gouden bruiloftsfeest
Jaargang
WOENSDAG 2 NOVEMBER 1932
No. 22276
Leidsch Crisis-Comité.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
GEMENGD NIEUWS.
SCHEEPSVERBINDINGEN.
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
•0 C'5 ner re®e' v00r a^vertentl^n uit Lelden en plaatsen
i>ar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
ESere advertentlën 35 Cts per regel Kleine Advertentièn
Kluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
BTeen maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht Voor eventueele opzending van
■"!ven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:)
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35; per week t. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn. per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
pmmer bestaal uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
Giro No. 188690.
I ontvingen per kas:
Vneel G. W. 1.3.20.
DE Ds. LAM AN TE MIDDELHARNIS
IZondagmorgen werd Cand. W. F.
V van hier, bevestigd als predikant
Er. Ger. Kerk van Middelharnis door
f G. Wisse, van Apeldoorn met
|lèl 33 7. Des avonds deed hij zijn
met een predikatie over Johan-
130.
tanks het ongunstige weer was het
[elijk kerkgebouw te klein om de vele
[stellenden te kunnen bevatten.
BOND VAN JONGE LIBERALEN.
ACADEMISCHE EXAMENS.
[aagd voor het candidaatsexamen
natuurkunde letter A de heer
;r (Den Haag), idem letter L de
A. Nanning (Den Haag), idem let-
nej. C. Gerrets (Den Haag). Candi-
ixamen Indisch recht deheerenSoe-
Leiden), T. M. Daliloedin (Leiden)
Schlagen (Den Haag).
KERKKOOR „EX ANIMO"
Kerkkoor „Ex Animo" behaalde op
jot nationaal concours te Utrecht
af deeling een lsten prijs. Boven-
wr het hoogste aantal punten in die
een Eere-prijs en Directeurs-
de 55 deelnemende koren had
nlmo" op één na (het mannenkoor
C. Keereweer te Amsterdam) het
t aantal punten van het geheele con-
I Voorwaar een schitterend resultaat.
STEMPELVERLOF
OP 8 NOVEMBER.
tr wij vernemen, zal tengevolge van
ministerieel verbod om daartoe ge-
[heid te geven op 8 November geen
mlverlof aan de werkloozen worden
pnd, teneinde te kunnen deelnemen
de demonstratie der S. D. A. P. te
paag.
o
[AGEN VAN DEN HEER KUIPERS.
Over 8 November.
P Raadslid de heer Y. Kuipers, vraagt
wad verlof volgende vragen tot B. en
mogen richten:
rag 1. Zijn de berichten juist in de
m, dat B. en W. van Leiden afwijzend
Hn beschikt op een verzoek van het
Jur van de afdeeling Leiden van den
J Bond van Personeel' in Overheids-
om aan die leden van het personeel,
j'een recht meer hebben op verlof,
pwenscht toe te staan op 8 November
I voor eigen rekening vrijaf te nemen,
jaag 2. Welke motieven hebben B. en W.
|d. dergelijke besluiten te nemen?
Toespraken van Mr. Rutgers en
Mr. 's Jacob.
Gisteravond vereenigden zich de leden
van den Bond van Jonge Liberalen en de
Leidsche Liberale Studentenvereniging m
„de Burcht", waar een propaganda-avond
georganiseerd was onder leiding van den
heer Liezenberg die met een hartelijk
welkom dit samenzijn opende. Als een der
v.n. oorzaken van dezen moeilijken tijd,
waarvoor zelfs de „grooten" geen oplos
sing weten, noemde spr. het feit, dat de
landen en de menschen elkaar hun ver
trouwen hebben ontzegd. Het internatio
naal, zoowel als het nationaal evenwicht
is verstoord. Ons volk is verdeeld, de
tegenstrijdigheid wordt steeds schrijnen
der, groepsbelangen overheerschen. niet
meer het algemeen landsbelang. Dit laat
ste moet echter nummer één zijn, wil men
tot een oplossing geraken. Spr. wees ten
slotte op het woord van Thomas Mann
„De herleving van het liberalisme zal on
getwijfeld komen, het zal herontwaken,
omdat het 't organische resultaat is van
de Westersche beschaving, waaraan het
doel van het bolsjewisme en het fascisme
geheel vreemd is."
Mr. Rutgers hield hierop een rede over
het „Liberalisme in dezen tijd.'' Deze tijd.
aldus spr., zal beslissend zijn voor de toe
komst. Het buitengewone ervan is niet de
dalende conjunctuur, niet de crisis op
financieel of economisch gebied, dat is
meer voorgekomen, maar opmerkelijk is
de crisis op geestelijk en staatkundig tor-
rein. De geesten zijn anders dan vóór den
oorlog. Heeft men eerst gedacht, dat de
„goede, oude tijd" zou weerkeeren. wij
zien nu, dat wij aan den aanvang staan
van een nieuwen tijd. Wij zien slechts en-
rust, gisting, een zoeken naar uitwegen. In
elk land is staatkundig veel veranderd,
omdat er een andere geestesgesteldheid is
gekomen. Velen zien vol verwachting uit
naar hetgeen in Italië (fascisme) en in
Rusland (bolsjewisme) geschiedt. Men wil
iets anders, doch wanneer nieuwe vormen
noodig zijn, dan moeten wij er ons reken
schap van geven, wat wij ervan willen en
verwachten. Heeft het liberalisme den
menschen iets te zeggen? Ja. Veel wat
verankerd scheen, is thans driftig gewor
den. Als een baken in zee, kan slechts
het liberalisme ons weer gelukkiger tijden
brengen. Waarom? In zijn antwoord
schetste spr. de grootste kwaal van dezen
tijd, n.l. de eigenwijsheid der menschen.
Velen denken de wereld te kunnen her
vormen. Door de werking van het Inter
nationaal Arbeidsbureau is de heftigheid
van de crisis versterkt. Door menschelijk
ingrijpen denkt men de kwalen te kun
nen genezen. De grondslag van het libe
ralisme is echter de erkenning van de
waarde der menschelijke persoonlijkheid,
doch deze is gebonden aan het milieu,
waarin hij leeft. Vrijheid, gebonden aan
de Westersche samenleving, steunend op
het Christendom en zijn zedelijke normen.
Hier is het verschil met die stelsels, welke
deze waarde van de menschelijke per
soonlijkheid ontkennen (communisme en
fascisme). Bij deze mag het individu uit
geschakeld worden ter wille van het
staatsbelang. Ook nu wordt weer gevraagd
om den sterken man. maar zij, die er het
heftigst om vragen, zullen er zich weer
het felst tegen verzetten, als hij er een
maal is. De liberale staat moet er zich
voor hoeden, de burgers te dringen in één
bepaalde richting. Op grond van de zoo
even genoemde gebondenheid kunnen wij
den mensch zooveel vrijheid geven. Het
bolsjewisme, fascisme en ook het socia
lisme leggen den mensch aan banden, zoo
wel zedelijk als economisch. Wanneer men
het kapitalistische stelsel verwijt de voort
brenger te zijn van de tegenwoordige
moeilijke omstandigheden dan is zulks
onjuist. Het zijn de banden, die men over
heidswege heeft aangelegd, die de juiste
werking ervan verhinderen. De welvaart
is in de laatste 50 jaar enorm toegeno
men: daarvan hebben toen de armste
lagen der bevolking het meest genoten.
Dat was te danken aan het stelsel van
den vrijen ondernemingsgeest. Als dit on
belemmerd had kunnen doorwerken, dan
zou er ook nu nog welvaart zijn. Het
goedkoop brengen van de producten aan
den consument zou nog steeds groote af
name tengevolge hebben. Dat dit niet
meer mogelijk blijkt, is het gevolg van het
ingrijpen van de overheid Hooge loonen
in de beschutte bedrijven en hooge be
lastingen hebben enormen invloed op de
crisis en haar duurzaamheid. Naast de
vrije concurrentie behoort de vrije loons-
vorm en deze is door overheid en vakver-
eenigingen aan banden gelegd. Door de
politiek der vakvereenigingen worden de
arbeiders in de onbeschutte bedrijven uit
gebuit. hetgeen spr. met voorbeelden
illustreerde. Gevolg de groote werkloos
heid. Wanneer de liberalen opkomen voor
het veel gesmade kapitalisme en zich met
kracht verzetten tegen den inbreuk op de
vrije loonsvorming. dan doen zij dit. om
dat nu slechts enkele bevoorrechte groe
pen profiteeren ten koste van de ande
ren. Het is wel gebreken, aldus spr., dat
het gelijk aan de zijde der liberalen was.
Het liberalisme in dezen tijd omvat slechts
nog een kleine groep, maar het is een
eer. om tegen alle verguizing in, de vaan
op te nemen om weer hetzelfde geluk en
de welvaart te hergeven, die vroeger alom
heeft gegolden Op de jongeren, vooral op
hen die hooger onderwijs hebben genoten,
rust de zedelijke plicht, een deel van hun
idealisme en kracht te geven voor het
algemeen belang.
Mr. 's Jacob sprak vervolgens over
„Liberalisme en Vrijhandel", schetste uit
voerig de bekende begrippen omtrent vrij
handel en protectie en gaf een breede uit
eenzetting omtrent de nadeelen van de
laatste waarbij tevens verschillende con-
tingenteeringsmaatregelen werden bezien.
Het liberalisme houdt het vrijhandelsbe
ginsel hoog. omdat dit op den duur de
eenige oplossing kan geven. Spr. wees op
de eisch tot politieke scholing: wanneer
de intellectueelen zich van politiek ont
houden. dan komt deze meer en meer in
discredlet en zullen de incidenten en in
triges sterker worden Met een krachtige
opwekking tot organisatie, opdat in het
geheele land een sterke beweging van
jonge liberalen moge ontstaan, besloot
spr. zijn rede.
Na een zeer geanimeerde gedachten-
wisseling werd de bijeenkomst door den
voorzitter gesloten.
fm
GEVONDEN VOORWERPEN.
Huissleutels, handschoenen, damescein
tuurs. portemonnaie met inhoud, ledige
portemonnaie. medaille Nea. Ver. van Huis
vrouwen, schooltasch inh. flesch en overal,
bankbiljet van f. 10, damestaschje van A.
van Nieuwenhuysen, R.-K. kerkboekje. 2
sleutels en mes aan riempje, damestaschje
met inhoud, carbid-lamp, schroefdop van
een benzinetank, manspet. rijwiellantaarn,
roeibootje, paar dameskousen, rijwielbe-
lastingplaatje. rijwielbelastingplaatje in
étui. horlogehanger. autonummerplaat
H, 70998 en HZ 770. bril met hoornen mon
tuur. zilveren damesarmbandhorloge met
zwart bandje, vulpotlood van F. van Har-
teveld, lorgnet in étui. pakje inhoudende
boodschappen enz., gouden zegelring, lede
ren jongensmuts met bont, damespantoi-
fel, gulden, bus verf. rentekaart van P.
Oadri, steeksleutel, Alpinimuts, zakspie-
geltje, portemonnaie van A. H. Beets, gor
dijnroede. aanhanger met groen steentje,
1 ietssleutel. zilveren broche, bronzen
broche, damesvulpen in étui, cano, eenig
klein geld. rood mutsje, zilveren rozen
krans in éfcui. oliejas. stemvork, vat olie,
fietsbel, rozenkrans, 5 HG, gewicht, dames
jurk, kindertaschje, portefeuille van P. L.
M. ten Dijk—Bos. damesschoen, rol zeil,
vulnen. mansjekker, lederen motorjekker,
balk, passer, paarlmoeren broche, paar
motorbroekspijpen.
Gevonden in de Electrisehe Tram (stads-
lijn)heerenhoed, tasch inh. thermos-
flesch. reticule, parapluie, paar hand
schoenen, handschoen, pakje inh. voet
balschoenen. meterstok.
Gevonden in een autobus "an Stadsver
keer: Paranluie. ceintuur, étui met sleu
tels, handschoen.
Gevonden in het Postkantoor: Acten-
tasch, paraoluie. handschoen, wandelstok,
bril met kettinkje.
Terug te bekomen en inlichtingen te
verkrijgen ten nolitiebureele alhier. elk°n
werkdag, behalve Donderdag en Vrijdag,
tusschen 1 en 3 uur n.m.
in het kort de totstandkoming van de
polikliniek. De gedachte van de oprich
ting is uitgegaan van twee menschen.
die een groot deel van hun leven aan de
verzorging van dieren hebben gewijd, nl.
van den heer en mevr. van Poelgeest.
Toen de idee er een keer was. hebben de
secretaresse en spr. haar verder uitge
werkt. Ze hebben daarvoor bezoeken ge
bracht. geschreven en gepraat. Maar het
opvallende en verheugende van die werk
zaamheden was. dat overal genegenheid
en volle medewerking voor de gedachte
werd aangetroffen, zoodat het betrekke
lijk gemakkelijk was om voorwaarts te
komen. De directeur van het Marktwezen,
de heer Mennes, de doctoren Commandeur
en van Zijverden, de ambtenaren van de
gemeente, bij allen werd sympathie en
medewerking gevonden. Uit naam van
het bestuur der afdeeling betuigt SDr.
daarvoor openlijk zijn dank Bijzonder
veel genoegen deed het bestuur de mede
werking van officieele zijde, want het col
lege van B en W. heeft gunstig beschikt
op het verzoek om het marktkantoor voor
de afdeeling in gebruik te mogen nemen.
Ook daarvoor zegt spr. dank.
Wat is het doel van deze pollkliniek?
In deze tijden zijn er velen, die wanneer
een huisdier ziek is, vanwege de kosten
niet naar een dierenarts gaan. Wel ge
beurt het dat er menschen met een zie
ken hond of een zieke poes bij een lid van
Dierenbescherming komen met de vraag
of er niet een weg is, om het beestje te
helpen zonder veel kosten te maken.
Welnu, thans is er een inrichting waaraan
twee bekwame artsen zich hebben ver
bonden om de behulpzame hand te bie
den in zulke gevallen. Deze artsen vinden
de waardeering van alle weldenkende
menschen, niet alleen van de Dieren
beschermers en van hen, aan wie ze hulp
bieden, maar ook van hen, die geen lid
van de Dierenbescherming zijn en waar
schijnlijk geen gebruik van de polikliniek
zullen maken. Spr. heeft nl. nog niemand
aangetroffen die de opening van de kli
niek niet met sympathie begroette en het
als een tastbaar bewijs van de practische
werkwijze van de afdeeling opvatte. Ook
het Leidsch Dierenasyl getuigt van den
zelfden geest. Het zou het bestuur ten
zeerste verheugen wanneer de polikliniek
voor velen aanleiding zou zijn het werk
van Dierenbescherming te steunen door
zich als lid van de afdeeling aan te mel
den. Met den wensch, dat zij velen ten
goede zal komen en veel onnoodig dieren
leed zal verzachten, verklaarde spr. de
polikliniek voor geopend.
Er waren intusschen reeds heel wat
„patiënten" aanwezig zoodat de artsen na
deze opening direct met hun werk konden
beginnen.
HANDELSREGISTER
KAMLK VAN KOOPHANDEL.
Wijzigingen:
N.V. Handel in Technische Artikelen
(H.I.T.A.)Breestraat 26, Leiden. Overleden
President-Commissaris: Dr. E. W. de
Flines, Den Haag, d.d. 22 Oct. 1932.
C. de Wit, Haven 2 Katwijk a. Zee. Mo
torschipper. Wijziging handelsnaam in
Wed. C. de Wit. Nieuwe Eigenaresse: Wed.
A. de WitHaasnoot, Katwijk a. Zee.
BINNENLAND.
Dc regeering zal het haring vissclicrijbe-
drijf steunen door 85 pCt. voorschot op de
haring te geven (Binnenland, 3de Blad).
Overzicht der Noordzeevisscherij tot en
met October (Binnenland, 3de Blad).
Het reizigersvervoer per nachttrein;
sedert het vorige jaar geen belangrijke
toename (Binnenland, 3de Blad).
De Ilaagsche burgemeester heeft toe
stemming gegeven tot houden van een op
tocht der S.D.A.P. op 8 November (Binnen
land, 3de Blad).
De commissic-Lovink bereidt een advies
aan de regeering voor tot steun aan de
verbouwers van consumptie-aardappelen
(Binnenland, 3de Blad).
Te Doesburg heeft een 13-jarige jongen
z'n 5-jarig zusje met een revolverschot ge
dood (Gemengd, 1ste Blad).
Rondom Deventer wordt de verbinding
met tal van boerderijen met roeibooten
onderhouden (Gemengd, 1ste Blad).
BUITENLAND.
46 Staten hebben toegestemd in een
verlenging der wapeningsvacantie (Buiten
land. 1ste Blad).
Nieuwe botsingen met de Londcnschc
„hongermarcheerders" (BuitenL, 1ste Blad)
Teleurstelling der Duitschc regeering
inzake Beieren (Buitenland, 1ste Blad).
Graaf Julius Karolyi trekt zich terug uit
de politiek (Buitenland, 1ste Blad).
Herriot's bezoek aan Spanje (Buitenl. en
Tel., 1ste Blad).
In Frankrijk is een tram door een trein
gegrepen. Vier dooden (Tel. 1ste Blad).
De Poolsche minister van buitr.nl. zaken
Zaleski is afgetreden. (Tel., Ie Blad.)
Bet
w t
j kamanvaj, 3jn,j Anna land. wonende Juffrouw Maashofje No.
vandaag voor vijftig jaar de bruidsdagen inging.
EEN POLIKLINIEK VOOR KLEINE
HUISDIEREN.
De officieele opening.
Vanwege de afdeeling Leiden van de
Ned Vereen, tot Bescherming van Dieren
heeft gisteravond in het markllokaal op
de Nieuwe Beestenmarkt de opening
plaats gehad van een polikliniek voor
kleine huisdieren, die in het vervolg eiken
Dinsdag- en Vrijdagavond van 7—8 uur
voor on- en minvermogenden tegen ver-
laagd tarief zal zijn geonend
De voorzitter van de afdeeling dr. Bor-
gerhoff Mulder sprak een openingswoord,
waarin hij alle aanwezigen hartelijk wel
kom heette en mededeeling deed van het
feit dat wethouder Goslinga. die aange
wezen was om het college van B en W te
vertegenwoordigen, bericht van verhinde
ring had gezonden. Spr, releveerde daarna
Maandag 7 Nov. a.s. 8.15 uur spreekt
prof. dr. M. C. v. Mourik Broskman in het
Leidsche Volkshuis over: De psychologie
l van het moderne gezin.
Onderwerp en spreker zijn een waarborg
voor een zeer belangwekkenden avond.
I (Zie voor toegang advertentie).
Voor het alhier afgenomen examen
voor apothekers-assistente is geslaagd mej.
A. M. Jansen, geb. te Arnhem.
Gisteren slaagde te 's-Gravenhage
voor het examen voorlooplg diploma
machinist tor koopvaardij, de heer A. v. d.
Burg, leerling der Machinisten-avond
school, verbonden aan de Ambachtsschool
alhier.
Naar wij vernemen is de verstrekking
van cokes van gemeentewege aan de werk
loozen Zaterdag j.l. begonnen.
Wij verwijzen naar een advertentie in
dit Blad betreffende een Zaterdag a.s. in
„Concordia" te geven uitvoering van de
Tooneelver. „Oefening baart Kunst".
In aanvulling op ons verslag betref
fend? de-Hervormings-herdenking in de
Remonstrantse he k?rk zij neg g?nie!d. dat
d?ze uitging van alle vereen; ngen in de
Vrijzinnig Christelijke Federatie.
D; 2de ploeg der lichting 1932. niet
in opleiding tot officier of onderofficier bij
hei onbereden gedeelte van het 6de reg
veldartillerie alhier, wordt 30 December in
het genot van groot verlof gestild.
De navolgende schepen zijn morgen
radiotelegrafisch te bereiken via het kust-
station Scheveningen-Radio Chr. Huy-
gens, Crijnssen, Flandria. Houtman. Indra-
poera, Joh. van Oldenbarnevelt. Kota
Baroe, Marn. van St. Aldegonde, P C.
Hooft. Poelau Laut, Poelau Tello. Sibajak,
van Spilbergen, Tasman, Tawali, Zee-
landia.
o
MISLUKTE INBRAAK TE ROTTERDAM.
Dienstmeisje aan 'n ledikant vastgebonden
Gistermiddag vervoegde zich een man
aan dc woning van den caféhouder T. M
cdwelke boven diens café aan den Zwaans
halskade te Rotterdam is gelegen. Het
dienstmeisje, dat alleen thuis was. liet dien
man. die zeide, dat hij de patroon was van
eenige reclameschilders, die aan den gevel
werkten, toe. De man begaf zich naar dmi
zolder om vandaar het werk gade te slaan.
Even later echter hoorde het meisje gerit-
sel in de slaapkamer. Zij ging kijken en
zag den mail bij de linnenkast staan. De
man greep het meisje bij den keel. wierp
i haar een doek over het hoofd en maakte
haar daarop aan het ledikant vast. Het
1 meisje viel hierbij in zwijm. De man
vluchtte daarop, zonder buit te hebben
gemaakt. Toen het meisje weer bijgekomen
was, riep zij om hulp en kon door de
buren bevrijd worden Zii had geen ver
wondingen opeeloopen Dc politie weid
van een en ander in kennis gesteld. Het
meisje kon een goed signalement van den
indringer geven.
NOODLOTTIG GEVOLG VAN EEN
AANRIJDING.
In een mes gevallen.
Gistermiddag is te Zutphen op den De-
venterweg de 2l-jarige slagersknecht v
Osch in aanrijding gekomen met een an
deren wielrijder, waardoor hij kwam te
vallen. Daar hij op weg was naar 't slacht
huis hf.d hij de noodige slagersmessen in
een zijner zakken geborgen. Bi.i het vallen
op de straat is een der messen hem in de
rcehterlis gedrongen Drie doktoren ver
leenden dc eerste hulp. waarna hij oer
ziekenauto naar het algemeen ziekenhuis
te Zutphen is vervoerd. Het slachtoffer is
ee" UUI" na het gebeurde overleden. De
poht'e stelt een onderzoek in naar den on
bekenden wielrijder.
Z'N ZUSJE MET EEN REVOLVERSCHOT
GEDOOD.
Drama te Doesburg.
Gistermiddag omstreeks kwart voor vier
heeft het 13-jarig zoontje van den accoun
tant Mulder te Doesburg in de Beitelstraat,
bij het spelen zijn vijfjarig zusje Theres'a
met een revolver zoodanig in de borst ge-
schoterv dat het kind binnen een kwartier
overleed.
De heer Mulder was tijdens het droeve
voorval niet in zijn woning aanwezig. De
jongen had een ouden dienstrevolver van
7a-der Sevonden en was daarmede in
den tuin gaan schieten.
