Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 20 Augustus!
FINANCIEEL OVERZICHT.
DE IEPENZIEKTE
SPREEKCEL.
„Al je vingers vufhonflëtn Wat heb je uitgespookt?*
„Ik heb m'n vrouw een aardappelschilmachine gege
ven voor haar verjaardag en haar toen willen voordoen
hoe eenvoudig het ding werkte." (Fliegende Blatter).
Vrouw, oude herinneringen ophalend„Kijk, Hendrik,
daar is de hoek waar je me iedere avond stond op te
wachten."
Man„Maar dat bord was er toen nog niet."
(Humorist!.
Ontstemde klant
van hiernaast soms
„Waar heeft u uw
eieren vandaal
(Humorist) I
De dierentuin-directeur koopt voor de baby-olifant
een bljt-ring. (Life).
„Pappie, Je hebt de tandpasta tube aan den verkeer
den kant open gemaakt." (Söndagsulsse Strik)
Hij: Wat was er eigenlijk voor op
schudding op het kantoor, vandaag
Zij: De aanstaande van de typiste, die
bij de politie ls. kwam binnen en toen
viel de kassier flauw. (Smith's Weekley),
„Waar dient die lift voor als hij toch nooit werkt
„Hij brengt de pensionprijs omhoog."
(Gazettino Hl.),
Jeugdig en doortastend bezoeker (Juist aangekomen El
badplaats) Zie je dat knappe meisje? Wel, volg haarf
waar zij in trekt, daar wil lk in trekken.
Taxi-chauffeur: Ja meneer, kleinigheid, lk ken haa
verpleegster in het zenuwlijdersgesticht hier. (gj
Onderbreking der hausse te New York
Zal de grootscbeepsche steunactie der
Amerikaansche regeering meer succes
hebben dan de vorige? Enkele gunstige
verschijnselen Goed resultaat der En-
gelsche conversie operatie Voorloopig
geringe rendementskansen voor de
Sumatra Rubbermijen.
De hausse op de New Yorksche beurs
heeft zich, na een korte, doch scherpe in
zinking aan het einde der vorige week, ln
de afgeloopen week aanvankelijk voortge
zet, al hebben later intredende winstne
mingen aan de koersstijging paal en perk
gesteld. Ofschoon de beroepsspeculatie de
New Yorksche beurs beheerscht, zijn er
toch teekenen waar te nemen, die er op
wijzen, dat ook het Amerikaansche pu
bliek weer aan den beurshandel begint
deel te nemen, aangelokt door de kans
op koerswinsten, nu het duidelijk is ge
worden, dat de Amerikaansche regeering
en met haar de leiders van de centrale
bank alles er op zetten, om een verbete
ring van de conjunctuur in het leven te
roepen, door een steunactie van tot nu
toe ongekenden omvang. De Reconstruc
tion Finance Corporation, een reeds maan
den geleden voor dit doel opgerichte
staatsinstelling, heeft reeds sinds Febr.
1932 voor rond 1000 millioen dollar cre-
dieten verstrekt aan banken, spoorwegen
e. d., maar sindsdien heeft het Amerikaan
sche Congres machtiging verleend, om
nog 2000 millioen dollar ter beschikking
van het bedrijfsleven te stellen.
Het ligt blijkbaar in de bedoeling, om
tenminste een deel van deze gelden te
gebruiken voor het steunen der prijzen op
de goederenmarkten. Er bestaan plannen
tot oprichting van een steunsyndicaat
voor de katoenmarkt, dat de katoenvoor-
raden van de Federal Farm Board en van
andere coöperaties zal opkoopen, om
deze geleidelijk door de spinnerijen te
doen verwerken. Voor dit doel, en tevens
voor dergelijke steunverleening op ander
gebied, zal een semi-officieele credietor-
ganisatie, de Commodities Londing Cor
poration, worden opgericht, welker kapi
taal gedeeltelijk door de Reconstruction
Finance Corp. en ten deele door de groote
Amerikaansche banken zal worden ver-
strekt
Tegelijkertijd zullen aan de spoorweg
maatschappijen gelden worden voorge
schoten, niet slechts ter betaling van ver
vallende verplichtingen, maar ook ter fi
nanciering van bestellingen voor nieuw
materiaal, wat tot een herleving der be
drijvigheid in verschillende takken van
industrie zal kunnen leiden, terwijl daar
naast door een uitbreiding van de crediet-
verleening aan ret particuliere bedrijfsle
ven de zaken verder zullen worden gesti
muleerd.
De toekomst zal moeten leeren, of de
sectie van de Amerikaansche regeering
tot stimuleering van het economisch le
ven, nadat de hiervoor beschikbare mid
delen zullen zijn opgebruikt, slechts een
tijdelijke onderbreking van de langdurige
crisis zal blijken te hebben gebracht, dan
wel of deze actie den stoot heeft gegeven
tot het economische herstel, dat toch te
eeniger tijd mag worden verwacht.
Het is niet de eerste keer, dat President
Hoover Invloed op de ontwikkeling van de
Amerikaansche conjunctuur tracht uit te
oefenen. Kort na het uitbreken van de
crisis, in het voorjaar van 1930, werd reeds
een intensieve poging gedaan, om de wel
vaart te doen terugkeeren, aanvankelijk
met succes. Door verruiming van de cre-
dietverleening, verstrekking van groote
orders door den staat voor de uitvoering
van openbare werken en een krachtige
propaganda werd getracht, het publiek te
suggereeren. dat de toestand nog zoo slecht
niet was. De verbetering der beurskoersen,
die hierop gevolgd is, was lntusschen
slechts van korten duur. De regeerings-
maatregelen konden den teruggang der
conjunctuur niet tegenhouden en het
vertrouwen in de deugdelijkheid van een
kunstmatige stimuleering van het bedrijfs
leven heeft hierdoor een ernstige schok
gekregen.
Zal de Amerikaansche regeering ditmaal
meer succes bij haar streven hebben?
Deze vraag kan natuurlijk niet zonder
meer bevestigd of ontkennend beantwoord
worden. Wanneer men echter den tegen-
woordigen toestand vergelijkt met den
destijds bestaanden, dan moet men tot
het inzicht komen, dat de voorwaarden
voor een welslagen thans veel gunstiger
zijn dan twee jaar geleden, en wel in de
eerste plaats, omdat het geheele bedrijfs
leven zich intusschen in sterke mate aan
de nieuwe verhoudingen heeft weter. aan
te passen.
De productiekosten in de industrie zijn
sterk gedaald, vooral door aanzienlijke
loonsverlagingen, en ook de kostprijzen
van de grondstoffen zijn belangrijk lager
dan vroeger. De verkoopprijzen behoeven
dus lang niet tot hun vroeger niveau te
herstellen, om een rendeerend bedrijf voor
verschillende ondernemingen weer moge
lijk te maken. Hierbij komt, dat de voor
raden van industrie, groot- en kleinhan
del tengevolge van de algemeene terug
houding der laatste jaren sterk geslon
ken zijn. De voorraden bij de producenten
zijn daarentegen wel aanzienlijk grooter,
maar het productie-programma is thans
in vele gevallen ingesteld op het vermin
derde verbruik, terwijl het in 1930 nog
gebaseerd was op het groote verbruik in
de vooraf gaande jaren. Voorts heeft de
algemeen ongunstige toestand er toe ge
leid, dat vernieuwingen zoo lang moge
lijk zijn uitgesteld. Men zal echter een
maal tot vervanging van onbruikbaar ge
werden of verouderd materiaal moeten
overgaan, waardoor nieuwe vraag moet
ontstaan.
Dit zal echter eerst dan geschieden,
wanneer het vertrouwen in een terugkeer
van betere toestanden hersteld zal zijn en
de grootste beteekenis van het „recon
structie-programma" van Hoover is onge
twijfeld de psychologische invloed, die
hiervan op de stemming in de zakenwereld
kan uitgaan, waardoor de thans algemeen
nog bestaande terughouding wellicht
definitief zal kunnen worden overwonnen.
Wanneer dit echter niet geschiedt, zal de
terugslag des te ernstiger zijn en het is
vooral hierom, dat men aan deze zijde van
den Oceaan de snelle en omvangrijke
koersstijging in New York met een zekere
bezorgdheid gadeslaat. Dit neemt niet
weg, dat de Europeesche beurzen zich niet
geheel aan den invloed van de hausse ln
Wallstreet hebben kunnen onttrekken. Bij
levendiger handel is de stemming op de
Europeesche beurzen op de meeste dagen
eveneens opgewekt geweest.
Wat de Londensche beurs betreft, heeft
hiertoe nog een bijzondere factor het zijne
bijgedragen, n.l. het groote succes van de
conversie-operatie van de Engelsche regee
ring. Het plan tot conversie van de uit
staande 2.086 millioen Pond Sterling 5%
oorlogsleentng in een nieuwe 3% leening
is op 30 Juni j.l. door de Engelsche regee
ring in het Parlement aangekondigd,
waarbij aan degenen, die hun stukken ter
conversie inleverden, een bonus in contan
ten van 1 werd aangeboden.
De vooruitzichten voor deze conversie
werden aanvankelijk niet zeer gunstig be
oordeeld, omdat men aannam, dat een
aanzienlijk deel van de leening in het bezit
van buitenlanders was, van wie moeilijk
kon worden verwacht, dat zij, evenals de
Engelsche houders, uit patriotische over
wegingen genoegen zouden nemen met een
lageren rente voet. Het is echter anders
uitgekomen. Van de totale leening van
2.086 millioen Pond is niet minder dan
1.850 millioen ter conversie aangemeld.
Voor 48 millioen Pond is aflossing in
contanten gevraagd terwijl van de houders
van 189 millioen Pond geen bericht is
binnengekomen. De Engelsche regeering
had echter van te voren medegedeeld, dat
zij aannam, dat de houders der niet-
aangemelde stukken met converteering ln
de nieuwe 3%% leening genoegen namen.
Het guntige resultaat der conversie is
vermoedelijk voor een deel het gevolg van
het feit, dat na het loslaten van den
gouden standaard door Engeland vele
buitenlanders hun Engelsche fondsen
hebben verkocht, zoodat een grooter be
drag dan vroeger in Engelsch bezit was.
Bovendien heeft de algemeen gunstige
tendenz op de beleggingsmarkt en de hier
mede gepaard gaande daling van den
rentevoet tot het succes der operatie bijge
dragen. Natuurlijk zou het resultaat
echter niet zoo goed zijn geweest, wanneer
de Engelsche regeering er niet in geslaagd
zou zijn, het vertrouwen in haar finan-
ciëele politiek en in de Engelsche valuta
te doen terugkeeren, en het is te begrijpen,
dat vooral met het oog hierop het succes
der conversie in Engeland met groote
ingenomenheid is begroet. Zoowel op de
stemming voor het Pond Sterling als op
de Londensche beurs heeft het een gun-
stigen invloed uitgeoefend.
De Amsterdamsche beurs heeft zich
slechts op enkele dagen bij het koersver
loop van Wallstreet aangesloten, waarbij
het opviel, dat het vooral de laaggeprijsde
„Amerikaantjes" waren, die de meeste be
langstelling trokken. Dit wijst op een her
leving der speculatieve bedrijvigheid, die
aan een consolidatie van den toestand op
de effectenmarkt niet ten goede kan
komen. De ondernemingslust is echter nog
altijd niet zeer groot en men haast zich,
een winstje binnen te halen, zoodat als
gevolg van het hierdoor ontstaande aan
bod in koersstijging meest binnen be
perkte grenzen blijft.
Voor binnenlandsche fondsen is de han
del meerendeels kalm geweest en bij een
gunstige grondstemming hebben koersver-
heffingen en -dalingen elkander afgewis
seld. zonder dat zich voor de verschillende
fondsen bepaalde factoren voordeden. Voor
aandeelen Koninklijke Petroleum die ook
op de groote buitenlandsche beurzen ver
handeld worden, bllijft goede belangstel
ling bestaan, zoodat de keurs opnieuw kon
aantrekken. Indische fondsen hebben hun
aanvankelijke koersstijging goed kunnen
handhaven.
Rubberaandeelen werden gunstig be
ïnvloed door de geruchten, volgens welke
voorbereidingen worden getroffen voor de
oprichting van een Amerikaansche rub-
ber„pool", ten doel hebbende een opdrij
ving van de prijzen, en passende in Hoo
ver's herstelprogramma. In het onderha
vige geval zou dan het streven gericht zijn
op een waardevermeerdering der bij de
Amerikaansche verbruikers liggende voor
raden of wel van de hoeveelheden, waar
voor op langen termijn gecontracteerd is
en die thans nog moeten worden afge
nomen, tegen aanzienlijk hoogere prijzen
dan de tegenwoordige.
Hoe dit ook zij, de rubbemoteering te
Londen heeft zich op het verhoogde peil
goed kunnen handhaven. De prijs zal ech
ter nog aanzienlijk verder moeten stijgen,
alvorens weer een eenigszins loonend ni
veau voor de rubber-ondernemingen zal
zijn bereikt. Om een paar van de belang
rijkste maatschappijen, werkende op Su
matra. te noemen, zij gereleveerd, dat de
kostprijs van de Amsterdam-Rubber in
1931 17,23 cent per half K.G. heeft be
dragen. die van de Bandar Rubber 17,97
cent, van de Deli-Batavia Rubber 17,41
cent, van de Indische Rubber 15,8 cent,
van de Sumatra Rubber Cultuur Mij.
18,45 cent. Nu hopen verschillende onder
nemingen den kostprijs in het loopende
jaar nog wel op een belangrijk lager ni
veau te kunnen brengen. Zoo werd in de
onlangs gehouden vergadering van obliga-
tiehouders der Sumatra Rubber Cultuur
Mij. „Serbadjadi" medegedeeld, dat de
directie na invoering van verdere bezui
nigingen tot een kostprijs van 9'/i cent
per half KG. denkt te kunnen komen. In
de bovengenoemde cijfers is echter, ten
minste in de meeste gevallen, geen
rekening gehouden met de noodzakelijke
afschrijvingen, die gemiddeld ca. 10 cent
per geproduceerd pond rubber uitmaken.
Zelfs wanneer de rubbemoteering, die na
de tot dusverre plaats gevonden stijging
te Soerabaya S'/s cent per pond bedraagt,
mocht verdubbelen, zal er voor de Su-
matra-rubbermaatschappijen in het gun
stigste geval dus nog maar een schraal
winstje overblijven. Het vooruitzicht op 'n
verdere verbetering van den prijs zou
echter ongetwijfeld niettemin reeds aan
leiding geven om tot een uitbreiding van
de productie over te gaan, wat de markt
cpnieuw zou bederven.
In hoe sterke mate de noteeringen voor
rubberaandeelen op de Amsterdamsche
beurs intusschen reeds van het op de pro-
ductenmarkt ingetreden herstel hebben
geprofiteerd, moge hieruit blijken, dat b.v.
aandeelen Amsterdam Rubber van een
laagste noteering in 1932 van 25% verbe
terd zijn tot ca. 60%, Deli Batavia Rubber
van 6% tot 24%, Indische Rubber van 6%
tot 25%, Oost-Java Rubber van 31'/; tot
77%, Serbadjadi van 4% tot 24%, enz.
Op de obligatiemarkt was de stemming
in de afgeloopen week weder gunstig. Ne-
derlandsche Staatsleeningen waren goed
gevraagd en ook gemeenteleeningen wa
ren gunstig gedisponeerd, in afwachting
van een bevredigend resultaat van de
emissie der nieuwe 5% leening der ge
meente Amsterdam, die dan ook vele
malen overteekend werd.
Een verdere koersstijging boekten ook
weer de Nederlandsche spoorwegleeningen,
alsmede de leeningen van industrie en
cultuurondernemingen, zooals de dollar-
leeningen Koninklijke Petroleum, de gul-
densleeningen Handelsver. „Amsterdam"
enzoovoorts.
Duitsche leeningen hebben zich goed in
koers gehandhaafd, en in sommige ge
vallen waren de noteeringen zelfs hooger,
ondanks het feit, dat er in Duitschlanü
steeds meer stemming wordt gemaakt voor
een verlaging der rente op buitenland
sche leeningen.
Belgische staats- en gemeentefondsen,
die waren ingezakt op minder gunstige
geruchten over de financieele positie van
het land en het in verband hiermede op
duikend jnflatiespook", hebben in den
laatsten tijd een beter verloop gehad. De
geruchten, volgens welke de Belgische
regeering voor de dekking van haar geld
behoeften een beroep op de Nationale
Bank zou.moeten doen, zijn categorisch
tegengesproken, wat de gemoederen weer
gekalmeerd heeft.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Philips Gem. Bez. 105 1/2, 101 1/2, 108 1/4,
101 1/2, 105 3/4.
Unilever 108 1/2, 105 1/2, 108 1/2.
Aniem Nat. Bez. 187, 180, 182 3/4.
Redjang Lebong 73 1/2, 79, 75, 79,
Koninkl. Petroleum 154 1/2, 149 3/4, 158 1/4
149 3/4, 156.
Amsterdam Rubber 61 1/4, 57, 62 3/4, 57,
59 1/4.
Ned. Scheepvaart Unie 59 3/4, 57 1/2, 61.
Handelsver. „Amsterdam" 1891/4, 181,
190, 181, 186 1/2.
Tjepper Cult. Mij. 220, 195, 196.
Deli Batavia Mij. 137, 135.
Deli Mij. 122, 116 1/4, 122, 116 1/4, 120.
Senembah Mij. 134, 130 1/2, 136, 130 1/2,
135.
RECLAME.
INLEIDING.
In het jaar 1918 trad in ons li
het eerst een ziekte in de iepen J
op, die door haar hevigheid d:i
aandacht trok. Plotseling verdord^
takken, meestal in den top van c
en vooral jonge boomen stiervenl
ten tijd geheel af. Bij oudere boo^
liep de ziekte meestal niet zoo s
vele van deze vertoonden ook zee
lijk verschijnselen van verdrag
bladeren en gingen daaraan na e
ren ten gronde. Deze verschijnsel^
men thans nog bij vele boomen s
In de eerste jaren werden ij
Zuidelijke provincies en het
het land door de ziekte geteisto
in de steden als daarbuiten.
Rotterdam is de ziekte van het b
zeer sterke mate opgetreden!
heerscht zij overal in ons land. cf
Noordelijke provinciën, waar zij j
eenige jaren nog weinig voorkw^
zijn er nog streken, waar de r
geringer is; daartoe behoort o.a
streek.
Vrijwel tegelijk met de eerste
mingen in ons land is de ziekte
Frankrijk, België en Duitschlai
groote heftigheid opgetreden, te
ook in Engeland en in Noord Ital
komt. Door haar snelle uitbreidin
vele slachtoffers, die zij maal
iepenziekte thans bij allen, die
hebben bij het behoud van den I
straat-, weg- en dijkbeplantin?
gevreesd.
Van het eerste optreden af hebb
plantenziektenkundigen zich ba
houden met het onderzoek na3i
zaak der ziekte, de wijze, waarop
den eenen boom op den anden
overgebracht en de middelen, waai
zou kunnen worden voorkomen o
den. Ten einde dit onderzoek zoo
en zoo stelselmatig mogelijk te
voeren, hebben de verschillend
schappelijke instellingen en rijte-
ticuliere diensten in ons land,'
met plantenziektenkundig ondw
met boschbouw en houtteelt ter
den, zich vereenigd in een Comxt
studeering en bestrijding van
ziekte, kortweg „Iepenziekte-Co®
noenjd. Dit Comité heeft met
geldelijke bijdragen van rijk, F-
gemeenten, waterschappen en P"
van particulieren gedurende een
jaren dit onderzoek op vrij w»
schaal mogelijk gemaakt: de ra
daarvan zijn gepubliceerd in
mededeelingen.
Voorzitter van het Comité >s
teur van het Staatsboschbeheer. -
de inspecteur, hoofd van den
ziektenkundigen Dienst en peter,
ter de directeur van de Neder»
Heidemaatschappij
Het ligt in de bedoeling. d«
van eenige artikeltjes onze lezc5.
te lichten over de resultaten, o»
aerzoek naar de ziekte, de
zij wordt overgebracht en
ter voorkoming en bestrijding,
geleverd.
GEVAARLIJK VERRlEf
nes«l
4761
Een bewoner van de Groen,„wc.
erover, dat verscheidene auto
op de Waardgracht veel te bar
daardoor de veiligheid van M'
gevaar brengen. Hij zou v0° -uk
gracht één richting-verkeer
astgesteld.
o
