NIEUWE NOODVERORDENING
IN DUITSCHLAND.
LEIDSCH DAGBLAD - Eerste Blad
Woensdag 15 Juni I932
VERDERE BEZUINIGINGEN.
BUITENLAND.
TELEGRAMMEN.
Een proclamatie.
Gisteren heeft de nieuwe Duitsche re
geering von Papen haar eerste noodveror
dening uitgevaardigd. Dit ging vergezeld
met de publicatie van een proclamatie,
waarin de regeering er op wijst dat bij
haar ambtsaanvaarding Duitschland heeft
aangetroffen in een toestand van socia
len, flnancieelen en economischer, nood en
het derhalve noodzakelijk acht alvorens
haar eigenlijke programma af te werken,
voorloopig maatregeden te nemen om den
flnancieelen toestand van het Rijk, de
landen en de gemeenten te verzekeren en
te redden voor een feitelijk dreigende in
eenstorting. Deze voorwaarden zullen na
drukkelijk moeten worden nagekomen.
Er wordt op gewezen, dat het thans na
een halve eeuw sociale wetgeving niet
meer gaat om de hoogte der prestaties,
doch om haar behoud in het algemeen.
De Rijksregeering wier sociaal besvr ten
nauwste verbonden is met de door haar
beleden wereldbeschouwing, waardeert
ten zeerste de beteekenis der sociale in
stellingen tot behoud waarvan op tit
oogenblik van uitersten nood door alle
lagen der bevolking opnieuw ernstige
offers moeten worden gebracht.
Indien de Rijksregeering thans aller
eerst de meest dringende eischen van dit
uur zal nakomen, dan legt zij er tegelij
kertijd bijzonder den nadruk op dat zij
niet de bedoeling heeft verder te gaan op
den weg nieuwe bronnen van inkomsten
aan te boren. Haar doel is het Duitsche
bedrijfsleven te' redresseeren. Zij zal der
halve met de regeeringen van andere
mogendheden zoeken naar een oplossing
van dc economische wereld-crisis. Boven
dien acht de Rijksregeering het zich met
het oog op den ontzaglijken economischen
nood tot een plicht de economische ener-
gi evan het eigen land te mobiliseeren en
ten nutte te maken voor de te werk
stelling der braak liggende werkkrachten.
De wil van het Duitsche volk verlost te
worden van den geesel der werkloosheid
en de hoop der jonge generatie een nieu
we basis te vinden, zullen door de regee
ring als een voor de toekomst der natie
beslissende taak met alle middelen wor
den gesteund.
Korte inhoud der noodverordening.
De nieuwe noodverordening houdt in
hoofdzaak de volgende bepalingen in:
1. Een korting op de uitkeeringen der
invaliditeitsverzekering, weduwen- en
weezenpensloenen en ongevallenverzeke
ring.
2. Machtiging aan de Rijksregeering
door bijzondere maatregelen, spaarzaam
heid. rationalisatie en vereenvoudiging
van de sociale verzekering te bereiken.
3. Korting der uitkeeringen aan licht
gewonden, zoomede inhouding der kinder
toelagen na volbrenging van het 15e le
vensjaar der kinderen.
4. Een nieuw plan voor de werkloozen-
hulp. De geheele subsidie aan de gemeen
ten wordt beperkt tot 672 millioen. Voorts
wordt de crislssteun van het Rijk aan de
gemeenten opnieuw geregeld, o.a. door 'n
nieuwe regeling van het begrip crisis-
werklooze en door de invoering van een
soort begrootlngsdwang voor de gemeen
ten.
5. Van 1 Juli af zal een bijdrage moeten
worden gestort voor de werkloozenhulp,
welke 1 </s"/o bedraagt voor alle loon- en
salaristrekkers. Deze bijdrage loopt pro
gressief toe tot 6'/.%>. De crisisloonbelas
ting vervalt door deze bepaling.
6. Bij de omzetbelasting vervalt de tot
nu toe gestelde „vrije" grens van 5000 M.
7. Er wordt een zoutbelasting ingevoerd
van 12 pfenning per K.G.
8. Inzake werkverschaffing worden de
noodlge machtigingen verleend voor de
bevordering van wegenaanleg, bruggen
bouw en landontginningen.
9. Voorts wordt voorzien in een aantal
maatregelen op het gebied van recht
spraak en openbaar bestuur.
Bijzonderheden.
Op het gebied van de werkloosheidsver
zekering bevat de noodverordening een
machtiging voor de Rijksregeering om den
steun aan werkloozen op drie manieren te
verzorgen:
1 De hoogte van de werkloosheldsuit-
keering kan gewijzigd worden, waarbij
deze ultkeering echter niet mag dalen on
der die van de crisisuitkeeringen;
2 Dc ondersteuning volgens de werk
loosheidsverzekering kan voor een bepaal
den tijd vastgesteld worden:
3 Over de saldi van de werkloozen-
verzekeringen kan ten gunste van andere
takken van hulpverleening aan werkloo
zen beschikt worden
Door een tegelijkertijd uit te vaardigen
uitvoeringsverordening maakt de Rijks
regeering van de haar verleende machti
ging volgens de noodverordening gebruik.
Volgens deze uitvoeringsbepalingen zal de
uitkeering bij werkloosheid na zes weken
verminderen. De nieuwe uitkeeringsbedra:
een worden in de verordening vastgelegd
en deze zijn gemiddeld 15°/o lager dan de
tegenwoordige uitkeeringen. De korting
voor de tweede soort werkloosheidsver
zekering is in verhouding belangrijk groo-
ter en bedraagt gemiddeld 23°/o. De crisis
uitkeeringen zijn gemiddeld 10°/o lager.
De nieuwe uitkeeringen worden volgens
een uniform systeem geregeld. Het aantal
loonklassen is verminderd. Inplaats van
negen loonklassen zijn er thans nog zes.
De verlaging der uitkeeringen is daardoor
niet algemeen en voor een huisvader in de
laagste loonklasse in de groote steden zal
geen verlaging plaats vinden in vergelij
king met de tegenwoordige uitkeering,
terwijl bijvoorbeeld de gewone werklooze
uit een hooge loonklasse op het platteland
een verlaging tot 40 of 50 pet. kan krij
gen. De nieuwe regeling zal eenvoudiger
van administratie zijn. De Rijksregeering
zal de overschotten van de werkloosheids
verzekering gebruiken voor crisisuitkee
ringen. Hierbij gaat het waarschijnlijk om
een bedrag van 270 tot 300 millioen mark.
De nieuwe uitkeeringen treden op 27 Juni
in werking. Er is een overgangsperiode tot
23 Juli vastgesteld.
In deze noodverordening is de groote
reorganisatie van het geheele sociale ver
zekeringswezen nog niet opgenomen. Het
ligt in de bedoeling de regeering te mach
tigen voor het geheele gebied der sociale
verzekering de grootste bezuiniging en
economisch beheer tot plicht te maken.
Voor de verzorging der oorlogslachtof
fers zal slechts een kleine wijziging wor
den ingevoerd. De uitkeeringen aan kin-
derlooze personen worden met 20 pet. ver
minderd en de kindertoelagen zullen niet
meer tot 18 jaar doch slechts tot 15 jaar
worden betaald. Deze verandering treedt
op 1 Augustus in werking.
De rechtsspraak.
Op het gebied van de rechtsspraak en
het openbaar bestuur worden bij de
nieuwe noodverordening van den Rijks
president de volgende maatregelen ge
troffen.
I Vereenvoudiging en bezuiniging.
Ij In de strafrechtsspraak zijn in de
eerste plaats vereenvoudigingen te treffen
op het gebied der rechtsmiddelen. De
nood des Mjds veroorlooft het niet meer
iedere strafzaak in drie Instanties te be
handelen. Veeleer moet het voldoende
zijn naast de eerste instantie een midden
instantie te stellen. Overeenkomstig wordt
bevolen dat tegen ieder vonnis van den
rechter of het schepengerecht slechts nog
een rechtsmiddel toelaatbaar is, d.w.z. óf
het beroep óf de revisie. In alle zaken,
waarin beroep is aangeteekend, moet de
rechtbank vaststellen in hoeverre bewijs
materiaal nader zal moeten worden ver
zameld.
2) De drukke werkzaamheden van het
Rijksgerecht maakt het dringend noodza
kelijk op het gebied der civille procedures
dit aan tal te verminderen.
II Aanvulling der voorschriften inzake
huurovereenkomsten.
In dit hoofdstuk worden eenige bepalin
gen vermeld inzake den verkoop van
grond en executorlalen verkoop van on
roerende goederen.
III. Cessie op loon en salaris.
Voor den oorlog was tot een bedrag van
125 RM. In Februari 1928 werd deze grens
gebracht op 196 RM. Sindsdien is het
indexcijfer aanmerkelijk, gedaald zoodat
deze grens per 1 Juli a.s. zal worden terug
gebracht tot 165 RM per maand.
De noodverordening over de kwestie van
binnenlandsche politiek (de persverorde
ning. de opheffing der S.A. en S.S. en het
uniformverbod) mag niet voor Donderdag
verwacht worden. De reden van deze ver
traging is, dat ten aanzien van de uniform
kwestie moeilijkheden zijn gerezen en wel
in dien zin, dat een vorm gevonden moet
worden, waardoor verhinderd wordt, dat
de landen zelf verordeningen uitvaardigen,
die de bepalingen van het rijk ongedaan
zouden maken. Het schijnt, dat ook met de
landen zelf hierover besprekingen gevoerd
worden. In politieke kringen neemt men
aan, dat ook een bezoek van Hitier en
Goerlng bij den rijkskanselier hiermede
verband houdt.
Persstemmen.
De Berlijnsche en andere bladen leveren
reeds uitvoerig commentaar.
De „D.A.Z." schrijft, dat geen principieel
hervormend werk werd gedaan, maar dat
alleen, gelijk tot dusver reeds, gepoogd
wordt den brand op die plaatsen, waar
die het hevigst woedde, te verstikken. Het
gaat er alleen maar om de ineenstorting
der openbare kassen voor den eerstvol-
genden tijd te verhinderen.
De „Boersenzeitung" is van meening, dat
de noodverordening goedgekeurd zal wor
den door allen, die naar orde en recht
verlangden. Het gaat er thans om kleur
te bekennen, of eindelijk vasten voet wordt
verkregen, dan wel of men dagelijks de
ineenstorting voor oogen wil houden.
De „Boersenkurier" legt er den nadruk
op. dat de noodverordening de levende
uitdrukking is van de Duitsche ellende.
Zelfs wie erge dingen verwacht had is ge
schokt. Het eenige, wat bereikt is, is. dat
voor den eersten tijd geen kas-ineenstor-
ting van belang te vreezen heeft.
De „Germania" zegt, dat men over de
geheele linie niets nieuws ziet; men ziet
alleen een gevaarlijke en onsociale ver
slechtering van de door het vorige kabinet
ontworpen maatregelen. Zoo kan echter
een leerrijke uitwerking ontstaan bij die
genen, die tot dusverre geloofd hebben, dat
het voldoende zou zijn nieuwe mannen in
de regeering te brengen om financieeie
en economische wonderen te beleven.
De „Lokalanzeiger" komt tot de slotsom,
dat de noodverordening duidelijk open
baart hoe catastrophaal zich de geheele
toestand heeft ontwikkeld en tot welken
afgrond Duitschland is gevoerd.
De „Vossische Zeitung" oefent er critiek
op uit, dat in de noodverordening de
premieleening ontbreekt, waarmede de
regeering-Brüning de werkloosheid te lijf
had willen gaan.
Het „Berliner Tageblatt" mist het onder
Brüning uitgewerkte program voor werk
verschaffing. De noodverordening stelt het
gebrek aan constructieve gedachten in het
licht.
De ..Tag" noemt de noodverordening een
lusschenmaatregel. Men kan alleen de
hoop uitspreken, dat na Lausanne in de
aangekondigde uitbouwverordening maat
regelen genomen zullen worden, die het
afbreken van het huidige systeem tenge
volge zouden hebben, dat er in bestaat de
kosten der werkloosheid te dekken met
nieuwe lasten.
De „Deutsche Zeitung" stelt in het licht,
dat het Duitsche volk alleen dan begrip
zal kunnen hebben voor de nieuwe lasten,
wanneer tegelijkertijd de weg naar Duiten
getoond wordt. De financieel politieke na
latenschap van Brüning is geregeld. Titans
moet het opbouwende werk beginnen.
De „Vorwaerts" is van meening, dat de
noodverordening geen lasten brengt voor
de welgestelden, maar nog meer nood en
ellende voor de armen. De bitterste teleur
stelling echter brengt zij aan de groote
massa. Alle hoop op werkverschaffing is
vernietigd. Er wordt niet gezorgd voor
werkverschaffing en van staatswege wordt
de woningbouw niet bevorderd
Ook de Kölnische Volkszeitung. het or
gaan van het Centrum in West-Duitsch-
lan.d, heeft niets dan scherpe critiek op
de noodverordening. Het blad schrijft, dat
deze verordening vooral belangrijk is door
wat er niet in staat, namelijk de regeling
der werkverschaffing en de binnenland
sche kolonisatie, die Bruening ontworpen
had.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De besprekingen te Genève.
Der, geheelen voormiddag hebber, giste
ren te Genève besprekingen plaats gehad
tusschen de leidende staatslieden, die als
voorbereiding voor de conferentie te Lau
sanne moeter. worden beschouwd.
Aan deze besprekingen werd van Duit
sche zijde niet deelgenomen. MacDonald en
Slmon hadder, een lange bespreking met
Grandi en lunchten daarna met den Ame-
rikaanschen ambassadeur Gibson, De
Fransche minister-president Herriot ont
ving doorloopend bijna alle aangekomen
ministers van Boitenlandsche Zaken. De
Amerikaansche ambassadeur Gibson stel
de Herriot in kennis van het standpunt
der Amerikaansche regeering.
Naar het Amerik. staatsdepartement me
dedeelt, verwacht men daar spoedig een
officieel voorstel van Engeland inzake een
algemeene bewapeningsvacantie van tien
jaar. De regeering der Ver. Staten, zoo ver
klaart men voelt voor dit plan echter zeer
weinig: op het gebied van den vlootbouw
lijkt een dergelijke vacantie inderdaad
niet noodig. terwijl de bewapening te land
de voornaamste oorzaak is van de econo
mische moeilijkheden in Europa. Overigens
zou dit plar. geen afdoende oplossing bren
gen voor Europa's politieke problemen.
Ook Duitschland er, Italië hebben be
zwaar, daar een vacantie van 19 jaar geen
ontwapening mag heeten.
Over de besprekingen tusschen de En-
wordt van god inglicht zijd gmld..
gelsche en fransche vertegenwoordigers
wordt van goed ingelichte zijde gemeld,
dat tusschen Herriot er, MacDonald te
Parijs geen definitieve afspraken zijn ge
maakt. Herriot heeft bij de besprekingen
het standpunt der Fransche regeering in
zake de ontwapening en het herstelvraag-
stuk duidelijk uiteengezet. Volgens deze
inlichtingen zou de Fransche regeering van
meening zijn, dat de Duitsche eisch in zake
gelijkberechtigdheid niet voor de Ontwa
peningsconferentie moet komen, doch als
een gedeeltelijke herziening van het Ver
drag Vfin Versailles een aangelegelheid
van de onderteekenaars van het Verdrag
van Versailles is. Wanneer deze zaak op de
Ontwapeningsconferentie ter sprake komt.
dan zal de Fransche regeering voorstellen,
eerst te doen uitmaken of de Ontwape
ningsconferentie bevoegd is, hierover te
oordeelen. In Fransche kringen gelooft
men, dat Engeland dit standpunt zou kun
nen billijken; tot dusver heeft de Engel-
sehe regeering haar standpunt echter nog
niet bepaald,
Ir. zake het hersteivraagstuk heeft Mac
Donald te Parijs opnieuw zijn standpunt
inzake volledige schrapping van alle inter-
geallieerde- en herstelschulden uiteenge
zet en deze schrapping als voorwaarde ge
steld voor het herstel van het vertrouwen
en het overwinnen van de economische
crisis op de wereld. Daartegenover maakt
de Fransche regeering een definitieve re
geling van het hersteivraagstuk afhanke
lijk van de definitievd annuleering der tn-
tergeallieerde schulden.
In welingelichte kringen gelooft men dat
de conferentie te Lausanne nauwelijks lan
ger dan veertien dagen zal duren en een
onvoorwaardelijk moratorium voor een be-
paaden tijd als resultaat zal hebben. De
definitieve beslissing over het geheele her
steivraagstuk zou dan verwezen worden
naar de conferentie te Londen, die waar
schijnlijk in October zal plaats vinden.
Aan Engelsohe zijde gelooft men dat het
ondanks alle moeilijkheden dan mogelijk
zal zijn het geheele vraagstuk van het her
stel met medewerking der Amerikaansche
regeering te behandelen. Daarom zal de
definitieve beslissing over het herstel-
vraagstuk eerst op de conferentie te Lon
den vallen.
Gistermiddag vergaderde het bureau
der Ontwapeningsconferentie.
Herriot nam persoonlijk aan de verga
dering deel, terwijl MacDonald zich liet
vertegenwoordigen door Sir John Simon.
Verder waren o. a. aanwezig Grandi,
Gibson, Nadolny en verschillende minis
ters van Buitenlandsche Zaken van klei
nere Staten, o. a. Benesj en Zaleski.
Het gevolg van de besprekingen was,
dat Voorloopig de algemeene commissie
nog niet zal worden bijeengeroepen, aan
gezien men de voorkeur er aan gaf, dat
de voornaamste gedelegeerden eerst on
derling vertrouwelijke onderhandelingen
over de voornaamste politieke vraagstuk
ken zouden houden. Deze besprekingen
zullen natuurlijk in de eerste dagen vooral
te Lausanne gevoerd worden, doch daar
de Amerikanen niet in staat zijn naar
Lausanne te gaan, zou een tweede equipe
van de Europeesche groote mogendheden
te Genève moeten blijven om op den
grondslag van het te Lausanne besprokene
eerst verdere besprekingen met Gibson en
de Russen te houden.
Men neemt aan, dat deze politieke on
derhandelingen over de ontwapenings
conferentie te Lausanne wellicht een
week zullen duren voordat het mogelijk
zal zijn de algemeene commissie wederom
bijeen te roepen.
o—
VEREENIGDE STATEN.
De Republikeinsche conventie.
Senator Dickinson heeft gisteren op de
Republikeinsche conventie een rede ge
houden, waarin hij de herkiezing van
Hoover voorstelde en van meening was,
dat het drankverbod niet aan de orde
moest komen, daar de inzichten hierover
niet overeenstemmen.
Dickinson eischte. dat de gouden stan
daard gehandhaafd bleef ter wille van de
veiligheid van het land. Hij veroordeelde
de democratische voorsteilen als een
„schandelijke inflatie" en nam de verhoo
ging der tarieven in bescherming. Dickinson
bracht hulde aan Hoover, die het land
van een financieeie ramp gered had, on
danks de machinaties van zijn tegen
standers.
Aan de candidaatstelling van Hoover valt
niet te twijfelen. De eenige tegenstander
van Hoover is Joseph Irwin France uit
Maryland die een intensieve campagne heeft
gevoerd, echter met weinig bevredigende
resultaten: zelfs de staat Maryland heeft
hem weinig steun verleend.
Dc conventie is geschorst, nadat er
hevige opwinding was ontstaan over een
voorstel om den tegenwoordigen vice-presi
dent Curtis door generaal Dawes te doen
vervangen.
DUITSCHLAND.
Een radio-rede van Strasser
Een nieuwe partij van het midden.
De nieuwe noodverordening is versche
nen, men zie daarvoor elders Nog feller
dan Bruening wilde, grijpt deze in het
maatschappelijk leven in zonder daarbij
eenige opbouw te bevatten, zooals Bruening
van plan, was voor te stellen Voor het Cen
trum is de gang van zaken daarom on
getwijfeld gunstig, vooral nu het opposi
tie-partij is geworden.
Zelfs van de zijde der Nazis wordt de
nieuwe regeering nog maar amper geduld.
Hitler, die juist een reeks organisatorische
wijzigingen ir. de partijleiding heeft ge
bracht. waarbij vooral de invloed van
Strasser zeer wordt vergroot, heeft een
ernstige waarschuwing tot het kabinet-
Von Papen gericht, dat men nu „daden"
wil zien, zooals werd aangekondigd!
Gisteravond heeft Strasser voor de radio
gesproken over: .De staatsidee van het
nationaal-socialisme."
Strasser begon met uiteen te zetten hoe
de nat. soc. beweging ondanks allen tegen
stand tot een groote beweging is uitge
groeid.
Onze beweging is ter. slotte niets anders
dan de politieke uitdrukking van den zie-
lenood van een grooten tijd.
Wij aanvaarden de arbeidersbeweging in
haar diepste beteekenis. want wij verstaan
onder socialisme de maatregelen van den
staat ter bescherming van individu en ge
meenschap tegen uitbuiting.
Het Nationaal-socialisme in het bezit
der staatsmacht gesteld, zal het als zijn
taak beschouwen het Duitsche volk terug
te voeren naar zijn echte waarachtige or
ganische vormer-
Politiek beteeken tvoor ons het welzijn
van den staat, de staatsvorm is niet het
eerste en onbelangrijk, daarover kan het
volk later beslissen.
Het nationaal-socialisme wil geen reac
tie. maar gezond maken. Geen Jodenver
volgingen. maar een Duitsche leiding zon
der Joodschen invloed, zonder Joodsche
mannen achter de schermen en zonder
Joodsch kapitaal. Wij wenschen geen nieu
wen oorlog, aldus Strasser. wij vreezen
echter geen oorlog, indien hij het laatste
middel zou zijn, om de Duitsche politieke
en sociale vrijheid te bereiken. Wij wen
schen van de zielverzorgers geen partij
politiek. wij wenden ons met alle kracht
tegen de beweringen in zake Duitschlands
schuld aan den oorlog, wij wenschen geen
zinnelooze her-bewapening, doch ontwa
pening der andere volken.
Over de binnenlandsche politiek zeide
Strasser. dat de nat. soc. de grondwetten
van rijk en landen zullen eerbiedigen. De
werkloosheid moet worden overwonnen, de
landbouw gesteund. Verder wordt natio
nale arbeids-dienstplicht verlangd.
In Beieren en Wurtemberg was de uit
zending door de regeeringen verboden!
Te Berlijn heeft de stichtingsvergadering
plaats gehad van de nieuwe burgerlijke
partij. Ongeveer 200 persoonlijkheden had
den aan de uitnoodiging gevolg gegeven.
Tfjdens de besprekingen, die overigens een
vertrouwelijk karakter droegen, kwam oe
algemeene overtuiging naar voren, dat on
der afwijzing van all eoude burgerlijke
partijen een nieuwe groepeering van het
burgerdom onder nieuwe leiders noodza
kelijk was en dat het er niet om ging een
fusie van oude politieke partijen tot stand
te brengen. De nieuwe partij mocht geen
belangenvertegenwoordiging zijn, maar zij
moest een groote gedachte vertegenwoor
digen en wel de gedachte der verantwoor
delijkheid van den enkeling bij vrijwillige
verbinding aan het geheel.
Er werd besloten een werkcommissie op
dracht te geven aan alle tusschen de na-
tionaal-socialisten en het centrum staande
partijen en derzelver kiezers een oproep te
zenden, waarin er toe wordt opgewekt om
bij achterstelling van alle tot dusver gel
dende partij- of persoonlijke bijzondere
belangen het burgerdom tot een groote
politieke beweging aaneen te sluiten, ten
einde voor de toekomst zeker te stellen,
dat het Duitsche burgerdom tegenover de
radicale stroomingen van rechts en links
den invloed erkent, die noodzakelijk is om
volk en rijk economisch en cultureel voor
ernstige schokken te sparen. De werkcom
missie werd samengesteld uit degenen, die
de uitnoodiging tot deze vergadering had
den opgesteld, dr. Eckener. Harry Plate,
eerevoorzitter van de Duitsche „Hand-
werks- und Gewerbekammer", oud-gezant,
dr. Solf. geheime justitieraad. dr. Wildha-
gen, mevr. prof. Hoetzsch en dr. Meyer. De
commissie werd gemachtigd zichzelve zelf
standig aan te vullen met verdere per
soonlijkheden en kreeg de opdracht de
noodzakelijke verdere voorbereidende werk
zaamheden te verrichten, benevens een be
ginselprogram op te stellen en een procla
matie.
o
MEMELLAND.
Verklaring van het nieuwe directorium.
De president van het nieuwe directo
rium dr. Schrieber las in den Landdag de
regeeringsverklaring voor. Nadat is gewe
zen op den moeilijken economischen toe
stand wordt o.a. gezegd: Wij begrijpen
den dieperen zin der volksbeweging van
4 Mei als zoodanig, dat de Memellandërs
zich gevoelen als een noodlots- en nood-
gemeenschap. waarin alle leden ter wille
van het groote doel der autonome zelf
standigheid een gemeenschappelijke ver
antwoordelijkheid dragen.
Het standpunt van het directorium ten
aanzien van de autonomie van Memel be
hoeft geen toelichting, daar het gelijk is
aan dat van de meerderheid in den Land
dag. Wij beschouwen het Memelstatuut
zoowel als een grondslag voor cultureele
economische en zekere staatsbelangen als
de basis van ernstige plichten, zoowel in
de verhouding van het gebied tot den
stqat als ook in betrekking tot de beide
nationaliteiten in het gebied. Nog korten
tijd geleden scheen het. alsof het Memel-
gebied vruchteloos moest strijden voor het
doorzetten van zijn opvatting te dien op
zichte. Wij hopen, dat het jongste ver
leden den weg zal vrijmaken voor een
nieuwe ontwikkeling. De beslissing van 4
Mei (de verkiezingen in Memel) heeft
ten aanzien van de wenschen der Memei
landers in deze quaestie een ondubbelzin
nige klaarheid gebracht. Wij zullen het
richtsnoer van het statuut rviet uit het
oog verliezen en hopen, dat op deze basis
de weg naar een vruchtbare samenwer-
HET PROCES TEGEN MATI'SCHKA
WEENEN. 15 Juni. (V.D.). Omtrent s
levensloop van Matuschka kan het vni
gende worden gemeld: Sylvester Matuséh
ka. die 40 jaren oud is, is afkomstig ,?u
Cantavir in Zuid-Slavië, waar zijn vasi
pantoffelfabrikant was Nadat hij vier
jaar het gymnasium had bezocht en on
de kweekschool voor onderwijzers was 2P
weest te Kalocsa oefende hij tot 1913 f_
Büspökhatvan het beroep van onderwii
zer uit. In hetzelfde jaar kwam hij ah
vrijwilliger in het zesde Honved-regiment
en klom op tot den rang van le luitenant
Na den oorlog, tijdens welke hij bij zijn
regiment te velde stond, werd hij onder
wijzer in zijn geboortestad Cantavir waar
hij tevens een zaak in koloniale 'waren
dreef. In 1920 werd hij eigenaar van een
landgoed in de omgeving van Mezötur dat
hij in 1923 weer verkocht, om vervolgens
naar Boedapest te verhuizen, waar hij tot
1927 een bazar had. Vervolgens ging hii
naar Weenen, waar hij hulseigenaar werd
en groothandelaar in uien. Zijn oneven
wichtige geest dreef hem al spoedig tot
andere plannen en hij stichtte verschil
lende zaken. Zoo hield hij zich bezig met
makelaardij van grond en wilde hij een
varkensfokerij beginnen. In Tradigist bij
St. Pölten pachtte hij een steengroeve
Aan het einde van 1930 kocht hij, samen
met twee zakenvrienden, een ijzergieterij
in Tattendorf, echter slechts om deze
doen afbreken en op haar plaats huizen
te bouwen. Om den schoorsteen van deze
ijzergieterij te doen vallen schafte hij
zich. zooals uit het gerechterlijke onder
zoek is komen vast te staan. 10 KG
ecrasiet aan. Toen de schoorsteen echter
overeind bleef staan, daar hij van den
fabriekkoop weer afzag, heeft hij, naar
hfi verklaarde, de springstof in het water
geworpen, opdat deze niet in handen zou
komen van ongerechtigden.
De bekentenis van zijn spoorwegaansla
gen. welke eerst na een langdurige ontken
ning volgde, sierde hfi op met allerlei fan
tastische verhalen, welke waarschijnlijk
moesten dienen om de justitie te doen
twijfelen aan zijn toerekeningsvatbaarheid
Zoo sprak hij in zijn verhoor van 13 Octo
ber van het vorige jaar over een zekeren
Bergmann. die hii in 1927 had leeren ken
nen. Met Bergmann heeft Matuschka spi
ritistische onderzoekingen gedaan en ver
warde plannen uitgewerkt, die uitliepen
op de stichting van een secte. Deze secte
streefde ernaar, volgens de verklaring van
Matuschka, dat allen gelijk zouden zijn en
te eten zouden hebben. Anderzijds bestreed
Matuschka het communisme en socialisme
en verlangde hij. dat ieder zijn godsdienst
zou opgeven. Over het algemeen speelden
vrouwen uit alle lagen der maatschappij
een zeer groote rol in het leven van Ma
tuschka. Terwijl hij thuis een liefdevolle
vader en echtgenoot was, gebruikte hij
zijn „zakenreizen" voor allerlei avonturen
waardoor hij tenslotte ook de ernstige ziek
te opliep, die bij de beoordeeling van zijn
daden ln elk geval in aanmerking zal moe
ten worden genomen. Met Bergmann maak
te Matuschka ook een reis naar Berlijn
die hem. volgens zijn mededeeling. in m
tact bracht met de „Club der dertig das»*
Voor de club moest Matuschka een eed 1!
leggen en verschillende documenten onto
teekenen. Een dezer documenten hield ht
dat geen lid der club na het plegen van
een aanslag vóór dertig dagen de politie
ervan mocht in kennis stellen, daar an
ders zijn geheele familie zou worden uit
geroeid.
Als beweegredenen voor zijn daden ko
men eenerzijds zijn verwarde politiek-reli
gieuse plannen in aanmerking. Naar hu
mededeelde, zou hij een groote naam heb
ben noodig gehad om zijn plannen te ver
wezenlijken. Anderzijds weet men, oat
Matuschka een uitvinding heeft gedaan
ter voorkoming van spoorwegongelukken
zoodat men zou kunnen aannemen, dat bJj
door zijn aanslagen de spoorwegautoritei
ten heeft willen dwingen zijn uitvinding
toe te passen.
De beklaagde maakt een zeer ïntelll
genten indruk. Hij verscheen ln de rechts
zaal met een groote rol papier, waarop
vermoedelijk de herhaaldelijk aangekon
digde rede staat geschreven. Op de tafel
van het gerechtshof liggen als corpora de
licti stukken rail, moeren, schroefsleuteis
DUITSCHE VERKIEZINGS
REDEVOERINGEN VOOR DE RADIO.
BERLIJN, 15 Juni (V. D.). De Rijksml
nister van Binnenlandsche Zaken von
Gayl heeft heden een regeling uitgevaar
digd voor het gebruik van de radio door
de politieke partijen. Gedurende de laatste
week voor de verkiezingen kunnen de po
litieke partijen van de radio gebruik ma
ken. Alle partijen van den Rijksdag van
de nationaal-soeialisten tot de sociaal
democraten mogen in de laatste wees
vóór de verkiezingen elk 25 minuten spre
ken en wel de zwakste fractie het eerst
zoodat de sociaal-democraten op den za
terdag vóór den verkiezingsdag als laatOT
het woord zullen voeren. De redevoeringen
zullen waarschijnlijk des avonds worsen
gehouden.
king met den staat zal worden gevonden.
Bij de stemming over de regeeringsver
klaring bleef het directorium in de meer
derheid met 19 (landbouwersparty en
Volkspartij) tegen 3 stemmen (commu
nisten) De Soc.-Democraten en de Le"®?
totaal 7 afgevaardigden, onthielden oen
van stemming.
0
POLEN.
De hooge salarissen verlaagd.
De Poolsche regeering heeft een ver
ordening aangaande verlaging van
hooge salarissen in liet particuliere
drijfsleven gepubliceerd. Alle salarissen
een bedrag van 30.000 zloty, datje
geveer 9500 gulden per jaar, oversennj
kunnen tot op deze grens worden veria k -
Tot deze verlaging wordt ovei-ge^®11 r
dien een lid van den raad van deneer
voorstelt en het bewijs levert dat zj
het economisch belang van de ondemen'
is. De verlaging is echter ook nog
indien de onderneming zelf niet op
haar belasting betaalt "of indien vast f
dat arbeiders en bedienden geduren
maand geen loon of salaris heDue
kregen.
