1
Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 5 November B|
1
FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDING!
„Ik wist niet, dat honden ook In boomen kon
den klimmen." (Stiixi-
tm Kerel JU ziet er vandaag allesbehalve florissant uil
ut moei wei. de dokter neeXl gezegd, aai aujn
vrouw een reisje moet maken en als ik nu vrooujs tajk,
wu zu mei weg. (Humorist).
Bandiet (ln gestolen auto): „Ik geloof da *k een
drupple regen voel Kees. Zouwe we dit wagentje niet
ergens neerzette en een coupétje Jatte (Humorist)
„Je wilt een kruising hebben van een papegaai
en een postduif
„Ja. dan kan het beest naar den weg vragen
le verdwaalt." (Gazettlnlo Blustij]I
De dirigent: ..Die passage moet veel zachter ge
speeld «orden veel teerder. Je moet net doei. ais
een llel mem vogeltje." (Llfej.
Ik ben naar de veiling van gevonden voorwerp
bij" de spoorwegen geweest, t Is bar zoovee]
schen er maar dingen vergeten."
..Zoo en heb Je nog Iets op den kop tams
tikken
„Nee. er was niets voor me bij. en lk heb er t
paraplule nog vergeten ook."
(Gazettmlo Hlustn;
Verdere inkrimping van den Beurshandel
- Rustige houding van het Engclsche
publiek t. a. v. de valuta-depreciatie -
Gunstige leeningsvoonvaarden voor de
Engelsche schatkist - Afsluiting der
Londensche kapitaalmarkt - Op
hooping van Amerikaansche staats
schuld bij dc Banken - Conversie-
vooruitzichten in Nederland
Verbetering der resultaten van
de Shell Union.
De handel ter beurze, die ln den laat-
sten tijd reeds binnen zeer beperkte gren
zen was gebleven, heeft ln de afgeloopen
week vrijwel geheel gestagneerd. Dit was
niet alleen het gevolg van de heerschende
onzekerheid over de politieke en econo
mische ontwikkeling, welke het publiek
zoowel als de speculatie tot toenemende
terughoudendheid noopt, maar tevens van
de bijzondere omstandigheden, dat eenige
der belangrijkste beurzen tijdelijk geslo
ten zijn geweest; de Parijsche beurs zelfs
twee dagen, in verband met de Hooge
Kathollexe feetdagen. Ook de Londensche
beurs had een vacantiedag, zooals ge
woonlijk op 1 November. Van oudsher is
dit de „kacheldag", de dag, waarop vroe
ger de kachels op de beurs werden gezet;
reeds lang zijn de kachels door centrale
verwarming vervangen; het Engelsche
conservatisme heeft de „kacheldagen"
(ook in het voorjaar is de Londensche
beurs een dag gesloten, voor het wegne
men der niet meer bestaande,
kachels) in eere gehouden.
De mentaliteit, die hierin op zoo merk
waardige wijze tot uiting komt. doet zich
ook op een veel belangrijker gebied gel
den. Voor degenen, die met Engeland ln
zakenrelatie staan, ls het een bekend feit,
dat niet alleen voor den doorsnè-
Er.gelschman. maar zelfs voor velen, die
een vooraanstaande plaats in het zaken
leven innemen, ..een Pond" nog altijd
„een Pond" is gebleven, d. w. z. dat zij zich
weinig bekommeren om de waardevermin
dering, die de Engelsche valuta ten op
zichte van de meeste buitenlandsche va
luta's heeft ondergaan. Voor hen is niet
het Pond in waarde gedaald, maar ls de
buitenlandsche valuta in waarde gestegen.
Aan deze laconieke opvatting is het ook
toe te schrijven, dat zelf ln de eerste
schrik na de opheffing van den gouden
standaard ln Engeland niet, als ln de
meeste andere landen, welker valuta tijde
lijk schero in waarde was gedaald, kapi-
taalvlucht op eenigszlns belangrijke schaal
heeft plaats gevonden, teneinde zich voor
een eventueele verdere waardedaling van
het landsgeld te vrijwaren.
Ook tijdens de Jongste scherpe Inzinking
van den Pondenkoers ls het vertrouwen,
dat de Engelschen ln hun eigen valuta
stellen, niet aan het wankelen geraakt.
Wel zijn er gelden aan Londen onttrokken,
maar deze terugtrekkingen vonden hoofd
zakelijk plaats voor buitenlandsche reke
ning. De Engelschen zelf hebben hun be
zit aan Engelsche staatsfondsen enz. rus
tig aangehouden; slechts bij uitzondering
laten zij zich door de hoogere rente, die in
het buitenland voor beleggingsfondsen op
langen termijn kan worden gemaakt, ver
leiden, om een grooter deel dan tot dus
verre van hun vermogen in buitenlandsche
fondsen te beleggen. En zoo kon het
unieke feit zich voordoen, dat de Engel
sche regeering op een tijdstip, waarop de
Pondenkoers aan heftigen druk blootstaat,
de uitgifte van een nieuwe groote staats-
leening tot voor de schatkist bijzonder
gunstige voorwaarden kon aankondigen,
waarbij zij zich van het succes der emissie
bij voorbaat verzekerd kon achten.
Het betreft hierbij de uitgifte oo langen
termijn van 300 mlllioc-n Pond Sterling 3
pet. staatsobligatiën. die tot den koers van
97'/i pet zijn aangeboden tot voorwaarden
dus, die een vergelijking met die, welke ln
de meeste andere kapitaalcentra voor
staatsfondsen gelden glansrijk kunnen
doorstaan. De opbrengst van deze leening
dient voor de vervroegde aflossing van
staatsfondsen met hoogeren rentevoet, nl.
van 114 millioen Pond 5 pet. schatkistbil
jetten, die per 1 Febr. 1933 aflosbaar zijn
gesteld, voor de betaling van het nlet-
geconverteerde deel der 5 pet, oorlogslee-
nlng, enz.
Dit is de vijfde conversie-transactie,
waartoe de Engelsche regeering ln den
loop van dit Jaar kon overgaan. De eerste
werd ondernomen in het midden van
Maart, toen aan houders van 4% pet. obli-
gatlën ln conversie naar keuze 4'h pet. of
4 pet. stukken werd aangeboden, met een
licht voordeel voor de Schatkist. Hierop
volgde eind April een uitgifte van 3 pet.
schatkistobligatiën, die op haar beurt den
weg effende voor de groote conversie-
transactie der 5 pet. oorlogsleening in een
3'/i pet. fonds. In het beeln van October
kon de regeering 150 millioen schatkist
obligatiën. met vrij korten looptijd, plaat
sen tot de lage rente van 2 pet. a pari.
Thans komt zij met een leening op langen
termijn tot een effectieve rente van ruim
3 pet.
In enkele maanden tijds is de rentevoet,
waartoe de Engelsche schatkist leeningen
kan opnemen dus gedaald van ca. 5 pet.
tot ruim 3 pet., ondanks de boven geme
moreerde schommelingen, waaraan de
landsvaluta in den tusschentijd bloot ge
steld is geweest.
Tusschen 30 April en 1 Juli waren de
koersen van eenige der leidende Britsche
staatsfondsen zeven a acht punten ge
stegen. Sinds dien tlid is de stijging nog
markanter geweest. Na het bekend wor
den der voorwaarden voor de nieuwe
uitgifte zijn de koersen van verschillende
oude Engelsche leeningen weer met 2
{junten opgeloopen, waarop slechts een
lchte reactie volgde.
Nu moet worden erkend, dat de natuur
lijke voorkeur van den Engelschen beleg
ger voor de eigen staatsfondsen door
kunstmatige maatregelen van hoogerhand
in de hand is gewerkt. De Engelsche
emissie-markt is immers reeds sinds ge-
ruimen tijd voor de uitgifte van buiten
landsche fondsen gesloten; tot kort ge
leden mochten zelfs ook geen particuliere
Engelsche uitgiften aan de markt worden
gebracht. Door het nog steeds bestaande
„embargo" voor bultenlandschp emissies
wordt de aannass'ng van het Engelsche
rente-niveau aan dat in het huiten'and
ongetwijfeld tegengehouden. Tegelijker
tijd belet de „bescherming" van de elven
markt echter de buitenlandsche staten,
die groote behoefte aan nieuw geld heb
ben, gebruik te maken van de groote ka
pitaalruimte in Engeland. Aan een alge
meen economisch herstel kan een deree-
lilke belemmering van de kam'aalhewe-
gingen natuurlijk niet ten goede komen.
In de Vereenigde Staten bestaat welis
waar geen verbod tot uitgifte van nieuwe
buitenlandsche fondsen, maar hier vor
men de ervaringen, die met vele aan het
buitenland verstrekte leeningen zijn op
gedaan, een beletsel voor een hervatting
van de functie als Internationale kapi
taalgever. Volgens een berekening van de
Investment Bankers Association of Ame
rica waren begin September J.l. buiten
landsche dollarleeningen tot een totaal
bedrag van ongeveer 1.728 millioen dollar
noodlildend, wat wper omstreeks 100%
meer was dan een half laar geleden, door-
d'en verschillende Zuid-Amer'kasnsche
Staten ln den tusschentlid de betaling
van rente en aflossing op hun leeningen
hebben stODgezet.
Met de aan verschillende Euroneesche
staten verstrekte leeningen is Amerika
natuurlijk al evenmin gelukkig geweest.
Voor zoover zij niet in gebreke zlln, ziin
de koersen In vele gevallen sterk ge
daald. al kon een deel van het verlies
in de laatste maanden worden ingehaald.
7,on bedroeg de gemiddelde nntperlng voor
de 7% Duit.sche dollarleeningen. die on de
New-Yorksche beurs worden verhandeld,
eind October j.l. 55%, die voor de 6Vt%
dollarleeningen gemiddeld 46.6%, tegen
een laagste noteering van resp. 27.7% en
21.7% einde Mei jJ. De tegenwoordige
waarde van deze fondsen is intusschen
nog belangrijk lager dan de koersen,
waartegen zij destijds zijn uitgegeven, en
die meestal niet ver beneden pari waren.
Evenals in Engeland doet zich ook ln
de Ver. Staten het verschijnsel voor, dat
de schatkist tot bijzonder gunstige voor
waarden geld kan onnemen In tegenstel
ling met de Engelsche regeering, die
nieuwe leeningen op langen termijn voor
converteering van oude schuld kan af
sluiten, beperkt de Amerikaansche schat
kist zich tot het onnemen van credieten
op betrekkelijk korten termijn. Ook wor
den de Amerikaansche fondsen voor een
aanzienlijk deel niet bij het publiek ge
plaatst, maar worden zij door de banken
overgenomen, in wier portefeuilles zich
thans naar raming meer dan 10 milliard
dollar aan Amerikaansche staatsfondsen
bevinden, d.i. ongeveer de helft van de
totale Amerikaansche staatsschuld.
De Amerikaansche schatkist is hierdoor
dus in sterke mate van de banken af
hankelijk geworden, wat verschillende ge
varen met zich brengt. Wanneer handel
en Industrie, als gevolg van een algemeene
onlevlng weer meer geld noodig mochten
hebben, en hiertoe een beroep no de ban
ken doen, zullen deze geleldeliik een deel
van hun thans zoo omvangrijke porte
feuilles van staatsfondsen moeten gaan
opruimen. Het hierdoor ontstaande aan
bod zal op de knersen moeten drukken.
Bovendien slaan de hauken met bezored-
heid de joneste ontwikkeling der Ame
rikaansche staatsfinanciën gade; mocht
de vrees voor een sterke toeneming van
het tekort oo de Amerikaansche begroo
ting verwezenlijkt worden, dan zullen on
getwijfeld de banken ook tot verkoop van
een meer of minder groot deel van hun
bezit aan staatsfondsen overgaan. Over
een langer tijdperk bezien moet het koers
verloop van Amerikaansche staatsfondsen
dan ook vrij onzeker worden geacht.
De rente op de Nederlandsche beleg-
gingsmarkt beweegt zich sinds de stag
natie op de emissiemarkt eenmaal over
wonnen was. voortdurend eveneens ln
dalende richting. De nieuwe 5% Staats
leningen zijn tot boven de 102% ge
stegen, terwijl de 4% leeningen boven
pari noteeren. Dit opent voor onze regee
ring de gelegenheid, om de 5"/» leeningen
om te zetten in een 4% leening a pari of
desnoods, om het succes der uitgifte
te verzekeren, tot iets beneden pari,
wat eenige besparing aan rentelasten met
z'ch zou brengen. Nu dient men er reke
ning mede te houden, dat zoowel Neder
land zelf als Ned.-Indië in de naaste toe
komst nog aanzienlijke kaDltaalbehoeften
heeft. Wellicht zal de regeering er de
voorkeur aan geven, deze eerst te dekken,
alvorens een conversie-transactie op
groote schaal ter hand te gaan nemen.
Het zou wel teekenend zijn voor de ingrij
pende wijziging, die in een betrekkelijk
kort tijdsverloop op de beleggingsmarkt
heeft plaats gehad, wanneer de 5% lee
ningen ln hetzelfde jaar, waarin zij zijn
uitgegeven, in 4% stukken zouden kunnen
worden omgezet.
In de afgeloopen week viel eenig aan
bod in de 5% leeningen waar te nemer.,
dat werd toegeschreven aan de vrees, dat
het binnenkort tot conversie zal komen.
Overigens was de handel od de beleggings
markt stil in overeenstemming met den
geringen omvang van zaken od de aandee-
lenmarkt. Gezien den minimalen omvang
van de omzetten kan aan de koersfluctua-
tiën voor zoover deze tenminste intraden
en aan de wisseline in de stemming niet
veel beteekenis worden toegekend Men
hooot thans dat na den afloop der Ame
rikaansche verkiezineen die in de vol
gende week plaats vinden aan de beurs
meer leven zal worden Ingeblazen. Voor
het oogenblik doet zich de teleurstelling
gevoelen over het feit, dat de opleving in
het bedrijfsleven zich niet heeft kunnen
doorzetten. Wel ziet het er uit alsof men
met een gewone selzoen-lnzlnklng te doen
heeft, na de krachtige uitbreiding van
den handel in het najaar maar de beurs
geeft er voor het oogenblik de voorkeur
aan. de verdere ontwikkeling van den eco-
nomischen toestand af te wachten-
4
Onder deze omstandigheden vertoonen
de koersen meerendeels neiging tot afbrok
keling, zonder dat zich hierbij speciale fac
toren doen gevoelen. Zoo werden aandee-
len Koninklijke Petroleum weer op een
lager peil verhandeld ondanks het feit. dat
het laatste kwartaalverslag van de groote
Amerikaansche dochteronderneming der
Koninklijke Shellgroep de Shell Union Oil
Corporation, is meegevallen. Nadat een be
drag van 8'/i millioen dollar voor booruit-
gaven en afschrijvingen was aangewend,
liet dit kwartaal slechts een klein verlies,
van 162.000 doll, terwijl het verlies in het
overeenkomstige kwartaal van het vorige
jaar nog 2.68 millioen doll, had bedragen.
In de eerste negen maanden van het loo-
pende jaar kon het verlies beperkt blijven
tot 3.09 millioen doll., tegen een verlies van
23.64 millioen doll, in denzelfden tijd van
het vorige jaar. Hierbij is geen rekening
i gehouden met een boekwinst, gemaakt door
den inkoop van edgen obligation, welke
winst voor de eerste 9 maanden ruim 46
millioen bedrosg. Hieruit blijkt dus. dat de
bezuinigingsmaatregelen, die het bestuur
van de Shell Union reeds eerder had aan
gekondigd, zich thans in de ftnancteele re
sultaten beginnen te weerspiegelen. Dit
geeft hoop. dat de Mij. bij een lichte her
leving van zaken het thans nog geleden
verlies in een winst zal kunnen omzetten,
wat ook aan de Dositie der moedermaat
schappij te goede zou komen-
Van industrieele waarden konden Phi-
lipsaandeelen zich aanvankelijk vrij goed
handhaven; daarna boetten zij echter ook
tijdelijk een paar percent ln koers in. De
geruchten over het verkrijgen van een or
der voor wegenverlichting in Frankrijk
aan weiker ju-istheid wel niet getwijfeld
hoeft te wordsn, hebben niet verder na
gewerkt, al moet het van belang worden
geacht, dat de wegenverlichting met
,.Neon"-lampen door deze order in Frank
rijk geïntroduceerd ls. waaruit voor de toe
komst wellicht verdere bestellingen zullen
voortspruiten.
Aandeelen Unilever zijn bij gebrek aan
zaken weinig in koers veranderd; de grond
stemming voor dit fohds blijft echter vast,
in afwachting van de aankondiging van
het interimdividend. Een bericht volgens
hetwelk de verbetering van den verkoop
van de Aku en van de concernondernemin
gen Bemberg en Ver. Glanzstoffabrieken,
die In de eerste helft van 1932 ontstond,
ook ln de tweede helft voortduurde heeft
geen nieuwe belangstelling voor kunstzijde-
aandeelen vermogen te wekken. De koers
van Aku zakte eerder iets in.
Van cultuurwaarden waren tabaksaan-
deelen eenigszins gedTukt en lager. Ook
suikeraandeelen konden zich nl°t handha
ven. ondanks het feit dat de minister van
Koloniën zich DrinoiDi-eel accoord moet
hebben verklaard met de ODrlchting van
een vereenlging die het monopolie voor
den verkooo van alle suiker in de eerste
hand zal verkrliren. Inmiddels heeft de
V.I.S.P. haar limiet voor den verkooo van
suiker moeten verlagen in concurrentie
met de Britsch-Indische suiker
Hieronder volgt een overzicht van het
koersniveau
Philips Gem. Bezit 129 1/4 120 128%.
Unilever 1115/8 114'/s 113 3/4.
Werksnoor 40 3/4 45.
U. S- St-ei Corp. 37 7/8 35 3/8
Aniem Nat. Ber. 189 193 3/4.
Ate. Exploratie 125 127 122.
Billiton Mij. 240 247.
ROTT. LLOYD.
SIBAJAK, thuisreis, 4 Nov. van
JACATRA, 3 Nov. n.m. 4 uur ra:
lona naar Antwerpen of R'dam.
KOTA PINANG, thuisreis, pass.
's nachts 12 uur Ouessant.
PALEMBANG, thuisreis, 4 Nov. t;
30 te Londen.
RON NED STOOMB -MIJ
BACCHUS, 3 Nov. van Tarragon
Valencia.
BODEGRAVEN, thuisreis, 4 Nora
Antwerpen.
BOSKOOP, 3 Nov. van Valparai»
Antonio.
EUTERPE, 3 Nov. van Oporto n.
MARS, 4 Nov. van A'dam te Haul
MEROPE, 4 Nov. van Candia n. J
NEREUS, 4 Nov. van Kopenhageo
huus.
PROTEUS, 3 Nov. van Danzig te
RHEA, A'dam n. Middl. Zee, 4
R'dam.
TELAMON, Middl. Zee n. A'ctffi
3 Nov. n.m. 6 u. 45 Bevezier.
THESEUS, A'dam n. Stettin, pas
Holtenau.
ORESTES, 4 Nov. van Hamburg te
ARIADNE. 3 Nov. van A'dam n. 8
TRITON, 3 Nov. van A'dam n H;
NERO, 3 Nov. van A'dam n Spat
ACHILLES, A'dam n. Middl. Zee,!
Velsen.
HERCULES, 3 Nov. Van A'da m.
Zee.
COLOMBIA, 4 Nov. van A'dam n
HOLLANDAMERIKA LIJN
MAASDAM, thuisreis, 3 Nov.
DINTELDIJK, R'dam n. Pacific
Nov. n.m. 1 u. van Cristobal.
JAVA—NEW-VOKK LIJN
SEMBILAN, 2 Nov. van New f
Belawan.
SIANTAR, Java n. New York, pia
Pantellarla.
HOLLAND—OOST-AZIE LlU
MEERKERK, 3 Nov. van R'dam
MAATSCHAPPIJ NEDtKlA»
TAWALI 4 Nov. van Java te
MARNIX VAN ST. ALDEGOffl»
reis, 4 Nov. van Singapore.
HOLLAND—AFKIKA-LIJN
RIETFONTEIN, thuisreis, 3 Not."
hampton; vertrek 4 Nov. n.m 1
Duinkerken.
AMSTELKERK, thuisreis, 4 No'®'
Grad Bassam n. Monrovia,
IJSTROOM, thuisreis, 3 Nov.
Bassam n. Grand Lahou.
MAASKERK, uitreis, 2 Nov. van
naar Teneriffe.
DIVERSE STOOMVAARTBERIf*
HARDENBERG, 3 Nov. van San >'1
Rotterdam.
BOEKELO 3 Nov. van R'dam n
BATAVIER II, 4 Nov. van
Gravesend. J
THEMISTO, 4 Nov. van 1
Montreal verwacht. „..„j
SCHIE, 4 Nov. van Kemi te W'l
Kon Petroleum 139 3/4 136 1/4 f
A'dam Rubber 64 3/4 61 3/4 631
Kon. Ned. Stoomboot 17'/i 19',
Ned Scheepvaart Unie 54 3/4 ri
HandelsveT. Amsterdam" 18"''
Fagotten Cultuur Mli. 94 92'/:
Tieoner Cultuur 165 155 160.
Deli Batavia Mii. 147 143.
D?U Mij. 118 119 3/4 118
Senembah Mij 133 3/4 130 3/4
