LEÏDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Maandag 19 September 1932
BUITENLAND.
Rust, kalmte en
zelfbeheersching
FAILLISSEMENTEN.
HET VERVOLG-CONGRES DER
S. D. A. P.
DE RESOLUTIE INZAKE DE CRISIS-
POLITIEK AANGENOMEN.
Ook het koloniaal rapport vastgesteld.
In het Zaterdag te Utrecht begonnen
vervolg-congres der S.D.A.P., waarvan de
openingsrede bereids door ons werd ver
meld, heeft de voorzitter gewaarschuwd
tegen de vorming van arbeidersweeren,
die het parlementaire werk slechts kun
nen bemoellifken. Hierna werden bespre
kingen gevoerd over het discussie-orgaan
„De Sociaal-Dlmocraat".
De partij-secretaris, de heer C. Wou
denberg deelt mede, dat de belangstelling,
voor dit orgaan veel te wenschen over
laat. Een oplaag van 4000 is voor een partij
van meer dan 80.000 leden veel te klein
en kost de partijkas ruim f.7000 per jaar.
Indien het lezerstal niet ten minste ver
dubbelt zal het P. B. op het volgende
congres met voorstellen moeten komen.
Aangenomen werden de voorgestelde
wijzigingen in statuten en hulsh. regle
ment. Tot de belangrijkste wijzigingen
behoort o.a. het voorstel tot het instellen
van ballotage bij de toelating van nieuwe
leden tot de partij. Geroyeerde leden
kunnen pas na goedkeuring door het
P. B. weer tot de partij toetreden. Het
P. B. wordt gemachtigd leden van afdee-
lingen wier gedrag de partij benadeelt te
royeeren opdat niet de geheele afdeeling
geschorst behoeft te worden. Tenslotte
kunnen leden van geschorste of geroyeer
de afdeelingen die schriftelijk verklaren
het niet eens te zijn met de tot schorsen
aanleiding gevende handelingen in hun
rechten gehandhaafd blijven.
Vervolgens werd de cumulatie van sa
larissen en pensioenen besproken. De heer
Albarda opende de discussie over enkele
voorstellen die door de afdeelingen waren
ingediend. Hij deed toezegging dat de
S.D. Kamerfractie voorstellen bij de Ka
mer zal indienen om deze aangelegenheid
wettelijk te regelen. De leden van onze
Kamerfractie, aldus ir. Albarda, zijn vol
komen bereid zich aan een regeling te
onderwerpen die voor alle politieke groe
pen geldt, maar staan afwijzend tegenover
voorstellen die afzonderlijk voor hen dooi
de Partij zouden worden opgelegd. Het is
de bedoeling der Kamerfractie de betref
fende voorstellen nog voor de nieuwe
Kamer bijeenkomt, in te dienen.
Bij de tenslotte schriftelijk gehouden
stemming over deze kwestie werd het
voorstel-IJmuiden volgens hetwelk de
partijgenooten die openbare functies ver
vullen uitgenoodigd worden het hooger
inkomen tengevolge van de cumulatie, in
de partijkas te storten, verworpen met
1214 tegen 603 stemmen, terwijl 75 stem
men blanco werden uitgebracht.
In de Zaterdagavondzitting behandelde
het Tweede Kamerlid Mevr. Suze Groene-
weg het rapport inzake Vakonderwijs en
leerlingoplelding.
Zij kwam tot de volgende conclusies:
1. Het aantal uren, dat onderricht aan
ongeschoolde jeugdige arbeiders zal wor
den gegeven, te stellen op een minimum
van acht uur per week. met daarnaast
twee uren voor lichamelijke oefening.
2 Het onderricht aan meisjes hoofdza
kelijk te doen bestaan uit huishoudonder-
wljs (met Inbegrip der naaldvakken en
der kinderverzorging) en algemeen vor
mend onderwijs.
3. Het onderwijs aan jongens uit de on
geschoolde beroepen te doen. bestaan uit
algemeen vormend onderwijs en onderricht
in handvaardigheid.
4. Het onderwijs op den dag en In de
arbeidsuren te doen geven
Deze werden goedgekeurd.
De heer J. L. Stokvis sprak over het
koloniaal werkprogram, dat zonder wijzi
ging werd vastgesteld.
Gistermorgen sprak de heer ir. J. W.
Albarda over de cirisis-politiek en het
Welter-rapport.
Uitvoerig lichtte hij de punten van de
door het partijbestuur voorgestelde en
reeds volledig door ons vermelde resolu
tie toe.
Eenige sprekers voerden het woord over
onderdeelen, die de algemeene richtlijnen
der resolutie niet aantasten en die door
den heer Albarda kort werden beant
woord, waarna de resolutie onder applaus
met algemeene stemmen werd aangeno
men.
De voorzitter deelde mede, dat de
agenda hiermede afgehandeld was. Nu
was Zaterdag het verzoek gedaan, de
loonsverlagingen bij de Arbeiderspers in
huishoudelijke zitting te willen behande
len. Directie en commissarissen van de
Arbeiderspers stelden er echter prijs op,
dat deze zaak in het openbaar zou wor
den behandeld. Na een kort ordedebat,
werd besloten, terstond tot deze behande
ling over te gaan.
De heer Dobber (Amsterdam III) kreeg
het woord ter verdediging van een motie,
waarin werd uitgesproken, dat de loons
verlaging bij de N.V. „De Arbeiderspers"
in de huidige politieke situatie onge-
wenscht is en waarin het Partijbestuur
werd opgedragen het daarheen te leiden,
dat deze loonsverlagingen ongedaan wor
den gemaakt en dat in overleg met het
personeel zal worden overwogen op welke
wijze de productiekosten van het bedrijf
kunnen worden verhoogd. Het personeel
van de Arbeiderspers is zich ervan be
wust zeide spr. dat het niet in dienst
is van een werkgever, wien het niet om
de winst te doen is. en is daarom bereid,
indien zulks voor het bedrijf noodlg is,
zelf vrijwillig offers te brengen. De poli
tieke kant van de zaak achtte spr. het
belangrijkste en juist daarom wilde spr.
waarschuwen tegen de loonsverlaging al
leen voor typografen en chemigrafen,
juist de laagst betaalde groepen.
Dr. F. M. Wïbaut, president-commissa
ris van „De Arbeldspers" heeft erop aan
gedrongen, dat deze zaak in het openbaar
zou worden behandeld. Na de eerste loons
verlaging voor de typografen niet te heb
ben uitgevoerd was spr. van meening, dat
het voor de goede toepassing der collec
tieve contracten noodzakelijk was. zich de
tweede maal hierbij aan te passen; an
ders zou men de leden van het personeel
geschenken geven. Met de bedrijfsult-
komsten heeft dit niets te maken, want
460e STAATSLOTERIJ
(Niet officieel)
Trekking van Maandag, 19 September 1932
6e klasse, le lijst
HOOGE PRIJZEN
1000.— 15106 17641
400.— 4630 12678
200.— 555 7935 8915 14853 15400 23909
,X100--* 4852 5503 8811 10960 11385 14340
11658 21299 23648
PrUzen Tan f 70
112 288 426 628 721 726 860 911
1050 1186 1191 1245 1319 1404 1876 2046
2126 2198 2205 2227 2293 2689 2603 2713
2719 2806 2832 2931 2974 3004 3239
3323 3336 3645 3633 3664 3782 3912 3932
3972 4032 4072 4245 4643 4712 4741 4833
*222 S273 5790 5843 5846 6109 6175 6228
2308 6775 6985 7151 7335 7603 7690
7897 7927 8065 8067 8134 8318 8323 8432
8813 8817 8868 9044 9061 9086 9137 9295
9342 9469 9520 9527 9582 9587 9680 9752
9778 9806 10109 10149 10160 10799 10888 10890
10959 11225 11239 11345 11511 11794 11827 11873
11993 12317 12435 12767 12793 12854 13105 13230
13315 13362 13400 13407 13610 13867 13970 14069
14109 14127 14246 14439 14497 14608 14790 14957
15463 15660 15737 15906 16061 16249 16444 16534
16586 16692 16949 17144 17225 17563 17925 18077
18340 18689 18868 18979 19478 19702 19733 19765
19796 19858 19978 20184 20270 20304 20314 20320
20322 20461 20476 20654 20746 20888 20913 21146
21235
21288 21404 21434 21517 21689 21735 21764 21805
21891 22131 22231 22355 22576 22812 23049 23109
23472 23651 23833 23908
43
497
65
538
1066 1187
1693 1790
2121 2129
2353 2373
2760 2781
3080 3134
3509 3525
4046 4124
4353 4386
4642 4654
4805 4818
5067 5109
5466 5475
6746 6837
6443 6448
6621 6738
6910 6924
7413
7513 7531
7837 7893
8010 8033
8294 8359
8839 8880
9416 9442
9973 10020
10345 10354
10643 10658
11043 11050
11265 11315
11543 11591
11791 11809
12327 12341
12728 12753
13086 13102
13507 13530
13769 13777
14279 14283
14756 14826
15105 15251
15638 15697
15893 16929
16287 16294
16817 16838
16957 17151
17586 17610
17673 17693
17947
17984 18036
18553 18556
18799 18981
19371 19400
19739 19784
19980 19981
20288 20292
20611 20621
20920 20950
21213 21297
21879 21943
22104 22273
22600 22620
23103 23210
23710 23745
35
605
1188
1887
2145
2444
29Ü0
3168
3614
4126
4420
4695
4859
5117
6485
5876
6517
6774
7016
7532
7932
8161
8368
8994
9517
10063
10375
10676
11084
11337
11600
11817
12381
12800
13126
13551
13836
14390
14838
15335
16722
16024
16303
16852
17198
17626
17789
18080
18591
19053
19416
19800
20082
20317
20662
21032
21437
21956
22321
22660
23446
23802
NIETEN
87 163
611 824
1192 1350
1961 1992
2170 2211
2673 2716
2921 2935
3198 3273
3637 3773
4142 4244
4508 4529
4706 4708
4868 4876
5120 5173
5608 5598
6131 6134
6594 6617
6788 6840
7034 7096
188 427
908 966
1695 1631
2025 2048
2268 2343
2741 2744
2990 3076
3400 3435
3949 4025
4280 4349
4584 4592
4762 4801
4922 5066
5379 5459
5674 5721
159
827
1388
1996
2239
2733
2950
3372
3816
4270
4574
4758
4920
5357
5643
6183
6887 6899 0924
7216 7314 7405
7565
7934
7781
7943
8216
8579
9129
9734
8482
9008
9542
10223 10237
10399 10455
10727 10839
11088 11093
11362 11404
11606 11679
11969 12033
12396 12526
12805 13045
13140 13206
13560 13577
13892 14062
14403 14437
14863 14869
16372 16394
15732 16748
16050 16097
16411 16549
10850 16881
17247 17275
17628 17036
17842 17866
18197 18289
18594 18706
19076 19102
19433 19517
10803 19830
20083 20103
20413 20438
20665 20686
21078 21148
21451 21541
21958 21991
22336 22402
22762 22800
23484 23504
23862 23917
7784
7945
8231
8621
0237
9770
10280
10511
10911
11119
11421
11724
12053
12608
13079
13269
13085
14186
14438
14945
15564
16849
10133
16745
16896
17316
17641
17908
18377
18727
19302
19628
19881
20136
20514
20748
21178
21651
22004
22449
22931
23596
23929
7816
7971
8235
8744
9370
7831.
7998
8253
8783
9370
9857
10291 10302
10547 10583
10946 11012
11164 11197
11432 11430
11742 11767
12158 12170
12619 12691
13081 13082
13320 J3466
13752 13756
14233 14236
14579 14746
15014 15054
15614 15623
15853 15884
16244 16254
16790 16815
16933 16938
17420 17492
17659 17663
17913 17937
18409 18421
18757 18795
19329 10354
19694 19721
19912 19954
20210 20230
20598
20750 20917
21109 21200
21757 21797
22046 22068
22453 22503
23009 23058
23631 23703
23982
spr. is er tegen dat de loonen de sluitpost
zouden zijn voor minder gunstige be-
drijfsuitkomsten.
Dit is ook de reden, waarom men zich
niet tot het personeel heeft gewend om
een vrijwillig offer. Natuurlijk heeft het
bedrijf onder de crisis geleden en zal over
het jaar 1932 zeker een verlies geboekt
moeten worden. Spr. is gaarne bereid, alle
mogelijke maatregelen met het personeel
te bespreken, maar hij verzocht het Con
gres niet te willen komen aan de loonen,
die bij collectief contract zijn vastgesteld.
In antwoord op de opmerkingen van
den heer Wibaut merkte de heer Dobber
op, dat de collectieve contracten alleen
maar minimumloonen aangeven. Nog een
aantal afgevaardigden voerden het woord
en sloten zich ln groote lijnen bij den
heer Dobber aan.
Dr. Wibaut beantwoordde de gemaakte
opmerkingen en handhaafde in hoofdzaak
zijn ingenomen standpunt, zoodat hij ad
viseerde de door Amsterdam III inge
diende motie te verwerpen.
De motie wordt vervolgens met groote
meerderheid verworpen.
Te ongeveer twee uur werd het Congres
met een kort woord van den heer Oude
geest gesloten.
ANTI-REV. GEMEENTERAADSLEDEN.
In een te Arnhem gehouden vergadering
van den Bond van ant.-rev. gemeente
raadsleden heeft de heer C. Smeenk, lid
der Tweede Kamer, een rede gehouden
over „De gemeenten en het rapport-
Weiter".
Bij de bestuursverkiezing werd in de
plaats van mr. A. van der Deure, die lid
van Ged. Staten is geworden, gekozen tot
voorzitter van den Bond de heer C.
Smeenk te Arnhem.
VERSPREIDE BERICHTEN.
In Den Haag is, oud 68 jaar, overleden
de heer W. F. Hartman, genera al-majoor-
titulair b. d.
Te Thun in Zwitserland 'ls vrij plot
seling overleden (52 jaar oud) mr. dr. J.
G. Stenfert Kroese, advocaat en procureur
te Zwolle.
De overledene was jarenlang bestuurslid
van de Ned. Advocaten-Vereenjging.
UIT NED. OOST-INDIE.
DE SUIKERVERKOOPEN.
SOERABAJA. 19 Sept. (Aneta). Het Soe-
rabajaasch Handelsblad verneemt, dat alle
suiker-belanghebbenden, zoowel de produ
centen als de exporteurs, zich ln de
op 21 dezer te Batavia te houden vergade
ring zullen uitspreken voor verlaging van
de hoofdbasis van de suikerverkoopen van
Amsterdam naar Soerabaja. Als eindresul
taat van de vergadering wordt verwacht
een combinatie uit 5 voorstellen, n.l. die
van den president-directeur van de Ja-
vaasche Bank en voorzitter van de Beniso,
de Ned.-Ind. Landbouwmij., het Oeitjong-
Ham-concern en de regeerlng.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De ontwapening -von Hoesch gaat
naar Londen.
De Engelsche regeering heeft een uit
voerige verklaring gepubliceerd, waarin
zij, na te hebben verzekerd dat zij alles
in bet werk stelt teneinde de ontwape
ning en het economisch herstel te bevor
deren, haar standpunt ten opzichte van
den Duitschen eisch van gelijkgerechtigd
heid op het gebied der bewapening uit
eenzet.
Met het oog op de aanstaande Econo
mische Wereldconferentie, de groote con
cessies op het gebied der herstelkwestie
en de huidige economische behoeften acht
zij het zeer ongelukkig, ongelegen en on
verstandig, dat Duitschland juist thans
zijn eisch aan de orde heeft gesteld. Ju
ridisch is de situatie aldus, dat Hoofd
stuk V van het Verdrag van Versailles
nog bindend is en slechts door een alge
meene overeenkomst buiten werking kan
worden gesteld. Duitschland's standpunt
is onjuist, dat door het al of niet tot stand
komen van een ontwapenlngs-conventie
Hoofdstuk V. van het Verdrag van Ver
sailles zou komen te vervallen omdat de
andere mogendheden hun beloften niet
zouden zijn nagekomen. Ook staat het
niet vast, dat de methode, volgens welke
de Dultsche ontwapening is voltrokken,
ook op de andere mogendheden moet wor
den toegepast.
Engeland is echter van meening, dat
de Duitsche eisch weliswaar niet juridisch
uit de vredesverdragen kan worden afge
leid, doch in de eerste plaats een eisch
moet zijn van op het juiste peil brengen
der bewapeningen, aangezien de ontwape
ning van Duitschland een voorlooper zou
zijn voor de ontwapening der andere mo
gendheden. Engeland heeft reeds in hooge
mate ontwapend. De Engelsche regeering
komt dan ook tot het volgende voorstel.
Zij ziet als taak der Ontwapeningscon
ferentie het kader van een ontwapenings
overeenkomst te scheppen, gebaseerd op
den grondslag, dat iedere staat in over
eenstemming met andere staten een be
grenzing aanvaardt, die hij zichzelf vrij
willig oplegt, en wel als deel van een we-
derzijdsche overeenkomst met de andere
staten, die deze overeenkomst ondertee
kenen. Het resultaat van deze overeen
stemming zal in ieder geval geen verschil
ln „status" zijn. Ieders bewapening zal
door dezelfde methode onder controle
staan. De reeds bestaande begrenzingen,
zooals de Vredesverdragen en de Vioolver-
dragen van Washington en Londen, zul
len, voor zoover ze niet door wederzijd-
sche overeenkomsten gewijzigd worden,
weer in de nieuwe, vrijwillige en alles-om-
vattende overeenkomst, waarover men
gaat onderhandelen, opgenomen worden.
De laatstgenoemde overeenkomst zal het
document zijn, waarin de directe ver
plichtingen zijn vastgelegd voor allen.
Deze opvatting van doel en werkwijze
der Ontwapenings-conferentie geeft naai
de meening van de Bngelsche regeering
een antwoord op de kwestie van den „sta
tus", die ln de mededeeling van de Duit
sche regeering van 29 Aug. j.l. is opge
worpen.
De Engelsche nota besluit met de op
merking, dat het doel niet door een
scherpe provocatie of door niet deel te
nemen aan de Ontwapeningsconferentie,
doch slechts door geduldige onderhande
lingen tijdens het verloop eener confe
rentie bereikt zal kunnen worden.
De Belgische afgevaardigde bij den Vol
kenbond, Henri Rollin, verklaart in de
„Peuple", dat hij zonder voorbehoud den
Duitschen eisch tot gelijkgerechtigdheid
erkent. De geallieerde mogendheden zijn
.verplicht, de maatregelen, wier doorvoe
ring zijvan anderen verlangen, ook op
zichzelf toe te passen.
In Amerika en Engeland heeft deze ver
klaring een goede pers.
Henderson verklaarde dat het bureau der
conferentie zich dadelijk met de zaak zal
bezighouden.
Het feit, dat de Duitsche regeering ln
haar schriftelijke mededeeling vaststelt,
dat zij de conferentie met groote belang
stelling volgt en haar houding later van
de werkzaamheden der conferentie laat af
hangen, bewijst, dat de deur nog niet ge
heel gesloten is.
Voortgaande verklaarde Henderson, dat
onmiddellijk ontwapeningsplannen moeten
worden geformuleerd ln overeenstemming
met de besluiten van de hoofdcommissie.
Iedere vertraging zou verwikkelingen kun
nen veroorzaken en een zeer ongunstigen
invloed kunnen uitoefenen op een mogelijk
resultaat, Dat zou niet alleen een teleur
stelling zijn, maar ongetwijfeld een ern
stige situatie voor Europa en de geheele
wereld scheppen. WIJ komen nu aan het
punt waar de wegen zich scheiden. De toe
komst der menschheid hangt in hooge
mate af van de beslissing, welken weg de
menschheid zal inslaan: Ontwapening en
veiligheid of stijgende bewapeningen, stij
gende onzekerheid en stijgend oorlogsge
vaar.
In een onderhoud tusschen den Duit
schen geaznt te Parijs Von Hoesch en Mi
nister-president Herriot heeft de laatste
aan de hand van de Fransche antwoord
nota er op gewezen, dat Frankrijk de deur
voor verdere onderhandelingen zeker niet
heeft dichtgeslagen. Immers in meerdere
zinswendingen van de nota was duidelijk
de bedoeling van de Fransche regeering te
herkennen om met Duitschland op een ge
schikte plaats en in geschikten vorm over
de Duitsche wenschen te onderhandelen.
Deze verklaring van den minister-president
vormen een scherpe tegenstelling met de
woorden die men in parlementaire kringen
aan Herriot in den mond heeft gelegd. De
Matin" schrijft in dit verband o.a. dat
Herriot in de buitenlandsehe commissie de
nadruk heeft gelegd op de tegemoetkomen
de houding van Frankrijk inzake de ont
wapening. Wanneer de Ontwapeningscon
ferentie ondanks dit alles niet in ieder op
zicht het gewenschte resultaat zal opleve
ren, dan kan Frankrijk daarvoor zeker niet
verantwoordelijk worden gesteld. In het
probleem van de Duitsche gelijkgerechtigd
heid is de houding van Frankrijk steeds
dezelfde geweest, Herriot heeft steeds af
wijzend geantwoord en er den nadruk op
gelegd dat deze eischen in tegenspraak
zijn met den geest der verdragen. Hij heeft
nooit onderhandelingen gevoerd en zou
zich nooit met onderhandelingen inlaten
die niet overeenkomen met de woorden
van de verdragen. Met de kwestie van de
Duitsche geheime bewapening heeft hij
zich volledig beziggehouden.
Eenige der acten die daarover voorhan
den waren heeft hij reeds aan Engeland
medegedeeld en hij kan zeggen dat de in
houd van die acten een sterke Indruk heeft
gemaakt op degenen die daarvan hebben
kennis genomen. Hij zou in het bezit zijn
van berichten over herstel van oorlogsma
teriaal. Hij behoudt zich voor om de acten
te gelegener tijd mede te deelen aan de
mogendheden die het Volkenbondspact
hebben onderteekend en om te vragen om
internationaal onderzoek van de gebeur
tenissen in strijd met het verdrag.
Gistermiddag heeft Von Hoesch de ver
tegenwoordigers van de Duitsche pers te
Parijs ontvangen om hun zijn overplaat
sing naar Londen mede te deelen. Hij zal
eerst met verlof naar Duitschland gaan en
bij zijn terugkomst zijn terugroepingsbrief
overhandigen.
In de persconferentie gaf Von Hoesch
een kort overzicht van zijn werkzaamheid
te Parijs en leidde met een paar woorden
zijn ^opvolger in.
Het onderhoud met Herriot had in de
eerste plaats ten doel Herriot over de ge
zantenwisseling in te lichten.
ALBANIË.
Terroristen veroordeeld.
Uit Tirana wordt gemeld dat het dood
vonnis is geveld over 7 leden eeneap ge
heime organisatie, die door terroristische
daden de regeering ten val wilde brengen.
Tien anderen werden tezamen tot 101 jaar
gevangenisstraf veroordeeld; zeventien ke-
gen 5 jaar, twee 3 jaar en veertien werden
vrijgesproken. De rechtbank heeft de ver
oordeelden voor gratie bij den koning
aanbevolen.
DUITSCHLAND.
6 Nov. Rijksdagverkiezing - Nieuwe partij
gesticht - Voor wijziging der grondwet
van Weimar.
De regeering heeft 6 November vastge
steld als datum voor de Rijksdagverkiezin
gen. Dit is betrekkelijk nog een verrassing
daar niet was gerekend op een zoo spoe
dige beslissing door de regeerlng.
De politieke beteekenls van het kabi
netsbesluit is daarin te zien, dat het zon
der twijfel zal bij dragen tot de binnen-
landsche pacificatie. In elk geval zijn de
geruchten over uitstel der verkiezingen
daarmee van de baan. Alleen is er de
restrictie dat de verkiezingen slechts dan
plaats kunnen vinden, wanneer de voor
waarde. die de minister van binnenland-
sche zaken von Gayl voor de pers uiteen
gezet heeft, nl. dat orde en rust gehand
haafd blijven, vervuld is.
De verkiezingscampagne zal dus onver
wijld aanvangen voor zoover daarvoor
nog geld disponibel is!
Berlijn werd reeds verrast door een op
roep tot stichting van een „Deutsche
Praesidialpartel". De oproep was aan alle
zullen aangeplakt. De nieuwe partij wil
Duitsche mannen en vrouwen verzamelen
om de vlag van Von Hindenburg en hulp
brengen aan een regeering. die onafhan
kelijk van de partijen aan den natlonalen
opbouw kan werken. De regeerlng von
Papen mag in haar strijd niet alleen wor
den gelaten.
Ter bevoegder plaatse werd evenwel
verklaard, dat de Rijksregeering niets met
deze partij te maken heeft.
Te Brunswijk hield Strasser een van
zijn welbekende redevoeringen, dat het
Nationaal-sociallsme zich niet van de
macht zal laten berooven.
De Commissie tot bescherming van de
rechten van het Parlement is thans voor
Donderdag a.s. bijeengeroepen. Op de
agenda staat het onderzoek naar de ge
beurtenissen in de tweede zitting van den
Rijksdag op Maandag 12 September. Of in
deze bijeenkomst reeds een getuigenver
hoor zal plaats hebben, staat nog niet
vast. In ieder geval staat zoo'n verhoor
niet op de agenda.
Morgen heeft de reeds aangekondigde
conferentie van de Ministers van Finan
ciën van de landen plaats. De conferentie
zal zich bezig houden met het economisch
program van de Rijksregeering.
De voorzitter van de Beiersche Volks
partij staatsraad Schaeffer heeft in een
congres van Beiersch-patriotische boeren
partijen te Tuntenhausen een rede gehou
den, waarin hij verklaarde, dat de Beier
sche Volkspartij bereid was geweest, elk
kabinet te steunen, dat het vertrouwen
kon geven, geen poging te doen tot 'n
staatsgreep of geen partij-dictatuur te
willen uitoefenen. De nieuwe noodverorde
ning gaf geen enkele waarborg en de
Rijksregeering had door haar optreden
vooral de revolutionnaire groepen een
machtig wapen in de hand gegeven, zoodat
het geen verbazing wekt, dat vooral de
communisten met nieuwe hoop de Rijks
dagverkiezingen tegemoet zien. De strijd
om de grondwet moet echter in een rustige
sfeer gebracht worden. Niemand zal ont
kennen, dat deze grondwet ziek is doch
slechte in verstandige samenwerking
mogen de noodige veranderingen aange
bracht worden. Van alle wetgevende mach
ten staat nog slechte de Rijksraad onaan
getast in zijn autoriteit. De Duitsche lan
den zouden een historische daad kunnen
doen door den weg voor te bereiden tot
grondwetsherziening, waardoor de wetge
vende lichamen weei tot werken in staat
zouden zijn, het rijk nieuwe grondslagen
en vrede met de landen zou krijgen. Men
moet het rijk geven wat het rijk toekomt,
maar er dient een einde te komen aan het
onzalige bureau-centralisme van Berlijn
en de landen dienen hun eigen bevoegd
heden weer terug te krijgen Schaeffer
sprak als zijn vurigen wensch uit, dat
Beieren hiertoe den stoot zou mogen
geven.
De speciale rechtbank te Altona, heeft
de S.A.-leden Koehn en Suehl tot twee
jaar tuchthuisstraf en Baumann tot I
jaar en 6 maanden veroordeeld. Twintig
beklaagden worden veroordeeld tot gevan
genisstraffen van 3 tot 8 maaifcten, terwijl
negen werden vrijgesproken.
Aanleiding tot dit proces zijn de bloedi
ge boteingen. die zich op 25 Juli van dit
jaar na een vergaderng van het IJzeren
Front t-e Friedrichskoog hebben afgespeeld
en waarbij een persoon was gedood en
verscheidenen zwaar gewond.
RECLAME.
keeren weer terug na het gebruik van
Mijnhardt's Zenuwtabletten
Glazen Buisje 15 ct.
Bij Apoth. en Drogisten.
6553
FRANKRIJK.
Regeering en parlement.
Ook de Senaat heeft met groote meerder,
heid de conversie-voorstellen aangenomen
n.1. met 291 tegen 9 stemmen.
In de Kamer stelde Franklin Bouillon
de regeering de volgende vragen:
Wanneer zullen wij het algemeene plan
der financieele hervorming bespreken?
Waar en wanneer zal het debat plaats
vinden over de buitenlandsehe politiek,
waarvan al het andere afhangt
Ook Léon Blum verzocht ae regeering
zoo spoedig mogelijk het plan der finan
cieele hervorming aan de Kamer voor te
leggen.
Hierop antwoordde de premier Herriot;
Wij zullen ons best doen, het financieel
hervormingsplan binnenkort ter behandeling
aan de financieele Kamercommissie te doen
toekomen.
Wat de buitenlandsehe politiek betreft,
ik ben het ermede eens, dat de wensch
der afgevaardigden volkomen rechtvaar
dig is.
Het zal mij een groot genoegen zijn
mij over dit onderwerp te kunnen uiten,
want ik ben voorstander van een zooveel
mogelijk open politiek. Dat is de grond-
slag waar ik van uit ga.
Ik neem dus de afspraak aan met de
afgevaardigden Franklin Bouillon en Léon
Blum, deze beide kwesties te behandelen,
zocdra wij het Parlement kunnen bijeen
roepen.
Vermoedelijk is die in November. In
de commissie van buitenl. zaken gaf Herriot
reeds een korte verklaring over de loó-
pende kwesties. Nieuws kwam daarbij niet
op het tapijt.
ZWEDEN.
De Rijksdagverkiezingen
Het resultaat der Rijksdagverkiezingen,
was dat de conservatieven 58 zetels behaal
den, de boerenbond 36, liberalen 4, vrijzin
nige Volkspartij 20. Sociaal Democraten
104, Zweedsch Communisten 6 en interna
tionale communisten 2.
De afgetreden Tweede Kamer, die in '28
gekozen werd, bestond uit 73 conservatie
ven, 27 agrariërs, 4 liberalen, 28 leden van
de volkspartij 90 sociaal-democraten en
8 communisten
Volgens de Dagens Nyheter zal het
kabinet heden aftreden.
Naar men zich herinnert heeft 4e
minister-president aangekondigd, dat het
kabinet onmiddellijk na de verkiezingen
zal aftreden.
CHINA.
De Nationale Treurdag over Mandsjoerije.
Gisteren waren ter gelegenheid van den
Nationalen Treurdag, die in verband met
de bezetting van Mandsjoerije door Japan
in China werd gehouden, op alle open
bare en op vele particuliere gebouwen
de met rouwfloers omwonden vlaggen half-
stoks geheschen. In vele openbare ver
gaderingen riepen de leiders der Kwo
Min Tang het volk oip tot den strijd tegen
het Japansche imperialisme. In de Japansche
concessies waren de versterkte patrouilles
bijzonder waakzaam. Niettemin is het In
eenige steden tot incidenten gekomen. Te
Hankau werden bij een Chineesche demon
stratie acht Japanners gewond. De Chi
neesche politie wist echter erger te voor
komen. Nabij Hankau werd op een Japansch
warenhuis een bomaanslag gepleegd, waar
bij twee Japanners werden gedood.
Officieel wordt medegedeeld, dat Chi
neesche vrijscharen na een gevecht van
eenige uren met Japansohe beschermings-
troepen de kolenmijnen bij Foesjoen hebben
bezet. Er zouden bij het gevecht 55 Ja
pansche soldaten zijn gedood.
Volgens een bericht uit Tsjangtsjoen
verklaarde Tsjasji, de Japansche onder
minister van Buitenlandsehe Zaken, in een
interview met de New York Times, dat
de kwestie der exterritorialiteit in Mants-
joekwo onmiddellijk te berde zal worden
gebracht.
Mantsjoekwo, zeide hij, zal niet zijn een
land, dat openstaat voor de onderdanen
van gelijk welk land, behalve van die
landen, welke Mantsjoekwo erkennen als
onafhankelijken staat.
Dit beteekent, dat de politiek der „open j
deur voor allen" niet bestaat in Mants-
joekwo, behalve voor de onderdanen van
het Japansche Rijk!
VEREENIGDE STATEN.
Stilzwijgende moratoriumverlenging
door de V. S.
Volgens berichten uit Washington is de
secretaris van de schatkist gemachtigd,
niet meer vast te houden aan een verklaring
vóór 15 September van de Europeesche
debiteurlanden, wanneer zij van meening
zijn, hun op 15 December a.s. vervallende
oorlogsschuldverplichtingen niet te kunnen
nakomen.
Uitgesproken:
Th. H. Mol. Zoeterwoude. aan de Vliet.
R.c. mr. J. H. van Laer, cur. mr. E. J.
Spier, Lelden
In de week van 12—17 Sep^mber zijn
in Nederland 102 faillissementen ultge
sproken.