SOct
Humor uit het Buitenland.
HEERENBAAI
hFONGERS
LEIDSCH DAGBLAD - Vierde Blad
Zaterdag 30 April
BOUWKUNSTIG SCHOON.
- tabak f
M o r
e
■J*
ENORME
RADIOPROGRAMMA.
AA
„Ik wil een mooie gravure voor een huweUlks:-
geschenk."
„Deze is zeer geschiktOpstekende storm."
(Lustige Kólner Ztg.)
Vriend (tot zakenman, die solllciteerende typistes ont
vangt): „Waarom ben je er toch zoo op gesteld, ouwe
jongen, dat ze licht rossig haar moeten hebben
Zakenman „Omdat dat de kleur van het haar van
m'n vrouw is, zie je." (London Mall).
„Leen me eens tien pop
„Zoodra ik terug ben uit Amsterdam,"
„Ik wist heelemaal niet, dat Je daar naar toe r
gaan."
„Ik ga ook niet." (Kaspar, Stock]
„Waarom maak Je Je huiswerk met 1"
„Ik staak. Het ls niet rechtvaardig dat wU kinderen
BI het werk doen en de meester er voor betaald wordt."
(Judge).
Rechter„Verdachte zegt dat hl) twee glazen dnbti L
gebelde op had. Wat ls „dubbel gebelde" voor m
agent 1"
De agent (somber): „Niet wat het vroeger
edelachtbare." (HumorK
16. Winkels op tentoonstellin
gen, fancy-fairs of andere
soortgelijke inrichtingen van
tijdelijken aard en veilingen.
Om deze winkels en veilingen na het
sluitingsuur, in de wet genoemd, en op
Zondagen voor het publiek geopend te mo
gen hebben, ls een ontheffing noodig van
de verbodsbepalingen der wet.
De bevoegdheid tot het verleenen van
een dergelijke ontheffing ls aan burge
meester en wethouders, voor een door hen
te bepalen tijdvak, toegekend en behoort
dus aan dit college aangevraagd te worden
Wij wijzen er op. dat een ontheffing, als
hier bedoeld, niet kan worden gegeven
voor een enkelen winkel op een tentoon
stelling. fancy-fair of soortgelijke onder
neming. doch voor alle winkels, die zich
daarop bevinden. Het bestuur of de directie
der ondernemingen moet derhalve de ont
heffing aanvragen.
ALLE OVERIGE WINKELS.
Voor werkdagen geldt, behoudens de hier
onder vermelde uitzonderingen, het gewo
ne sluitingsuur. n.l. 20 uur.
Op Zondagen moeten deze winkels voor
he't publiek gesloten zijn.
Op Zaterdagen gedurende het geheele
jaar. alsmede op de overige werkdagen ln
het tijdvak van 25 November tot en met
5 December en ln het tijdvak van 18 tot
en met 24 December mogen deze zaken
voor het publiek geopend zijn tot 22 uur.
Op den dag. voorafgaande aan Goeden
Vrijdag en Hemelvaartsdag, op 14 Augus
tus en 31 October, mits werkdagen zijnde,
mogen deze zaken eveneens tot 22 uur voor
het publiek geopend zijn. onder voorwaar
de evenwel, dat onderscheidenlijk op Goe
den Vrijdag. Hemelvaartsdag 15 Augustus
en 1 November de winkel gesloten is.
Te allen tijde ls voor zooveel deze ar
tikelen in de winkels, ln deze rubriek be
doeld. verkocht worden, toegestaan:
a. de verkoop en de aflevering van brand
stof en smeermiddelen voor en van onder-
deelen voor spoedelschende herstellingen
aan voer- of vaartuigen en rijwielen;
b. de verkoop en de aflevering van dag
en weekbladen:
c. de verkoop en de aflevering van Ijs;
d. de verkoop en de aflevering van win
kelwaren ten behoeve van binnenkomende,
uitgaande en doorgaande schepen;
e. de verkoop door middel van auto
maten:
f. de aflevering van maaltijden en koks
waren:
g. de verkoop en de aflevering van rouw-
kleedlng;
h. het verrichten van herstellingen en de
aflevering van ln herstelling gegeven voor
werpen.
Behalve de onder a. b, c. d. f en g ge
noemde waren, alsmede de voorwerpen on
der h genoemd, welke te allen tijde bezorgd
mogen worden, mag van de winkels ln deze
rubriek bedoeld uit niets bezorgd worden
gedurende den tijd, dat zij voor het pu
bliek gesloten moeten zijn.
RECLAME.
per
VSt pond.
ECHTE FRIESCHE
20cf.perons lOcf.perYtons
Cl
8703
ENKELE TOPGEVELS
rx.
Onder het 15-tal reproducties van oude
stadsgezichten, verleden Jaar door de ver-
eeniging „Oud Leiden" uitgegeven, is er
een van de Mare met de Marekerk op
den achtergrond. Men ziet hier een rij
van meer dan 20 topgeveljtes, die een
pittoresk aspect aan het stadsbeeld geven,
een vibreerende bewogenheid van fijntjes
kartelende lijnen, van lijstjes en boogjes
en van schilderachtige onderpuien.
Gelijk koning Saul, die met hoofd en
schouderen boven de menigte uitstak, tilt
een forsche tuitgevel met gebogen lijnen
daar zijn schouderen uit boven de oudere
trapgeveltjes, destijds een modernellng
tusschen al die 17de eeuwsche schoon
heid. De plaat van La Fargue ls van 1778,
dus slechts eenlge jaren jonger dah het
bedoelde huis.
De trapgevels aan de Korte Mare zijn
ln de 19de eeuw geheel verdwenen. Van
die op de Lange Mare zijn gelukkig nog
cenige gespaard gebleven tot den huldigen
dag terwijl enkele veranderd zijn in tult-
gevels en andere zijn verminkt en met 'n
kroonlijst opgeknapt.
Doch de stoere 18de eeuwsche tuitgevel
staat nog overeind en tilt nog altijd zijn
schouders boven de omringende bebou
wing.
De onderpui, die volgens de plaat van
La Fargue vroeger een dubbele deur bezat
met daarnaast een hooggeplaatst raam.
voorzien van een kruiskozijn is verdwenen
De onderste partij is thans volkomen ka
rakterloos. Ook de eerste verdieping heeft
andere ramen gekregen.
De rest schijnt vrijwel onveranderd.
En juist dat bovenste gedeelte, vooral
de top ls voor Lelden merkwaardig.
Niet zoozeer nog om de buitenwaarts en
binnenwaarts zwenkende zandsteen ban
den langs de zijden van den topgevel. Die
vindt men, zooals we weten bij meerdere
gebouwen van veel ouderen datum.
Doch om de topbekroning.
Het fronton wordt hier omsloten door
binnenwaarts en buitenwaarts gebogen
natuursteenbanden, die van boven voluut-
vormig tegen elkaar rusten. Doch het
meest karakteristieke is nog de bladvorm
boven de voluten, net een kuifje, dat even
over stag gaat. Dit alles is kenmerkend
voor den stijl van Lodewijk XV, nog meer
dan 't Fransche lelie-omament In t mid
den van 't frontonvlak. Het lelie-ornament
trouwens is zoo typisch Fransch, dat men
het daar ln bijna alle stijlperioden vindt
toegepast. Ter weerszijden van de lelie
figuur ls het jaartal 1764 aangebracht.
Het gebouw was dus nog maar 14 jaren
oud toen La Fargue de teekening maakte.
Men herinnert zich, dat in den Lode
wijk XIV-stijl het ornament krachtige,
welige vormen aannam. Uit den aard der
zaak ziet men dat ln Frankrijk over 't
algemeen beter dan hier in 't Noorden,
waar de landaard soberder was. Alleen
bi) de binnenarchitectuur, zooals paneel-
wanden, plafonds, e.d. vindt men hier te
lande soms ook de Fransche rijkdom en
weelde terug. In dit barokomament van
den Lodewijk XIV-stijl blijft ondanks het
bruisende der vormenweelde de symmetrie
bewaard.
In den stijl Lodewijk XV verdwijnt dat
volle robuste karakter. De vormen worden
minder zwaar, vertoonen minder relief,
doch daartegenover staat een verfijning.
Lodewijk XV-stljl „is rococo-stijl. Zooals
men weet, is het -woord rococo afgeleid
van rocaille letterlijk schelpwerk. Nu
zien we in alle schelpen, tot do fraaiste
toe, welke de natuur oplevert, nimmer
volkomen symmetrie. De plaats waar twee
bijeenhoorende schelpen verbonden zijn
ligt nimmer volkomen in het midden en
de waaiervormige ribben of vlammen wel
ke er bij vele soorten overheen loopen van
het „scharnier" naar de randen vertoo
nen bij het punt van hun gemeenschap-
pelijken oorsprong een kleinen knik of
bulging. Over de natuurkundige of biologi
sche wet, welke hieraan ten grondslag ligt,
zullen we het niet hebben.
Dit eigenaardige, iets afwijken van de
symmetrie is karakteristiek voor den
Lodewijk XV-stijl. We zien het b.v. bij
deur-omlijstingen als die van Oude Sin
gel 52; verder bij plafonds, waar de
slingers en guirlandes van de hoekvul
lingen altijd eenigszlns verschillend om
krullen. We zien het ook bij den boven
besproken gevel, waarvan het kuifje op
den top naar de eene zijde Iets overhelt
en waarbij de topvoluten evenmin sym
metrisch omkrullen.
Te Lelden is, naar ik meen, geen tweede
voorbeeld van een Louis Quinze geveltop
aanwezig. In de oude patriciërshuizen aan
Rapenburg, Breestraat. Hooigracht en
elders zijn natuurlijk hier en daar nog
wel blnnenbetimmeringen en plafonds uil
dien tijd aanwezig, doch deze kunnen we
laten rusten.
In een mijner vorige artikelen heb ik
mij schuldig gemaakt aan slordig woord
gebruik. Ik heb gesproken van kruisra
men. Iedereen weet, wat daarmee wordt
bedoeld. Doch technisch en dus ook taal
kundig Juister ls het. te spreken van
kruisvensters en kruiskozijnen.
In de tweede plaats heb ik een paar
malen het woord scharnieren gebezigd in
een verband, waarin dit woord technisch
niet verantwoord was. De oude onderluik
jes van de kruiskozijnen hadden geen
scharnieren. Op het luikje zelf waren
hengsels aangebracht en In de kozijnen
waren duimen geslagen. En nu ziet men
b.v. bU Nieuwstraat 49 niet de schar
nieren. doch de duimen, waarom de
hengsels van de luikjes draalden, nog in
het kozijn zitten.
Het zijn wellicht kleinigheden, doch
onjuist woordgebruik geeft tenslotte on
juiste voorstellingen. En dat is niet ver
antwoord.
RECLAME.
PRIJSDALING
Dezelfde kwaliteit
dezelfde garantie
dezelfde veiligheid
THANS Z58
COMPLEET MET VRUWIIL
6ANDRCM. BAOAOEORAQEft
EN KCTTIHOTROMMCk
8794
VOOR ZONDAG 1 MEI.
Hilversum, 296 M. 8.00—10.00 VARA. 10.00
12.00 VPRO. 12.00—12.00 VARA. 8.00:
Meiklokken 8.05: Orgelspel Joh. Jong.
(VARA-orgel). 8.20: Rede door K. de
Jonge 8.30: Vervolg orgelspel 8.45:
Declamatie door Joh. Sternhelm 9.00:
VARA-Klnderkoor „De Roodborstjes" en
„De Krekeltjes" o.l.v. Leida Hulscher.
Piano. Jo Kickhefer 9.15: Vervolg decla
matie 9.30: Vervolg koorzang 9.45:
Rede door G. J. Zwertbroek. 10.30: Kerk
dienst uit de Rem. Kerk te Haarlem
12.00: Onthulling Beckers Monument en
orgelspel Joh. Jong 12.30: VARA-septet
o.l.v. Is. Eyl 1.00: Modern A'damsch
Kleinkunstensemble oJ.v. I. Romeyn 1.30
Vervolg septet 2.00: Bloemlezing door
Martien Beversluis 2.30: VARA-Philh.
orkest o.l.v. H. de Groot. J. Nieland (or
gel) en D. Wins (cembalo). 3.15: Toe
spraak door F. v. d. Walle 3.30: Vervolg
concert 3.50: Kautsky: (te Weenen): Die
Malfeier 4.20: Vervolg concert 4.45:
Toespraak door mevr. C. Pothuis Smit
5.00: Kinderuur 5.45: VARA-Mandoline-
Ensemble oJ.v. J. B. Kok 0.10: Rede door
A. B. Kleerekoper 6.30: „De Stem des
olks", R'dam, o.l.v. H. Altink 7.00: „Karl
Marx", hoorspel van E. Johanssen (VARA-
tooneel) 8.15: Reginald Foort bespeelt
het VARA-orgel 9.15: Optreden van
Henrl Marchand 9.30: VARA-orkest o.l.
v. H. de Groot. O.a. Fruehlingslied, Men
delssohn en An den Fruehling, Grieg
10.00: Teijn de Klepperman 10.15: Ver
volg concert. O.a. Fruehllngsstimmen, wals
Strausz en Suite printanière, Wesly
11.15: Vervolg Henri Marchand 11.30:
Sluiting Mei-programma door G. J. Zwert
broek 11.4512.00: Gramofoonplaten.
Huizen, 1875 M. 8.30: NCRV. 9.30—500:
KRO 5.00: NCRV. 7.45—11.00: KRO.
8.30: Morgenwijding 9.30: Gramo-
foonpl 10.00: Hoogmis 11.45: Lezing
12.00: Concert 1.40: Lezing 2.10:
Causerie 2.30: Concert 4.00: Ziekenlof
500: Orgelspel door W. v. Klaveren
5.50: Kerkdienst uit Weesp 7.45: Katho
lieke Meihulde 9.00: Vaz Dlas 9.15:
Lezing 9.40: Gramofoonpl. 10.40: Epl-
loog.
Daventry, 1554 M. 9.10: Kerkdienst- v.
d. Militairen 10.35—10.50: Berichten,
tijdsein 2.20: Leslie Bridgewater's kwin
tet 3.05: Kerkdienst v. d. kinderen
3.35: BBC-orkest o.l.v. J. Lewis. G. Dams
(tenor) en Dameskoor 4.50: Viool-reci
tal door H. Temianka 5 205.35: Lezing
7.20: Kerkdienst 8.10: Berichten
8.25: BBC-Theater-orkest o.l.v. S. Robin
son. O.a. Ouv, Raymond, Thomas; Humo
reske, Dvorak en Sel. „La Bohème". Puc
cini 9.50: Epiloog.
Parijs „Radio-Paris". 1725 M. 7.05: Gra
mofoonplaten 11.40: Gewijde muziek
12.20 t.e.m. 3.20: Gramofoonpl. 6.05 dito
7.50 t.e.m. sluiting: Gramofoonpl. Popu
lair programma.
Kalundborg, 1153 M, 11.2012.20: C.
Rydahl's instrumentaal ensemble 1.20
1.50: Harmonikaconcert door Whither en
Bang 2.204.20: Omroeporkest o.l.v.
Gröndahl. E. Vagnlng (piano). 7.30: Ra-
dio-tooneel 8.25: Trio G-dur (2 violen
en cello), Boccherlni 9.00: Omroepor
kest o.l.v. Reesen, m.m.v. vocaal kwartet,
declamator en piano. O.a. Voorjaarsfanta
sie. Op. 23. N.W. Gade 10.1511.50:
Dansmuziek.
Langenberg, 473 M. 6.207.45: Haven-
concert uit Hamburg 10.50: Bach-can-
tate 12120—1.50: Concert o.l.v. Eysoldt
3.505.20: Werag-orkest oJ.v. Kühn
6 20: Uitzending voor de arbeiders 7.20:
Uit BerlijnRichard Strausz dirigeert het
Berlijnsch Ombroeporkest, 0.a. Jupiter-
Symphonie. Mozart en Don Juan. Strausz.
8.20—9.30: Radio-potpourri „Fruehling
oJ.v. C. Brons"eest 9.5011.20: Dans
muziek door Douglas en zijn Band.
Rome, 441 M. 7.20: Gramofoonpl.
8.05: Gevarieerd concert. O.a. Ah Perfido,
B Brussel!1508 en 338 M 508 M.: 11.20:
Gramofoonpl. 12.20: Max Alexys' orkest.
1. 50Socialistische Jeugdllcderen 2.50
Voetbalwedstrijd BelgiëFrankrijk 4.20:
Concert o.l.v. Meulemans 5.05: Concert
door Arbeiders-koor en -orkest. 7.20: De
Harmonie ,De Werker" 8 20: Fragm ul.
„De Wevers" van G. Hauotmann 9.30:
Oudp dansmuziek (Gramofoonp.il.) 10.20
Moderne dansmuziek (Gramofoonpl.)
338 M.: 11.20: Gramofoonnl 2.50; 420
en 5.05: Zie 508 M. 7.20: Concert door
Harmonie-orkest en Gem. Koor m m.v Mr.
Gans (bas-bariton). On. Fakkeldans,
Meyerbeer en Strijdlied, Otto
9.30: Gramofoonplaten.
Zeesen, 1635 M. 6.20: Uitzea!
de arbeiders: Motto „Wlr die der
schwingen" 7.20 en 8.20: Ti
berg. 9.35: Berichten en daarn
Dansmuziek door Vincenz Dougia
Band.
VOOR MAANDAG 2 MD
Hilversum, 296 M. Algeia
gramma verzorgd door de VARA.
VPRO. 6.45—7.00 en 7.30—7t
nastlekles 8.00: Gramofoonii
Amst. Solistenkwintet o. L v. L. C
Gramofoonpl. 10.00: Morgen;
10.15: Voordracht door J. v. Oogr
Vervolg concert 11.45: Ven:
dracht 12.001.45: VARA-sepi
Is. Eyl en Gramofoonpl. 2 li:
Dekker leest eigen werk 3.M:
o. 1. v. S. Metz en Gramofoorp]
Voor de kinderen 5.00: Si
kwintet o. 1. v. W. Drukker en C
platen 6.40: Lezing door pst
Frijda 7.00: Paedagoglsch ca*
P. Tiggers. VAR-philh. ork. J.
(klarinet), Kasseier Madrigal te
Stürmer 9.15: Een Alledaag
van P. Brack, vert. G. Priem
necl) 9.55: Vervolg concert-
Dlas 10.30: VARA-septet 0, li
en Gramofoonpl.
Huizen, 1875 M. Ultsl. NCRV-d
8.00: Schriftlezing 8 15—9J|
foonpl. 10.30: Zlekendlenst
Chr. Lect. 11.30: Gramofooml
Orgelconcert J. Zwart 2Ml
scholen 2.35: Causerie door Al
3.153.45: Knipcursus 4KB
uur 5.00 Concert. Mevr. A. Zelil
sopraan), J. Middendorp (vioolf
G. v. d. Berg (plano en harmonlrr
Vragenuurtje 7.45: Ned. Chr.K
8.00: Spec. NCRV-uitz. 8.10-SJ
eert door de H. O. V., o. 1. v. F
9.00: Causerie door PLO
9.30: Vervolg concert 10.00: ft|
10.3011.30: Gramofoonpl.
Daventry, 1554 M. 9.35: Mor
9.50: Tijdsein en berichten - I
zing 11.20: Concert. G. Henscq
en het Serre-trio 12.05: 01
Grand Orkest o. 1. v. J. MuscarJ
Voor de scholen 3.05: Sonavf
E. Owen (viool), K. Thomson (n
3.35: Moschetto's orkest 4.35: K
5.20: Berichten 5.50: f
kwartetten door het Kutcher Str,
6.10: Boekbespreking 6301
Lezing 7.20: Het Wisbech MgL
7.50: ,,Dr. Abernethy-His Bo«|
1 acte van A. Ramsey en R. de «P
8.20: Berichten en lezing - SK1
orkest o. 1. v. Percy Pitt m. J-l
Winter (sopraan) 10.20113»|
se's Blue Lyres (Dansmuziek).
Parijs „Radio Paris", 1725 M--
11.50: Gramofoonpl. 7.20: r
de „Musiclens anciens combatJi
Euvéne Bigot.
Kalundborg, 1153 M. - 11.2J-1
eert uit Hotel Angleterrc 2»|
foonplaten 2.50-4.20: Concihl
„Wivex" 7.20: Radiotooneel -I
Knudsen zingt liederen, aan it T
Jensen 8.35: Kwintet ln C-e
voor 2 violen, viola, cello en 0
Dvorak 9.20—12.20: Feestu»!
v. h. Kinderhulocomité. „,l
Langenberg, 473 M. 6.25—"'J
11.20: Gramofoonpl. 1120
Stuttgart 12.00—1.50: CoDCfJ
Eysoldt, m. m. v. H. Wocke J|®|
4.205.35: Kamermuziek - "*l
geestelilke Koormuziek. Koor «J
o. 1. v. Buschkötter 10.05—DJ
muziek uit München. m
Rome, 441 M. 7.25: GraS-L
8.20: Omroeoorkest o. L C.J
m. m. v. Platigorski, (cello) -
muziek.
Brussel, 508 en 338 M -
Orgelconcert 12.00: Triocojtfi
GramofoonDl. 4.20: Concert»'
lemans 5.20Gramofoonpl. -,
natt-concert (viool en niano) -
Luiksche liederen 8.05' OraF-
9.20Nieuwe omroeporkest o.1 L
André 9.20—10.20: Chas Re-]
orkest. 338 M.: 11 20' ®T
zijn orkest 4.20: Chas Re^iL
band 5.20 en 5.50: GramoKk M
Nieuwe Omroeporkest o. 1. T
8.20: Omroenorkest o. 1.
Zeesen, 1635 M. 7.35:
door de stafmuziek van het i'.M
Bat. Jagers) o. 1. v. Stein1"1"' M
spel ..Der Klatsch" van FaW^fc
9.50: Berichten en hierna1™
een Vierlandenbofcswedstr>'(,J^^™
tot 11.50: Dansmuziek door
en zijn orkest.