173ste Jaargang DINSDAG 22 MAART 1932 No. 22088 DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. Nationaal Crisis-Comité. Officieele Kenni^ovinnen. STADSNIEUWS. BINNENLAND. VERKEERSLESSEN VAN DEN A. N. W. R. Het voornaamste Nieuws van heden. GEMENGD NIEUWS. LEIDSCH DAGBLAD PRIJS DER ADVERTENTIEN a 30 Cts. per regel voor advertenüën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentien 35 Cts. per regel Kletae Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts bij een maximum aantal woorden van 30 ,TnlgAns postrecht Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT.:) Voor Leiden per 3 maanden f.2.35, per weekf. 0.18 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f. 2.35 4- portokosten. Dit nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. Giro No. 186000. 5e Bijdrage Gymnasium 1.15. DRANKWET. Burgemeester en Wethouders van Lei- den brengen ter algemeene kennis, dat het St. Franciscus Liefdewerk, te Leiden, een verzoek heeft Ingediend ter bekommg van verlof voor den verkoop van alcohol vrijen drank, voor gebruik ter plaatse van verkoop in het perceel Nieuwe Rijn no. 52, alhier. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN S TRI JEN, Secretaris. Leiden, 22 Maart 1932. 6285 HINDERWET. Burgemeester en Wethouders van Leiden brengen ter algemeene kennis, dat door I hen de beslissing op het verzoek van de timia J. en A. Ie Poole, om vergunning tot het oprichten van een fabriek van wollen stoffen in de perceelen Garenmarkt Nis. 8, 10, 12 en 14, Levendaal Nis. 15 en 17 en Korte Raamsteeg Nis. 10 en 14, ka dastraal bekend Sectie E. Nis 1657 1161, 1162, 1529, 1461, 1462 en 1117, Is verdaagd. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. VAN STRIJEN. Secretaris. Leiden, 22 Maart 1932. 6286 Denkt morgen om de Woensdag- i collecte van het Crisis-Comité! DE TREINENLOOP MET DE AANST. FEESTDAGEN. Door de Ned. Spoorwegen zullen Zater dag a.s. en Maandag (Tweeden Paasch- dag) twintig extra vóór- en volgtreinen tusschen AmsterdamLeidenRotterdam worden ingelegd, terwijl de treinen in de richting België versterkt zullen worden. Naar Zeeland zal een extra snelverbin- ding worden ingelegd, vertrek Zaterdag 26 Maart van Lelden om 13.53. aankomst Middelburg 17.02, aank. Vlissingen 17.12. Op de voornaamste stations zullen óók nog extra-treinstellen gereed gehouden worden, om bij buitengewone drukte dienst te kunnen doen. Op de lijn LeidenWoerdenUtrecht zullen géén extra treinen loopen, maar zullen de treinen met vier rijtuigen ver sterkt worden. DE LEIDSCHE FRIEZEN BIJEEN. Gisteravond hield het ..Selskip Fryslan" een buitengewone goed geslaagde vergade ring in de „Harmonie" waar de Friesche vlag reeds aankondigde, dat deze avond aan de Friezen gewijd was. Op het pro gramma stond dat het bestuur tracteeren zou op „kofje en koeke". En dit droeg er veel toe bij. de echte knusse Friesche sfeer te scheppen, niet in 't minst de beroemde Friesche „dümkes". Nadat staande het volkslied gezongen was en de notulen waren voorgelezen, kreeg mevr. Brouwer het woord, die een schets van den bekenden schrijver Sy- besma voordroeg: „Omke mei Krüsttied üt fen hüs". (Oom met Kerstmis uit lo- gceren). Het geestige verhaal en de uit stekende voordracht oogstten terecht veel succes. Vervolgens vertelde de heer Bijlsma een aantal anecdotes, die telkens ware lach salvo's deden opgaan. In de pauze werd van de koffie en koek genoten, en volgens gewoonte, werden er vele Friesche liederen gezongen. Na het bespreken van enkele huishou delijke zaken en een mooi muzieknummer ■Klompendans" van den heer de Roos, kwam de heer van der Burg met een korte bijdrage getiteld „Trouwen om geld" die zeer in den smaak viel en een krach tig applaus teweegbracht. Bij de rondvraag deelde de voorzitter riede dat op 10 Juli wederom een „Frie- zendei" zal worden gehouden te Amers foort, waarop een openluchtspel zal wor den opgevoerd en een zangwedstrijd van Friesche zangkoren gehouden. Hij wekte alle Friezen op deze „Friezendei" in zoo groot mogelijk getale te bezoeken. Hierna vroeg hij hoe de feestelijke ver gadering met de andere provinciale ver enigingen op 27 Febr. j.l. is bevallen. Daarbij bleek dat, behoudens een enkele bedenking, het algemeen gevoelen is dat een dergelijke avond, niet te vaak gehou den, zeker is toe te juichen, en tevens *°or iedere vereeniging goede propaganda fan zijn vooral bij gebruik van een ge- „"rte grootere zaal. Na de sluiting werd nog de nationaal- 'hesche „Skotze Trye" gedanst, wat ais vanzelf leidde tot een gezellig dansje, als waardig slot van dezen bijzonder goeden avond. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd voor het taalkundig candi- daats-examen Indologie de heer K. J. Romkema (Joure); econom. doctoraal examen Indologie de heer K. H. Jager (Leiden); aanvullings doctoraal-examen Indisch recht de heer mr. J. G. Rijers (Noordwijk a. Zee). INST. v. ARBEIDERSONTWIKKELING. „Planmatige Productie". Onze vroegere stadgenoot, de heer dr. Jan Tinbergen uit den Haag, hield gister avond voor de afdeeling Leiden van het I. v. A. O. in het Volksgebouw een lezing over „Planmatige productie". Na door den voorzitter der afdeeling te zijn ingeleid, ving spr. zijn betoog aan met er op te wijzen, dat er twee groote bezwaren tegen het tegenwoordige maat- schappeiyke stelsel zijn aan te voeren n.i. de ongelijke verdeeling van het ir.xomen en de verkeerde wijze van produceertn. Bij de huidige productiewijze is 't een ware anarchie; ieder produceert op eigen wijze en alleen het eigen belang domi neert. De productie moet derhalve georgani seerd worden, planmatig worden. Zoo die planmatige productie er reeds was, zou stellig ieder als gevoig daai van een beter inkomen hebben. Komende tot de werkloosheid betoogde spr., dat die weliswaar grooter.deels te wijten is aan de conjunctuur-schomme lingen, doch anderdeels is een vrij groot aantal arbeiders ook in de oeiere jaren zonder werk. Spr. noemt daarvan een a,.ntal cijfers, waaruit blijkt dat b.v in Duitschlanci mo menteel meer dan 50Va werkloos is. De rationalisatie schrijdt intusschen voort en in steeds sneller tempo dan v >or den oorlog. Nam destijds in 10 jaren de productiviteit toe met 30°/o thans ocdraagt dit cijfer meer dan 50"/». Spr. memoreert dan welk een groote rol de vaste kosten in de onderneming spelen. Vele bedrijven werken thans met verlies omdat stilstand van het bedrijf nog groo- ter schade zon beteekenen. Noodzakelijker dan ooit is dan ook de invoering eener planmatige productie. Lr wordt echter nog veel te weinig iciding gegeven om tot die Dlanmacige productie te komen. In tegenstelling tot de productie is de distributie betei georganiseerd, deze is trouwens ook nationaal te regelen terwijl de productie van grondstoffen en stapel- artikelen internationaal geregeld dient te worden. Spr. noemt in dit verband de trust- en cartelvorming. Komende tot de vraag wat er met de arbeiders moet gebeuren, die uit het pro ductie-proces worden gestocten, zegt spr. dat door verkorting van den werktijd moet worden bereikt, dat ieder werk heeft. poor 't voorkomen van verspilling ten gevolge van de planmatige productie kan er ook meer zorg worden besteed aan het uitvoeren van productieve groote werken, b.v. woningbouw. In een stad als Leiden zou zeker 25°/o der wonhigen verbeterd moeten worden. Ook de wegenaanleg zou dan met meer voortvarendheid ter hand genomen kunnen worden. Tenslotte wees spr. er op dat de nor malisatie niet kan worden ontbeerd bij invoering der planmatige productiewijze. Door verschillende aanwezigen werden tal van vragen gesteld, welke door den spreker op uiterst bevattelijke wijze wer den beantwoord. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Opheffing: M. L. de Vries, Janvossensteeg 46, Lei den. Zevenmakerij. Wijzigingen: Coóp. Boerenleenbank, Leidsche Straat weg B. 67, Voorschoten. Overleden Be stuurslid (Directeur): P. Hooymans Sr., Voorschoten, dd. 14 Mrt. 1932. Coöp Boerenleenbank te Valkenburg, Broekweg 7, Valkenburg. Uittredend Kas sier: F. Kool, Valkenburg, dd. 1 Juli 1925. Nieuwe Kassier: H. Haantjes, Valkenburg. (Beperkende Bepalingen). Coöp. Spaar- en Voorschotbank voor Land- en Tuinbouw te Warmond, Heeren- weg A 83, Warmond. Overleden: 2e Voor zitter Raad van Toezicht: Ch. M L. Machen, Warmond, dd. 9 Aug. 1929. Nieuwe 2e voorzitter Raad van Toezicht: A van Moorsel. Warmond. RK Ziekenhuisfonds St. Vincentius a Paulo, B. 230 Roelofarendsveen. Nieuwe 2e Penningmeester: J. Huigsloot, Wou- brugge. De dezer dagen alhier tot arts bevor derde semi-arts L. J. A. Hermans is be stemd tot reserve-officier van gezondheid 2e kl. bij den geneeskundigen dienst van het leger hier te lande. Naar wij vernemen is aan de firma j Zitman en Zn. alhier door het archi tecten-Bureau Ponsen en Lohman namens de opdrachtgeefster, de Noord-Zuid-Holl. Tramweg-Mij., de verbouwing van het haltestation aan den Stationsweg alhier opgedragen. Genoemde firma was de laag ste inschrijf ster bij de onderhandsche be steding onder Leidsche aannemers uit geschreven. DE KONINGIN IN FRIESLAND. Hare Majesteit zal confereeren over den nood in de zuivel-industrie. Gistermiddag is te Stavoren met de „Bosman", kapitein Siewers. van den dienst EnkhuizenStavoren. H. M, de Koningin meegekomen die vergezeld was van een hofdame en twee heeren Prof dr. Slotemaker de Bruine, die per sneltrein van 15.45 uur naar Leeuwarden reisde, had de overtocht eveneens met dezelfde veer boot gemaakt. Hare Majesteit werd ver- we imd door den burgemeester van Sneek mr S. M. van Haersma Buma Met twee auto's is het gezelschap vertrokken naar Leeuwarden. Daar de reis streng incogni to is. waren slechts weinigen getuige van de aankomst. De reis der Koningin staat in verband met den grooten nood in de Zuivelindustrie Naar wij vernemen zal Hare Majesteit confereeren met enkele vooraanstaande personen op landbouwgebied, o.a. met den voorzitter van de Friesche Maatschappij van Landbouw ir. Oosterbaan. Hare Majesteit logeert ten huize van den Commissaris der provincie Friesland, baron Van Harinxma Thoe Slooten te Leeuwarden. DE BEZUINIGINGSCOMMISSIE-WELTER Het rapport spoedig te verwachten. In de eerste dagen van November is de Staatscommissie ad hoe. aan welke werd opgedragen binnen zoo kort moge'.iiken termijn noodzakelijkheid van een blijven de en aanzienlijke verlaging van het peil der Rijksuitgaven dienstig zullen ziin on der leiding van den heer Ch. J. I. M Wei ter haar werkzaamheden begonnen. Naar het ..Hbld." thans verneemt, is de com missie met haar arbeid gereed gekomen en is binnenkort het raDDort te verwachten. De „Volkskrant" verneemt dat de com missie o.m. tot de conclusie is gekomen, dat voor het nieuwe begrootingsj aar alle rijkssubsidies niet ten minste 15 procent sommige zelfs met 30 procent moe ten worden verminderd. CONTINGENTEERING VAN KATOENEN MANUFACTUREN. Naar aanleiding van een onlangs gepu bliceerd adres is thans door een aantal Nederlandsche katoen-textielfabrikanten een schrijven aan de regeering gericht, waarin op spoedige contingenteering van den invoer van katoenen manufacturen wordt aangedrongen. BEPERKING VAN INVOER. Bij Kon. besluit van 18 Maart is een tijdelijke beperking van den invoer van porcelein, aardewerk, alsmede tegels be paald. LUIT.-GEN. C. DE WIT. t In 87-jarigen ouderdom is te Den Haag overleden de heer C. de Wit. luitenant- generaal der artillerie b.d.. ridder in de orde van den Ned. Leeuw, officier Oranje- Nassau-orde enz. DE POSTVLUCHTEN. De „Specht" (thuisreis) vertrok giste ren om 7.18 uit Calcutta, kwam om 11.30 in Allahabad aan, vertrok vandaar weder om 12.06 en arriveerde om 17.55 uur te Jodhpur. De „Valk", op weg naar Ned.-Indlè is gisteren te 5.40 uit Cairo vertrokken en na een tusschenlanding van 17.328.12 te Gaza, om 14.20 te Bagdad aangekomen. VERSPREIDE BERICHTEN. In den ouderdom van 35 jaar is in het Dlaconessenhuis te Hilversum overleden mr. A. A. Hingst. rechter en kinderrechter plaatsvervanger bij de Arrondissements rechtbank te Amsterdam. D. G. L. uit Hillegom, die dezer dagen te Leiderdorp op heeterdaad werd be trapt, toen hij een winkellade wilde lich ten, blijkt zich ook aan dergelijke ver grijpen op de Haarlemmerstraat hier ter stede en in Den Haag te hebben schuldig gemaakt. Bovendien staat hij in het Alg. Politieblad gesignaleerd wegens het on dergaan van nog 3 maanden gevangenis straf, zoodat de politie een goede vangst heeft gedaan. Als zevénde abonnements-voorstelling in den Leidschen Schouwburg gaf het Hof- stadtooneel alhier gisteravond voor de tweede maal een opvoering van „Een lie veling van het publiek", het blijspel dat onlangs hier ter stede zulk een uitbundig succes heeft geoogst. De belangstelling was ook ditmaal natuurlijk zeer groot en men heeft weer genoten van het schitterende spel van Fientje de la Mar in haar dub belrol, en van de gave vertolking van Adolf Engers en Jan van Ees. Er was te recht langdurige en enthousiaste bijval! VEERTIENDE LES. GEEF OP EEN FIETSPAD RUIMTE OM TE PASSEEREN. ANWB. toeristenbond voor nederland Het is verkeerd, als op een drukken weg eenige fietsers op een rij naast elkaar rijden en toch gebeurt het nog maar al te veel. Ge begrijpt wel, waarom dat verkeerd is nietwaar? Het snellere autoverkeer heefi daar hinder van, want die rij fietsers ver spert den weg en belemmert het snel verkeer. Ook als de fietsers op een rijwielpad rijden, moeten ze dat niet naast elkaar, maar liever achter elkaar doen en vooral moeten ze ruimte laten en achter elkaar gaan wanneer een andere fietser ze wil in halen en dat door bellen te verstaan geeft. Bij dat achter elkaar rijden, gaan degenen, die links van de anderen reden, achteraan rijden. Op de rechter teekening is Eulalia achter haar broer Jan gaan rijden, zooals het behoort en die andere jongen, die meer haast had. kan nu gemakkelijk voor bij. Op de linker teekening gaat het niet goed. De drie fietsers zijn op een rij naast elkaar blijven rijden, beslaan daardoor de heele breedte van het fietspad en de jon gen, die voorbij wil. moet nu van het pad af en is genoodzaakt op den rijweg te komen, waarbij hem een aanrijding dreigt met de achterop komende auto. Laat dus altijd ruimte tot passeeren, dan gebeuren er geen ongelukken! Bij Kon. besluit is benoemd tot bur gemeester van Roosendaal en Nispen mr. C A. Prinsen. Bij Kon. besluit is aan D. F. Oude- nampsen, op verzoek, eervol ontslag ver leend als notaris te Wildervank. De gewone audiëntie van den minis ter van Arbeid. Handel en Nijverheid zal op Donderdag 24 Maart a.s. niet plaats hebben. UIT NED. OOST-INDIE. PRAUW MET 49 OPVARENDEN OMGESLAGEN. Vier dooden en 16 vermisten. SOERABAJA. 21 Maart. (Aneta). Gister middag sloeg op de reede van Soerabaja ter hoogte van Semampei ten gevolge van hevigen wind een prauw om waarin zich 49 personen bevonden. Het schoomschip van de Kon, Paketvaart-Maatschappij „Bengkoelen", hetwelk uitvoer, draaide on middellijk bij en redde 26 der opvarenden, waarvan verschillenden reeds bewusteloos waren. De Inlandsche matroos Bongo on derscheidde zich bijzonder bij het reddings werk. De hoofdmachinist verleende de eerste hulp. De politie, die om hulp werd geseind, zond motorbooten ter assistentie. 4 lijken werden geborgen. Op dit oogenblik worden nog 16 slachtoffers gemist. DRAMA IN EEN RESTAURANT. PROBOLINGGO, 21 Maart. (Aneta). In het Honkongrestaurant hier ter stede heeft zich een ontzettend drama voorgedaan. Een Inlandsche bediende van het restaurant geraakte in woordenwisseling met een Chi- neesch bezoeker. De bediende werd „ma- taglap" en greep een hakmes, waarmede hij den bezoeker doodde. Vervolgens rende hij de straat op en wondde een voorbij ganger. ONDERWIJZERES MET EEN MES GESTOKEN. SALATIGA, 21 Maart( Aneta). Heden ochtend is de onderwijzeres, werkzaam bij de Hollandsch-Indische school, mej. Djoa door een oppasser van die school, dien zij een aanmerking maakte, aangevallen. Hij bracht haar een aantal steken met een mes toe, waardoor zij ernstig werd gewond. De dader zelf werd eveneens gewond. IN EEN KOORTSAANVAL. MAKASSAR, 21 Maart. (Aneta). Een in lander hier ter stede, afkomstig uit Maros, ontsnapte in een koortsaanval aan zijn be waker. Hij greep een lans en doodde daar mede zijn echtgenoote waarna hij nog 5 aanwezige nersonen zêer zware verwondin gen toebracht Onder de zwaar gewonden bevindt zich het kamponghoofd De ge wonden werden vervoerd naar het mili tair hospitaal te Makassar. De toegescho ten bevolking heeft den dader gedood. BINNENLAND. H. M. de Koningin naar Friesland in verband met den nood in de zuivel industrie (Binnenland, le Blad). Vergadering van den Bond van Melk veehouders te Rotterdam (Land- en Tuinbouw, 2e Blad). Verduistering van f. 70.000 te Nieuw- Weerdinge, in Drenthe (Gemengd, le BI.). Te Soerabaja is een prauw met 46 opva renden omgeslagen; 4 dooden en 16 ver misten (Uit Ned. Oost-Indië, le Blad). Bij een brand te Echt (Limburg) zijn drie zoons uit één gezin ernstig en twee zoons licht gewond. (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. Nieuwe Fransch-Italiaansche vlootbe- sprekingen (Buitenland, le Blad). Nog geen overeenkomst te Sjanghai be reikt (Buitenl. en Tel., le Blad). De Goetheherdenking te Weimar (Kunst 2e Blad en Tel. le Blad). AUTOBUS-PASSAGIERS AAN GROOT ONGELUK ONTSNAPT. Het voertuig onder een ophaalbrug vernield. Gistermiddag te omstreeks vier uur, sprongen, terwijl een autobus passeerde, van een der bruggen in het Zuideinde te Oostzaan, de kettingen alle stuk, waar door de balans met donderend geweld omlaag stortte en terecht kwam op de autobus van den heer J. O. van den dienst AmsterdamZaandam. Wonder boven wonder zijn geen persoonlijke ongelukken voorgekomen. Toen de chauffeur het zware ijzeren stuk zag naderen sprong hij van de cabine weg en ontkwam daar door ternauwernood aan een ernstig on geluk. De autobus werd totaal vernield. De passagiers twaalf in getal waren doouelijk verschrikt doch bekwamen geen letsel. De chauffeur kreeg enkele onbe- teekenende wonden aan het gelaat. De materieele schade is aanzienlijk, doch wordt door verzekering gedekt. Het ver keer ondervond geruimen tijd stagnatie. Men heeft de balans weer op haar plaats gebracht en met nieuwe verbindings stukken bevestigd. VERDUISTERING VAN f. 70.000. Door den penningmeester van een waterschap. In de kas van het Waterschap Weer- dinge (Drenthe) en het Veenschap Ros winkelerveen, waarvan penningmeester is de heer H. J„ koopman te Nleuw-Weer- dinge, is een tekort geconstateerd van meer dan f. 70.000. Men verdenkt den penningmeester deze gelden te hebben verduisterd. Doordat de besturen groot vertrouwen in hem hadden, is het moge lijk geweest, dat deze verduisteringen, die dateeren van 1922 af, verborgen zijn ge bleven. De Justitie te Assen heeft de zaak in onderzoek; verdachte bevindt zich nog op vrije voeten. BRANDEN. Te Enschede heeft gisterochtend een uitslaande brand gewoed bij den electri- cien G. ter Mors in de Emmastraat. De brandweer wist met twee slangen op de waterleiding den brand te beperken tot de bovenverdieping, die geheel is uitge brand. De brand is ontstaan doordat de kachelpijp uit de schoorsteen los raakte. Verzekering dekt de schade. Door onbekende oorzaak is gistermiddag brand uitgebroken in de bakkerij van P. Slijkerman te Callantsoog. Aanvankelijk liet de brand zich niet ernstig aanzien. De primitieve bluschmiddelen (men had slechts de beschikking over een hand pomp), hadden het gevolg, dat het dub bele perceel, bewoond door twee gezin nen, spoedig in lichtelaaie stond. Van de inboedels kon zoo goed als niets worden gered. De bewoners. P. Slijkerman en J. Hoek. waren verzekerd. N R Crt. DRAMA TE 's-HERTOGENBOSCH. Een 22-jarige jongeman uit Orthen, bakkersknecht te Vlijmen, kreeg te 's-Her- togenbosch twist met de 22-jarige Cato v. d. A„ eveneens uit Orthen, met wie hij vroeger verkeering had gehad, welke thans was verbroken. De jongeling Dracht het meisje met een mes een vijftal steken toe en sloeg daarna op de vlucht. De po litie, die onmiddellijk ter plaatse kwam, bracht het meisje naar het ziekenhuis, waar bleek, dat de wonden niet doode- lijk waren. In den laten avond vond de recherche het lijk van den dader liggen op de spoorrails tusschen wachtpost 1 en 2 onder Cromvoirt. Hij was door een trein overreden.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1932 | | pagina 1