DE ONTWAPENINGSCONFERENTIE
Humor uit het Buitenland.
LEIDSCH DAGBLAD - Derde Blad
Zaterdag 7 Mei 1
PARIJSCHE BRIEF.
KUNST EN LETTEREN
„Ben Je ooit bedrogen in de liefde
„Bedrogen?! Man, ik ben opgelicht!"
Colporteur: .Meneer, dit boek over universeele kennis
zal u alle6 kunnen meedeelen wat u behoort te weten."
Meneer„Niets voor mij m'n vrouw vertelt me dat
al, en nog een massa er bij ook." (Passing Show).
„Geef me een liter benzine".
Garage-bediende„Wat scheelt
ze dieet houden
er,
mevrouw, moet
.(Judge),
„Een belabberde tijd, tegenwoordig, ze gelooven
niet eens meer in )e goeie voornemens Wanneer Je
uitscheldt met drinken dan beweren ze dat Je het
doet omdat de Jenever zoo duur geworden is."
(Life)
Mevrouw Slof (tot haar echtgenoot dte zich -
heeli naar tegeD te spreken): „Nu Hendrik, een,
vooi ai - omdat Je nu een tlendaagscü reisje dooi m
gemaakt nebt, ben Je nog géén tweede Mussolini*
- (London Gpuuj
Huisvrouw „Je was erg Iaat vanochtend, Marie."
Dienstbode „Ja mevrouw, ik hoef niet meer zoo
vroeg op, want gisterenavond heb ik ruzie met den
melkboer gekregen." (London Mail).
Dienstbode „Hebt O er niets tegen om de groote
schoonmaak nog een week uit te stellen mevrouw
Dan zeg ik nou maar met een week den dienst op."
(London Opinion),
Hebt u misschien nog van die t
over. die u gisteren voor acht dsgtt
minderen ptijs verkocht (PtIr Mi
De verrassingen der tiende week Een eenheidsfront
van Amerika, Duitschland, Engeiand en Italië in het
ontwapeningsvraagstuk MacDonald's neigingen
om de kleinere staten uit te schakelen.
GENEVE, 30 April 1932.
Toen een week geleden, na het dejeu
ner der internationale vereeniging der
Volkenbondsjournalrsten, Grandi, Litvi-
now en Sir Jonn Simon het voorbeeld van
Brunlng en Tardleu volgden en naar hun
vaderland terugkeerden, meende men hier
algemeen, dat ondanks de aanwezigheid
nog van Ramsay MacDonald en Stimson
de periode der mmisterbesprekingen voor-
loopig weder was aigesloten, altnans wat
het ontwapeningsvraagstuk betreft. Went
al was het bekend, dat Brunlng na een
paar dagen weaer zou terugkeeren, het
vermoeden lag voor de hand, dat deze
terugkeer meer geschiedde, om met Mac
Donald over het vraagstuk der herstel
betalingen overleg te plegen, dan om
nieuwe ministerbesprekingen over de ont
wapening te houden, nadat Bruning zelf
en Tardieu de vorige week uitdrukkelijk
waren overeengekomen de ontwapenings-
kwestie tot na afloop der Fransche ver
kiezingen te laten rusten.
Groot was de verrassing dan ook, toen
Dinsdagavond bekend werd, dat Stimson,
MacDonald en Brüning een nieuwe ont
wapeningsbespreking gehouden hadden
en dat zij over het resultaat daarover
zoo voldaan waren geweest, dat zij onmid
dellijk Grandi en Tardieu hadden ver
zocht naar Geneve terug te keeren, in de
hoop dan op een nieuwe samenkomst der
„Big Five" („Groote Vijf") de hechte
grondslagen voor een succes der Ontwa
peningsconferentie te leggen. Groot ook
was In menlgen kring de teleurstelling,
toen MacDonald den dag daarop, Woens
dagavond, bij een ontvangst der inter
nationale pers moest mededeelen, dat een
plotselinge ongesteldheid van den ver
moeiden Tardieu aan deze hoop een voor-
loopig einde gemaakt had.
Is Tardieu's verhindering inderdaad
zoo te betreuren als MacDonald het in
zijn verklaringen aan de pers voorstelde
en menigeen min of meer gedachteloos
hem napraatte? Toegegeven moet worden
dat het jammer is. dat bit de volgende
ministerbesprekingen Stimson ontbreken
zal, daar deze zijn terugreis naar Amerika
niet langer meent te kunnen uitstellen.
Doch het valt mij moeilijk te gelooven,
dat de besprekingen van gisteren (Vrijdag)
als zij hadden plaats gevonden, eenlgen
vooruitgang van beteekenis zouden heb
ben gebracht. Ik vrees, dat MacDonald
zich hier weder aan illusies heeft over
gegeven van soortgelijken aard, als toen
hij verleden Jaar zomer plotseling een ult-
noodlging tot Laval en Brüning richtte,
om te Londen over de aan Duitschland
te verleenen financieele ondersteuning
te komen spreken, of toen hij een paar
weken geleden even plotseling het initia
tief tot de Londensche Donauconferentie
nam. Geen van beide initiatieven is met
eenlg succes bekroond geworden en het
schijnt mij uiterst twijfelachtig, of het
succes van zijn initiatief tot een nieuwe
ministersbespreking op Vrijdag grootei
zou zijn geweest. MacDonald is een Im
pulsief man met ongetwijfeld edelmoedige
bevliegingen doch die niet voldoende met
de geestesgesteldheid der wederpartij reke
ning houdt. En daar men helaas bij de
Amerikanen ook nog niet kan rekenen op
een zich-indenken in de opvattingen der
anderen, was Stimson het natuurlijk ge
heel met MacDonald eens. dat Grandi en
Tardieu maar weder naar Genève moes
ten terugkeeren. Waarbij de Angelsaksers
in hun ongeduld geheel over het hoofd
zagen, dat Tardieu en Grandi de geheele
maand Februari hier te hunner beschik
king waren geweest, doch dat toen Stim
son en MacDonald uit hoofde van over
wegingen van nationale politiek rustig in
hun land zijn gebleven. Het gaat helaas
ten aanzien van dergelijke ondergeschikte
datum-kwesties precies eender als met
betrekking tot de groote principieels
vraagstukken der Ontwapeningsconferen
tie. De ministers van alle groote mogend
heden willen allen tot het succes der
Conferentie medewerken, mits de anderen
zich slechts naar hun inzichten gedragen
willen
Inderdaad, zoo mag men vragen, was
er eenige tegemoetkoming aan de Fran
sche zienswijze in het princlpleele accoord
I te bespeuren, waartoe Stimson, MacDo
nald en Brüning in hun gesprek van
I Dinsdag gekomen schijnen te zijn en
I waarop zij daarna ook Grandl's princi-
1 pieele goedkeuring verkregen hebben?
Volgens hetgeen van Amerikaansche zijde
hier verzekerd wordt, zou het Stimson ge
lukt zijn Brüning en MacDonald ervan
te overtuigen, dat men zoo snel mogelijk
tot een conventie moet komen, die de
volgende drie Amerikaansche wenschen
verwezenlijken zal: a. toetreding van
Frankrijk en Italië tot de vlootbeperkings-
conventie van Londen; b. afschaffing der
aanvalswapenen; c. vermindering van het
aantal troepen in werkelijken dienst in
de verschillende landen.
Waarlijk, men inoet een simplistische
Amerikaan of een overwerkte en zieke
MacDonald zijn, om zich te kunnen In
beelden, dat-het voor dit programma ge
makkelijk zou zijn ook de inwilliging van
Tardieu te verkrijgen en aldus het succes
der Ontwapeningsconferentie te verze
keren! Vooral wanneer men zich bedenkt,
dat Tardieu. als die keelontsteking niet
was tusschenbeide gekomen, met den
nachttrein Vrijdagmorgen te Genêvée
zou zijn aangekomen, om denzelfden dag
met den nachttrein weder naar zijn ver
kiezingsdistrict terug te reizen, bestaat
er eerder reden, zich over de ongesteld
heid te verheugen, die niet het van Ame-
rlkaansch-Engelsche zijde gehoopte nuch
tere beoordeelaars van den toestand
daarentegen onmogelijk schijnende ac
coord, doch integendeel een nieuwe ver
scherping der atmosfeer door Tardieu's
weigering van de Engelsch-Amerlkaan-
sche onderhandellngsbasls verhinderd
heeft!
Men moge het nog zoozeer betreuren,
aan het m. 1. vaststaande feit is nu een
maal niet te ontkomen, dat de Ontwape
ningsconferentie op het doode punt zal
blijven, zoolang de Amerikanen en En-
gelschen blijven weigeren aan de Fran
sche veiligheidselschen eenlgszins tege
moet te komen. Tenzij de Fransche ver
kiezingen een nieuwe regeering ouder
soclalistischen invloed zouden brengen,
die de Angelsaksische stelling, dat reeds
ontwapening veiligheid zou met zich
brengen, onderschrijven zal. Groot is
de kans hierop niet. doch zij bestaat en
daarom was het des te zonderlinger, dat
MacDonald en Stimson in strijd mei het
hier algemeen heerschende gevoelen van
de noodzakelijkheid eener afwachting der
Fransche verkiezingen plotseling nog een
poging tot een samenkomst met Tardieu
deden! Twee machtigen der aarde, die 't
blijkbaar maar niet begrijpen konden, dat
er politieke omstandigheden bulten hun
eigen land konden bestaan, die afwachten
De eerste Mei met een lachend zonnetje
aan een helblauwen hemel, die als een
strak koepeldak hoog over Parijs gespan
nen staat. Het jonge teere groen spat uit
de boomen en struiken en geheel de stad
is getooid met een lichtgroen lentewaas.
Het zijn de heerlijkste dagen, die 't groote
Parijs ons bieden kan, wanneer de eerste
dagen van zengende zon het jonge groen
doet uitloopen, want de heele stad is als
een groote tuin, nu de frlssche lentekleuren
zoo opvallend zijn. Van het Bols de Bou
logne, dat een kleurensymphonie in groen
is, langs de Avenue Foch, over Etoile de
Champs Elysees volgend tot de Tuileriën ls
het een lange aaneenschakeling van heer
lijk jong lentegebeuren; de boulevards zijn
een eindelooze lijn van teer groen en zelis
het brallende Montparnasse ziet er op het
oogenblik uit als een jong melske in een
onschuldig groen kleedje. De lente zingt
in Parijs ,de café's hebben weer huil volu
mineuze parasols als even zoovele mon-
stergroote kleurrijke paddestoelen op de
trottoirs geplant, de „braséro's" met de
smeulende vuurklompen, waar we ons ge
durende den winter rondscharen, zijn ge
doofd en opgeborgen en we sippen weer
ons apéritif op het terras als bestond
daarachter niet het benauwd rookerige lo
kaal, waar we de lange winteravonden
zaten samengehokt.
De eerste Mei, dag van demonstraties,
dag van den arbeider, dag van bloedige
botsingen tusschen socialisten en commu
nisten, dag zonder taxi's, dag van mee
tings, vaandels en hoempa-orkesten. Maar
vandaag komt er nog een veel belangrijker
gebeuren bij. Vandaag is de eerste dag van
de verkiezingen voor de vijftiende legis
latuur, vandaag worden de gewone Jaar-
Hjksche 1 Mei belangetjes op zijde gescho
ven, vandaag rijden, niet alleen omdat er
aan de kiezers wat te verdienen is, doch
tevens omdat de zaken slecht gaan, het
meerendeel der taxi's toch uit, nadat de
verzekeringsmaatschappijen en de ge-
syndicaliseerde taxi-chauffeurs het publiek
door middel van de pers hebben doen
weten, dat zij niet bevreesd behoeven te
zijn en de verzekering tegen ongevallen
toch doorloopt. Zoodat men met een gerust
geweten zich in een taxi kan wagen, want
wanneer de steen van een verontwaardigd
communist door de ruit van uw taxi mocht
komen vliegen, is de verzekeringsmaat
schappij degene, die zich garant stelt voor
de daaraan voor u verbonden gevolgen,
hoe schraal die troost dan eventueel ook
zou mogen blijken. Maar ik geloof dat we
raadzaam en noodzakelijk maakten. Zij
waren immers eenmaal te Genève aan
gekomen en u moest de wereld maar
draaien, zooals bet in hun bedoelingen
lag!
Op de bijeenkomst met de internatio
nale pers, waar MacDonald op een even
onheuschen toon zijn ergernis over de
Fransche opvattingen luchtte, als Tardieu
veertien dagen tevoren ten opzichte van
de Amerikaansche verrassing gedaan had,
uitte MacDonald ook zijn ontstemming
over de langzame werkwijze der Ontwa
peningsconferentie. Zij moest liever het
voorbeeld der door hem. MacDonald. ge
presideerde Vlootconferentie van Londen
volgen en haar kracht zoeken in ver
trouwelijke besprekingen tusschen de lei
ders der delegaties. Hiertegenover is in
de eerste plaats op te merken, dat die
door MacDonald veelgeprezen Londensche
conferentie slechts uit 5 delegaties be
stond. slechts één onderdeel van het ont
wapeningsvraagstuk behandelde en des
niettemin vier maanden duurde en slechts
een bescheiden resultaat bereikte. (Men
denke aan Frankrijk's en Italië's hou
ding!) Doch in de tweede plaats schijnt
MacDonald's uiting op een neiging te
wijzen, om de kleinere staten maar als
figuranten te beschouwen. Hetgeen te
Genève echter gelukkig nog niet de ge
woonte is en de kans op overeenstemming
tusschen de „grooten" ook niet zou ver
beteren! I
niet behoeven te vreezen, want de poli
tieke fanatiekelingen zullen het te druk
hebben bij de verkiezingsbureaux, waar
menig relletje mag worden verwacht. Doch
Chiappe met zijn duizenden geüniformeer
den zal het zaakje ongetwijfeld in handen
weten te houden en zijn maatregelen heb
ben genomen om onregelmatigheden te
voorkomen.
De adspirant-volksafgevaardlgden zullen
gisteravond een zucht van verlichting heb
ben geslaakt. Weken en weken hebben zij
zich moeten uitputten in redevoeringen,
hebben zij met Jan en Alleman moeten
klinken, handjes 6chudden, weken en we
ken hebben zij avond na avond zich moe
ten overeten om dan met een buik als een
bierton weer een nieuwe speech te geven,
waarbij hun kiezers als engelen en de
redders van het vaderland worden voor
gesteld en de tegenstanders als dienaars
van Satan en den „vijand", wie dat dan
ook moge zijn.
Eenmaal benoemd is het geen onverdien
stelijk baantje, doch men moet door een
zuren appel bijten alvorens het zoover is.
Zelfs een man als Tardieu. die, men moge
zijn politieke inzichten deelen of niet,
ongetwijfeld een vooraanstaand man is,
moet vechten om zijn „circonscription" te
behouden. Zooals het lot van alle promi
nente staatslieden schijnt te zijn is ook
hem de vermoeienis der eindelooze activi
teit meester geworden en moest hij de
laatste dagen van den verkiezingsstrijd
zijn kamer houden. Niettemin gaf hij den
strijd niet op en hield hij de redevoering,
die hij nog te Belfort moest houden van
zijn kamer uit door middel van de radio.
Maar er zijn anderen, die er niet zoo een
voudig afkomen. Daar is de aftredende af
gevaardigde voor Le Brieux in Bretagne,
wiens portret in een groot gedeelte der
Parljsche pers verscheen met een grooten
Bretonschen hoed op. dansend met de boe
ren. drinkend met de boeren, de Breton-
sche bruidjes, waarvan er in dit jaarge
tijde bijzonder veel schijnen te zijn, kus
send. Kort en goed in zijn „circonscrip
tion" zich aanstellend als een clown. Voor
een buitenstaander is dit een weinig weer
zinwekkend. Het lijkt te zot om op deze
wijze een plaats in de wetgevende verga
dering van een groot land te moeten ver
overen en de buitengewone kwaliteiten, die
de heer Le Pévédic daar in Bretagne aan
den dag legde, schijnen niet direct de
meest aangewezenen te zijn voor een goed
volksvertegenwoordiger.
„Quel homme! Quel danseur et quel
buveurü"
En anderen weer zoeken het in een taal,
die menig sjouwer eer aan zou doen. Tam
zijn de redevoeringen begonnen; zuivere
ontwikkeling van het programma, dat de
candidaat het zijne noemde. Doch alras
kwam een antwoord uit het andere kamp,
meestens uit een gehucht, dat precies aan
het andere einde van Frankrijk lag. En dar.
begon de gtrijd. begon de merkwaardige
strijd tusschen de opponenten wie de
beste de grofste en de meest vernederende
epitheten voor den tegenstander kon vin
den, zooals bij een ruzietje in een zee
manskroeg. Maar daar duurt dat als regel
slechts enkele seconden en wordt het dis
puut verder beslist door het sterkste oaar
vuisten. In een verkiezingsstrijd huurt de
beleedigde in een ander gehucht een raai
en begint hij in koelen bloede en op vei-
ligen afstand van den te beleedigen per
soon in een rede van enkele uren de voca
bulaire van de inheemschen taal ten koste
van zijn medecandidaat te verrijken. En
een ieder, die in andere tüden ten heftigste
beleedigd zou zijn, wordt thans door den
candidaat getutoyeerd envoelt zich
gevleid! Vandaag zal de eerste ronde plaats
hebben, niettegenstaande alle pogingen
van vriend Mande! gevo'ed door een
tweede ronde op Zondag 8 Mei.
Er ls een vriend"liiker ziide verbonden
aan 1 Mei. vriendeliiker dan de arbeiders-
dag. vriendelijker dan de eerste ronde der
verkiezingen, ja biina vriendeliiker dan
het heerlijke groen, waarmede de lente
Parits getooid heeft.
1 Mei is de dag van de „muguet". de dag,
dat we onze vrouweliike kennissen ver
eeren met een klein bescheiden takje lelie-
BOEKENWEEK.
Van 714 Mej wordt in ons I
houden een Boekenweek. Bedoellq
extra-belangstelling te wekken voa
„vriend" der menschen.
Naar aanleiding hiervan is (s
Vereen, tot Bevordering van de bi
des Boekhandels uitgegeven een 1
van Nederl. schrijvers én schrljlst#
titeld „Geschenk", dat bestemd 1
tis te worden uitgereikt aan hen, di
durende de Boekenweek voor
f. 2.50 besteden. Het ls zeer actueel!
tal van foto's der diverse acteurs s
TIJDSCHRIFTEN,
De Huisbonding.
Het Mei-nummer van „De Huist»
tijdschrift voor moderne hulsvrous
innert aan de verhuiswoede,
maand pleegt te kenmerken. Mm
dam-Drost wijdt n.l. het hoofdartH
de verhuizing. Zr. La Chapelle tert
babyopvoeding. Matty Vigelius bi!
de fabricage van linoleum.
Over de Hollandsche huisvrouw -
zegt mevr. H. Noorduyn-Janso
bijzonderheden. De rubriek „Huist:
allerlei" geeft diverse huishoud»
tenswaardigheden met illustrate
licht. Anny Oldenziel geeft een t
voor een kinderkamer. Dan volgt
voerige Keukenrubriek en tot S
kruiswoordpuzzie.
NIEUWE UITGAVEN.
De afsluiting en droogmaking
Zuiderzee.
Thans is het 4e album vencW-
treffende de afsluiting en ged»
droogmaking van de Zuiderzee
samengesteld met medewerking
departement van Waterstaat, de liir»
Zuiae zre-wer en en de vooroo ig^
der Wieringermeer en wordt
door de N.V. Handelsdrukkerij Hora
Co. te Amsterdam. Het album C*
aansluiting op de vorige, een
van de werkzaamheden, terwijl
ningen en foto's den tekst op Int*"
wijze verluchten. In het hela"?
propaganda in het buitenland zl)n
schriften, behalve in het Néjt™
ook gesteld in het Fransch, W™
Engelsch.
tjes van dalen. En gisteren reeds
een levendige handel op straat
in de kleine takjes witte klok)»
scheidenlijk uitgluren tusschen g-l
groene blaadjes. Het ls de dag "T
muguet, die een geluksbrenger M
slechts een „porte-bonheur" opa 1
kelen dag. Daar loopt vandaag (""i
rond. die niet getooid ls met T
takje lelietjes van dalen, daar i
mldinette, geen weeldevrouw m i
pano Suiza en geen femme de n>f
niet een takje van de witje
draagt en we weten, dat nietteg'g
deze eeuw van vijandschap en e"
blijkbaar niemand ls die niet
door één persoon, althans die
en voorspoed toewenscht. En .-1
denken we terug aan den
roemden zanger Mayol. wiensj
het kleine takje ..Muguet" des>u >1
beroemd was, Mavol. die thansi
vergetene in een rondreizend
treedt. Vergane glorie!
Parijs, 1 Mei 1932.
