Humor uit het Buitenland
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 27 Augu
FINANCIEEL OVERZICHT.
KUNST EN LETTEREN.
VOOR ONZE P0STZ
VERZAMELAAR!
HEVEA'Fiets»*
„Kellner, Ik heb een dozijn oesters besteld eft jë Hebt
er maar elf gebracht."
„Ik dacht dat u niet met dertien aan tafel wou
zijn, meneer." (Lustige Kölner Ztg.)
Handelsreiziger„Heeft u ook Interesse voor zak-
brandblusschers, meneer
De kolonel„Nee. Verdraaid meneer, ik heb nog nooit
brand in mijn zak gehad."
(Humorist).
Beroeps landlooper, tot neerslachtig amateur: .Luister
naar m'n raad, baas. en probeer ergens een oude kinder
wagen op den kop te tikken. Het zal Je een massa moeite
(paren." >r- (Humorist).
Scheepsdoop met een onbreekbare flesch.
(Life).
„O, ik vergat je nog te zeggen dat mijn aanstaande
officier bij de kust-artillerie is." (Judge),
Amerik. speculatiezucht - Toeneming van
de koopkracht als gevolg van Beurshausse
Nieuw consolidatie schema voor de
Amerikaansche spoorwegen - De con
ferentie van Ottawa leidt tot een
verscherpt protectionisme - Groo-
tere belangstelling voor kunst-
zijde-aandeelen - Bevoorrechte
positie der Sumatra-
Tabakscultuur.
Op de New Yorksche beurs gaat het nog
altijd levendig toe. De koersen bewegen
zich wel niet in een voortdurend stijgende
richting, doordien zoo nu en dan winst
nemingen de hausse onderbreken, maar
de stemming blijft uitgesproken vast. Dit
geldt niet alleen voor de aandeelen, doch
ook. en zelfs in nog meerdere mate, voor
de obligatiemarkt. waar de omzet in een
enkelen beursdag het sinds langen tijd
ongekende bedrag van 20 millioen dollar
heeft bereikt. De vraag naar obligatiën is
juist daarom zoo belangrijk, omdat hierin
duidelijk de neiging van het publiek tot
uiting komt, om weer fondsen voor beleg
ging aan te koopen. Inderdaad blijkt wel
uit den omvang van den handel op de
New Yorksche beurs, dat het Amerikaan
sche publiek door de groote verliezen,
welke na de lang aanhoudende „boom"
zijn geleden, niet is afgeschrikt, om op
nieuw zijn geld op de fondsenmarkt te
beleggen.
Voor zoover het de aandeelenmarkt be
treft, heeft men hierbij blijkbaar te doen
met een zeer speciale mentaliteit van de
groote massa in de Ver. Staten. Terwijl er
in de meeste landen aan deze zijde van
den Oceaan naar gestreefd wordt om de
bespaarde gelden, als een appeltje voor
den dorst, op zoo veilig mogelijke wijze te
beleggen, is het in Amerika veel meer de
gewoonte, zelfs van den „kleinen man",
om dat deel van loon of salaris, dat op zij
kan worden gelegd, te besteden voor spe
culaties op de effectenmarkt. Dit wordt in
de hand gewerkt door de kleine tranches,
waarin aandeelen in Amerikaansche on
dernemingen verkrijgbaar worden gesteld;
er bestaan zelfs „aandeelen" met een no
minale waarde van een enkelen dollar.
Natuurlijk plegen de houders van zulke
„fondsen" hun stukken niet lang vast te
houden. Zoodra er een kleine winst kan
worden gemaakt, worden ze weer verkocht.
De behaalde winst wordt dan gebruikt als
een welkome aanvulling van het gewone
budget, in de meeste gevallen voor luxe
uitgaven. wanneer het om groote bedra
gen gaat voor aankoopen van juweelen,
bontmantels, auto's enz. In den tijd, toen
de hausse op de New Yorksche beurs
hoogtij vierde, hebben de luxe-industrieën
dan ook een „gouden tijd" doorgemaakt,
en meer dan eenige andere bedrijfstak is
b.v. de automobielindustrie gebukt gegaan
onder de ongunstige beursconjunctuur,
die hierop gevolgd is.
Wanneer de toestand zich ook thans
weer zal ontwikkelen als tijdens de vorige
beurshausse en er is geen aanleiding
om te veronderstellen, dat er in de men
taliteit van het Amerikaansche publiek
iets is veranderd. dan zullen ook thans
de op de beurs behaalde winsten niet ter
zijde worden gelegd als spaarpenningen,
maar zullen zij worden aangewend voor
den aankoop van lang ontbeerde, minder
noodzakelijke artikelen. Aldus zou de
koersstijging op de fondsenmarkt ook dit-
maal aanleiding kunnen geven tot een
uitbreiding van de vraag in den kleinhan
del, en zoodoende een stimulans kunnen
worden voor een algemeene economische
opleving.
Natuurlijk zal dit slechts dan het geval
kunnen zijn, als de tegenwoordige hausse
geen stroovuur blijkt te zijn, dat na een
korten tijd zal zijn uitgebrand. En wat de
vooruitzichten te dien aanzien betreft,
tast men nog steeds in het duister, omdat
de eigenlijke basis voor het koersherstel,
een uitbreiding van het bedrijf of een
verbetering van de behaalde financiëele
resultaten nog altijd niet aanwezig is.
Naar men weet, is het de hoop op een her
leving in de eerstvolgende maanden, na
het inwerking treden van het steunpro
gramma der Amerikaansche regeering,
die tot de koersstijging ter beurze heeft
geleid en deze voortdurend nog verder
aanwakkert).
De Amerikaansche spoorwegaandeelen
en -obligatiën hebben ook in sterke mate
van de verbetering der stemming ter
beurze geprofiteerd, ondanks het feit, dat
de ontvangsten nog altijd een droevig
figuur maken. De spoorwegbesturen heb
ben echter een nieuwe actie aangevangen,
om te komen tot een loonsverlaging aan
het eind van dit jaar, nadat de loonen
reeds den vorigen winter met 10 pet. ver
laagd zijn. Daarnaast zullen andere be
zuinigingsmaatregelen worden genomen.
De grootste bezuiniging hoopt men te ver
krijgen door de doorvoering van het con-
solidatie-schemen voor de spoorwegen in
het Oosten van het land, nu de Iterstate
Commerce Commission, die dergelijke
fusieplannen moet goedkeuren, na lange
onderhandelingen haar toestemming heeft
gegeven voor een plan, waarbij de Oos-
tenlijke spoorwegen in vier groote groe
pen zullen worden vereenigd.
Nu zal met de doorvoering van het plan
nog wel geruimen tijd gemoeid zijn, en
vooral de financieringskwestie dreigt
moeilijkheden met zich te zullen brengen,
omdat drie van de vier groote systemen,
waarom het gaat, reeds een beroep hebben
moeten doen op de Reconstruction Finan
ce Corporation voor steun, terwijl de vierde
verbonden is met verschillende zwakke
lijnen. Wanneer het plan doorgaat, zal de
uitschakeling van de onderlinge concur
rentie en de mogelijkheid van meer „effi
ciency" in het bedrijf tot aanzienlijke be
sparingen kunnen leiden, die zich in de
financiëele resultaten zullen gaan weer
spiegelen.
De vier systemen, waarin de Oostelijke
spoorwegen zullen worden verdeeld, zijn de
volgende: de New York Central groep,
waarin 59 bestaande lijnen zullen worden
samengevoegdde Pennsylvania-groep,
een aaneensluiting van eveneens 59 lij
nen, waaronder de Norfolk en Western en
de Wabash; de Baltimore en Ohio, die 51
lijnen zal omvatten en tenslotte de Chesa
peake en Ohio, waartoe de Erie Railway,
de Lehigh en Valley en 57 andere maat
schappijen zullen behooren.
De gunstige stemming, die nog altijd op
de New Yorksche beurs heerscht, heeft ook
op de Europeesche beurzen haar uitwer
king niet gemist. Laatstgenoemde hebben
dan ook meerendeels een opgewekt ver
loop gehad, ondanks de vele factoren van
onzekerheid, die nog altijd bestaan en
waarvan de voornaamste wel de onrustige
politieke toestand in Duitschland is, die
er dan ook toe leidt, dat de Berlijnsche
beurs zich slechts aarzelend bij de op-
waartsche beweging op de andere beurzen
aansluit.
Wanneer de algemeene tendenz minder
opgewekt ware geweest, dan zou ook het
resultaat van de Britsche „Empire" con
ferentie in Ottowa ongetwijfeld als een
baisse-factor hebben gegolden. De tus-
schen de verschillende deelen van het
Britsche Rijk gesloten economische over
eenkomsten brengt immers een belangrijke
verscherping van de preferentiëele rechten
met zich. waardoor verschillende buiten-
landsche goederen aan nieuwe douane
rechten zullen worden onderworpen, die
natuurlijk op een meer of minder belang
rijke verhooging van de bestaande rechten
neerkomen. Waar de desbetreffende arti
kelen in de eerste plaats landbouwproduc
ten zijn, zal vooral ons land door de
nieuwe maatregelen in zijn export worden
getroffen. Ook in het algemeen beteekent
de overeenkomst van Ottawa een verster
king van de protectionistische gedachte,
die te teleurstellender is in een tijd. waarin
de hoop mocht worden gekoesterd op een
algemeene erkenning van de wenschelijk-
heid van een vrije ruil van goederen.
Zooals gezegd, heeft de beurs zich onder
de tegenwoordige omstandigheden, nu
men weer meer geneigd is, alles door een
rooskleurige bril te bezien, weinig of niets
van de in handels-politiek opzicht zoo on
bevredigende resultaten van de conferen
tie van Ottowa aangetrokken. Ook de Am-
sterdamsche beurs heeft een gunstige
stemming aan den dag gelegd.- De koers
stijging beperkte zich wel weer in hoofd
zaak tot de Amerikaansche fondsen, die
natuurlijk met het verloop van Wallstreet
op en neer gaan, terwijl de locale fondsen
bij kalmen handel zich op hun verhoogde
niveau goed hebben kunnen handhaven.
Er bestond iets meer belangstelling voor
aandeelen Unilever Mij., nadat deze lan
gen tijd verwaarloosd waren geweest.
Hiervoor werden verschillende motieven
aangevoerd. Eenerzijds werkte het bericht
stimuleerend. dat de Unilever een belang
rijk contract voor het betrekken van wal-
vischtraan met Noorsche leveranciers
heeft afgesloten, tot voor het concern
voordeelige prijzen; daarnaast werd ge
sproken van een stijging der prijzen van
grondstoffen, waardoor de groote voor
raden van de maatschappij aanzienlijk in
waarde zouden vooruitgaan. Dit is intus-
schen slechts een „negatieve" winstpost,
die eerst dan in een „positieve" zou ver-
keeren, wanneer de verkoopprijzen voor
margarine weder zouden kunnen worden
verhoogd, waaraan voorloopig nog wel niet
te denken valt.
Goed gevraagd waren kunstzijde-aan-
deelen, onder leiding van Aku's, op be
richten uit de Vereenigde Staten, die ge
wag maken van een toenemende bedrijvig
heid in deze tak van industrie en een
verhooging der prijzen door enkele Ame
rikaansche fabrieken, die. naar men hoopt
het sein zal geven voor een algemeene
prijsverhooging. Ook liepen geruchten over
een nieuw Aku-patent, dat gunstige pers
pectieven voor de onderneming zou openen
Het is een verheugend feit, dat de uit
voer van kunstzijde-garens uit ons land
zich op een hoog niveau kan handhaven,
ondanks de vele belemmeringen die aan
den invoer in tal van landen in den wee
worden gelegd en een toeneming van de
Japansche concurrentie. In de eerste zeven
maanden van dit jaar werd 4598 ton aan
kunstzijde-garens uit Nederland geëxpor
teerd, tegen 4187 ton in de overeenkom
stige periode van het vorige jaar. Jammer
genoeg heeft de waarde zich niet dien
overeenkomstig ontwikkeld: deze bedroeg
voor de eerste zeven maanden van dit jaar
in totaal f. 9.65 millioen, tegen f. 11.48
millioen voor de geringere hoeveelheid, die
in denzelfden tijd van het vorige jaar
in het buitenland werd afgezet. De gemid
delde prijs per kilogTam geëxporteerde
garens is in den loop van dit jaar nog
gestadig verder teruggeloopen. In het ge-
heele jaar 1931 was hij nog gemiddeld
f. 2,67; in December jl. was hij reeds tot
f. 2,42 gedaald en in Juli bewoog hij zich
op f. 1.93. Nu kan hierbij de toevallige
omstandigheid een rol spelen, dat naar
verhouding meer in de goedkoopere kwa
liteiten werd verkocht, maar de geheele
tendenz der markt is toch wel in den loop
van dit Jaar naar beneden gericht geweest.
De prijzen zullen in elk geval heel wat
moeten verbeteren, alvorens de kunstzijde
fabrieken inclusief het Aku-concem, kan*
krijgen om ook maar eenigszins bevredi
gend te werken. Mede met het oog op de
noodzakelijke afschrijvingen op eigen
activa en deelnemingen in andere maat
schappijen zijn de dividendvooruitzichten
vcor de Aku in elk geval zeer weinig
hoopvol.
Voor cultuurfondsen is de grondstem
ming gunstig gebleven, in aansluiting aan
het prijshoudende verloop der productie-
markten. Tabaksaandeelen konden zelfs
op enkele dagen aanmerkelijk in koers
aantrekken, op optimistische beschouwin
gen uit tabakskrmgen over de toekomst
van de Sumatra-tabakscultuur. Over de
resultaten der voorjaarsinschrijvingen is
men, over het geheel genomen, niet onte
vreden. Gebleken is, dat ondanks de ver
mindering van de koopkracht van breede
lagen der bevolking het Sumatra-product,
dank zij zijn monopolie-positie, voor de
sigaren-industrie een onmisbaar materiaal
vormt, waarvoor nog altijd goede prijzen
worden besteed. Natuurlijk zijn deze prij
zen niet te vergelijken met de fancy-prij-
zen, die tijdens de jaren der hoogconjunc
tuur werden behaald, toen Amerika en
Duitschland tegen elkander opboden, om
op de beste partijen de hand te leggen.
Maar hiertegenover staat, dat de Sumatra-
tabaksondernemingen maatregelen hebben
genomen, waardoor ook de productiekosten
anzienlijk worden verlaagd, zoodat zij van
elke verbetering in de constellatie onmid
dellijk zullen kunnen profiteeren.
Door haar monopolie-positie is de Su-
matra-tabak wel bevoorrecht boven de
andere Ned. Indische cultures, welke met
de concurrentie van andere productie
gebieden rekening hebben te houden.
Wanneer de Sumatra-tabaksondernemin-
gen tot een Inkrimping van den aanplant
overgaan zooals zij thans inderdaad
doen kunen zij er verzekerd van zijn,
dat het aanbod van andere zijde niet zal
toenemen. Een inkrimping van de produc
tie van rubber, suiker enz. in onzen Oost
kan daarentegen volkomen te niet worden
gedaan door een uitbreiding van de voort
brenging in de andere productie-gebieden.
Hierdoor zijn internationale restrictie-
maatregelen. zoolang zij niet alle produc
tiegebieden omvatten en in de practijk
is dit welhaast onmogelijk reeds van te
voren tot mislukking gedoemd.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Koloniale Bank 62, 64 1/4, 63 3/4.
Philips Gem. Bez. 105'/:. 107.
Van Berkei's Patent 20. 37, 35.
Unilever 108'/i, 115, 113'/!, 116.
Aniem Nat, Bez. 186, 200.
Kon. Petroleum 156, 154. 160 3/4.
Amsterdam Rubber 59 3/4. 63.
Ned. Scheepvaart Unie 61, 65'/-.
Hand.ver. „A'dam" 187'/:. 188 1/4 189 187'/:.
Deli Batavia Mij. 135. 155.
Deli Mij. 120. 132'/:.
Senembah Mij. 137'/:, 153'/:.
Alg. Exploratie 112. 114'/:.
D.
TIJDSCHRIFTEN.
Astra.
Het September-nummer van Astra be
gint met een relaas van J. F. Baer van
Hemmersweil dat den lezer de haren te
bergen doet rijzen. Mejuffrouw Eckert
maakte er een aantal fraaie teekeningen
bij. Van Annie van Holken is er ditmaal
een in Nederland spelend stemmings
stukje, waarbij D. van Driest voor de
illustraties zorg droeg. Pepin is wederom
zeer onderhoudend in zijn 1001 bespiege
lingen over Filmland, terwijl Willem van
Walcheren voor het merkwaardige ver
haal: „De Heks van den Hondsrug" aan
sprakelijk is. Behalve een menigte klei
nere verhalen en korte schetsen is er van
Zürcher weder een: „Kent u het type?".
Ditmaal heeft hij het over den melkboer.
Het vervolgverhaal „Vervulde Droomen"
blijft nog steeds vol spanning. William
Hope Hodgson gaat voort met zijn serie
belangrijke wederwaardigheden, die opge-
teekend zijn in het logboek van een koop
vaardijkapitein.
Verder een menigte aardige anecdotes,
gedichtjes etc. etc., en tot slot de over
bekende serie kunstdrukplaten, waarin het
natuurdiorama de uitblinkert is. Een num
mer dat er wezen mag.
AMUSANTE PHILATELE
Maar alles, wat ik U tot nu ti
beteekent nog niets. De rande
zijn er bij elke postzegel drie
nen verder nog om de catalogi
de hoogte te jagen. Wiskunstig
is het een vergelijking van ai
graad met vijf of zes veranden
heden. Zoo kan men hebben:
rand, twee mooie randen, drie
den, vier mooie randen of een
een heel vel. Zeven of acht co
komen daar nog bij om de zaal
lijker te maken: nieuw of
tanding, de gommeering, de kif
de papiersoort enz.
Het zijn groote geniën, die
niet kwijt raken in een dergeüjb
en bij het oplossen van dergeliii
stukken! En onthoudt ook no;
kleine randen zijn, die inderd!
zijn, b.v. bij de „epauletten".
Nieuwe Ci
Bulgarije. In geheel nieuw:
als middenstuk de Bulgaars!
verschenen dezer dagen de po»
Lewa bistre, 2 Lewa rood en 6 te
bruin. De zegels zijn van groots
woon formaat. De tanding is U!
Canada. De zegels uit©
legenheid van de te Ottawa
conferentie bestaan uit de ns"
waarden, 3 c. rood (koningG
nieuwe teekening) 5 c. blauw 11
Wales) en 13 c. groen groot forms:
wenfiguur tusschen twee wen
Dit laatste zegel is voor regi#1
inschrift op de zegels luidt: „Cj
ference 1932".
Italië. Ter gelegenheid
den verjaardag van den opmssj
Rome en van het aan het bertr
van het fascisme zal een herdri|
worden uitgegeven.
Voorzien van den opdruk
liane" en van den opdruk „P°S®J
Italiane" werden de Dante- f
serie in gewijzigde kleuren
Deze series zijn voor de kolonijl
Beide series hebben als watl
kroon, tanding 14.
Spanje. In de nieuwe -j-'
contrölecijfer aan den achteri>j
scheen de 20 c. donkerviolet
tenis van Pablo Iglesias. Tarj|
Uruguay. In een van onzfj
brieken vermeldden wij de r-i
(Artigas) klein formaat; h'EI
o.m. voor 0.25 geel dit moet
Vereenigde Staten. De 2 c l
Washington-herinneringsserie '1
uitgegeven, nu echter ais 3 'I
met weglating van de jaartallf- f
IJsland. De 3 a bistre
1920 is herdrukt met geretoikj
denstuk. Tanding 14 x 14'
kruis. ,'t
Het goede
In Peru heeft men een
koers gebracht. Het wordt
de gewone frankeering, de o? J
bestemd voor de werkeloozen
1 millioen stuks. Een goed
voor andere landen!
RECLAME
//c/2 t/oojo end-