Herinneringen van een
Oud-Commissaris van Politie.
Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 11 Juni 1932
HET WAARNEMEN
VAN DEN WIND.
Losse nummers van ons Blad
Steunt met Uw gaven
het Leidsch Crisis-Comité.
„Hel Je nou veer dat halleve pond margarine ver
geten da'lk Je vroeg te koope Natuurlik weer; as ze
voor hoede de maat van de harsens van de lui name,
'dan had JU an een notedop al genogt."
'(London Opinion).
„Pas op. meneer. Daar om den hoek Is een autoval
van de politie, met een voetganger als lokaas*
(Humorist),
Ben je weer met Kees aan
't vechten geweestl Nu kan ik
weer een nieuw pak voor je koo-
pen
Moet u Kees zien, moeder!
Ik wed, dat zijn moeder wel een
nieuwen jongen zal moeten koo-
pen
Zij; Laten we nu met de
wittebroodsweken niet naar Ier
land gaan. Ik ben bang, dat ik
zeeziek word.
Hij: Maar,'liefste, is liefde
dan geen behoedmiddel tegen
zeeziekte
Zij: Ja, als je gaat wel,
maar niet wanneer je terug
komt.
(Ruy Bias).
Juwelier, tot zijn bediende: „Het is Jouw stomme
schuld. Om me daar ln de etalage een kaart te zetten
met „diamanten ringen binnen ieders bereik".
(Humorist).
Dagverpleegster, verslag uitbrengend aan de direc
trice „HU moet een ot andere zonderlinge kwaal
hebben, directrice, want hij slaapt den neelen dag en
de nachtverpleegster zegt me dat hU, zoo gauw als mijn
dienst om ls. wakker wordt.'' (Humorist),1
„Oef.... eh..
ln de krant."
staat vandaag weer letterlijk nita
(Life).
In het vorige artikel is er op gewezen,
dat een abnormaal verloop van de tem
peratuur altijd wijst op een weersverande
ring. Een abnormaal verloop van de tem
peratuur is b.v. wanneer deze in den voor
zomer van den eenen dag op den volgende
meer stijgt dan gewoonlijk, of wanneer ln
den namiddag of avond de thermometer
rijst lnplaats daalt, of wanneer deze in
den loop van den voormiddag daalt ln
plaats rijst. De oorzaak van zoo'n abnor
maal verloop ls altijd het doorkomen van
een anderen luchtstroom, ln de beide eerste
gevallen van een warmen, ln het laatste
geval van een kouden luchtstroom. Het is
trouwens een welbekend verschijnsel, dat
het draaien van den wind meestal gepaard
gaat met verandering van de temperatuur.
Het kan echter zijn nut hebben hier op
eenige minder algemeen bekende omstan
digheden te wijzen, die met den invloed
van den wind op den warmtegraad ln ver
band staan, want lang niet elke wind-
draaiing heeft een daling of een stijging
van de temperatuur ten gevolge. De ver
klaring van dit feit is n.l, dat de richting
van den wind op een bepaalde plaats niet
altijd samenvalt met de algemeene rich
ting van den luchtstroom in de omgeving
en over een groot gebied. Plaatselijke In
vloeden toch kunnen de richting van den
luchtstroom wijzigen, zoodat het kan
voorkomen, dat een Westelijke wind koude
lucht aanvoert, die over een groot gebied
waait. Dit was o.a. ln den laatsten tijd
gedurende de zeer koele periode het geval.
Dergelijke plaatselijke invloeden hebben
vooral veel invloed wanneer over een groot
gebied de luchtbeweging zeer zwak is. Dit
is o.a. het geval wanneer de. barometer
heel hoog staat. Het kan dan gebeuren,
dat zeer sterk uiteenloopende windrichtin
gen voorkomen op plaatsen, die niet ver van
elkaar af liggen. Omgekeerd kunnen plaat
selijke invloeden niet zulke groote ver
schillen tusschen locale windrichtingen en
de algemeene luchtstrooming bewerken,
wanneer de algemeene luchtbeweging zeer
krachtig is.
Plaatselijke invloeden, die op de wind
richting grooten invloed hebben zijn: heu
vels. bergketens, duinterreinen, bossehen
(en in het algemeen verschillende bodem
bedekkingen), kustlijnen en omstandighe
den. die tengevolge hebben, dat groote
temperatuurverschillen op korte afstanden
ln het leven worden geroepen.
De werking van deze invloeden is ver
schillend. Heuvels en bergketens vormen
een hindernis voor den algemeenen lucht
stroom en doen dezen plaatselijk een an
deren weg zoeken.
Duinterrelnen veroorzaken z.g. luchtstu-
wlng. doordat zij sterk remmend op den
luchtstroom werken. Deze luchtstroom
wordt grootendeels in de hoogte gestuwd
(hierop berust het zweven der strandvo
gels boven de voorste dutnrij). maar on
dergaat daarbij tegelijk een verandering ln
richting, b.v. van West in Z.-W. Bossehen,
en in het algemeen sterk geaccidenteerd
terrein ook wat de begroeiing betreft
remmen den luchtstroom sterk, vertra
gen dus diens snelheid, hetgeen automa
tisch een verandering van de richting ten
gevolge heeft. Dit verschijnsel berust n.l.
hierop, dat elke luchtstroom, ontstaan ten
gevolge van een verschil in luchtdruk, niet
rechtstreeks van de plaats met den hoog-
sten luchtdruk stroomt naar die met den
laagste, maar in verband met de draaiing
der aarde en zijn snelheid afwijkt van die
richting van het luchtdrukverval, te meer
naarmate de snelheid grooter is. In de on
derste luchtlagen zal daarom de lucht
meer rechtstreeks van de plaats met den
hoogsten luchtdruk naar die met den
laagste stroomen. dan in hoogere luchtla
gen. omdat de onderste luchtlagen door
wrijving met den bodem geremd worden
en in snelheid verliezen. Het resultaat is,
dat de luchtstroomen op grootere hoogte
in den dampkring in een depressie altijd
meer naar rechts gericht zijn dan die langs
den grond, d.w.z. dat de op grootere hoog
ten algemeen W.-O. stroomende lucht aan
den grond als een zwakkeren Z.-W. wind
waargenomen wordt.
De invloed van kustlijnen op de wind
richting berust op het verschil ln tempe
ratuur boven het water en boven het land.
Overdag stijgt boven land de temperatuur
meer dan boven het water, waardoor een
opstijging van lucht boven land in bewe
ging wordt gezet. De opgestegen lucht
wordt vervangen door lucht, die uit de
luchtlagen boven het water wordt aange
zogen. Zoo ontstaat aan zee overdag de
koele zeebries, die men aan het strand op
warme zomerdagen zoo vaak kan waar
nemen.
Des nachts, wanneer de lucht boven
land sterker afkoelt dan boven het water,
keert de luchtbeweging om en ontstaat de
landbries. Het verschijnsel berust dus op
het ontstaan van een temperatuur-ver-
schll tusschen twee naast elkaar liggende
gebieden. Zulk een temperatuur-verschil
kan ook ontstaan zonder dat sprake is
van land en water. De oorzaak van on
gelijke verwarming kan nl. ook gelegen
zijn in verschil in warmte-absorbeerend
vermogen van den bodem, b.v. door ver
schillende begroeiing. Bossehen kunnen
dus langs dien weg storend werken op de
zwakke luchtstroomen.
In het algemeen komen daaruit voort
vloeiende afwijkende windrichtingen ai-
leen voor bij zwakke luchtbeweging.
Uit al deze verschijnselen en storende
invloeden trekt de meteoroloog de slot
som, dat de plaatselijk waargenomen
windrichting, die aangegeven wordt door
windwijzers of rookpluimen, volstrekt geen
betrouwbare aanwijzing is voor de richting
van de algemeene luchtstrooming, die im
mers beslissend is voor de temperatuur.
Wetende echter, dat op grootere hoogten
de luchtstrooming minder in haar richting
gestoord wordt, gebruikt hij de wolken
drift als aanwijzing voor die richting.
Op een bijzondere omstandigheid met
betrekking tot afwijkende windrichtingen
mag hier nog wel gewezen worden. Het
komt nl. meermalen voor, dat een over
een groot gebied heerschende algemeene
luchtstrooming, aftakkingen uitzendt, die
ver in zij-gebieden kunnen doordringen.
Zoo kunnen in een warm gebied smalle
koude luchtstroomen binnendringen, die
plotseling afkoeling brengen. Gebeurt dit
in de hoogere luchtlagen, dan kunnen
bepaalde wolkenvormen optreden, die een
bewijs voor het indringen van vreemde
luchtstroomen zijn.
Uit het bovenstaande mag worden afge
leid, dat men bij de beoordeeling van de
beteekenis van den wind voor het weer In
de allereerste plaats moet naeraan waar de
aangevoerde lucht werkelijk vandaan
komt en of plaatselijke omstandigheden
den wind van de algemeene richting der
luchtstrooming doen afwijken. Dit is in
vele gevallen echter moeielijk na te gaan.
(Nadruk verboden).
zijn behalve aan ons Bureau ook
verkrijgbaar bij de
Firma A. HILLEN - Stationsweg
Firma A. J. H. WIJTENBURG.
Haarlemmerstraat 2.
W. G. J. VERBURG, Sigarenhandel,
Heerenstraat 2.
Fa. A. SOMERWlLAzn. Hoogew. 24
A. M. v. ZWICHT - Breestraat 26
en bij
Joh. HOGERVORST. Haarl.str. 128
en des Zaterdags bij
A. H. V. d. VOOREN. H. Rijndijk 74
Kiosk Prinsessekade.
XXIX.
DE GEHEIMZINNIGE TEEKENAAR.
Homo homini lupus; de eene mensch is
een wolf voor den anderen. Deze Latijn-
sche spreuk wijst er op, dat het vroeger
al niet beter was dan heden en het strekt
den mensch niet tot eer dat het heden
niet beter is dan vroeger. Eigenlijk schuilt
in de aangehaalde uitdrukking een zekere
beleediging voor den wolf, want dit dier
belaagt zijn soortgenooten alleen door
uitersten nood gedreven, terwijl de
mensch dit zelfs doet uit wrok, afgunst,
ja, uit zucht naar vermaak. Nergens er
vaart men dat beter dan bij de politie.
Wat anonieme brieven vol gif worden daar
niet aangebracht, opeenstapelingen van
leugens en verdachtmakingen.
Er kwam eens iemand bij me, die met
Sinterklaas een pakje had gekregen, in
houdende een miniatuur doodkist, waarin
een popje, hetgeen niet eenvoudig betee-
kende memento mori, maar dat blijkens
het bijschrift bedoelde, dat de ontvanger
weldra in dezelfde positie zou verkeeren
ais dat popje en daar de ontvanger een
zenuwachtig mensch was, had dat lugu
bere cadeau hem heelemaal van streek
gebracht. Het bleek, dat de doodkisten-
fabrikant Iemand was, die wegens dron
kenschap bij een firma was ontslagen en
nu meende zijn spijt over dat ontslag, dat
hij alleen aan zichzelf had te wijten, niet
beter te kunnen uitdrukken, dan door den
boekhouder, die er part noch deel aan
had de stuipen op het lijf te jagen.
Maar, zooals ik zei, het is volstrekt niet
noodig, dat haat en nijd de drijfveeren
zijn tot het plegen van handelingen, die
bedoelen een ander te krenken; dit ge
schiedt zelfs uit plezier, zooals er men-
schen zijn, die er vermaak in scheppen
dieren te martelen.
Er vervoegde zich eens een heer bij me,
die me een enveloppe ter hand stelde, be
vattende een teekening met bijschrift.
Die teekening getuigde van eenige kunst
vaardigheid, maar meer goeds kon men
er niet van zeggen, want de voorstelling
was meer dan schunnig.
Blijkens het adres was de teekening
bestemd geweest voor de dochter van be
doelden heer, die beiden, als begrijpelijk
is. zeer verontwaardigd waren, maar zij
konden niemand verdenken; het meisje
had met niemand ongenoegen gehad, was
ingetogen en had er ook nooit een wan-
hopigen minnaar op na gehouden; dit
laatste was vooral van belang, omdat je
van afgewezen minnaars de gekste din
gen kunt verwachten', bovendien was ze
al eenigen tijd verloofd. Het bijschrift van
de teekening zei ook niet veel, want het
was met de machine geschreven
Ja. wat moest ik daaraan doen? Het
was natuurlijk meer dan waarschijnlijk,
dat de bedrijver van die schunnigheid 't
meisje kende en ook waarschijnlijk, dat hij
in haar omgeving verkeerde, want hij zou
toch wel de uitwerking van zijn helden
daad willen zien, zoodat de menschen zelf
mij toch eenigszins op het spoor moesten
brengen, maar dat konden zij niet en ik
kreeg ook wel den indruk, dat zij niets
voor mij verborgen hielden.
De enveloppe en het papier hadden
geen bijzondere kenmerken, zoodat ik daar
niet wijzer door werd en ik wist niet beter
te doen dan den heer den raad te geven,
zoo weinig mogelijk over het geval te
spreken, maar goed te letten op de men
schen met wie het meisje, dat op een
kantoor werkte in aanraking kwam; ik
verwachte meer brieven.
In die verwachting werd ik niet be
drogen, want er kwamen er meer, met een
climax van schunnigheid en blijkbaar van
denzelfden persoon afkomstig. Dit nu was
het, wat ik Juist moest hebben, want als
het bij den eersten brief nog mogelijk was
geweest, dat hij aan een willekeurig meisje
was gezonden, in welk geval er wel een
ander meisje gekomen zou zijn, die er ook
een ontvangen had. nu leed het geen
twijfel of de auteur was een bekende van
de familie en ook bleek dit uit de bijschrif
ten, waarin op zekere gebeurtenissen ge
zinspeeld werd; 't ls een feit, dat men op
den duur z'n mond voorbij praat.
De menschen werden zenuwachtig, maar
bleven onwetend, want zij kenden nie
mand dien zij bekwaam achtten om de
teekeningen te vervaardigen, omdat daar
werkelijk een tamelijke bedrevenheid voor
noodig was. Het was welhaast uitgesloten
dat die dingen nageteekend waren.
Maar zooals ik zei, de dader moest
dichtbij zitten en daarom vroeg ik alle
mogelijke inlichtingen omtrent kennissen
en familieleden, die ik heel voorzichtig
ging bekijken, want de zaak was uiterst
teer en ik moest alles vermijden, wat
iemand in verdenking kon brengen, om
dat ik begreep, hoe hoogst onaangenaam
het voor iemand moest zijn, onschuldig
van zooiets verdacht te worden.
Omdat uitgesloten was, dat de artist
tot den kring van familie en kennissen
behoorde, rees bij mij het vermoeden, dat
de vervaardiger der teekeningen niet de
auctor intellectualis was; dat hij dus de
teekeningen in opdracht van iemand
maakte, die zeer waarschijnlijk zelf de
bijschriften tikte. Ik ging daarom zoeken
naar iemand, die de beschikking had over
een schrijfmachine en dat waren er ver
schillende. Nu is het een groote domheid
om van een schrijfmachine gebruik te
maken, als men onbekend wenscht te
blijven, want niets is zoo verraderlijk als
een schrijfmachine. Men denkt: alle
Underwoods en Remingtons komen van
één fabriek en alle lettertjes zijn gelijk,
maar daarin vergist men zich, want elke
schrijfmachine, vooral als ze niet nieuw
meer ls .heeft haar eigen schrift, als men
dit maar met de loupe bestudeert: men
vindt een defecte a of een schuinstaande
b of een c, die niet goed doorslaat en al
die kleinigheden maken het mogelijk
veelal met Juistheid te zeggen, op welke
machine iets ls getikt, vooral als men de
beschikking heeft over veel schrift.
We gingen dus naar verschillende kan
toren en zonder nog te zeggen waar het
precies om ging, namen we schrift van
alle mogelijke schrijfmachines, dat daar
na aan een minutieus onderzoek werd
onderworpen. Ik vond toen, dat het schrift
van een machine, die op een bankinstel
ling in gebruik was, merkwaardig veel
overeenkomst vertoonde met het schrift
op de enveloppe en de teekeningen en op
die bankinstelling werkte de broer van
den verloofde van het meisje. Ik stelde
mij toen in verbinding met een der pro
curatiehouders dier bank om iets meer
van dien broer te vernemen en hoorde
toen, dat dit jonge mensch wel in de ge
legenheid was van bedoelde schrijfma
chine gebruik te maken, maar tevens
vernam ik iets, wat mij nog meer interes
seerde: een der andere employé's van die
bank stond bekend als een heel goed tee
kenaar en deze was met dien broer nog
al bevriend. Maar, zei de procuratiehou
der, die teekenaar is een buitengewoon
nette jongen.
Ik besloot het er toch maar op te wa
gen en verzocht den teekenaar bij mij te
komen. Hij was niet erg op zijn gemak en
toen ik hem de serie prachtstukken voor
legde, boog hij het hoofd zonder te vra
gen wat dit te beteekenen had en dat
zwijgen was een volledige bekentenis.
Trouwens, toen ik hem vroeg of hij de
Overzicht onzer belangrijkste
Veemarkten.
De markt voor zuivelproducten
vrij plotseling een gunstige wending ge{
nomen en we zien dan ook de prijzed
voor kaas en boter vooral met „spronrej
tjes" omhoog gaan. De geheele wereldj
markt is, wat deze artikelen aangaat, vee
hooger gestemd en op deze gronden mogt
wij aannemen dat de vastere tendenz n
alleen berust op oorzaken van specula-j
tieven aard.
Bovendien is de kans op ruime export|
mogelijkheden dc laatste dagen gest$
Toch was er op de veemarkten van giste
maar een zeer lustelooze stemming, docti
zooals we in ons vorige overzicht
opmerkten is dit in en tegen den ho:>l
bouw het gewone jaarlijksche verschijnsels
De boer koopt omstreeks dien tijd weini
of niets.
De afdeelingen slachtvee hoewel gewot
bezet, hadden, wat de handel betreft, niet
zulk een vlot verloop deze week. We ver-I
namen dat de prijzen van het vleeschl
in den groothandel aan de abattoirs dezeJ
week niet in overeenstemming waren tel
brengen met de veemarktprijzen. Vandaarf
deze kleine terugslag. De prijzen waren!
echter niet beteekenend lager. 1
Slachtstieren konden nogal prijshoudend!
worden verhandeld. Vette kalveren, alles!
wat flauwer in prijs. Nuchtere kal-J
veren nogal redelijk en prijshoudend. Scha-|
pen en lammeren konden den prijs nlet|
halen van de vorige week en vooral
zuiglam meren gingén veel moeilijker vanl
de hand. De oorzaak was gelegen in het!
afloopen der uitvoerconsenten naar Frank"|
rijk; voor geslacht goed. Men spant zich!
echter van enkele export-firma's in, om!
volgende week schapen en lammeren levend!
naar Frankrijk te kunnen zenden; doch ditV
leverde eersttijds reeds veel moeilijkheden!
op. Evenwel als de winst loonend is, komt!
men daar overheen en het vleesch is in!
Frankrijk zeer duur. Varkens in Hollandschl
geld omgerekend f.1 d f. 1.10, schapen
f. 1.20 f. 1.25 en lammeren f. 1.60 a f- l I
per K.G. We zien dus wel een enorm ver-I
schil. In weidelammeren was gisteren eenl
stroevere handel als vorige week. I
Op de varkensafdeelingen echter een veeil
drukkeren handel. Vette gaan thans toti
aan 14 zelfs 15 ct. toe. Leeuwarden no-1
teerden reeds tot aan 15V* cent per pond- r
Biggen waren zeker f.2 f. 2.50 per stuK I
duurder als 14 dagen terug. Er is voora
een zeer groote vraag naar zouters voor
Engeland en deze brengen voor de «fi^ed8
gezochte kwaliteiten ook reeds 13—l-J
cent per pond op. Wil echter de vark®nS"
mesterij als loonend beschouwd I
zullen 'de prijzen nog met een cent oi I
per pond moeten stijgen. De vooruitzichten i
zijn er maar de tijden zijn nog altij j
onzeker. D c
VAN DER S.
vervaardiger was, bekende hij met eejjl
kleur van schaamte en hij deelde
mede, dat hij ze vervaardigd had op i
zoek van zijn collega, die zoo'n deo'Je'r I
onderwerp had aangegeven en die i
bijschriften en verzending had zorg s
dragen. Hij zei, niet geweten te neo ji
waarvoor zijn collega de teekeningen
dig had. -t.
Die collega probeerde ook niet w
kennen, maar sloeg al een eveD.s_: hij
rend figuur als de teekenaar, want
had zich tegenover zijn kennissen o
stelbaar geblameerd en ik genoot
zijn vernedering, toen hij. andere u
nie in de familie, met het meisje en
vader geconfronteerd werd en zijn f-
moest bekennen.
