Het Stadhuisvraagstuk
ficieele kennisgeving
iOUDEN HUWELIJKSFEEST.
I Jaargang
DONDERDAG 3 NOVEMBER 1932
No. 22277
STADSNIEUWS.
DE OPDRACHT AAN DE ARCHITECTEN.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
sre advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentlën
Sltend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts
j~een maximum aantal woorden van 30
isso volgens postrecht. Voor eventueele opzending
i»en 10 CtS- porto te betalen. Bp»»™™—.
opzenumg van
Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
nimmer bestaat uit VIER Bladu
EERSTE BLAD,
Jemeester en Wethouders van Lei-
Irengen ter algemeene kennis, dat
kluitend ten aanzien van den door
jaikrans „Zusterliefde", Onderafd.
[Chr. Nat. Werkmansbond, op 15,
17 November a.s. in het gebouw
Jbaèl" aan de Hooglandsche Kerk-
|No. 48, alhier, te houden bazar, tot
des avonds ontheffing hebben
d van het sluitingsuur voor winkels.
|a. van de sande bakhuyzen,
Burgemeester.
i van STRIJEN. Secretaris,
[en, 3 November 1932. 9438
QEGDHEID TOT STEMMEN BIJ
VOLMACHT.
Jemeester en Wethouders van Leiden
I bekend, dat een kiezer, met inacht-
van het in de Kieswet bepaalde
is bij volmacht te stemmen, in-
|jn beroep of werkzaamheden mede
dat hij herhaaldelijk of althans
Jide het gedeelte van het jaar, waar-
iemming gewoonlijk valt, werkzaam
i zijn buiten de gemeente op wel-
feersJijst hij voorkomt, mits zijn af
bid, indien hij gedurende het tijdvak
[tijdvakken, waarin hij aldus werk
te, een of meermalen in de gemeente
fomt, als regel telkens langer dan
pgen duurt.
met inachtneming van het in
wet bepaalde, bevoegd bij volmacht
fcmen de vrouw welke, gehuwd met
lezer, die voldoet aan de bovenver-
1 voorwaarden, met haar man, in ver-
pet diens beroep of werkzaamheden,
j pleegt te zijn.
[kiezerslijst wijst aan, welke kiezers
la zijn bij volmacht te stemmen en
feelke verkiezing zij daartoe bevoegd
lanwijzing geschiedt niet dan nadat
lanehebbende een daartoe strekkend
(edeneri omkleed verzoekschrift aan
eentebestuur heeft ingediend; de
fiing moet geschieden vóór 1 Januari
iet eerder dan 1 October van het voor-
pde jaar. Formulieren voor dc be-
verzoekschriften zijn van 15 Sep-
fer tot en met 31 December ter ge-
secretarie kosteloos voor de kiezers
|j?baar.
^belanghebbende, die een verzoek-
- als bovenbedoeld heeft ingediend
J van de gevraagde bevoegdheid ge-
I wil maken, doet daarvan in persoon
Heeling ter secretarie van de ge-
|te. op welker kezerslijst hij moet
Ijnen, aan den burgemeester of aan
^aartoe door dezen aangewezen amb-
r- De mededeeling kan geschieden
i het verzoek is ingediend, doch niet
dan een week na den dag der candi-
felling.
jgeeft daarbij op naam en voorna-
"agteekening en plaats van geboorte
pem zelf en van den door hem aan-
p gemachtigde.
de aanwijzing wordt een schrifte-
PRIJS DEZER COURANTJ]
Voor Lelden per 3 maanden f. 2.35; per week t. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f.2.35 portokosten.
lijke volmacht opgemaakt. De volmacht
wordt door den kiezer en door den burge
meester ot den door dezen aangewezen
ambtenaar onderteekend. Een afschrift
van de volmacht wordt den kiezer uitge
reikt.
De gemachtigde moet in persoon ter
secretarie van de gemeente mededeelen,
dat hij de volmacht aanneemt. Van de
aanneming wordt aanteekening gedaan
ender het origineel der volmacht; deze
aanteekenng wordt door den gemachtgde
en door den burgemeester of den dooi
dezen aangewezen ambtenaar ondertee-
Kend. Indien de aanneming niet reeds ge
lijktijdig beeft plaats gevonden, geeft de
burgemeester of de door dezen aangewezen
ambtenaar onverwijld van de aanwijzing
Kennis aan den gemachtigde met oproe
ping om binnen vijf dagen ter secretarie
ae volmacht te komen aannemen; is bin
nen dien termijn de volmacht niet aange
nomen, dan is zij vervallen en kan de
kiezer niet opnieuw voor dezelfde verkie
zing een gemachtigde aanwijzen.
Als gemachtigde mogen slechts aange
wezen worden zij, die in de gemeente be
voegd zijn tot het deelnemen aan dezelfde
verkiezing. Ir.dien de kiezer een gemach
tigde heeft aangewezen vóór de vaststel
ling van de kiezerslijst, en na de vast
stelling dier lijst mocht blijken, dat de be
machtigde niet aan dezen eisch voldoet,
wordt de volmacht als vervallen beschouwd
en kan de kiezer niet opnieuw voor de
zelfde verkiezing een gemachtigde aanwij
zen.
Een kiezer mag niet meer dan één aan
wijzing als gemachtigde aannemen be
houdens dat hij een tweede aanwijzing
mag aannemen, indien beide aanwijzingen
zijn geschied door personen, die tot zijn
huisgenooten behooren.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
A VAN DE SANDE BAKHUY7.EN
Bnrgprneester
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden 3 November 1932. -Cr.4
AANBESTEDING.
Bij de dezer dagen gehouden aanbeste
ding van de levering van aardappelen ten
behoeve van de verpleegden der gestich
ten Endegeest, Rijngeest en Voorgeest ge
durende het tijdvak 1 November 1932
1 Juli 1933, werd als volgt ingeschreven:
Fa. W den Heeten en Zn,, Leiden, perc.
I f. 1.92, II f. 2.12, III f. 1.57, IV f. 1.77, in
massa f. 1 99.
A. v. d. Vlist, Leiden, I f. 2 75, II f 3.25,
III f. 2 20, IV f. 2.30.
Fa. Kempeneers, Leiden, I f. 1.84 II
f. 2.60. III f. 1.94. IV f. 2.80.
Fa. Vlasveld, Leiden, in massa f. 2.47.
Fa. Wagemaker, Leiden, I f. 2.10 n f. 2 25
III f. 1.35, IV f.2.
Fa. Knibbe. Haarlemmermeer, noteering
volgens hoogste prijsopgave van de
„Standaard".
W. Lans. Den Haag, I f. 2.49, II f.3 39,
III f. 1.95. IV f. 2.14.
W. A. Blom, Haarlemmermeer, perceel
III f. 2.64.
ARBEIDSBEURS.
Op den 2den November 1932 waren 3581
(v. j. 1662) werkzoekenden ingeschreven.
-rbn Labordn? onze stadgenooten
"°nencle Waard». Jl mej- ASnita Onvlee,
£L zich Voor sn den das> waarop
■Eén, terwiil ?Ha,aJ x"1 den ondertrouw
h«t huwelijkshinHo vem'3er d-a-v. 111
Labordus stapten,
jaam bij Zaal1?er»CllteI£envolSens werk-
^Herkman en w. en, Zuurdeeg, daarna
H'v de wassrw-.™. gens. ruim twintig
BF'tdian en en, z"<vdeeg, daarna
H'r. de wasschern' g6ns ruim twintig
Ba/hern overkomp611 moest ^ij wegens
kracht itipIJV 0nSeluk, waardoor
ajn baantje neetlegge^ Unker"
Maar overigens is hij nog volkomen ge
zond evenals zijn vier jaar jongere bruid,
wie men het zeker niet zou aanzien, dat
zij nog maar één streepje van de zeven
kruisjes verwijderd is.
Hun huwelijk werd gezegend met elf
kinderen, die tezamen 23 kleinkinderen
bezitten.
Wij twijfelen er niet aan of de nako
melingen van dit krasse bruidspaar zul
len in de komende dagen de bloemetjes
duchtig buiten zetten.
Moge den oudjes nog vele jaren de
herinnering aan een onverdeeld prettigen
gouden bruidstijd beschoren zijn!
x
Dezer dagen is aan de architecten be
last met het maken van plannen voor
den bouw van het Leidsche Raadhuis, het
reglement en programma, toegezonden,
waaraan het volgende is ontleend:
De uitgenoodigden zenden elk in één plan.
Er worden verlangd:
a. plattegronden van alle verdiepingen;.
b. aanzichten van alle buitengevels, ook
van de belangrijkste aan een eventueel
binnenplein; wat betreft den gevel aan
de Breestraat, behoort een aanzicht van
de nieuw ontworpen voorgevel gedeelten
met de aansluiting tegen den bestaanden
gevel te worden ingezonden;
c. een voldoend aantal doorsneden om
de planindeeling en constructie te ver
duidelijken;
d. perspectivische schetsen geschikt om
een indruk van het geheel en van de aan
sluiting aan de omgeving te verkrijgen.
Eén dezer perspectieven moet worden ge
nomen ziende van de Hoornbrug af in de
richting Vischmarkt-Koornbrugsteeg
e. desgewenscht een situatieteekening.
De teekeningen van plattegronden, aan
zichten, doorsneden en situatie schaal 1
op 200.
In verband met de bepaling, dat als
maximum bouwsom voor het nieuwe Raad
huis een bedrag van f. 1.250.000.— is vast
gesteld (excl. de kosten ^van herstel van
den voorgevel, onteigening, meubileering,
inventaris, carillon, doch incl. de kosten
der .fundeering. aanleg van centrale ver
warming en andere installaties, honora
ria, toezicht, werkteekeningen) moet een
globale begrooting worden overgelegd,
waaruit blijkt, dat bij den opzet van het
plan met genoemd maximum is rekening
gehouden. Deze begrooting zal bevatten:
le. den totalen kubieken bruto inhoud van
het gebouw (gerekend van onderkant vloer
kelder of sousterrain af) met toren. 2e.
een door den ontwerper noodig geachten
eenheidsprijs per M3. Het staat den in
zenders vrij bovendien een schriftelijke
toelichting tot hun plan in te dienen.
De plannen worden ingewacht uiterlijk
1 Mei 1933. Zij moeten met alle bijbehoo-
rende stukken door den inzender zijn on
derteekend en vergezeld gaan van een ver
klaring dat het ontwerp diens geestelijk
i eigendom is.
De ontwerpen worden onvoorwaardelijk
en krachtens de inzending het eigendom
van het gemeentebestuur van Leiden, dat
I bevoegd is bij eventueele uitvoering van
een der plannen daarin in overleg met
den ontwerper zoodanige wijzigingen aan
te brengen, als wenschelijk mocht voor
komen.
Voorts heeft uitsluitend dit bestuur het
recht om de ontwerpen te doen reprodu-
ceeren of tentoonstellen op de wijze, welke
het dienstig acht, zonder den ontwerper
daarvoor eenige vergoeding verschuldigd
te zijn.
Aan elk der uitgenoodigden zal voor het
door hem ingeleverde plan, mits het naar
het oordeel van B. en W.. gehoord de
R. A. C. op redelijke wijze aan de eischen
van het programma voldoet, een honora
rium worden uitgekeerd van f. 5000.te
betalen binnen twee maanden na het uit
brengen van het advies der R. A. C. aan
B. en W.. welk bedrag bij eventueele op-
dracht tot uitvoering in mindering zal
worden gebracht van het architectenho
norarium.
De R. A. C. zal, zoo mogelijk binnen 8
weken na de inzending der plannen, daar
omtrent advies uitbrengen aan B. en W.;
de definitieve beslissing over de plannen,
zoomede over de vraag of al dan niet tot
uitvoering zal worden overgegaan en aan
wien deze zal worden opgedragen, zal bij
den gemeenteraad berusten.
Programma en indeeling.
De oppervlakte van het bouwterrein be
draagt pl.m. 3880 M2.
De bijzondere kunstwaarde en groote
historische beteekenis van den gedeelte
lijk bewaarden voorgevel aan de Bree
straat hebben doen besluiten tot het her
stellen van dien gevel in zijn ouden vorm,
hetgeen onder leiding van de Rijksmonu
menten Commissie zal geschieden.
De ontwerpers zullen dus rekening heb
ben te houden met het feit, dat het groot
ste gedeelte van den Breestraatgevel, met
den dakvorm en de daarbij behoorende
afsluitende topgevels, vaststaat, behoudens
waarschijnlijk een deel van den gevel, da-
teerend uit 1662, waaromtrent te zijner
tijd overeenstemming tusschen de Monu
menten-Commissie en den aan te wijzen
bouwmeester zal dienen te worden verkre
gen.
Bovendien wordt er nadrukkelijk de
aandacht op gevestigd, dat gewenscht
wordt aan den ouden gevel met zijn bordes
en andere toegangen de functie te herge
ven welke hij in de traditie van Leiden
heeft.
Het zwaartepunt van het Stadhuis als
representatief centrum van het stadsbe
stuur moet aan de Breestraat liggen; het
administratieve centrum kan zijn hoofd
accenten vinden aan Vischmarkt en
Koornbrugsteeg. De hoop wordt uitgespro
ken, dat het mogelijk zal blijken deze belde
elementen tot een eenheid te verbinden,
welke noch te kort doet aan het door de
historie overgeleverde, noch aan het recht
van onzen tijd om zich in eigen vormen -
i spraak te uiten.
Aangezien het ont- en ondergraven van
de fundamenten van dezen voorgevel moet
worden voorkomen, zullen aan de Bree-
straatzijde geene kelders mogen worden
j ontworpen, tenzij op geruimen afstand
van den voorgevel.
Het Raadhuis moet ruimte bevatten
voor:
Kamer Burgemeester, Kamer Burge
meester en Wethouders, Kamer Secretaris
4 Wethouderskamers, Raadzaal c.a., Ont
vangzaal, 2 Commissiekamers, 3 kamers
voor Commies-Redacteurs, Secretarie
met de afdeelingen: a. Algemeene Zaken,
b. Finantiën, c. Onderwijs, d. Bevolking en
Burgerl. Stand met 2 trouwzalen, c. Mili
taire Zaken.
Voorts vertrekken voor: Typisten, Regis
tratuur, Expeditie, Bibliotheek, alsmede
Archief en eventueele Koffiekamer Ambte
naren, Kantoor Ontvanger, Bureau Ge
meentewerken, Bouw- en Woningtoezicht,
Wachtkamers, Bodekamers, Conciërge
woning, Bediendewoning, Keuken, aan-
rechtkamer en dgl., Toiletten, garderobes
en dgl., Rijwielbewaarplaatsen, Politiepost,
Telefooncentrale, Transformatoren, Perso
nen- en materiaalliften. Centrale verwar
ming en andere installaties, Berging, Re-
servevertrekken.
Tot het gebouw moet behooren een toren
met tijdsaanwijzing, luidklok en carillon.
Hoewel aan de inzenders vrijheid wordt
gelaten een andere indeeling te ontwer
pen, meent het gemeentebestuur, dat on-
dervolgende planindeeling uit een oog
punt van dienstbelang aanbeveling ver
dient.
(Zooveel mogelijk worde getracht naar
gelijke vloerhoogte op elke verdieping).
a. Sousterrain.
Bevat o.a. rijwielbewaarplaatsen, cen
trale verwannlng, transformatoren, berg
plaatsen enz.
b. Gelijkvloers.
Zijde Breestraat: o.a. Archief, vertrek
voor volkstellingen en verkiezingen, toe
gang concierge- of bediendewoning.
Zijde Vischmarkt en Koornbrugsteeg:
o.a. Bevolking en Burgerlijke Stand, trouw
zaal 3e klasse Militaire Zaken, Ontvanger,
toegang bediende- of conciërgewoning, po
litiepost. (Miltalre Zaken moet zijn gele
gen aangrenzend aan Bevolking).
c. Eerste verdieping, zijde Breestraat:
Het z.g. representatieve gedeelte, bestaan-
de uit hal. ontvangzaal, trouwzaal le en
I 2e klasse c.a.
De werkvertrekken van het dagelijksch
bestuur: burgemeester, B. en W., secre
taris, c.a.
Eventueel binnenplein: Raadzaal.
Zijde Koornbrugsteeg: secretarie (ty
pisten. registratuur, expeditie, bibliotheek
en afdeeling Algemeene Zaken.
Zijde Vischmarkt: finantiën, onderwijs
(finantiën moet grenzen aan Algemeene
Zaken).
d. Tweede verdieping: bureau Gemeente
werken, Bouw- en Woningtoezicht.
e. Zolderverdieping: Bergruimten
Wat betreft den toren zijn de ontwer
pers geheel vrij in de bepaling van den
vorm, de ligging en afmetingen.
Bijzondere eischen.
a. Representatieve vertrekken. Deze
moeten bij voorkeur bestaan uit een
ruime entree, hal of vestibule, toegang
gevende tot een ontvangzaal (pl.m. 250
personen), welke laatste in rechtstreek-
sche gemeenschap staat met de trouwzaal
le en 2e klasse. Genoemde drie vertrek
ken moeten dus als één doorloopend ge
heel kunnen gebruikt wórden en plaats
bieden voor pl.m. 400 a 500 personen.
Bij dit complex behooren een dien- en
aanrechtkamer. garderobe, toiletten en,
zoo mogelijk, een wachtkamer dicht bij dé
trouwzaal.
b. Werkvertrekken van het dagelijksch
bestuur De groepeering dezer vertrek
ken zou b.v. als volgt kunnen zijn:
Gerekend van den ingang: bodekamer,
wachtkamer, kamer B en w.. kamer bur
gemeester, secretaresse, wachtkamer, ka
mer secretaris.
In de kamer van B. en W. vergaderen
tweemaal wekelijks zes personen, die
ook herhaaldelijk commissies van vijf of
zes personen bij zich ontvangen en een
zóó groot vertrek moeten hebben, dat
daarin ook gelegenheid bestaat een koffie
maaltijd te gebruiken. De grootte zij ol m
70 vierk. Meter. In of onmiddellijk nabij
deze kamer moet zich een telefooncel
bevinden.
De kamer van den secretaris moet in
onmiddellijk verband staan met de secre
tarie en in de nabijheid zijn gelegen var»
die van den burgemeester
De kamers der vier wethouders (Burg.
Stand. Fabricage Finantiën, Onderwijs»
behooren bij voorkeur bij hunne afdeelin
gen of Diensten te liggen; bij elke wet
houderskamer zij een wachtkamer
Kamers burgemeester, secretaris en wet
houders vereischen elk een toiletruimte.
BINNENLAND.
Dc opdracht aan dc architecten voor
den bouw van het Leidsche Stadhuis, (lsto
Blad).
Voorloopig verslag der Tweede Kamer
over het wetsontwerp tot heffing van
opcenten op de gemeentefondsbelasting en
de vermogensbelasting. (Binnenland, 3e
Blad).
Dc opheffing van 48 kantongerechten;
een uitstervingssysteem gevraagd. (Bin
nenland, 3e Blad).
Plannen tot arbeidsverschaffing aan
wcrkloozen in Den Haag. (Binnenland, 3e
Blad).
Ons parlementair overzicht; het debat
over het ontwerp tot bestrijding der Gods
lastering (2e Blad).
De steun verleening aan den tuinbouw;
een toelichting op de plannen der regee
ring. (Land- en Tuinbouw, 3e Blad).
Vergadering te Delft van de Vrijzinnig
Hervormden in Zuid-Holland. (Kerk en
School, 3e Blad).
Bij een brand te Wildervank reed een
auto-brandspuit op het publiek in; zes
personen werden gewond. (Laatste Be
richten, le Blad.)
BUITENLAND.
Het conflict tusschen de Duitsche Rijks-
regeering en de landen. (Buitenl. le Blad).
Dc Pruisische minister Severing plotse
ling ongeste'd. (Tel. le Blad).
De Londenschc „hongcrmarchccrders"
kceren naar huis terug. (Buitenl. le Blad)
Ernstig vliegongeval in Duitschland. Vijf
slachtoffers. (Buitenl. Gemengd, 3e Blad).
Tc Berlijn is een wilde verkeersstaking
uitgebroken. (Tel., le Blad.)
c. Raadzaal c.a. Deze met de daarbij
behoorende dienstvertrekken behoort rus
tig te zijn gelegen en moet zooveel moge
lijk als een afzonderlijk geheel behandeld
ce worden; de toegang voor $e Raadsleden
zij bij voorkeur over de hoofdtrap aan de
Breestraat. Te rekenen *op 40 raadsleden.
Bij de Raadzaal behoort een publieke
tribune voor pl.m. 50 personen, een pers
tribune (beide afzonderlijk van bulten
toegankelijk) alsmede een kleine gereser
veerde tribune.
Voorts is noodig een leeskamer, tevens
antichambre voor de raadsleden, een ka
mer voor B. en W., tevens voor ambtena
ren, een kamer voor de pers, een kleine
koffiekamer, garderobe en toiletten.
d. Kamers voor commissies en commies-
ledacteurs Er moeten zijn twee com
missiekamers. in elke waarvan 10 tot 20
personen kunnen vergaderen en drie com-
mies-redacteursvertrekken. Eén van deze
laatste vertrekken moet zijn in de nabij
heid van de kamer van den secretaris;
één commissiekamer en één commies-
redacteurvertrek bevinden zich dichtbij de
kamer van den wethouder van fabricage.
e. Secretarie c.a. Behalve de vertrek
ken voor de genoemde afdeelingen, wor
den min of meer centraal gelegen ver
langd: 2 typistenkamers, groot elk pl.m.
30 vierk. Meter; kamers voor expeditie en
registratuur: bibliotheek en leeskamer
voor de ambtenaren, groot pl.m. 50 vierk.
Meter.
Archief Van het in het Raadhuis te
bewaren archief over de laatste 30 tot 40
jaren behoeft het oudere gedeelte, dat
niet op de afdeelingen bewaard wordt,
niet steeds onmiddellijk bij de hand te
zijn; dit kan dus brandvrij worden ge
borgen niet te ver van het centrum der
secretarie, b.v. in de verdieping gelijk
vloers zijde Breestraat; het daarvoor be-
nood led oppervlak bedraagt pl.m. 350
vierk Meter.
Voor het nieuwe archief uit de aller
laatste jaren behoort elke der hieronder
genoemde afdeelingen en diensten hare
eigen bewaarplaats van uiteenloopende
grootte te hebben.
Elke secretarle-afdeeling of dienst be
vat een eigen bodekamer, met dien ver
stande, dat twee secretarie-afdeelingen of
diensten op eenzelfde verdieping bij elkaar
gelegen met één bodekamer kunnen vol-
stran.
De hoofdtrap aan de Breestraat mag
niet dienen als algemeene dagelijksche
toegang voor publiek en ambtenaren.
De toegangen tot de concierge en be
diendenwoningen bevinden zich resp aan
de zijde Breestraat en aan de zijde Visch
markt liefst ver van elkaar verwijderd.
Te rekenen op gezinnen met 3 a 4 kin
deren.
Er moeten zijn afzonderlijke rijwiel
bewaarplaatsen voor ambtenaren en voor
publiek. Met het oog op behoorlijke con
trole moet zoo mogelijk met twee bewaar
plaatsen kunnen worden volstaan
rt» fnS0li-,Vep£st "J0"* zich bevinden aan
de zijde Vischmarkt. geschikt zijn voor
berging van klein brandweermaterieel
(slangenwegens en dergelijke i en voorzien
van een cel en een W.C voorzien
Op elke verdieping moeten zich eeniee
reservevertrekken tevinden; met name
wordt reserveruimte verlangd voor de
secretarie en voor gemeentewerk»»