CALVE-DEIFTS MAYONNAISE
HffiRLUEOMIN HUIS TE/HEBBEN"W-
FEUILLETON.
Geheimzinnige Inbreker
kt» Jaargang
LEIDSCH
ing van het monument J. Dames te Lisse.
DAGBLAD, Woensdag 4 Mei 1932 Vierde Blad No. 22123
50-jarig Huwelijksfeest van het Echtpaar Van Leeuwen
te Alphen aan den Rijn.
mm
INGEZONDEN.
begin
den zomer
RECLAME.
et mag algemeen bekend geacht wor-
dat men in de bloemistenwereld de
tdachtenis van wijlen den heer N.
aeswenschte te huldigen.Om hiertoe te
en had zich een comité gevormd om
»men tot oprichting van een monu-
itvoor wijlen den heer Dames,
spoedig bleek, dat er in de bloemis-
itreld veel sympathie voor dit plan
ond.
it comité ondervond zooveel belang-
i dat een den heer Dames waardig
ent kon worden opgericht, ja zelfs
ten flink „Dames-fonds" gesticht wor-
Zoo was dan gistermiddag het oogen-
aangebroken, waarop de onthulling
het monument zou plaats vinden,
ider de aanwezigen merkten wij o.a.
de lamilie Dames, prof. dr. E. van
teren, phytopatholoog: de heer E. H.
te. voorzitter van het hoofdbestuur
Alg. Ver. voor Bloembollencultuur;
Volkersz, Rijkstuinbouwconsulent,
mnwoordiger van den Minister van
fcralsche Zaken en Arbeid: de
ter van het monument de heer In-
pis; burgemeester Baron van Wijn
man Lisse; de raadsleden dier ge-
V' en verder vele vooraanstaande
pen uit de bloembollenstreek.
1 uur vereenigden de vele belang
enden zich bij het monument en na-
I plaats op de voor hun gereserveerde
patsen.
verst voerde prof. v. Slogteren het
Rede prof. v. Slogteren.
J zijn rede verwelkomde hij de familie
les; vervolgens de aanwezige autoritei-
len alle andere belangstellenden. In
Tbijzonder bracht spreker dank voor de
invoordigheid van den heer Volkersz
[plaatsvervanger van den Minister van
Komische Zaken en Landbouw, den
iemeester van Lisse, den heer Krelage,
1 "eer Ingenhousz en de vertegenwoor-
Jrs van verschillende organisaties.
Igevoelvolle woorden herdacht spr. de
geneden leden van het eere-comité en
n het uitvoerend comité, n 1. wijlen de
heeren A. Guldemond, H. Hopman en H.
Hulsebosch.
Vervolgens gaf prof. Van Slogteren een
uitvoerige levensbeschrijving van wijlen
den heer Nicolaas Dames. Hij teekende
dezen ten voeten uit.
De heer Dames wordt gemist door het
geheele vak. doch wel in het bijzonder
door mij, aldus prof. Van Slogteren.
Mannen als Dames zijn schaarsch ge
zaaid! Zijn groote verdienste was. dat hij
het vak op buitengewone wijze gediend
heeft met zijn rijk Inzicht.
Nederland heeft niet veel monumenten,
doch wij hebben ten volle het recht om
voor iemand, zooals Dames is geweest,
een monument op te richten.
Hi] was een man van groote kunde en
gemeenschapszin! Hij is de man gew-eest.
die het plan heeft opgevat en doorgevoerd
voor de Schuurbehandeling der bloembol
len. Zijn gezegde luidde' „het gewas ligt
in de schuur!"
Voorts memoreerde spr hoe de heer
Dames heeft geijverd voor het prepareeren
van bloembollen, de kunstmestbehande-
ling. enz., enz.
Veel werd genoten van zijn raadgevin
gen, die steeds universeel waren. De lieer
Dames, aldus prof. Van Slogteren. was
een van mijn beste leermeesters! Daarna
gaf spr. nog een breede beschouwing van
de bestrijding der ziekteverschijnselen.
De onthulling.
Prof van Slogteren verzocht daarna
den heer C. H. Krelage de onthulling te
willen inleiden, waaraan deze gaarne
voldeed.
Rede van den heer E. H. Krelage.
Spr. betuigde allereerst uit naam van
het geheele bloembollenbedrijf zijn harte-
lijken dank aan de commissie die het
sympathieke denkbeeld om de nagedach
tenis van Nicolaas Dames door een on
vergankelijk gedenkteeken te eeren, heeft
omgezet in een daad.
De commissie heeft daarmede een taak
op zich genomen, waarvoor in breeden
kring in de bloembollenstreek warme
sympathie bestond, die zich in krachtigen
luit het Engelsch door A. TREUB.
Penry Aimsbury keek verbaasd. Hij had
praatjes gehoord over het succes van
tb ongewone proef, maar hij had ze niet
Jï1 êel°oven, en hij liet sir Peter zijn
lui i rï aannemen met een verstompt.
Tv: als?f hij een hevigen slag tusschen
lit jnati Uehad. Brace! Een butler!
W volgde de joviale gestalte van Harker
15 studeerkamer met slependen tred,
lal onivstig in da heldere verlichting
|de vroolijke kamer.
■Liiiffl met een hoorbaren zucht
Lui o op 'oen hij zijn vader zag,
EL J'Paacer voorwaarts trad om zijn
EL,,!?.uajroeten met de beleefde ge-
'Utneid van den volmaakten gast-
fcd^Ui'u u daar' begroette hij hen
F «Uk komt bij liet vuur en warmt
'ther schudde het
panden.
hoofd, wreef zich in
w„;,'"erP Eric en Enid een vroo-
-"IBis: d« J11? en "ep naar den stoel
'i::| sïeen te cijQ d'e zÜn gewone plaats
MnUnJv,' '.k ben warm genoeg, zei hij
vim» m?'. n hij ging zitten. Ik heb
tkwaarluS lo°Pen. Ik brak een
«ten iv s?e' Poker af en moest me
[ben dat ik een kwartier te
*ariliin'1I!S>UIy bleef op den drempel
ptidlna I at grauw, door koude en
fcht hem hi?d!Cer?ing naar ^el? toe'
■Lub tlern Kil j "dal iicm iajvj,
Idwou» hSI n elleboog naar het vuur
PjMgaan ln een gemakkelijken stoel
Blate'zel hij, zich tot den baronet
keerend, die de anderen in de studeerka
mer gevolgd was. wat whisky voor mijn
heer Aimsbury. Misschien wil je er ook een
hebben, Harker?
Harker grinnikte, maar Aimsbury ging
met zwak protest rechtop zitten.
Ikik drink nooit, werkelijk niet,
mijnheereh
Spencer, hielp Spencer
Mijnheer Spencer, eindigde Aimsbury
gehoorzaam.
Spencer glimlachte vriendelijk.
Bij deze gelegenheid moet U inbreuk
op dien uitstekenden regel maken, mijn
heer Aimsbury, zei hij hem vroolijk. U
heeft het noodig.
In de volgende paar minuten werd het
gesprek algemeen en er werd stilzwijgend
vermeden eenige toespeling op de zaak
van dien avond te maken. Het was duide
lijk. dat Spencer Aimsbury wat op zijn ge
mak wilde zetten, voordat hij over het on
derwerp der obligaties begon, en de zorg,
waarmede hij de whisky in Aimsbury's
weerstrevende keel dwong, was een bewijs
te meer van de macht van den geest over
het stof.
Sir Peter bleef op den achtergrond,
blijkbaar afkeerig om de kamer te verla
ten en Spencer stoorde hem niet, totdat
de wijzers der klok op twintig minuten
voor tien wezen; toen sprak hij hem be
leefd aan.
Is Lee Wang in huis. Brace9 vroeg hij.
Sir Peter schrikte op en zijn gelaat ver
bleekte.
Hij is in de keuken, mijnheer, ant
woordde hij met een zonderling gespan
nen aarzeling. Hij is op het oogenblik nog
al erg verkouden, mijnheer, voegde hij er
beteekenisvol bij.
Dan zal een whisky hem geen kwaad
doen antwoordde Spencer joviaal. Vraag
hem hier te komen, als het je belieft. En
iaat Nina ook komen.
Er volgde een kortstondige stilte en een
afwachtende rilling liep door het gezel
schap. alsof het scherm was opgegaan
voor een opwindend drama.
Daar dit mijn laatste uur als gentle
man is, vind ik. dat wij met elkander een
glas wijn moeten drinken, zei Spencer
glimlachend.
De baronet aarzelde alsof hij zich wilde
verzetten; toen boog hij plechtig en ver
liet de kamer.
De „bewonderenswaardige Crickton"
trek, zei Harker waardeerend.
Spencer glimlachte
Mogelijk, stemde hij toe.
Henry Aimsbury uitte zijn eerste sa
menhangende opmerking van dien avond.
Op zijn wangen was weer wat kleur geko
men en de uitmuntende whisky in zijn
leege maag had hem weer iets van zijn
oude verwaandheid terug gegeven.
U schijnt onzen vriend gekend te
hebben, mijnheere.... Spencer, zei
hij, met een ruk van zijn hoofd naar den
verdwijnenden rug van den butler.
Oh, ja, antwoordde Spencer koel.
Maar geen gentleman zou dat zeggen in
bijzijn van zijn dochter, Aimsbury!
Enid kreeg een kleur en keek in het
vuur; Eric kuchte, ging achterover op den
Chesterfield liggen en stak zijn handen in
den zak; Harker staarde verbaasd en
Henry Aimsbury waagde een venijnigen
blik op Spencer's rug en viel weer terug in
zijn stoel.
Er ontstond een onbehaaglijke pauze,
totdat sir Peter Lee Wang en Nina bin
nen liet.
Spencer glimlachte raadselachtig toen
hij sir Peter's scherpe opmerking tegen
den Chinees opving, terwijl zij de kamer
binnen kwamen en dat sir Peter Chineesch
sprak, maakte weinig verschil in het ple
zier, dat hij in den toestand had.
De Chinees bleef aarzelend op den
drempel staan en knikte een of tweemaal,
toen trok een gelukkige glimlach over zijn
gelaat en zijn handen waren gevouwen in
zijn wijde mouwen.
Nina keek over zijn schouder naar de
menschen in de kamer, en haar oogen
waren dichtgeknepen en berekenend.
Deze oproep naar de studeerkamer was
iets eenigs in de geschiedenis van de huis
houding der Brace's.
Enid schoof wat dichter naar Erie, toen
de deur open ging en die jonge opportu
nist sloeg dadelijk een arm om haar mid
del en lachte.
Harker keek onverschillig naar de groep
op den drempel en keek weer van hen
weg. Hij kon niet uitmaken of sir Peter's
blijkbare zenuwachtigheid te wijten was
aan zijn bekenden afkeer van de Fransche
kamenier, of aan onrust over de obliga
ties. maar zij was bijzonder genoeg om op
merkelijk te zijn.
Sir Peter had een kleur en terwijl hij
juist binnen de kamer stond, draaide hij
met het blad in zijn handen, zooals een
zenuwachtig jongeling aan een stroohoed
plukt als hij tot een preutsche jonge dame
spreekt.
U me noodig heeft, heer? vroeg Lee
Wang vriendelijk. Spencer aansprekend.
Ik erg verkouden, voegde hij er bij.
Het spijt me dat te hooren, Lee
Wang, antwoordde Spencer, de kamer
doorloopend. Het zou vergeefs zijn den
man te zeggen dat een verkoudheid geen
onderwerp voor een beschaafd gesprek
was. Kom binnen, als het je belieft.en
jij ook, Nina. Ik heb lust wat wijn met
jelui te drinken, bij wijze van een slot
viering.
Hij glimlachte beminnelijk en trok sir
Peter's stoel uit den hoek naast den boe
kenkast in den halven kring bij het vuur.
Ga zitten, Lee Wang, noodigde hij.
Je zult dezen stoel zeer gemakkelijk vin
den. Hij wierp een boosaardigen blik op
sir Peter toen de Chinees voorzichtig
vooruit trad. De baronet toonde onmis
kenbare teekenen van een uitbarsting en
Enid kwam even in opstand over wat zij
meende een ongegronde beleediging te zijn
van haars vaders zwakheden.
Lee Wang keek aarzelend naar Nina.
Ik zal een stoel voor haar laten ha
len. zei Spencer vriendelijk tot hem. Ga
zitten, als het je belieft.
Lee Wang ging schuin op den rand van
den stoel zitten en nieste hevig.
Spijt me, verontschuldigde hij zich,
met zijn onnoozelen glimlach.
Een stoel voor Nina, Brace, beval
Spencer gebiedend.
De baronet herstelde met groote Inspan
ning zijn zelfbeheersching en kreeg ge
hoorzaam een stoel met hoogen rug van
naast het raam.
Nina ging bevallig zitten aangemoedigd
door een lichten glimlach van Enid.
Dank je. Brace, zei ze beleefd.
Sir Peter draaide zich om en keek tan
denknarsend naar de groene nephnet
vaas.
Lee Wang keek de groep rond met hel
dere. donkere oogen, die schenen te zeg
gen. dat dit inderdaad een bijzondere ge
beurtenis in zijn leven was. Een Chinees
als gelijke met den blanken man aan zijn
tafel zitten! Hij grinnikte van het eene
oor tot het andere.
Ik niet weet? vroeg hij beleefd met
een blijden blik van Spencer naar sir
Peter.
Alleen een kleine poging om onzen
ouden strijd bij te leggen, zei Spencer
luchtig. Ik zal morgen weer terug zijn in
mijn provisiekamer, en ik heb liever niet
dat mijn hals afgesneden is nadat ik zulk
een prettige vacantie als een deftig heer
gehad heb.
Lee Wang trok zijn wenkbrauwen sa
men in een poging om te begrijpen.
Ik niet weet. Ik je nu niet dood,
Spencer.
(Wordt vervolgd)
Een gedenkwaardig moment in de geschiedenis
der bloembollencultuur.
Een groot man op schoone wijze geëerd!
Foto Bleuzé.
steun voor het beoogde doel heeft geuit.
De wijze waarop de uitvoering tot stand
is gekomen, verdient allen lof en mij aan
sluitende bij de reeds aan den beeldhou
wer gebrachte hulde, moge ik uiting geven
aan ons aller erkentelijkheid voor het
werk der commissie en van haren voor
zitter.
Wanneer men het Weekblad voor Bloem
bollencultuur van 25 jaar geleden door
bladert, dan treft men daarin een reeks
van ingezonden stukken aan, waaronder
van zeer bekende vakgenooten, die meest
allen ernstig waarschuwden tegen het
geen toen het „stoken" van bloembollen
genoemd werd
Maar een paar Jaar later, December
1510, bevatte hetzelfde orgaan een geest
driftige beschrijving van een groep van
1000 Hyacinthen die met Kerstmis dooi
den heer Dames te Lisse ter bezichtiging
werd gesteld.
Ir, de ongeveer terzelfder tijd gehouden
algemeene vergadering werd van verschil
lende zijden met groote waardeering over
het werk van Dames gesproken en daar
aan denkbeelden over de vestiging van
een proefstation vastgeknoopt, die ech
ter eerst veel later door de stichting van
het Rijkslaboratorium voor bloembollen-
onderzoek in vervulling zijn gegaan.
Het levenswerk van Dames, waarvan de
beteekenis door prof. van Slogteren zoo
even is uiteengezet, vormt een merk
waardige schakel in de keten der betrek
kingen tusschen wetenschap en praktijk.
Die betrekkingen zijn niet altijd door
één keten verbonden geweest. Er zijn tij
den geweest, waarin wetenschap en prak
tijk elk afzonderlijk ketens smeedden,
maar van een gehieensehappeiijken keten
geen sprake kon zijn.
Gelukkig is dat thans anders. Dc prak
tijk staat niet meer wantrouwend tegen
over de wetenschap, en deze laatste weet
de goede kern op te diepen van vondsten
uit de praktijk.
Dat dit verheugende resultaat mogelijk
was, is zeker in niet geringe mate te dan
ken aan mannen als Dames, die geleid
door een scherpzinnig inzicht en een ge
lukkige mtuitie. voor de praktijk belang
rijke nieuwe methoden weten te beden
ken. waarvoor de wetenschap, op grond
van haar onderzoek, waardeering heeft
leeren koesteren.
En zoo smeden dan thans wetenschap
en praktijk gezamenlijk aan den zelfden
kelen, waaraan zij beurtelings een nieuwe
schakel toevoegen.
Nu eens, zooals in het geval-Dames
is de praktijk vóór en werkt de weten
schap het beginsel uit. dat aan de vin
ding van den kweeker ten grondslag ligt;
maar bij die studie komt. de wetenschap
weer vóór, en vestigt de aandacht op
nieuwe mogelijkheden voor praktische
toepassing.
Evenals men bij de stichting der Door-
luchte Schole te Amsterdam, welker 3e
eeuwfeest men dezen zomer herdenkt,
gaarne sprak van den mercator sapiens,
zoo kan Dames genoemd worden een voor
beeld van den cultor sapiens, den wijzen
kweeker.
Zijn levenswerk is ten goede gekomen
aan allen. Het geheele vak heeft er op
den duur de waarde van ingezien en er de
vruchten van geplukt.
Dat willen wij heden met diepgevoelde
waardeering uitspreken door middel van
dit gedenkteeken
Moge het tot in lengte van dagen ge
tuigenis afleggen va nonze dankbaarheid
en bij volgende geslachten de herinnering
levendig houden aan het lichtend voor
beeld van wetenschappelijke vakkennis
en belangeloosheid ons gegeven door Ni
colaas Dames
Ik noodig thans Truus Dames uit, het
aan haren vader gewijde gedenkteeken te
willen onthullen.
-
Toen hieraan voldaan was, spraken nog
achtereenvolgens de heeren Ir. K. Vol
kersz namens den Minister en Baron van
Wijnbergen als burgemeester van Lisse.
De heer Volkersz schetste hem terecht
als de grootste doch tevens als de nede
rigste vakman!
Ten slotte verkreeg de heer C. J. Hoo-
geveen uit Noordwijk het woord om als
oudste schoonzoon een woord van dank te
spreken. Deze sprak als volgt:
Mijnheer Volkersz, vertegenwoordiger
van Z.Exc de Minister van Arbeid.
Tot u richt ik op de eerste plaats een
woord van eerbiedigen dank. Dat de Mi
nister het levenswerk van onzen vader
heeft willen erkennen door in uw persoon
hier op dit oogenblik tegenwoordig te
zijn, stellen wij zeer op prijs en wij zijn
daar ook zeer erkentelijk voor.
Prof. van Slogteren voor uwe zeer
waardeerende woorden over hem die
eenige jaren niet alleen uw medewerker
maar ook uw vriend was, zijn wij, zijn
kinderen u hartelijk dankbaar.
Volkersz spreekt tijdens de onthullings-plechtigheid van het indrukwekkende
ames"-monument te Lisse. geplaatst vóór het Laboratorium voor Bloembollen-
onderzoek aldaar.
Hierboven plaatsen wij een foto van
den 70-jarigen Adrianus Wilhelmus Ge-
rardus van Leeuwen en diens 72-jarige
echtgenoote Auke G Boer, wonende in
den Hoorn te Alphen a. d. Rijn, die 12 Mei
a.s. hun 50-jarige echtvereeniging hopen
te herdenken. Niettegenstaande hun zeer
werkzaam en bedrijvig leven mogen beide
oudjes zich nog in een goede gezondheid
verheugen! Van Leeuwèn. die niet minder
dan 42 jaar als stoker is werkzaam ge
weest bij de voormalige olieslagerij in den
Hoorn en daarna 9 jaar als machinist op
de Kalkzandsteenfabriek „Grypestein" te
Alphen, was ook al wegens de tijdsom
standigheden gedwongen zijn dagelijk-
schen arbeid vaarwel te zeggen en werkt
thans niet meer. Ook de bruid heeft een
buitengewoon druk leven gehad. Het
echtpaar had 15 kinderen waarvan er
thans nog 9 in leven zijn. die meerendeels
ook reeds lang weer gehuwd zijn. In to
taal bezit het echtpaar thans 34 kleinkin
deren. De vrouw, die bovendien reeds 3
maal een ernstige operatie heeft onder
gaan is thans echter nog zeer „fit" en
verricht en bereddert nog haar geheele
huishouding.
Ongetwijfeld gaat het alom bekende
echtpaar den eerstvolgenden tijd drukke
dagen tegemoet. Wij wenschen hen met
hun kinderen en verdere familie genoege-
lijke dagen toe met den wensch dat zij
nog vele jaren in goede gezondheid voor
en met elkaar gespaard mogen blijven.
Mijnheer Krelage u hebt de verdien
sten van onzenvader voor de bloembol
lencultuur hoog geprezen; uw gezagheb
bend woord deed ons goed en ook aan u
betuigen wij onzen grooten dank.
Edelachtbare heer Burgemeester, terwijl
ik ook u onzen dank betuig voor uw hulde
aan den man. die voor deze gemeente van
zoo groote beteekenis is geweest, meen ik
u en uwe gemeente te mogen gelukwen-
schen met dit monument, dat hier op
Lisse's grond zal blijven getuigen van
liefde voor het bollenvak en Lisse's eere-
titel, n.l. „hartje van de bollenstreek", zal
bevestigen.
Hiermede is mijn taak niet volbracht.
Wij staan voor het verheugende feit, dat
de bollenstreek spontaan dit sympathieke
plan heeft opgevat en uitgevoerd en hier
een blijvend teeken van collegiale hulde
heeft opgericht voor onzen Vader.
Ik richt mij tot allen, die hebben samen
gewerkt tot het totstandkomen van dit
gedenkteeken en daartoe hebben bijge
dragen.
De kinderen van uwen vereerden collega,
Klaas Dames, zij danken u allen van
harte!
Hiermede was de plechtigheid ten einde,
waarna ververschingen werden aange
boden.
Velen maakten van de gelegenheid ge
bruik om het Laboratorium te bezich
tigen.
Het trok groote bewondering en eert de
nagedachtenis van den onvergetelijken
heer Dames op schoone wijze!
Veel eer komt toe aan den beeldhouwer
Bon Ingenhousz voor het ontwerpen en
vervaardigen van dit fraaie monument.
Het is uit natuur-zandsteen opgetrokken
en draagt een bronzen plaquette met de
levensgroote beeltenis van wijlen den heer
Dames, alsmede twee kinderfiguren, die
als hulde aandragen de symbolen van de
bloembollenteelt. guirlandes van volle
hyacinthen-trossen. Er in is gegrift „Nico
laas Dames 1862—1920"; „Voor kunde en
gemeenschapszin
IM
RECLAME.
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.l'
Copie van al of niet geplaatste
stukken wordt niet teruggegeven
DE L. E. M. V, O. G.
Mijnheer de Redacteur.
Naar aanleiding van een opmerking van
den heer Schüller, tijdens de laatste raads
zitting. omtrent een minder vriendelijke
uitdrukking die ik mij aan het adres dei-
Directie van de Lemvog in het openbaar
(bedoeld wordt de op Donderdag j.l. te
A'dam gehouden vergadering der 51/- °/o
obligatiehouders) gepermiteerd zou heb
ben. verzoek ik u wel te willen mededee-
len, dat zulks niet juist is. Een uitdrukking
van dien aard werd tijdens die vergade
ring, vragenderwijze aan de Commissie
voorgelegd door den heer J, M. Meyers
alhier.
Hoogachtend.
J. TH. KORT.
komen vaak nog koude
dagen voor. Denkt er
aan, bijtijds Aspirin-
Tabletten te nemen.
Let op oranje band en Bayerkruis. Prijs 75
