r#;fi rfiT mmên GESPREK MET PROFESSOR BOHL feite Jaargang ZATERDAG 7 MEI 1932 No. 22125 R eerste blad. eidsch Crisis-Comité. cieele Kennisgevingen. STADSNIEUWS. OVER OUDHEID EN HEDEN PER VLIEGTUIG NAAR MESOPOTAMIË Het voornaamste Nieuws van heden. K9NINKLIJKE BELANGSTELLING VOOR DE V0N SIEBOLD-TENT00NSTELLING. EIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIENr Cts per reSe' T00r advertentlën nlt Lelden en plaatsen agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle e "advertentlën 35 Cts. per regeL Kleine Advertentiën tend bi] vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. i maximum aantal woorden van 30. iso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT? t. 0.18 Voor Lelden per 3 maanden 1.2.35, per week Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f. 2.35 -1- portokosten. nummer bestaat alt ZES bladen HINDERWET. leester en Wethouders van Leiden; n het verzoek van: a. de firma H. en Zn. om vergunning tot het op- van een dynamo- en magneether- ts en een ondergrondsche bewaar- •oor benzine In de perceelen Oude markt Nis 3 en 5, kadastraal be- emeente Leiden, Sectie F. Nis 677- b. A. P. Gadri om vergunning oprichten van een wasch- en lchting in het perceel Morschweg ïss., kadastraal bekend Gemeente Lei- :tie P. No. 560. op de artikelen 6 en 7 der Hinder- zige ide, ess i it br. it. br. br. I te brengen, terwijl zij er de aan- ..F Giro No. 188690. ons werd ontvangen: delijksche bijdrage van Ambtena- de Gemeente-Secretarie, Bouw- aingtoezicht en boden f. 34,04. i kennis aan het publiek, dat ge- verzoeken met de bijlagen op de ie dezer gemeente ter visie gelegd ide dat op Zaterdag, den 21 Mei voormiddags te half elf uren in ;eel Breestraat 125 (Bureau van lewerken) gelegenheid zal worden om bezwaren tegen deze verzoe- p vestigen, dat niet tot beroep ge- 1 zijn zij, die niet overeenkomstig ir Hinderwet voor het gemeente- of een zijner leden zijn versche- i einde hun bezwaren mondeling chten. 9325 A. VAN DE SANDE BAKHUIJZEN Burgemeester. VAN STRIJEN, Secretaris. 7 Mei 1932. HINDERWET. Jmeester en Wethouders van Leiden ter algemeene kennis, dat door gunning is verleend aan: a. W. M. igerden en rechtverkrijgenden, tot chten van een rookerij, zouterij en Jg voor het bewerken van vleesch perceel Lage Rijndijk Nis. 22-24, 1 Nis. 3079 en 3080; b. de firma J. t Poole en rechtverkrijgenden, tot ichten van een fabriek van wollen in de perceelen Garenmarkt Nis. en 14. Levendaal Nis. 15 en 17 en laamsteeg Nis. 10 en 14, Sectie E. 7. 1161, 1162. 1529, 1461, 1462 en P. L. Groen in 't Woud en recht enden. tot het oprichten van een raaierij in het aan de Hoefstraat Tenzende gedeelte van het perceel Houtkade Nis. 19 c 19d, Sectie E. I- 9324 A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRYEN, Secretaris, oeo- 7 Mei 1932. 'SLUITING HAARLEMMERWEG. neester en Wethouders van Leiden i ter algemeene kennis, dat het ge- pan den Haarlemmerweg gelegen jn den Maresingel en de Musschen- faat, in verband met het maken p gesloten wegdek, met ingang van fS 9 Mei a.s. tot nadere aankondi- Joor het verkeer met rij- en voer- I zal zijn afgesloten, leid verkeer zal worden geleid langs ptesmgel, de Pasteurstraat en de Jstraat. 9323 VAN DE SANDE BAKHUYZEN. Burgemeester. JAh STRijen. Secretaris. 1 7 Mei 1932. WPPZOEK AAN DE BOLLENVELDEN. ■^electrische lijnen van de N.Z.H. ■°Stn Scheveningen. Den Haag, ivi„ j k. Noordwijk, zijn met in- l.„ stadslijnen alhier op Hemel- r6 'ervoerd 49.200 personen. jWXOBUSDIENST LEIDEN—VALKENBURG. Zuid-Holland hebben stiir-:"1" op de aanvrage van J. I Stijn te Noordwijk aan "Zee om t0' het in werking brengen %a»toWl"enst:' Laaagsche Schouw en De Vink Lover 1 a. Valkenburg I 07» en b. Valkenburg a. d. Rijn naar Kat- (Van onzen eigen Redacteur.) meer. bezoek, beschreven. De vermaarde assyrioioog prof .dr. Böhl. Vol hevige contrasten is het leven Voortdurend zijn zij er, doch slechts een enkele maal treffen zij ons in al hun kracht. Zóó gespannen houdt het woelige leven ons bezig, dat de op de snelwisselende ge beurtenissen van dezen tijd geconcentreer de n mensch zich nauwelijks meer tijd gunt, geen tijd heeft, om zich in het verleden te verdiepen. In onze schooljaren werd regel matig eenige malen per week de geschie denis der volkeren opgehaald. Hoe betrek kelijk kort gingen wij toen met onzen leeraar terug: Romeinen, Grieken, ten hoogste 800 j. vóór Chr. Sindsdien, eigenlijk pas sedert korten tijd, is de wereldgeschie denis verdubbeld Oneindig veel ontrukten de archeologen in de laatste decennia aan de vergetel heid: opgravingen en onderzoekingen vei- rasten ieder oogenblik de wereld met nieuwe vondsten, die ons nader brachten tot het leven van hen, die de aarde be woonden. vele tientallen van eeuwen, tor zelfs 5000 jaar vóór Christus. I11 de be schrijvingen hunner expedities troffen tel kens opnieuw de serie's Bijbelsche namen van landen, streken en steden en wat voor onze ouders nog slechts uit boeken kon worden geput, wordt ons nu meer en meer door foto, film of tijdschrift, door 't levend woord of door tallooze opgegraven voor werpen nader gebracht Tot de nijverste onderzoekers, wien het gelukte de brug tusschen de oergrijze oud heid met het heden immer te verstevigen, behoort ook de vermaarde Leidsche hoogleeraar in de assyriologie en oud- oriëntaalsche geschiedenis professor dr. F. M. Th. Böhl, in wiens rijkbezetten levensloop de opgravingen te Sichem (Pa lestina) in 1927 wel zeer bijzonder de aan dacht trokken. In boeken als „Wie is wie" leest men vele bijzonderheden uit het werkzaam leven van den man, die sinds een 10-tal jaren tot de Nederlandsche nationaliteit behoort, een feit, waarover wij ons gelukkig mogen prijzen. In zijn rustige studeerkamer van 't oude patriciërshuis aan het Rapenburg gaan nieuwe werelden open: plotseling voelen wij ons overvallen door een groote nietig heid, niet slechts door de machtige hoe veelheid wetenschap, die hier in folianten of collectie's opgestapeld ligt, maar wel allereerst door het spontaan opwellende besef van de betrekkelijkheid der gebeur tenissen, die ieder geslacht te doorwor stelen heeft en waaraan wij zelf zulk een enorme waarde toekennen. Grenzend aan de studeerkamer bevindt zich de bekende collectie opgravingen uit Mesopotamië van vroegere bezoeken: 0. a. spijkerschrifttabletten van klei zonder tal, de meeste van 2200 tot 2700 voor Christus, de opschriften zóó nauwkeurig en helder zichtbaar, alsof zij er eenige dagen ge leden eerst in gegrift zijn. Een stichtingsoorkonde van koning Ne- bucadnezar en nog zoo oneindig veel nunnak, Assur, Nineve, Calah, Chorsa- bad, Erbela, Kerkoek, enz., enz. Alle opgravingen werden systematisch bezichtigd: in het Noorden te Chorsabad ontving mij onze landgenoot dr. Henry Frankfort uit Amsterdam, oud-leerling der Leidsche Universiteit, nu directeur der opgravingen uitgaande van het „Orien tal Institute of the University of Chi cago" Deze archeoloog en opgraver van beroep heeft drie expedities onder zijn leiding. lederen dag bij wijze van spreken! worden er .nteressante voorwerpen of Maar deze collectie geldt niet on> nederzettingen uit verschillende perioden Zij is reeds veel besproken en 1 blootgelegd het zou wel wenschelijk zijn, als ook door onze regeering een expeditie Wij brachten dus maar dadelijk het doel van onze komst naar voren. „Graag zouden wij iets weten, professor, over uw laatste reis per vliegtuig, die ten doel had de resultaten en den oogenblik- kelijken stand van zaken op te nemen, der vele expedities, die op het oogenblik in Mesopotamië werkzaam zijn." Het woordje „iets" bleek juist van toe passing. Want in het antwoord speurden wij onmiddellijk, dat tijdens dit korte ge sprek slechts een tipje aangeroerd kon worden van de overstelpende hoeveelheid indrukken, die door den onderzoeker in 8 weken werden opgedaan. Slechts hier en daar een greep: temeer omdat de tijd van den professor uitermate bezet bleek met werk. O.a. de voorbereiding van de a.s. Woensdag te houden lichtbeelden-lezing voor studenten over deze reis, waarvoor een stapel foto's op het bureau uitge spreid lag. Laat ik probeeren, u wat regelmatig te vertellen. Maandag 10 Maart vertrok ik per K. L. M naar Bagdad De velden wa ren hier bedekt met sneeuw: 4 dagen la ter bevond ik mij reeds in de felle hitte van Bagdad, boven de 100 gr. overdag, 's avonds wat koeler: om en bij de 80 gr. Eenige jaren geleden zou zoo'n reis een sprookje zijn geweest. Welk een reis! Be wonderenswaardig in alle opzichten is deze vliegdienst er een, waarop Nederland trotsch mag zijn. Pellens, de piloot die met v. d. Hoop de eerste Holland-Indiv vlucht volbracht, be stuurde zóo zeker, dat ik geen oogenblik angst had. Eigenlijk duurde de tocht slechts 4 halve dagen: wij vertrokken steeds om 4 uur 's morgens en 's middags te 2 uur was ik al in mijn hotel. Eenige uren na het vertrek arriveerde het vliegtuig al in het zonnige Marseille: midden in de zomer- sche warmte .Dan Rome en Athene. In beide plaatsen had ik 's middags ruim schoots gelegenheid geleerden te bezoeken en hen te spreken over opgravingen te Palestina of om andere belangrijke zaken af te doen. Dam Cairo na een schitteren de tocht dwars over de Middellandsche Zee, die de piloten het Rokin noemen! Tweemaal vloog de piloot te Cairo rond de Pyramide. De uitzichten zijn overal onvergelijkelijk! Heel vroeg weer uit Cairo: Jeruzalem, heel Palestina door, de Omarmoskee, de vlakte van Jericho, de beroemde berg Nebo, de Syrisch-Arabische woestijn over, gelijk een zee lag zij onder ons. Daar be reikten wij een hoogte van 3800 M.: een overweldigend vergezicht over de landen, waar ik diep onder den grond zou af dalen. 4 uur 's middags: Bagdad. Absoluut Oostersche stad: 200.000 inwoners, 100 Europeanen, die er eigenlijk niet in aan merking komen. De plotselinge overgang naar deze hitte grijpt aan: ook na mijn thuiskomst nu Jl. Maandag kost het ac- climatiseeren moeite. Ik ben er na 4 da gen in Holland nog niet heelemaal over heen. Bagdad:daar overviel de drukte mij reeds. Ontvangst bij den consul, onmid dellijk gevolgd door de bezichtiging der 11 expedities, die nu opgravingen ver richten. De belangrijkste ls de Engelsche onder leiding van mr. Woolley. Een treinreis van een heelen dag, mid den door de woestijn, bracht mij er heen. Aankomst te Ur: de auto stond klaar en kort daarna was ik bij de opgravingen. Het is buitengewoon, wat er gevonden wordt: het meeste van zeer groote waar de. Ik zou u kunnen vertellen van dien eersten, dien tweeden ochtend enzoovoort, 8 weken lang, maar op die manier komt aan mijn verhaal geen eind. Ik zag zoo wat het heele land: ongeveer alles in Babylonlë en As- syrië: aan oudheden uit die landen is ons museum nog niet rijk. Bezocht o.a. Eridu, Tell el Obeid, Kish, Babyion, Borsippa, Kutha, Seleucia, Ctesiphon, Es- De troonzaal van Koning Chosroes te Ctesiphon. kon worden uitgezonden naar Mesopotan- nië, doch helaas! :n dezen tijd zal daar voor het geld wel niet ter beschikking worden gesteld. Gelukkig heeft mr. Woolley mij echter reeds een kleine verzameling vaatwerk voor onze Nederlandsche verzameling ter be schikking gesteld. Met het bezichtigen der opgravingen verliepen echter eenige weken. Daarna werkte ik nog korten tijd in het museum te Bagdad, tot nu toe weinig bekend, doch dat zonder twijfel het beste op dit gebied zal worden, omdat het van iedere opgra ving de primeur krijgt, teneinde de keuze te bepalen. Het staat onder leiding van den grooten Duitschen geleerde dr. Jordan, een man van beteekenis en een uitstekend organisator. BINNENLAND. Dr. J. C. Hartogs, oud-directeur der Eerste Nederlandsche Kunstzijde-fabriek te Arnhem is te Bazel aan hartverlam ming overleden. (Binnenland, 2e Blad.) Dubbele capaciteit van het Nijmeegsche Veer. (Binnenland, 2e Blad.) Routes voor een bezoek aan de bloeiende boomgaarden. (3e Blad.) BUITENLAND. De Fransche president Paul Doumer is aan de gevolgen van den op hem gepleeg- den moordaanslag overleden. (2e Blad.) Memei's gourverneur Merkys afgetreden (Buitenland, le Blad.) Nieuwe oneenigheid in China. (Buiten land, le Blad.) Uit de reisfotocollectie van Prof. Böhl: een leeuw door .Koning Nebucadnezar naar Babyion overgebracht. Bij verschillende antiquairs kocht ik in Bagdad interessante voorwerpen, die in het land zelve betrekkelijk goedkoop zijn. doch hier natuurlijk een zeer hooge waarde vertegenwoordigen. En professor Böhl toonde ons zijn nieuw ste aanwinsten: een kleine keuze bijzon dere schatten, die spoedig nog belangrijk aangevuld wordt. O.a. 40 rolvormige zegels w.o. van vóór het j. 3000 v. Chr. waaronder enkele zeer fraaie gewichten, amuletten, een aantal van pl.m .200 terra-cotta's, oude figuren als moeder en kind, twee goden, visschen, kikvorschen enz., allen prachtig bewaard gebleven. Als zeer op merkelijk kunnen worden aangemerkt zes fragmenten van koningsopschriften van Koning Assurbanipal (650 v. Chr.), uit diens beroemde bibliotheek in Nineve, ge deeltelijk teruggevonden in 1860 en over gebracht naar het British Museum. Deze bibliotheek van spijkerschrifttabletten vormden eigenlijk den grondslag der assy- riologische wetenschap. Tot nu toe hadden wij in Lelden hiervan slechts één frag ment en men bleek over dit bezit reeds uiterst trotsch te zijn. Professor Böhl betoonde zich dan ook overgelukkig, deze 6 andere frag menten nóg schooner intact gebleven dan het eerste, bemachtigd te heb ben. Zij bevatten diverse inscripties, o.a. betrekking hebbend op de toen hoog ont wikkelde astrologische wetenschap. Vlot vertaalde prof. Böhl het voor ons duide lijk zichtbare spijkerschrift: „Als de maan bij haar verschijnen verduisterd is, dan gebeurt enz." Men ziet: de Leidsche verzameling zal nu met kostbare stukken uitgebreid wor den! Nog vertelde ons Prof. Böhl het een en ander van zijn veelvuldige belevenissen. Daar was bijv. de speciale particuliere audiëntie, die hem werd toegestaan door den koning van Irak: Feisal I, zoon van den verdreven koning van Mekka, broer van den Emir van Transjordanlë. Irak was tot nu toe Engelsch mandaatgebied, sinds korten tijd is het echter vrij ver klaard De High Commissionar wordt nu Engelsch gezant. De Koning is zeer ont- Foto Bleuzé. Voor het eerst sedert Haar ongesteldheid heeft H. M. de Koningin-Moeder heden morgen het Paleis verlaten en een bezoek gebracht aan de Von Siebold-tentoonstel- iing. H. M. was vergezeld van freule Van der Poll, freule Schimmelpenning, baron van Heemstra en jhr. De Pesters. Bij den Ingang werd H. M. verwelkomd door den burgemeester, die daarop de hee- ren Ballego en Mater aan Haar voorstelde. Onder hun leiding werd vervolgens de ten toonstelling bezichtigd. Sen kteindactVrirUn van den voorzitter, Nelly Ballego, bood H. M. een bouquet Japansche bloemen aan. De grijze Vorstinne vroeg als steeds be langstellend naar verschillende bijzonder heden en bezocht ook den Japanschen tuin, waar Zij eenigen tijd uitrustte. Na een bezoek van drie kwartier vertrok H. M. om kwart over elf weer naar Den Haag. Morgenavond wordt de tentoonstelling gesloten. De stroom van bezoekers blijft onverminderd aanhouden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 1