vemo%DSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Zaterdag 5 November 1932
)E OMSTREKEN.
UIT DE RIJNSTREEK.
LAND- EN TUINBOUW.
i
Burgerlijke Stand v. Leiden
HISTORISCHE FIGUREN.
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comité.
OVERZICHT KAASMARKTEN.
[aalsmeer.
Het dameskoor.
kkoor ,D.I N.D.U.A." hoeft op
"laarvergadering de volgende
het bestuurscollege gekozen:
krk (presidente); mevr. Hage-
[mevT. Root-Piet mevr. Bruck-
en mevr. Kempenaar-Van
De werkloosheid.
Irbeldsbemlddellng stonden deze
ersonen als werkzoekenden In-
waarvan 78 land- en tuin
iers. Het aantal werkloozen he-
dé laatste dagen weer in stij-
J bestuurlieden van den Doops-
Jongermkr ng werden gekozen de
Baarse en L. Buis Gd., in de
de dames M. Baarse en C.
die niet herkiesbaar waren.
I heer M. P. Dwarshuis is bij
iden stemming ter verkiezing van j
Abel der Ned. Herv. Gemeente
l Jb. Been) als zoodanig gekozen.
&ARLEMMERMEER.
arig bestaan van „Corcordia".
Land met de a.s. feestelijke her-
ran het 70-jarig bestaan van de
„Conoordia" vernemen we, dat
Llalre vereeniging werd op;e i.ht
tober 1862, op Initiatief van de
v. d. Poel, H. H. L. Tlnholt,
bsdorp, M. v. d. Kloot, J. Buljn
'nappel, A. de Haan, B. Labrijn
rans.
de vereeniging do tegenspoeden
Ijkhcden in den loop .der jaren
1 rijn gespaard gebleven, heeft zij
Turende 70 jaren goed weten te
jn. hetgeen in het vereenigings-
f als een zitdzaam feit kan worden
(kt.
Af scheidspredikatie.
rij vernemen hoopt ds. N. Wil-
Hoofddorp, die het beroep naar
Kerk te Charlois (Rotterdam)
Igenomen, op Zondag 11 Deoember
ïafscheidspred.kaiie te houden.
ree inbraken In Haarlemmermeer.
J Noordelijk deel van Haarlemmer-
B gisternacht weer twee inb.aken
len groentenwinkelier C. M. aan
bdljk hebben de dieren het boren-
pen de deur uitgesneden en zich
V>r inklimming toegang tot den
rerschaft, blijkbaar met de bedoe
lde toonbanklade aan een grondig
.k te onderwerpen. Ze vonden
ichter n:ets van h an gading en
door hetzelfde gat weder ver-
Ieenige huizen verder, bij den
w.nkeiier W. zijn de ongewensChte i
bs na de buitendeur geforceerd
len in den winkel geweest. Toen I
Boor bet openen van de winkeideur
ll overging, werden de bewoners
len kozen de ongenoode gasten het j
Ud. Het was den dieven blijkbaar
cm geld te doen. De pokit.e stelt
"erzoek in.
HILLEQOM.
Ned. Protest-Bond.
|l Hillegom van den Nederl. Pro-
Bond heeft een jaarvergadering
Bn onder voorzitterschap van den
D. Oudolf.
ft jaarverslag van den secretaris ls
f dat het vereeniglngsleven niet
at is; het huisbezoek had hoopvolle
Rn, het Godsdienstonderwijs van
van Wijngaarden heeft een goede
'i en het voorbereidend Gods-
nderwijs van mej. Th- Meijer wordt
waardeerd. Het aantal leden bleef
jer onveranderd de collecten na de
Crosten brachten belangrijk mln-
Jtekening van de pennihgmeestcres
Vet een klein batig saldo van f. 9-66,
rooting voor het nieuwe boekjaar
sloot met een tekort van f.128 59.
len der commissie tot nazien der re-
zyn benoemd de heeren E. Meijer
L 1J. G. Phlliopo. Over het tekort op
Trooting zal in de volgende ledenver-
Jlg beraadslaagd worden,
de vacature van mej. J. G. Venne-
®e als bestuurslid niet herkiesbaar
JB benoemd mej A. van Waveren ter-
secretaris herbenoemd ls-
Die rondvraag ls besloten als contrl-
TVan de VPRO. toe te treden; ver-
Kj61 sprekerslijst van gedachten
j Afsluiting der Kuipersteeg.
ieni verzoekschrift van den heer Vis
^Kumenrteeg van 's avonds 6 tot
BHÏot r- uur te mogen afsluiten, is
|Pet Gemeentebestuur bericht, dat het
■™fen geen bezwaar had.
Burgerlijke Stand.
V„';„Anni?? d- van C. Rusman en
1 ermelj; Barbara Petronella Maria,
JiM.t - nj00rden cn C. M. Srhrama:
S \wa' t, van J- J- van Bemmel
>ia_, w. Thies.
jj p T""d: J Dekkers en M. J. Laar-
tSEéden vS" 1 van Bosk.
WW^de 82Vjaar?mak' 6®
Aj"yg*lg en te bevragen aan
I yovo ~,i 2war'e muts, biuine
IWo. ceintuur, bru.ne handschoen.
B'Un1tLWe,rk>2en is thans 288.
"•RtSCI,:
32 werl
ALPHEN
Jaarvergadering Geref. Jeugdcentrale.
groote zalen van ..Concordia"
♦IL éi tweo vlcug©ls waren gisteravond
toen de voorzitter ds. J. H. A. Bosch
if jaarvergadering van de Geref.
Jeugdoentrale opende geheel bezet met
vreugdige jongemenschen.
DaSS550?8®", ^erd Ps, 95 1 en 4, gelezen
aJf :.1—en na bet gebed, sprak
K^vS?»ra het openingswoord met een
hartelijk welkom aan ds. O. Mulder. Het
vertrek van den heer Frenkel achtte de
voorzitter een verl.es voor de opluistering
der vergaderingen en onder hartelijk ap
plaus werd de heer J. Basie verzocht in
t vervolg hiervoor te willen zorg dragen.
De notulen en de jaarverslagen werden
gelezen door den heer M. Oudhoff, secr.
waarbij bleek dat er een voordeelig finan-
tieel saldo is.
Een zeer mooi gedeelte van deze ver
gadering was de rec'ta b-wo Istrijd, waar
uit duidelijk bleek dat de leden van
knapen- en meisjesvergaderingen op dit
gebied heel wat kunnen prestesren.
Ds. Mulder sprak een opwekkend woord
On liet daarin duidelijk het groot© belang
der jeugdverenigingen uitnomen, maar
o,r °°k op dat deze vereenigingen wel
degelijk het karakter dragen van een
vormschool, wat van de leden actief mede
werken en een zich geven aan den arbeid
vraagt.
Hierna zong men Ps. 119 5 en ging
ds. Mulder voor in gebed. Een avond die
niet wc'nig den band der leden van ver
schillende verenigingen heeft versterkt.
De dief, die geen dief was.
Door den wielrijder P. K. werd bij de
politie aangifte gedaan van het feit, dat
zijn rijwiel, dat hij even in de omgeving
van de fabriek van de fa. Oosthoek had
neergezet, was ontvreemd. Van de persoon
die het rijwiel had meegenomen kon een
vrij duidelijk signalement worden opge
geven, zoodat door de politie direct de
omliggende plaatsen werd opgebeld met
het verzoek den man aan te houden. In
Leiden werd zelfs iemand aangehouden,
tot later de politie werd medegedeeld dat
het rijwiel terecht was en per abuis was
meegenomen.
Gouden huwelijksfeest.
13 November a.s. hoopen onze hoog
geachte plaatsgenooten de heer en mevr.
H. H. v. d. K'.oot-Meyburg Oudshoomsche-
weg alhier hun 50 jarige echtvereeniging te
herdenken.
Het conflict bij „De Industrie".
In verband met ons bericht omtrent het
conflict bij de N.V. Scheepsbouwwerf en
motorenfabriek „De Industrie" der fa. Boot
alhier in verband met de aangekondigde
loonsverlaging van 10 pot. vernemen vvj'j
thans, dat de directie aan de betrokken
organlsat'es heeft verzocht om het ont
vangen schrijven een week in beraad te
mo^en houden. De betrokken organisaties
hebben hier in toegestemd, zoodat de
anders Maandag te verwachten staking
voorloopig een week is opgeschort.
Aanrijding.
In de Pr Hendrikstraat had des avonds
te ha'fne en ter hoogde van de vaarluigpn-
verhuurderij van de fa. Boot een aanrijding
plaats tusschen de vrachtauto van de
expediteurs fa. V. en de J. rijdende in
xde richt:ng Leiden en een veeauto-
tractor met aanhangwagen van den vee-
rijder v. V. uit Oaderkerk a. d. IJssel.
Eerri"enoemde wagen werd be'angrijk be
schadigd. Het ongeval werd waarschijn!''k
veroorzaakt doordat de bestuurder der
veeauto na het passeeren te vroeg naar
links ophaalde. Persoonlijke ongevaj'en
kwamen niet voor. Genoemde expediteurs
deden aangifte bij de politie.
Eerste hulp bij ongelukken.
In een der lokalen van de Ambachts-
teekenschool van het Nut werd de eerste
cursusavond gehouden van de afd. Alph?n
a. d. Rijn „Eerste Hulp bij ongelukken"
(E.H..BODe voorzitter, de heer J. F.
Allart opende met een kort woord en
wees er op, dat het doel is: het belangloos
verleenen van eerste hulp, zonder aanzi^ns
van persoon en zoo goed mogelijk. Spr.
zeidc, dat aan het eind van dèn geheelen
cursus aan hen die met co^d gevolg examen
hebben afgelegd, een diploma zal worden
uitgere kt. Hierna ging de leider van den
cursus, dr. HPdernisse ovep tot trhande'ing
van het theoretisch gedeelté en behandelde
op aangename wijze: ,.Bouw en verricht n-
gen van het menscheliik lichaam. (Het ge
raamte. de spieren, het b'.oed en de bloeds
omloop). Daar het bestuur nog geen leer
middelen van het hoofdbestuur waren toe
gezonden, waren toch enke'é anatomische
wandplaten van prof. dr. Barge, aanwezig,
die welwillend waren afgestaan door de
Chr. Mulo School alhier, en welke zeer
veel büdroegen tot verduMo'ük ng van het
door den dokter behandelde onderwerp.
Na de pauze ging men over tot het prac-
tische gedeelte: Verbandleer. Er wa^en
ruim 60 curs:sten aanwezig; voor deze
cursus kunnen geen nieuwe cursisten meer
werden aangenomen.
Woensdag 10 Nov. as. zal alhier de
jaarlijksche speldjesdag worden gehouden
ten bate van de t.b.c.-inrichting „Zonne
gloren".
Bij de t© 'sGravenhage gehouden
examens machineschrijven slaagden o.a.
onze plaatsgenooten de heeren A. en J.
de Groot opgeleid aan de inrichting van
den heer G. Klok alhier.
Gevonden: klimopplanten, 10 ritten
boekje N.S. ged. gebruikt 2e kl.: blauwe
wolle deken; schroevendraaier, wolle reis-
dekne, een kerkboek met zilver slot; een
vulpenhouder en gouden oorring. Inlich
tingen politiebureau Julianastraat.
TOT ZUIVEL- OF MELKPRODUCTEN
VERWERKTE MELK.
De uitkceringen.
De Crisls-Zulvel-Centrale maakt bekend
dat Ingaande Zondag 8 November 1932 tot
nadere aankondiging de ultkeertng op
alle tot zuivel- of melkproducten ver
werkte melk ls vastgesteld op basis van
1.76 cent per K G. melk met een vetge
halte van 3.20 pet.
Deze ultkeering stemt overeen met 46.20
cent per K G. en 55 cent per K G. melkvet.
De wijze van vaststelling der ultkeering
blijft voorloopig geschieden over het ln de
producten aanwezige melkvet. Daardoor
zal b.v. bij verwerking van melk op boter
zoodanig dat uit 100 K.G. melk met 3.20
pet. vet 3.60 K G. boter verkregen wordt
de uitkeerlng hierop 3 6 maal f. 0 462 is
f. 1.66 per 100 K.G. bedragen.
lieren "srKiooaen
faocUcnd^n11 j „niaar daarvan zijn
n. die thans werk hebben, j
Kr ren8e?f;eid var> het 12y, jarig
f lijn bloemoéSenleester en mevrouw
raadsbLr aan£ehoden door de
Politie en"' n" ?"6" van de
Openbare Werken.
BOSKOOP
Viertal predikant Rem. Geref. Gemeente.
Ter voorziening in de vacature van predi
kant bij de Rem. Geref. Gemeente alhier
en te waddlnxveen, Is het volgende alphï-
betische viertal opgemaakt: ten Bruggen
Cate, Mispe'bloin-Beijer en dames van
Roolj en Wiardi-Beckman.
WERELD-VLEESCHCONFERENTIE
TE LONDEN.
Als uitvloeisel der conferentie van Otta
wa en met het doel om den prijs van het
vleesch tot een loonend peil te doen
stijgen, verneemt Reuter, dat er waar
schijnlijk ln het begin van 1933 een we-
reld-vleeschconferentle te Londen zal
worden gehouden.
Ondertusschen ls er een overeenkomst
bereikt tusschen net departement van
handel en de vleeschexporteurs ln Argen
tinië om den tegenwoordigen toestand te
handhaven tot 30 Juni 1934.
Betreffende de maatregelen om den toe
stand te regelen tot 30 Juni 1934 bestaat
het plan om te bepalen, dat de maximale
I hoeveelheden buitenlandsch vleesch, die in
I het Vereenigd Koninkrijk zouden mogen
I worden ingevoerd ln elk kwartaal van 1
Juni 1933 tot 30 Juni 1934 de quota van
Ottawa niet zouden mogen overschrijden.
Het departement van handel verzocht
den vleeschimporteurs hun totale versche
pingen binnen de cijfers van deze tabel te
houden.
De Importeurs stemden daarin toe.
Het departement van handel heeft niet
getracht quota te bepalen voor Argentinië
en andere vleeschlnvoerende landen en de
importeurs hebben de verzekering gege
ven, dat zij geen unfair onderscheid zou
den maken tusschen de betrokken landen.
De Argentijnsche regeering is niet for
meel geraadpleegd, daar de overeenkomst
met de bij den vleeschhandel betrokkenen
voldoende ls om de zaak te regelen.
Alle firma's, die deel uitmaken van de
„freight conference" zijn erbij betrokken
en hun belangen dekken bet geheel van
den vleescblnvoer uit Zuid-Amerika en
andere landen.
TRUSTVORMING DOOR BAKKERS
EN MEELFABRIKANTEN.
Een wederzijdsch boycot-contract.
Wij vernemen aldus het Hbld. dat
de gezamenlijke Nederlandsche meelfabri
kanten en de bakkersbonden een contract
hebben aangegaan, volgens hetwelk de
fabrikanten geen meel zullen leveren aan
bakkers, die onder een bepaalden prijs
verkoopen, terwijl meelfabrikanten, die
zich daar niet aan houden, geboycot zul
len worden door de leden der bakkers
bonden. Daartoe zal een Centraal Bureau
met een „zwarte lijst" worden opgericht.
Bakkers, die hieraan niet willen meedoen,
zullen alléén meel kunnen koopen bij een I
od te richten Centraal Verkoopbureau,
waar zij eenige guldens per 100 K G. bo
ven den marktprijs zullen moeten beta
len. Dit contractie ls een indirect gevolg
van de Tarwewet en kan alleen worden
uitgevoerd dank zll de Tarwewet. die den
invoer van buitenlandsch meel onmoge
lijk maakt.
Na omtrent bovenstaand bericht infor
maties te hebben Ingewonnen kunnen wit
meded-elen dat één en ander nog niet de
finitief zijn beslag heeft gekregen.
GEBOREN:
Geertruida Gerdma, d. van D Nijvecn
en G. Gorges Weintje Lena, d, van C.
Freke en C Schaap Jacobus, z van J. I
Verhoog en J. Warmenhoven Ludovicus
Antonius, z. van J. E. de Wit en M, J.
Scheepens Martlnus, z. van M. Jansen
en J. Q. Spaa.
ONDERTROUWD:
J. D, v. d. Bom. jm„ 25 jaar en A M.
Neuteboom, Jd„ 23 Jaar.
OVERLEDEN:
P. C. Meijer, zoon, 6 mnd. M. C. Hen-
zen-WeÜers, vrouw, 28 Jaar T. de Jong,
zoor., 2 Jaar G. van Hevellngen-Kom-
peer, vrouw, 73 jaar.
TER-AAR
Hoog water.
Ook in deze gemeente hebben vele lande
rijen te lilden van het hooge water, zoodat
reeds veel rundvee op stal moest worden
gezet. Het poldertje nabij de V/ijenhoef
staat geheel blank.
WADDINXVEEN.
De heer P. Magrê, alhier treeds thans
op als secretaris der oommissies B en C.
van het plaatselijk crisis-Comité, zulks ln
de plaats van mr. G. A. Vos.
in het bestuur van den R.K. Hout-
beiverkersbond enz, afd. Warlrlinxveen,
werden gekozen in de plaats van den heer
Lichtenberg vo Hor en van den heer
van der Meeren, secretaris, de heeren
Catz en Maroelis.
OM EN UIT HET LEVEN VAN NAPOLEON.
IX.
Sint-Helcna.
De beperkte vrijheid, het klimaat van
Slnt-Helena, de weinig waardige houding
van Sir Hudson Lowe om geen strenger
woord te gebruiken hebben het bijna
zesjarig verblijf van Napoleon op het
I eiland tot een bittere beproeving voor hem
gemaakt. Maar tot die bitterheid, tot het
sloopende van dat bestaan, werkte vooral
mede de kunstmatige stilte, die Engeland's
scherpe bewaking en Oostenrljk's wreed
heid om den gevangene heen wisten te
scheppen ten opzichte van het verleden en
vooral, ten opzichte van wat eenmaal
Napoleon's blije vreugde was geweest: zijn
zoon. Zorgde sir Hudson Lowe voor dage-
lljksche krenkingen, Mettemlch sneed den
gevangene de toekomst af door te verhin
deren, dat er ook maar de minste aan
raking kon plaats hebben tusschen den
keizer en het kind, naar hetwelk hij zoo
vurig verlangd had en dat al zijn denken
ln beslag nam, den koning van Rome.
In al die jaren op Slnt-Helena geen woord
schrlfts van Marie Lou'se, die haar ontrouw
aan den man, met wlen zij gehuwd was,
nog vergroot door haar zoon bulten eenig
contact met hem te laten. Geen regel
ln al die jaren. over het kind. Geen
regel ln al die jaren. van het kind
zelf. Wanneer zijdelings getracht wordt
den vader een lok blonde haren van zijn
zoontje in handen te spelen met een door
het kind haastig neergekrabbelden wensch
om een portret van den vader te bezitten,
gaat deze, trouwens mislukte poging niet
uit van de moeder. De Oostenrljksche
keizersdochter heeft een streep gehaald
door het verleden, dat haar aan Napoleon
bond. Dat verleden ls voor haar dood: wat
er op volgde ls allerminst strekkend tot
haar eer Maar de gevangene in de verte
wil haar nog zien in een ander licht en,
als hij verhinderd wordt om den drager
van de voor hem zoo kostbare zending te
ontmoeten klaagt hij:
„Men moet wel wreed zijn om aan een
man, een vader, den troost te weigeren om
te spreken met Iemand, die nog pas zijn
vrouw gezien heeft, en zijn kind heeft
aangeraakt."
..Er is op dit oogenbllk een studie over
Napoleon's zoon bezig te verschijnen ln de
Revue des Deux Mondes van de hand van
Octave Aubry. Zij geeft, wat den keizer
aangaat, den maatstaf aan voor de smart
der eenzaamheid, die. willens en wetens,
door zijn vijanden werd gewekt. Ik verwijs
naar de nauwgezette historleschrljvlng,
waaraan lk de volgende regelen ontleen:
„Gedurende de zes Jaren, waarin Napo
leon op zijn rotsklip zijn legende begint en
den dood afwacht, heeft hij ook berichten
verwacht van zijn zoon. Geen regel van
Marie Louise, geen woord schrlfts van het
kind. Eenige brieven van zijn moeder (van
Napoleon's eigen moeder, wel te verstaan),
van Pauline (Napoleon's zuster), die te
Indirecte, te voorzichtige Inlichtingen
geven, gegaan, als zij zijn, door de zeef der
spionen AUes wat een precieze mededee-
Ung Is, alles wat hem belang kan Inboe
zemen, wordt door het Engelsche kabinet
of door sir Hudson Lowe geschrapt. De
gevangene verbreekt dan ook de zegels
niet dan met onverschilligheid. Hij weet,
dat niets teeders, niets liefelijks, niets
gelukkigs hem door die brieven kan be
reiken SomS verscheurt hi) die, zonder
hen gelezen te hebben. Ilfj haalt de
schouders op:
„Waartoe zou het dienen!"
Wanneer baron Stürmer, Oostenrljksch
commissaris, op Slnt-Helena komt, hoopt
Napoleon, dat hl) belast zal zijn met een
boodschap van keizer Frans (zijn schoon
vader) of van Marie Louise, met een
souvenir van zijn zoon. Maar Stürmer
heeft slechts de opdracht gekregen te
zwijgen.
Hoe de keizer daaronder geleden heeft,
kan men opmaken uit tal van publica
ties, waarvan lk maar een paar opnoem.
In de allereerste plaats Le Mémorial de
Sainte-Hélène, var. graaf de Las Cases,
die Napoleon in zijn ballingschap volgde,
doch reeds na ruim een jaar van het
eiland werd verwijderd wegens een po
ging om aan prins Lucien Bonaparte een
brief te doen toekomen met Inlichtingen
over de wijze, waarop da keizer behandeld
werd. En dan het merkwaardige, verleden
jaar in Nederlandsche vertaling uitge
komen boek van de Rus Aldanov: Sint
Helena. Een klein eiland dat een blik
vergunt te slaan in de Intieme omgeving
van den grooten gevangene.
In Las Cases Mémorial b.v. lezen we,
dat bij het bespreken van diens vertrek.
Napoleon hem opdraagt vrouw en kind
te omhelzen: „sedert twee Jaren heb ik
geen enkel bericht van hen ontvangen,
noch rechtstreeks noch indirect", zegt de
keizer, en hij voegt er aan toe: Er ls
hier sedert zes maanden een Dultsch
botanist, die hen in den tuin van Schön-
brun heeft gezien, eenige maanden vóór
zijn vertrek. De barbaren hebben zorg
vuldig verhinderd, dat hij mij eenige
tijding van hen brachtHet leven
wordt den gevangene een last en toch
is het nog pas December 1816 en tot
Mei "21 zal hij het moeten voortsleepen,
van dag tot dag, zonder dat zijn wensch
vervuld wordt, zijn zoon te zien en in
moedelooze oogenbllkken zucht hij:
maar stel mijn vrienden gerust.
Mijn lichaam is wel in de macht van den
haat mijner vijanden en die laten niets
ongebruikt om hun wraak te koelen en
trachten mij met speldeprlkken te dooden,
maar de Voorzienigheid ls te rechtvaardig
om te dulden, dat dit nog lang zal duren.
De ongezondheid van dit doodend klimaat
en het gebrek aan alles, wat het leven
kan onderhouden, zullen, dit voel lk, spoe
dig een eind maken aan dit bestaan
Men krijgt den Indruk, dat op den
achtergrond van zijn denken steeds het
beeld van zijn zoon verrijst; midden ln de
gesprekken met de generaals, die hem
omringen, met de schaarsche vreemdelin
gen, die tot hem worden toegelaten, met
de doctoren, die hem, aangetast door een
maag- en leverkwaal, welke hem vlijmend
pijnigt, moeten genezen, gaan zijn ge
dachten naar het kind, dat ln kleine por
tretjes, in enkele voorwerpen van dage-
lljksch gebruik, zijn werkkamer vult met
I de herinnering aan weleer. En wanneer
eindelijk de dood barmhartig is en zijn
nadering duidelijk doet gevoelen, zal het
testament van den keizer het testament
met zijn tot een stuk klassieke historie
geworden begin het uitspreken, hoe,
tot het laatste toe de keizerlijke heer-
scher leefde met zijn kind. Dat testament,
dateerend van 16 April 1821, dus van
twintig dagen vóór Napoleon's dood, ls
bij velen bekend. Laat lk er toch eenige
alinea's van overschrijven; het ls punts-
gewllze gedicteerd aan generaal graaf de
Montholen:
1. Ik sterf ln het apostolisch en roomsch
geloof, waarin ik ben geboren, ruim vijf
tig Jaar geleden.
2. Ik wensch dat mijn asch ruste aan
de oevers van de Seine, te midden van
het Fransche volk, dat lk zoozeer heb lief
gehad.
3. Ik heb steeds te roemen gehad over
mijn zeer dierbare echtgenoote, Marle
Louise; ik behoud tot mijn laatste oogen
bllk voor haar de meest teedere gevoe
lens; lk bid haar, waakzaam te zijn om
mijn zoon te beveiligen tegen de hinder
lagen, waaraan zijn kindsheid nog ls
blootgesteld.
4. Ik beveel mijn zoon aan, nimmer te
vergeten, dat hij geboren ls prins van
Frankrijk en zich er nimmer toe te leenen
een Instrument te zijn ln de handen van
de triumvirs, die de volken van Europa
onderdrukken. Nimmer mag hij vechten
tegen, noch schade doen, op welke wijze
ook, aan Frankrijk; hij moet mijn devies
aanvaarden: Alles voor het Fransche volk.
Het testament Is vol van de gedachte
aan den zoon. Telkens komen er beschik
kingen ln voor te zijnen bate. Nieuwe
toevoegsels, Inventarissen, codicillen spre
ken over hem. Het kostbaarste, uit
historisch oogpunt, hetgeen het innigst
aan zijn leven van veldheer en monarch
is verboden, laat de vader aan den zoon
na, soms met een toevoeging: „lk wensch,
dat dit geringe legaat hem dierbaar zij
als herinnering aan zijn vader„do
heilige vazen, die behoorden bij miin
kapel te Longwood, verzoek lk den abbó
Vlgnall te bewaren en die aan mijn zoon
ter hand te stellen, wanneer hij zestien
jaar zal zijn„mijn wapens, te
welen: mijn degen, dien ik bij Austerlltz
droeg enz, enz., wensch lk dat mijn zoon
als een kostbaar legaat beschouwe. Ik be
last graaf Bertrand daarvoor te zorgen en
die voorwerpen te bewaren en later aan
mijn zoon ter hand te stellen, wanneer hij
zestien Jaar zal zijn
En zoo gaat het verder: zijn gebruiks
voorwerpen, zijn veldbed, zijn verrekijker,
zijn penduletje uit de slaapkamer van
Longwood, zijn sporen en Jachtgeweren,
zijn boeken worden met bepaalde aanwij
zing wie er voor moet zorgen, door den
keizer bestemd voor zijn kind.
„Marchand (een kamerdienaar, van
wien de gevangene veel hield) zal mijn
haren bewaren en er braceletten met een
klein gouden slot van laten maken om
toegezonden te worden aan keizerin Marie
Louise, aan mijn moeder en aan elk van
mijn broers, zusters, neven, nichten aan
den kardinaal (kardinaal Fesh, oom van
Napoleon) en een van grooter afmeting
voor mijn zoon.
Het ls een uitvoerig stuk, dit testament,
dat tot opschrift draagt:
Napoléon.
Cejourd'hul, 15 Avrll 1821, k Long
wood, 11e de Salnte-Hélene. Ceel eet mon
testament, ou acte de ma dernlère
volonté
en eindigt met de verklaring:
Ce précent testament, tout écrit de
ma propre main, est slgné et scellé de
mes arme».
Napoleon.!»)'
De toegevoegde staten, de codicillen,
eenige dagen later geschreven, hebben
dergelijke verklaringen. Het zijn, alle te
zamen de uiterste wil van een man, die
weet, dat hij sterven gaat, zich onderwerpt
volkomen helder van geest is en tot zijn
laatste levensuur staart op het llefdelljke
beeld, waarvan wijde zeeën en landen hem
scheiden het blonde kind., dat hem. den
heerscher, naar hij meende, een dynastie
verzekerde; den koning van Rome, opge
voed ln verwijdering van zlin vader,
slachtoffer van een onverbiddelijke, klein
hartige politiek van vorsten en staats
lieden.
A. J. BOTHENIUS BROUWER.
('1 Bij W. J. Thleme en Cie. Zutphen.
De geautoriseerde vertaling uit het Rus
sisch ls van de hand van dr. Boris
Raptschinsky.
Heden, 15 April 1821, te Longwood,
eiland Sint-Helena. Dit ls mijn testament
of acte inhoudende mijn laatste wilsbe
schikking.
Het testament hier aanwezig en dat
geheel met mijn eigen hand Is geschreven,
ls geteekend en met mijn wapen verzegeld.
De aanvoeren en
hoogste noteeringen waren
Wagens
(1) (2)
Goudsche
lichte lichte
(1) (2)
Letdscbe
(1)
Rljksmerk
zware
'2' <1» *2) (1) (2)
60 63 60 f f f f 35 f 34 f 35 f - f f f
197 375 286 f f i r I
345 230 293 f f
315 341 289
4 Nov. Lelden 100 91 91
(1) Zijn de opgaven van de vorige week.
(2) Zijn de opgaven van 26 November 1931.
8S
31 Oct. Oudewater
1 Nov. Bodegraven
2 Nov. Woerden
3 Nov. Gouda
