaan.
Aandeelen Koninklijke Petroleum wer
den zoo nu en dan voor Parijsche rekening
gekocht, waardoor de koers wat opliep.
Een bepaalde reden hiervoor viel niet aan
te wijzen; of het moest zijn de gestadige
vermindering van de benzine-voorraden
in de Ver. Staten, waartegenover echter
een toestemming van de productie van
ruwe petroleum staat.
In de afdeeling voor cultuurwaarden
was de stemming ongeanimeerd. Suiker-
aandeelen waren in overeenstemming met
de suikermarkt weinig veranderd. De door
den cycloon aan de Cuba-suiker aange
richte schade, over welker omvang de ra
mingen sterk uiteenloopen, zal vermoede
lijk aan deverhoudingen op de suiker
markt weinig of geen wijziging brengen.
De berichten omtrent den toestand op de
rubbermarkt luiden wel iets bemoedigen
der. De voorraden in Engeland blijven af
nemen; zij zijn thans c.a. 32.000 ton lager
dan een jaar geleden, maar productie en
consumptie zijn toch nog lang niet in
evenwicht.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop;
Aku 43 1/4, 45'/!, 44.
Philips Gem. Bez. 130'/!, 132, 128'/:, 131'/»,
127'/!, 1281/4.
Unilever 110 3/4, 113 1/4, 1113/4, 113,
110 7/8.
Holl. Beton 219'/!, 208.
Untern. Gew. Beton 80, 84 3/4.
Ned, Kabelfabriek 244, 197.
Alg. Exploratie 125'/!, 123 3/4.
Kon. Petroleum Mij. 144 3/4, 151'/!,
146'/!, 149 3/4. 147 1/4.
Amsterdam Rubber 62'/i, 53 3/4, 60 3/4.
Dell Batavia Rubber 25'/i, 28.
Ned. Scheepvaart Unie 62'/!, 63 3/4,
60'/i.
Handelsver. „Amsterdam" 176'/i, 180,
173'/!, 174 3/4.
Tjepper Cultuur 153, 160.
Dell Batavia Mij. 116'/-, 119. 115'/!.
Senembah Mij. 131 3/4, 126 3/4, 128'/!.
NIEUWE UITGAVEN.
N.V. A.W. Bruna en Zoon's Uitg. Mij.,
Utrecht;
„Een Huwelijk", door Ethel M. Dell. ver
taald door Dicky Wafelbakker, „Een ge
heel andere Vrouw" door Georg Tröschel,
vertaling van Jo Koster, „De Duivel" door
Edgar Wallace, vertaald door A. Vuerhard-
Berkhout, „Vivanti's terugkeer" van Syd
ney Holler, door jhr. Nahuys vertaald en
tenslotte Nr. 6 der Dennenberg-serie, ge
titeld „Avonturiers" (uit het leven van
een Hollandschen detective) door Ivans.
De Erven de Wed. J. van Nelle te Rot
terdam stelt tegen inlevering van 40 ach
teretiketten harer halfponds pakjes koffie
een meisjesboek in eenvoudige uitvoering
beschikbaar van de bekende Hollandsche
schrijfster mevrouw Wllly Pétillon. De titel
luidt: „De Tweelingzusters".
Bij Van Gorcum en Comp. N.V. te Assen
verscheen een eenvoudig uitgaafje voor
kinderen „De kleine Denneboom" door A.
A. Fokker met zwartjes van Ans Muller-
Idzerda.
Het Nederlandsche boek 1932 van den
Nederlandschen Uitgeversbond is ver
schenen. waarbij dr. J. Huizinga een bij
drage leverde, getiteld „Het boek vriend en
vijand".
o
TIJDSCHRIFTEN.
„ZONNESCHIJN".
„Zonneschijn" brengt deze week een St.
Nicolaasvertelhng van M. Schilthuis
Brugsma; W. G. Dorhout schrijft over:
„Van vroeger en nu"; W.J. Mets over „Zee-
Honden",
KON. HOLL. LLOYD.
ORANIA, uitreis, 24 Nov. 12 u.
van Southampton.
KON. NED. STOOMB.-M1J.
MEROPE, 25 Nov. van Hamburg t
TRITON, 24 Nov. van Amst. n. Mill
IRIS, 24 Nov. van IJmuiden n. I
ARIADNE, 25 Nov. van IJmuiden i
terdam naar Mlddell. Zee.
ORPHEUS, 24 Nov. van IJmuidenl
Stettin.
TELAMON, 25 Nov. van IJmuiden|
Hamburg.
VAN RENSSELAER, 23 Nov. van|
maribo n. Amst.
RHEA, 24 Nov. van Barcelona n.
gona.
SIMON BOLIVAR, thuisreis, pass.
v.m. 4 u. St. Michael.
STUYVESANT, 23 Nov. van Amst. tt|
maribo.
THESEUS 24 Nov. van Kopenhagq
Aalborg.
VENEZUELA, uitreis, pass. 24 Nov. I
uur de Azoren.
VESTA, 24 Nov. van Vigo n. Lissatl
CALYPSO, 24 Nov. van Midden.
Rotterdam.
HOLLAND—AMERIKA LIJX.I
BREEDIJK, uitreis, 25 Nov. te Annf
VEENDAM, New-York n. R'dam,
ca. 4 u. v.m. te Plymouth verwacl
ROTTERDAMSCHE LLOID. I
SOEKABOEMI, 25 Nov. van Hamb|
Schiedam.
BALOERAN, thuisreis, 25 Nov. vac|
Said.
GAROET, thuisreis, pass. 24 Noel
sterre.
KOTA GEDE, uitreis, pass. 24 Nov.|
de Goede Hoop.
JAVA—NEW-YORK-LIJN.
KOTA RADJA, Java n. New-York,
van Port-Said.
MAATSCHAPPIJ NEDERLAND!
CHR. HUYGENS, thuisreis, 25 Notf
Singapore.
TJANDOEN, thuisreis, 25 Nov. te
seille.
DIVERSE STOOMVAARTBERICIi
BRITSUM, 24 Nov. van B.-Aires te J
HILVERSUM, 24 Nov. van CardIH|
B.-Aires. I
BATAVIER rv, 25 Nov. van R'c|
Gravesend.
FLYING IRISHMAN, m.S., 22 No'l
Smyrna te Genua.
RECLAME.
Jongetje„Be heb een partijtje op moeder's ver
jaardag. Be heb twintig jongens gevraagd om te komen."
Dame „Wat een lieve moeder moet jij hebben
Jongetje „O, maar ze weet er nog niets van. Het is
mijn verjaardagsverrassing voor haar." (Happy Mag.)
Tante, in het museum„Daar, kijk maar eens goed,
dat gebeurt er nou met menschen die altijd op hun
nagels bijten." (Sidney Bulletin).
In het luchtschip.
„Is dat Keulen
„Neen. mijnheer, dat is Bagdad."
„Dan heb ik de verkeerde lijn genomen.
(London Opinion)
Samengesteld uit tie'
materiaal, dat het 9'M
der tanden niet aae,oi'
Maakt de tanden wit6®]
mond frisch.
Zuiver tinnen tuben
volmaakte en hyg,e" J
verpakking.
Voordeelig in het 9e
wordt niet hard.
