LEIDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Maandag 14 Noveml
UIT RUSLAND.
VISSCHERIJBERIOHTEN.
AMERIKAANSCHE NOTITIES
Burgerlijke Stand v. Leiden
GEVEILDE PERCEELEN.
FAILLISSEMENTEN.
VRAGENRUBRIEK.
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comité.
DRA13C
g A
IA-VANVALKEHrI
|TJ'iLEVm
KUNST EN LETTER!
SCHEEPSTIJDINGI
LITERATUUR EN SCHRIJVERS IN
SOVJET-RUSLAND.
(Nadruk verboden.)
Het ls in bepaalde kringen mode ge
worden in extase te geraken, zoodra men
over Sovjet-Rusland begint te spreken.
Alles is daar uitstekend, beter dan in de
geheele wereld. Daarbij begaan de be
wonderaars allergrappigste blunders, het
geen overigens onvermijdelijk ls, wanneer
menschen over dingen spreken, waar zij
VTÜwel niets van afweten. Met die blun
ders alsook met de phantastische fouten,
die ge bij dozijnen op elke pagina van
vele Nederlandsehe uitgaven van uit het
Russisch vertaalde boeken kunt aantref
fen, zouden boekdeelen te vullen zijn,
jaargangen humoristische bladen zouden
op deze wijze van materiaal voorzien kun
nen worden.
Begrijpelijkerwijs wordt in die kringen
ook veel over „sovjet-literatuur" gespro
ken. waarbij natuurlijk steeds alleen de
overtreffende trap gebruikt wordt. Daar
bij worden natuurlijk vaak zotternijen
verkondigd. Dat er nu in Rusland veel
begaafde schrijvers zijn, is een feit, dat
door niemand ontkend kan worden. Het
sovjet-regime heeft er echter niets mee
te maken. Er waren in Rusland onder elk
regime zeer groote schrijvers. Tijdens de
ergste reactie van Nicolaas I heeft de
Russische literatuur een van haar bloei
perioden doorgemaakt. Niemand zal toch
beweren, dat dit de verdienste van den
reactionnairen en bekrompen tsaar met
de soldateske manieren was! Waarom
zouden er onder de dictatuur van den
even soldatesken en onwetenden Stalin in
Rusland geen goede schrijvers kunnen
bestaan? Wel is het bestaan van de
schrijvers onder de heerschappij van den
Georgiër Dzjoc-gasjwili (zoo heet Stalin in
werkelijkheid), die het Russisch met een
onmogelijk accent spreekt, veel moeilijker
dan tijdens de ergste reactie der tsaren,
maar de begaafdheid kan noch door de
tsaristische politie, noch zelfs door de
G. P. Oe vernietigd worden. Er zou over de
moderne Russische literatuur heel wat te
vertellen zijn, te meer daar de bekendheid
met die literatuur zich in Nederland be
perkt tot eenige superlatieven. Wellicht
vertel ik eens het een en ander over de
meest belangrijke sovjetschrijvers. Nu wil
ik iets vertellen over hun leven.
De lezer zal wel weten, dat de sovjet-
overheid de schrijvers in twee groepen
verdeelt: de communisten en de „mee-
loopers" (schrijvers, die weigeren zich bij
de regeerende partij aan te sluiten en hun
recht op een eigen manier van zien, eigen
opvattingen willen verdedigen.) Onder
de communistische schrijvers zijn er zeer
weinig werkelijk begaafde menschen, de
belangrijkste vertegenwoordigers van de
sovjet-literatuur, de mannen wier werken
in vele talen vertaald worden, behooren
tot de „meeloopers." Eenige jaren geleden
besloot de sovjet-overheid de meeloopers
geleidelijk te dwingen hun eigen posities
op te geven en zich geheel aan de leiding
van de communistische partij te onder
werpen. Deze politiek werd jarenlang
streng doorgevoerd, met het gevolg, dat
de belangrijkste schrijvers ophielden te
schrijven, omdat zij aan de eischen van
de overheid niet konden voldoen.
Heer en meester van de sovjet-litera
tuur was toen een zekere Awerbach. Hij
eischte onvoorwaardelijke gehoorzaam
heid van de schrijvers aan zijn bevelen. In
de sovjet-literatuur heerschte een dicta
tuur, die even zwaar was als de politieke
dictatuur. Zooals steeds in Sovjet-Rusland
waren er groepen, die ontevreden waren,
die Awerbach te „liberaal" vonden. Waar-
in bestond de „zonde" van Awerbach? Hij
vond het noodig den schrijvers verlof te
geven levende menschen te beschlijven.
Hij vond het niet noodig, dat er in de ver
halen en romans alleen ideale communis
ten beschreven werden, die niets anders
deden dan Marx en Lenin te citeeren en
propaganda te voeren Awerbach erkende
ook, dat psychologie onvermijdelijk is, dat
een type aannemelijk moet zijn .Hij ging
zelfs zoo ver, dat hij den sovjet-schrijver
verlof gaf te schrijven over zulke onder
werpen als liefde, dood e.d. Tenslotte ver
dedigde Awerbach de stelling, dat een
schrijver vóór alles zijn vak moet kennen.
Een schoenmaker moet kunnen schoenen
naaien, een schrijver moet kunnen schrij
ven. Dat is een vak, het eischt veel ken
nis, beheersching van de techniek enz.
De „linkschen", hoofdzakelijk Kosomol-
lers, vonden dat alles een ongehoorde
ketterij. Er ontstond een verwoede strijd
tusschen de groep Awerbach en de tegen
standers. Die strijd nam den vorm aan
van onderlinge beschuldigingen van ver
raad aan de leer van Marx, Lenin en
Stalin, van „contra-revolutie" e. a. dood
zonden. Een Jaar geleden greep de Sovjet-
regeering in den strijd in. Awerbach moest
publiekelijk verlaren, dat hij ongelijk had
gehad. De literaire dictator was verslagen.
De tegenstanders kraaiden victorie.
De communistische partij decreteerde
daarna, dat de vereenigingen van sciirij-
veis ontbonden moesten worden, 411 plaats
daarvan moest een algemeen verfond van
sovjet-schrijvers opgericht worden; de
communistische schrijvers moesten een
„cel" in die organisatie vormen en 't werk
van de vereeniging leiden. Het decreet van
de partij-leiding was vaag, de schrijvers
wisten niet, wat de eigenlijke bedoeling
van de regeerders was. Velen hunner wa
ren aan wanhoop ten prooi. Zij vreesden,
dat zij nu zelfs de geringe „vrijheid" die
Zij onder het bestuur van Awerbach geno
ten, zouden verliezen, dat zij in het ver
volg zouden hebben te kiezen tusschen
het schrijven van saaie propaganda-ver-
halen en geheel van het schrijven afzien.
Velen besloten het laatste te doen.
Er waren echter omstandigheden, die
den schrijvers hoop gaven. De tegenstan
ders van Awerbach vormden geen eenheid,
zij waren onderling verdeeld en onmid
dellijk na den val van Awerbacn ont
brandde een felle strijd tusschen de bond-
genooten van den vorigen dag. Van nog
meer belang was, dat achter de schermen
Gorky stond. Het werd al gauw bekend,
dat Gorky degene was, die Stalin van ad
vies dient in literaire aangelegenheden.
En al heeft Gorky de laatste jaren een
evolutie doorgemaakt, die bij vele Russen
woede en haat wekt, al treedt hij nu op
een wijze op. die bij zeer velen veront
waardiging wekt, hij ls en blijft Gorky,
een schrijver, iemand, die de rol van beul
van de Russische literatuur niet zou willen
vervullen .Sommigen koesterden zelfs de
hoop dat het ingrijpen -an Gorky de po
sitie van de schrijvers *anzienüjk zou
kunnen verbeteren.
Deze laatste groep bleek gelijk te heb
ben gehad, hoewel niet ten volle. Er is op
literair gebied een vreemde toestand ont
staan, die overigens veel overeenkomst
vertoont met den even vagen politieken
toestand van het oogenbllk. De belang
rijkste verbeteringen bestaan in het vol
gende: Awerbach eischte van de schrij
vers onmiddellijk een keus te doen tus
schen de positie van een bondgenoot of
vijand van het sovjet-regime. Onder sov
jet-omstandigheden was dat een provo
catie. want stelt u u eens voor, dat iemand
zou zeggen, dat hij zich als een vijand van
het sovjet-regime beschouwde! Dat zou
beteekenen zijn eigen doodstraf te onder
teekenen. In dien tijd werd deze eisch
van Awerbach in alle sovjet-bladen ver
heerlijkt en als de eenige juiste leninis
tische houding tegenover de „meeloopers"
geprezen. De adjudanten van Awerbach
stelden allen schrijvers van naam (Oles-
ja. Fedln, Babel, Zosjtsjenko enz.) de
vraag: „Bent u een bondgenoot of
vijand?" Nu wordt het stellen van deze
vraag ten scherpste veroordeeld. De po
sitie van den schrijver is daardoor veel
beter geworden. De „nieuwe politiek" op
literair gebied heeft den schrijver ook
meer bewegingsvrijheid gegeven. De cen
suur, die veel strenger is dan ze ooit in
eenig land is geweest, is gebleven, de
schrijver mag ook nu zeer veel onderwer
pen niet behandelen, hij moet ook nu alles
vermijden, wat als een veroordeeling van
of critiek op het sovjet-regime of de re
geerende partij zou opgevat kunnen wor
den. Maar toch is hij nu een beetje min
der gebonden. Het is een armzalige „vrij
heid", die een Westerschen schrijver de
ergst denkbare dwingelandij zou vinden,
maar in Sovjet-Rusland zijn de schrij
vers niet zoo verwend.
Een groot plus is, dat de schrijver be
vrijd is van de noodzakelijkheid deel te
nemen aan de eindelooze debatten over de
beteekenis, de rol, de taak van de litera
tuur en naar de spitsvondige „theoretische
beschouwingen" te luisteren. Hij hoeft nu
ook niet meer bij het schrijven telkens te
denken in hoeverre zijn verhaal of roman
aan deze of gene tendenz beantwoordt. De
sovjet-tijdschriften hebben daardoor veel
gewonnen. Zij zijn niet meer zoo saai. de
literatuur leeft op. Er wordt nu van den
schrijver alleen verlangd, dat er uit zijn
werk zou blijken, dat hij met de bolsje
wistische revolutie sympathiseert, dat hij
den „socialistischen opbouw" en de be
ruchte pjailletka als noodzakelijk en wel
dadig beschouwt, maar hij is vrijgesteld
van de noodzakelijkheid zich aan de zich
steeds wijzigende opvattingen van allerlei
„critici" over het wezen van de literatuur
haar doel en taak aan te passen. Hij hoeft
niet telkens weer zijn „klasse-betrouw
baarheid" aan te toonen, elk oogenblik te
zweren, dat hij geen contra-revolution-
nair is e.d.
Gorky was echter niet de eenige over
winnaar. De uiterst linksche groepen, die
Awerbach ten val hebben gebracht,
eischen nu hun deel in den buit op. Daar
om zien wij, hoe naast de verschillende
verbeteringen ook achteruitgang te con-
stateeren ls. Zoo bijv. wordt nu de leus
van den „levenden mensch" als reaction-
nair beschouwd. De schrijvers moeten
alleen „helden" (communistische helden
natuurlijk) beschrijven, die „in het meest
heroïsche aspect" gegeven moeten wor
den „Psychologie" wordt opnieuw ais iets
verdachts beschouwd, 't wordt den sclirij-
ver aangeraden, zich niet al te zeer hier-
mede af te geven De nieuwe „theoretici"
zijn echter geen dictators meer; zij mis
sen bovendien de beschaving van Awer
bach en zijn minder gevaarlijk. Als ge
heel kan gezegd worden, dat de positie
van den sovjet-schrijver verbeterd is.
Wanneer nu na eenigen tijd belangrijke
werken verschijnen, zullen de Westersche
bewonderaars van het sovjet-regime ver
klaren. dat het een verdienste van de
bolslewiki is. dat deze of gene Russische
schrijver een meesterwerk geschreven
heeft. Deze verdienste benerkt zich ech
ter in werkelijkheid tot de vermindering
van den ondraaglijken druk op de schrij
vers.
Overigens weten wij nog niet, of de
nieuwe politiek van langen duur zal zijn.
De stemming in het Kremlin is wel van
dien aard. dat er veel kans is, dat de
tegenwoordige politiek langen tijd ge
handhaafd zal worden, misschien zelfs
uitgebreid. Met zekerheid valt echter niets
te zeggen. Er woedt nu opnieuw een strijd
om de macht tusschen Stalin en zijn
nieuwe tegenstanders. Van den afloop
van dien strijd hangt veel af, ook voor
de Russische literatuur De overwinning
van den eenen candidaat kan meer vrij
heid brengen, de overwinning van den
anderen daarentegen een terugkeer tot de
dagen van Awerbach of nog erger
Dl' BORTS RAPTSCHINSKY.
IJMUIDEN, 14 Nov.
VISCHPI /.EN
Tarbot per KCi. f. 0.85—0.60, Griet per
kist van 50 K G. f. 32—15, Tongen per
KG f. 1.10 0.70, Middelschol per kist van
50 K.G. f.28, Zetschol f.28. Kleine Schol
f. 25-4.40, Schar f. 7.50—5, Tongschar f.28
23, Roggen per 20 stuks f. 25—15, Vieeten
per stuk f. 7—2, Pieterman en Poontjes
per kist van 50 K.G. f. 6.504.20, Groote
Schelvisch f.28. Middel Schelvisch f.30—2),
Kleinmiddel Schelvisch f 23—12, K'cine
Schelvisch f. 13—280., Kabeljauw per kist
van 125 K.G, f. 45—28, Gullen per kist van
50 K.G. f.15—1.80, Lengen per stuk f. 1.55
—.090, Heilbot per K.G. 1'. 0.85-0.60, Wijting
per kist van 50 K G. f. 3.10—1.60, Kool-
visch per stuk f. 0 80—0.23, Makreel per
kist van 50 K.G. f. 8.50—5.40.
Aangevoerd 325 kisten en 1200 manden
versche haring. Prijzen f. 7.50—3.10 per kist
en f. 5.50—2.10 per mand.
Aangekomen 20 Stoomtrawlers:
IJM. 26 met f.3900, 1JM. 417 met f. 2500,
IJM. 37 met f.3100, IJM. 64 met f.1300,
IJM 184 met f.1200, IJM. 46 met f.2000,
IJM 80 met f.1900, IJM. 8 met f.1100,
IJM. 5 met f.1400, IJM. 24 met f.2000,
IJM. 65 met f.1800, IJM. 18 met f.3700,
IJM. 16 met f.3400, IJM. 31 met f.3500,
IJM. 15 met f.2300, IJM. 29 met f.1800,
IJM. 161 met f.1600, IJM. 103 met f.1700,
IJM 159 f. 140 (gedeeltelijk), R.O. 15 met
f 1900: 11 loggers: KW. 108 met f.530.
K.W. 178 met f. 490, K.W. 28 met f. 480,
K.W. 62 met f.680, K.W. 89 met f.260,
K.W. 169 met f.560, K.W. 101 met f.1120,
K.W. 175 met f.600, K.W. 5 met f,770,
K.W. 49 met f.640, K.W. 51 met f.630:
K.W. 42 met f. 410, SCH. 247 met f. 1580
voor versche haring. KW. 134 met 442,
K.W. 121 met 370, K.W. 3 met 474 K.W. 2
met 492 kantjes pekelharing voor Katwijk.
DE CHINEEZEN TE NEW-YORK.
Een der nieuwigheden in Amerika, waar
aan de kersversche landverhuizer niet ge
wend is en waarvan hij in den beginne
geen gebruik wil maken, is de Chineesche
wasscherij, tenzij hij door het Verre Oos
ten gereisd heeft en weet hoe voortreffe
lijk en goedkoop deze amandeloogige ploe
teraars de boel behandelen. Terwijl de ge
middelde Europeanen, zonder daar eeni
gen grond voor te hebben, vermoeden, dat
de Chineezen vies en slordig zijn, weet zoo
iemand, dat het omgekeerde juist het ge
val is en gaat van de veronderstelling
uit, dat de Chineezen in New-York het
wel precies eender zullen doen als in de
Oost. Waarin hij na proefneming blijkt
gelijk te hebben. De Chineesche wasch-
bazen in dit land, waarvan er duizenden
en nog eens duizenden in de groote steden
en de kleine dorpen te vinden zijn, doen
hun werk keurig en goedkoop, ik zou haast
zeggen op een huiselijke manier, omdat
zij niets met machines doen, maar alleen
door handwerk-
En wanneer men eenmaal aan hen ge
wend is voor het behandelen van over
hemden en ander lijfgoed, dat in de Ame-
rikaansche machinale wasscherij en spook
achtig wit gekookt wordt, dientengevolge
na zes waschpartijen tot babyproporties
slinkt en plankig gestijfseld, gerafeld en
gescheurd of ter afwisseling met een olie
mop van de machines wordt terugge
bracht, die blijft verder de zonen van het
Hemelsche Rijk getrouw, onverschillig
waar hij woont een Chinees is er altijd
ergens in de buurt. Ik wil niet nalaten te
vertellen, dat de ergernis tegen de machi
nale wasscherij en iets algemeens is, waar
over men nogal wrange anecdotes maakt
en zich kwaadschiksch aan onderwerpt,
omdat het eenmaal niet anders schijnt
te kunnen en de eene wasscherij niets
beter is dan de andere. Bovendien zijn de
Amerikanen nooit gewend geweest en nog
niet om kleeren of ondergoed van durende
kwaliteit te koopen hun politiek is eer
der een paar sokken te koopen, wanneer
er een gat in zit, dan ze te laten reparee-
ren. Hetgeen niet wegneemt, dat een
boordrand als een zaag ook een Yankee in
woede kan laten ontsteken.
Om al die redenen verheugen de
„Chinks", zooals de Chineezen populair
genoemd worden, zich ook niet in een
élite klandizie, maar meer van de spaar
zame burgerij, die vindt, dat een overhemd
langer meemoet dan twee maanden. En
een andere bijzonderheid is. dat men voor
zijn eigen besteldienst moet spelen, een
van de redenen, waarom het veel goed-
kooper is.
Natuurlijk vindt men hen meer in de
wijken der middelklassen en in de volks
buurten, dan in de omgeving van Park
Avenue of Riverside Drive, maar het cu
rieuze der Amerikaansche steden is altijd,
dat arm en rijk dikwijls geen vijf minuten
loopen van elkaar afliggen en zoo ziet men
overal de winkels van Ah Wong, Kee Ling,
Sam Sing, Wu Keong en hoe de heeren
verder heeten. Op de breede avenues
natuurlijk niet op de Fith! in de zij
straten en op het platte land in zijstraa
tjes en op binnenplaatsen.
Overal hangt 'die eigenaardige lucht, die
onmiskenbaar verraadt, dat hier menschen
van een ander raS, andere gewoonten en
vooral andere eetregels wonen! Want in
een winkellokaal, waar blanken hoogstens
hun nering kunnen drijven, zijn drie of
vier Chineezen niet alleen van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat aan het werk,
maar ik weet stellig, dat zij er ook hun
potje koken en ik vermoed, dat zij 's nachts
op een matje onder hun strijktafel gaan
liggen. Hetgeen de groote wasscherijen
een reclame-campagne heeft doen opzet
ten om het pubhek te wijzen op het on
hygiënische van zulke huiselijke zaken,
die volstrekt ïiizt het monopolie van Chi
neezen zijn zij zijn zelfs in de minder
heid. Vriendelijk glimlachend, op klip-
klapperende sloffen, in een gescheurd,
maar kraakhelder baadje, komt er een van
zijn zware strijkijzers naar voren, pakt de
wasch aan en geeft er een regutje voor in
den vorm van een papiertje, waarop een
oncijferbare Chineesche hiëroglief. Ver
lies het niet, want Ling of Tan is even
onvermurwbaar in zijn eisch om het be-
wijsje, als hij lief is tegen alle kinderen.
Altijd weet hij een paar wierookstokjes,
een handje litsjie noten of een plaatje op
te scharrelen, dat hij met veel hoofdge-
knik in de kleine handen stopt.
Het is een toer om er uit wijs te wor
den, wanneer de schoone wasch klaar zal
zijn of hoeveel het dan kost, want En-
gelsch schijnt vele belemmeringen voor
de Chineesche tong te bevatten, zooals de
lettor r en de meesten bedienen zich van
het „pidgin" Engelsch, een apart taaltje,
dat in het Oosten een soort Europeesch
Maleisch aan het worden is- Kindervrien
den en dierenbeschermers, deze eenzame
Chineezen, die nooit met hun vrouwen of
kinderen gezien worden en waarvan het
grootste deel op hun eentje naar hier zijn
gekomen, dikwijls binnengesmokkeld, om
geld te verdienen en later naar hun ge
boortegrond terug te keeren. Ik herinner
me het vijftal, dat in een smoorwarmen
winkel 's avonds tegen middernacht bij
een gehurkt zat om een ouderwetsch gra-
mofoontje met een bloemenhoren, waar
uit een hooge Chineesche vrouwenstem
zonder eenige begeleiding een lied van ver
moeiende eentonigheid zong. Buiten raas
de viaductspoor voorbij en tikkelde fijne
hagelsneeuw tegen de winkelruit op
planken tegen den muur lagen de papie
ren pakken, ieder met hun wonderlijke
letters be teekend, in lange rijen te wachten
op de klanten. De strijktafels stonden leeg
en alles wees er op, dat ik deze mannnen
eindelijk eons in rust zag. De baas ge
bruikte zijn raampje met houten kralen
om uit te rekenen hoeveel geld af te hou
den en met een glimlach en een knik be
dankte hij.
Mijn tegenwoordige Chinees, ver buiten
de stad, is dik als een Boeddha, woont
aleen in een bouwvallig huis, dat door een
gangetje bereikt wordt en is de weldoener
van alle katten in de buurt: voor zijn huis
deur zit altijd een half dozijn te wachten
op de restjes van zijn maaltijden en al is
het binnen een wanhopige wanorde, het
is er toch smetteloos zindelijk. De wasch
doen en restaurants houden, dat zijn de
twee voornaamste bezigheden van dui
zenden Chineezen in Amerika, van wie er
in een eeuw ongeveer 400.000 het land zijn
binnengekomen velen teruggekeerd en
talloozen families hebben groot gebracht.
De bekende film actrice Anna May Wong
is een Californische en zelfs nooit in
China geweest, terwijl het aantal studen
ten, zoowel mannelijk als vrouwelijk, voor
al na den oorlog een grooten omvang aan
nam Op de Amerikaansche militaire aca-
demie te West Point dienen altijd buiten
landers, onder wie Chineezen, en één
daarvan heeft zich in het jongste conflict
met Japan als generaal over een Mant-
chourijsche divisie onderscheiden.
Precies als met de wasscherijen vindt
men overal Chineesche restaurants, waar
„chop suey" of chow mein" wordt opge
diend, twee schotels, die in heel China
niet te vinden zijn, terwijl ba-mi tot mijn
verbazing op het menu mankeert. Die
restaurants zijn, hoe bescheiden van op
zet in de New-Yorksche buitenwijken of
in het binnenland, zoo Oostersch mogelijk
ingericht, met veel lakwerk en tempel
lampen. kralen voorhangen en afgescho
ten eethokjes, waardoor een aparte at
mosfeer verkregen wordt, dit het Ameri
kaansche publiek buitengewoon waar
deert. Vooral is het een gelegenheid om
's avonds na de voorstelling heen te gaan
en de Chineezen hebben er al gauw het
belang van ingezien, om een paar Jazz
muzikanten te huren, zoodat in het mid-
den van de zaal gedanst kan worden.
Midden in het hart van New-York, van
uitgaand Amerika mag ik wel zeggen, het
Times Square, liggen eenige kolossale Chi
neesche restaurants, die een heele verdie
ping beslaan: Young's Restaurant bij
voorbeeld en waar het avond aan avond
stampvol zit.
De eigenaren van zulke inrichtingen
zijn natuurlijk de aristocraten onder hun
landgenooten en dikwijls in den volsten
zin des woords een millionair. Dit geldt
ook voor grossiers in Chineesche waren
en kunstproducten, waarvan prachtige za
ken op Fifth en Madison Avenues te vin
den zijn. Komt men hen verder in het ge
wone leven tegen? In letterlijken zin kan
dat gebeuren in een zuidelijke wijk van
Man hattan, waar het zoogenaamde
„China Town" gevestigd is en waarvan
door sightseeing cars de noodige ophef
wordt gemaakt als iets heel bijzonders.
Wat het ten eenenmale niet is, al zijn daar
de winkels, de clublokalen, theaters voor
onze gele broeders te vinden. Om een klein
idee te geven, elk jaar wordt er voor an
derhalf millioen dollar uit China geïm
porteerd aan alle mogelijke hier te lande
onbekende medecijnen, die moeten dienen
voor de kwalen van alle waschbazen en
kellners over het heele land- Maar men
komt hoogst zelden een Chinees, tenzij
van voorname positie of stand, in het da
gelij ksche leven op kantoren, in hotels of
schouwburgen tegen.
Zij zijn als de altijd bezige mieren onder
den voet, rusteloos aan den gang om hun
bestaan te maken en volkomen a-bolsje
wistisch een klein of groot fortuin te ver
garen. Zij vormen een apart element in de
Amerikaansche samenleving, die zelden
eenige last oplevert, maar wanneer dat
gebeurt, gaat het op grootsche schaal!
New-York is vooral de plek en Peil Street
en Mott Street China Town bij uit
nemendheid de plaats, waar onderlinge
veeten bloedig beslecht worden. Twee
clubs. On Leong Tong en Hip Sing, zijn
eikaars doodsvijanden en onverzoenlijk
naar het schijnt, want telkens laait de
strijd weer op. Het is nu weer een twee
tal jaren geleden, dat de laatste ruzie bij
gelegd werd en er een „wapenstilstand"
gesloten werd van vrede schijnt het
nooit te zullen komen. En aangezien de
hoogste Chineezen, zooals consuls of het
bestuur van de Chineesche K. v. K., zelfs
geen inlichting willen of kunnen geven
aan de Amerikaansche autoriteiten, zien
deze in de Chineezenstad altijd een moge
lijke vulkaan.
Zonder voorafgaande waarschuwing
knallen de revolvers en glieven de hak
messen door schedels alarm! de poli
tie komt aanrennen met traangasbommen
en machinegeweren er liggen een paar
slachtoffers op het trottoir, die blijken
van buiten de stad te zijn, ordelijke men
schen. die nooit met de nolitie in aanra
king kwamen. Waarom zijn ze terechtge
steld? Niemand weet het en niemand zal
het ooit weten de Chineezen laten ons,
blanken, alleen maar zien, wat zij willen
vertoonen en naar de rest raden. Ze zijn
gedreigd met massale verbanning, maar
hoe is dat uitvoerbaar: schuldigen en on-
schuldigen? En we'ke, zelfs de allerschern-
ste Yankee-detective vermag in deze ge
heimen door te dringen of signalementen
te onthouden?
RECLAME.
ONDERTROUWD:
C. N, de Ridder, jm. 22 j. en P. de Roo.
jd. 23 j. J. J. Bekker, jm. 20 j. en C. Pot
ters jd. 22 j. G. Haarland, jm. en A.
Blok, jd.
OVERLEDEN:
P. B. v. d. Weijden. zn„ 6 j. A. Krijgs
man, zn„ 23 j. R. Sentel, zn. 2 j.
Gehouden verkooping in het Notaris
huis te Leiden op Vrijdag 11 November
1932 ten overstaan van:
Mr. H. M. A. Coebergh, notaris te Lei
den: Garenmarkt 24, kooper J. P. van
Beukering q.q. voor f. 2770.
In de week van 712 Nov. zijn in Ne
derland 88 faillissementen uitgesproken.
Opgeheven wegens gebrek aan actief:
C, Ooijendijk, Zoeterwoude.
P. v. d. L„ te W. Bij weigering om
toestemming te verleenen, kan aan den
kantonrechter verlof tot het aangaan van
het huwelijk gevraagd worden.
Het meisje moet op het oogenblik de
aanwijzingen van haar moeder volgen.
;..-LEEUVwJ
MAATSCHAPPIJ VOOR TOonJ
De aandacht wordt gevestigq J
concert te geven door het Nel
Kamerorkest onder leiding
Glasstra van Loon (3 solisten: op*
dag 17 November, waarvoor een]
wekkend program is vastgesteld
o
WEEKBLADEN.
„Het Leven" brengt plaatjes
nieuwen Amerikaanschen presidq_
sevelt en diens familie, geeft teil
indruk van den slaapwagen Arcq
Groningen, opnamen van .Acrot
der publiek en toont ons „Keizer!
den „Heerscher aller Russen" op 3
goed in Frankrijk. Voorts het g
wereldallerlei.
Hoe Franklin Roosevelt met
weet om te gaan, brengt de vi
van de „Wereldkroniek" in beeld
door vele andere aardige moment;
verkiezingsstrijd. Hoogst merkvz:
de ongemerkt genomen foto's i
Nederlandschen ministerraad,
door den journalist-fotograaf dr.
mon. Voorts een interessant
de ontdekking van eeuwenoude ai
in Wyoming U. S. A. en van ven
houdingen tijdens het optreden
jeugdigen violist Uehudi Memihi
Mr. A. C. Josephus Jitta schrij
Groene Amsterdammer" over t
president van de Vereenigde Stal
men van hem moet hopen en i
wachten". Jhr' mr. G. W. van
behandelt „Von Papen en wij", i
blijven een gevaar; de teekemng
Vlijmen is gewijd aan „De Pho!
weer"; tenslotte artikelen oa.
boorte van een litteratuur" door
Keiman en „Couponbelasting"
Klaasse, terwijl H. G. Pepoink
den weg behandelt, in het bijs
situatie van de N.Z.H.T.M.-baan
Oegstgeest en Bennebroek onder
schrift: „Een duur, pretentieuie
vaarlijke weggebruiker".
Mr. dr. W. M. Westrienen vraai
de „Haagsche Post" af of het fs
Nederland een kans heeft. Te:
kelen over „Het geheim der on
„de memoires van Joffre", „Sysl
Röntgenonderzoek van Longen",
Italiaansche toenadering", „Het
nengebaar van Lotisico".
Oost-Europeesche schulden" enz.
HOLLAND—OOST-AZIE II
MEERKERK, ultr., 11 Nov. te ft
ZUIDERKERK, thuisreis, 12 Not
kong.
HALCYON LIJN.
STAD HAARLEM, R'dam n. Sens
11 Nov. Gibraltar.
STAD AMSTERDAM, 11 Nov. v.
R'dam.
KON PAKETVAAKT Ml
NIEUW-HOLLAND, 10 Nov, v.
Singapore.
HOUTMAN, 10 Nov. v. Durban n
VAN SPILBERGEN, 10 Nov. van 3
Mozambique.
HOLLAND—AUSTRALIË O
GAASTERKERK, uitr,, 12 Not
mantle.
ROTTERDAMSCHE LLOfl
SOEKABOEMI, thuisr., pass.
Finisterre.
KOTA GEDE, uitr., pass. 12 Not
KOTA PINANG, 12 Nov. van I
Hamburg.
HOLLAND—AFRIKA
AMSTELKERK, thuisr., 9 Nov.
KLIPFONTEIN, uitr., 11 Nov. te
KON. NED. STOOMBOOT')®
BARNEVELD, thuisr., 10 Nov
Ventura.
IRENE, Amst. n. Middl. Zee, 11
geness. h
NEREUS, 12 Nov. v. Amst. n.
PLUTO, 12 Nov. v. Amst. te M*
BACCHUS, Middl. Zee n. Amst
Nov. Gibraltar.
HOLLAND—AMERIKA LUI
DRECHTDIJK, 9 Nov. n.m. fan
n. R'dam.
o-
DIVERSE STOOMVAARTBEBM
MIDSLAND, 12 Nov. v. Goole n.
MOORDRECHT, Batoum n.
was 12 Nov. 250 mijlen Z.
Rocks
GELDERLAND, 12 Nov. van de B1
Bremen.
FLYING NORSEMAN, BS.
n, Terneuzen. a
LETO, 11 Nov. v, Port Talbot w
FARMSUM, 10 Nov. V. B. Aires j
cent v.o.
KEILEHAVEN, R'dam n. Po"
10 Nov. 6 u. 40 n.m. 130 WJ'
Lands End.
MARK, 8 Nov. van R'dam te
ZUID-HOLLAND, Rouaan n.
11 Nov. Dover.
MAI,VINA, 10 Nov. V. Helst™*
Kitts v.o.
MANVANTARA, Balik Pappa" pi
8 Nov. ter hoogte van Lano-
AGNITA. 12 Nov. v. ShellM«»
SEMIRAMIS, 10 NOV. V.
hama. .w<:l
THEMISTO. 12 Nov. v. Quej;jl
SOESTERBERG, 12 Nov.
Monrovia.