Hitier geen Duitsch Rijkskanselier
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Vrijdag 25 November
BUITENLAND.
HINDENBURG OPENT NIEUWE BESPREKINGEN MET
DEN CENTRUM-LEIDER KAAS.
Hitler weggeschoven.
Gistermiddag heelt s taats-secretaris
Meissner geantwoord op den laatsten brief
van nrtier. olncreel wordt gemeld:
In zijn brief van 23 Novemoer 1M2 heeft
Adoif riitier geweigerd, de hem verstrekte
opdracnt om vaat te aLellen, of er een
parlementaire meerderheid bestaat voor
een aoor nem te vormen regeering, int te
voeren en heeft van zijn kant voorgesteld,
dat de Rijkspresident hem zonder reserves
en zonder voorafgaande vaststelling van
een Rijksdagmeeraerheid, de vorming van
een regeering zou toevertrouwen en de
presidentieele volmachten tot haar be
schikking zou stellen.
De Rijkspresident heeft dit voorstel af
gewezen omdat hij gelooft, dat hf| het
voor het Dultsche von. niet verantwoorden
kan, aan den leider van een party, die
steeds opnieuw den nadruk heeft gelegd
op haar exclusiviteit, zijn presidentieele
volmachten te geven en omdat hij vreezen
moest, dat een door Hitier geleid presi
dentieel kabinet zich noodgedwongen tot
een partij-dictatuur met al haar gevolgen
voor een buitengewone verscherping van
de tegenstellingen onder het Dultsche volk
ontwikkelen zuu, welke de Rijkspresident
tegenover zijn eed en zijn geweten niet
zou kunnen verantwoorden, tot stand te
hebben gebracht.
De Staatssecretaris geeft evenwel ln op
dracht van den rijkspresident uitdrukking
aan de verwachting, dat de samenwerking
tusschen Hitler en Hindenburg toch nog
eens tot stand zal komen en legt er den
nadruk op, dat de rijkspresident op ieder
oogenbllk ter beschikking Is van Hitier
voor een bespreking, van welken aard dan
ook.
Von Hindenburg wil de hoop niet laten
varen, dat het op den duur langs dezen
weg toch zal gelukken, Hitier en zijn partij
te winnen voor samenwerking met al die
krachten van het Dultsche volk, welke aan
den opbouw willen meewerken.
Volgens een nader bericht, heeft Hit-
Ier den brief van staatssecretaris Melssner
p. o. met een schrijven van 2 bladzijden
beantwoord.
Daarin werd vastgesteld;
1. Ik heb niet de poging een parlemen
taire regeeringsmeerderheld te vormen
zonder uitzicht genoemd, doch slechts on
mogelijk ln verband met de daaraan ver
bonden voorwaarden.
2. Ik heb er op gewezen, dat, indien
voorwaarden worden gesteld, deze krach
tens de grondwet moeten zijn gemotiveerd
3. Ik heb niet de leiding van een presi-
tleel kabinet geëlscht. maar een met dit
begrip in geen enkel verband staand voor
stel inzake de oplossing van de Dultsche
regeeringscrlsis ingediend.
4. Ik heb onomwonden gewezen op de
noodzakelijkheid van de door de grondwet
gemotiveerde samenwerking met de volks
vertegenwoordiging en nadrukkelijk ver
zekerd, slechts onder deze wettelijke voor
waarden te willen werken.
5. Ik heb niet alleen geen partijdictatuur
geëlscht, maar was. zooals in Augustus van
dit jaar. ook thans bereid, met alle daar
voor in aanmerking komende partijen on
derhandelingen te voeren ten einde een
basis te schennpn voor een regeering.
Deze onderhandelingen moesten zonder
resultaat blijven, aangezien de bedoeling
voorlag het kabinet-von Papen onder alle
omstandigheden als presidentieel kabinet
te behouden.
Het ls derhalve ook niet noodig. mij te
willen winnen voor de samenwerking met
andere tot opbouw bereide krachten der
natie, aangezien ik daartoe reeds ln den
afgeloonen zomer al het mogelijke heb ge
daan. Ik weiger derhalve ln dit presiden
tieel kabinet een kracht te zien welke tot
opbouwen ln staat is.
6. Ik heb dit erkennende ook steeds ge
waarschuwd voor een experiment dat ten
slotte tot geweld leidt en daardoor ook
moet mislukken.
7. Ik was niet bereid en zal ook in de
toekomst nimmer bereid zijn mijn bewe
ging ter beschikking te stellen voor andere
belangen dan die van het Dultsche volk.
Woensdagavond heeft Hitier nog een
onderhoud gehad met den Rtjksweermlnis-
ter, generaal von Schleicher, bij welke ge
legenheid Hitier zijn elsch inzake onvoor
waardelijke leiding van een presidentieel
kabinet, ondubbelzinnig heeft uitgespro
ken, terwijl hij ieder compromis van de
hand wees.
Om. heeft geweigerd een eventueel
kabinet-Schleicher of een kabinet-Schacht
op een of andere wijze te steunen. Onder
deze omstandigheden heeft men het blijk
baar in het bureau van den Rijkspresident
niet dienstig geacht de onderhandelingen
voort te zetten.
Na vele maanden heeft voorts naast be
sprekingen met leiders van andere partijen
ook weder een besnreking plaats gehad
tusschen Adolf Hitler en den leider der
Dui,5ch-nationaIe Volkspartij, Hugenberg.
Besprekingen met den
Ccntrumleider.
Hindenburg heeft er verder geen gras
over laten groeien. Gistermiddag reeds
heeft hij den leider der Centrumpartij,
prelaat Kaas, ontvangen voor een bespre
king over de vraag of het mogelijk zal
zijn in den Rijksdag een meerderheid te
vormen. De bespreking wordt hedenmid
dag voortgezet.
Wij vernemen nog, dat ook andere par
tijleiders nog gisteravond ln deze aan
gelegenheid werden gehoord. Bij deze be
sprekingen laat de Rijkspresident zich
vertegenwoordigen door staatssecretaris dr.
Meissner. Ontboden zijn Hugenberg voor
de Duitsch-Nalionalen; staatsraad Schacf-
fer voor de Beiersche Volkspartij, en Din-
geldey voor de Dultsche Volkspartij.
Het verluidt dat de Rijkspresident met
mgr. Kaas erover heeft gesproken of deze
het nog mogelhk acht in den Rijksdag een
meerderheidscoalitie tot stand te brengen
en daarbij den Centrumleider zou hebben
gevraagd of deze een ln dit verband be
middelende rol zou willen op zich nemen.
Vernomen wordt, dat Kaas nog geen de
finitief antwoord op deze vraag heeft
gegeven. Hij zal eerst nog beraadslagen
met zijn pariljvrienden, misschien ook met
ndere partijleiders en pas heden den Ryks
presldent antwoorden. Mogelijk is, dat
Kaas ook de onderhandelingen van den
Rijkspresident met de natlonaal-socialis-
ten weer zal kunnen doen hervatten.
Wij vernemen voorts, dat men ln Cen
trumskringen op het standpunt staat, dat
nadat Hitler in het geheel geen onderhan
delingen heeft gevoerd voor de vorming
van een nationale concentratie, onder alle
omstandigheden getracht moet worden de
tot opbouwenden arbeid geschikte krach
ten van het volk te vereenigen. Diensvol
gens moet prelaat Kaas deze taak over
nemen. Het is ln ieder geval buitengesloten
dat de tot nu toe gevolgde regeerlngs-
koers nog kan worden voortgezet, aange
zien het voormalige kabinet is geworden
een uitgesproken strijdkabinet, dat geen
autoriteit bij het volk bezit, en daarom
ook noch ln het binnenland, noch ln het
buitenland vertrouwen geniet.
De Duitsche Volkspartij heeft volgende
resolutie aangenomen:
De DultscheVolkspartij wes en is ten
aanzien van den ernstigen toestand van
het vaderland bereid, in allen ernst en
zonder partijpolitieke benepenheid voor
een vereeniging van alle opbouwende na
tionale krachten te werken. Zij dankt den
Rijkspresident, dat hij ln denzelfden zin
zijn bemoeiingen tot het uiterste heeft
Ingespannen. De Dultsche Volkspartij
keurt de weigering van den nationaal-
socialistischen leider des te meer af, daar
hij niet de minste poging ondernomen
heeft om tot een zakelijke politieke over
eenkomst met andere partijleiders te ge
raken. De Dultsche Volkspartij zal den
Rijkspresident trouw bij zijn verdere be
slissingen volgen.
In een persconferentie heeft Goering
er den nadruk op gelegd, dat de N.S.D.A.P.
thans ieder kabinet, welk dan ook, krach
tig zal bestrijden en het evenzoo ten val
zal brengen als het kabinet-Von Papen.
Adolf Hitier kan wachten tot het oogen-
blik, dat hij beroepen moet worden.
Persstemmen.
De „Koelnische Volkszeitung" schrijft,
dat de verdere ontwikkeling van de regee
ringscrlsis onder geen beding datgene kan
terugbrengen, dat onder von Papen dat
verlammende wantrouwen tusschen
staatsleiding en volk heeft ln het leven
geroepen, maar moet leiden tot een eerlijk
trusteeschap. Ieder andere poging moet
lelden tot ondragelijke verhooging der
spanning. Wanneer Hitier werkelijk de
leider was, waarvoor hij doorgaat, dan zou
hij ook met de hem opgelegde beperkin
gen krachtig en moedig de onderhande
lingen met de andere partijen op zich ge
nomen hebben. De tweede phase in de
regeeringscrisis is thans begonnen. Er
moet een ontspanning komen.
De Berlijnsche correspondent van dit
blad schrijft o.a. nog, dat de gedachte aan
een meerderheidsregeering nog niet ls
opgegeven, ook niet door den rijkspresi
dent.
De Rheinisch-Westfaelische Zeitung'
noemt het buitengewoon betreurenswaar
dig, dat het doel der nationale concentra
tie niet is bereikt en werpt de vraag op,
of het niet mogelijk geweest zou zijn den
formeelen strijd om regeeringsprincipes
dooreen autoritair machtswoord tot een
einde te brengen. Op een historisch oogen
bllk heeft een strijd in paragraphen de
samenwerking van mannen, die bi] elkan
der hooren verhinderd
De „Frankfurter Zeitung" schrijft dat
de nationaal socialisten vreesden zich zelf
op te geven, wanneer zij deelnamen aan
een samenwerking in plaats van de alleen
heerschappij tv voeren. Zij hebben hart
stochtelijk betoogd, dat zij bereid zijn het
vaderland te redden. Maar zij mogen zich
niet verhelen, dat het volk uit de nat. soc.
houding kan concludeeren, dat de N.S.D.
A.P. zich zelf niet meer overtreffen kan
en er daarom allereerst aan gedacht heeft
zich zelf te redden
De „Germania" schrijft, dat een her
leving van de demissionnaire regeering het
tegendeel zou vormen van een politieke
ontspanning. Er moet iets nieuws komen,
daar alleen dit nieuwe de tasis van een
politieke concentratie kan zijn. Tot deze
concentratie zal nog een poging worden
gedaan. Veel hoop op succes is er niet.
Als de poging mislukt zullen de zorgen
voor de toekomst echter nog zwaarder
worden.
Oe „Vosslche Zeitung" zet uiteen, dat
zij noch vreugde noch genoegdoening ge
voelt bij het mislukken van de vorming
van een nationale concentratie onder
Hitler. Niemand onderschat de gevaren
van het experiment, dat een benoeming
van Hitier medebrengt. Toch had deze
b i oamlng moeten geschieden wanneer
HHler had kunnen besluiten tot een par
lementaire oplossing.
De „Lokalanzelger" verwacht, dat na het
mislukken der besprekingen met prelaat
Kaas een nieuwe presidentieele regeering
zal komen Wanneer het mocht komen tot
ten bespreking van den rijkspresident met
de partijen over de basis van een nieuwe
presidentieele regeering, wordt er van
Duitsch nationale zUde met grooten na
druk op gewezen, dat het as. kabinet
rekening moet houden met den verscherp
ten toestand van het oogenbllk door uit
gebreide nieuwe benoemingen andere dan
in het kabinet von Papen. De binnen
landsch politieke toestand is natuurlijk
door de oorlogsverklaring van de nationaal
socialisten en door het mislukken van
alle pogingen van den rijkspresident om
een parlementaire meerderheidsregeering
te vormen, zeer veel ernstiger geworden.
De „Boersenzeitung" schrijft: Practisch
komen de besprekingen van den rijkspre
sident met de partijleiders Hierop neer,
dat prelaat Kaas moet onderzoeken of er
een meerderheid in het parlement ge
vormd kan worden, die ten minste een be
sluit om den rijksdag te verdagen zal aan
nemen. De kansen hierop zijn echter zeer
gering, alleen al omdat nationaal socialis
ten en communisten hier niet voor te vin
den zullen zijn en samen een meerderheid
vormen.
Volgens den „Boersenkurier" heeft pre
laat Kaas bij zijn eerste bespreking met
den rijkspresident een presldenteele regee
ring voorgestaan, die zou samenwerken
met het parlement. HIJ heeft den wensch
uitgesproken, dat deze presidentieele re
geering niet door von Papen zou worden
geleid maar door een persoonlijkheid die
het vertrouwen van den njkspresident en
van uitgebreide parlementaire kringen zou
hebben. Kaas heeft zich evenwel niet ver
klaard vóór een parlementaire meerder
heidsregeering en ook nooit beweerd, dat
een dergelijke meerderheid moest bestaan.
De „Boersenkurier" is verder van mee
ning, dat generaal von Schleicher aan de
eischen, die men thans aan een kanselier
zou moeten stellen, voldoet.
De „Deutsche Zeitung" spreekt over een
toestand van volmaakte verwarring. Een
uitweg uit den toestand waarin men ls
gekomen door de onverantwoordelijke be
handeling van deze crisis, ls niet te zien.
Een begin van nieuwe mogelijkheden ziet
het blad alleen ln het contact, dat van na
tionale zijde thans gezocht wordt en dat
geleid heeft tot het onderhoud tusschen
Hitler en Hugenberg.
De DA.Z. hoopt, dat toch nog een over
een stemming ln het nationale kamp tot
stand zal komen. Anders zou een der don
kerste uren van den aan verheffende ge
beurtenissen werkelijk niet rijken na-
oorlogstijd gekomen zijn.
De „Taegliche Rundschau" ls van mee
ning, dat een tweede kabinet von Papen
den toestand slechts zou verscherpen.
De „Vorwaerts" meent, dat de bespre
kingen van Kaas weinig kans op succes
bieden. Een wederbenoeming van von Pa
pen zou echter een buitengewone ver
scherping van de crisis beteekenen.
De gevoerde correspondentie tusschen
Meissner en Hitier ls thans volledig gepu
bliceerd. dat bevat geen nader nieuws.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Verwarring in Duitschland - Schulden en
Ontwapening - Het conflict in
het Verre Oosten,
De Duitsche crisis is in een nieuw sta
dium getreden. Zooals men zag aankomen,
heeft Hitier het niet tot rijk-kanselier kun
nen brengen. Een ccalitie-regeermg wei
gerde hij, en aan 't hoofd van een „pre-
sldial-kabinet" kon Hindenburg toch moei
lijk iemand stellen, die niet zijn volle ver
trouwen geniet.
Intusschen is de toestand nu verwarder
dan ooi. Wel heeft Hindenburg zich thans
met den leider van het Centrum in ver
binding gesteld, doch wat kan deze waar
Hitler's partij zich reeds heeft vastgelegd
aan oDooritie tegen iedere regeering, waar
van Hitier niet de leiding heeft?
Over blijft slechts een ..nresidial-kabi-
net". dat zooveel gezag heeft dat het zich
kan handhaven. Doch Nazi's en Commu
nisten hebben in den Rijksde" samen de
meerderheid
En wie zou zoo'n v.ertrouwens-ministe-
rie moeten aanvoeren? Von Papen is geen
ernstige candidaat, daar zijn terugk:er
slechts een heksenketel zou kunnen doen
ontstaan in de politiek. Wie dan wel.
Zeer verward is de situatie, tot schade
van het Duitsche rijk zelve.
De ambassadeurs van Engeland en
Frankrijk hebben staatssecretaris Stimson
medegedeeld, tijdens een geheime bespre
king, dat hunne regeeringen de annuitei-
ten van December zullen betalen. De Ita-
liaansche regeering, die geen verzoek om
uitstel van betaling heeft gedaan, heeft
het staatsdepartemént er van in kennis
gesteld, dat zij ook in de toekomst beta
len zal. De betalingen van Estland, Let
land en Polen zijn reeds bij vroegere over
eenkomsten uitgesteld. Alleen Griekenland
heeft het staatsdepartement er van in
kennis gesteld, dat het, ingeval de Ameri-
kaansche regcering betaling mocht blijven
eischen, zou moeten verklaren niet in
staat zijn te betalen.
Roosevelt, die in Warmsprings is aange
komen, heeft geweigerd iets meer te zeg
gen over ntt schuldenvraagstuk vóór 4
Maart.
Minister Chamberlain heeft gisteren ïr
het Lagurhuis meegedeeld dat de E.igel-
schc regeering een tweede nota naar
Washington zal zenden, waarschljnlijzrug
ceze week, maar dat hij over tien ïuf oud
geen nadere meds(icv.l-ngen kon doen
In den loop van het debat o.vr het
adres van antwoord op de troonrede heeft
Sir Robert Home gezegd, dat Engeland 15
December moest betalen als de Ver. Sta
ten er op stonden en daarna zoo spoedig
mogelijk een nieuwe regeling trachten te
verkrijgen. Indien Engeland echter ver
stek zou laten gaan, zou dit voor het ver
trouwen ln de handels- en politieke we
reld niet veel minder dan den genadeslag
beteekenen.
Dat ln Amerika het vasthoudend stand
punt niet algemeen als juist wordt erkend,
bewijst het volgende:
De .Baltimore Sun" verklaart, dat tien
jaar idiotie blijkbaar nog niet genoeg is
en dat de les, welke de catastrofe, waar
aan de idiotie der schulden flink heeft
bijgedragen, Amerika gaf, nog steeds niet
begrepen is.
De .Detroit Free Press" verwijt Roose
velt geborneerdheid en zegt, dat de ko
mende president heeft verzuimd gebruik
te maken, van een schitterende gelegen
heid, om staatsmanswijsheid te toonen.
De New-York Times" verwijt aan het
congres en de andere bij deze weigering
betrokken gezaghebbenden, dat zij een
intranslgante houding aannemen tegen
eerzame schuldenaars en vrienden in
moeilijkheden.
Minister-president Herrlot verklaarde
tegenover een versuaggever van de „Ere
nouvelle" naar aanleiding van het afwij
zende Amerikaansche antwoord op het
verzoek om uitstel van de schuldenbeta
ling, dat het thans niet meer alleen om
Frankrijk gaat Bij het non-possumus van
Hoover is de geheele internationale poli
tiek betrokken, die daardoor ln een
uiterst moeilijke positie komt. Een nieuwe
periode van onderhandelingen tusschen
Frankrijk en Amerika en ook tusschen
Frankrijk en Engeland zal beginnen. Pas
wanneer deze onderhandelingen zijn be
ëindigd zal de Fransche regeering haar
houding vaststellen In elk geval is de
situatie zeer ernstig.
In de Parijsche bladen worden de aan
vallen op president Hoover voortgezet, die
zij er van beschuldigen zijn belofte tegen
over Laval niet te hebben gehouden.
In den Volkenbondsraad hebben gisteren
de vertegenwoordigers van Japan en China
wederom verklaringen afveleed over het
MandsjoerIJschfl conflict. Wellington Koo
deed in den loop van een lange redevoe
ring zeer scherpe aanvallen op de Japan-
sche regeering in verband met de talrijke
geheime militaire verdragen die Japan in
de laatste jaren met verschillende mogend
heden met betrekking tot de politiek in
China gesloten heeft.
De president van den Raad, De Valera,
gaf den Japanschen vertegenwoordiger,
Matsoeoka. het woord voor het laatste ant
woord.
Matsoecka handhaafde het Japansche
standpunt volkomen en trachtte de ver
antwoordelijkheid voor het geheele conflict
op de Chineesche regeering te schuiven.
Ten slotte volgden debatten van eenlge
uren over de groots kwestie of de commis-
sle-Lytton ter aanvulling en correctie van
haar rapport op grond van de verklarin
gen der Japansche en Chineesche verte
genwoordigers moet worden gemachtigd.
Op zeer scherpe wijze weigerde Matsoecka
steeds weer iedere inschakeling van de
commissie-Lytton en verklaarde dat deze
commissie met het uitbrengen van haar
raoport als ontbonden most worden be
schouwd.
De commissie is echter eigener beweging
bijeengekomen.
Na een korte beraadslaging werd vast
gesteld. dat een aanvulling of toelichting
op het rapport op de basis van het debat
in den Volkenbondsraad en de verklarin
gen van de vertegenwoordigers van China
en Japan niet noodig was.
Gisteren hadden Sir Simon en Paul Bon
cour een langdurig onderhoud. In Engel-
sche kringen wordt verklaard, dat Sir
John hoopt, dat tegen het einde van deze
week althans principieele overeenstemming
zal worden bereikt tusschen de 5 mogend
heden over de noodzakelijkheid van ge
meenschappelijke onderhandelingen.
De afzonderlijke bijeenkomst, die te Ge-
nève zal worden gehouden, wordt be
schouwd als iets meer dan een gedachte
wisseling en iets minder dain een confe
rentie.
Volgens een bericht van Pertinax in de
„Daily Telegraph" heeft de Fransche re
geering zich accoord verklaard met een be
handeling in den loop van de volgende
week van de gelijkgerechtigdheidskwestie
op voorwaarde, dat ook eenige andere
kwesties waartegenover de ontwapenings
conferentie zich gesteld ziet, behandeld
zullen worden.
Men verwacht, dat de besprekingen tus
schen de vijf mogendheden Donderdag of
Vrijdag van de volgende week zullen be
ginnen.
De Fransche minister van Ooorlog Paul
Boncour heeft volgens Fransche mededee-
lingen Simon. Aloisi Norman. Davis, Hen
derson de vice-president van de Ontwa
peningsconferentie Politis en den rappor
teur Benesj in oDdracht van Herriot toe
gedeeld. dat de Fransche regeering de be-
handeloing wenscht van het groote Fran
sche ontwapenings- en veiligheidsplan in
de hoofdcommissie. He Fransche plan
vormt een geheel en moet de onderhande
lingsbasis vormen voor de beraadslagingen
over de ontwapenings- en veiligheidspro
blemen.
o
DUITSCHLAND.
Het conflict Pruisen en het Rijk.
De Pruisische Landdag is gisteren voor
een plenaire vergadering van drie dagen
byeengekomen ten aanschouwe van een
talryk publiek.
De Duitsch-nationaal Wlnterfeld legde
buiten de agenda om een verklaring af,
welke de benoeming van een Rykscom-
missaris goedkeurt, ofschoon niet alle
maatregelen van den Rykscommissaris
goedgekeurd worden. Deze party weigert,
met de zgn. regeering Braun overleg te
plegen.
Daarna begon het groote politieke debat
over het punt: regeering der rykscom-
missarissen". Op de regeeringsbank na
men voor het eerst sedert 20 Juli ook we
der ministers plaats. n.l. voor de regee
ring Braun de plaatsvervangende minister
president Hirtsiefer, verschillende staats
ministers en hoogere ambtenaren.
Toen minister Hirtsiefer het woord
nam, verlieten de Duitsch-nationalen de
zaal. Hirtsiefer zeide, onder verwyzing
naar het vonnis van Leipzig, dat daarin
de verordening van 20 Juli als op essen-
tieele punten met de Grondwet in strijd
zijnde werd voorgesteld. Nochtans heeft
de Rüksregeering het tot nog toe niet
noodzakeiyk gevonden een wyziging der
verordening voor te stellen. Nog steeds
moet de naam van den Rykspresldent in
het Staatsblad een ongrondwettige veror
dening van diepe beteekenis dekken. De
regeering Braun eischt intrekking der ver
ordening en op zyn minst wyziging in den
zin der uitspraak van het Staatsgerechts-
hof. De Pruisische Staatsregeerlng be
treurt het ln het belang van het Dultsche
aanzien, dat de Ryksregeering niet heeft
kunnen besluiten een houding aan te ne
men, die beter ln overeenstemming is met
het vonnis van Leipzig.
Ten slotte betoogde Hirtsiefer, dat de
Staatsregeering niet enkel voor haar rech
ten, maar voor de rechten van elke Prui
sische regeering strijdt, waartoe zl] ver
plicht is, tot een nieuwe regeering ge
vormd is.
De soc.-dem Moelier verlangde volko
men opheffing der verordening van 20 Juli
Het debat wordt heden voortgezet.
Ook de Pruisische Raad van State is
byeengekomen. Behalve dr. Hirtsleffer,
plaatsvervangend minister-president, na
men ook de ministers Schrelber, Schmidt
en Grimme en de hoofdambtenaren
Brecht en Badt aan de besprekingen deel.
Het voornaamste punt van bespreking
was de beslissing van het Staatsgerechts-
hof in het grondwetsconfllct tusschen
Pruisen en het Ryk en de daarmee ver
bonden kwesties, vooral de verordening
van den Rykspresldent van 18 November.
Hiertoe had de grondwetscommissie van
den Raad van State reeds zijn houding
bepaald en o a. een nieuwe kracht by het
Staatsgerechtshof verlangd
Dr. Langemark heeft eerst rapport uit
gebracht over de vergadering van de com
missie.
Daarna legde minister Hirtsieffer een
korte verklaring af .waarin hi) met kracht
den eisch van de Pruisische Staatsregee
rlng herhaalde, dat de verordening van 20
Mei thans definitief wordt opge
dat de belangrykste gedeeltes
door de uitspraak van het rij
hof te Leipzig in strijd met de
zyn verklaard. Tenminste moet
wyziging uitvoering worden get
het vonnis van het RUksgerechtè
is tot dusver helaas niet gesc
schoon de Ryksregeering intussc
erkend moet hebben hoe (out
gangspunt der verordening ls en
dientengevolge zelf het slachtoff»
worden van een feitelyke en
dwaasheid. Ook de verordening
Rijkspresident van 18 November
naar de meening van de Staat:,
geen rekening met de uitspraak
Riiksgerechtshof.
De president van den Pruisischen
raad. Adenauer, heeft opdracht
een aanklacht in te dienen by het
gerechtshof met betrekking tot
stltutioneele geschillen tusschen
en het Ryk. Tegen het voorstel d
stitutioneele commissie stemden
tie der werkgemeenschap en de
mische party, die haar houd
veerden.
Naar verluidt is de soc.-democ
Landraad Dr. Breltfeld uit Uck
volgens een besluit van het dis
stuur der S.D.P. voor Stettin uit
gezet.
Dr. Breltfeld had op grond
officieele ervaringen met de tegen
wijze van steunverleening een ar
schreven over „Dwaalwegen
maatregelen". Daarin had hy oi
zen op de ernstige misbruiken, die
steunverleening voorkomen en
demoraliseerenden invloed op gr-
pen der bevolking.
Het distrlctsbestuur der S.D.P.
van Dr. Breltfeld Intrekking oi i
king van zyn verklaringen. Dr.
handhaafde echter zijn verklaring
dat „de sociaal-democratie te gr
gaan, wanneer zij vasthoudt aan dt
woordige opvatting over de noo
held van het in stand houden
steunverleening ln den tegen*
omvang".
o
ENGELAND.
Complot in Indië ontdekt.
Naar verluidt, zou door de poli
wyd vertakte terroristische samen
zyn ontdekt na de arrestatie r
Jongen uit Goa, die in het bezit
een aantal groote revolvers en
verborgen ln zijn beddegoed.
Naar gemeld wordt, zou voorts
voerige correspondentie zijn
waaruit bleek, dat hy lid was
terroristische organisatie, welke
mens ls. vuurwapens in te voeren
de regeeringsautoritelten te ve
en aanslagen te plegen op de ver-
banken.
In Delhi, Allahabad en Gr'
reeds eenige arrestaties verricht.
OOSTENRIJK.
Aftreden van den minister van fi
De minister van financiën, Wei
Ier, zal aftreden en tot gouverneur
Postspaarbank benoemd worden
In den Nationalen raad tr
sociaal-democratlsche leider en
meester van Weenen, Seitz, ont
van het parlement en nieuwe verkl
geëischt, omdat de tegenwoordige
stelling van het parlement niet m
den wil des volks overeenstemd.
RUSLAND.
Hongerrelletjes.
In het industriegebied van den
Siberië zyn thans de hongerreiletj
de orde van den dag en in sommige
hebben deze onlusten een ernstig
ter aangenomen. De'positie der
regeering wordt wel heel scherp
door een incident dat zich in M
gorsk heeft afgespeeld. Een m'
duizendkoppige menigte, die in
met de loopende geruchten dat de
landers nog volop levensmiddelen
buitengewoon opgewonden was, jr
inval gedaan in een klein landhuis)f
de buitenlanders samenwoonden,
woning werd alles kort en klein g
Tegen de buitenlanders werd e<
program aangericht, waaraan slee?
machinegeweer-vuur der f""*
een einde kon maken.
By de onlusten, die door de op
menigte werden veroorzaakt, zyn
lende dooden en tal van gewonden
treuren: onder de zwaar gewone
drie buitenlanders n.l. twee Ame
en een Duitscher.
De gepoe heeft tegen de revolutie
elementen in Magnitogorsk strenge
regelen genomen. Reeds den ande
werden 23 arbeiders, die de men,=,
den opgehitst, zonder verderen
proces doodgeschoten.
Door de sovjetregeering werden
de noodlge maatregelen genomen
voorkomen dat deze berichten o
gebeurtenissen in den Oeral en
door de buitenlandsche person"
door de binnenlandsche partublaae
den gepubliceerd.
ZUID-SLA VIE.
De comitadsji-beweginf-
Naar uit Belgrado wordt Se®f!4
ben de Zuid-Slavische gren
den Bulgaarschen autoriteiten om
dellijke byeenroeping verzocht va»
mengde commissie, ter bespreo™
veelvuldige invallen van
mitadsji's op Zuid-Slavisch Sron,'(
Aanleiding hiertoe is de ln™
van comitadsji's van deze wee^,,
zU slaags raakten met een pan
ren en gendarmen en ten slot»
in de richting van de Bulgaarse
Hier stieten zij echter op de nj(ji
sche grenswachten, waarop een
vecht ontstond. Met behulp i(
gaarsche grenswachten wiaw
tadsjl's, na het werpen
waardoor een Zuid-Slaviscr
gewond werd, zich in
brengen.
