Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 30 Juli 1932
Derde Blad
No. 22196
LAND- EN TUINBOUW.
mm
i
n *5
'm 1
«Tt|
e»,
&5i
Inli;
Buitenl. Weekoverzicht.
s •jecen- en een meevaller.
bolle belangstelling is aller oog ge-
n den Uitslag der Ryksdagverkie-
n die morgen zullen plaats hebben
StMhiand Men kan er zeker van z.jn,
Ter deze zoo belangrijke gebeur-
enkele dingen, die deze week zich
i nog scherper nadruk zou zijn
,'nu het geval is geweest. Met
aanzien van de radio-rede van
chen minister der Rljksweer Von
,r den man, die momenteel in
nd de touwtjes in handen houdt,
had hij zorgvuldig gezwegen,
is is hij voor den dag gekomen
hmeenlng en wel op een manier,
kan medewerken de ingetreden
'i te verhoogen.
de rede van Von Schleicher in
fitelen verdeelen: een voor het bin-
een voor het buitenland. Het
ndsche deel geeft het buitenland
Katrouwen, het buitenlandsche deel
KThet binnenland. Men ziet welk een
ge wisselwerkmg zich in dit geval
Jeicher gaf de verzekering, dat
ihe Rijksweer een voor Duitsch-
uwbaar element was en zou
ieel los van iedere politiek en
lining in het land. Onverbid-
lij zich keeren tegen ieder, die
igen de hand uit te steken naai
zij was en bleef de steunpilaar
regeering. Ongetwijfeld klinkt
looi en geruststellend, maar als
bedenkt, welk rekbaar begrip
.n wettige regeering' V011
r er op na blijkt te houden, dan
Binder tevreden kunnen zijn
de regeering-Von Papen, waar-
'neraal deel uitmaakt, feitelijk
n als een wettige regeering? Zij
zelfs niet aangedurfd om een-
por den Rijksdag te treden, heeft
«el niet den steun van eenige partij
beteekenis en toch is zij momenteel in
itichland baas. Dat zij zelfs niet terug-
frtvoor een kleine staatsgreep, heeft
^^van zaken in Pruisen bewezen,
ir"de~wettige regeering eenvoudig ter-
_^Keschoven met evident duidelijk
^^■bedoelingen; let men op het ont
slag van vele soc.-dem. uit leidende func
ties die dan worden vervangen door
neutralen" d.w.z. personen, die niet a
Priori afwerend staan tegenover de slechts
r door rechts gedulde regeering. Voorloopig
std wordt dit algemeen gedragen, zondert men
i?J*E-eoniinunisten uit; alles tengevolge van
oLvJde omstfcdig'neden De thans in oppositie
-^^^^^■ë.-demomtie en centrum doen
lLOmI immers al hun best en gelukkig met suc-
- res om hun aanhangers in toom te hou-
opdat er geen enkel voorwendsel
afgegeven zou kunnen worden om
^Hezmgsciatum te verschuiven!
hopen op winst. Ook al heeft het be-
der afgezette Pruisische regeering op
.^.UBgttttsgerechtshof geen beslissing ge-
"Jbr3cht in hun voordeel.
Duitsche gerechtshof heeft
kc Sift toch omzeild en heeft geweigerd
geding een beslissing te geven
dan niet grondwettigheid van
)BB:-:fct ingrjjpen der rijksregeering in een der
Duitsche landen. Deze kwestie zal behan-
Bfl worden in Augustus, wanneer zij nog
weinig practische waarde meer
iff,
a z*a A' ra|t er derhalve op de beteekenis van
ld rif plechtige verzekering van von. Schlei-
jCT=jlher nog wel zoo het een en ander af te
- dingen, toch heeft zij in het buitenland
(fyivertrouwen gewekt.
i <ai<^^^fclstelling met de uitweiding van
aal over het Duitsche recht op
jchtlgheid". dat hij een zoo-
^jekkmg gaf, dat Duitschland
^—j-MBEer mag aarzelen als de andere
landen [niet. willen ontwapenen tot het
cuitsche peil om zich te bewapenen tot
hoogte der anderen. Een en ander
ml
MELK VAN ZUIVELFABRIEKEN.
Uitbetaling van den bijslag.
Omtrent de te volgen wijze van ultbe-
ta mg van den bijslag van de Crisis-Zui
vel-Centrale op de door veehouders aan
zuivelfabrieken geleverde melk, wordt het
gebracht kcnnls van belanghebbenden
;H?or. coöperatieve zuivelfabrieken die
uitsluitend melk van deelgenooten ver
werken en dus geen inbrengers of losse
leveranciers hebben, kan de bijslag onge
splitst van het overige melkgeld, dus In
een totaal bedrag uitgekeerd worden.
dienen de coöperatieve
zuivelfabrieken met inbrengers of losse
leveranciers voor deze personen en de par
ticuliere fabrieken voor alle leveranciers
5 £°i ,a" 'Wonderlijk te vermelden.
Het ligt m de bedoeling om door nauw
gezette controle de goede naleving van
deze personen en de particuliere fabrieken
X00,1"31!6 leveranciers den toeslag afzon
derlijk te vermelden.
Het ligt in de bedoeling om door nauw
gezette controle de goede naleving van
deze bepaling te bevorderen. Bij nalatig
heid kan intrekking van de erkenning als
producent door de Crisis-Zuivel-Cen-
trale volgen.
gepaard met een warme verdediging en
aanbeveling der onder de jeugd zoo
levendig geworden zin voor oefeningen
met uitgesproken militair karakter.
Is het wonder, dat in Frankrijk groote
ongerustheid zich baan brak? Zelfs buiten
direct nationalistische kringen, voor wie
alleen de verklaring van von Schleicher,
dat al het Fransche geschreeuw om veilig
heid maar schijn was. daar Frankrijk nim
mer zoo veilig was als juist thans, voldoen
de zou zijn geweest om een keel op te zet
ten Het ^gjiijnt, dat ook de regeering
Herriot in aeze rede van den Duitschen
rijksweer-minister stof heeft gevonden voor
een verzoek tot nadere verklaring in enkele
opzichten.
Neen. de toenadering tusschen beide lan
den. momenteel harder noodig bijkans dan
ooit, is weer eens op bedenkelijke proef ge
steld. Het ziet er in dit opzicht somber en
gevaarlijk uit
Zal de komende Rijksdagverkiezing tot
verbetering kunnen lijden? Laten wij niet
op den uitslag vooruit loopen, maar erg
hoopvol vermogen we toch niet te zijn. X>e
kansen lijken ons groot op een uitslag, die
niemand een meerderheid brengt en wat
dan? Gevaarlijke asoeeten doemen in dit
geval op. waaromtrent reeds allerlei vage
geruchten worden verspreid
In tegenstelling tot het somber aspect
in Europa, klinkt vanover den Oceaan een
hoopvol geluid. Senator Borah, de invloed
rijke voorzitter der commissie voor buitenl.
zaken is „bekeerd" tot voorstander van de
idee alle oorlogsschulden te schrappen,
waarvan Amerika totdusver niet weten
wilde. Warm verdedigt hij thans deze
schrapping, zij het ook op voorwaarde, dat
Europa door ontwapening zich bevrijdt van
de drukkendste last der diverse budgetten,
opdat weer gelden beschikbaar komen
voor het doen van handel en zijn propa
ganda zou wel eens kunnen inluiden een
officieele stelling-neming door de regee
ring. die echter tot na de presidentskeuze
nog wel een slag om den arm zal houden.
Het is een gewichtige ..bekeering", deze
wijziging van inzicht van Borah, die keurig
aansluit bij Lausanne.
Alleen: als Europa nu maar luisteren wil
in het ontwapeningsvraagstuken in dit
opzicht ziet het er niet al te mooi uit. Spe
ciaal de rede van von Schleicher is een
stap terug. Maar dat is boven al uiteen
gezet
Een tegenvaller en een meevaller.
BOTER.
De minister van Economische Zaken en
Arbeid heeft met ingang van 31 Juli 1932
als prijs voor het merk voor boter f. 0.55
per K.G vastgesteld.
Voorts wordt met Ingang van denzelfden
datum de vervoervergunning voor boter
op 55 cent bepaald.
Invoer uit Letland.
De minister van Economische Zaken en
Arbeid brengt ter kennis, dat boter af
komstig uit Letland, welke voorzien Is van
een der Letlandsche botercontrolemerken.
voor zoover de bepalingen der Boterwet
betreft, vrij mag worden Ingevoerd, mits
de boter vergezeld is van het vereischte
bewijs van herkomst en de vaten, indien
de boter niet rechtstreeks uit Letland
wordt ingevoerd, verzegeld of gelood zijn
op een wijze, waaruit blijkt, dat de waar
zich in origineelen staat en in origineele
verpakking bevindt.
Opslag in koelhuizen.
De Crisis-Zuivel-Centrale brengt het
volgende ter kennis van belanghebbenden:
Zooals bekend is. wordt voor uitslag van
boter uit een koelhuis een merk vereischt,
dat behoort te worden aangevraagd bij
het Crisis-Zuivel-Bureau. Ook op de ver
pakking van boter, die slechts voor enkele
dagen ter opstijving wordt opgeslagen,
dient te worden aangebracht het merk
voor koelhuis boter. De Crisis-Zuivel-Cen-
trale is echter bereid van het aanbrengen
van het merk dispensatie te verleenen, in
dien een verklaring wordt overgelegd van
een erkend koelhuishouder, dat de boter
niet langer dan 7 dagen in het koelhuis is
opgeslagen geweest, uitsluitend met de be
doeling ze voor expeditie meer geschikt te
maken.
Een koelhuishouder wordt op zijn ver
zoek erkend door de Crisis-Zuivel-Centrale
indien hij zich verbindt aan de C Z. C. of
het Crisis-Zuivel-Bureau alle gewei>schte
inlichtingen, met betrekking tot voorraad,
inslag en uitslag van boter, te verstrekken
van 15 Mei 1932 af, van wijzigingen van
den voorraad op door of vanwege de C.Z C.
te bepalen wijze en wekelijks ongave te
doen en op verzoek van de C.Z.C. of van
het C Z B aan haar ambtenaren inzage
van zijn boeken te verleenen.
BOTERINVOER IN DUITSCHLAND.
Naar de „V. Z verneemt zullen vol
gende week te Berlijn de onderhandelin
gen over de nieuwe regeling van den Duit
schen boterinvoer beginnen. De gedele
geerden van Nederland en Denemarken
worden in het begin van de volgende week
te Berlijn verwacht.
In dit verband verdient het de aandacht
dat, naar met stelligheid verluidt, op het
oogenblik onderhandeld wordt over de
invoering van een margarinebelasting.
Men weet. dat een dergelijke belasting
reeds sedert geruimen tijd door den land
bouw wordt gepropageerd, daar deze ver
wacht, dat een prijsverhooging voor mar
garine, die natuurlijk het gevolg van zulk
een belasting zou zijn, het boter- en reu-
zelverbruik zal doen toenemen. De land
bouw eischt een belasting van niet minder
dan 30 pf. per pond, wat een verdubbe
ling van den prijs voor de goedkooDste
soorten zou beteekenen en dus vooral de
armste kringen der bevolking het zwaarst
zou treffen.
Werd een belasting tot deze hoogte in
gevoerd. dan zou men de suikerbelasting,
alsmede de in Pruisen en Beieren geldende
slachtbelasting kunnen opheffen. Op deze
wijze, aldus redeneert men In landbouw-
kringen, zou het verbruik van binnen-
landsche producten (suiker en vleesch)
bevorderd en de invoer van buitenlandsche
grondstoffen voor de margarine-industrie
gebreideld worden.
Aanvankelijk werd van bevoegde zijde
met stelligheid verklaard, dat er geen
sprake kon zijn van een verwezenlijking
van deze plannen, die niet alleen de mar
garine-industrie ernstig zou treffen en een
zware slag voor breede kringen der be
volking zou beteekenen, maar ook de pro
ductie van lijnkoeken scherp zou doen
dalen en daarmede de veehouderij nieuwe
ernstige moeilijkheden zou bereiden.
Ondanks deze stellige tegenspraken
schijnt men thans echter toch het oor te
willen leenen aan de influisteringen van
den landbouw Men verwacht, dat spoedig
na de verkiezingen een beslissing ook in
deze aangelegenheid zal vallen. De komen
de weken zullen derhalve, ook van Neder-
landsch standpunt bezien, belangrijke be
slissingen brengen. („Hbld.")
KAMERPLANTEN.
Zij, die In de volgende weken met va-
cantie gaan, moeten voorzorgsmaatregelen
nemen voor hun kamerplanten. Degenen,
die in het bezit van een tuin zijn, kunnen
hun planten buiten uitzetten. Op een be
schut plekje in den tuin grave men de
potten half in. opdat de planten niet
kunnen overwortelen Ook gaan we door
dit ingraven sterke uitdroging van de pot-
kluiten tegen.
Zij, die niet in het bezit van een tuin
zijn. brenge alle planten in een vertrek,
opdat degene aan wien we de zorg der
planten eventueel hebben opgedragen,
makkelijk de planten kan verzorgen.
Drukt de persoon vooral op het hart niet
te veel water te geven. Men plaatse de
planten in een licht vertrek, bijv. bad
kamer. Zoo mogelijk de planten vooraf in
graven in bakken of potten, die grooter
zijn, dan de potten, waar de planten in
staan. Men vuile eerstgenoemde met natte
turfmolm, en men zou op dien manier
vele planten aan hun lot kunnen over
laten voor een paar weken. Men ver
wachte nooit, dat men de planten beter
terugvindt, dan men ze verlaten heeft. De
planten, buiten ingegraven, ontwikkelen
zich vaak kolossaal. De volgende planten
kunnen met goed succes buiten worden
ingegraven
Clyvia. - Op een schaduwachtige plaats,
ze vragen ook veel water en een paar maal
een slappe koemest.
Vanaf October moet het gieten spaar
zaam geschieden. Laat de plant gerust aan
hun lot over, des te meer kans is er op
een mooien bloei. Bij het verschijnen van
den eesten bloemstengel geeft men weer
meer water. De gewone kamertemperatuur
is geschikt.
De Cyclaam. - Deze brengt voor vele nog
weieens moeilij'kheden. Na den bloei kan
de plant nog niet worden buiten geplaatst.
Eerst tegen half Mei op een beschaduwde
plek In Juli de plant opnieuw een voed-
zamen grond geven, ook Augustus is nog
wel bijtijds. Rotte wortels daarbij afsnij
den. De knol moet voor de helft onder de
aarde staan. Men zet de pot niet direct
ln het volle licht, maar verplaatst haar
terwijl de plant grooter wordt op steeds
lichtere plaats, om zoodra de bloemknop
pen te voorschijn komen, ze op een lichte
plaats te zetten. Het spuiten op de blade
ren moet driemaal per dag liefst geschie-
denn en de aarde in de pot krijgt om de
week koegier.
Pelargonium. - Moeten in de volle zon
geplaatst worden. Af en toe 'n dun giertje
is zeer aan te bevelen. In Augustus kan
men stekken snijden om het volgende
jaar weer jonge planten te hebben. Als
stek nemen men gave gedrongen kopstek.
scheuten ter lengte van 810 c.M.; snijdt
de stek onder een goed oog recht af en
steekt deze eenvoudig in een fleschje met
water. Men zet ze dicht bij het licht, niet
in de zon en in een week of drie krijgt
men gewortelde planten, die men in een
klein potie zet. In dien toestand laat men
deze gewortelde stekken overwinteren.
Men kan ook stekken steken ln potten, in
een goed doorlatenden grond.
Primula. Deze moeten ln het licht
staan, doch zij verdragen geen direct zon
licht; schermen ls dus gewenscht.
Tradcscanthia. - Eveneens niet plaatsen
in to sterk zonlicht. Goed gieten en ln
den zomer een paar keer vloeimest toe
dienen.
Cactecën en Vetplanten. - Deze planten
kunnen omstreeks Mei reeds bulten gezet
worden. Gedurende den zomer gieten vier
dagen flink, veertien dagen droog houden.
Indien echter ln de maand Augustus veel
regen valt hale men ze binnen, om rotting
te voorkomen.
Vele andere planten, zooals Azalea, Hor
tensia, Asparagus ed. kunnen op dezelfde
wijze behandeld worden gedurende de
zomermaanden.
Vraag: Ongeveer drie Jaar geleden heb'
Ik een perzikpit geplant, waaruit een mooi
boompje ls gegroeid, hetwelk nu 1 M. hoog
is Hoe te handelen om aan dit boompje
vrucht te krijgen?
A. de R L.
Antw: Als u uw boompje ongestoord
laat opgroeien zullen er na verloop van
enkele jaren vruchten aankomen. Deze
laatsten zijn gewoonlijk van niet te beste
hoedanigheid Om een bepaald soort op uw
boompje te laten groeien moet u het ocu-
leeren. Hierover schreven we voor enkele
dagen een artikel, waarnaar we u verwij
zen Voor oculeeren ls het nu de goede
ttld.
Vraag: Wat kan oorzaak zijn. dat de
wortels van de kool knollen krijgen? Wat
er tegen te doen?
G. G. te O. W.
Antw.: Bedoelde kool ls aangetast door
een zwam i schimmel lwelke de knolvor
mige opzwelling veroorzaakt. Voor dit laar
ls er niets aan te doen. We raden u aan de
koolstronken te verbranden en de grond ln
het najaar flink met gebluschte kalk te
mesten, bijv, 3 KG. per 10 vlerk. Meter en
deze kalk onder te werken. Tevens ls het
aan te bevelen gedurende twee of drie vol
gende laren geen kool op dezelfde plaats te
kweeken.
Vraag; Kent u den naam en leefwijze
van bijgaande schimmelplant?
C. W. B. te L.
Antw: Deze naam ls ml) niet bekend.
Wendt u ln dezen tot den Plantenzlekte-
kundlgen Dienst te Wagenlngen. vanwaar
u zeker zult worden Ingelicht. Een en ander
kost u niets.
Vraag: Hierbij enkele rozeWaderen.
Deze zijn met een witte laag overtrokken.
Wat ls oorzaak en wat er aan te doen?
Mej. J. K, te L.
Antw: Uw rozen zijn aangetast door
een schimmel. ..het wit" genaamd. Meng ln
10 Liter water 2 ons groene zeep en l
maatie brandspiritus. Los daarna 10 gram
salicylzuur od ln wat spiritus en voeg dit
bij bovengenoemd mengsel. U hebt TJan een
goed middel tegen het wit en tegen luis
tevens.
Vragen op Tuinbouwgebied aan de Re
dactie onder motto „Tuinbouw".
Steunt, bij gelijken prijs
en kwaliteit,
De Nederlandsche Industrie.
Hiermede dient gij Uw land
En bestrijdt gij de werkloosheid.
tooneel of film?
Mafliouli.m is een meester in beide
technieken.
DC "gisseur R»ube„ Mamoulian
r""d''U^nou^amSn;s regie ls schitte-
- gaafd b»ikt een be-
k- V°1 nieuweling ou!lan een talent-
Da' «lh 200 de complimenteuze opmer-
kingen, die de schrijfmachines van hon
derden filmcritici van alle groote bladen
ter wereld uitgetikt hebben. Het onder
werp van deze uitlatingen is een jong film
regisseur, die zich met zijn drie eerste
werken „Applause", „City Streets" en „Dr
jekyll and Mr. Hyde" in het brandpunt
der belangstelling geplaatst heeft.
En sinds Mamoulian betrekkelijk een
nieuweling is in filmland zal de gemid
delde bioscoopbezoeker zich allicht afvra
gen: „wat is dat eigenlijk voor iemand?
Mamoulian ls een naam die hij nog vele
malen op het projectiedoek zal te zien
krijgen. Het is de naam van een jong Ame
rikaan. die geboren werd te Tiflis in den
Kaukasus. Zijn Armeensche ouders waren
begaafde en kunstzinnige menschen, die
zich zeer voor liet tooneel intresseeiden.
Rouben bracht zijn jeugd door m zijn ge-
boorteplaats, totdat hij met zijn hecle fa
milie naar Moskou verhuisde, waar zijn
moeder de leiding van een Armeensch
tooneelgezelschap op zich nam. Rouben
werd naar de Universiteit gezonden om
rechten te studeeren. Kort voor zijn pro
motie kreeg zijn moeder de leiding van
een theater in Moskou, en het was niet te
verwonderen dat de jongeman, die natuur-
liik ook een levendige belangstelling voor
het tooneelleven aan den dag legde, vaker
in het theater dan in de Universiteit tc
V'ziin examen was nauwelijks achter den
rue of Rouben kwam tot de overtuiging
dat, de rechten hem maar matig interes
seerden en hij besloot zich geheel aan het
tooneel'te wijden. Hij werd als regisseur
aangiteld aan het Vachtangoff Studio
theater te Moskou, en boekte hier aan
vankelijk niet veel succes. Hij gaf dit werk
dan ook al spoedig op en vertrok naar
T?flis of in zijn geboorteplaats een eigen
tooneelgezelschap te leiden.
In 1921 ging de toen 23-jarige Rouben
on re s nair Londen. Men vroeg hem de
fijHfnP- OD zich te nemen van een Russisch
tooneelgezelschap. en bet jaar daarop had
JXSmoiiMan de top van den ladder berelki
toln hij als Londen's jongste reg^euraan
<sf Tames theater aangesteld werd.
wf werf naar Parijs uitgenoodigd. en
werkte een tijdlang aan een theater op de
Champs Elysées.
Op een dag ontving de jongeman een i
brief die een ommekeer in zijn geheele le
ven teweeg zou brengen. De afzender was
George Eastman, de onlangs overleden i
eigenaar van de Eastman-Kodak fabrieken
te Rochester. Deze was bezig met het or-
ganiseeren van een operagezelschap dat
in zijn privé theater te Rochester zon op
treden, en Mamoulian werd uitgenoodigd
om de regie op zich te nemen. Met beide
handen greep hij deze kans aan om hPt
land te zien waarover hij zooveel gehoord
had, en dat hem in vele opzichten als een
ideaal voor oogen stond Zijn samenwer
king met Eastman duurde niet lang, doch
de jonge Rus had eenmaal zijn entrée in
Amerika gemaakt en was niet van zins
zich zoo spoedig weer te laten wegsturen.
In plaats daarvan kreeg hij al gauw de
opdracht een nieuw stuk voor een Broad
way theater in scène tc zetten. Met „Por-
gy", een stuk waarin uitsluitend negers
speelden en vele anderen maakte hli zich
een naam ln geheel Amerika, en hij trok
de aandacht van de fllmpoducers. Para
mount engageerde hem.
Mamoulian is al weer aan een volgende
film bezig, waarin hij zijn prestaties in
een voor hem nieuw genre zal kunnen
toonen. Paramount heeft hem n 1. na het
succes van zijn vorige werken de leiding
toevertrouwd van de nieuwe operettefilm
.Love me tonight", met Maurice Cheva
lier en Jeanette MacDonald.
DE DANSEN VAN MATA HARI.
Als Mata Hari danste vergaten haar
toeschouwers alles en zagen slechts deze
eigenaardige vrouw. De geheele wereld
bewonderde de betoovering die van haar
uitging en haar bijzonder, exotische
schoonheid.
De mannen lagen aan haar voeten,
dachten niet meer aan zichzelf en verga
ten hun eer en hun vaderland voor deze
gevaarlijke vrouw, die beschouwd wordt
als de intelligentste spionne gedurende den
wereldoorlog.
Metro-Goldwyn-Mayer belastte mij, zoo
vertelt George Fitzmaurice, met de regie
van de film Mata Harl, waarin Greta
Garbo de titelrol vervult. In het eerst had
zij er bezwaar tegen een danseres uit te
beelden Zij vertelde mij. dat reeds in de
school van het Koninklijk Theater te Ko-
penhaeen. de danslessen haar grootste
moeilijkheden waren.
Ik lachte haar uit. hoewel haar twijTel
mij een weinig onzeker maakte. Toen ik
haar het manuscript gaf, bladerde zij dit
vluchtig door, doch plotseling scheen het
haar interesse op te wekken en was zij zoo
verdient in het lezen, dat zij mijn vraag,
wat zij van de film dacht, niet beant
woordde. Nog steeds lezende ging zij naar
huis.
Toen lk haar later ln den middag be
zocht. vond ik haar omgeven door een
stapel boeken en tijdschriften. Ik nam een
boek op: „Het leven van Mata Harl" cn
vervolgens: „De dansen van Mata Har!" en
zoo ging het verder Verschillende boeken,
beschouwingen over het proces, oude dag
bladen met critleken over dansavonden.
Kortom alle lectuur, die in Hollywood over
Mata Hari te vinden was. En het is haast
niet tc gelooven, hoeveel menschen door
het lot van Mata Hari tot schrijven ge
ïnspireerd zijn.
Ook ik ging meelezen en hoe meer lk de
verschillende opinies leerde kennen, des te
beter kon ik mij inleven ln de gevoelens
en de persoon van Mata Hari. Ik had haar
nooit zien dansen en toch kon ik mij pre
cies voorstellen, haar houding, haar glim
lach en de manier waarop zij zich ln ge
zelschap wist te bewegen.
„Ik kan mij voorstellen dat Mata Harl
de menschen verachtte" merkte Greta
Garbo onverwachts op. Zij had de armen
over elkaar geslagen en scheen ln gedach
ten verzonken. „En ik begrijp ook. dat zij
zoo zeer in haar eenige groote liefde voor
den jongen Russlschen luitenant opging,
dat zij zijn leven met het hare kocht."
Wij lazen verder over haar dansen. Mata
Hari was geen danseres ln de eigenlijke
beteekenis van het woord. Wat zij danste
waren de oeroude ceremonièn van de Baia-
dères, die zich met rhytmlsche bewegingen
voor hun Goden bogen Het was het ritueel
der Indische tempeldansen, die in hun
vormen ontelbaar en altijd nieuw zijn. Het
motief voor deze dans wordt niet aange
geven door de muziek die door het steeds
herhaalde rhythme bijna eentonig te noe
men ls, doch deze dans komt uit het hart
van de danseres, die met het verder gaan
van het gebed in extase raakt
Ik keek Greta Garbo aan. Ik was niet
ongerust meer over haar vertolking van
Mata Harl. Zij zou deze vrouw kunnen be
grijpen en voor een kunstenares beteekent
begriioen hetzelfde als Inleven ln de per
soonlijkheid en uitbéélden van de ge
voelens.
WILLY FRITSCH HEEFT PLANKEN
KOORTS.
Er was eens in Babelsberg.Zou zou
een modern sprookje kunnen beginnen,
een sprookje, dat het voordeel had wer
kelijk gebeurd te zijn en dat toch vertelt
van een tooverwereld, die voor gewone
stervelingen onbereikbaar is Die toover
wereld ls de filmwereld, met haar helden
en beeldschoone vrouwen, met haar we°l-
derige kasteelen en romantische bosschen
en tevens met haar hypermoderne steden
In deze filmwereld speelde zich ook het
volgende af.
In de cantine der Hlmartisten zaten drie
vroolijke mannen aan een eenvoudig mid
dagmaal. Twee hunner waren humoristen
van beroep: Willy Frltsch en Curt Vesper-
mann en de derde was een bescheiden re-
porter, die op deze ongedwongen wijze een
Interview had verkregen. Belde filmacteurs
bleken niet alleen op het witte doek, doch
ook in het dagelijksche leven vroolljk en
innemend te zijn. Er werd gepraat over
alles en nog wat, behalve over de film. En
dc graagte, waarmee de eenvoudige plat
du jour werd verorberd, bewees, dat ook
de meest populaire sterren niet uitsluitend
leven van fijne diners.
Eindelijk kwam het gesprek toch als
vanzelf op dc film. Een jonge actrice met
een hooge stem riep duidelijk hoorbaar:
Plankenkoorts ik weet niet eens, wat
dat is! Des te beter weet lk het. zei
Willy Frltsch plotseling zeer ernstig. De
vroolijke waaghals Willy Frltsch plan
kenkoorts? En toch ls het zoo.
—Vanaf den eersten dag, dat lk op het
tooneel mijn eerste kleine rol te spelen
kreeg, vertelde hij me, heb lk telkens
opnieuw last van plankenkoorts gehad, als
ik moest optreden. En bij mijn optreden
voor de film ls het niet beter erop ge
worden. Ik heb geen publiek en zoo noodig
kan de opname herhaald worden, als zij
mislukt ls. maar ondanks dat kan Ik do
plankenkoorts niet kwijtraken. Misschien
wel, omdat lk weet. dat er van mij zoo
veel afhangt voor het welslagen van de
scène en dat de onverbiddelijk doorwer
kende toestellen stroom en filmmateriaal,
dus geld verbruiken.
Zoo gaat het mij trouwens ook, als lk
voor de microfoon sta, deelde Curt Ves-
permann nu mede Ik ben toch op het
tooneel en ln de film geen nieuweling rn
zou dus elke soort van rol even gemakke
lijk moeten kunnen spelen. Doch bij dc
film heeft men niet, zooals op het tooneel,
een souffleur en dien goeden onderlingen
geest, die toch een gevoel van veiligheid
geeft.
Daar komt nog bij, ging Willy Frltsch
voort dat men zich op het tooneel best
eens verspreken kan, want men kan zoo'n
foutje wel weer goed maken. Kleine fouten
worden daar trouwens gemakkelijker ver
doezeld, want het publiek zit ver weg en
wordt bovendien door het kleurige geheel
min of meer afgeleid, zoodat het niet zoo
gespannen op één speler let. Bij de geluids
film wordt elk woordle echter met onver
biddelijke duidelijkheid door den luidspre
ker gejaagd en als het ware onder den
loupe gelegd voor de critlsche ooren van
i?ab"ek. De kleinste afwijking wordt
dadelijk opgemerkt en tienvoudig vergroot
en op het succes van de film als geheel
kunnen dergelijke kleinigheden een nood-
lottigen invloed hebben. Er mogen daarom
geen fouten in de opnamen blijven zitten
Begrijpt u nu, waarom ik eiken keer op
nieuw weer plankenkoorts heb?
