rechts gaat voor!
land- en tuinbouw.
In memoriam Giuseppe Garibaldi
2 Juni 1882—1932.
financien.
kunst en letteren.
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 3 Juni 1932
Vierde Blad
No. 22147
eerste kamer.
ra*?,
tweede kamer.
Jaargang
Elementair overzicht
INDISCHE BEGROOTING.
de Graalf heeft, na het debat
Mtorlgen dag, gisteren de Indische
verder verdedigd.
fbeurde d'ets bijzonders; de Minister
.«en nieuws mede te deelen, en zelfs
jeKWier van replieken af.
In. Minister betoogde, dat het zeer moei-
v t in een uitgestrekt gebied als Indië
Üh betrouwbare gegevens te vei-
uSti inzake den arbeidstijd en de werfc-
H'm Deze wordt zooveel mogelijk he
's,,,' wat de poenale sanctie betreft
S Minister de hoop uit, dat het tijd
sniet ver meer zal zijn, waarop die ge-
'5 ;al zijn afgeschaft. Hij ontkende dat
,1e bezuinigingen de vitaliteit der
ucht is aangetast: in ieder geval zal
rt0or worden gezorgd. Wat de econo-
L. actie betreft, zoolang de vakver-
i>inzen in goede en juiste banen blij-
tonnen zij op vrijheid rekenen. Ern-
ïl' wordt in Indië naar bezuiniging se-
Intusschen zullen de grondslagen
salarlsregeling gehandhaafd blijven,
ten inkrimping van het College van Ge-
cgeerden had de Minister bezwaar; het
leeld om een Raad van Advies in te
j zal nog eens overwogen worden. De
ancieele toestand van Indië is volgens
i Minister bijzonder precair en het zal
groote moeite kosten om tot even-
tbt te komen; geen enkele tak van
it zal dan ook aan verdere bezuiniging
en ontsnappen.
Minister verklaarde zich nogmaals
nauwe economische samenwerking
•ben Nederland en Indië en kondigde
(Instelling eener commissie aan, die dit
tó nader zal onderzoeken,
bitwaren de voornaamste punten uit
isters mededeeling.
Itorop werd de Indische Begrooting zon-
hoofdelijke stemming aangenomen. De
al-democraten verzoeken aanteeke-
i lat zij tegen waren.
BESTUURS-HERVORMING.
j is behandeld de suppletoire Indi-
"begrooting (bestuurshervorming).
Iter dit ontwerp is een vrij kort debat
ifd, waaraan deelnamen de heeren
sen, Fock, Lohman en Ter Haar. De
jr heeft slechts de opmerking ge
it, dat het de bedoeling is de Kamer
|iofn uitspreken, dat in de aangegeven
:tlog kan worden voortgegaan. Hij zal
aarzelen om, indien de financieele
igheden zulks noodig maken, de
hervorming tot later uit te stellen,
t ontwerp werd aangenomen.
VERHOOGING INVOERRECHTEN.
1 het wetsontwerp tot verhooging van
lijdelijke opcenten op de invoerrechten
"idië heeft de heer Geldeman de be-
tn der liberalen tegen dit ontwerp uit-
[ezet. Vooral in den huidigen economi-
toestand achten zij voor de bevol-
de verhooging zeer ongewenscht. In
im geest sprak de heer De Zeeuwook
ifielde in het licht, dat de verbruikers
worden getroffen. Maar de heeren
lan en Diepenhorst vonden de be
niet overwegend, te minder, waar
jioorgestelde verhooging betrekkelijk ge
ls Nogmaals bepleitten zij meer eco-
1 he samenwerking tusschen Neder-
en Indië,
de Minister heeft trachten aan te
in, dat de bevolking weinig last van
verhooging zal hebben, vooral waar ze
tijdelijk karakter draagt. Met het oog
ien nood van de Indische schatkist was
ineming van het ontwerp gewenscht. En
i beloofde dat er spoed zal worden be-
ftht met het onderzoek naar een econc-
zthe samenwerking.
Ook dit wetsontwerp werd aangenomen:
liberale fractie, mitsgaders de heeren
^Zeeuw en Van Embden verzochten aan-
ekening, dat zij er tegen waren.
HET CLEARING-ONTWERP.
Nadat de voorzitter, onder instemming
1 Kamer, had medegedeeld, dat van hem
voorstel te verwachten is, om nog
bet reces het ontwerp tot wijziging
tager-Onderwijs-wet te bdhandelen
«rdaad zou dit veel te lang duren l. de
mer een interpellatie had aange-
JveS dcn U'tecstelden bouw van len
ïmSL >.ls?r voor Indië en de heer Wijn-
flijiL gekregen voor zijn inter-
é™L?ver de loonen van het spoorweg-
ffiu1?- e Kamer voortgegaan met
Handeling van het clearines-ontwerp
net internationaal betalingsver-
üfrHlf»1 .yatsdhinir heeft het ontwerp
;ampr 1 HÜ constateerde, dat de
SF ynjwel eenstemmig over is, gaf
Üarrrwü j manieren en methoden aan/
ïn ml.j gedachte van het ontwerpt
Watï»,.en U'teevoerd (hij voelde voor
bi dsfrJ»n y le soederen, mits, wat een
d'aiSTf" bet.reft' °P con geblokkeerde
Wdiftirf ver,k'aarde, dat de Regeering
«shm ra?» 5 tegemoetkomende houding
Eu hland. 'ndien dit land wei-
Me v»,Ltelen07er onzen invoer en de
antscwïïi'dy handhaaft. Tegen een
Cï*e Uit de Kamer had de
lie, °cen bezwaar, hij voelde er zelfs
WtiiM>r..25u onder zekere omstandig
er rnmtf? een eonimissie geheimhou-
«S lat», worden opgelegd, deze zou
H/ron Lï?er tobden opgeheven.
1^-rap verklaarde de heer Van der Waer-
Ikhtrr, amendement op het wets-
K stpm 1, ,dat dc sociaal-democraten
l'ibi'er, rhet ontwerp zouden laten
■w mmi? instelling van een derge-
Kct en hij stelde een motie
-• «Maartoe te komen.
l^'tiaa'S vaia dr. Colijn deed de Voor-
lr de toezegging, dat hl)
"inorstsSL et Reglement van Orde
f°Romiq-ufO-w,aarbij een Commissie voor
lïWeld ut.~,a,ten uit de Kamer wordt
l'a iet w.» e toezegging nam de heer
in - aenoegenhij trok zijn
I'"soatuprl, eenige replieken werd het
■Üm ,.aanaenomen met 77 tegen 2
Intern^communisten), nadat de Mi-
een amendement-Van der
I 'ifj; v™ de wet slechts te doen duren
nad overgenomen.
EN WAREN BLIJVEN LOGICA
EN VEILIGHEID?
(Door een bijzonderen medewerker.)
In oude tijden had men geen voor-
rangsregel noodig. Op kruispunten ont
moetten alleen ter plaatse bekende be
stuurders elkaar, en „wie het eerst komt,
het eerst maalt." Van snelverkeer was
geen sprake, de koetsier van den notaris
wachtte zoo noodig even op dien van den
dokter, met hoofdschen zwier werden grij
ze hoogehoeden gelicht en de wetgever kon
zijn aandacht aan andere dingen schen
ken. De komst van de auto heeft ook op
dit gebied andere toestanden geschapen,
zoodat de regeering in 1918 genoodzaakt
was, een voorrangsregel te scheppen, die
thans meer op een causerie, dan op een
verkeersvoorschrift gelijkt. In de bekende
departementale stijl wordt in 135 woor
den „kort en krachtig" gezegd waarop 't
neerkomt, n.l. „Rechts gaat voor." Zou
men wel nagedacht hebben, voor die re
gel gepubliceerd werd? Wij gelooven het
niet, vermoedelijk zal men gezegd heb
ben: „We houden rechts, dus... rechts
gaat voor." Uit. Wanneer men nl .wél
nagedacht had, zou men déze oplossing
nooit gekozen hebben, want het is de
slechtste, di^ men zich denken kan! Juist
omdat wij rechts houden, en dus uiter
aard op het rechterdeel van den weg rij
den, bevinden we ons veel dichter bij de
rechter-huizenrij, dan bij den linker. En
daarom is het uitzicht naar rechts veel
beperkter, dan naar links, zoodat in ons
land het „links gaat vóór" gekozen had
moeten worden, juist zooals vroeger in
Engeland met linksch verkeer voorrang
werd verleend aan rechts!
De automobiel heeft zich allengs ont
wikkeld tot een intercommunaal en zelfs
internationaal vervoermiddel. In ons we
gennet en onze verkeersregeling vinden
wij die wel niet uitgedrukt, maar dat
komt nog, naar we hopen. Op het feit
zelf is echter niets af te dingen! In ana
logie met de spoorwegen zullen wij dus op
den duur moeten komen tot speciale auto
wegen, waarop het snelverkeer veilig kan
plaats hebben. Voorloopig is daarvan,
zooals gezegd geen sprake, maar inmiddels
kan reeds veel verbetering verwacht wor
den van een voorschrift, waardoor het
verkeer op den hoofdweg prioriteit ver
krijgt boven dat uit zijwegen. Het is toch
eenvoudig een wantoestand, dat een snel
rijdende auto moet stoppen voor het ver
keer uit 't eerste het beste heiwegje! Dat
de Leidsche Straatweg tusschen den Haag
en Leiden zulk een slechten naam ver
worven heeft (men spreekt veelal van den
Leidschen Lijdensweg!) komt zeker voor
een groot deel door ons hoogst onlogische
voorrangsrecht!
In Frankrijk kent men reeds tiental
len van jaren een analoge bepaling, het
verkeer op de Routes Nationales heeft
voorrang bij kruisingen met onderge
schikte wegen. Alleen wanneer twee Rou
tes Nationales elkander kruisen, wordt
daarvan afgeweken, en voor de overige
wegen, waarop in den regel slechts locaal
verkeer plaats heeft geldt ons voorschrift.
In het jaar 1927 heeft men bij wijae van
proef de regel „Rechts gaat voor" ook
daar te lande upiverseel ingevoerd. De
enorme toename van het agnta] ongeval
len en de sterk verminderde verkeers-
vlotheid noopten reeds in 1929 om tot den
ouden toestand terug te keeren. Inmid
dels is ook in verschillende andere lan
den het voorrangsrecht van den hoofd
weg erkend, kort geleden ook in België.
Op de Internationale Verkeersconferentie
in Genève van Maart 1931 werd zelfs een
internationaal kenteeken vastgesteld, dat
op de zijwegen geplaatst wordt, ter waar
schuwing van de bestuurders, dat zij wel
dra een weg zullen kruisen, waarop het
verkeer ten allen tijde voorrang heeft. Dit
teeken vindt men in fig. 1.
een roode driehoek met de punt naar be
neden. In fig. 2
V
vindt men een Amerikaansch waarschu
wingsbord, aldaar staan hier en daar ook
EEN COMMUNISTISCH
WETSONTWERP.
Daarna stond een communistische scho
tel op den parlementairen disch:
een wetsontwerp-Wijnkoop, ter bestrij
ding van de crisis-gevolgen voor de arbei
ders-klasse, waarin met name aan de
werkloozen allerlei hooge uitkeeringen
werden gedaan, onder toezicht van door de
arbeiders zélf op te richten lichamen. De
kosten daarvoor zullen gevonden worden
uit de afschaffing van leger en vloot.
De heer Kupers, de eenige nlet-commu-
nist die er over sprak, constateerde dat het
wetsontwerp vol onzin staat, die ook in
Rusland niet wordt toegepast en dat men
er daarom niet ernstig over spreken kan.
Waarop de heer De Visser betoogde dat de
kapitalistische wereld steeds achter- en
daarentegen Rusland steeds vooruitgaat,
dat er een proletarische dictatuur dient te
komen, waartoe maar één middel bestaat:
de revolutie.
Dit was alles.
De rest van de Kamer liet het wetsont
werp links liggen. Desondanks zal de heer
Wijnkoop het vandaag „verdedigen".
HAGENAAR.
andere borden met het opschrift „Stop
voor de kruising" of „Stop, look, listen"
(stop, kijk, luister). Verschillende om
standigheden wijzen erop, dat wij een
dergelijke bepaling ook in Holland zul
len krijgen. En nu is het zoo Jammer, dat
men daartoe niet eerder besloten heeft,
want in 1927 zijn de wegen, in verband
met het vrachtautoverkeer, in klassen in
gedeeld. Daardoor zijn allerlei aanduidin
gen noodig geworden (de bekende oranje,
witte en blauwe banden om boomen of
palen.) Met een klein beetje goeden wil
had men destijds gelijktijdig voorrangs
aanduidingen kunnen aanbrengen. Het
feit, dat men „erover denkt", om aan het
verkeer op den hoofdweg het prioriteits
recht te geven, waardoor de ongevallen
zeker verminderd kunnen worden, bewijst
nog geenszins, dat we nu ook binnen af-
zienbaren tijd de regeling in de practijk
kunnen tegemoetzien. Er zal nog wel heel
wat overleg gepleegd moeten worden,
voor het zoo ver is.
Men maakt nu ook propaganda, om
naast het principe „Hoofdweg gaat vóór"
tevens het „links gaat vóór" in te voeren
voor de resteerende kruispunten. Ik ge
loof niet. dat zulks aanbevelenswaardig
zou zijn. In de eerste plaats betreft het
daarbij kruisingen van wegen, die hoofd
zakelijk locale beteekenis hebben. En
voorts zou een dergelijke „verkeersrevo-
lutie" op zichzelf niet ongevaarlijk zijn
Wanneer de bestaande regel geamendeerd
wordt, alléén voor de hoofdwegen, is er
slechts sprake van consolideering van een
reeds lang ingeburgerd principe. Maar
wanneer we daarnevens het voorrangs
recht geheel omkeeren. zal er een chao
tisch tijdperk volgen. In de veertien jaren
dat de voorrangsbepaling nu bestaat zijn
de weggebruikers er op den duur mede
vertrouwd geraakt. Men wachte zich er
voor, om de zaak nu op haar kop te gaan
zetten. Toegegeven zij. dat er theoretisch
veel voor te zeggen is, maar ook hier
geldt het spreekwoord van de kan, het
lid en de neus!
In dit verband wil ik tenslotte nog even
herinneren aan een bepaling, die lang
niet algemeen bekend is. Want ofschoon
het van rechts komende verkeer voor
rang heeft, wordt in het Motor- en Rij
wielreglement uitdrukkelijk bepaald, dat
militaire colonnes steeds vóór moeten
gaan, ook wanneer deze van links komen.
RECLAME.
TRAPPEN LOOPEN WAS EEN
MARTELING.
Kreupel van de rheumatiek.
Hoewel nog geen 30 jaar.
Om U er een goed voorbeeld van te kun
nen vormen, hoe rheumatiek iemand mis
vormt en machteloos maakt, moet U eens
den brief van deze dame lezen. Zij had de
Kruschen-advertenties vaak gezien en
erom gelachen weinig vermoedende, dat
zij zelf ook spoedig de lof van „de kleine
dagelijksche dosis" zou zingen.
„Ik leed vreeselijk aan rheumatiek. De
dokter zei, dat hij nog nooit een vrouw
van onder de 30 gezien had. die zoo hevige
rheumatiek had als ik. Het was zoo erg, dat
ik alleen de trap op kon komen, als ik op
elke trede ging zitten, tot ik moed genoeg
had voor de volgende trede. Mijn handen
en voeten waren zoo gezwollen, dat zij er
angstwekkend uitzagen, terwijl mijn ken
nissen, als -e mij zagen rondstrompelen,
zeiden, dat k er zoo vreeselijk slecht uit
zag. Ik had vaak om de Kruschen Salts
advertenties gelachen, maar toen ik alles
geprobeerd had vond ik, dat ik Kruschen
tóch wel eens kon probeeren. Ik deed het
en kan alleen nog maar zeggen, dat ik het
wonderbaarlijk vind. Ik neem eiken mor
gen een half theelepeltje Kruschen Salts
en nu kan ik zelfs hard de trap oploopen.
Toch gebruik ik Kruschen Salts pas twee
maanden." Mevr. R. F.
De oorzaak van rheumatiek is het ge
vaarlijke lichaamsgift. bekend onder den
naam van urinezuur, hetgeen uit vlijm
scherpe kristallen bestaat. Het ontstaat in
de opgehoopte afvalstoffen, welke de orga
nen niet hebben kunnen verwijderen. Kru
schen Salts is een sterk oplossingsmiddel
voor deze glasharde kristallen. Het rondt
spoedig de scherpe kanten af en verwijdert
ze daarna uit het lichaam. Uw pijnen ver
minderen. opzwellingen verdwijnen, stijve
gewrichten worden weer lenig. Nog meer,
Kruschen Salts verwijdert de grondoor
zaak van het kwaad. Als men het geregeld
neemt houdt het Uw lever en nieren in
perfecte conditie, zoodat deze afvoerorga-
nen Uw lichaam van alle vergif-veroor
zakende afvalstoffen bevrijden.
Kruschen Salts is uitsluitend verkrijg
baar bij alle apothekers en drogisten
a f 0.90 en f. 1 60 per flacon. 831
DE SERINGENTEELT IN AALSMEER.
Men meldt ons uit Aalsmeer:
Allerwege in deze gemeente hebben de
kweekers om hun seringenakkers weer z.g.
windhekken aangebracht, teneinde het ge
was te beschermen tegen al te hevigen
wind, welke om dezen tijd, nu de nieuwe
takjes nog broos zijn, veel schade zou kun
nen veroorzaken. Deze hekken zijn zoo
danig geconstrueerd, dat de wind er vrij,
doch geleidelijk door blaast, waardoor zijn
kracht gebroken is. In vroegere jaren
waren deze hekken niet noodig, daar de
kweekers toen singels (houtgewas) om
hun akkers hadden. Deze vormden een
uitstekende bescherming tegen schadelijke
weersinvloeden, doch waren kweekplaatsen
van waterratten, welke het gewas veel
schade deden, hetgeen ze trouwens ook
thans zonder de singels nog doen. Meer
dere kweekers gaan er dan ook toe over
weer singels om hun akkers te planten. De
wiïidhekken bieden wel voldoende bescher
ming aan het jonge gewas, doch moeten
steeds weer in het voorjaar worden ge
plaatst en in den zomer weggehaald, waar
door de schaal ten voordeele van de singels
met even zoo niet meer doeltreffende be
schutting overslaat.
H.
De tentoonstelling, die geopend is ter
herdenkiug van den dood van Garibaldi,
die 2 Juni 1882 te Caprera stierf, wordt
vooral druk bezocht door „Avanguardisti"
en Ballila's", dus door de jongens van de
lagere- en middelbare school; voor het op
komende geslacht is ze ook eigenlijk samen
gebracht. Mussolini vindt het niet alleen
nuttig, dat dit zijn spieren in het stadio
oefent, maar telkens laat hij het ver
leden voor de jeugd opleven wanneer dit
dienen kan om liefde voor het vaderland
op te wekken en haar te herinneren, met
hoeveel offers het „Risorgimento" tot stand
kwam, de eenheid van Italié, dat zeven
tig jaar geleden nog verbrokkeld was en
deerlijk onder de tirannie van den laat-
sten keizer van Oostenrijk en van de
Bourbons te lijden had.
Er wordt in de buitenlandsche pers de
draak mede gestoken, dat de Italiaan van
heden de ontwikkeling van den Fascisti-
schen Staat, het kranig optreden, de vaar
digheid of intelligentie van al wat Italiaan
heet. zoo uitbazuint maar de voldoening
over het feit. dat er nu met hun natie
rekening wordt gehouden, is een natuur
lijke reactie, die volgen moest op het tijd
perk (1870—1922), waarin een Italiaan
door de Franschèn met den spotnaam
„Macaroni" werd aangeduid om te zeggen,
dat deze niet veel anders vermocht dan
een opgehoopt bord van die melige pijpen
stelen op weinig aesthetische wijze naar
binnen te werken. Het nationaliteits-be-
wustzijn, nauwelijks opgewekt, sliep na
'70 weer in. Laksheid, uit gemakzucht ge
boren, zit vooral den Zuid-Italiaan in het
bloed.
De noordelijke provincies leverden na
den grooten oorlog het meerendeel der
fascisten, die met Mussolini aan het hoofd
op alle wijze ageerden tegen het: zich-
niets-meer-van-de-dingen-aantrekken als
zij maar weer het leven hadden. Daarom
werd hier het eergevoel nu op alle wijze
geprikkeld. Mussolini schudt alle takken
van bedrijf voortdurend wakker en houdt
er de beweging en het leven in; wanneer
de pers niet uit principe juichte over alles
gedaan werd en de Duce zich niet telkens
aan de schare vertoonde, zouden de op
offeringen. die het volk zich in den oor
log getroostte, met het nationaliteitsgevoel
weer snel vervliegen.
Zóó ging het ook met de vrijmaking van
Sicilië. Garibaldi veroverde dit grondge
bied met zijn „Duizend" toen het volk om
vryheid riep; wel greep het eerst geest
driftig naar de wapens en vocht dapper
mede met de roodhemden, maar na het
eerste succes lieten zij hun bevrijder in
den steek en gingen naar huis: wars van
discipline en weinig krijgshaftig aange
legd. ontbrak hun de lust verder de
kastanjes uit het vuur te halen. Welk een
teleurstelling voor den „Condottiere". wien
het daden-doen een levensbehoefte was en
die door zijn daden in 't begin van zijn
loopbaan in Amerika de wereld wilde too-
nen. dat ter in het Italiaansche ras een
vuur en heldenmoed staken, in staat alle
tragen en weifelenden mee te slepen, zoo
als de oude helden in lang vervlogen
eeuwen het vermochten.
In 1846 vormde Garibaldi met een
troepje van 200 dappere Italianen een
vrijkorps, dat aan de republiek Uruguay
zijn diensten aanbood; deze republiek had
het zwaar te verantwoorden tegenover het
veel sterkere Argentinië. Garibaldi wilde
zijn legioen harden in den strijd, opdat
het later met eere in Italië tegen den ver
drukker zou kunnen optreden; op 't slag
veld wilde hij den naam van Italië hoog
houden. Het Italiaansche vrijbuiterscorps
werd dan ook in den slag bij S. Antonio
met roem overdekt; de 200 Garibaldianen
versloegen 1500 vijanden en de president
van de jonge republiek drukte Garibaldi
de hand met de woorden: ..Nu weet ik hoe
dapper de Italianen zijn!" De daad van
Garibaldi werd met gouden letters in het
vaandel der republiek gestikt, het garni
zoen defileerde voor zijn legioen en riep:
„leve generaal Garibaldi en zijn dappere
makkers!"
Zonder eenig geld of goed keerde Gari
baldi met de zijnen naar Europa terug,
maar hü had datgene bereikt, waarnaar
hü streefde: hij was niet meer een onbe
kende avonturier maar officieel erkend
als de generaal van een legercorps! Wel
iswaar telde dit nu niet meer dan 85 man
maar het gouvernement van Uruguay had
het uitgerust met munitie en kanonnen als
vergoeding voor de diensten die Garibaldi
aan den hem vreemden staat bewees
Zijn droombeeld werd werkelijkheid nu
mocht hü zijn vaderland te hulp komen
en den koning van Piemonte. Carlo Al
berto, die tegen Oostenrijk was opge
staan, heette hem welkom in zijn leger.
In de twintig jaar die nu volgen, strijdt
Garibaldi met afwisselend geluk tegen den
overmachtigen vijand; voor het volk van
Italië wordt hij de held en bevrijder. In
1849 roept Mazzini hem naar Rome. waar
hij de republiek gesticht heeft. De Gari
baldianen vechten als leeuwen op den
Zianiculos tegen de Fransche troepen, die
de Eeuwige Stad aan den Paus (Pius IX)
willen teruggeven; Mazzini en Garibaldi
worden meegevoerd door den liberalen
wind die nu door Europa waait, en alle
staten in beroering brengt. Vele jonge
mannen vallen voor de muren van Rome;
Garibald verliest er zijn dierbaarste vrien
den. maar hij zelf schijnt onkwetsbaar,
hoewel hij altijd daarheen snelt waar het
gevecht het hevigst is.
Op de tentoonstelling trekt het geheele
leven van den grooten vrijbuiter aan ons
voorbij In de eerste zaal zijn de herinne
ringen aan zijn veldtochten in Amerika
en aan zijn triomfen als kaperkappitein in
de wateren van Montevideo. Verderop
vinden wij souvenirs aan het waagstuk
om te midden van een vijandig land de
republiek Rome te willen stichten. Daar
ligt een brief aan zijn getrouwe Anita
gedateerd 21 Juni 1849: „Wij vechten op
den Zianiculos; dit volk is zijn groot ver
leden waard! Hier leeft en sterft men en
worden de zwaarste amputaties verdragen
met den kreet: „Leve de Republiek! Eén
uur nu in Rome doorleefd is een lang
menschenleven waard!"
Als Rome door de Franschèn ingeno
men wordt, ontsnapt Garibaldi ternau
wernood met 't overschot van zijn legioen
aan de vijandelijke kogels; zij jagen hem
achterna als een vervolgd wild, maar hij
ontkomt weer naar Amerika en wordt
daar werkman in een kaarsen-fabriek
zonder zijn ideaal ontrouw te worden: de
bevrijding van Italië! Hoe boeiend is het
voor de Romeinsche knapen het leven
van den nationalen held hier op den voet
te volgen: zij kijken bewonderd naar
de doorschoten vlaggen en vaandels, naar
alle portretten en voorstellingen uit zijn
leven.
Na de verovering van Sicilië trok
Garibaldi met zijn leger naar het noor
den; hij strijdt in Trente tegen de Oos
tenrijkers en had bijna deze provincie
bevrijd, toen hem het bevel van den aan
voerder van het koninklijk leger bereikte
om alle vijandelijkheden te staken en
terug te trekken, daar de wapenstilstand
gesloten was. Het kostte hem zwaar te
gehoorzamen, het land was bijna van
Oostenrijkers gezuiverd; zóóvelen van zijn
makkers waren bij dezen veldtocht ge
sneuveld en nu moest hij het weer prijs
geven, maar klaarblijkelijk gunde het
gouvernement van Victor Emanuel dezen
nieuwen triomf niet aan den „avontu
rier", op wien zij bij Aspromonte schoten
hetgeen een eeuwige smaad voor heb
jonge koninkrijk zal blijven.
Toen Italië in '15 in den oorlog ging
was hun hoofddoel het werk te voleindi
gen dat Garibaldi niet voltooien jflocht
in TrenteTriest bij Italië te trekken. In
zijn laatste brieven had de grijze held
van Caprera zijn volk nog aan dezen
duren plicht herinnerd en zoo weinig
waren zijn daden vergeten, dat wij eenige
dagen vóór de oorlogsverklaring in Padua
studenten en professoren in ethousiasme
bijeen zagen om het standbeeld van
Garibaldi, wien ze de Italiaansche drie
kleur in de bronzen hand hadden gedrukt.
Toen en heden blijft Garibaldi voor het
Italiaansche volk leven en Mussolini stelt
hem aan de jeugd tot voorbeeld, deze
onverschrokken held die altijd de men-
schen vergaf die hem vervolgden en
kwaad deden, die in armoede leefde en
planten en dieren zoo lief had als de
heilige van Assisi.
Den tweeden Juni 1882 naderde het
einde; zijn kinderen wilden een paar
muschjes wegjagen, die voor het open
venster kwamen kwinkeleeren. „Doe dat
niet" zeide de stervende, „misschien zijn
het de zielen van mijn twee gestorven
kindertjes die mij willen groeten. Als ik
ben heengegaan geef ze dan altijd te
etenHet waren de laatste woorden
van den mensch die zóóveel geleden had
en zóóveel lief had en daardoor zich een
recht heeft verworven op de liefde van
Italië wiens populaire held hl) altijd
blijven zal.
ETHA FLES.
NEDERLANDSCHE STAATSLEENING.
De 5 pet. tweede Nederlandsche Staats-
leening 1932 is volteekend. Van het gega
randeerde bedrag kan slechts een gedeelte
worden toegewezen.
TIJDSCHRIFTEN.
Astra".
Het Juni-nummer van Astra opent met
het verhaal: „De kruik gaat zoolang te
water tot ze breekt", uit de serie „Indische
Wreedheid", van Mata Boeka. Van Driest
maakte er een passende teekening bij.
De Amerikaansche schrijfster en publiciste
Jule Armin stond een bijdrage af over
de krokodillenteelt in Californië. Mooie
foto's van die verschrikkelijke en afzichte
lijke dieren begeleiden den tekst en geven
een bijna natuurgetrouwe afspiegeling.
Pepin vertelt van de avonturen van Ellen
Richter, in Afrika beleefd. Een spannend
detective-verhaal: „Uit het leven van een
detective" van den zeer bekenden *Engel-
schen schrijver James Morris brengt de
spitsvondigheid van den speurder weer
eens naar voren. Het feuilleton „Vervulde
Droomen" wordt vervolgd en neemt in
spanning toe. Zürcher bespiegelt op zijne
wijze, in zijn eindelooze serie. Kent U het
type? „Zijne Excellentie, den Minister".
De verdere inhoud wordt gevuld met
goede vertalingen, aardige plaatjes en, de
serie fraaie kunstdrukplaten, die de kroon
op het werk zetten.
„Nova".
Het zoo juist verschenen badnummer
van „Nova", met een aardige omslagtee-
kening van Borrebach, ziet er aantrekke
lijk uit.
Van de speciaal op het strandleven be
trekking hebbende verhalen noemen we
een geheimzinnig en een humoristisch, te
weten: „Clive slaat een record" door Hans
de la Rive Box, „Strandgenoegens" door
A. v. H. en „Weekend" door Guus Betlem.
Erna Manuel vervolgt haar Howard-
Serie met „Kunstschatten uit het oude
Egypte",als steeds opgeluisterd met fantas
tische teekeningen van Karei van Seben.
Verder een bijdrage van Ernst Verweer,
„De groene pantoffels" en twee vertalingen
„Het mirakel van Montmartre" door Leo
nard Merrick en „De hond die niet was
wat hij dacht", door Walter Emanuel.
Het uitgebreide filmsupplement bevat
een zeer interessante bijdrage van C.:
„Met den Ufatoonwagen op stap", waarin
verhaald wordt van opnamen van Lien
Deyers in de bollenvelden en van de zin
gende Amsterdamsche torens. De Berlijn-
sche Filmbrief handelt-over „neger" (wat
dat is moet men maar lezen) en Max Tak
heeft het in zijn Talkie Talk over een
Kreuger film, over „Come-Backs" en over
de affaire Mariene Dietrich—Joseph von
Sternberg.
Tusschen den tekst foto's van Camilla
Horn, Eist Elster, Miriam Hopkins, Colleen
Moore e.a.
