Jaarpan?
VRIJDAG 18 NOVEMBER 1932
No. 22290
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
STADSNIEUWS.
om lialf 4 m het
MUZIEK.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
SCHEEPSVERBINDINGEN.
EIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
ner .egel voor advertentlën uit Leiden en plaatsen
Igentsehappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
f advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën
lend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
maximum aantal woorden van 30
volgens postrecht Voor eventueele opzending van
10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
Imer bestaat uit ZES bladen
[erste blad.
ZILVEREN JUBILEUM.
ban den heer A. Verboog.
Lg was het 25 jaar geleden, dat de
fverboog, procuratiehouder bij de
fclfabriek „De Sleutels" voorheen
Er en Co. als jongste bediende in
d, welk feit feestelijk werd her-
I de jubilaris met zijn gezin per
b huis was gehaald, werd hij op
bctie-kantoor toegesproken door
Cr A. de Koster, die hem onder
fende woorden een enveloppe met
verhandigde.
werd de heer Verboog in het
[gecomplimenteerd namens kan-
lizigers en laboratoriumpersoneel
I mede-procuratiehouder, den heer
I die hem als stoffelijk blijk van
ling een dressoir aanbood.
|ens werd hij in een der fabrieks-
i gehuldigd door het fabrieksper-
|aar hem bij monde van den heer
"en leeslamp, benevens een plant
lenken werd geschonken,
pilaris sprak zijn dank uit voor
[en van waardeering.
o
VEE KAMERVERKIEZINGEN.
I S.D. groslijst voor Leiden.
lik meldt:
Bgc artikel 17 van het partij-
It is de groslijst voor de Kamer-
Leiden opgemaakt. Hiertoe
afdeeling uit kieskring te Rot-
tn vergadering bijeen,
■en Kamerkieskring Leiden is de
pis volgt samengesteld:
Eu de Kieft; 2. K ter Laan; 3. J.
|s; 4. Adri Pomper; 5. P. Gar-
ROOTING VAN ONDERWIJS.
Ivoorloopig verslag van de Tweede
lp de begrootlng van onderwijs
I o.m. het volgende:
Igd werd of de minister kennis
pnien van net feit, dat in Leiden
ervaardigen van proeischrilten op
e wijze proeven worden genomen
I z.g. Oalmette-vaccin, tengevolge
|sommige kinderen nevig ziek zijn
en een kind zelts was over-
fevraagd werd of de minister be-
lzijn, over te gaan tot een verbod
nemen van dergelijke proeven.
leden zouden gaarne nadere in-
i ontvangen over net ontslag, dat
aantal gediplomeerde verpleeg-
f.eicten is gegeven. Zij wenscnten
aantal der ontslagenen te ver-
de redenen, waarom eensklaps
[verpleegsters overbodig zijn ge-
pidene leden zouden er bij den
op willen aandrmgen ae verschil-
ksmusea die tüans onder net be
de Leidsche Universiteit vallen
Irengen onder het beheer van de
psten en Wetenschappen. Dezen
pet bekend dat verscneidene ver
weigeren hun verzameling af
olang aan dien wensch niet is
FIE VAN HET HULPPERSONEEL
ZONDAGSCONDUCTEURS
BIJ DE N. Z. H.
vakbonden van Spoor- en Tram-
teel was aan de directie der N.
[zocht, om geen Zon.:agsconduc-
in dienst te nemen. Naar aan-
Prvan heeft de directie een on
gesteld.
tt de directe niet gewenscht en
Zakelijk voor de relatie met de
pdagsconducteurs te verbreken,
[practisch des winters toch niet
doen worden opgeroepen en dus
de berokkenen aan het overige
peel. Bovendien is het gevaar
peldig dat bij verbreking deze
I voor den zomer 1933 enz. zich
1 ter beschikking stellen met al
Jlige gevolgen daarvar voor de
bij Noordzakelijk is het. nat de
'Pji de beschikking houdt over 40
Leden in totaal. De Zondags-
120 in getal) buiten bc.-.ou-
Pe is het overige hulpoersoneel
psgewijze op een lijst geplaatst,
r eerste 10 beambten bereids in
'oorioopigen dienst zijn geweest
i reorganisatie bij bt' hulpper-
In xdseld. Deze 10 personen
[ens de direct'? de voorkeur bij
plenst doen. Wat de overige 30
poe huln^n-soneelleden betreft
olgorde van oproeuen aan het
organisaties overgelaten.
ENHOEK-herdenking.
S? Gymnasiastenbond Uno
PO verboekt ons mede te dee-
Hoogewoerd, de Leeuwen-
iD^?rder". vert°01 w Dr.
L^erséén der vervaardigers
na6 filmwerk, een lezing zal
PRIJS DEZER COURANT:)
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35: per week t 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0 18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
KON. NED. MIJ. VOOR TUINBOUW
EN PLANTKUNDE.
Lezing van ir. dr. Knapp over "Onomisclie
bemesting.
Gisteravond vergaderde de afd. Leiden
en Omstreken onder voorzitterschap van
den heer J. G. Ballego in café-restaurant
„In den Vergulden Turk".
Te halfacht riep de voorzitter een har
telijk welkom tot de vele aanwezigen en ln
het bijzonder tot den spreker van dezen
avond, den heer ir. dr. W. H. C. Knapp,
landbouwkundig ingenieur der N.V. Am-
sterdamsche Superfosfaatfabriek—N. V.
Vereenigde Chemische fabrieken.
Na afhandeling van huishoudelijke
zaken, waarbij de heer E. H. J. Cunaeus
een keurig verslag uitbracht van het ver
handelde op de alg verg. te Harderwiik en
waarbij de heeren D. de Jongh. technisch
ambtenaar bij het gesticht „Rhijngeest"
Jan Kriest Jz. en F. W. Kloots, resp. voor
een groep Begonia Gloire de Lorraine. Cy
clamen en Cactussen. 12, 15 en 10 ounten
mochten behalen, paf de voorzitter het
woord aan ir. dr. Knapp.
Spr. hield een belangrijke lezing over de
grondslagen een°r economische bemes-
tmgkunstmeststoffen van Nederlandsch
fabrikaat en duidde aan dat het gebruik
van geconcentreerde volledige meststoffen,
dorimat'g en voordeelig is.
Spr. begon met enkele algemeene grond
beginselen der bemestinesleer in herinne
ring te brengen, wp)ke voedingsstoffen de
planton noodig hebben en aan welke de
bodem in den regel een tekort heeft. De
grondslagen eener economische bemesting
worden n.l. behaald door de structuur van
den bodpm. welke weer in nauw verband
steat met het gehalte aan oreranische stof
(humus) en den zgn. kalktoestand.
Het gehalte aan organische stof in den
bodem wordt verhoogd door middel van
een bemestmg met stalmest, waaraan bo
vendien nog andere voordeelen verbonden
zijn. b.v. het bevorderen van de levens
verrichtingen van nuttiee bacteripën en
het toedienen van een vobpdipe bpme^ting.
Een luiste kalktoestand bevordert den
groei der gewassen, verhooert bet nuttig
effect der bemesting en maakt de keuze
van kunstmeststoffen ruimer Het onder
zoek on den kalktoestand van d°n bodem
wordt verricht door het .."Redrüfriabnrat.o-
rium voor Grondonderzoek" te Gron'ngen,
kost slechts f.2 50 ner grondmonster en
moet als een economische uitgave worden
beschouwd.
Vervolgens behandelde snr. in groote
trekken de bereiding van de nieuwe mest
stoffen der A. S. F.—V. C. F. D*7° zuiver
N°derlandscbp vennootscban bezit 5 fa
brieken in Nederland, nl. te K^aiiogcov.e
Vepr. ZwilndrecM, Groningen. Amst°rd°ni
en Pernis. a^m^d® werken in Canada, Z.
Afrika en Rhodesia.
Als enkelvoudige nieuwe meststof heb
ben gpnoemde fahri»kpn sedprt kort ultra
suner in den handel pebraeM,. een in aüe
onziebten verhpfprri sunprfo^faat. mpt een
z°er klein vochtgehalte en m°t. mavimum
19'f« nCt. in water onloshqar fo^for^uur.
TTitra Suner b^vat. echter, evenals simer-
fo^faat. e*ino. Dat. is nipt, bet g°vai m°t
dubhelsunprfosfaat. dat. max. 45 nCt,. in
water oniosbaar fosforzuur bevat en nrac-
tisch geheel uit, nlnnferivoed^ei bestaat
Van de sf,'k^t.of-fosforgnur (N. P mftct-
stoffen. noemde snr. mono-arnm«niiimfos-
faat met 11 nCt stikstof en 56 nCt. in
water oplosbaar fosforzuur en di-ammo-
niumfosfaat m^t 20 n("!t. stikstof en 50 r»Ct.
fosforzuur. Ook a™derp verbondingpn t"s-
sc^n stikstof en fosforzuur zün moee'iik.
Eveneens bp^tesn van de ct,©rk cecoo-
centreerde volledig» mests+off»^ vprspv*u_
lende combinaties. F»n met coliik gehalte
aan stikstof, wateroplosbaar fosforzuur en
wat.proniosbare kaü is de me^t.st.of
12 x 12 x 13. veel st'kstof en fosforzmu*
bevatten b.v. 15 x 15 x 7 en 12 v 25 x 10;
veel stikstof en kali 13 x 10 x 16"*,
12 x 12 x 15"* en 12 x 8"* x 20- terwül
een hoog fosforzuur er kqii-ore^ait© voor.
komt in rnocfov, gle P V 90 V 10 v 91 V 15
en 12 x 24 x 20. Al de*e mesten bevatten
dus tusschen de 40 en 56 pCt. planten-
vo°dsel.
Aks voorde°ipn van deze sterk geconcen-
frpevde meststoffen noemde snr. 1. gun
stige natiu'rVnndiTe eiapnse^an^en: ^o.
gnnst.icre scheikundige pieenspbannpn; 2o.
weinig of geen nPVpnDroduct.er»4o oroot.e
VprceV»oifionbe;d5o. ner nDt. nlanton-
voedsel is bet. gpbruilf niet d1,1irder dan
{jo enkelvoudige meststoffen; fio m1ndnr
onslatrruimte en ten 7o be^^anng on
tvansnort- en uit.st.rnniVnctpn Rrpedvoerig
2pttp sr»f c\pvo voordeelen u'toen.
b°.sloot zün voordracht met. nog
enkele beschouwingen ovpr de economie
van de bpmpstin'* in bpt algemeen daarhM
het oude snrepkwoord aanhalend: „Wie
niet. rnicf, (mest) d'e mist."
Na afioon der ip-rincr vprtoonde snr. nog
een reeks van lichtbeelden en konden de
pqr*TfTPzigpn kennis nemen van dp mest
stoffen. waarvan monsters aanwezig wa
ren. TVzp belanfnvpkh°nrie iez^nn- werd vol
aandacht, aangehoord, de gelegenheid
tot. vragen stolen maakten euvelen ge-
bvn'V waqrHi Sr»v PPniore nraeti'-phe toe-
bchtino-en kon geven, zooals de te gebrui
ken hopvpolhprfpn enz.
Tn z°er hoVnonten vorm ZÜn d° treorpvena
bet-etfonrie rfe m'PUWe meststoffen der
A J=5 F V. C. F in een k°ur1g uit<revoerd
booVip te le^en Hat «rrat's ter beschikking
«rtoof van bolanorhohbenden
TT;err»a hroeht He voorritter cnr dank
voor ziin dniHeUiVe le-ring en sloot deze
druk bezochte vergadering.
VOORSTELLING DER FILMLIGA.
René Clair's „Leve de Vrijheid".
Een regisseur als René Clair, wiens fijne
Fransche geest, wiens heerlijke humor en
bijtende spot men uit eiken meter van zijn
avant-garde film „A nous la liberté"
proeft, durft! Hij durft, omdat het SDecu-
leeren op den algemeenen, publieken
smaak hem volkomen koud laat en hij ver
dient daarvoor een warm woord van
erkentelijkheid! Zijn sarcastische charge
van diverse hedendaagsche maatschaooe-
lijke toestanden en milieu's, zijn rake ty
peeringen. zijn SDrankelende en vernuftige
invallen. wannper het er om gaat de ge
bondenheid der aan den loonenden band
arbeidende menschheid te schetsen met
als uiteindeliike trouvaille het „Leve de
vrijheid", aangeduid door de visschende,
dansende en luierpnde menigte, terwijl de
machines de productie wel geheel zelf
standig kunnen oDknanoen. dat alles rolt
zich als een vuurwprk van dwaze vondsten
en geestigheden af, terwiil luchtig, frisch
en blii gerailleerd en geïroniseerd wordt
met alle zwaarwichtige nrohlemen. die met
een kninoog en een glimlach onder de
loune worden genomen. Het is mogelük,
dat een regisseur als René Clair met een
film als deze zün eigen doodvonnis heeft
geteekend. omdat de groote massa zijn
humoristische biütelingpn. met een achter
grond van ernst, niet volkomen volgen
kan. doch dan rest ons slechts de ver-
zucht'ng over het feit. dat deze tiid voor
zulk een geest niet riiD is! Het gaat in
deze film niet om het verhaal, het gaat
niet om de hnofdnersnnen: het gaat om
René Clair zelf met zün tintelende vond
sten en ziin vondsten die. al mogen zii niet
alle nieuw zijn. toch een gulle, onrechte
lach teoveren on de- strakke gezichten van
hen. die in de tredmolen van de nuchtere,
moderne, zakeliike hedendaa^che maat.-
schapnii moeten meeioonen. Ziin zetten
ziin schern en raak ziin oaraüellpn orach-
t'e: (de gpvangenis- en de fahrieksdisci-
ph'ne!). ziin narodistiscbe prollen uniek,
ziin satvre's on zoete romantiek, on gran
diose filmaankleeding of on kinderachtige
smiit.klucMen en de menschelüke- goud
dorst (d't is slechts een kleine green!)
origineel! Daarbii-^eeft de mnziek een
merkwaardig geslaagde suggestieve aan
vulling!
Wii laten het bij deze korte aanduiding
en honen hi°rmpe d» nieuwsgierigheid te
hebben genr'kkpld! Mogen vplen b:nnen-
kort van deze ..ongewone" film genieten oo
dezelfde wüze als wii het gistermiddag
ded°ni De Filmliga heeft urnt het brengen
van René Clair's vermoedelüken zwanen
zang voortreffeHik werk gedaan. Vooraf
ging e°n kost°iiik .,B°tt,v Roooie". gevolgd
door ..Fotre Acte", een gamm-nroduct van
René Clair uit den iare 1923. dwaas en
brutaal, maar on lange na nog niet. zoo
bevredigend ais zün ..A nous la libeHA"!,
waar'n zoo krame den drenk gestoken
wordt met het doen en laten van de
menschen!
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving: Gebr. P. en G. van
Egmond Hofstraat 30 Riinsburg. Handel
in bloemen bollen en planten. Vennooten:
P van Egmond en C. van Egmond. te
Riinsbure.
Ooheffing: J. Glasbergen Czn. Rood-
bo~?tstraat 21 Handelskweekerii.
Wiizieing: N.V. Stoombroodfabriek en
Melkinrichting .De Vereeniglne" v/h Koote
N;cola en Com^a^nie Levendaal 71/79,
Leiden. Verging filiaal Levendaal 35 (win
kel), Leiden.
De heer Is. Leman directeur van de
N.V. Alg. Boek- en Handelsdrukkerij voor
heen Batteliee en Terpstra is vanmiddag
ontvangen door den Jananschen gezant te
Den Haag aan wien hij een luxe-exem-
nlaar heeft over^andied van de vandaag
bij die drukkeril verschenen Nederland-
sehe vertaüng van de brochure van den
Japanschen minister van oorlog Araki
Sadao getiteld De roeoine van Janan in
de Showa dat is de huidige) periode"
Ja^an en Mantsioeriie-
Voor deze brochure schreef prof. dr J.
Rahder alhier een inleiding.
Commissarissen der Maatschappij
voor Toonkunst alhier berichten dat zij
ten geschenke hebben ontvangen uit de
nalatenschap van mej. Marie de Loos. oud-
leerares aan de Muziekschool een groot
aantal werken on muz'ekgebied ten be
hoeve van de bibliotheek welk geschenk
door hen dankbaar werd aanvaard.
De politie alhier heeft aangehouden
zekeren W. van den B., zonder vaste woon-
of verblijfplaats, die in het Alg. Politie
blad gesignaleerd stond tot het betalen
van 1.35 boete subs, tot het ondergaan
van 35 dagen hechtenis wegens huis
vredebreuk.
Aangezien v. d. B. niet over middelen
beschikte, is hij naar Den Haag overge
bracht om zijn straf uit te zitten.
In de hedenmorgen gehouden buiten
gewone rlgemeene vergadering van aan
deelhouders der N V. Alg Boek- en Han
delsdrukkerij vonrV»opn Batteliee e,n Terp
stra ziin in van He heeren dr. A
Heighten C P. Keono en w H Peters .e
noemd tot cnmmicqqris«»n de heeren
Busch^ens en M Move»" Laat«-+- -
W°rii tot nrP^Hnnf-cornmiccqris gekOZeP".
de heer Buschkens tot gedelegeerd com
missaris.
MAATSCHAPPIJ VOOR TOONKUNST.
Nederlandsch Kamerorkest
Het „kleine orkest" of „kamerorkest" is
een kind des tijds. Is de tijd zijn vader,
de zucht naar iets anders is zijn moeder.
De vraag of en in hoever beide adcenden-
ten waardeering verdienen moet elk voor
zich uitmaken. Een oordeel, dat in de verte
ook maar aansprak kan maken op alge
meene geldigheid, schijnt voorshands nog
niet te kunnen worden verwacht. In dien
stand van zaken is de appreciatie van den
descendent noodzakelijkerwijs uiteenloo
pend. Ze beweegt zich tusschen deze twee
uitersten: erfelijk belast en begaafd met
de eigenschappen der ouders. Maar één
ding staat vast: het kind is echt. En daar
om even onloochenbaar als tijd en veran
dering waaruit het is geboren.
Het „groote orkest" ontleent zijn be
staansgrond aan de zinnelijke bekoring
van den klank en wortelt als zoodanig in
de romantiek met haar op tonale functies
gebaseerde harmoniek. Berlioz gaf den
stoot aan de orkestuitbreiding. Zware ko
perbezetting werd maatstaf voor het aan
tel houtblazers en strijkers. Hij heeft die
uitbreiding in een beroemd boek. dat nog
niet verouderd is, wetenschappelijken
grond gegeven. De ontdekking van de
eigenaardige charme van een teer pianis
simo door vijf of zes dozijn strijkers staat
op zijn naam. Wagner en Richard Strausz
hebben later ook nog een steentje aange
dragen bij den bouw van het groote orkest,
dat hier en daar in de extravagantie van
het monsterorkest verviel.
De twintigste eeuw doet haar intrede.
Als nevenverschijnsel van zich langzamer
hand voltrekkende wijzigingen in de
maatschappelijke verhoudingen zien we in
de muziek zich veranderingen voorberei
den, die onder den prikkel van den oorlog
geleid hebben tot een volkomen ontken
ning van de tot dusver geldende aesthe-
tische beschouwingswijze. Het woord
„muziekleer", voor zoover daaronder ver
staan werd niet anders dan formalistische
indeeling. technische bechrijving en poë-
tiseerende verklaring van kanstrichting
en kunstwerk, werd uit de vocabulaire ge
schrapt. Hier beslister, daar angstvalliger,
maar overal in het gebied der westersche
muziek. Het on de muziek toegepaste be
grip der „Materialbedingtheit" van alle
kunst leidde tot de „,neue Sachlichkeit",
die thans schering en inslag is van alle
actueele muziek. Ze is in wezen aroman-
tisch. Al wat aan de verouderde kunstrich
ting zou herinneren wordt uitgebannen.
Daartoe behoort het ..groote orkest." Men
schrijft voortaan voor „klein orkest" of
wel „kamerorkest." Niet uit pure willekeur,
doch als noodzakelijk gevolg eener nieuwe
schrijfwijze, die gebaseerd is op zoo groot
mogelijke bewegelijkheid van het orkest
apparaat. Het eigenlijke domein van het
kamerorkest beslaat de prae-klassieke pe
riode (Rameau, Tartini e. t. q.) en de
moderne of liever, om zekere wanstaltig
heden van den dag uit te sluiten, de
actueele muziek.
In het bovenstaande moge de rechtvaar
diging worden gelezen van de oprichting,
een paar jaar geleden, van het Neder
landsch Kamerorkest door een jong musi
cus van zeer opmerkelijke begaafdheid,
Otto Glastra van Loon. Aan commissaris
sen van het Leidsche Toonkunst hebben
we te danken dat we dit nracht inge
speelde ensemble op eigen podium hebben
kunnen hooren. Het is een klein strijkor
kest op basis van zes eerste violen, sobere
houtbezetting, een enkele hoorn, te zamen
ongeveer vijf en twintig dames en heeren.
Bij de samenstelling is scherpe selectie
toegepast: ieder is er zijn plaats aan den
lessenaar waard. De heer Glastra van Loon
is een dirigent van zuiveren bloede. Hij be
zit het zedelijke en muzikale overwicht
over zijn schare om een stuk in de puntjes
te kunnen instudeeren. Aan het achevé
ontbrak vrijwel niets. En hij bezit in hooge
mate de gave der muzikaliteit om het
moeizaam gestudeerde in de uitvoering le
ven in te blazen. Sober ln zijn bewegingen,
naar goeden Bazelschen trant (Weingört-
ner) met groot nuttig effect, is het opti
sche beeld van dezen dirigent onverbeter
lijk.
De heer van Loon heeft een in ieder op
zicht belangwekkend programma uitge
voerd. Hij begon met tot een suite aaneen
geregen fragmenten uit „Castor en Pollux"
de beroemde opera van den grooten Ra
meau. grondlegger met Lullv van de Fren-
sche muziek, grondlegger ook van wat la
ter „harmonieleer" zou worden. Muziek,
die nog lang niet verouderd is, dank zij
haar scheme factuur en de daaraan ten
grondriag liggende sterk sprekende per
soonlijkheid. Daarna het vioolconcert in d
van Tartini m°t sfriikercbeeeleiHlng waar
in de concertmeester ZeDDaroni zich liet
kennen als een temperamentvol mus'cus
en als virtuoos violist. Hij heeft het bij
zonder fraaie concert met mooien toon
en met groote stok- en vinoervaardigheid
voorgedragen. Ziin voordracht van muziek
uit de Italiaansche Renaissance zou even
wel Hoor wet" niet °n crrnn*©r sober
heid winnen. Met epn interessante synho-
nie in Bes van den negentien-jarigpn
Schubert, ongelük van waarde eigen-
aadig dat bü Rebubort 't svmr»V»nn1srbe
meesterschap zooveel later bereikt werd
Han bat wan IIpH maar
m»t menicren mooiep trpk, werd het deel
vóór de oanze besloten Doe»*na een drietal
nummers uit het repertoire der muziek van
vandaag.
BINNENLAND.
De inpoldering der Zuiderzeewerken; een
onderzoek naar de mogelijkheid van bezui
niging. (Parlementair Overzocht 2e Blad).
Minister Deckers over dc bezuiniging op
leger en vloot. (3e Blad).
Contingenteering van textiel-goederen?
(Binnenland, 3e Blad).
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
over de wijziging der Kieswet. (Blnnenl.,
3e Blad).
De begrooting van onderwijs, voorioonig
verslag der Tweede Kamer. (Kerk en
School, 5e Blad).
BUITENLAND.
Het kabinet-Von Papen in Duitschland
afgetreden. Rijkspresident Von Hindenburg
leidt persoonlijk de besprekingen tot vor
ming van een nieuw c ncentratie-kabinet
op den voet van Presidial-kabinet. (3e en
le Blad).
Pressie op Duitschland terug te keeren
ter Ontwapeningsconferentie. (Buitenl,, le
Blad).
Scherp verzet in Amerika tegen verlen
ging van het Hoover-moratorium. D'.isdag
ontmoeting tusschen Roosevelt en Hoover.
(Buitenl., le Blad).
Hcrriot door een compromis tusschen
socialisten en radicalen gered. (Buitenl., le
Blad).
De liederencyclus van Hindemlth op
texten van Georg Trakl „Die junge
Magd" maakt ln alle vrijheid toch den ge
bonden Indruk, die een eerlijk kunstwerk
behoeft. Zijn klanken en wendingen ver
schijnen als logische noodzakelijkheden,
geven het lied zijn compacten en ratio-
neelen vorm. typeeren ook in het alge
meen den zin van het gezongen woord.
Soms zeer treffend: bijv. „Schatten glei-
ten iibers Kissen" ln het vijfde lied. Soms
leek de Instrumentale partij (fluit, klari
net en strijkkwartet) het woord niet te
dekken: bijv. in het vierde lied werden
de woorden „In der Schmiede dróhnt der
Hammer" met zachte plzzicatl geschil
derd. Dat lijkt gewild. Ook los gedacht van
den text, absoluut muzikaal, Is het een
stuk waar spanning in zit en waarnaar
men ten einde toe gaarne luister Mevrouw
Van de Rosiére Van Emmerick, die over
een fraaie goed geschoolde altstem be
schikt, heeft het zeer moeilijke lied (dat
haar soms iets te hoog ligt) klankschoon
en met overtuiging voorgedragen.
De Tsjech Ernst Krenek staat ln zijn
lied „Die Nachtigall" (uit den cyclus
„Durch die Nacht") niet op gelijk plan als
Hindemlth en zeker niet op dat van den
textdlchter Karl Kraus. Hier Krijgt de
hoorder niet het gevoel der saamhoorig-
heid van woord en toon, de muzikale beel
ding komt geforceerd voor en schijnt
slechts uiterlijk het gegeven van het vers
te raken. Mevrouw Glastra van Loon zong
de zeer hooge liggende sopraanpartij met
heldere en welluidende stem. De tnstru-
mentale partij was toebedeeld aan strij
kers en twee fluiten.
Tot besluit een fijn en geestig concert
voor strijkorkest van den Pool Jerzy Fitel-
berg, dat niet diep gaat, maar toch mu
ziek bevat, waaruit men de ambitie hoort
waarmee de componist ze heeft geschre
ven. En dat werkt aanstekelijk.
Alle medewerkenden oogstten veel en
dankbaar applaus, zoo ten volle verdiend,
dat wij hopen hen hier spoedig terug
te zien.
De navolgende schepen zijn morgen in
radio-telegrafische verbinding met het
daarachter vedmelde kuststation
Baloeran, Cottica, Dempo Houtman,
Joh. v. Oldenbarnevelt Kota Baroe, M v.
St. Aldegonde, Poelau Bras v. Spilbergen,
Stuyvesant, Tasman, Veendam, Vene
zuela alle Scheveningen Radio - Aiphe-
rat. Amaralina Radio.
Bij verzending van een radio-telegram
via Scheveningen Radio bedragen de to
tale kosten 44 centen per woord.
