:eest bij Tieleman Dros.
VRIJDAG 3 JUNI 1932
No. 22147
Leidsch Crisis-Comité.
STADSNIEUWS.
De eerste groentenschuit legt aan.
I oi irjy uitblijven van vorstbelemmering
I (en ni-?21115 (s!echta 3 regendagen bleken
I Een ^fern v te ziin)- kon zoodanig wor-
«huit n?esc n- dat heden de eerste
reiken ,lngang van de fabriek kon be-
eend ,iif» resultaat is alleszins bevredi-
Het voornaamste nieuws
van heden.
m Jaargang
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Cts per regel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen
I agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
I fndere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën
I „itjiuitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
I hi een maximum aantal woorden van 30.
I Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
[brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT»
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35; per week f. 0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week 0.18
Franco per post f. 2.35 portokosten.
[dit nummer bestaat uit VIER Bladeii
EERSTE BLAD.
Giro No. 188690.
|Door ons werd ontvangen:
|B. B. 1.8.75.
Leref. kerk hersteld verband.
lüaar wij vernemen is het gebouw aan
ra stille-Rijn, waar de Gerei. Kerk in
lersteld Verband haar bijeenkomsten
fed in andere handen overgegaan. Ge-
mde kerk was daardoor genoodzaak:
r een andere lokaliteit om te zien. Zij
•ft die gevonden in het Federatiehuls.
ia het Gerecht No. 10. Zondag 5 Juni
ten aldaar de eerste diensten worden
bonden op de gewone uren.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving.
Nederlandsch Instituut voor Economi
sche en Reclame Adviezen (N.I.V.E.R.A.),
Haarlemmerstraat 2a, Leiden. Eigenaar
Th. A. Loell, Rotterdam.
Wijzigingen.
N.V. Koninklijke Nederlandsche Fabriek
van Wollen Dekens v.h. J. C. Zaalberg en
Zoon, Vestestraat 28, Leiden. Uittredend
Commissaris: Dr. S. Th. Holst Weber,
Leiden, dd 1 April 1932.
Melksalon „De Krans", Heerenstraat 5,
Leiden. Uittredend Eigenaar: G. Hockx,
dd. 21 Mei 1932. Nieuwe Eigenaresse: Wed.
P. M. van Leeuwenvan der Salm Leiden.
C. S. Boom. Kraaierstraat 1. Leiden.
Wijnen, bier en limonades. Wijziging han
delsnaam in: C. S. Boom v h. P. B Erades
Bijvoeging uitgeoefend bedrijf: tevens ge
distilleerd.
Coöp. Boerenleenbank. Zuidbuurt C.
No. 23, Zoeterwoude. Uittredend Bestuurs
lid: G. Belt, Zoeterwoude. Nieuw be
stuurslid: Th. B. J. van Galen, Zoeter
woude.
Jedenmorgen werd de directie der firma
Eleman en Dros aangenaam verrast door
I mededeeling, dat de eerste groenten-
puit. feestelijk getooid met de Neder-
iche driekleur, door de nieuw be-
Middelstegracht in aantocht was.
gebeurtenis geschiedde volkomen on-
xacht en was een verrassing van den
svoerder, den heer De Winter alhier.
men zich herinneren zal, was
bieden jaar bij Raadsbesluit besloten de
lidelstegracht niet geheel te dempen,
fch in het belang der firma Tieleman en
een doorgang vrij te laten voor de
|centenschepen, die in het bijzonder tij-
ns zekere campagnes daar veelvuldig
ieten aanleggen. Aan het totstandkomen
r meuwe betonnen beschoeiing is ter
ctrijding der kosten door de gemeente
c door de firma Tieleman en Dros ge-
fmenlijk bijgedragen.
de werkzaamheden werd op 28 No-
Jember aangevangen en dank zij de ijver
|an den aannemer Klokkegieter uit Rijs-
Tieleman en A. H. Dros Jr.. de heer Dros
Sr. was wegens verblijf in het buitenland
afwezig ontvangen ir. de Blauw, dir.
van Gemeentewerken, de heer De Meyier
directeur der Rioleeringswerken. de heer
Boogaard, adj.-dir. v. Gemeentewerken, de
aannemer en de uitvoerder van het om
vangrijke werk, diverse opzichters, assis
tenten enz.
De heer H. H. Tieleman dankte het Ge
meentebestuur. in het bijzonder den heer
Splinter, alsmede de heeren de Blauw en
dr. Meyier voor de aangename samenwer
king tijdens de uitvoering van het werk
ondervonden, alsmede de heeren Klokke
gieter en de Winter voor de snelle wijze
van arbeiden, zoodat op het oogenblik een
en ander, op eenige kleinigheden na, zoo
goed als geheel is opgeleverd.
Ook Ir. de Blauw prees de goede samen
werking, evenals de heer Klokkegieter, die
speciaal de welwillende steun memoreerde
der Directie van de firma Tieleman en
Dros, voor wie nooit iets te veel was en
Foto Bleuzé.
diepte vmTJ9nMde gracht heeft nu een
tenriii au 3 een breedte van 4 M..
'chniin twee verhaalplaatsen. waar
M kJÜ n. e'kander kunnen passeeren. 7
temer gelukt. waarvoor den aan-
'itkomt! den uitvoerder alle hulde
tb ler'efilmeeii, mhlpaa' in de geschiede-
nor,,,, Tleleman en Dros. is heden-
vacht in „,1 ïïel- Relijk gemeld, onver-
hErdacht "aast. op feestelijke wijze
*taLdïec"eka«"r werden door de di
a de heeren H. H. Tieleman, H. W.
bij wie altijd voorkomende moeilijkheden
goed konden worden opgelost. Besloten
werd aan de heer Dros Sr. een geluks
telegram te verzenden in verband met
deze voor de firma zoo heuglijke gebeur
tenis.
Tenslotte werden nog gehuldigd de aan
de fabriek werkzaam zijnde heeren Blitz,
van Velzen en Sloos, die zich steunpilaren
betoond hadden tijdens de werkzaamhe
den. In feestelijke stemming bleef men
nog eenigen tijd bijeen, onder gezellige
kout het afgeloopen zware werk nog eens
besproken werd, waarbij over en weer
hartelijke en waardeerende woorden wer
den geuit. Hierop vereeuwigde onze foto
graaf directie en gasten op de bevlagde
schuit voor den ingang der fabriek. Een
mooi werk. zonder eenige stagnatie en
op deskundige wijze uitgevoerd is hier
voltooid, waarvoor zeker allen betrokkenen
een gelukwensch toekomt!
DE EXPORT VAN
HOLLANDSCHE HARING.
Adres van de Kamer van Koophandel.
Aan den Minister van Economische
Zaken en Arbeid is door de K. v. K. alhier
onderstaand adres verzonden.
Zooals Uwe Excellentie bekend is,
wordt de export van Hollandsche haring
door allerlei maatiegelen van het buiten
land steeds meer onmogelijk gemaakt,
waardooi in de exportbedrijven, de na-
ringreeoerij en tal van nevenoedrijven een
groole ontwrichlmg dreigt in te treden
en deze voor een ueiangrijk deel zelfs drei
gen ten onder te gaan.
De toestand is geleidelijk zoo critiek
geworden, oal een oesatrueuze vernooging
in Dunschland van het invoerrecht van
3 M. op 6 of 9 M., zooals in het voornemen
schijnt te liggen, nauwelijks beroering
brengt. Nu het bedrijf slag op slag krijgt,
loopt men groot gevaar zien gelaten nu
den toestand neer te leggen. De momen
teel te beaingen prijzen, de stagnatie m
den export Ooor vernooging van invoer
rechten, contingenteering. deviezenmaat-
regelen, zullen evenwel tot onmiddellijk
waaneembaar resultaat hebben, dat de
reeders reeds dit jaar met hun geheele
vloot ter haringvangst zullen uitrusten.
Ernstiger is evenwel dat, als dit jaar we
derom ernstige verliezen worden geleden,
de ondergang van vele bedrijven onver
mijdelijk schijnt.
De volkswelvaart in de betrokken plaat
sen zal daardoor blijvende en niet of
uiterst moeilijk te herstellen schade lij
den, in welk verband inzonderheid ook
aan een omvangrijke werkloosheid most
worden gedacht.
Naar de stellige meening der Kamer is
steunverleening daarom dringend nood
zakelijk. Daarbij denkt de Kamer eener-
zijds aan direct hulpbiedende maatrege
len en anderzijds aan steunmaatregelen
welke het voortbestaan op den duur moe
ten mogelijk maken.
Als direkten steun acht de Kamer wen-
schelijk een nader te regelen toeslag op
eiken ter haringvangst uit te zenden log
ger, zulks uitgaande van de gedachte dat
anders aan werkloozenuitkeering allicht
nog meer zal moeten worden betaald.
De Kamer veroorooft zich daarbij Uwe
Excellentie te verzoeken, ten spoedigste
de daartoe noodige maatregelen te willen
nemen, opdat de loggers nog dit jaar in
genoegzaam aantal zullen kunnen worden
uitgerust.
Wat de definitieve steunmaatregelen
betreft, die het bedrijf moeten schragen,
acht de Kamer het allereerst noodzakelijk,
dat er ten spoedigste een regeling komt
tusschen Duitschland en Nederland, waar
door niet alleen een behoorlijke afname
wordt verzekerd, maar waarbij ook gega
randeerd wordt dat de geleverde goede
ren worden betaald. Wat door de Kamer
in haar adres van 24 Mei j.l aan den
Ministerraad, in het algemeen is gezegd,
kan niet het minst op deze branche wor
den toegepast. De liquiditeit en de solidi
teit ook der haringexportbedrijven, wordt
door de deviezenmaatregelen zeer ernsti?
aangetast. De bedragen welke in Duitsch
land en andere landen worden vastgehou
den zijn zóó groot, dat zelfs de kapitaal
krachtigste ondernemingen dit niet lan
ger kunnen volhouden.
Met groote voldoening heeft de Kamer
dan ook kennis genomen van de Memorie
van Antwoord op Wetsontwerp 305 inzake
het Internationaal Betalingsverkeer en zij
veroorlooft zich de hoop uit te spreken,
dat allereerst ten aanzien van Duitsch
land een regeling worde getroffen die de
Nederlandsche belangen in voldoende
mate beveiligt.
De Kamer veroorlooft zich echter te
dezen aanzien met verschuldigden eerbied
op te merken, dat Duitschland wel vol
ledig aan Rusland betaalt, maar niet aan
Nederland en dat terwijl Rusland eerst na
jaren crediet aan Duitschland wil betalen
en Nederland de Duitsche goederen direct
moet betalen.
De Kamer acht daarom toepasselijk de
zinsnede uit de M. v. A. pag. 3 onderaan,
dat beperkende bepalingen kunnen wor
den getroffen „tegenover landen waar de
wijze waarop een deviezenrantsoeneering
wordt toegepast, zulks noodzakelijk
maakt".
Wat verdere steunmaatregelen van de
finitieven aard bétreft, acht de Kamer 't
mogelijk den binnenlandschen afzet van
haring en versche zeevisch nog zeer be
langrijk op te voeren. Overleg met be
langhebbenden is daartoe echter een eer
ste vereischte. Indien de Regeering hierbij
het initiatief zou nemen en haar moreelen
stun zou toezeggen, dan zou naar de
meening der Kamer ten deze nog zeer
veel te bereiken zijn.
De Kamer van Koophandel en
Fabrieken voor Rijnland:
w.g. TEN CATE BROUWER, voorz.
w.g. P. G. KNIBBE, secretaris.
DE LEIDSCHE MARKT EN DE HALTE
WAARDER.
Nu met de tegenwoordige dienstregeling
der Ned. Spoorwegen de markttrein 3332,
die Vrijdags en Zaterdags te Waarder
stopte, vervallen is, en de snelstoptrein
3321 LeidenWoerden vertrek 12.14 uit
Leiden Waarder doorgaat, zijn de markt-
bezoekers aan Leiden hierdoor zeer gedu
peerd. Dezer dagen zal aan de directie dei
Ned. Spoorwegen een adres verzonden
worden met verzoek om den snelstoptrein
3321 Vrijdags en Zaterdags te Waarder te
laten stoppen.
ADRES AAN GEDEPUTEERDE STATEN.
Inzake de opheffing van de
Boommarktschool
Naar aanleiding van het Raadsbesluit
tot opheffing van de Meisjes-Opleidings
school voor U L.O aan de Boommarkt is
door den Bond van Ned. Onderwijzers het
volgende schrijver gericht aan Gedepu
teerde Staten van Zuid-Holland.
Hoogedelgestreng College.
De Raad der gemeente Leiden heeft in
zijn zitting van Maandag 9 Mei besloten
tot opheffing van de Meisjes-Opleidings
school voor U.L.O.
Handelende namens de afd Leiden van
den Bond van Nrderlandsche Onderwijzers,
goedgekeurd bij K. B van 16 Jan. 1913.
St.BI. No. 9 domicilie kiezende Wasstraat
No 46. te Leiden, neemt ondergeteekende
beleefd de vrijheid, uw College te verzoe
ken. op in bijgaand schrijven ontwikkelde
gronden, ten bate van het algemeen be
lang uwe goedkeuring aan het besluit van
den Raad der gemeente Leiden tot op
heffing van de Meisies-Opleidingsschool
voor Ui O. aan de Boommarkt. te ont
houden.
Met verschuldigden eerbied voor Uw
College,
w.g. G. W. L. MONNÉ, Secr.
Aan de Memorie van Toelichting is het
volgende ontleend:
Het hoofdmotief, waarom het College
van B. en W. meent, dat de Meisjesoplei
dingsschool voor U L.O. aan de Boom
markt moet worden opgeheven, is. dat de
lagere leerjaren matig bezet zijn.
Hiertegen meenen wij het navolgende te
moeten aanvoeren.
Altijd zijn de hoogere leerjaren in deze
school beter bezet geweest, dan de lagere
leerjaren, omdat de ouders, die deze school
op hoogen prijs stellen, niet alle hun
dochtertjes met 5'/i jaar naar deze school
sturen, zoowel om den afstand en de moei
lijkheden van brengen en halen, als de
gevaren van het verkeer, doch op lateren
leeftijd als zij zichzelven beter kunnen
redden langs den weg.
Dat de ouders deze school op hoogen
prijs stellen en voor hun dochtertjes wil
len behouden, bewijst het adres van de
Oudercommissie dezer school aan den Ge
meenteraad. om het voorstel van B. en
W betreffende opheffing van de Meisjes-
Opleidingsschool voor U.L.O. aan de Boom
markt, niet te aanvaarden Deze Meisjes
school voorziet in een behoefte, wat wij
meenen te mogen afleiden uit het feit.,
dat de meisjes voor deze school uit bijna
alle wijken van de stad komen.
De ouders willen deze school houden en
hadden aanvankelijk plannen in overwe
ging genomen, om een bijzondere neutrale
Meisjesschool, opleidend voor U.L.O., aan
te vragen, wat de gemeente naar raming
f 100.000 zou zijn gaan kosten.
De oprichting van een bijzondere neu
trale schoolvereeniging is door adressant
ontraden, wijl hij voorstander is van Open
baar Onderwijs.
Met medewerking van de afdeeling on
derwijs heeft een der Raadsleden de adres
sen der meisjes, die thans aan de Boom
markt school gaan. opgevraagd Hij heeft
een proefindeeling van deze leerlingen ge
maakt. over soortgelijke, gemengde oplei
dingsscholen voor U.LO. rekening hou
dende met de schoolwijk. waarin, of die
waar de betrokken meisjes het dichtst bij
wonen. Het geachte Raadslid is daarbij
gebleken, dat er 65 meisjes naar de leer
school moeten gaan. zoodat deze school,
die thans 221 1.1. telt. met 6 leerkrachten
en een ambulant hoofd. 286 1.1. zal gaan
tellen.
De beide scholen aan de Langebiug. met
tezamen 12 leerkrachten, zal 71 1.1. van de
Boommarktschool moeten opnemen en der
halve 408 71 479 1.1. gaan tellen.
Het geven van vruchtdragend onderwijs
aan dusdanig zwaar bevolkte scholen,
wordt daardoor illusoir en de ouders, die
thans hun kinderen op de Meisjesschool
doen gaan. zullen zeer zeker met recht
gegronde bezwaren kunnen aanvoeren, om
hun kinderen naar dergelijke bovendien
gemengde scholen, te zenden.
Tevens zal een zoodanige massale over
plaatsing van 1.1. naar andere scholen voor
beide partijen, t.w. de overgeplaatste 11.
en die der scnool, waar ze opgenomen wor
den van groot nadeel zijn voor het onder
wijs en vooral voor de meisjes die of en
kele jaren, of nooit in een gemengde
klasse hebben gezeten. De leerlingen der
hoogste leerjaren zullen zeer zeker het
meest gedupeerd worden wat voor den
overgang naar het U.L.O. voor velen een
moeilijk meekunnen, ja zelfs een jaar dou-
bleeren kan beteekenen.
De bedoeling van de opheffing der Meis
jesschool is echter in wezen niet. dat haar
bestaansredenen zijn verdwenen. De eigen
lijke bedoeling van B. en W. is deze, dat
er ruimte gemaakt moet worden voor de
Aalmarktschool. alhoewel de Raad besloten
heeft tot het bouwen van een tweede op
leidingsschool. De school telt 371 1.1. met
11 leerkrachten en leidt op voor Gymna
sium en HBS. Het schoolgebouw zelft telt
7 lokalen, zoodat 4 klassen in een ander
gebouw zijn ondergebracht.
Adressant is van meening. dat in het
stadsgedeelte, waaruit de meeste 1.1. dezer
school komen, een tweede opleidingsschool
noodig is. Om zich van de werkelijke be
hoefte te overtuigen heeft hii daarnaar
een onderzoek ingesteld en de resultaten
van dit onderzoek den Raad der Gemeente
Leiden aangeboden.
Het aantal kinderen, waarvoor een
tweede opleidingsschool werd gevraagd,
bedrag Wt
BINNENLAND.
Voor de eerste maal wordt vloeibaar
helium over grooten afstand vervoerd
(Stadsnieuws, le Blad).
Zijn er bezwaren tegen publicatie van
het bezuinigingsrapport?; vragen van het
Kamerlid Van Rappard (Binnenland, 2e
Blad).
Een wetsontwerp tot steun aan de var
kenshouderij zou dezer dagen te verwach
ten zijn (Land- en Tuinbouw, 3e Blad).
De afzet van bloembollen in de tropen;
voorloopig advies van den Indischen
provincialen voorlichtingsdienst (Land- en
Tuinbouw, 3e Blad).
Ons parlementair overzicht (4e Blad).
De grondspeculaties te Oegstgeest; een
nieuwe commissie van onderzoek be
noemd (3e Blad).
De drooglegging der Zuiderzee: plannen
voor den Noord-Oostelijken polder inge
diend. (Laatste Berichten, le Blad.)
BUITENLAND.
Het Duitsche Kabinet beëedigd; Von
Papen ontvangt de Pers (le Blad).
De vermoedelijke samenstelling van
Herriot's nieuwe kabinet (Buitenland, le
Blad).
Dr. Braun heeft geweigerd in den Prui-
sischen landdag te verschijnen (Buiten
land, le Blad).
Japan's premier Saïto ontkent de ge
ruchten over ernstige spanning tusschen
Rusland en Japan (Buitenland, le Blad).
De cisch in het Sklarek-proces te Ber
lijn. (Tel., le Blad).
In de Raadszitting van 9 Mei heeft het
College van B. en W. toegezegd dat deze
school er eenmaal zal komen, doch voor
loopig niet gebouwd kan worden.
Wij hebben dus deze eigenaardige toe
stand gekregen dat de tegenwoordige op
leidingsschool aan de Aalmarkt noodig ge-
splitstmoet worden, wat B. en W. even
eens voorstaan, doch. inplaats van een
tweede nieuwe opleidingsschool te doen
bouwen heffen B en W. een school, die
bewezen heeft bestaansrecht te hebben en
door de ouders gewenscht wordt. op. om
daarom plaats te maken voor een tweede
onleidingsschool die in de toekomst toch
nieuw gebouwd zal moeten worden. In de
Ingekomen Stukken, geven B. en W. toe,
dat het onderbrengen van de helft der
Aalmarktschool als tweede opleidings
school in de op te heffen Meisjesschool
van tijdelijken aard zal ziin.
Om dus voor enkele jaren het bouwen
van een noodige tweede opleidingsschool
te kunnen uitstellen, wordt de goedbevolk-
te en verlangde Meisiesschool oogeheven,
wat o.i. onherstelbare schade beteekent
aan het openbaar onderwijs
Adressant verzoekt uw College derhalve
beleefd op grond van bovenstaande over
wegingen. uw veto over dit Raadsbesluit
uit te spreken en den bestaanden toestand
te doen bestendigen, opdat het Openbaar
Onderwijs te Leiden, geen onherstelbare
schade worde toegebracht,
CBR. GEM. ZANGVEREEN. „HALLELUJA"
Men schrijft ons:
Onder leiding van mej. Tilly Leening
gaf de Leidsche Chr. Gem. Zangvereen.
„Halleluja een concert in het Rijksasyl
voor Psychopathen. Met werken op het
programma van Bach, Bonset, Pylman,
Nico Hoogerwerf, Alb. Becker. Hartog en
Philip Loots bezorgde het koor een avond
van eenvoudig, mooi kunstgenot. Alhoewel
de werken van Hoogerwerf en Loots, waar
mede het koor op Hemelvaartsdag zulk
een buitengewoon succes had op het con
cours te Zandvoort, een voorname plaats
op het programma innamen, was voor ons
toch het fraaiste gedeelte de Cantate van
Pylman „Soli Deo Gloria", waarin de so
liste mej. van Schooten-Stouten de ge
legenheid kreeg ons van haar stem te
doen genieten.
De heer G. Zitman wisselde het concert
af door het geven van eenige gedichten
van Wertheim en van Heyst.
Na afloop dankte van de aanwezige
doctoren de heeren dr. Scholtens en dr.
Wiersma, de geneesheer-directeur met
eenige welgekozen woorden het koor en
de dirlgente voor hetgeen was geboden,
terwijl hij tevens de verwachting uitsprak
dat het koor meer en meer populair in de
inrichting zou worden door het geven
van meerdere uitvoeringen, hetgeen in een
;lotwoord door de voorzitter der vereenl-
ging toezegde.
Ds. J. W. Groot Enzerink, die eveneens
aanwezig was had wel voldoening van
zijn tusschenkomst, waardoor deze mu
ziekavond werd gegeven.
