738te Jaaroran?
VRIJDAG 7 OCTOBER 1932
No. 22254
0FF1CIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Ct3. ner regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
andere advertentlën 35 Cts per regel. Kleine Advertentlën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts porto te betalen Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANTS
Voor Lelden per 3 maanden t. 2.35; per week t. 0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
Dit nummer bestaal uit VIER Bladen
EERSTE BLAD,
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat P.
J. Bremmer te Leiderdorp, een verzoek
heeft ingediend ter bekoming van een
verlof A voor den verkoop van zwak-alco-
holischen drank in het klein in het perceel
Beestenmarkt No. 34, alhier. 7760
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 7 October 1932.
DE WINKELWEEK 1932 GESLOTEN.
Een in alle opzichten geslaagde campagne
Zonder eenig officieel vertoon is gis
teravond de Winkelweek 1932 gesloten.
Voor het laatst brandde gisteravond de
feeërieke verlichting op het Rapenburg en
lekten de vurige tongen van de gasfakkels
In de omgeving van de Doezastraat. Het
is moeilijk te schatten hoeveel menschen
ln de afgeloopen week uit hun huizen zijn
gehaald om de etalages en versiering in
oogenschouw te nemen, doch dat het er
zeer vele zijn geweest, staat wel vast.
Evenals het welslagen dezer geheele
Winkelweek. Het eene nummer verliep
nog vlotter dan het andere. De zes mu
zikale rondgangen konden alle doorgaan;
de brandweerdemonstraties en filmvertoo-
ningen waren een groot succes en ook de
uitreiking der rc clameballonnen met
waardebonnen aan bepaalde klassen van
52 Leidsche scholen, viel zeer in den smaak
De inzendingen voor den fotowedstrijd
waarvoor de inschrijving a.s. Maandag
avond sluit zullen door de deskundigen
worden gecontroleerd, waarna de uitslagen
op Zaterdag 15 October zullen worden be
kend gemaakt.
Tenslotte de winkelweek-geschenken.
Van deze geschenken, door de winkeliers
in de etalages tentoongesteld, zullen mor
genochtend na 10 uur de kaarten worden
vervangen door de aanduiding van de
nummers, welke heden door de Leidsche
pers worden vastgesteld.
De winkelweek-commissie mag met
groote voldoening op haar werk terugzien;
wij hopen, dat de winkeliers hetzelfde
kunnen getuigen ten aanzien van de re
sultaten!
MEI. J. J. BOEKWIJT.
Een kwarteeuw pianoleerares.
Onze muziek-medewerker schrijft ons:
Maandag 10 dezer zal het vijf en twintig
jaar zijn geleden dat mej. J. J. Boekwijt,
vroeger te Leiden thans te 's-Gravenhage,
haar eerste pianoles gaf, daarmede den
eersten stan zettende od het glibberig en
oneffen pad der klarieroaedagogiek.
Waar uitgltiden en struikelen een steeds
dreigend gevaar opleveren hoe moeilijk
is het toch contact te vinden en te bewaren
met leerlingen van zoo verschillenden indi-
vidueelen aanleg strekt het den leer
meester tot eer wanneer hii zich een kwart
eeuw lang op dat pad. niet slechts staande
heeft weten te houden doch daarlangs
Iets heeft bereikt, dat doel mag heeten.
Velen in Lelden en daarbuiten hebben
aan mej .Boekwijt een grondive pianistische
ontwikkeling te danken Van dezen zij hier
met name genoemd jhr. mr. C J. A. de
Ranitz. die zich de laatste jaren hier ter
stede op Sempre-concerten als pianosolist
buitengewoon onderscheidde in concerten
van Grieg en Rachmaninoff. Deze voor
drachten strekten hem maar niet minder
zijn leermeesteres mej. Boekwijt tot eer.
Mej. Boekwijt heeft onder Van Gronin
gen gestudeerd aan de Leidsc'n? muziek
school. die ze in 1907 met einddiploma
verliet.
o
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het Candidaatsexamen
Rechtsgeleerdheid mej. A. P. Prange (Den
Haag) en de heer Th. van Geldrop (Roer
mond); voor het doctoraalexamen Recht
geleerdheid de heeren M. S. van Oosten
(Rotterdam), F. H. Parmentier (Leiden),
en mej. A. M. van Horreveld (Den Haagi;
voor het Candidaatsexamen Indisch Recht
mej. Tr. Osten (Den Haag); voor het
Propaedeutisch-examen Godgeleerdhei,i
de heer C C. G. Visser (Rotterdam).
Bevorderd zijn tot doctor in de Letteren en
Wijsbegeerte op proefschrift getiteld „De
boomstamkano in Indonesië" de heer C.
Nooteboom gëb. te Rotterdam en tot
doctor in de geneeskunde op proefschrift
getiteld „Menformon en gezwelvorming"
de heer D. L. Ellis geb. te Paramaribo.
NED. HERVORMD VERBOND TOT
KERKHERSTEL.
ARBEIDSBEURS.
Op den 6en October 1932 waren 3387
(vorig jaar 1308) werkzoekenden inge
schreven.
Bezwaren en mogelijkheden.
Gisteravond werd in Prediker een open
bare vergadering gehouden van de afd.
Leiden van het Ned.-Herv. Verbond tot
Kerkherstel, waarfoor zeer groote belang
stelling bestond.
Als sprekers waren uitgenoodigd prof.
dr. A. M. Brouwer te Utrecht, voorzitter
van de vereeniging „Kerkopbouw" en dr.
J. Riemens. Herv. pred. alhier lid van het
H B. van „Kerkherstel".
Dr. Riemens sprak een kort welkomst
woord waarin hij inzonderheid prof Brou
wer welkom heette en erop wees. dat wij
vanavond niet samenzijn om te vechten
maar om elkander te vinden, ook voor de
kerk die ons lief is.
Spr. gaf hierna het woord aan prof.
Brouwer, die eerst de vraag stelde of er
werkelijk zulk een tegenstelling is. dat er
van samenwerking tusschen Kerkherstel
en Kerkopbouw geen sprake kan zijn. Het
was dan ook een goede bedoeling van
avond eens te spreken over: Bezwaren en
Mogelijkheden. Spr. wil dan eerst behan
delen de bezwaren.
Hij wijst op het groote verschil van
Kerkopbouw met Kerkstel. Kerkopbouw
heeft een andere mentaliteit en ander sen
timent. Tot de bezwaren van Kerkopbouw
tegen het reorganisatie-voorstel van Kerk
herstel komende, bepaalt sor. zich tot twee
punten; ten eerste de presbyteriale syno
dale uitwerking van de kerkorde en ten
tweede de daarmee verbonden procesma
tige leertucht.
Met de stelling van Kerkherstel. dat de
kerk zich behoort uit te spreken als ge
meenschap der geloovigen is spr. het eens.
De kerk spreke zich echter krachtig in een
nieuwe belijdenis uit.
De groote moeilijkheid ontstaat echter
over het middel hoe we dit zullen hand
haven. Procesmatige leertucht is, volgens
prof. Brouwer ten eenenmale fout en dient
dit middel dan ook verbannen te worden.
Een dergelijke leertucht is willekeurig en
principieel onjuist. De kerkelijke strijd is
met geestelijke wapenen te voeren en is
de noodzakelijke uiting voor haar innerlijk
leven. Inplaats van procesmatige leertucht
ziet spr. evangelisatie binnen de kerk.
Een belangrijk punt tegen de procesma
tige leertucht is ook. dat het onmogelijk
is, dat een vergadering zich een juist oor
deel kan verschaffen over de geestelijke
dingen; enkelingen zouden door en uit
spraak van een vergadering als slachtoffer
vallen. Een voornaam punt is ook, dat het
N. T. geen leertucht kent. hetgeen spr. na
der aantoont.
Ook zijn er practische gronden tegen
procesmatige leertucht waarvan prof. Brou
wer er enkele noemt, zooals daar zijn: leer
tucht werkt ontbindend, wekt karakterbe-
derf, heeft nooit iets bereikt van wat zij
zich voorstelt, consolideert een ketterij,
maar overwint haar niet. Daarvoor moet
spr. op principieele en practische gronden
tegenstander zijn van procesmatige leer
tucht.
Moet men dan maar alles toelaten?
Verschillende middelen zijn hiertegen
aan te wijzen, waarvan spr. er eenige
noemt. Spr. behandelt voorts de vraag of
dit verschil moet lijden tot kerkelijken
strijd of dat er toenadering mogelük is.
Toenadering acht spr voor zich niet uitge
sloten wat ook wel geopenbaard is in het
manifest door Kerkopbouw uitgegeven,
waarmede verscheidene leden van Kerk
herstel zich voor een groot deel kunnen
vereenigen. Spr. behandelt uitvoerig een
punt van dit manifest: de activeering der
gemeente-leden. Op dit terrein is zeker sa
menwerking tusschen leden van K.H. en
K O. mogelijk Niet alleen mogelijk, maar
zelfs gewenscht. ja noodzakelijk.
't Gaat niet om onze persoonlijke inzich
ten. maar 't gaat om de kerk van Christus
en beseffen we dit goed. dan is er zeker
een weg die ons samenbrengt omdat Hij
staat in 't midden van onze belangstelling.
Dr. Riemens als tweede spreker het woord
voerend zegt dat. de wenschelijkheden van
Kerkopbouw ook gevoeld worden door
Kerkherstel. De bedoeling van Kerkherstel
bij het opstellen van het reglement is
tweeenrlei geweest; ten eerste het weer op
denvoorgTond zetten van een presbyteriafle
synodale organisatie, ten andere het op
den voorgrond stellen van het centrale in
onze belijdenis. Dat centrale wil K. H. po
neeren en treedt sterk op den voorgrond
als er sprake is geweest vap leertucht.
Spr. zet voorts in een gedocumenteerd
betoog uiteen, dat we de punten van K.H.
die handelen over leertucht als een aan
hangsel moeten beschouwen, 't Is best
mogelijk dat dit aanhangsel vervallen kan.
maar dan zal kerkopbouw moeten erken
nen dat bij een normale kerk de verant
woordelijkheid worde gevoeld van hetgeen
officieel van haar kansels wordt verkon
digd.
Als K.O. en K.H dit punt nog eens met
elkaar bepraten zullen we wellicht zien.
dat we dichter bij elkaar staan dan we wel
denken.
De bedoeling van Kerkherstel is de be
lijdenis van Jezus Christus in het middel
punt van een normale kerk en gepredikt
het evangelie der verzoening en opstan
ding van Jezus Christus.
Na afloop van deze liteenzettingen
was er gelegenheid tot debat waarvan door
enkelen werd gebruik gemaakt waarna
prof Brouwer nog gelegenheid had te ver
klaren dat deze avond wel eens vruchten
in zich kon dragen voor de toekomst Hier
na werd de vergadering met dankgebed
gesloten.
PROPAGANDA-VERGADERING VAN DEN
ALG. NED. FASCISTENBOND.
Redevoering van den heer Baars.
Een rumoerige vergadering.
Gisteravond had bovengenoemde bond in
de Graanbeurs een propaganda-vergade-
ring belegd, waarin de bonds-voorzitter. de
heer J. J. Baars als spreker optrad.
Reeds ver voor het aanvangsuur van ach
ten verdrong zich een groot aantal belang
stellenden voor den ingang in de Burcht-
steeg, welke bij groepjes door de politie
tot de zaal werden toegelaten.
Al direct heerschte er in de zaal een
opgewonden stemming en het scheelde
maar weinig of al vóór de vergadering
kwam het tot een handgemeen tusschen
communisten en O S.P.ers eenerzijdls en
geüniformeerde zwa. .hemden anderzijds.
De exploitant, de heer Backer en in
specteur Duval wisten de partijen evenwel
tot bedaren te brengen Te klokke 8 uur
betrad de spreker de zaal. begroet met ge
roep van .Rood Front" en het zingen der
„Internationale"
Een aantal rechercheurs en politie-agen-
ten had zich over de geheel gevulde zaal
verspreid.
Na een kort welkomstwoord van den
den voorzitter den heer Frank, waarin hij
zijn vreugde uitsprak over de goede op
komst en daaruit de hoop op goede per
spectieven voor het fascisme i Leiden con
cludeerde was het woord aan den spreker.
De heer Baars wees er allereerst, op dat
slechts weinigen in ons land weten wat
het fascisme is wat het tot stand heeft
gebracht en wat het nog brengen wil. Het
is de vraag of de volksaard in Nederland
wel geschikt is voor practische verwezen
lijking van het fascisme, zooals het in Ita
lië is toegepast. Spr. herinnerde aan de
opkomst van de nieuwe beweging in Italië
in 1919 welke zich geleidelijk ontwikkelde
totdat in 1922 de stembus de macht aan
het fascisme toekende en Benito Mussolini
belast werd met de vorming van een nieuw
kabinet. Na vier iaar van absolute dicta
tuur kwam in 1926 de corporatieve staats
vorm tot stand. Ook in het buitenland en
met name in ons land brak zich de nieuwe
strooming baan. Zij manifesteerde zich
hier in de oprichting van het Verbond van
Actualisten en het Vaderlandsch Verbond,
doch de leiders daarvan waren nog niet
bezield met den waren fascistischen geest.
Eerst in 1928 onder leiding van Erich
Wichman werd deze merkbaar, doch nog
pas 2 iaar later was er sprake van een ge
regelde organisatie een klein groepje wel
iswaar, optredende onder den naam van
„De Bezem", doch gezuiverd van de smet
ten. welke de nieuwe beweging voordien
aankleefden. Spr. behandelde vervolgens de
vraag of er inderdaad behoefte bestond en
bestaat aan een nieuw régime. Het tegen
woordige kiessstelsel brengt slechts hen aan
het bewind, die de mooiste leuzen kunnen
aanvoeren, doch het blijft bii beloften en
bewijzen laten op zich wachten.
De leuzen blijken slechts leugens te zijn,
getuige bijvoorbeeld het feit. dat in ons
land nog steeds cumulatie van functies
mogelijk is. waarvan spr. eenige voorbeel
den noemde zoowel van links- als van
rechts-staande politici: Idenburg dr. Lo-
vink. mr. Duys en ir. Cramer.
De practijk van het Nederlandsche poli
tieke leven wijst dagelijks uit. dat het al
gemeen belang wordt ten achter gesteld bij
het groeps- of partijbelang met bevoorrech
ting van familieleden en dergelijke meer.
Ons volk leeft voor de ambtenarij in
plaats van omgekeerd. In 1932 was op de
begrooting voor de ambtenaren 213 mil-
lioen uitgetrokken, terwijl in 1913 de ge
heele begrooting nog geen 200 millioen be
droeg.
Is het wonder, dat meer en meer de on
tevredenheid toeneemt en allerwegen ver
langd wordt naar verbetering?
Spr. ging vervolgens na op welke wijze de
verschillende partijen dit doel trachten te
bereiken.
De Centrale Arbeidersverzekeringbank
Deposito welke door vooraanstaande so
ciaal-democraten wordt beheerd, belegt
haar gelden niet in gemeenten, waar so
ciaal-democraten aan het bewind zijn. om
dat ze dan wel weten dat ze naar hun
ge'.d kunnen fluiten.
De sociaal-democraten propageeren „In-
dië los van Holland" en algemeene ontwa
pening doch beieggen hun kapitaal in
Ned.-Indische ondernemingen en wapen
fabrieken.
Ziedaar de waarheid van het „Let wel op
mijn woorden, maar niet op mijn daden."
De sociaal-democraten laten de democra
tie onmiddellijk los. zoodra deze anderen
bewegingen een kans geeft de macht in
handen te krijgen.
Een leidend anti-revolutionair wethou
der Douwes uit Amsterdam werkt de revo
lutie zelf in de hand door de werkloozen
vrij van stempelen te geven ten behoeve
van een anti-regeering demonstratie in
Den Haag
Tegenover deze groepen tezamen staat de
nieuwe strooming. het fascisme, welke niets
met de partij-politiek te maken wil heb
ben en geen klassestrijd predikt, maar
klasse-harmonie.
Alleen het fascisme is ln staat die Ideale
drie-eenheid: kapitaal intellect en arbeid
tot stand te brengen en den corporatieven
staat te verwezenlijken.
Hierna werd een oogenblik gepauzeerd
waarvan de communisten en O S P - ers ge
bruik maakten door wederom de Interna
tionale en andere strlidiiederen aan te
beffen
De heer Baars zijn rede voortzettende
schetste de voordeelen welke de corpora
tieve staat biedt boven de parlementaire.
Het corporatieve staatsbestel brengt op de
vooraanstaande plaatsen in gemeente, dis
trict, staat en bedrijf die menschen. die
daarvoor op grond van hun capaciteiten
het eerst in aanmerking komen.
Elk bedrijf wordt bestierd door een raad.
bestaande uit vertrouwensmannen, geko
zen door werkgevers en werknemers. Dezen
vaardigen wederom hun beste krachten af
naar den gewestelijken bedrijfsraad. Uit
deze raden van deskundigen wordt weder
om de landelijke corporatieve raad samen
gesteld. welke de plaats van ons parlement
inneemt. In dit systeem is het onmogelijk,
dat de deskundigheid wordt weg-gestemd
door de ondeskundigheid. Het is onjuist om
te veronderstellen, dat die leidende posities
uitsluitend voor de kapitalisten zouden ziin
weggelegd. Benito Mussolini heeft terecht
gezegd: „Kapitaal is wel middel, maar
geen doel." Aan de hand van eenige voor
beelden toonde spr. aan, dat Itallaansche
kapitalisten, die hun bezittingen niet ln
het algemeen belang aanwendden, hun
landgoederen werden afgenomen en gesteld
onder beheer van den corporatieven raad
voor den landbouw. De fascisten gaan in
het algemeen door voor militaristen bij uit
stek doch daartegenover stelt spr. de per
soon van den minister van buitenlandsche
zaken Grandi, die ter vlootconferentle te
Londen de verst-strekkende voorstellen ter
ontwapening indiende.
Het corporatief staatsverband heeft een
middel gevonden om tegen te gaan. dat ge
zaghebbende personen hun positie misbrui
ken te eigen bate door zeer strenge voor
schriften ten aanzien van het bijwonen
der vergaderingen en regeling van het pre
sentiegeld naar gelang van de schade,
welke de betrokkene door zijn afwezigheid
werkelilk lijdt.
Daardoor is baantjes-jagerij zooals in
ons land voorkomt, te eenenmale uitge
sloten.
Het fascisme heeft in Italië allerminst
een heils-staat gebracht, maar er wordt in
opbouwenden zin gewerkt en hard ge
werkt aan het algemeen belang. Natuur
lijk zijn er ook daar geschillen, maar deze
zullen blijven bestaan zoolang er menschen
zijn. Men kent ln Italië den 8-urigen werk
dag. een wettelijke vacantie-regeüng en
daadwerkelijke medezeggenschao in de oe-
drijven doch men kent er niet en dat
noemt spr. een groot voordeel den ar
beid door vrouwen, zooals hier waar de
vrouwen uit hun gezin worden gehaald
voor fabrieksarbeid, terwijl de mannen
noodgedwongen aan de poorten lanter
fanten
Aan het slot van zijn betoog wekte spr.
op om de fascistische gedachte te verge
lijken met de heilige democratie. Dan is
spr. ervan overtuigd dat velen der hier
aanwezigen zich niet zullen mengen in Jen
strijd tusschen uiterst-links en uiterst-
rechts. maar zich zullen scharen onder de
vaan van de partij die beide groepen ver-
eenigd wil doen samenwerken in het alge
meen belang.
En daarom aldus besloot SDr., kiest het
fascisme. (Applaus en gezang van de Inter
nationale)
Van de gelegenheid tot debat werd ge
bruik gemaakt door den communist Wouda
den antifo'er De Bolster, die den heer
Baars uitdaagde tot een openbaar debat
met gelijken spreektijd wat deze na half
October toezegde en de communisten
Van Weizen en Van der Lubbe. waarna de
heer Baars de sprekers trachtte te be
antwoorden.
Aangezien hem dit door onophoudelijk
zingen en schreeuwen onmogelijk werd ge
maakt werd hierop de vergadering gesloten.
Nog langen tijd bleef het rumoerig in
de omgeving van de Buebtsteeg en de
politie moest zelfs nog even van den gum
mistok gebnr'k maken om een aantal bc'-
hamels uit elkaar te jagen, maar daarbij
bleef het en de fascisten konden ongehin
derd huns weegs gaan.
FAKKELOPTOCHT DER
KATH. GEZELLEN-VEREENIGINGEN.
Het Districtssenioraat Leiden van de
Sint Joseph's Gezel Ier.-vereen is: in gen de
jeugd vereeniging van den verkenden
katholieken jongeman, organiseert mor
genavond een propaganda-bijeenkomst,
waaraan voorafgaat een fakkeloptocht.
Deze optocht wordt voorafgegaan door
een groep tamboers en pijpers uit het
eigen Gezellen-verband. Dan volgt de ba
nier van het Centraal Verband Holland.
Door de deelnemers zullen fakkels worden
meegedragen en 80 Internationale Kol-
pingsvlaggen, welke bestaan uit een
eranjeveld met in het zwart een K. de
eerste letter van den naam van den sticn-
ter der Gezellenvereenigingen, den Keul-
schen priester Kolping
De stoet vertrekt te halfacht vanaf het
Pieterskerkhof en neemt den volgenden
weg: Kloksteeg, Rapenburg, Breestraat,
Hoogewoerd, Watersteeg, Hooigracht, Pe
likaanstraat, Haarlemmerstraat, Jan Vos-
sensteeg, Oude Vest. Mare. Haarlemmer
straat, Turfmarkt, Nieuwe Beestenmarkt,
lste Binnenvestgracht, Steenstraat, Kort
Rapenburg, Breestraat tot de Stadsgehoor
zaal.
Tijdens den optocht heeft een défilé
plaats voor de vertegenwoordigers van den
Centralen Raad en het Centraal Senioraat
van Nederland.
Na beëindiging van den fakkeloptocht
heeft ln de Stadsgehoorzaal een bijeen
komst plaats, waarop de Centraal-praeses
J. Th van Galen spreekt en tot slot door
een 75 Gezellen wordt uitgevoerd het
Leekespel Maran-atha, uitbeeldende de
ziels- en lichaamsnood van de jongeren
van dezen tijd.
BINNENLAND.
Strafbaarstelling van kwetsende mee»
ningsuitingen. (Binnenland, 3e Blad.)
Vaststelling leeftijdsgrens rechtcrlijko
ambtenaren. (Binnenland, 3e Blad.)
Belasting op vetten, olie en renzel.
(Binnel., 3e Blad en Laatste Ber., Ie BI.)
Het ongeluk te Houten een der gewon
den overleden. (Gemengd, 3e Blad.)
BUITENLAND.
Engeland zet de plannen voor een con
ferentie te Londen nog voort. (Buitenland
en Tel., Ie Blad.)
Rondom den Volkenbond. (Buitenl. en
Tel., Ie Blad.)
Nieuwe moeilijkheden in het Belgische
kabinet. (Buitenland, le Blad.)
Japan wil zijn vloot versterken. (Bui
tenland, le Blad.)
DEBATINGCLUB DER „U. S. L. B."
Lezing van Dr. M. C. Slotcmaker
de Bruine.
Gisteren sprak Dr. M. C. Slotemaker de
Bruine voor bovengenoemde debating
club over „De mensch van dezen tijd".
Aan de hand van talrijke citaten uit di
verse boekwerken behandelde spr. dit in
teressante thema, dat vol voetangels en
klemmen is. Wij hebben een gevoel van
kentering en van wisseling; het is zaak,
dit zoo bewust mogelijk mee te maken. Ais
't waar is, dat deze tijd vergeleken kan
worden met den overgang van de mid
deleeuwen naar den nieuwen tijd, van de
antieke wereld naar een andere; als het
waar is, dat er sprake is van den onder
gang eener oude cultuur, dan moeten wij
ons afvragen, van welken aard is deze
kentering?
Spr. wees er op, dat het steeds maar
door kentert, elk geslacht voelt een ken
tering. Doch de wereld verandert nu zóó
snel (5 jaar geleden was de werkloosheid
nog veel geringer, de geweldige opleving
van het nationaal sentiment onbekend),
dat er nu een stemming is gekomen van
„laat 't maar kenteren". Hoe moet onze
houding zijn: staan wij tegenover de ver
schijnselen van dezen tijd sentimenteel
met wereldangst of cynisch?
De mensch van heden is verlegen ge
worden met zich zelf en vraagt „waartoe
dit alles".
De geweldige bewondering voor het
moderne tijdperk der techniek is afne
mend: wij gelooven niet meer aan het heil
der steeds zich overtreffende technische
topprestaties, ziende de toenemende werk
loosheid en de overproductie.
De meest elementaire levensverhoudin
gen zitten ons in den weg: er wordt gepie
kerd over volk en staat (nationalistische
stroomingen), over de economische en
sociale orde, de verhoudingen der sexen.
De mensch van dezen tijd verandert voort
durend: hij is zichzelf tot vraag geworden
en peinst „wie ben ik?" en „hoe leef ik?"
Gelooven wij aan God?
Er zijn velen, die deze vraag noch ont
kennen noch bevestigen, wien deze vraag
niet interesseert. Doch dat is dikwijls maar
een houding.
De ernst van de Godsvraag is van alle
tijden, maar talloozen vluchten daaruit
weg, want zij nemen er innerlijk niet aan
deel. Er is een andere houding: eerst op
pervlakkig met de interessante dingen van
deze wereld snelen en dan komen tot een
nieuwe zakelijke verhouding van het
leven. Spr. wees op de eniloog van Albert
Schweitzer's laatste boekje, waarin hij
zijn levenservaringen als volgt samenvat:
a de wereld is geheimzinnig en vol leed,
b. ik leef in een tijd van geestelijke deca
dentie.
Maar hij is er boven uit gekomen, door
het positieve inzicht van eerbied voor het
leven. Hij staat er krachtig, energiek
tegenover. De eerbied voor het leven moe
ten wij als vaste levensbeschouwing aan
nemen, deze houding moet ons den weg
wijzen. wU mogen niet uit het leven weg
vluchten. Er positief tegen ingaan en het
meebpleven. Zoo wordt het nieuw, groeiend
en tot het eigen besef gezond.
Hieroo volgde een uitvoerige gedachten-
wisseling.
N. Z. H T. M.
Het vervoer op de N.Z.H.T.M.-lijnen
Schevenlngen - Leiden Katwijk/Noord-
wijk (inclusief stadslijn Leiden) en Leiden
—Heemstede heeft in de afgeloopen
maand resp. opgebracht f. 110.167.— en
f. 7.194.—.