IDSCH DAGBLAD - Tweede Blad
Zaterdag 8 October 1932
UIT DE RIJNSTREEK.
UIT DE OMSTREKEN.
GENEESKUNDIGE BRIEVEN.
ALPHEN.
HET PLAATSELIJK CRISIS-COMITÉ.
Steunt de a.s. collecte!
Het oonjité schrijft ons:
De winter nadert weer met rassche schre
den! In menige huiskamer knettert reeds
weer het haardvuur. Al heeft de zomer
veel voor, het kan niet worden ontkend,
dat ook de winter haar bekoring heeft.
Voor honderden in onze gemeente ^aat
echter de bekoring van den winter teloor,
omdat zij met angst en beven den winter
tegemoet zien, omdat hen nog een b.ttgrder
armoede en ontbering tegen grijnst dan
zij nu reeds kennen. De gepassèerde zomer
heeft niet gebracht de zoo zeer begeerde
opleving in handel en industrie. Integendeel,
het aantal werkloozen steeg in onze ge
meente nog onrustbarend. Ruim 800 zijn
er nu reeds werkloos. Waarvan velen reeds
maanden achtereen! Velen zijn reeds dubbel
uitgetrokken en zien daardoor hun weke-
lijkschen steun nog met f. 1 per week
verminderen. Het pl. crisis-comité zou
gaarne trachten ook den komenden winter
den bitteren nood eenigermate te lenigen,
door het verstrekken van deksel, kleeding
en schoeisel. De kas is echter bijna uit
geput!!! Wij vonden echter weer een
groot aantal dames en heeren bereid om
op Woensdag 12 en Donderdag 13 Oct
a.s. een collecte te houden. Wij doen
daarom een beroep op aller gemeenschap
zin, offervaardigheid en milddadighied. Laat
uw offer zijn een daad van liefde. H.M.
de Koningin en H.K.H. Prinses Juliana
gaven reeds voor de 3e maal een grootsche
Koninklijke gift aan het Nat Crisis-comité.
Zullen Alphen's burgers dan achter blijven?
Immers neen! Alphen zal eveneens toonen,
dat zij het offeren verstaat.
Stemming notabelen Ger. Kerk.
Voor de verkiezing van ambtsdragers
heeft de kerkeraad v. d. Geref. Kerk Raad
huisstraat voor de vervulling van de a.s.
vacatures die zullen ontstaan tengevolge
van periodieke aftreding de navolgende
nominaties opgemaakt. Voor ouderling
wegens aftreden van de heeren Botter,
Kroon en Salverda, de heeren W. v. Hum-
melen, H. Hoekstra, A. Noomen, W. C.
Snel, F. de Vries en J. Wybenga. Voor
diaken wegens aftreding van de heeren
Dwarswaard en Snel de heeren P. Baane,
P. v. Egmond, P. Kooi en C. v. Vliet
De stemming is bepaald na afloop der
avondgodsdienstoefening op 2 Nov. a.s.
Wederom een verdrinkingsongcval.
Gisteren heeft zich in onze gemeente
wederom een verdrinkingsongeval voorge
daan. Donderdagnacht n.l. omstreeks half
een is de caféhouder B. aan de Hooft-
straat achter zijn woning in den Rijn
geraakt. Hoewel een en ander door de
vrouw van B. en diens zoon spoedig werd
gemerkt en onmiddellijk de politie werd
gewaarschuwd die dadelijk met de red
dingspogingen een aanvang maakte, zoo
mede door verschillende omwoners, mocht
het na de geheelen nacht dreggen eerst
des 's morgens halftien gelukken het lijk
van B. op te halen, ongeveer 15 M. van
zijn woning. B. die waarschijnlijk door
een duizeling is overvallen, waarvoor hij
onder doktersbehandeling was, bereikte
den leeftijd van 60 jaar.
Het afscheid van den heer Westmaas.
Door een zich daarvoor gevormde com
missie zal in verband met het vertrek
van den heer Jac. Westmaas als hulp
prediker naar Glanerbrug dezen namens
verschillende vereenigingen een afscheids
avond worden aangeboden en wel in ge
bouw „Jonathan" op Woensdagavond 12
Oct. a.s.
Goed afgeloopen!
In de Julianastraat deed zich een ver
keersongeval voor, dat gelet op de om
standigheden zeer goed afliep en tenslotte
alleen bleef beperkt tot materieele schade.
Omstreeks 8 uur kwam een wielrijder, die
achter een vrachtauto reed, plotseling meer
midden op den weg te riiden, tuist op
het moment dat uit t.o. gestelde richting
een personen-auto naderde. Een ongeluk
bleek onvermijdelijk hoewel de bestuurder
onmiddellijk remde en zelfs zóó sterk dat
door een hevige knal verschillende be
woners dezer straat werden opgeschrikt.
De wielrijder, die geheel onder de auto
terecht kwam, bekwam slechts enkele lichte
ontvellingen, alleen zijn karretje bleek niet
veel anders meer dan een stuk oud blik.
Propaganda-avond
Chr.-Hist. Jongerengroep.
Het wijkgebouw „Bethel" was geheel be
zet toen de voorzitter, de heer C. v. Wie-
ringen, deze propaganda-vergadering
opende. De eere-voorzitter, dr. H. J. Lo-
vink sprak een welkomst- en openings
woord. Spr. is altijd verheugd als hij te
midden van deze Jongerengroep mag ver-
keeren. Hij wijst op de ondergrondsche
krachten, die in onze dagen het wettig ge
zag ondermijnen. Dit geschiedt in het bui
tenland, maar ook in ons eigen land. Spr.
wijst op de verregaande brutaliteit, die bij
de opening der Kamers is geschied. Maar
Gode zijn dank. ons volk heeft op die
gruwelijke beleediging krachtig gerea
geerd! De jongeren die hier vergaderd
zijn, aldus spr., weten echter wat zij wil
len. ZIJ willen pal staan voor de aloude
beproefde beginselen, die zijn gegrondvest
op het Woord van God.
Hierna sprak mr. dr. N. G. Veldhoen
van Voorburg. Spr. teekent de moeilijke
tijden, die wij beleven. De vraag van het
dagelijksch brood is in onze dagen zeer
benauwend. Opmerkelijk is, dat onze Hei
land in zijn Allervolmaakst gebed de bede
om het dagelijksch brood voorop stelt.
Als een kerkeraad of Synode dit gebed
had moeten maken, had men zeker het
geestelijke voorop gesteld. Maar Jezus wist
beter dan de meest rechtzinnige kerke
raad, wat in het hart van de menschen
leeft. In onze dagen echter dreigt de vraag
van het dagelijksch brood het geestelijk te
overheerschen. Als Chr. Historischen heb
ben wij, aldus spr., te waken en uit te
dragen, dat de vraag om dagelijksch brood
niet wegdoezelt de andere beden uit het
Onze Vader, nl dat wij niet in verzoeking
komen de geestelijke goederen te verzaken.
Wij mogen niet nalaten het van de daken
te prediken, dat onze God is de Koning
G,er koningen, die alles in wijsheid be-
stuurt. Spr. handelt dan over het gezag
;='v,?ez.ag veiligheid: 2e. Gezag en
recht; ten 3e. gezag en vrijheid. De over
heid is Gods dienaresse en door Hem met
gezag bekleed.
Spr. wijst er dan op, hoe gevaarlijk het
is, als het volk zelf wil gaan waken voor
de veiligheid, zooals b.v. de Fascisten en
Nat. Jongeren dat willen .Deze jonge men
schen staan gereed om, als zij meenen dat
de Overheid niet voldoende waakt voor de
veiligheid, in te grijpen. Dat is buitenge
woon gevaarlijk. Men kan de goede bedoe
ling van deze Jongeren waardeeren, maar
wat zij willen is een verkrachten van het
gezag. Het gezag is geroepen te waken
voor de veiligheid. Spr. is buitengewoon
dankbaar dat wij een regeering hebben,
die krachtig zorgt voor onze veiligheid.
Juist de critlek, dat onze Overheid in deze
haar taak verzaakt, is een ondermijning
van het gezag. Spr. wijst er op, dat God
niet alleen eischt, dat de Overheid draag
ster is van het zwaard, maar bovenal het
recht zal handhaven. Recht doen aan
weduwe en wees; aan eenvoudigen, aan
armen, aan rijken en edelen, zonder on
derscheid des persoons.
In verband hiermede, neemt spr. stel
ling tegen de voorstellen om het platte
land van een gedeelte harer rechtbanken
te berooven. Spr. acht dit een gevaarlijk
experiment. Ps. 28 zegt zoo heel duidelijk
wat ten opzichte van het recht van het
gezag wordt geëischt .Gezag en Vrijheid
is een onderwerp, dat al heel wat pennen
in beweging heeft gebracht. Vrijheid is
een kostelijk goed, waar ons Nederland-
sche volk ruim mee bedeeld is. Geen land
zoo vrij als Nederland! Het gezag heeft
met alle middelen te waken voor het recht
vah de vrijheid. Maar het gezag heeft ook
te waken, dat de vrijheid geen losbandig
heid wordt.
Ds. Johs. Stehouwer sprak het slot
woord. Deze wekte de Chr. Hist. Jongeren
op de propaganda van het beproefde
beginsel krachtig terhand te nemen. Het
is zoo dringend noodig in onze dagen. Het
is een schoon en heerlijk werk. t. o. revo
lutie en afbraak, te mogen stellen: het
„Evangelie". Hiertoe wekte spr. de jonge
ren krachtig op.
In de pauze gaf de Mandolineclub
„Onder Ons" onder leiding van den heer
B. Polak enkele verdlensteliike nummers
te hooren, in de eerste plaats het Wilhel
mus, dat spontaan werd meegezongen.
Na de pauze dankte de heer van Wie-
ringen de sprekers voor hun medewerking.
Hij deelde mede dat zich 14 nieuwe leden
hadden aangemeld. De heeren C. v. d.
Berg en C. de Vogel gaven eenlge decla
maties ten beste.
Ds. J. de Bruin sloot deze geanimeerde
avond.
De opbrengst van de door de dames-
naaikrans van den afd. van den Geref.
Zendingsbond alhier gehouden 2-daagsche
verkooping in het Ver. gebouw van ver
vaardigde handwerken, borduurwerken etc.
bedraagt plm. f. 600.
Gevonden voorwerpen, waaromtrent
inlichtingen zijn te bekomen aan het
politiebureau Julianastraat. Een gl. gesl.
ketting, een portemonnaie met inh„ een
heerenhorloge en een paar manchetknoopen.
BOSKOOP.
Vrachtauto te water.
Doordat de stuurstang brak had een
chauffeur van de firma Kraan het onge
luk om aan het einde van den Zijdeweg,
juist in den kromming met zijn auto in de
wetering te rijden.
De chauffeur kon zich nog juist in vei
ligheid brengen door van de auto te
springen. De auto is door een kraanwagen
gelicht.
Gegund.
Aan de heeren J. H. Mohr en A. Keijzer,
aannemers alhier, is opgedragen de bouw
van een landhuis aan de Rozenlaan voor
rekening van den heer B. B. C. Felix,
alhier.
o
KOUDEKERK.
Kabelaanleg.
Dinsdag a.s. zal een aanvang worden ge
maakt met het leggen van de ondergrond
sche electrische kabel In den Lagewaard-
sche weg alhier Dit werk is opgedragen
aan de N.V. de Ruiter te Oegstgeest. Het
doorgaande verkeer zal hierdoor de eerst
volgende twee weken zijn gestremd.
De plaatselijke Crisis-commissie ont
ving van de bekende goud- en zilver-
fabriek Gerritsen en van Kempen te Zeist,
een aantal fraai uitgevoerde zilveren lepel
tjes, welke door een aantal dames, daar
toe door den burgemeester aangezocht,
begin van de volgende week zullen worden
verkocht. De prijs bedraagt f 2.- per
stuk. hiervan komt f. 0,75 in de plaat
selijke crisis-kas en f. 0,25 in de kas van
het nationaal crisis-comité. De lepeltjes
zijn geschikt zoowel voor suiker- als voor
theelepel.
LEIDERDORP
GEMEENTERAAD.
De begrooting 1933 Werkverschaffing
Verhuur van huizen in de „Blauwe
buurt" Uitbreidingsplan.
De Raad kwam in voltallige vergadering
bijeen. De burgemeester opende de verga
dering met gebed. De notulen werden
goedgekeurd.
Mededeeling wordt gedaan dat bij de
kascontrole van den gemeente-ontvanger,
en van het grondbedrijf, alles in orde was
bevonden, en van goedgekeurde raadsbe
sluiten, alsmede van de goedkeuring der
Kroon, op het vergunningsrecht.
Een verzoek van de vereenlging „Helpt
Elkaar", om een subsidie, wordt op voor
stel van B. en W„ daar het batig saldo
van dien aard is, dat de noodzakelijkheid
niet blijkt, afgewezen.
Aan de Chr. Oranje-vereeniging wordt,
ter bestrijding van de onkosten, van het
gehouden kinderfeest op Koninginnedag,
f. 0.50 per leerplichtig kind toegekend.
Ingekomen was een adres met verzoek
om adhaesiebetuiging van de gemeente
Berkenwoude om een betere regeling te
verkrijgen van de uitvoering van de var-
kens-crisiswet, zoodat ook de houders van
zware varkens, daarvan kunnen profltee-
ren. De voorzitter stelt voor om dit adres
voor kennisgeving aan te nemen, daar dit
meer bij de landbouworganisaties thuis
behoort; het voorstel wordt aangenomen.
Van de Kroon ls een schrijven ingeko
men, dat het verzoek Inzake den Tol op
den Leiderdorpsche brug, geen voldoende
gronden aangeeft.
Wat de Van der Valk Boumanweg be
treft," hierin ls verbetering gebracht, doch
op den duur niet voldoende. Voor verdere
verbetering zal met de gemeente Leiden
overleg worden gepleegd, om een behoor
lijk gesloten wegdek te verkrijgen. B. en
W .vragen den raad hiervoor machtiging
om daarvoor zoo noodig f700 te voteeren.
Als noodverbetering kan dit in de toe
komst nader worden bezien.
De heer de Haas vindt het bedrag niet
te hoog doch vindt, dat men zich hier
mede op een gevaarlijk standpunt plaatst.
De heer Klaver verklaart er zich niet
voor. daar een teerbedekking niet vol
doende is.
De voorzitter merkt op, dat het een tij
delijke maatregel is, en een tijdelijke bij
drage. Nadat de beide wethouders het
voorstel nog verdedigden zonder h. st.
aangenomen.
Vervolgens zegt de voorzitter, bij de be
handeling van de begrooting 1933, dat B.
en W. uitzien naar opjecten voor werk
verschaffing, ingevolge zij het voorstel
doen om het restant weg in Achthoven te
doen bestraten en dit in eigen beheer te
doen uitvoeren, waardoor een deel werk
loozen een viertal maanden werd kan wor
den gegeven. De totale uitgaven zullen
ongeveer f. 18.000 bedragen, w.o. f.5500 ar
beidsloon.
In afwachting van de Rijksbijdrage wor
den B. en W. gemachtigd, dit werk te doen
uitvoeren. In verband hiermede zal noodig
zijn dat op de gemeentefondsbelasting van
ten hoogste 80 opcenten zullen worden ge
heven.
Bij de verdere behandeling der begroo
ting vraagt de heer de Haas of de moge
lijkheid bestaat, dat elk raadslid een
exemplaar in bezit krijgt, in plaats van
dat deze enkele dagen ter inzage worden
verstrekt.
De voorzitter wijst op de verschillende
bezwaren hieraan verbonden, mede in ver
band met de kosten.
De heer Klaver wenscht een commissie
van rapporteurs. Hieraan zal de aandacht
worden geschonken.
De heer de Haas spreekt verder over de
hooge slachtloonen en Informeert door
wie deze worden betaald. De bijkomende
kosten steunverleening vindt hij te laag.
Subsidie Burgerwacht. De heer Groe
nendijk zegt dat zeer zeker in dezen tijd
bezuinigd moet worden, doch zag gaarne
deze post hooger.
De voorzitter merkt op, dat de burger
wacht noodzakelijk is, voor het behoud
van het gezag.
De heer Klaver geeft in overweging, het
salaris van den commandant te verlagen.
De voorzitter merkt op, dat de werk
zaamheden hieraan verbonden ,niet wei
nig zijn, waarmede de andere leden het
eens zijn.
De heer Groenendijk acht het niet noo
dig dat de gemeente-opzichter een tele
foon heeft ten koste van de gemeente en
stelt voor dat de abonnementsgelden door
dezen voor de helft worden betaald.
De voorzitter zegt dat de voorsteller
hierin niet de billijkheid betracht. De op
zichter heeft zelf niet om de telefoon
gevraagd. Daar het voorstel geen bijval
vond, werd deze post goedgekeurd.
Bij de post subsidie Bewaarschool merkt
de heer Klaver op, dat op deze school des
morgens maar een tweetal uren school
wordt gehouden, wat hij tekort vindt.
De voorzitter verwijst hem in deze naar
het bestuur.
Hierna wordt de begrooting zonder
hoofdelijke stemming aangenomen.
Vervolgens stellen B. en W. voor, om de
aangekochte huizen in de z.g. „Blauwe
buurt", aan de bewoners te verhuren, op
dezelfde conditie, zooals ze bij de vorige
eigenaar was, en wel tot 1 Januari 1933.
De heer de Haas is van meening dat dit
te veel is, en geeft in overweging dit met
10 pet. te verlagen.
De voorzitter zegt, dat het deze weg niet
op moet, de bedoeling is, dat de bewoners
zoeken naar een andere woning en wat
de becijfering van den heer de Haas be
treft, deze ls geheel mis, daar bij de ont
vangsten. de uitgaven voor verzekering,
belasting en noodzakelijke reperatiën en
rente vele zijn. Het voorstel van B. en W.
wordt aangenomen.
Aan de orde is een voorstel van B. en W.
om aan te koopen een stuk grond van den
heer M. v. d. Velden, groot 50 vierkante
meter, voor de som van f. 250.
De verstrekking van de kasgeldleening
aan de gemeente Pernis wordt met twee
maanden verlengd. Nadat nog een wijzi
ging werd aangebracht in de begrooting
1932. wordt vastgesteld een besluit, dat
een plan in voorbereiding is voor uitbrei
ding voor de geheele gemeente.
Hierop volgt sluiting.
RITNSATERWOUDE.
Vergadering van landarbeidersorganisaties
In het café van den heer J. W. de Boer
werd een gecombineerde vergadering ge
houden van alle besturen der landbouw
organisaties in den omtrek. Op initiatief
der drie verschillende hoofdbesturen was
deze vergadering uitgeschreven om te
vernemen hoe het in deze omgeving met
de belangen van de arbeiders gesteld is.
Voor het RK. Werkliedenverbond was aan
wezig de heer Kuiper, die als voorzitter
fungeerde. Voor den Nationaal Chr. Land-
arbeidersbond was aanwezig de heer Si
mons en voor den Ned. Bond van Land-
Tuin- en Zuivelarbelders de heer v.d. Wie
len. Over het algemeen bleek het met de
werkloozenzorg in de verschillende ge
meenten nog niet rooskleurig gesteld te
zijn. Door de verschillende hoofdbesturen
werd toezegging gedaan, om in overleg
met de districtcommissies en de betrokken
gemeentebesturen te trachten verschil
lende wantoestanden die nog bestaan uit
den weg te ruimen, om zoodoende voor
beide partijen tot een bevredigend resul
taat te komen. Nadat door verschillende
sprekers vragen waren gesteld en wen-
schen geuit, welke door de drie hoofd
bestuursleden werden beantwoord, sloot
de voorzitter met een woord van dank voor
de groote opkomst, deze vergadering.
WADDINXVEEN
De aardappeloogst.
De aardappeloogst is thans in vollen
gang. De oogst is zeer rijk ons kwamen
gevallen ter oore van 400 H.L. per H.A.
de opbrengst ls echter zeer laag!
Kippendiefstal.
Ten nadeele van den landbouwer v. D,
in het Noordeinde zijn een 40-tal witte
leghorns ontvreemd.
Dat mag niet!
Een arbeider ging ondanks het feit, dat
hij bij een landbouwer werkzaam was
stempelen en zelfs Zaterdags zijn steun
innen. Een en ander lekte uit en proces
verbaal volgde.
De werkloosheid.
Dank zij de Yo-Yo-fabrtkaten staan
thans 150 werkloozen ingeschreven. Alle
houtdraaiers hebben werk gekregen.
—De heer G. de Lange heeft ontslag
gevraagd als commandant van de vrijwil
lige brandweer.
o
ZWAMMERDAM.
De heer D J. van Brummen, sedert
een 5-tal jaren alhier werkzaam als volon
tair ter Gemeente-Secretarie, heeft wegens
vertrek naar Rotterdam als zoodanig eer
vol ontslag aangevraagd. De heer van
Brummen is ook Secretaris-Penningmees
ter van het plaatselijk crisis-comité.
In den toestand van het 25-jarige
meisje J. M. V. alhier, dat de vorige week
op zoo ernstige wijze door de auto van dr.
Beije uit Bodegraven werd aangereden en
in zeer zorgwekkenden toestand naar Lel
den werd overgebracht schijnt eenige ver
andering tgn goede te komen. De patiënte
die gevaarlijke hoofdwonden bekwam,
heeft een ernstige hoofdoperatie onder
gaan. De toestand is echter nog steeds
zorgvol.
HILLEGOM.
Geslaagde Cabaret-avond.
Gisteravond heeft het Nut een cabaret
avond gegeven, die zeer druk bezocht was;
de zaal van het Nutsgebouw was stampvol.
Er is niet de Nonstop-cabaret revue van
Jan van Riemsdijk gegeven, maar deze
en mejuff. Hetty Verbeek en de heer Hans
Snel hebben met z'n drieën de aanwezigen
geamuseerd met liedjes, zang en spel het
welk aan de piano of met de harmonica
is begeleid. De heer Jan van Riemsdijk
is en blijft als Veluwsche boer onover
troffen.
Het succes van het gezelschap was groot,
de gasten van 't Nut toonden zich zeer
dankbaar, welke dankbaarheid de voor
zitter in een kort slotwoord vertolkte.
Het Nut heeft zijn seizoen uitstekend
ingezet.
KATWIJK AAN ZEE.
Geslaagd voor het Wiskundig L. O.
mei. A. J. Vennink, onderwijzeres aan 't
Rott. Zeehospitium alhier.
o
NOORDWITK.
Aan het postkantoor alhier en de
daaronder ressorteeren de bijpostkantoren
werd gedurende de maand September 1932
ingelegd een bedrag van f. 13.974.30 en
terugbetaald een bedroeg van 10,666.24.
Het laatste door het kantoor uitgegeven
boekje draagt het no. 6779.
NOORDWITK BINNEN.
Lustrum der zangver. „Advendo."
Den 12 October a.s. zal de Chr. Gem.
Zangvereeniging „Advendo" alhier haar
lustrum vieren.
Dien dag zal des avonds te 8 uur in
de Ned. Herv. Kerk alhier een jubileum-
uitvoering worden gegeven.
Voor deze uitvoering heeft onze alom
bekende en verdienstelijke plaatsgenoot, de
heer J. Kloos, zijn dichterstalenten ten
dienste der jubileerende vereeniging ge
steld en een herdenkingslied geschreven,
hetwelk door den heer Jac. Smit te Leiden,
directeur der vereeniging is op toon gezet
Beiden zijn op meesterlijke wijze hierin
geslaagd. De leiding van dezen avond
berust in handen van den eerevoorzitter,
ds. W. W. Siddré.
OEGSTGEEST-
Aanrijding.
Op de Kanaalbrug had een aanrijding
plaats tusschen een auto bestuurd door
A. C. v. d. W. te Rotterdam en een
onbekend gebleven automobilist, die na de
aanrijding te hebben veroorzaakt met groote
snelheid is doorgereden. De auto van V.
d. W. werd aan de carrosserie licht be
schadigd. De politie stelt een onderzoek
in naar den bewusten chauffeur.
SCHADELOOSSTELLING VOLGENS DE
ONGEVALLENWET (V.)
Mijn vorigen brief eindigde ik met te
wijzen op de eigenaardige tegenstelling bij
ongevalpatiënten, dat de middelen, tot
hun genezing aangewend, dikwijls zoo
weinig gewaardeerd worden. De al dan
niet, soms onderbewuste strijd om de
rente neemt zooveel plaats in het denken
in, dat aan den llchamelijken vooruitgang
geen aandacht wordt geschonken. In elk
geval wordt van de zijde der getroffenen
weinig werkelijk gemeenden aandrang
uitgeoefend om het gehalte der genees
kundige behandeling te verhoogen. In
tegendeel wordt zulk een verbetering
veelal miskend. Er is in de laatste jaren
in menig opzicht verbetering te constatee-
ren. De daarvan afhankelijke snellere ge
nezing heeft uit den aard der zaak ver
mindering van ultkeering ten gevolge. In
plaats van dezen gang van zaken toe te
juichen, wordt zij vaak verkeerd begrepen
en klagen, niet alleen de getroffene zelf,
maar ook zijn woordvoerders, die zich ge
makkelijk beter zouden kunnen laten voor
lichten, over onbillijke verlaging van rente.
Zooals reeds gezegd, kan de getroffene
zelf dit dikwijls niet helpen wanneer hij
onder den invloed van ondoelmatige sug
gesties verkeert.
Aan de buitenwereld valt het weinig
op, hoe lang de genezing duurt. De werk
gever, in goed vertrouwen op de ingestelde
behandeling, welke door de Rijksverzeke
ringsbank inderdaad zoo goed verstrekt
wordt als slechts verkrijgbaar ls. neemt
zonder meer aan, dat het wel niet gauwer
zal kunnen en is menigmaal bevreesd,
dat een te spoedige werkhervatting na-
deelig zal werken, zoodat hij zeker niet
tot spoed zal aansporen.
De gevallen, ook van eenzelfde soort
afwijking, loopen zoo sterk uiteen, dat
het voor den behandelend geneeskundige,
ook met een groote praktijk van ongevals
patiënten, dikwijls moeilijk zal zijn om te
beoordaelen of in een bepaald geval geen
sneller herstel te bereiken ware geweest.
Bij dit punt mogen wij even blijven stil
staan bij de ommekeer der beoordeeling
van den genezingsduur onder den invloed
van de sociale wetgeving. Vroeger stond
het anatomisch herstel op den voorgrond.
Als een patiënt met een gebroken been ln
een ziekenhuis opgenomen word dan
volgde meestal het ontslag „als genezen",
zoodra de beenuiteinden stevig met elkaar
vergroeid waren, zoodat het lichaam weer
door het been gesteund kon worden. Zoo
heette het, dat een gebroken dijbeen als
regel na een week of acht genezen kon
zijn. Maar als het been weer vergroeid is,
dan beteekent dat nog niet, dat de nor
male functie van het been teruggekeerd ls.
Onderzoekingen over ln ons land voor
gekomen ongevallen hebben geleerd, dat
het na een onderbeenbreuk gemiddeld
meer dan 14 maanden en na een dijbeen
breuk ongeveer twee jaar duurt, voordat
de arbeid weer ten volle hervat kan wor
den. Dat verschilt dus nog al wat met
6 i 8 weken.
Onderzoekingen ln binnen- zoowel als
in buitenland leerden verder dat ef groot
verschil bestaat, naarmate de patiënten
in het eene of in een ander ziekenhuis
werden behandeld. Maar ook vond men
groot verschil tusschen patiënten, die
dadelijk na het ongeval en die welke eerst
na eenigen tijd in het ziekenhuis waren
opgenomen. Volgens sommige schrijvers
zijn het vooral de groote ziekenhuizen,
waar de ongevalspatiënten niet zoo goed
op hun plaats zijn. Er zijn sedert de
laatste twintig jaren dan ook steeds meer
stemmen opgegaan, die de oprichting van
bijzondere ziekenhuizen bepleiten, waar
alle voorwaarden verwezenlijkt worden,
die bij de behandeling van ongevalspatiën
ten wenschelijk zijn. Menigeen zal zich
afvragen, waarin dan wel het verschil be
staat tusschen een dergelijke inrichting en
een goede chirurgische kliniek. Op deze
eigenlijk zuiver medische kwestie kan ik
te dezer plaatse moeilijk diep ingaan. Toch
zal ik enkele punten kunnen aanstippen,
welke ook voor den leek begrijpelijk zijn.
In een vorigen brief heb ik reeds be
toogd, dat ongevalsietsels menigmaal een
afzonderlijke techniek vereischen. Het
spreekt van zelf, dat in elk ziekenhuis
de mogelijkheid bestaat de noodige tech
nische hulpmiddelen aan te schaffen
evenals de oefening in het gebruik
daarvan. Toch zal in dit gebruik de arts,
die hierin dagelijksche routine heeft ver
kregen, allicht iets voor hebben op hem,
die zich hoofdzakelijk met een ander
soort patiënten bezig houdt. En dat vooral
om de volgende reden.
In onzen tijd neemt in de chirurgie het
operatieve gedeelte een belangrijke plaats
in. De chirurg in een groot ziekenhuis
besteedt een goed deel van den dag in de
operatiekamer. In vele gevallen is de
operatie van overwegende beteekenis de
verdere verbandwisseling en nabehande
ling moet voor een groot deel aan assis
tenten en verpleegpersoneel toevertrouwd
worden. Bij ongevallenpatiënten is dit
geheel anders. Beenbreuken bijv. eischen
voortdurende en onafgebroken zorg van
den chef zelf. Daarom zijn de tot nu toe
opgerichte ongevalsziekenhuizen ook altijd
van betrekkelijk beperkten omvang ge
houden en moet het welslagen dier in
richtingen hoofdzakelijk aan den persoon
i van den leider toegeschreven worden.
Hiermede is niets onaangenaams aan het
adres van de overige chirurgen bedoeld.
Dat zou ook zeer misplaatst zijn, want
ons land kan zich beroemen op het bezit
van voortreffelijke klinieken en even
voortreffelijke chirurgen. Maar de arts
van een ongevallenziekenhuis moet uit
ander hout gesneden zijn dan de gewone
chirurg. Hij moet door een bijzondere
ambitie bezield zijn om zich ten voile te
wijden aan de dikwijls langdurige behan
deling van één patiënt. In den regel
wordt .het operatieve gedeelte van het
vak geprefereerd, boven het soms een
tonige geduldwerk in de ongevallen-afdee-
llng.
Daarbij komt nog, dat bij onze patiën
ten de individueele behandeling op den
voorgrond komt, wat duidelijk is na het
geen over den psychischen invloed van
een ongeval op verzekerden is gezegd.
Het ongevalsziekenhuis kan hier een
krachtig wapen zijn tegen het ontstaan
van neurose. Inderdaad is dit het geval
Er heerscht in zulk een ziekenhuis een
prettige geest. De patiënten werken zelf
naar vermogen mee. Zij worden van het
begin af aan op de hoogte gehouden van
het verloop, er wordt voor gezorgd, dat
alle pijn vermeden, of althans tot een
minimum beperkt wordt. Dat is een werk
zame factor om den patiënt vertrouwen
in te boezemen. Als hij dan na de eerste
behandeling op de zaal komt en daar
andere patiënten vindt, die vertellen dat
I het bij hem juist zoo gegaan is als aan
hem werd voorspeld, dan geeft hij zich
gerustgesteld aan het verder verloop over
en de gedachte aan rentestrijd komt zelfs
niet bij hem op.
Over de verkregen uitkomsten in deze
ziekenhuizen staat men verbluft De
duur der arbeidsongeschiktheid is meer
malen slechts 1/2 of 1/3 van dien In an
dere ziekenhuizen. Het aantal gevallen
dat met blijvende invaliditeit eindigt, is
veel geringer. In een vergelijkend over
zicht van drie industrie-centra, waarvan
één een ongevallenziekenhuis bezit, staat
vermeld, dat in dit laatste centrum de
invallditeitsduur gemiddeld meer dan de
helft miner was en dat het percentage
van blijvend letsel daar 3 was tegen 11
en de beide andere centra.
Ven een ongevallenziekenhuis in het
buitenland kon berekend worden, dat
nadat het 2 a 3 jaar in werking geweest
was, de uitkeering aan de getroffenen,
vergeleken met die in andere inrichtin
gen. zooveel lager was, dat de kosten van
oprichting en van de exploitatie gedu
rende die eerste jaren daardoor geheel
werden goedgemaakt
Het ligt dus voor de hand, dat van de
oprichting van dergelilke ziekenhuizen
voordeel te verwachten is en dat pogingen
om daartoe te geraken, met instemming
moeten worden begroet. Natuurlijk be
hoeft het niet uitgesloten te zijn dat ook
niet-verzekerde pesonen van een zoo
danig ziekenhuis gebruik kunnen maken.
H. A. S.
3—3
