FINANCIEEL OVERZICHT.
SCHEEPSTIJDINGEN.
m "■"•s.im. M
„Wat I Dat wiel stop zetten en het heele vijfjaren
plan bederven Laat hem nog maar een Jaar rond
draaien I" (Judge).
Waar is die mooie waak
hond gebleven, dien je wilde ver
koopen
Die hebben ze eergisteren
nacht gestolen!
- Hoe neb je je nana zoo gewona, Kerel?
Op weg naaf huls van Jansen's feestje. Ik was
bijna thuis, toen de een of andere stommeling er op
trapte, (London Opinion)
Eerste aviateur
instructeur
Tweede aviateur
instructeur niet?"
„Vlug! Wat moet
„Groote goedheid. Bent u das
(Passing Sho
Het nauwe verband tusschen de New
Yorksche en de Amsterdamsche beurs
Oorzaken der vaste stemming voor aan-
deelen Koninklijke Haussebeweging op
de Parijsche beurs Ongustige resultaten
in de electriciteitsindustrie Exp.oltatie
tekort der Holland-Amerika Lijn Vaste
bonding der obligatie- en der aandeelen-
markt.
De Amsterdamsche beürs wordt, naar
men weet, meestal in sterke mate door de
stemming in New York beinvloed. Dit wil
niet zeggen, dat Amsterdam nauwkeurig
alle ups en downs van Wallstreet mee
maakt; in groote trekken echter vormt
het koersverloop van New York wel een
overheerschenden factor voor de ontwik
keling der noteeringen op de Amsterdam
sche beurs.
Oppervlakkig bezien, lijkt het weinig
logisch, dat een fonds als Handelsvereeni-
ging „Amsterdam", Amsterdam-Rubber,
Holland-Amerika Lijn of welk ander, zui
ver locaal Amsterdamsch aandeel dan ook,
dat niet op de New Yorksche beurs ver
handeld wordt, toch onderhevig zou zijn
aan den invloed van de algemeene stem
ming aldaar. Wanneer men echter be
denkt, dat de houding der New Yorksche
beurs in zekeren zin een afspiegeling vormt
van den gang van zaken op economisch
gebied aan de overzijde van den Oceaan
(de beurs moge dan vaak zoowel naar bo
ven als naar beneden overdrijven), wordt
het verband reeds duidelijker. Den indi-
recten, stimuleerenden invloed, welke van
een gunstige, resp. ongunstige economische
ontwikkeling in de Unie op het Europee-
sche bedrijfsleven uitgaat, willen wij
slechts terloops aanstippen, al is ook deze
ongetwijfeld van niet te onderschatten
beteekenis Van meer belang is echter het
feit. dat de economische verhoudingen in
Amerika direct van uitwerking zijn op den
toestand van de producten-markten, d wz,
op de prijsvorming voor koloniale waren.
Een verbetering van den prijs voor Cuba-
suiker te New York, wanneer zich eenigen
tijd handhaaft, leidt tot een stijging van
de opbrengst der productie van de Java-
suikerondernemingen. Een toeneming var.
het rubbergebruik in de Ver. Staten als
gevolg van een herleving in de automo
bielindustrie en een grooter verbruik van
auto's kan een verbetering op de rubber-
markt in het leven roepen, waarvan de
Ned. Indische ondernemingen profiteeren.
En zoo zou men door kunnen gaan.
Voor de scheepvaartondernemingen op
Amerika is natuurlijk de omvang van hel
handelsverkeer met de Vereenigde Staten
van overwegende beteekenis, en daarnaast
ook het reizigersvervoer naar en van dit
land. Beide zijn in de laatste jaren natuur
lijk sterk ingekrompen, een omstandig
heid, die zich maar al te duidelijk weer
spiegelt in den allerongunstigen toestand,
waarin de Holland-Amerika Lijn zich be
vindt.
p
Bij de beoordèeling van de mate, waarin
de Amsterdamsche beurs van het koers
verloop in Wallstreet afhankelijk is. moet
natuurlijk ook rekening worden gehouden
met de directe belangen van het Neder-
landsche publiek bij Amerikaansche fond
sen. Weliswaar kan worden aangenomen,
dat deze niet meer zoo groot zijn als voor
den oorlog, toen de locale fondsen der
Amsterdamsche beurs nauwelijks als vol
waardige belegginsobjecten werden be
schouwd. en evenmin als materiaal, dat
voldoende speculatieve kansen bood Maar
toch is het Nederlandsche bezit aan
Amerikaansche obllgatiën en aandeelen
nog voldoende groot, om het begrijpelilk
te maken, dat de tendenz voor deze fond
sen op de New Yorksche beurs ook de
locale afdeellngen der Amsterdamsche
fondsenmarkt in belangrijke mate kon
beïnvloeden. Een bijzondere plaats nemen
dan nog aandeelen Koninkliike Petroleum
in. een der weinig Nederlandsche fondsen,
waarvan Amerikaansche certificaten in
Wallstreet worden verhandeld, en die der
halve eveneens door de algemeene stem
ming aldaar worden geïnfluenceerd.
De lustelooze houding welke in de eerste
helft der afgeloopen week op de New
Yorksche beurs weer de overhand had ge
kregen na de krachtige hausse-beweging
als gevolg van de aangekondigde uitbrei
ding der credieten aan het Amerikaansche
bedrijfsleven heeft ook weer haar stempel
gedrukt op de stemming te Amsterdam.
Nu is het echter opvallend, dat juist de ook
te New York genoteerde aandeelen Konink
lijke Petroleum zich aan den invloed der
stemming van Wallstreet hebben weten te
onttrekken. Reeds in de eerste helft der
week heeft de koersstijging in dit fonds
verdere vorderingen gemaakt en het in
de afgeloopen week bereikte niveau van
173% vormt een record voor dit jaar. Men
moet tot September van het vorige jaar
teruggaan, toen nog 177% werd genoteerd,
om een hoogeren koers te vinden. Ook de
tegenwoordige koers blijft nog verscheide
ne honderden percenten ten achter bij de
noteeringen, welke men slechts eenige
jaren geleden voor dit fonds gewend was.
Wanneer men echter bedenkt, dat in het
begin van dit jaar een noteering van 105
was bereikt, dan ziet men, hoe belangrijk
het ingetreden herstel is.
In plaats van van New York is de koers
stijging voor aandeelen Koninklijke Petro
leum ditmaal van Parijs uitgegaan, waar
het fonds, naar men weet, ook officieel
wordt genoteerd. Het is nog steeds niet
duidelijk of de Parijsche aankoopen van
Koninklijke hun oorsprong vinden in
speciale factoren, dan wel of zij het ge
volg zijn van de algemeene gunstige ge
steldheid der Parijsche beurs. In tegen
stelling met de meeste andere fondsen-
markten ls te Parijs sinds eenigen tijd een
besliste hausse-beweging gaande, die te
opmerkelijker is, omdat de economische
ontwikkeling in Frankrijk in den grond
genomen slechts weinig afwijkt van die
ir de meeste andere landen terwijl de toe
stand der staatsfinanciën eveneens alles
behalve gunstig ls Men moet dan ook wpI
aannemen, dat het krachtige koersherstel
veroorzaakt is ioor Kunstmatig ingrijpen
van hausse-belangen terwijl, toen de stij
ging eenmaal op gang was, ook het Fran-
sche publiek mes aankcopen aan de markt
is gekomen.
Ondanks de crisis in het Fransche be
drijfsleven is de kapitaalvorming in Frank
rijk niet ondeibroken; de vrees voor een
moeilijke toekomst schijnt de neiging tot
sparen nog te hebben bevorderd. Niette
genstaande de zeer ernstige verliezen, wel
ke in de laatste paar Jaar op aandeelen en
obligatiën zijn geleden, heeft het Fransche
publiek den smaak voor speculeeren blijk
baar nog niet verloren. Integendeel, men
is verlangend om de verliezen op zijn ef
fectenportefeuille zoo spoedig mogelijk in
te halen.
Zoodra zich dan ook de eerste teekenen
van een stijging voordoen, haast men zich,
om te trachten, van de hausse-beweging
te profiteeren. De desbetreffende aankoo
pen werken de stijging verder in de hand,
terwijl daarnaast de dekking van de om
vangrijke contramine-positles. die te Pa
rijs liepen, eveneens een stimuleerende
uitwerking hebben. Nadat deze laatste voor
een groot deel waren afgewikkeld, is de
toestand op de Parijsche beurs even kal
mer geworden waarna de hausse echter
weer is voortgezet. Aandeelen Koninklijke
konden verder krachtig stijgen.
Dit is ten deele een gevolg van het feit
dat op de Parijsche beurs slechts weinig
goede bultenlandsche fondsen tot de of-
fieiëele noteering zijn toegelaten, zoodat
de beleggers in dit soort fondsen niet veel
keus hebben en men zich voor bepaalde
aandeelen als het ware verdringt.
6
Wat de speciale factoren, die tot de
groote vraag naar Koninklijke van Fran
sche zijde hebben geleid, aangaat, zoo
doen in de eerste plaats nog steeds divi
dendramingen opgeld Het verluidt dat
een dividend van 6 a 7 zou mogen wor
den verwacht.
Op basis van den huldigen beurskoers
zou dit slechts een gering rendement op
het in het fonds gestoken kapitaal betee-
kenen. Men overweegt echter, dat, wan
neer over zoo'n ongunstig jaar als 1931
was nog een behoorlijk dividend zou kun
nen worden uitgekeerd, dit wel een aan-
wijging zou zijn van de krachtige positie
van het Nederlandsch-Engelsche petro-
leumconcern.
Daarnaast spreekt ook de hoop mede,
dat bij het afloopen van de tot in dit voor
jaar loopende overeenkomst met de Sov
jets over de vèrdeeling van den afzet op
de Engelsche marktreen nieuwe overeen
komst zal worden getrpffen. welke een ver
hooging der petroleurhprijzen tot een ren
dabel peil met zich zöu brengen. Men zal
echter goed doen. de verdere berichten
hierover af te wachten.
Koninklijke was vrijwel het eenige fonds
op de Amsterdamsche beurs, waarin zich
een koersstijging van beteekenis kon vol
trekken, al was in aansluiting hieraan
ook voor enkele, speculatieve petroleum-
en mijnaandeelen, met name voor Alge
meene Exploratie, de stemming reeds aan
stonds gunstig.
Voor industrieele waarden was de stem
ming daarentegen in de eerste dagen uit
gesproken flauw. Voorbijgaand liepen Phi
lips sterk in koers terug onder den invloed
van de publicatie van een ongunstig jaar
verslag door de Allgemeine Elektrizitats-
gesellschaft, wat aanleiding gaf tot ongun
stige verwachtingen ten aanzien van de
door Philips bereikte financieele resul
taten.
Hoe groot het verlies is. dat de A. E. G.
in het afgeloopen jaar heeft geleden, komt
nog niet eens duidelijk in de eindcijfers
tot uiting. Voor een deel is het uit de stille
reserves geboekt; het daarna resteerende
verlies van een kleine f. 20 millioen wordt
uit het gewone reservefonds gedekt. De
omzet der maatschappij is. wat de waarde
aangaat, met 30 pCt. verminderd Dat een
krachtige en ..konkurrenzfahig" oedrijf
met internationale vertakkingen en rela
ties als dat der A. E. G. zulk een sterken
teruggang in de bedrijfsresultaten aan
toont. is wel een duidelijk bewijs van de
diepgaande uitwerking, die de crisis op het
zakenleven heeft.
In welk een sterke mate ook de scheep
vaart door de crisis wordt getroffen is
eens temeer gebleken uit een mededeeling
in de vergadering van obligatiehouders der
Holland-Amerika Lijn, waarin het voorstel
tot uitstel van de Februari-uitloting goed
gekeurd werd. De ontvangsten d«zer Maat
schappij zijn in 1931 met f. 10 millioen
verminderd, en ondanks alle pogingen tot
bezuiniging op de uitgaven blijft er toch
een exploitatie-tekort. In het nieuwe taai-
kon weliswaar door verdere versoberings
maatregelen het exploitatie-deficit in een
gering bedrijfsoverschot worden veran-
anderd. maar er zal geen sprake van zijn,
dat rente en aflossing van de obligaties
geheel betaald zullen kunnen worden. Dat
de beurs zich hierover ook geen illusies
heeft gemaakt, blijkt wel uit den koers
van deze obligaties, die slechts omstreeks
20 pCt. voor de 6 pCt. stukken bedraagt.
Plannen om te komen tot een financieele
reorganisatie zijn In studie, en ofschoon
namens het bestuur verklaard is, dat er
naar gestreefd zal worden, om de rechten
van obligatiehouders zoo weinig mogelijk
aan te tasten zullen laatstgenoemde 'och
ook wel een groote veer moeten laten.
Hoewel de Indische reederijen er wel wat
beter aan toe zijn, is ook hun positie moei
lijk. Naar een der directeuren van de
Stoomvaart-Mij. Nederland" dezer dagen
verklaarde, is het ondanks de aanzienlijke
toeneming der opgelegde tonnaee moeilijk,
om voor de nog in de vaart zijnde schepen
volle ladingen te vinden. De vermindering
van het pelgrimvervoer heeft ook een on-
gunstigen invloed. In 1930 vervoerde de
reederij nog 30.000 oelgrinms. in 1931 nop
slechts 6000. Ook de daling van het Pond
Sterling leverde moeilijkheden op met be
trekking tot de in Ponden genoteerde
tarieven Over de oplossing hiervan wordt
nog onderhandeld. Een verlaging der ta
rieven ls wel onmogelijk, omdat de tegen
woordige vrachten reeds verlies opleveren.
De nieuwe aanbouw is door de reederij ge
heel stopgezet, wat weer voor onzen
schceps- en machinebouw een verdere ver
mindering van orders met zich brengt.
Terwijl scheepvaartwaarden in verband
met de ongunstige pesitie der vrachten-
markt gedrukt bleven, trad er voor indus
trieele aandeelen in het midden der week
een herstel in. Wat Unilever aangaat was
die toe te schrijven aan het bericht, dat
ae Duitsche Jurgenswerke over 1931 een
onveranderd dividend voorstellen van 10
voor de gewone en 6% voor de preferente
aandeelen, waaruit men zou kunnen af
leiden, dat ook .het dividend der, Unilever
wel zou kunnen meevallen.
In cultuurwaarden is slechts weinig
omgegaan. Suikeraandeelen brokkelden
aanvankelijk weer in koers af, wegens de
flauwe houding der productenmarkt. De
suikerprijs te New-York heeft een nieuw
laagterecord bereikt en de hoop, dat het
Chadbourne-plan, zelfs met de toepassing
der verdere productie-beperking, een ver
betering teweeg zal brengen, heeft men
zoo langzamerhand wel laten varen. Toch
werd ook de suikerafdeeling later in de
week vast.
Op de lagere rubbernoteeringen waren
rubberaandeelen flauw gestemd, ook hier
bleef een herstel niet uit. Nieuwe bespre
kingen met een vertegenwoordiger van de
Nee.-Indische regeering inzake een even-
tueele regeling der rubberproductie, heb
ben niet tot overeenstemming geleid. Wel
moet zijn gebleken, dat men in Indische
regeeringskringen nog geenszins van de
wenschelijkheld van een restrictie over
tuigd is, en ook hier de voorkeur zou wor
den gegeven aan een verdere aanpassing
der oreductie-kosten aan het lagere prijs
niveau.
Op de obligatiemarkt heeft de vaste
stemming voor Nederlandsche en Ned. In
dische Staatsfondsen zich weten te nand-
haven en de nieuwe Staatsleening heeft,
zooals te verwachten was, een gunstig ont
haal gevonden. Ook binnenlandsche ge-
meenteleeningen waren goed gevraagd,
wat echter niet wegneemt, dat er opflieuw
eenige nieuwe gemeente-leeningen aan de
markt zijn gebracht, waarvoor het 5'/i DCt.
rente-type ls gekozen, natuurlijk om ze
voor beleggers voldoende aantrekkelijk te
maken. In de voorwaarden van uitgifte
van gemeente-leeningen komt wel duide
lijk de stijgende tendenz van den rente
voet tot uiting. Tot September van het
vorige jaar bedroeg de rente voor nieuwe
uitgiften algemeen 4%. In November steeg
zij tot 4%%, in enkele gevallen tot 5%.
In Januari zag men uitsluitend 5% emis
sies; thans gaan wij hoe langer hoe meer
naar het 5Vi-% rente-type toe, tenzij dan
dat het koersherstel, dat in de laatste
n op de obligatiemarkt valt waar te
nemen, nog verderen voortgang mocht
maken, in welk geval ook voor de nieuwe
emissies met een lagere rente volstaan zou
kunnen worden.
Hieronder volgt een overzicht van het
koersverloop:
Aku 40, 43.
Kuhcenmeister Acoustiek 5, 3, 6 1/2,
Ned. Ford 140, 154.
Philips 82 1/2, 68 1/2, 76.
Unilever 107 1/4, 111. 107. 118.
Ned. Gist- en Spiritus 300 1/2, 307 1 '2.
Ned. Kabelfabrlek 249. 267.
Aniem 176 3/4, 188.
Alg. Exploratie 89 1/2. 103, 102.
Redjang Lebong 72. 81 3/4.
Koninkl. Petroleum 146 3/4, 1671/2,
'.58 1/4. 173 1/2, 172 1/2.
Perlak 98. 108, 96 1/4, 106.
Amsterdam Rubber 44 3/4 39 44 3/4.
Ned. Scheepvaart Unie 61, 63 1/4.
Kon. Paketvaart 108 3/4. 111 1/2
Handelsvereeniging .„Amsterdam" 1781/,.
76. 187.
Tjoekir Suikerfabr. 127. 134
Dell Batavia Mil. 162. 170 1/2.
Deli Mij. 180, 190.
Senembah 215, 225.
HOLLAND—AMERIKA-LIJN.
ROTTERDAM, 4 Mrt. v.m. 7 u. van Sta:
boul te Rhodes.
VOLENDAM, 3 Mrt. v. W.-Indië te N.-To
BOSCHDDK. uitr.. 3 Mrt. v. Tampico,
KON. NED STOOMB.-MIJ.
AJAX. 3 Mrt v. Barl n. Malta.
CERES. 3 Mrt v. Salonica n. Smyrna
CLIO, 3 Mrt v. Valencia n. R'dam.
ERATO. 3 Mrt v. Passages n. Bilbao.
JUNO, 3 Mrt v. Malaga n. Cadix.
NERO. 4 Mrt' v.m. 12.30 u. v. Amst.
Hamburg.
ORPHEUS. Amst. n. Kopenhagen, pas,
Mrt Holtenau.
THESEUS, 3 Mrt v. Kopenhagen n. I
borg.
COLOMBIA, 3 Mrt v. Curacao n. Po
Cabello.
BERENICE. 4 Mrt v. Mlddl. Zee te Hi
EOS. 4 Mrt v. Hamburg te Amst.
TITUS 4 Mrt v. W.-Indië te Amst,
HELDER. 4 Mrt v. Chili te Amst.
ACHILLES, 3 Mrt. v. Middel. Zee te Eoi
MAATSCHAPPIJ NEDERLAND.
TABINTA. thuisr., 4 Mrt te Londen.
HOLLAND—AFRIKA-LIJN.
MELISKERK, 3 Mrt. v. R'dam n. Brem
NIJKERK. thuisr., 3 Mrt v. Port Soot
MAASKERK, thuisr., 3 Mrt v. Takoradl
Freetown.
ROTT. LLOYD.
DEMPO. uitr.. 3 Mrt. nan. 4 u. te Soul
ampton.
SLAMAT, uitr.. 4 Mrt v.m. 2 u. v. Colo»
KOTA PINANG, thuisr.. 4 Mrt v. Sing
h°re-
KOTA TJANDI. thuisr.. pass. 4 Mrt
braltar.
TAPANOELL thuisr., 3 Mrt. v. Gibralt
JAVA—NEW-YORK LIJN.
KOTA RADJA. Java n. New-York, pass
Mrt. Perim.
DIVERSE STOOMVAARTBERICHTEN.
AMELAND, Australië n. Londen en An
wernen. pass. 4 Mrt Kaapstad.
GALGEWATER. 2 Mrt. v. R'dam te
Aires Roads.
WESTPLEIN3 Mrt. v. Narvik n. R baa.
RECLAME.
Bescherm Uw keel!
l-JB Gorgel Jroog met „T
2SJ 25, 43 en 65 dm
5093
Losse nummers van ons Blad
behalve aan ons bureau
ook verkrijgbaar bii de
Firma A. HILLEN Stationsweg.
Firma A. J. H. WIJTENBURG'
Haarlemmerstraat 2.
W. G. J. VERBURG Sigarenhand«l
Heerenstraat, 2
Fa. A. SOMERWIL Azn. Hoogew1
A. M. VAN ZWICHT,
en bii
JOH. HOGERVORST Haarlak-
en des Zaterdags bii
A. H. v. d. VOOREN H RijndÖk
Kiosk Prinsessekade. jj
