N.V. LEIDSCH DAGBLAD
LEiDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Vrijdag 11 November
GEMENGD NIEUWS.
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
Burgerlijke Stand v. Leiden
SCHEEPSTIJDING^
ERNSTIG ONGELUK
TE WASSENAAR.
BOTSING TUSSCHEN AUTO EN
WOONWAGEN.
Zeven gewonden.
Gistermiddag omstreeks 3 uur had op den
Rijksstraatweg ter hoogte van De Paauw
onder Wassenaar een verschrikkelijk auto
ongeluk plaats.
Vanuit Den Haag wilde de bestuurder
van een Chevrolet met een gang van over
de 100 K.M. een voor hem rijdende auto
passeeren, doch verloor daarbij waarschijn
lijk de macht over het stuur met het ge
volg dat hU tegen een hem tegemoetko
mende woonwagen, welke geheel rechts
van den weg reed, opbotste, waardoor de
auto opzij sloeg en dwars over den weg tot
stilstand kwam. De auto werd hierbij to
taal verbrijzeld. De gewonden werden door
voorbijgangers aanvankelijk zoo veel mo
gelijk geholpen.
De politie die zeer spoedig ter plaatse
verscheen met een groot aantal man
schappen vond links en rechts van den
weg en In den auto in totaal 7 gewonden.
De bestuurder van de Chevrolet had een
linkerbeenbreuk en een dijbeenbreuk, ter
wijl de naast hem zittende H. er met ont
vellingen en snijwonden in het gelaat af
kwam. De achter in de auto zittende mevr.
N. uit den Haag werd met een ernstige
schedelbreuk opgenomen, terwijl van den
naast haar zltende heer F. de borstkas
was ingedrukt. Beiden werden in zorg-
wekkenden toestand naar het Ziekenhuis
aan de Zuidwal te Den Haag overgebracht.
De woonwagenbestuurder, die voorop
zijn wagen zat, brak eenlge ribben, terwijl
hy verder inwendige kneuzingen opliep. 2
kinderen werden eveneens meer of minder
gewond, mede doordat zij onder een bran
dend fornuis terecht kwamen. De woon
wagen werd van voren geheel Ingedrukt
en grootendeels vernield, terwijl 't groot
ste gedeelte van den inventaris in stukken
en brokken over den weg werd geworpen.
Het paard werd slechts licht aan een der
achterpooten gewond en is naar de ge
meentestallen overgebracht. Een en ander
was natuurlijk een groote ruïne. Het
drukke verkeer dreigde op een moment
vast te loopen; dank zij het tactische op
treden van de politie werd dit spoedig in
goede banen geleid. Al de gewonden wer
den na verbonden te zijn door de drie aan
wezige doctoren, n.l. Baart de la Faille,
Jansse en Paanakker met 2 ziekenauto's
van Goemans naar het ziekenhuis over
gebracht. Op het terrein was voorts aan
wezig de Burgemeester, de heer Wiegman,
terwijl vele leden der R. Kruis Verkeers-
Brlgade hunne nuttige krachten in sa
menwerking met de politie aan de gewon
den verleenden.
De auto werd ln beslag genomen en per
kraanwagen weggesleept. De bestuurder
schijnt evenwel niet verzekert te zijn zoo
dat dus de woonwagenbewoner bovendien
nog zwaar materieel getroffen zal worden.
Het onderzoek naar de schuldvraag ls
nog niet beëindigd maar volgens verkla
ringen van ooggetuigen moet er meer dan
roekeloos door den chauffeur zijn gereden.
DRAMA TE AMSTERDAM.
Twee dooden.
In den afgeloopen nacht is in de Mina-
hassastraat te Amsterdam een vreeselljk
drama geschied, waarbij 2 dooden te be
treuren zijn. Een ongeveer 27 a 28-jarlge
man, die waarschijnlijk ln zeer overspan
nen toestand heeft verkeerd, heeft tus-
schen 3 en 4 uur ln het portiek van een
perceel ln deze straat een aantal schoten
gelost op een 18-jarlg meisje met wie hij
eenigen tijd omgang had gehad, welke
echter van haar kant was verbroken. De
dader heeft daarna het wapen op zichzelf
gericht en zich voor het hoofd geschoten.
Op het geluld der schoten zijn de bewo
ners van het huis en omliggende perceelen
wakker geworden. Toen men een onder
zoek Instelde vond men in het portiek de
twee vlak naast elkaar liggende lichamen.
BIJ het meisje zoowel als bij den man was
de dood reeds ingetreden.
Naar uit het voorlooptg politioneel on
derzoek is gebleken was het meisje werk
zaam in een lunchroom en kwam zij als
gevolg daarvan meermalen laat in den
nacht thuis. Dat een liefdesverhouding
met den jongen man, die den aanslag
heeft geDleegd. de oorzaak van het drama
moet zijn geweest, acht de politie aan
weinig twijfel onderhevig.
AUTOBUS TE WATER.
De passagiers ongedeerd.
Gistermiddag is een R. E. T.-autobus,
bestuurd door 1. Z. uit Rotterdam, op den
Rotterdamschen rijweg in de bocht bij
huize Veldheuvel te Overschie in een sloot
fereden. doordat een tegemoet komende
rector met oplegger niet voldoende rechts
hield. De passagiers bleven ongedeerd. Een
kraanwagen van de R. E. T. heeft de bus
weggesleept. De bestuurder van den trac
tor W. E. uit Scheveningen was doorge
reden. Hij ls later door de politie achter
haald. Tegen hem is proces-verbaal opge
maakt. N. R. Crt.
KOLENDAMPVERGIFTIGING.
Twee dochters naar het ziekenhuis
overgebracht.
Toen de heer A. Bennema te Ide. ge
meente Vries iFr.) zijn kachel had bijge
vuld vergat hij de schuif ODen te zetten,
zoodat zich kolendamp in de kamer ver
spreidde. Toen even later de bewoner en
zijn vrouw zich onwel gevoelden begaven
zii zich naar bulten waar ze spoedig weer
oo verhaal kwamen De b»!de docht", des
huizes resn 16 en 17 laar waren er ech
ter erger aan toe don-dat ze gerulmen tijd
in het vertrek bleven.
Oo medi-eh advies moesten zii worden
ov-rgebraeht naar het Acad Ziekenhuis te
Gmnlnoen O'ripren wn« hun toestand
naar omstandigheden redelijk.
DOORBRAAK AAN DE SCHIPBEEK.
De oude stuw ingestort, een damwand
bezweken, een landhoofd weggeslagen.
Nadat het, na lang tobben, gelukt was
een opening te krijgen in den kistdam voor
de oude Schipbeek, ln Overijssel, boven de
gebouwde nieuwe stuw, kreeg de ouije stuw
het gistermorgen ln de vroegte zóó hard
te verantwoorden, dat ze met een hevlgen
knal plotseling Ineenstortte. Met donde
rend geraas stortte zich de nu loskomende
watermassa in het ongeveer drie meter
lager liggende bassin, waarin de nieuwe
stuw is gebouwd. Een houten damwand.
die verder in den benedenloop was aange
bracht ter geleidelijke doorlating van het
afkomende water bezweek ook vrijwel
direct onder den druk van het water. Stut
balken benedenstrooms en staalkabels
bovenstrooms knapten als lucifers en naai
garen door. waarna do houten damwand
met razende snelheid wegdreef naar de
richting Bathmen. Ongeveer een kilometer
beneden de stuwwerken sloeg daarna een
landhoofd weg van de Temmlnksbrug.
Dicht bij de gebouwde stuw stond een tij
delijke woning van den aannemer. Haastig
moest deze met zijn gezin het houten be
drijf ontruimen, daar de groote massa's
afbrokkelende grond gevaar deden ont
staan tot wegspoeling van de woning, die
reeds tot onder den vloer was ondermijnd.
Alles is zonder persoonlijke ongelukken
afgeloopen en ook de beschoeiing van de
beek heeft betrekkelijk weinig geleden,
ondanks het feit, dat het water boven den
oorspronkelijken kistdam in enkele uren
tlids ongeveer 1.80 ls gevallen. Het water
uit het overstroomde gebied loopt thans
met groote snelheid bulten de stuwwerken
via de oude Schipbeek terug naar de ge
graven Schipbeek. Voor de bewoners van
de ondergeloooen streken ls dus deze door
braak een zegen geweest.
BRANDWONDEN BEKOMEN.
In Dongjum bi) Franeker heeft in de
woning van den arbeider M. B, een ernstig
ongeluk plaats gehad. Diens drie kinde
ren, van resp. 6, 3 en l'/i jaar, zaten naast
elkaar op een bank achter de tafel, toen
de jongste aan het tafelkleed trok. waarop
een groote kan met kokend-heete koffie
stond. De kan viel daardoor om en de
kinderen kregen de koffie over zich heen.
Twee hunner liepen ernstige brandwonden
op, de kleinste zelfs zoo. dat men voor zijn
leven vreest. Het derde kind kwam er vrij
goed af. Msb.
BUITENLANDSCH GEMENGD.
SPOORWEGONGEVAL BIJ GIESSEN.
Gisteren reed op het station Saasen
op het traject Giessen-Fulda een uit
Giessen komende personentrein op een
goederentrein. Een aantal reizigers werd
gewond. Zij werden met een hulptrein
naar Giessen overgebracht.
TWEE SLACHTOFFERS VAN DE BERGEN
Sedert 30 Oct. werden in 't gebied van de
Zugspltze twee 18-jarige kantoorbedienden
uit Munchen. Schindler en Plchler ver
mist. Gisteren heeft men in de nabijheid
van het Hoellental hun Hiken gevonden.
Waarschijnlijk zijn zij naar beneden
gestort.
o
DOOR GAS GEDOOD.
Op de Galgwiese te Stettin, waar her
stellingen aan de gasbuizen plaats hadden,
zijn 4 arbeiders door uitstroomend gas
bewusteloos geraakt. De brandweer bracht
hen naar het ziekenhuis, waar 2 hunner
overleden zitn. De beide andere hoont men
in het leven te kunnen behouden. Het on
geluk is waarschijnlijk hieraan te wijten,
dat de bestaande voorschriften niet op
gevolgd zijn.
DE „ZEPPELIN" BEKEURD.
De gendarme van het Fransche plaatsje
Le Russey heeft gemeend proces-verbaal
te moeten opmaken tegen den comman
dant van het luchtschip „Graf Zeppelin",
aangezien verbalisant in de rechtmatige
uitoefening van zlln beroep heeft vastge
steld. dat het luchtschip over Le Russey
gevlogen is op geringere hoogte dan 500
meter.
Waar een dr. Eckener al geen rekening
mee moet houden.
DE BLAUWE WIMPEL.
Reuter telegrafeert dat de .Bremen"
gisteren te New York is aangekomen, vier
dagen, zestien uur en 43 minuten na het
vertrek uit Cherbourg. Daardoor is het
record van het zusterschip de „Europa"
eveneens van de Duitsche Lloyd, met 23
minuten verbeterd, waardoor de „blauwe
wimpel" van de „Europa" zal overgaan op
de „Bremen".
IN EEN AUTO VERDRONKEN.
Volgens een bericht van het eiland
Fünen werd gistermorgen tusschen Mid-
delfard en Fredericia uit den Kleinen Belt
een auto opgevischt, welke sedert onge
veer veertien dagen werd vermist.
De wagen was van Herning in Zuid
west-Jutland naar Fünen vertrokken.
De vier Inzittenden werden dood in den
auto gevonden.
COMMUNISTEN-RELLETJES OP
IJSLAND.
Tijdens de zitting van den gemeente
raad van Reykjavik waarin de loonen
voor de crisisarbeiders zouden worden be
sproken, is het gisteren voor het stadhuis
tot communistische demonstraties ge
komen.
De demontranten drongen de raadzaal
binnen en verhinderden de voortzetting
van de besprekingen
Het kwam tot botsingen met de politie.
Ongeveer twintig polltie-agenten en com
munisten werden gewond.
VERMOEIDHEID.
Ik herinner mij een leuk plaatje gezien
te hebben, waar, van wien en wanneer is
mij ontschoten. Het stelde een kind voor,
dat met de oogen knippende, de armen
rekte en half uit haar bedje oprees, met
het onderschrift: „Hel wat ben ik moe van
't slapen!"
Niet ieder zal dadelijk begrepen hebben,
welke tegenspraak in dit beeld verscholen
lag. Immers, als een kind 's morgens wak
ker wordt na een heelen nacht ge
slapen te hebben, dan behoort het uitge
slapen, volkomen uitgerust te zijn. Hoe
kan het dan over vermoeidheid klagen?
Deze ongerijmdheid ls slechts schijn
baar. Zij wijst er op, dat het begrip ver
moeidheid vrij wat ingewikkelder is, dan
het er op het eerste gezicht uitziet. In
derdaad is het een onderwerp, dat verre
van opgelost is en bij voortduring aan
geneeskundigen en phyciologen veel
hoofdbreken kost. Op de laatst gehouden
ongevallencongressen hebben vele onder
zoekers er over gesproken en op de alge-
meene vergadering van de Nederlandsche
Maatschappij van Geneeskunde vond de
voorzitter het de moeite waard, zijn ope
ningsrede er aan te wijden-
Menigeen zal belangstelling hebben
voor dit onderwerp. Ieder weet wat ver
moeidheid is, heeft het aan den lijve on
dervonden, dikwijls meer dan hem lief is.
Een van de klachten, welke de genees
heer regelmatig op zijn spreekuur hoort,
is wel die over vermoeidheid. Hieruit kan
men reeds opmaken, dat het dikwijls als
een verschijnsel bij ziekte voorkomt. Maar
evenzeer weet ieder, dat vermoeidheid als
een normaal verschijnsel voorkomt, dus
in volle gezondheid- na elke eenigszins
grootere lichaamsinspanning. En ook kent
wel iedereen het aangename gevoel, dat
na zulk een inspanning over ons komt
door uit te rusten. De uitdrukking „lekker
vermoeid" is dan ook dikwijls zeer goed
op haar plaats, wanneer men het ten min
ste is met Mauritz, als hij arbeid een be
langrijken factor noemt voor levens
vreugde en levensvoldoening. Natuurlijk
moet de geleverde arbeid binnen bepaalde
grenzen blijven. Welke die grenzen zijn,
zou men zoo gaarne precies, zoo mogelijk
in cijfers willen uitdrukken. Dit is tot nu
toe evenwel niet gelukt. Wel weten wij
met zekerheid, dat die grenzen bij de ver
schillende menschen zeer uiteen loopen.
In elk geval is de geleverde arbeid geen
voldoende maatstaf. Er komen zoo veel
andere medewerkende factoren in aan
merking.
Onwillekeurig zoekt men de vermoeid
heid in de eerste plaats in de spieren.
Hierover zijn talrijke onderzoekingen ver
richt. Daarbij is gevonden, dat de vermoei
de spier meer melkzuur bevat. Ook heeft
men geleerd dat gebrek aan zuurstof ln
het bloed, dat de spieren binnenstroomt, de
vermoeidheid verergert. In de perioden van
rust dient dus het melkzuur verwilderd te
worden terwijl grooter toevloed van zuur
stof noodzakelijk is. Nu kan het verbruik
van de noodiae stoffen tot zekere hoogte
wel. het herstel daarehtegen niet gemeten
worden. Daardoor wordt de beoordeeling
van wat er precies gebeurt zeer moeilijk.
Want het is niet uitsluitend de samenstel
ling der soleren waardoor het vermoeid-
heidsgevoel ontstaat. Bij den een ontstaat
DE ORKAAN IN MIDDEN-AMERIKA.
De orkaan welke te Jamaica woedde,
heeft een schade aangericht van drie
mlllioen dollars, waaronder begrepen
vijftig procent van den bananenaanplant.
Een eiland bij Montego Bay is gedeelte
lij door de zee overstroomd, waarbij de
spoorlijn werd vernield. Tot nog toe wer
den geen persoonlijke ongelukken gemeld.
Volgens nadere berichten uit Havana
zijn bij den orkaan, welke de Camagoey-
eilanden teisterde, 300 menschen om het
leven gekomen.
DE BRAND IN HET ZWITSERSCHE
KINDERTEHUIS,
Nader blijkt, dat Inderdaad 12 kinderen
zijn omgekomen bij den brand in het kin
dertehuis te Waedenswil in Zwitserland.
Het gesticht was een der bekendste in
richtingen voor achterlijke kinderen in
Zwitserland en bestond reeds vijf jaar. Het
vuur werd gistermorgen tegen vijf uur ont
dekt in het hoofdgebouw, dat aan de
straat is gelegen en vier verdiepingen hoog
is. Vele luid jammerende kinderen konden
door de brandweer langs de balcons wor
den gered en werden naar een in de nabij
heid gelegen gesticht overgebracht. Het
hoofdgebouw brandde geheel uit terwijl de
bijgebouwen behouden bleven. De brand Is
vermoedelijk ontstaan door een defect aan
de stookgelegenheld voor de centrale ver
warming.
De verbrande kinderen zijn alle meisjes.
De ionaensafdeeling was gunstiger gelegen.
De twaalf slachtoffers waren van 19 tot
20 en van 26 tot 42 jaren oud. Onder de
dooden bevindt zich ook een 16-jarig
dienstmeisje, dat er niet in slagen kon
aan de vlammenzee te ontkomen. De lijken
zitn onherkenbaar, doordat zij geheel ver
koold zijn.
FEESTBANKET TER EERE VAN
VON GRONAU.
Ter eere van von Gronau en zijn met
gezellen hebben de Dornierfabrieken gis
teravond ln het Kurgartenhotel te Frie-
drichshafen een feestavond georganiseerd,
waaraan door talrijke vooraanstaande fi
guren uit het geheele land werd deelge
nomen. Von Gronau werd ln een reeks toe
spraken gevierd. In een woord van dank
schilderde hij de voorvallen op zijn we
reldvlucht.
ENGELSCH MISSIESCHIP WRAK
GESLAGEN.
Het Engelsche missieschip „Southern
Cross", dat 220 ton meet, is in de omge
ving van t eiland Anrityum (Nieuw He-
briden) ln een hevlgen storm geraakt en
wrak geslagen. De kaniteln en drie offi
cieren worden vermist. De overige opva
renden. ow. twee geestelijken, echijnen in
veiligheid te zün. De ..Southern Cross" is
pas in den zomer van dit jaar van stapel
geloopen en was nvrewiid door den aarts
bisschop van Canterbury.
het veel vroeger dan bij den ander. Voor
bepaalde constituties bij sommige ziekte
toestanden komt het voor zonder dat eenl
ge arbeid van beteekenis is verricht. Het
gevoel van vermoeidheid is dus lang niet
altijd een bewijs dat echte vermoeidheid
bestaat. Dat gevoel staat voor een goed
deel ook onder psychischen Invloed, ook
bij lichamelijken arbeid. Wanneer wü zien,
welke inspanning voor sommige soorten
van sport vereischt wordt dan is het niet
twijfelachtig of die inspanning zou bii op-
gelegdcn arbeid als te zwaar worden ge
kwalificeerd. En toch zien wü menigmaal,
dat de sport juist beoefend wordt na het
.voltooien van een zware dagtaak.
Dat ook door zenuwtoestanden het ver-
moeidhetdsgevoel kan worden opgewekt,
blijkt wel hieruit, dat klachten in dien zin
soms veel heftiger worden geuit na een
periode van rust dan na een poos gearbeid
te hebben.
Te langdurige arbeid leidt ontegenzegge
lijk tot vermoeidheid. Door de moeilijkheid
van het onderzoek kan helaas niet uitge
maakt worden, op welke wijze de vermoeid
heid het best bestreden kan worden, bijv.
door groote rustooozen na een betrekkelük
langen arbeidstijd dan wel de arbeid regel
matig door kleinere rustooozen te onderbre
ken. In ditzelfde verband is men het ook
niet eens over de vraag of oo de scholen
weinig groote of meer kleine vacanties
aanbeveling verdienen. Het. zou een groot
voordeel zijn indien men dergelijke vragen
door objectief onderzoek beslissen kon.
Ook atmosferische invloeden ziin merk
baar. Volgens Vernon kan door ongun
stige temperatuur in de kolenmijnen de
productie belangrük (soms 40 pCt. dalen,
terwijl dan vier maal zooveel ongevallen
als in den regel voorkomen. In de ijzer
en staal-industrie is de productie in den
zomer soms 30 pCt. minder dan in den
winter. Bij mechanischen arbeid, waarbij
niet zooveel gedacht behoeft te worden,
schijnt het vermoeidheidegevoel spoediger
op te tr-den dan bii individu-reien arbeid.
Katz kon door een onderzoek vaststellen,
dat onder overigens gelilke omstandig
heden werkende meisjes in een fabriek,
waar zij niets anders behoefden te doen,
dan dam weg blikken deksels in de machine
te steken, sneller vermoeid werden dan
daarnaast gezeten meisjes, die ontwerpen
teekenden.
Atzler heeft den invloed nagegaan van
de spierspanning ten opzichte van den
bloedstoevoer door aan den bovenarm de
slagader dicht te drukken terwij! de hand
e°n veerend instrument met 10 kg. kracht
dichtkneep. Dan werd de geleverde ar
beid minder. Bü knijpen van 20 kg. was
er evenwel geen verschil meer Hij leidde
hieruit af, dat dan de samentrekking
reeds groot genoeg was om den toevoer
van bloed geheel op te heffen. Door
andere onderzoekingen kon hü een beeld
ontwerpen van den loop der arbeids
intensiteit gedurende den werkdag. In de
morgenuren had een vrij belangrijke
stijging plaats, welke tegen de middagrust
afnam. Na de pauze kwam na een wat
lager begin weer een stijging, welke even
wel niet meer de hoogte van 's morgens
bereikte.
De snellere vermoeidheid bü hoogere
temperaturen moet volgens Dille niet aan
gebrekkige ventilatie maar aan vermoeid
heid van het hart toegeschreven worden.
Uit dit alles blükt duidelijk, dat niet
iedereen en vooral niet iedere arbeid
over één kam geschoren moet worden.
Dit wordt wel eens uit het oog verloren
bij de verschillende voorstellen tot ratio
nalisatie van den arbeid, waarvan het
werk aan den band het meest bekende
voorbeeld is. Het te bewerken stuk wordt
op een bewegenden band geplaatst en
passeert op zijn loop de verschillende
arbeiders, die leder slechts een enkele
verrichting hebben uit te voeren. Er tre
den dan groote verschillen aan den dag,
die aantoonen, dat de bepaling van een
uniformen arbeldstüd vxoor alle werklieden
onjuist ls.
De Japansche onderzoeker Teruoka
lieeft den arbeid voor vrouwen afzonder
lijk bestudeerd en ls daarbij tot de vol
gende slotsom gekomen. Meisjes van 12
en 13 Jaar moeten van den arbeid uitge
sloten worden, die van 14 en 15 Jaar
mogen slechts werken bü korten arbelds
tüd. Eerst op 18-Jarigen leeftijd kan aan
haar wettelijk geregelde arbeid worden
opgedragen. In bepaalde omstandigheden
behoort de arbeid voor vrouwen tot de
helft verminderd of wel geheel verboden
worden, H. A. S.
GEBOREN:
Corry Hendrika Adriana, d. van J. W.
Rooseri en C. J, M. Dingjan Jacoba, d.
van 3. Veilbrief en C. W. v. d. Steen
Jan, z. van A. Teske en A. P. M. Jong
Hermanus Hyaclnthus, z. van H. Ph.
Perquin en E. A. M. Timp.
o
ONDERTROUWD:
H. J. L. GoddUn jm. 27 j. en A. Hup jd.
21 j. H. Martün jm. 24 j, en H. C.
Devilee jd. 21 j.
o
GEHUWD:
J. P. H. Hemerik jm. en W. J. van der
Linden Jd.
o
OVERLEDEN:
H. AergeloMulder wede. 69 j. P.
Laterveer wedn 79 j S. Zwanenburg-
den Herder wede. 67 j. J. H. Zaayer
m. 56 j.
DE KANTOREN DER
.zijn iederen werkdag geopend
vanaf half 9 de» morgens tot
half 6 namiddags. Zaterdags
vanaf 8 uur 's morgens tot
4 uur 's middags
Zondags den geheelen dag gesloten.
KON. NEP. STOOMB.-ftgj 1
BOSKOOP. 8 Nov. v. Antofagash
CERES, 9 Nov. v. Istanboul n. E. I
COLOMBIA, ultr.. pass. 9 Nov. aj
Flores. I
AMOR, 8 Nov. van W. Indlë te N--J
STUYVESANT, uitreis, pass. 9
geness.
NERO, 10 Nov. van Bilbao te
ORPHEUS, 10 Nov. van Sevilla te i
SATURNUS, 10 Nov. van MessiiJl
Catania.
JUNO, 10 Nov. van Napels n. Ala
MAATSCHAPPIJ NEDERLAVBJ
JOHAN VAN OLDENBARNEVELT,
Nov. v.m. 7 u- te Genua.
TAWALI, 9 Nov. v. Amst. n. Hambjl
POELAU BRAS, uitreis, 10 Nov. ul
Said.
CHR. HUYGENS, 10 Nov. van A'dj
Batavia.
HOLLANDAFKIKA-LIJN,
GIEKERK, 10 Nov. v.m. 2 u. 30 v. Rj,
Vlissingen; vertrekt 11 Nov. naaiD
KLIPFONTEIN, 10 Nov. v. MombJ
Tanga.
HEEMSKERK, thuisr-. 10 Nov. v.
n. Antwerpen.
RIETFONTEIN, vertr. 10 Nov. n.m,j|
R'dam n. Velsen; gaat daarna r
men en Hamburg.
KON. HOLL. LLOYD.
WATERLAND, uitr., 9 Nov. am. 9
Montevideo.
ZAANLAND, thuisr., 9 Nov. n-m. 1
Bahia.
FLANDRIA. thuisr., 9 Nov. n.m. 10 J
Corunna, wordt 12 Nov. van. l|
Llmuiden verwacht.
HOLLAND—AMERIKA LIJN.
DINTELDIJK, R'dam n. Pacific 1
Nov. v. Champerlco.
BREEDIJK, Norfolk n. R'dam, passl]
n.m. 10 u. 20 Lizard.
STATENDAM, New York naar R'd
Nov. te Plymouth verwacht.
MIJ. OCEAAN.
ALCINUS, 9 Nov. v. Amst. n. Java.
PHRONTIS, Java n. Amst., pass.
Lands End.
MYRMIDON. Java n. Amst., pass. S|
Perim.
ROTT. LLOYD.
DEMPO. uitr.. 10 Nov. te Southamj'J
KOTA PINANG. 10 Nov. v. R'dam tef
dingen.
KOTA TJANDI. 9 Nov. n.m. 10 u. 1
Hamburg n. Bremen en R'dam.
GAROET. thui«r.. pass. 9 Nov. Perti
KOTA AGOENG, uitreis, 9 Noi.|
Belawan.
HALCYON LIJN.
STAD HAARLEM, R'dam n. Servola,]
Nov. Ouessant.
STAD ZWOLLE, Antwerpen n. Marj
pass. 8 Nov. Dungeness.
STAD ZAANDAM, 9 Nov. van Immiq
te Bilbao.
STAD ZALTBOMMEL. 9 Nov. van i
bon naar Huelva.
ROTTERDAM—ZUID—AMERIKA I
ALWAKI, 9 Nov. van R'dam te Haal
ALCHIBA, thuisreis, pass. 9 Not
Palmas.
ALPHACCA, thuisreis, 9 Nov.
Janeiro.
STOOMVAART-MIJ „OCEAAN"!
POLYDORUS, Liverpool via de Clyde
Swansea, pass. 9 Nov. de Mumbld
CLYTONEUS, 8 Nov. van Slngapor: I
Amsterdam.
JAVA-CHINA-JAPAN LIJN
TJISADANE, 8 Nov. van Shanluj
Batavia.
TJILIWONG, 8 Nov, van Samara^
Hongkong.
TJIKEMBANG, 8 Nov. van Honftoj
Muntok.
HOLLAND—OOST-AZIE II»
OUDERKERK, thuisreis, pass.
Perim.
KON PAKETVAART MIJ.
HOUTMAN, 9 Nov. van Kaapstad t«1
ban.
SIGLI, arr. 9 Nov. te Belawan.
SILVER—JAVA—PACIFIC-U» I
BINTANG, 8 Nov. van Calcutta te
gapore.
BENGALEN, 9 Nov. van Belawan i
Calcutta.
HOLLAND—BRITSCH-INDIE UJ*
HOOGKERK, 10 Nov, van Calcutta
Rotterdam.
DIVERSE STOOMVAARTBERtC1^
IMPORT, 10 Nov. van R'dam te 1"
verwacht.
ORANJEPOLDER, 10 Nov. van R'dJ
Londen verwacht.
DELFTSHAVEN, 8 Nov. van Norton
Baltimore.
LETO, Port Talbot n. Quebec, pass.
Belle Isle.
MAASSTROOM, 9 Nov. van Ada»
Londen.
GOOTE, 9 Nov. van Cardiff te sw»"
HENNIE, 9 Nov. van Cardiff n. Q",-'
RIJN, 4 Nov. van Borga naar Wirt"'
MAAS, 7 Nov. van R'dam te StocaJJ^,
MOORDRECHT. Novorossiak n,
pass. 9 Nov. Gibraltar.
MANVANTARA, Ballk Pappan n.
Thameshaven, was 8 Nov. 9
mülen Z.W. van Lands End.
ROTTERDAM, tank. R'dam n. cow
pass. 7 Nov Tanger.
VEERHAVEN, naar Philadelphia,,
Nov. 5 u. 25 n.m. 250 mijlen z"
Valentia.
AMSTERDAM, tank. A'dam n. con-
pass. 8 Nov. Gibraltar.
MARPESSA. Hamburg n. Rouaan, r
Nov. Cuxhaven.
THEMISTO, 9 Nov. van Montrf
R'dam
TRITO. 9 Nov. van Belfast n. r<>*
WESTLAND 10 Nov. van R'dam
NIEUWLAND 10 Nov. van
Granvomouth.
FLYINO NORSEMAN, m.S., 9
Falmouth te Par. j
M