73ate Jaargang
MAANDAG 4 APRIL 1932
No. 22097
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
Leidsch Crisis-Comité.
STADSNIEUWS.
WAAR ONZE GRACHTEN Y00R MISBRUIKT WORDEN!...
KERK- EN SCH00LNIEUWS.
LAND- EN TUINBOUW.
BUITENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentlën alt Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlën
uitsluitend bi) vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bU een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueels opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 6 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35, per week 1.0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 1.2.35 4- portokosten.
Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
NEDERLANDSCHE BOND VAN
GEMEENTE-AMBTENAREN.
Giro No. 188690.
Door ons werd ontvangen:
Personeel G. W. f. 4.15.
DE HEER F. P. KIEVIJT. t
Oud-Inspecteur van den Raad van Arbeid.
Zaterdag is te Oegstgeest overleden de
beer F. P. Kievijt, oud-inspecteur le klasse
bi) den Raad van Arbeid alhier.
De overledene, die oorspronkelijk werk
zaam was als vertegenwoordiger van een
[scheepvaartmaatschappij in West-Indië
werd op 1 April 1905 benoemd tot agent
bij de Rijksverzekeringsbank Bij de decen
tralisatie van de Ongevallenwetwerkzaam-
ïieden werd de overledene op 1 Januari
|l923 in gelijke positie bij den Raad van
jbeid te dezer plaatse benoemd, met den
Jtitel van inspecteur le klasse, welke be-
rekking hij tot 1 Januari 1931 vervulde,
lep welken datum de heer Kievijt afscheid
Inam in verband met het overschrijden van
Iden pensioengerechtigden leeftijd. De over-
lledene heeft zich steeds betoond als een
lzeer kundig ambtenaar, die vertrouwd was
I met de werkgevers en wegens zijn humaan
I en aangenaam optreden de achting van
I velen, in het bijzonder van het personeel,
Ihad verworven. Ook de buitendienstambte-
I naren waardeeden hem ten zeerste om
1 zijn prettige samenwerking.
LÜCTOR ET EMERGO.
De Leidsche Zeeuwen hebben Zaterdag-
I avond hun Lentefeest gevierd. De zaal van
„Zomerzorg" was fleurig met voorjaars
bloemen versierd en mevr. WilsonAdema
I uit den Haag heeft in Poëzie en Proza ver-
I teld van de Lente in het Zeeuwsche land,
Ivan Lente Voorzomerfeesten zooals die,
oudtijds, overal In dorpen en steden van
I Zeeland werden gevierd en waarvan nog
I hier en daar herinneringen worden be
waard en in eere gehouden..
Hare voordrachten, na de pauze in Wal-
I chersch costuum, ten gehoore gebracht,
[getuigen van een groote liefde voor het
|zoo eigenaardige schoon van de provincie,
Idle door de natuur in zoovele losse stuk-
I ken is verdeeld, welke toch, door gelijke
I belangen, moeiten en zorgen, zoo nauw
I zijn verbonden.
Zr. van Dijk gaf een korte inleiding voor
een. in 't volgende winterseizoen te hou
den voordracht over het ontstaan van en
den strijd voor het behoud van het Zeeuw-
sche land.
Dat wederom een aantal bestuursleden
der Zusterverenigingen aanwezig waren,
[bewijst, dat een nadere kennismaking
tusschen de verschillende „Provincialen",
bevorderlijk is om elkanders taal eigen,
V gewoonten en gebruiken te ieeren waar
teren. Een vijftal Zeeuwen uit Leiden en
omgeving sloten zich bij de vereeniging
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd zijn voor het examen apothe
kers-assistent de dames M. Dorrepaal,
Koudekerk, G. M. Verploegh, Nootdorp;
I I. van der Tas, Amsterdam en E. A.
c Bleys, Leiden.
Vergadering van de Onderafdceling
Leiden e.o.
Zaterdagmiddag j.l. vergaderde boven
genoemde onderafdeeling in de groote
bovenzaal van het café-restaurant „De
Harmonie" te Leiden.
Nadat de voorzitter, de heer A. P. Tolk,
de talrijke aanwezige leden en genoodig-
den welkom heeft geheeten en heeft ge
wezen op de noodzakelijkheid, zich in den
tegenwoordigen tijd te organiseeren, houdt
de heer C J. v d. Lelie, hoofdcommies ter
secretarie te Leiden, een lezing over de
nieuwe Drankwet. Spreker wil alvorens
met. zijn lezing aan te vangen mededeelen
dat de wet. gisteren, d.i. 1 April 1932 in
werking is getreden en wekt de aanwe
zigen op om zich het door hem en den
heer Ensingh uitgegeven werkje over de
Drankwet aan te schaffen, waarin de stof
systematisch is weergegeven en elk onder
werp in een afzonderlijke paragraaf wordt
behandeld. Hierna geeft spreker een over
zicht van de geschiedenis der Drankwet
(wetten van 1881 en 1904) om vervolgens
te komen op de tegenwoordige wet. De be
palingen der wet worden op duidelijke en
overzichtelijke wijze door hem weergege
ven en waar noodig uitgelegd.
Vervolgens houdt de heer mr. J. B. Sens,
gem.-secretaris van Hillegom een inleiding
over de rechtspositie van den gemeente
secretaris, in verband met de bepalingen
van de Ambtenarenwet. Spr. behandelt in
verband hiermede eenige Ministerieele cir
culaires over dit onderwerp en geeft een
overzicht van de regeling volgens de Ge
meentewet en het materieele recht van de
Ambtenarenwet. Elk onderdeel, zooals be
noeming, schorsing, bezoldiging, ontslag
enz. wordt door hem onder de loupe geno
men, waaruit blijkt op welke ingewikkel
de wijze de rechtspositie van dezen titu
laris is geregeld.
Beide lezingen worden met groote aan
dacht gevolgd. Van de gelegenheid om
vragen te stellen wordt door verschillende
aanwezigen gebruik gemaakt.
Ten slotte brengt de voorzitter beide
sprekers dank voor hun keurige uiteenzet
ting.
Na afloop der vergadering gaven zich 4
nieuwe leden op.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging:
Naamlooze Vennootschap „Leidsche
Duinwater Maatschappij", Stationsweg 12,
Leiden. Uittredend Commissaris: W F.
Verhey van Wijk, Leiden. Nieuwe Commis
sarissen: T. S. Goslinga, Leiden en H. F. A.
Donders, Leiden,
STEDELIJKE WERKINRICHTING.
In de Stedelijke Werkinrichting wa
ren opgenomen:
Datum. Volw. pers. Kind. Totaal
Maandag 28 Maart 24 24
Dinsdag 29 Maart 45 45
Woensdag 30 Maart 47 47
Donderdag 31 Maart 44 44
Vrijdag 1 April 43 43
Zaterdag 2 April 41 41
BEGIN VAN BRAND.
Hedennacht te 12.40 brak brand uit bij
mr. J. v. Z„ Plantsoen 93, daar de pluche
gordijnen plotseling in aanraking kwamen
mee eenige kaarsen.
De bewoner wist de vlammen met eenige
emmers water te blusschen, doch kon niet
meer verhoeden, dat eenige gordijnen ver
brandden.
De uitgerukte brandweer behoefde geen
dienst te doen.
Foto Bleu zé
DANS-ACADEMIE S. P. WIELINGA.
Een gezellig eindbai.
In de Stadsgehoorzaal werd Zaterdag
avond de cursus 1931'32 van de Dans-
academie S. P. Wielinga met een gezellig
en in alle opzichten welgeslaagd eindbai
besloten. Waren het aanvankelijk maar
enkele paren, die de zaal bezetten, lang
zamerhand groeide het aantal danslusti-
gen zoo zeer, dat tenslotte wel een 250 tal
paren de dansvloer bevolkte en soms te
klein maakten. Onvermoeid danste men
voort op de muziek van de „band" onder
leiding van den heer W. Kloos, alleen rus
tend, als een ballet werd opgevoerd.
Zonder de andere dames tekort te doen
in waardeering voor de moeite genomen
bij het instudeeren der balletten, willen
wij allereerst de jeugdige debutante van
dezen avond, het 10-jarige dochtertje van
den heer Wielinga, dat licht en gracieus
een Humoreske van Dvorak danste, ver
melden. Zoowel het goed gedanste menuet
van L. van Beethoven, „De Waaier", als de
keurig gearrangeerde fantasie op „Fre-
nella" en tenslotte de uitstekend verzorg
de Spaansche Quadrille „Siera Morena"
oogstte veel succes. Dr heer Wielinga
dankte met eenige hartelijke woorden de
dames voor het gebodene en bood elk een
herinnering aan.
Bij monde van den heer Jasper huldig
den de leerlingen den leeraar en zijn
echtgenoote onder aanbieding van een
huiskamer-ameublement en bloemen. De
pianist Kloos werd zoowel door de leer
lingen als door den heer Wielinga met een
geschenk onder enveloppe verrast.
Te snel het. was intusschen ongeveer
half vijf geworden kwam een einde aan
dezen gezelligen en uitstekend verloopen
feestavond.
Onze plaatsgenoot de heer A. Brinks
is benoemd tot onderwijzer aan een der
openbare scholen te Texel.
Zaterdagmiddag te 2 uur viel de
9-jarige W. B. in den Nieuwe Rijn. Omstan
ders slaagden er in den jongen door hand
reiking uit het water te halen.
Zaterdag is alhier aangehouden de
46-jafige zwerver J. K„ die nog 25 dagen
gevangenisstraf te goed had.
Het dubbel mannenkwartet „Inter
Nos" behaalde op het concours, uitge
schreven door „Santpoorts Gem. dubb.
kwartet" te Santpoort in de hoogste af-
deeling bekroonde dubbel kwartetten een
2den prijs.
Van den Leidschen analistencursus
slaagden voor het examen in theorie en
algemeene chemische manipulaties, afge
nomen vanwege de Ned. Chem. Ver. de
dames A. Grobbe. Den Haag; C. Holle,
Naarden; A. R Moolenburgh, Leiden; J.
Huidekoper. Apeldoorn: N. Engberts, Lei
den; en de heeren J. H. v. Leeuwen. Kou
dekerk; G F. de Tombe. Leiden; J. du Pon,
Leiden.
Afgewezen werden twee candidaten.
Morgen kwart over acht hoopt dr.
Riemens in het wijkgebouw Pniël (Middel
stegracht 60) zijn laatste wintervoordracht
te houden voor protestanten en niet-pro-
testanten, over Wettisch of Evangelisch.
Toegang vrij.
Het wijkgebouw is dien avond door het
aanbrengen van een hulpbruggetje ook
toegankelijk van de zijde Heerengracht-
Oude Rijn, alsmede langs Hooigracht-Oude
Rijn. Wegens de dempingswerkzaamheden
aan genoemde gracht kan het gebouw van
de zijde Groenesteeg niet bereikt worden.
NED. HERV. KERK.
Beroepen: te Zuidwolde: A. A. van Wes-
sem te Joure.
Bedankt: voor den Bommel: ds. E.
Schimmel te Ameide.
Wannë ongelooflijk, maar waar
ren 0f men van zÜn overtollige goede-
denke>,"ou?e r°mmel" wil bevrijd zijn, dan
gracht .en: „Laten wij het maar in de
moin» !en!" En 200 waren wij heden-
soneei fetuiSe van het feit, dat het per-
ufgedaTiw11 Gemeentereiniging zelfs een
halen n aVto uit het Levendaal moest
ging Jr.e directeur van Gemeentereini-
klaarde tevens aanwezig en hij ver-
schroomt 0tlsj dat men er niet voor
niet al in' S bedden, matrassen, ja wat
lijk gaat v,e Krachten te werpen! Natuur
wet gmnt„ verwijderen van dat alles
kosten gepaard: een som van
5 a 6000 gid. p. j. naast veel Kostbaren ujd
gaat hiermee verloren. Geld, dat waarlijk
in dezen zorgvollen tijd wel beter besteed
zou kunnen worden! Wij maken dus van
de gelegenheid gebruik, het publiek er
nogmaals op te wijzen, dat onze mooie
grachten, niet voor „vuilnisbak" be
stemd zijn.
Wellicht wil men op deze wijze zelve de
demping van het Levendaa! ter hand
nemen, nu dit zoo lang op zich laat wach
ten! Begrijpelijk, doch ontoelaatbaar.
Eigen rechtertje spelen, kan in dezen
tijd nu eenmaal niet toegestaan worden.
HOOGLEERAARSBENOEMINGEN.
Bij Kon. besluit is benoemd tot buiten
gewoon hoogleeraar in de faculteit der
letteren en wijsbegeerte aan de rijksuniver
siteit te Utrecht om onderwijs te geven in
de paedagogie dr. Ph. Kohnstamm, bijzon
der hoogleeraar aan de gemeentelijke uni
versiteit te Amsterdam, wonende te
Ermelo.
Voorts is benoemd tot buitengewoon
hoogleeraar te Utrecht om onderwijs te
geven in de vergelijkende en algemeene
taalwetenschap dr. G. Royen, te Heerlen,
NAAR HOOGERE VARKENSPRIJZEN?
De Duitsche Commissie van deskundigen
voor de varkensfokkerij bespreekt de cij
fers der jongste varkenstelling (1 Maart)
en verwacht een verbetering der prijzen,
omdat het aantal biggen met 13 en dat
van drachtige zeugen met IIV2 °/o is ge
daald. Na de twee jaren van stijgend aan
bod en dalende prijzen zal thans een
periode volgen van dalend aanbod en gun
stige prijzen. In het belang eener regel
matige prijsontwikkeling acht zij het
daarom niet aanbevelenswaardig, om de
fokkerij nog verder in te krimpen.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
Memel. - Stimson naar Genève.
Volgens te Memel loopende geruchten,
die echter nog niet nader bevestigd zijn,
moet Merkys. de Lithausche gouverneur
van het Memelgebied. teruggeroepen en
door den vroegeren opperburgemeester van
Kowno, Vileischis, vervangen zijn.
Merkys was sedert 1927 gouverneur en
heeft als zoodanig vele maatregelen getrof
fen. die tegen de Duitschers gericht waren
en herhaaldelijk voor den Volkenbond ge
bracht zijn, terwijl zij ook tot diplomatieke
stappen aanleiding hebben gegeven.
Voorts wordt gemeld, dat de twee leiders
der Duitschers in het Memelgebied. Kon
rad en Gubba, in den laatsten tijd dreig
brieven hebben ontvangen, die vermoede
lijk uit Lithausche kringen afkomstig zijn.
Daarin wordt geëischt. dat zij zich voor
de aanstaande landdagverkiezingen niet
meer candidaat zullen stellen en voor hun
eigen veiligheid wordt hun de raad gege
ven uit het Memelgebied te vertrekken en
naar Duitschland te gaan.
Tenslotte wordt nog gemeld, dat het di
rectorium Simaitis bij de Lithausche re-
geering om een moratorium voor de belas
tingen van het eerste kwartaal 1932 heeft
verzocht, aan welk verzoek, naar verluidt,
gevolg zal worden gegeven.
De Amerikaansche staatssecretaris Stim
son zal Vrijdag 8 April naar Genève ver
trekken. Er wordt de nadruk op gelegd, dat
het eenige motief van zijn reis de deelne
ming aan de Ontwapeningsonderhandelin
gen is.
Het Amerikaansche staatsdepartement
verwacht dat de reis ongeveer 4 tot 5 we
ken zal duren. Stimson zal waarschijnlijk
reizen met den Franschen Oceaanstomer
„Ile de France" in gezelschap van Norman
H Davis, die als Amerikaansch deskundige
voor de herstel- en schuldkwestie geldt.
Stimson zal zich direct naar Genève bege
ven. zonder andere hoofdsteden aan te
doen. met uitzondering van Parijs op de
terugreis.
In politieke kringen in Washington wordt
er op gewezen, dat Stimson in geen geval
de herstel- en schuldenkwestie zal bespre
ken. Ook ten opzichte van het Oost-Azia-
tische conflict zal hij geen stelling nemen.
Wel zal Stimson in contact blijven met de
betrokken instanties
Men verklaart te Washington, dat Stim
son Gibson niet zal vervangen als actief
leider der delegatie. Met de detailkwesties
van de conferentie zal Stimson naar hij
zeide. zich niet bezig houden.
Het schijnt dat hij voornemens is. voor
al particuliere besprekingen te voeren met
de minister-presidenten der groote mo
gendheden.
„Ik ga naar Genève, verklaarde Stimson.
omdat het mij voorkomt, dat het oogen-
blik gekomen is. waarop ik de delegatie der
V. S. helpen kan."
Volgens een bericht uit Washington,
hoont men daar, dat op het einde van Mei,
de conferentie het eens zal worden over
een beperking der bewapeningen over het
algemeen en over de vermindering van de
offensieve wapens, zooals duikbooten, pant
serwagens en vliegtuigen in het bijzonder.
DUITSCHLAND.
De verkiezingsactie weer in vollen gang.
Nu gisteren de Godsvrede is geëindigd,
is de verkiezingscampagne in vone felheid
weer begonnen. Hitier sprak o.a. te Dres
den, Severing in Limburg, Wels te Breslau
enz., enz.
Op tal van plaatsen kwam het tot bloe
dige botsingen tusschen Nazis en commu
nisten, waarbij te Chemnitz zelfs een
doode viel.
De politie zal misschien overgaan tot
sluiting van net „Bruine Huis", net bol
werk der Nazis te Berlijn, van waaruit
aanvallen op andersdenkenden zouden zijn
gedaan.
De persafdeeling van de Hindenburg
commissie voor Beieren publiceert een
rapport, waarin wordt beweerd, dat de
Hitlerianen, als Hitier bij eerste stemming
was gekozen, de macht aan zich zouden
hebben getrokken!
De vroegere kroonprins, die op 't oogen-
blik in het slot Oels verblijft, publiceert de
volgende verklaring:
„Stemonthouding bij de herkiezing voor
het presidentschap is onvereenigbaar met
het denkbeeld van „front".
Daar ik een aaneengesloten nationaal
front voor beslist noodzakelijk houd, zal ik
bij de herstemming Adolf Hitler kiezen".
Rijkspresident von Hindenburg heeft de
leiding van de Stahlhelmorganisatie
willen mededeelen of zij bereid is de
dringend verzocht hem voor 5 April a.s. te
maatregelen, welke zijn uitgevaardigd
tegen die Stahlhelmleden, die bij de eerste
ronde der Rijkspresidentsverkiezingen op
von Hindenburg hebben gestemd, te willen
nietig verklaren.
De Duitsche Volkspartij deelt officieel
mede, dat zij in geheel Pruisen bij de a.s.
landdagverkiezingen met eigen lijsten zal
uitkomen.
BINNENLAND.
Algemeene vergadering van den Vrij
heidsbond te Leeuwarden. (3e Blad).
Het einde van het textiel-conflict; alle
arbeidersorganisaties hebben besloten het
werk morgen te hervatten. (Binnenland,
3e Blad).
Vergadering van de R.-K. Volkspartij te
Nijmegen. (Binnenland, 3e Blad).
BUITENLAND.
De Fransche ministers te Londen. (Bui-
tenl. en Tel., le Blad).
Woensdag aanvang der Donau-confe-
rentie. (Buitenl., le Blad).
De Amcrik. staatssecretaris Stimson
vertrekt Vrijdag naar Genève. (Buitenl.,
le Blad).
De Chineezen vechten weer onder elkaar
(Buitenl., le Blad).
De Graf Zeppelin licht beschadigd. (Tel.,
le Blad).
ENGELAND.
Rede van Baldwin.
In een rede te Worcester heeft Baldwin
gesproken over de Rijksconferentie in
Ottawa, waarvan hij verwachtte, dat zij
de basis voor een duidelijk verband bin
nen het wereldrijk zou leggen. Nog nooit
is er een conferentie geweest, die betere
mogelijkheden geboden heeft. Het zou een
groot euvel zijn, wanneer deze mogelijkhe
den niet zouden worden uitgebuit. Het i3
de bestemming van Engeland, aldus ver
klaarde Baldwin, een economische wereld
unie na te streven met ons eigen vleesch
en bloed. Wanneer dat niet bereikt kan
worden, is het zeer goed mogelijk, dat wij
gedwongen worden onze blikken naar
Europa te richten. Het is verder mogelijk,
dat zekere deelen van het Engelsche
wereldrijk in een halve eeuw ver afgedre
ven worden van hun huidige broeders,
wanneer zij niet in hun eigen economische
belang deze nauwere aaneensluiting onder
elkander nastreven.
Vervolgens keerde Baldwin zich tegen
de bewering dat de Engelsche regeering
door het invoeren van het douanetarief
Engeland voor eeuwig verkocht had aan
het protectionisme.v,,Niets is eeuwig." aldus
spr., „uitgezonderd de menschelijke ver
dwaasheid". Het douanetarief zal uitslui
tend naar zijn uitkomsten worden beoor
deeld.
SPANJE.
De financieele toestand.
Carner, de minister van Financiën, heeft
in de Cortes een uitzetting gegeven van
Spanje's financietlen toestand.
De staatsschuld bedraagt op het oogen-
blik 20250 millioen pesetas. De begrooting
wordt ernstig gedrukt door de zware ver
plichten, welke voortspruiten uit ver
bintenissen door de vorige regeeringen aan
gegaan. Er is b.v. in 5 jaar 3498 millioen
ten koste gelegd aan verkeersmiddelen,
maar zij zijn geenszins op rationeele wijze
gebruikt. Ondanks groote uitgaven is het
vraagstuk der koopvaardij nog niets verder
gekomen. De minister wees verder op het
contract met de Telefoonmaatschappij, riat
door de dictatuur gesloten is. Dit contract
is zoodanig opgesteld, dat opzegging den
staat op 792 millioen schadevergoeding zou
komen te staan.
De inkomsten werden geschat op 4461
millioen, maar hiervan zijn na aftrekking
van de bedragen voor rentebetaling slechts
2248 millioen voor den staat beschikbaar.
In de begrooting zijn groote bezuini
gingen aangebracht, waardoor in de eerste
plaats industrie en handel te lijden zullen
hebben en als centrum daarvan dus Cata-
Ionië. De minister, die zelf Catalaan is,
twijfelde er echter niet aan, of dit land
zou zich deze opofferingen ter wille van
de republiek getroosten.
Na een korte discussie heeft de Cortes
vervolgens het eerste hoofdstuk van de be
grooting aanvaard.
ZUID-SLA VIE.
Studentenbetogingen.
Te Belgrado hebben studentenbetogingen
plaats gehad tegen de regeering en tegen
den koning. 2000 studenten namen hieraan
deel O.a. werd geëischt, dat Joego-Slavië
zich minder afhankelijk zou maken van
Frankrijk,