LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Vrijdag 16 September
BUITENLAND.
TELEGRAMMEN.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Dc Ontwapening.
Nu in Dultschland de politieke strijd
eenlgszins tot staan is gekomen, al is het
tijdelijk, wordt meer aandacht besteed aan
de Ontwapeningskwesties. Vooral in Enge-
land wordt dit vraagstuk thans ernstig be
studeerd.
Henderson, de voorzitter van de ontwa
peningsconferentie, heeft gisteren te Lon
den het woord gevoerd op een lunch van
den Natlonalen Vredesraad, Over de kwes
tie van Dultschland en dc overwonnen
landen zelde hij. dat er in de conférentle
zulk een krachtige strooming was ten
gunste van het nemen van onmiddellijke
stappen om aan de Duitsche eischen tege
moet te komen, dat men de volgende week
voort zou gaan met het werk, in het ge
voel dat. met goeden wil en verzoeningsge
zindheid. dit incident met de hulp der con
ferentie opgelost zou kunnen worden in het
voordeel niet alleen van Duitschland en
de overwonnen volkeren, maar ook van
van Europa en de geheele wereld.
Henderson heeft verder nog gezegd, dat
hij nog eerlijk overtuigd was. dat de ont
wapeningsconferentie een positief resul
taat zou opleveren, omdat, wanneer dat
niet gebeurt, immers de volkeren evenals
in 1914 opnieuw tegenover dezelfde ver
schrikkelijke mogelijkheid van oorlog zou
den blijven staan.
Lord Cecil zelde in een rede o.m dat te
gen Dultschlands verlangen om zijn bewa
pening volgens dezelfde beginselen te zien
geregeld als de andere staten niets viel in
te brengen.
Niemand kon de te Parijs geteekende do
cumenten met oprechtheid lezen, zonder
dit te erkennen Dit moest geschieden door
een vermindering der bewapening van de
andere staten gn niet door een uitbreiding
der Duitsche.
De Duitsche rtjksregeering heeft giste
ren betreffende de kwestie der as. zitting
van het bureau der ontwapeningsconferen
tie een brief gericht aan den voorzitter der
conferentie Henderson, die hem heden *e
Genève zal overhandigd worden en dan
vermoedelijk zal worden gepubliceerd.
Nu de ontwapeningsconferentie tot dus
verre geen practlsch resultaat heeft opge
leverd. heeft de rijksregeering, naar de
,,D. A. Z," uit Wllhelmshafen meldt, de
marinewerf aldaar thans opdracht gegeven
te beginnen met den bouw van pantser
kruiser C. De termijn is vastgesteld op vier
Jaar.
De Internationale Mijnwerkersconferen
tie te Londen, heeft een motie aangeno
men ten gunste van een internationale
regeling van de productie, staatscontrole
en ratificatie van de overeenkomst van
Genève inzake de werktijden.
Op 1 December zal in alle landen een
speciale propagandadag worden georgani
seerd en het internationale Bureau van
den Arbeid wordt uitgenoodigd, een confe
rentie der regeeringen bijeen te roepen.
DUITSCHLAND.
De politieke strijd - Aanvulling der
arbeidsverordening - Berlijn en de
werkloozen.
De vroegere voorzitter van den Rijksdag
Loebe, die thans voorzitter is van de
commissie tot verdediging der rechten van
de Volksvertegenwoordiging, heeft zich ln
deze eigenschap gisterochtend in verbin
ding gesteld met den Rijkskanselier von
Papen.
Het onderwerp van het gesprek zou het
besluit zijn geweest, Woensdag door een
nat.-socielistisch-communlstlscne meerder
heid in deze commissie genomen, om den
Rijkskanselier en andere leden der regee
ring voor een commissie van onderzoek te
dagvaarden.
De dagvaarding der commissie zal ge
richt worden aan de ministers, in hun
eigenschap van Staatsburgers, om verhoord
te worden over feiten, niet om hun hou
ding te verklaren ten aanzien van politieke
kwesties.
In soc-democratische kringen spreekt
men tegen dat de partijen, die de benoe
ming der commissie van onderzoek niet
hebben goedgekeurd, d.l. de sociaal-demo-
cratien. het Centrum, de Beiersche Volks
partij en de Duitsch-nationalen, geen deel
zouden nemen aan de verdere besprekin
gen en dat Loebe ook het voorzitterschap
niet zou waarnemen
Deze mededeeling is, wat de sociaal-de
mocratie aangaat, een verzinsel. De soc.-
democratie heeft weliswaar deze enquete
overbodig genoemd, zij zal echter haar
toekomstige houding in de commissie laten
afhangen van die. welke de natlonaal-so-
clallstische en communistische meerder
heid zal aannemen.
Gisteravond is in het Sportpaleis te Ber-
derlng gehouden, waarin o.a Rijksdagpre
sident Ooerlng gesproken heeft. Goering
heeft daar oa. gezegd: De regeering wilde
het groote wantrouwen van den Rijksdag
voor het volk geheim houden. Toen de
rijkskanselier met de roode portefeuille
verscheen, was het mijn plicht het prestige
van de Duitsche volksvertegenwoordiging te
handhaven en dat heb ik gedaan. Ik heb
de stemming laten beginnen en gedurende
een stemming krijgt ook een Von Papen
het woord niet, want op een presidentszetel
zat niet een marxist, maar een nationaal-
soclallst. Het gaat hier. aldus Goering ver
der niet om een conflict tusschen Rijks
dag en rijksregeering maar om een oon-
fliot tusschen de jonkerskliek en het Duit
sche volk. t
Het bestuur der Duitsche Centrumspartij
is gisteren in het gebouw van den rijksdag
in vergadering bijeengekomen. Aan de
zitting werd eveneens deelgenomen door
de leden van de Centrumsfractie van den
zoo Juist ontbonden rijksdag, terwijl partij
voorzitter dr Kaas, ondanks zijn ge
schokte gezondheid, het openingswoord
sprak, waarin hij o.m. zeide, dat op het
oogenbük dat de rijksdag „dreigde" een
tot werken in staat zijnde meerderheid te
vormen, het kablnet-Von Papen hem als
vijand beschouwde
De waarnemend voorzitter der partij dr.
Joos. verklaarde, dat het bij de besprekin
gen tusschen Centrum. Beiersche volks
partij en nationaal-socialisten er om ging
RECLAME.
6329
de mogelijkheden te vormen voor een re
geering welke op een partijmeerderheid
berust, het vertrouwen van het volk bezit
en de volkomen handhaving van de
grondwet kon garandeeren. De gedachte
een eenzijdig partijkabinet te vormen
heeft niet voorgezeten In tegendeel. We
hebben naar een oplossing gezocht welke
een krachtige staatsleiding mogelijk zou
maken.
Ons doel zou te bereiken zijn geweest
bij goeden wil van allen. Ons doel zou ook
bereikt zijn, indien de regeering er zich
voor zou hebben geïnteresseerd. Zij deed
evenwel het tegendeel. Terwijl de rijks
kanselier zijn eigen tot mislukking ge
doemde poging de nationaal-socialisten
te bewegen tot zijn kabinet toe te treden
voortzette, trachtte hij het Centrum tegen
de nationaal-socialisten en de nationaal-
socialisten tegen het Centrum op te zetten.
Voor de verkiezingen was de heer von
Papen de laatste jaren steeds voorstander
van een toenadering tusschen nationaal-
socialisten en Centrum. Een accoord tus
schen rijkspresident en rijksdag had tot
stand kunnen komen, Indien de rijksregee
ring zich er niet tegen had verzet.
Nopens het economische program der
regeering hebben wij onzen gegronden
twijfel Werkverschaffing is zeer zeker
geen reactie, doch het is zeer zeker reac-
tionnair, Indien men subsidieert zonder
feitelijk werk te verschaffen, dat men
belooft.
Dingeldey, de leider der Duitsche Volks
partij heeft het woord gevoerd voor een
vergadering van vertrouwensmannen uit
de Berlijnsche partij. Hij ging in op de
jongste politieke gebeurtenissen, om daar
na de houding van zijn partij tegenover de
Rijksregeering en haar maatregelen te be
spreken. Met instemming begroet de
Duitsche Volkspartij de pogingen van de
regeering, om aan de economische wan
toestand en aan de werkloosheid een eind
te maken, die in tegenstelling tot vroeger
zouden worden ingeleid door een weer op
gang brengen van de productie. Des te
meer ls het te betreuren, dat de politieke
ontwikkeling, die leidde tot de ontbinding
van den Rijksdag, die economische maat
regelen zou kunnen verhinderen. Uit de
gebeurtenissen van den laatsten tijd is
gebleken, dat het partijwezen, zooals het
in den Rijksdag bestond, niet de zelfstan
digheid en den moed had. hervormingen
in Duitschland aan te brengen, die voor
het opbouwen van een krachtigen staat
noodig zijn.
De Duitsche Volkspartij steunt eenstem
mig de gedachte van een regeering boven
de partijen, die het vertrouwen van den
Rijkspresident heeft en die met sterke
hand leiding moet geven op den weg der
hervorming. Derhalve vraagt de partij
voor de volgende verkiezingen het steunen
van deze politiek met behoud van de
bijzondere beginselen der partijen den
gemeenschappeiijken opmarsch van alle
partijen, die zich achter het kabinet heb
ben gesteld en het verder willen steunen.
Het partijbestuur heeft zich eenstemmig
uitgesproken voor het vormen van zoo'n
nationaal verklezingsblok en verwacht,
dat deze oproep in het geheele vaderland
een blijden weerklank moge hebben.
Gisteren is de verordening van den rijks
minister van arbeid verschenen voor de
uitvoering en aanvulling van de bepalin
gen uit de verordening ter vermeerdering
en tot behoud van de werkgelegenheid van
6 September. Deze verordening bevat eeni-
ge belangrijke aanvullende bepalingen. In
de eerste plaats zal de berekening van het
aantal arbeiders in een bedrijf geschieden
op grond van de 40-urige werkweek. Ver
meerdering van het aantal arbeiders, die
bereikt wordt alleen door verkorting van
den werktijd tot 40 uur per week zal dien
tengevolge niet in aanmerking komen. Om
gekeerd wordt aan werkgevers, die in de
maanden Juli en Augustus gemiddeld
minder dan 36 uur per week lieten werken,
het aantal werkelijk nieuw aangestelde
arbeiders extra in rekening gebracht. Door
het bovenstaande wordt de onrechtvaar
digheid vermeden, dat werkgevers, die reeds
vroeger hun arbeid over een grooter aantal
menschen verdeeld hebben, achtergesteld
zouden worden bij degenen, die door ver
mindering van hun personeel een werk
week van 48 uur hebben kunnen hand
haven.
Ook wordt vermeden, dat de verdiensten
der aanwezige arbeiders, die door verkor
ting van den arbeidstijd natuurlijk reeds
verminderd worden, bovendien nog op
grond van de verordening ten aanzien van
de contractloonen verminderd worden. Een
gevallen Intreden, waarin een bedrijf zoo-
dergelijke dubbele korting zou alleen in die
veel nieuwe arbeiders aanstelde, dat daar
door niet alleen de korting van den werk
tijd werd gecompenseerd, maar bovendien
een toeneming van werkgelegenheid in
trad. Hiermede is ook het gevaar voorko
men. dat tengevolge van verkorting van
den arbeidstijd, ondanks vermeerdering
van het totaal bedrag aan loonen intreedt.
De Berlijnsche gemeenteraad heeft met
de stemmen der voorstellers, de sociaal-de
mocraten en de nationaal-socialisten een
communistisch voorstel aangenomen, waar
bij alle werkloozen en hun familieleden op
kosten der stad gratis middagmaaltijden
zullen ontvangen. Het totaal aantal werk
loozen bedroeg per 1 September 586.000
personen.
t
De 59-jarige communist. Karl Berger, is
wegens poging tot doodslag, door de bijzon
dere rechtbank te Berlijn veroordeeld tot
10 jaar tuchthuisstraf.
FRANKRIJK.
Herriot naar Spanje.
Naar de .Temps" meldt, zal minister
president Herriot Ingevolge een ultnoodl-
ging van de Spaansehe regeering een korte
reis naar Spanje maken Het tijdstip voor
zijn vertrek ls nog niet vastgesteld doch
zal. naar in de omgeving van den premier
wordt verklamvt in de eerste helft van
October vallen De te Madrid verschijnen
de „El Heraldo" meldt dat Herriot op 3 of
4 October in Spanje zal aankomen.
ENGELAND.
Tegen de Valera's politjek.
Gandhi's hongerstaking.
Gisteren is te Dublin een groote ver
gadering van boeren en belastingbetalers
gehouden om te protesteeren tegen de Va
lera's politiek jegens Engeland. Er zijn
drie resoluties met bijna algemeene stem
men aangenomen In de eerste wordt de
Valera's politiek veroordeeld, omdat zij
heeft geleid tot het verlies van de Engel-
sche markt voor Iersche landbouwproduc
ten. In de tweede wordt vastgesteld, dat de
boeren geen belasting kunnen betalen zoo
lang normale condities van afzet voor
hun producten niet zullen zijn terugge
keerd. In de laatste wordt gezegd, dat het
land door de Valera's politiek verarmt en
den ondergang tegemoet gaat en de in-
landsche markten nooit tot bloei komen
door voortzetting van die politiek.
Volgens een bericht uit Londen ls beslo
ten Gandhi dadelijk naar zijn particuliere
woning over te brengen, zoodra hij zijn
voedselweigerlng begint. Hem zal verboden
worden zijn woning te verlaten.
Naar de radiografische dienst uit Lon
den mededeelt is bovenstaand besluit ge
vallen op het departement voor Britsch-
Indie en is het opgenomen in een commu
niqué, dat door het departement is ver
strekt en waarin ook nog is uiteengezet,
dat uit de correspondentie tusschen
Gandhi en MacDonald blijkt, dat het plan
van den mahatma om te vasten niet be
doeld is als protest tegen zijn gevangen
houding. noch tegen de maatregelen van
de Brltsche regeering tegen de burgerlijke
ongehoorzaamheid, maar niet anders ls
dan een principe dat niet in betrekking
staat met de beweging van burgerlijke on
gehoorzaamheid.
Gandhi zal het aan zichzelf te wijten
hebben, dat strengere maatregelen dan
hulsarrest tegen hem genomen worden,
wanneer hij tijdens zijn hongerkuur zich
schuldig zou maken aan actie tegen de re
geering of tegen de handhaving van wet
en orde.
RUSLAND.
Eiland in IJszee door Rusland geannexeerd
Volgens„Morgenbladet" heeft Rusland
het eiland Victoria, gelegen ten O. van het
Witte Eiland, waarop overblijfselen van
Andree gevonden werden, geannexeerd.
Het eiland was in 1898 door Noorsche
visschers ontdekt en in gebruik als Noorsch
visscherij-station. Officieel is het nooit
door Noorwegen geoccupeerd maar een
IJszeereeder uit Aalesund heeft er aan
spraak op gemaakt als particulier eigen
dom. Het eenige huis op het eiland iÉ
gebouwd door de expeditie van Gunnar
Hom uit 1930. Het vaarwater om het
eiland heen is vol wasrussen; het eiland
zelf heeft geen waarde behalve als haven.
„Morgenbladet" wijst er op dat de Rus
sische annexatie vermoedelijk hiermee
verband houdt dat het eiland binnen den
Russischen zgn. Poolsector ligt. Deze
sector-theorie is niet door het volkenrecht
erkend zoodat de annexatie een onwelwil
lende handeling is tegenover het land dat
het eiland ontdekte en gebruikt hee^t. Te
verwachten is dat de russen het gebied
van het eiland binnen een grens van 12
mijl als Russisch zullen verklaren ten
nadeele van de Noorsche jagers en
visschers.
7UID-AMERIKA.
De toestand in Chili.
De nieuwe president van Chili, generaal
Blanche, die de aristocraat onder de sol
daten wordt genoemd, heeft een nieuw
kabinet gevormd. Gisteren heeft hij met
dr. Davila een vrij langdurig onderhoud
gehad
De regeeringsstrijdkrachten hebben de
contra-revolutionnaire beweging van den
commandant van het vliegerscorps. Merino
onderdrukt. Woensdag was Merino tenge
volge van een verschil van meening met
generaal Blanche met 70 militaire vlieg
tuigen verdwenen. Spoedig bleek dat hij te
Ovalle was en vandaar uit een luchtaan
val op de hoofdstad voorbereidde De re
geering liet direct alle vliegterreinen be
zetten en de zich ln de nabijheid bevinden-
dende benzinetanks vernietigen ten einde
het Merino onmogelijk te maken brandstof
te laten bijvullen. Ten slotte werden alle
vliegtuigen veroverd. Drie vliegers werden
gedood. In Chili heerscht thans vrij alge
meen rust.
Het leger en de vloot staan achter de
regeering.
o
VEREEN1GDE STATEN.
Hoover op verkiezingscampagne.
Besluiten van het Amerik. Legioen.
Hoezeer de republikeinen verontrust zijn
door het succes der democraten in Maine,
blijkt uit het volgende: President Hoover
heeft besloten het Witte Huls te verlaten
en naar het voorbeeld van zijn tegenstan
der Roosevelt, een persoonlijke tournee in
het Oosten en onder de farmers van het
Midden-Westen te ondernemen.
De dagbladconcerns van Hearst en Scrip-
po Howard ondersteunen zijn tegenstan
der en daar zij juist in het Westen sterk
verbreid ziin, voelen Hoover en zijn partij
gangers de noodzakelijkheid van een direct
contact met deze districten.
De nationale conventie van het Ameri-
kaansch legioen heeft, zooals verwacht
werd. met 1227—109 stemmen een motie
aangenomen, waarin de onmiddellijke uit-
keering van de vergoeding aan oudstrij
ders van de regeering wordt geëischt. Hoo
ver is zooals bekend tegen dezen eisch.
Voorts werd met 1144133 stemmen een
motie aangenomen voor afschaffing van
het drankverbod.
DE ONTWAPENING.
GENEVE, 16 Sept. (V.D.) De Russische
volkscommissaris in Buitenl. Zaken Litwl-
nof heeft den secretaris-generaal van den
Volkenbond medegedeeld dat hij persoon
lijk de vergadering van het bureau der
ontwapeningsconferentie zal bijwonen.
Voorloopig zal de Sovjet Unie echter geen
gedelegeerden naar de zittingen der tech
nische commissle's zenden.
GENEVE. 16 Sept. fV.-D.) Het met
groote spanning verwachtte schrijven van
de Duitsche Rijksregeering aan de voor
zitter der Ontwapeningsconferentie Hen
derson, is hedenmorgen door den Duit-
schen consul-generaal aan den Directeur
van de Ontwapeningsafdeeling van het
Volkenbondssecretariaat overhandigd. De
Rijksregeering deelt mede, dat Duitsch
land op de 21 September a.s.„. bijeenko
mende zitting van het Bureau der Ont
wapeningsconferentie niet vertegenwoor
digd zal zijn. De motiveering van dit be
sluit komt overeen met de verklaringen in
de Duitsche nota aan Frankrijk over de
gelijkgerechtigheidskwestie. De inhoud van
het Duitsche schrijven wordt hedenavond
gepubliceerd.
DE DUITSCHE GEZANTEN.
BERLIJN, 16 Sept. (Wolff.) De bladen
weten te melden, dat binnenkort verande
ringen zullen komen in de bezetting van
eenige buitenlandsche diplomatieke pos
ten. Zoo zou de Duitsche gezant te Rome
vervangen worden door den vroegeren ge
zant te Belgrado. De gezant te Parijs, von
Hoesch. zou de plaats innemen van den
vroegeren gezant te Londen, von Neu-
rath, die thans rijksminister van buiten
landsche zaken is. Als opvolger van von
Hoesch te Parijs wordt genoemd de „Mi-
nisterialdirektor" in het ministerie van
buitenlandsche zaken, Koester.
DE POLITIEKE STRIJD IN
DUITSCHLAND.
MUENCHEN, 16 Sept. (Wolff) In
een gisteravond alhier gehouden vergade
ring van S. A. en S. S. voerde Adolf
Hitler het woord. Hij deed een feilen aan
val op de regeering Von Papen en de
Dultsch-Nationalen. Hij verheugde zich,
dat er wederom verkiezingen zouden wor
den gehouden, daar elke verkiezing meer
aanhangers had bezorgd en hem de over
winning nader had gebracht.
OLDENBURG, 16 Sept. (Wolff) De
Nationaal-Socialistische regeering heeft
een verordening uitgevaardigd, waarbij
voor alle ambtenaren van den staat Ol
denburg en van de gemeenten op 1 Oct.
a.s. een salarisverlaging zal Intreden. De
salarissen der Nat.-Socialistische minis
ters worden met drie procent verlaagd.
VLIEGTUIG VERONGELUKT?
GORLESTON (Norfolk), 16 September,
(Reuter). Door een reddingsboot en sleep-
booten wordt gezocht naar een vliegtuig,
dat in zee gestort zou zijn. Het toestel is
waargenomen door een lichtschip, onge
veer op een mijl van de kust, en de kapi
tein van dit lichtschip verklaarde de ma
chine op het water te hebben zien neer
strijken.
Tot dusver ls geen spoor ontdekt en de
identiteit van het toestel is nog niet vast
gesteld. Het ministerie van luchtvaart
verklaart geen berichten te hebben over
het missen van een vliegtuig.
CHINA.
De erkenning van Mantsjoekwo.
Tegelijk met de erkenning van de onaf
hankelijkheid van Mantsjoerije heeft de
Japansche regeering door bemiddeling van
de Japansche gezanten aan de groote
mogendheden een communiqué overhan
digd. waarin ter verklalng van de erken
ning gewezen wordt op de anarchie, die
reeds jaren in China heerscht en de
onmogelijkheid voor eenige Chineesche
regeering om het gezag in Mantsjoerije uit
te oefenen. Het bandietenwezen heeft de
Chineesche regeering evenmin kunnen
beteugelen en dat is ten slotte zoo sterk
geworden, dat de levensbelangen die Japan
in Mantsjoerije heeft, ernstig gevaar be
gonnen te loopen. Toen de Japansche
regeering bovendien de overtuiging kreeg,
dat de stichting van den afzonderlijken
Mantsjoerijschen staat geschiedde door de
vrije wilsuiting van de groote meerderheid
der bewoners, heeft zy niet langer met de
erkenning gewacht. In de nota wordt ten
slotte verzekerd, dat het beginsel van de
open deur volkomen in den nlewen staat
zal gehandhaafd blijven.
De erkenntg houdt voorts in, dat Mants
joekwo de openbare en particuliere rech
ten en belangen van Japan in Mantsjoerije
krachtens de Chineesch-Japansche ver
dragen bestaande, zal moeten bevestigen
en eerbiedigen en dat belde verdragslui
tenden aannemen om samen te werken
voor de handhaving van de nationale
veiligheid in Mantsjoerije.
Aangezien 18 September in China als
treurdag, in verband met de bezetting van
Mantsjoerije, wordt doorgebracht, vreest
men in Japansche politieke kringen, dat
deze dag niet rustig zal verloopen, in het
bijzonder met het oog op de erkenning van
Mantsjperije door Japan. De Japansche
minister van Buitenlandsche Zaken, graaf
Oesjlda, heeft de Chineesche regeering
telegrafisch verzocht bijzondere maatrege
len te willen nemen ter bescherming van
de Japansche onderdanen in China. In
geval de Chineesche regeering niet in
staat mocht zijn de noodige maatregelen
staat mocht zijn de noodige maatregelen
te nemen, zal de Japansche regeering den
minister van Oorlog verzoeken met oor
logsschepen troepen te zenden naar
Sjanghai en andere havens.
CHINA EN JAPAN.
WASHINGTON, 16 Sept (in
houding van het departement van h-1
landsche zaken ten aanzien van
nlng van Mandsjoerlje door
„zwijgend afwachten." w
De „Herald Tribune" schrijn
officieele kringen de meening heetst--
het Negen-Mogend heden-Verdra? a
schonden.
Washington zal echter niet hans
voor de Volkenbond een besluit heeft
nomen en zal dan samenwerken met
nève.
GENEVE, 16 Sept. (V. D.) De Jani-
regeering. heeft gisteren door hiij
manenten vertegenwoordiger bij jtn
kenbond. Sawada, den voorzitter van
Volkenbondsraad een schrijven doen
komen, waarin wordt geëischt, de
volkenbondsraad het onderzoek naat
rapport van de Commissie-Lytton zal
stellen totdat de Japansche regeering
aanmerkingen op het verslag zal h-
geformuleerd en een specialen vert-
woordiger naar Genéve zal hebben
zonden. De Japansche regeering ver"
hiervoor minstens een periode van
weken noodig te hebben.
MOEKDEN, 16 Sept. (V.D.). In a
ting op de onderteekening van het
panschMandsjoerijsche verdrag hee
regeering van Mandsjoekwo medeged
dat China met ingang van 25 October
in alle zaken betreffende het dou
wezen, den handel en de scheepvaart
buitenlandsche mogendheid zal w
beschouwd. De rechten der Chine
scheepvaart in de Mandsjoerijsche w
ren en in de Mandsjoerijsche havens
den niet meer erkend. De in- en uitv
rechten worden door Mandsjoerlje
en aan de Chineesche grens zullen do
stations worden opgericht.
DE STRIJD IN ZllID-AMERIKA.
SANTIAGO DE CHILI, 16 Septe
(Reuter). Opnieuw worden zoowel
Paraguay als door Bolivia successen
den strijd in den Gram Chaco
Officiëele berichten der Bolivianën
melden, dat zij het fort Bogado op
Paraguyanen hebben veroverd.
Laatstgenoemden maken melding
de vernietiging van een sterke Bolivk
sche troepenafdeeling. Beide legers
klaren oorlogsmateriaal te hebben b
gemaakt.
o
AARDSCHOKKEN IN AUSTRALIË,
WELLINGTON, 15 Sept. (Reuter),
hevige aardschok heeft het district
borne Wairoa. aan de Hawkes-baai ge
terd. De schade is aanzienlijk, de be
king is zeer beangst, vooral te Fa
waar straten en wegen overvuld zijn
vluchtelingen. Tot nu toe zijn echter
slechts drie personen gewond.
o
LOONSVERLAGING IN HET
SAARGEBIED.
SAARBRUCKEN, 16 Sept. (Reutet
langdurige onderhandelingen tussch'
Fransche mijndirecties in het Saar
en de mijnwerkersbonden hebben tot
resultaat geleid.
De directies maken thans bekend, i
nieuwe loonsverlaging varieerend van
tot 15 procent, zal ingaan.
MOORD TE SOFIA.
SOFIA, 16 Sept. (VX>.). Vanmo
vroeg is te Sofia op straat de h:j
redacteur van het dagblad „Nowo W'
vermoord.
De dader wist, zonder herkend te
den, te ontkomen. Het staat nog niet
of men te doen heeft met een
neming of met een politieke moord
De vermoorde stond in nauwe rel'
met boeren en emigranten in Servië
met de Protogeronisten.
o
EEN GOEDE VONDST.
GELSENKIRCHEN, 16 Sept (Wolff),
een huiszoeking heeft de politie een
heime jeneverstokerij ontdekt, als
instrumenten voor de vervaardiging
valsch geld.
STIJGENDE WERKLOOSHEID
IN ITALIË.
ROME, 16 Sept. (V.D.) Het aantal w
loozen in Italië, dat op 31 Juli j l- v0«
officieele opgave 900.000 bedroeg, was
31 Augustus 1932 gestegen tot r
946.000, waarvan 279.000 werkloozen
dersteuning kregen. Ruim 690.000 wer
zen waren mannen, 257.000 vrouwen.
STADSWIJK DOOR BRAND VER.
OTTAWA, 16 Sept. (V.D.). Door
reusachtigen brand is de geheele za*
wijk van de Canadeesche stad Sprag!'
den staat Ontario vernield. Ruin»
menschen werden dakloos. De mare"
schade bedraagt meer dan een hall
lioen dollar.
BOTSING TUSSCHEN DUIKBOOT t
MIJNENZOEKER.
LONDEN, 16 Sept. (V.-D.) Op deze
plaats waar gerulmen tijd geleden »n
dienten mist de Engelsche duikboota
is gezonken, zijn gisteravond eveneen
een dichten mist de mijnenzoeker
dalk" en de Engelsche duikboot n
met elkaar in botsing gekomen-
vaartuigen werden zwaar bescn -
doch gelukkig bleef de duikboot dra
Er deden zich geen persoonlijke 'Kbei
len voor en niemand aan boord oer
schepen werd zelfs maar gewond.
HET SPOORWEGONGEVAL LN *1G
PARIJS, 16 Sept. (Reuter)
wordt omtrent het spoorwegonge
meld, dat 51 lijken geidentifl'e®jL
den worden. Het aantal
draagt 255. Bovendien worden n»
sonen vermist, die naar men OP
meer levend zullen worden W Lp JU»
de plek waar de verongeluktejLjjiiW
heeft bovendien nog een aatdrs'
plaats gehad. t-1
