73sïé Jaarcranp
DINSDAG 29 MAART 1932
No. 22092
Dit nummer beslaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
Leidsch Crisis-Comité.
QFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Dr. G. A. DE BRUYNE
te LEIDERDORP OVERLEDEN
Het voornaamste Nieuws
van heden.
V
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIENj
30 Cts. per regel voor advertentlên alt Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlên 35 Cts. per regeL Kleine Advertentlên
uitsluitend bU vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT :i
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35, per week f.0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f.2.35 4- portokosten.
Giro No. 188690.
Door ons werd ontvangen:
Personeel Firma Jongmans f. 4.80.
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Lei
den brengen ter algemeene kennis, dat:
a. de Commanditaire Vennootschap Lafe-
ber en Co., te Leiden, een verzoek heeft
ingediend ter bekoming van verlof voor
den verkoop van alcoholhoudenden drank,
anderen dan sterken drank, voor gebruik
ter plaatse van verkoop in het perceel
Oude Vest 7577, alhier; b. D. Massaar, te
Leiden, een verzoek heeft ingediend ter
bekoming van vergunning voor den ver
koop van sterken drank in het klein, voor
gebruik ter plaatse van verkoop in het
perceel Clarasteeg no. 37, alhier.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 29 Maart 1932. 6755
DE DRUKTE MET DE PAASCHDAGEN
OP DE SPOORWEGEN.
Met de Paaschdagen is het op de spoor
wegen niet zoó druk geweest als andere
jaren. Vooral Zaterdag was het bijzonder
stil en waren de treinen maar matig bezet.
Op Tweeden Paaschdag waren oe och
tendtreinen richting Den Haag en Utrecht
goed bezet en ook 's avonds heerschte op
het station nogal eenige drukte, maar in
het algemeen was het stiller dan andere
jaren. Een extra trein die de Ned. Spoor
wegen voor de voetballers van Alphen aan
den Rijn naar Zandvoort via Leiden had
ingelegd, was goed bezet.
De dienst ondervond niettegenstaande
de vele voortreinen weinig vertraging, al
leen de laatste trein uit Utrecht was
Maandagavond een half uur te laat.
Van de vacantiekaarten werd maar een
matig gebruik gemaakt; wel werden veel
gezelschapsbiljetten uitgegeven.
SPECIALITEITEN-VOORSTELLINQ.
De bekende Haarlemsche impressario
Jac. Smit had gisteravond in de groote
Stadszaal wederom een specialiteitenvoor
stelling georganiseerd, waarvoor vrij groote
belangstelling bestond. De aanwezigen
hebben zich zonder uitzondering kostelijk
vermaakt, want het programma bevatte
tal van uitstekende -nummers.
Harry Woodward was als parodist voor
treffelijk op dreef en deed de zaal van de
eene lachbui in de andere vallen. Pauline
Hervé oogstte met haar liedjes veel en
dankbaar applaus; de drie Bradley's ver
richtten hun prachtige toeren met een
verbluffend gemak, terwijl last not least
Remos, Hitly en Sigi de lachspieren we
derom danig in beweging zetten.
Al met al was het een aardige avond vol
afwisseling en met vele goede momenten.
DE HEER J. A. VAN HAMEL
Wordt morgen 85 jaar.
De heer J. A. van Hamel
De heer J. A. van Hamel, notaris hier
ter stede en oud-wethouder onzer ge
meente wordt morgen 85 jaar.
Gaarne voegen wij onze welgemeende
gelukwenschen bij de vele, welke hem
morgen ongetwijfeld zullen bereiken en
wij spreken daarbij den wensch uit. dat
voor dezen hoogst-verdienstelijken stad
genoot nog tal van gelukkige jaren in
zijn geliefde stad mogen zijn weggelegd.
GOUDEN DOCTORAAT.
Morgen zal het vijftig jaar geleden zijn,
dat prof. dr. J. F. van Benuhelen, oud-
hoogleeraar te Groningen, thans woon
achtig in 'sGravenhage en vader van den
Leidschen hoogleeraar aan de Leidsche
Universiteit promoveerde tot doctor in de
wis- en natuurkunde.
25-JARIG JUBILEUM A. P. VAN WIJK.
Bij de N.V. van Gend en Loos.
Hedenmorgen heeft onder zeer groote
belangstelling van het personeel en be
kenden de feestelijke huldiging plaats ge
had van den heer A. P. van Wijk, wegens
zijn 25-jarige werkzaamheid als wissel-
looper bij de N.V. van Gend en Loos alhier
De jubilaris werd met zijn echtgenoote
per auto van zijn woning afgehaald en ten
kantore hartelijk toegesproken door den
directeur, den heer J. A. A. v. d. Horst,
waarbij deze de groote verdiensten van
den heer v. Wijk duidelijk naar voren
bracht, onder aanbieding van een couvert
met inhoud en een bloemstuk. Vervolgens
voerde de boekhouder, de heer v. d. Els-
kamp het woord, die hem namens het
geheele personeel eenige fraaie geschen
ken aanbood .als een rooktafel en een
ganglantaarn, welke cadeaux vergezeld
gingen van een oorkonde, waarop de na
men der schenkers vermeld stonden. Hier
mede was deze huldiging, die ook door
talrijke cliënten werd bijgewoond, ten
einde. Nadat de jubilaris de DÏVectie en de
schenkers hartelijk dank had gezegd, ver
trok hij met zijn echtgenoote. om het ver
dere van den dag in huiselijken kring door
te brengen.
o
BOND VAN HOOGER
ONDERWIJSPERSONEEL.
Voortzetting algemeene vergadering.
In Café-Restaurant „In den Vergulden
Turk" had Zaterdagmorgen de voortzet
ting plaats van de algemeene vergadering
van den Bond van Hooger Onderwijsper
soneel.
Allereerst kwam aan de orde het al of
niet bestendigen van het eigen orgaan
naast „De Centrale". Besloten werd in het
vervolg in ,,De Centrale" de berichten te
plaatsen, die betrekking hebben op het
dienstvak Hooger Onderwijspersoneel.
Daarna kwamen de afdeelingsvoorstel-
len aan de orde.
Naar aanleiding van de voorstellen van j
eenige afdeelingen tot het invoeren van
een algemeen vrijen Zaterdagmiddag, zal i
het Hoofdbestuur trachten in overleg met
de Directeuren van de verschillende in-
stellingen, waar dit nog niet gebruikelijk
is, dit vastgesteld te krijgen.
Wat betreft het voorstel, dat de Bond
er voor ijvere, dat voor alle rangen eischen
van geschiktheid worden vastgesteld en
waarover in de Bijzondere Commissie van
G.O. nog geen beslissing is gevallen, werd
van de zijde van het Hoofdbestuur gezegd,
dat er op spoedige afdoening zal worden
aangedrongen.
Omtrent de 3°/o aftrek, die nog steeds
op de ongehuwden drukt wordt verwezen
naar het werkprogramma van ..De Cen
trale" waar ook op gelijkstelling in sala-
rieering wordt aangedrongen, evenais voor
't opnemen van alle beambten op maand
en weekloon in het bezoldigingsbesluit.
Bovendien werd besloten nogmaals aan
te dringen op het onderzoek naar de werk
zaamheden van de groep Techinici om
hen. die daartoe niet behooren een andere
titel te geven.
Tevens werd besloten het weerstands-
en actiefonds krachtig te steunen.
Op een van de voorstellen omtrent de
plaatsing van jeugdig personeel besloot het
Hoofdbestuur te zorgen, dat de salarieering
van deze personen geschiedt volgens de
daarvoor vastgestelde regeling en de be
langen van deze personen zoo goed moge
lijk te behartigen.
Met een voorstel, dat gepensionneerden
lid kunnen blijven van den Bond konden
allen zich vereenigen.
Tevens werd besloten uit het Hoofdbe
stuur een Commissie aan te wijzen, die de
redactie van de reglementswijziging ter
hand zal nemen.
Als plaats, waar de volgende algemeene
vergadering gehouden zal worden, werd
Groningen aangewezen.
Na de gebruikelijke rondvraag bedankte
de heer Jezeer de Afdeeling Leiden voor
de gastvrije ontvangst en drukte den
wensch uit allen in 1933 in Groningen te
mogen begroeten.
Hierna werd de vergadering in den
namiddag gesloten.
TE WATER.
Zondagmorgen ongeveer kwart voor tien
geraakte de 27-jarige J. J. G die op de
Oude Vest een rijwiel bereed, waarop een
rol viltpapier bevestigd was, ter hoogte
van de Schouwburg zijn stuur kwijt, waar
door hij in het water van den Oude-Singel
terecht kwam.
Hoewel hij een goed zwemmer was, ver
keerde hij in groot gevaar, daar hij met
zijn kleeren in de fiets verward was.
Nadat hij met vereende krachten op het
droge was gebracht, werd hij in het Car-
melietenhuis binnengebracht waar de dok
ter van den Eerste Hulpdienst kunstma
tige ademhaling toepaste, gelukkig met
succes. Zoodat hij later met de auto van
den E.H.D. naar huis kon worden overge
bracht.
MUZIEKGEZELSCHAP P. C. EN L.
24ste Uitvoering.
Bovengenoemde vereeniging heeft Za
terdagavond in de concertzaal „Concor
dia" haar 24ste uitvoering met bal gege
ven. De zaal was minder goed bezet dan
gewoonlijk het geval is, hetgeen vermoe
delijk wel zal moeten worden toegeschre
ven aan het minder gunstige tijdstip. Zoo
als zoo vaak gebeurt, hebben de afwezigen
echter weer ongelijk gehad, want het
wakkere korps heeft onder de bekwame
leiding van den heer M. Bolderdijk op
nieuw een keurig programma ten gehoore
gebracht De géheele uitvoering getuigde
van degelijke voorbereiding en den ern-
stigen wil der P. C. en L.-ers om ervan te
maken, wat ervan te maken valt. Jam
mer, dat een gelukkig zeer klein gedeelte
van het publiek zoo weinig waardeering
koestert voor die toewijding en de direc
teur het aantal rustmaten soms moet ver
lengen om de zoozeer gewenschte stilte te
verkrijgen.
Zijn topprestatie leverde het gezelschap
op dezen avond in de wals „Donauwellen"
en de fantasie van de „Freischutz, die
beide uitstekend werden geblazen.
P. C. en L. heeft haar reputatie tegen
over de tot oordeelen bevoegden middels
deze 24ste uitvoering wederom volledig ge
handhaafd!
De voorzitter, de heer J. J. Planjer,
sprak aan het begin van den avond een
kort well^omstwoo-d. in het bijzonder tot
den president-commissaris, mr. C. J.
Leembruggen en diens echtgenoote, de af
gevaardigden van zustergezelschappen en
den heer Bolderdijk, die reeds zoo menig
succes met het korps behaalde. Tenslotte
deelde de heer Planjer mede. dat de eere
voorzitter. de heer J. C. A. Binnendijk,
wegens verblijf in het buitenland, verhin
derd was aanwezig te zijn.
Ma afloop van het instrumentale ge
deelte gaf ..Aufgenast" eenige tooneel-
schetsen ten beste, terwijl er natuurlijk tot
diep in den nacht werd gedanst.
BEMIND INGEZETENE PLOTSELING
HEENGEGAAN.
DE BETEEKENIS EN HET KARAKTER
VAN DEN ENGEISCHEN VOLKSDANS.
Bij de a.s. uitvoering ten bate van het
Leidsch Crisiscomité.
In verband met de uitvoering, welke de
„Staff" van „The English Folk-Dance and
Song Society" op zijn tournée door Neder
land op 5 April a.s. ook hier ter stede zal
geven, zal het velen welkom zijn eenige
nadere bijzonderheden te vernemen over
het streven en de prestaties van dit beste
volksdans-team in heel Engeland.
Zij zullen in alle perfectie dansen de-
monstreeren. die in Engeland thans reeds
door meer dan 100.000 jongens en meisjes,
dames en heeren van allerlei leeftijd, rang
en stand met steeds groeiend enthou
siasme worden beoefend De volksdans
zooals we die in Engeland steeds meer veld
zien winnen ook in society-kringen
staat er muzikaal en choreografisch op
een veel hooger plan, dan de wel heel
simpele en dikwijls ook verwaterde „boe
rendansen". die hier en daar ook ten on
zent bij feestelijke gelegenheden nog wor
den beoefend en waarvan enkele in de
moderne jeugdbeweging wederom meer
verbreid worden.
Evenals alle andere uitingen van volks
kunst is ook de volksdans in geheel Wes
telijk Europa sedert de 16e eeuw steeds
meer in verval geraakt, zoodat op het eind
van de 19e eeuw men slechts volksdansen
in zeer gedegenereerden vorm met meestal
verboerschte salondans-invloeden hier en
daar in vrij verkommerden staat aantrof.
In Engeland met zijn „splendid isola
tion" heeft dit volkscultureel bezit zich
echter weten te handhaven in driërlei
vorm. Men kent er ook thans nog de
Morris- en zwaarddansen, welke laatste
vooral in de mijndistricten vele ijverige
beoefenaren vinden, terwijl de derde soort
„country-dances" in de 17e eeuw met be
wonderenswaardige nauwgezetheid zijn
genoteerd door een zekeren John Playford.
Door den pioniersart>eid van John Play
ford was het mogelijk, dat een bekend
musicus Cecil J Sharp reeds een kwart
eeuw geleden deze dansen in Engeland
weer populair wist te maken Terwijl hij
voor de „country-dances" of „contradan
sen" hoofdzakelijk was aangewezen op de
uitgaven van „The English Dancingmas-
ter". kon hij op zijn zwerftochten voor de
zwaard- en Morris-dansen het materiaal
nog in verschillende streken van Engeland
vinden. Het vergelijkend folkloristisch
onderzoek heeft aan h'et daglicht gebracht
dat. deze oorspronkelijk ritueele mannen-
dansen over heel Europa verbreid zijn ge
weest. Heden ten dage wordt de zwaard
dans in verschillende variaties niet alleen
nog in Engelsche mijndistricten gedanst,
maar ook in verschillende Oost- en Zuid-
Europeesche landen met name ook in het
Baskenland, Dalmatie, de Ukraine enz.
Historisch is de Zwaarddans ook in ons
land aan te toonen en Breughel heeft in
een zijner bekende uitbeeldingen van een
dorpskermis de zwaarddans zelfs heel
duidelijk vereeuwigd.
Als oudste vermelding van den zwaard
dans in deze gewesten zij hier herinnerd
aan de woorden van den Romeinschen ge
schiedschrijver Tacitus die in zijn ,Ger-
mania" verhaalt hoe .naakte iongelineen
voor wie dit een spel was tusschen zwaar
den en dreigende speerpunten op en neer
sprongen".
De dansers zijn door hun zwaarden als
in een aaneengesloten keten met elkaar
Dr. G. A. de Bruyne.
Een schok van ontroering ging Zondag
avond door de gemeente Leiderdorp, toen
men het plotseling overlijden vernam van
dr. G. A. de Bruyne. een der meest popu
laire en meest beminde ingezetenen der ge
meente.
Dr. De Bruyne, geboren te Krabbendijke
den lsten October 1872, verloor op zeer
jeugdigen leeftijd zijn vader, predikant bij
de Chr. Geref. Gemeente. Na diens dood
verhuisde de familie naar Enkhuizen, al
waar de jeugdige De Bruyne. na eerst ge
woon lager onderwijs te hebben genoten,
later met vrucht de H. B. S. doorliep, en
met succes het einddiploma behaalde.
Aanvankelijk voor het kantoor bestemd,
mocht hij na een tweetal jaren zijn lieve-
iingswensch vervuld zien, om in de medi
cijnen te studeeren. Na alle examens met
glans te hebben afgelegd, deed hij in Juli
1900 met lof het arts-examen aan de Ge
meentelijke Universiteit te Amsterdam.
Op 1 Augustus daarop volgende vestigde
hij zich te Leiderdorp in de praktijk van
den overleden ouden dokter Van Rhijn. Al
heel spoedig wist de jonge arts zich wegens
zijn kunde en humaniteit, bij de ingeze
tenen en daarbuiten bemind te maken, en
werd zijn praktijk zeer uitgebreid.
Bij zijn drukke werkzaamheden als dok
ter wist de overledene nog steeds tijd te
vinden voor verschillende functies in het
maatschappelijk leven. Een 17-tal jaren
bekleedde hij het ambt van lid van den
gemeenteraad. Zooals men zich herinnert
mocht hij enkele weken geleden nog
zijn 12'/2-jarig jubileum als wethouder her
denken.
Tevens was hij Hoofdbestuurslid van het
Chr. Sanatorium „Sonnevanck". Voorts
was hij lid van het bestuur van de Chr.
Kweekschool en de Geref. Schoolvereeni-
ging te Leiden. Wegens zijn veelvuldige be
moeienissen tijdens den oorlog, werd hem
de medaille van Koning Albert van België
en de Versierselen van het Duitsehe Roode
Kruis verleend.
verbonden en men weet zich op kunstige
wijze zoo langs en door elkaar te slinge
ren, dat de keten nimmer verbroken wordt
Op het eind worden dan de zwaarden door
elkaar gekruist tot een „ster" welke om
het hoofd wordt geplaatst van iemand, die
in het midden neerknielt. Als de dansers
hun zwaarden kletterend uit de ster trek
ken. valt het slachtoffer schijnbaar getrof
fen neer. doch onmiddellijk staat het weer
als herboren op Dat is een symbolische
handeling, die in zwaarddansspelen menig
maal tot een geheel tooneelspel is uitge
werkt en waarin we herinneringen zien
voortleven aan oude vruchtbaarheidsriten.
De zwaarddans die oorspronkelijk in En
geland vooral ook in den midwintertijd
werd uitgevoerd is mogelijk een choreogra
fische verbeelding van den kringloop van
het jaar met de onthoofding van den
ouden en de opstanding van den nieuwen
vegetatiegeest, waarbij ook tusschen de
zwaarden en zonnestralen verband is ge
zocht.
De Morris is meer in het bijzonder len-
tedans waarin met rhythmisch stampen
en springen op den grond de groeikracht
als 't ware uit de aarde gewekt wordt. Tal
rijk zijn verwijzingen in de Europeesche
litteratuur naar de Morris of Morisco, ook
in ons land vinden we enkele vermeldingen
o.a. in de stadsrekening van Middelburg
van 1493 en van 1553 is er sprake van een
„Moressendans".
De naam ..Morris" is afgeleid van,.Moor"
Daar de dansers vroeger hun gezicht met
roet zwart maakten geleken zli op Mooren
want de Moor gold vroeger algemeen voor
het type van den zwarte evenals dit thans
van den neger gezegd kan worden. In on
zen tijd zou men dan ook zeker de Morris,
negerdansen noemen. Het zwart maken der
gezichten diende ongetwijfeld evenals het
wuiven met witte zakdoeken, het slaan met
stokken en het voortdurend rinkelen met
bellen en schellen om boozp geesten op de
vlucht te iagen. Terwijl in den zwaard
dans het dooden en uitbannen van den
wintergeest in de verklaring een groote rol
speelt, wordt in den Morris de groeikracht
BINNENLAND.
Het Paaschcongres der S. D. A. P.; de
linkervleugel is uitgetreden; een Onafhan
kelijk Socialistische Partij opgericht onder
leiding van den heer Edo Fimmen (3? BI.)
Doodelijke motor-ongelukken te Alkmaar
en Oud-Heusden. (Gemengd, 2e Blad).
Vergadering der Vereeniging van hoofden
van scholen (Kerk en School, le Blad).
Dr. de Bruijne uit Leiderdorp overleden.
(le Blad).
BUITENLAND.
Engeland roept een Donau-conferentie
der groote mogendheden bijeen. (Buitenl.,
le Blad).
Van Amerikaansche zijde wil men het
Kellogg-pact „tanden" geven. (Buitenl.,
le Blad).
Volgens Japansch bericht is te Sjanghai
een wapenstilstand gesloten. Nieuwe drei
ging van Japan uit den Volkenbond te
treden. (Buitenl., le Blad).
In Griekenland blijft Venizelos aan.
(Buitenl., le Blad).
Betoogingen op Ierland voor een repu
bliek. (Buitenl., le Blad).
Denkt morgen om de Woensdag-
collecte van het Crisis-Comité!
der herleefde aarde door magische hande
lingen beïnvloed. Eeuwen en eeuwen lang
hebtien deze dansen zich in Engelsche dor
pen weten staande te houden en van ge
slacht op geslacht vonden zij nieuwe be
oefenaren.
Bij de Morris is er veel individueele tech
niek te bewonderen, die zich demonstreert
in hooge veerkrachtige sprongen en inge
wikkelde arm- en beenbewegingen, terwijl
de zwaarddans geen gelegenheid geeft tot
individueele prestaties, daar er voortdu
rend met een zelfde looppas zonder arm-
of beenzwaaien een opgaan is in den ge-
zamenlijken dans.
Naast deze beide categoriën mannen-
dansen, waren de contradansen algemeene
vreugdedansen, uitgevoerd door mannen en
vrouwen. Toch hebben ook deze dikwijls
een ritueelen oorsprong, zooals men ven
verschillende kringdansen gerust mag aan
nemen.
Dank zij nu de onvolprezen ijver van
Cecil J Sharp zijn al de hier besproken
dansen thans weer „gemeengoed" van
het Engelsche volk geworden. In 1911
stichtte hij om zijn doel te bereiken „The
English Folk Dance Society" (E.F.D.S.),
welke het geheele jaar door cursussen or
ganiseert en waar door jarenlange training
en selectie een keurkorps van leeraren en
leeraressen is gekweekt, van wie velen het
onderwijs in volksdansen tot hun uitslui
tend beroep hebben gemaakt. En de aller
beste leeraren en leeraressen, vormende
„the Staff" zullen thans in ons land deze
dansen demonstreeren.
Eenige leden van het gezelschap hebben
sinds de oprichting van de E.F.D.S. Cecil
Sharp terzijde gestaan, om na zijn dood
in zijn geest verder te werken Ik noem
hier Miss Maud Karpeless en de directeur
van het Cecil Sharp House mr. Douglas
Kennedy.
Ter eere van de nagedachtenis van den
stichter der Engelsche Volksdansvereeni-
ging heeft men nl te Londen een groot
modern gebouw gesticht dat met zijn vele
grootere en kleinere danszalen, bibliotheek
enz. het beste te vergelijken is met een
conservatorium, waar dan volksdans en
volksmuziek geïnstrueerd worden, en waar
iedere vacantie cursussen worden gehou
den, waaraan meermalen 5600 perso
nen deelnemen in hun training voor het
behalen der verschillende dans-graden en
diploma's
Een bijzonder voorrecht achten wij het,
dat ook de dochter van den grooten pio
nier Miss Joan Sharp deel uitmaakt
van het gezelschap en dat zij eenige dan
sen zal begeleiden met „pipe and tabor"
de typische oude instrumenten, welke in
de middeleeuwen voor de Morris-dansen
worden gebruikt.
Verder berust de begeleiding bij Mrs.
Kettlewell, pianiste en Miss E. M. Avril
violiste, die door de Columbia-platen welke
van haar ongeëvenaarde begeleiding zijn
genomen ook in ons land geen onbekende
meer is.
Immers ook in Nederland oefenen zich
reeds verschillende groepen van jeugd
organisaties in zwaard-, Morrris- en
contradansen.
Moge hetgeen hier is medegedeeld een
ieder die voelt voor volksdans en volks
muziek opwekken deze demonstraties te
gaan bijwonen, welke van 4—10 April in
verschillende steden gegeven zullen wor
den op initiatief van het onlangs gestichte
Nederlandsch Centraal Bureau voor Volks
dansen.
