VRIJDAG 19 FEBRUARI 1932
imer bestaat uit VIER Blades
EERSTE BLAD.
IEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
'k^^to4k!noemd a!s deskun"
BINNENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
Jaai^an?
No. 22061
EIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIENs
per regel voor advertentlën alt Lelden en plaatsen
agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
advertentlën 35 Cts. per regeL Kleine Advertentlën
tend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
i maximum aantal woorden van 30.
o volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
n 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordelndsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT;!
Voor Lelden per 3 maanden f.2.35, per week f.0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 1.235 4- portokosten.
1STELOOZE INENTING EN
INENTING TEGEN POKKEN.
Heester en Wethouders van Leiden
ter algemeene kennis, dat op
g 2 Maart 1932 des namiddags van
luur. In het Elisabethshof aan de
est. gelegenheid zal worden gege-
tostelooze inenting en herinenting
kken.
Ia. van de sande bakhuyzen,
Burgemeester.
|N STRIJEN, Secretaris.
L 19 Februari 1932. 4134
DERDE VOORDRACHT
|N Prof. SCHREINEMAKERS.
Over „Osmose".
e gisteravond gehouden lezing he
le prof. dr. F. A. H. Schreinema-
concentratieveranderingen, die tij—
e osmose links en rechts van een
lan kunnen optreden. Hij noemde
randering normaal als een groote
ratie kleiner of een kleine concen-
prooter wordt. Iedere andere ver-
n.l. als een groote concentratie
boter wordt ol een kleine concen-
kog kleiner, noemt hij a-normaal,
plijkt, nu, dat zelfs in eenvoudige
i slechts een enkele stof door het
laan gaat. Allerlei gevallen van nor
en a-normale concentratieverande-
Ikunnen optreden.
pa behandelde spr. dubbele mem-
l nl. een combinatie van twee mem-
die alleen voor water permeabel
kartusschen een vaste stof is opge-
|Het blijkt nu dat dergelijke mem-
Veen osmose practisch kunnen rem-
f stopzetten waarom spr. ze stop
lanen noemt. Men kan zich voorstél-
It dergelijke membranen bij psyslo
pe processen een rol zullen kunnen
lom weefsels enz. tegen veranderde
Iden van hun omgeving te beschut-
[plgende voordracht heeft plaats op
Idag 25 Febr. kwart over acht.
bdsch drank weer-comité.
Propaganda-feestavond.
Leidsche Drankweer-Comité hield
vond een propaganda-feestavond in
Irdia".
1de voorzitter, de heer H. Zunder-
«n ruim 8 uur den avond opende,
hij zijn voldoening uit over de
[belangstelling, de zaal was geheel
[Nadat hij de bedoeling van dezen
[uiteengezet en allen een genoegllj-
tond toegewenscht had, werd er ge-
thappelijk een strijdlied gezongen,
[programma van dezen avond was
Wisselend en viel bij de aanwezigen
fr in den smaak, waarvan zij door
k blijk gaven.
Imej. A. de Graaf en den heer A.
^an werd piano- en vioolmuziek ten
I gebracht, terwijl mej. I. Schophui-
nige liederen zong.
tlgens werd door de tempelieren
""elstukje ..De Werkstaking" opge-
ireker van dezen avond, de heer P.
Trien uit Utrecht hield een korte
arin hij wees op de gevaren van
^jhol voor het gezin en de maat-
dubbel^mannenkwartet „Sempre
(ürecteur de heer v. d. Broek,
ieenige goed uitgevoerde nummers
i°ore, waarna eenlge leden van den
een tooneelstukje „Nu noch" op-
i. dat heel goed gespeeld werd, en
plust terdege opwekte,
v pauze declameerde de heer Krom
i Haag een proloog over het graan,
wgens voerde de Jeugdbond voor
pmg het tooneelstuk „Licht" van
prmeulen op.
[avond werd besloten met twee ta-
Iwaarna de voorzitter met een kort
psen goed geslaagden propaganda-
NED. CHR. VROUWENBOND.
Lezing van mevr. Kampmann over de
zending in China.
Gisterenavond werd vanwege de afd.
Lelden van den Ned. Chr. Vrouwenbond in
het Nut aan de Steenschuur een lezing
gehouden.
Te ruim acht uur opende de presidente,
mej. Van Loo, op de gebruikelijke wijze,
heette allen, in het bijzonder de spreek
ster van dezen avond, mevr. Kampmann
van Amerongen, van harte welkom en
wees er op, dat de christen-vrouwen ln het
algemeen te weinig doordrongen zijn van
haar zendingsroeping.
Hierna werd aan mevr. N. Kampmann
van Amerongen, gelegenheid gegeven, om
aan de hand van talrijke lichtbeelden,
eenige indrukken weer te geven van het
zendingswerk ln China.
Een van de eerste beelden is de'kaart
van het groote China, onderverdeeld in
verscheidene provincies. Een hiervan, de
provincie Hunan, is het arbeidsveld van de
Chineesche-Inlandsche Zending van dr.
Hutson Taylor. Hier werken ongeveer 1200
zendelingen, allen bezield met één doel:
den Heiland aan de Chineezen te brengen.
Ook spreekster heeft hier vele jaren
zestien met haar man, zendeling Kamp
mann met veel zegen mogen arbeiden. Het
is ruim 35 jaar geleden .dat spr. er voor
het eerst heenging.
Op zeer aangename wijze, vertelde spr.
van het groote China, dat wij in twee dee-
len kunnen scheiden: een Noordelijk, waar
van Peking en een Zuidelijk, waarvan
Nanking de hoofdstad is. Het Chineesch
is een heel moeilijke taal, waarvoor dan
ook, wil merz als zendeling hier werken, zes
examens moeten worden afgelegd.
Een eigenaardig, gelukkig in onze landen
onbekend verschijnsel, is dat de Chinee-
sche bruid op den dag van haar huwelijk
voor het eerst haar bruidegom ziet. Dat dit
tot diep-ongelukkige toestanden aanlei
ding geeft, laat zich begrijpen.
Een beeld, dat heden ten dage ook zeer
actueel is, was een straat, de Nanking-
straat, in Sjanghai met haar vele winkel
huizen.
Dat China ook een rijk land Is. bewijst
de schitterende plantentuin van den kei
zer in Nanking. In dezen tuin, is ter nage
dachtenis van 's keizers overleden moeder,
een toren opgericht, welke ruim 20 mil-
lioen gulden heeft gekost.
Sjangtsja in. de provincie Hunan is wel
het middelpunt waaromheen zich alle
zendingsijver concentreert. Tien maanden
van het jaar vinden hier bidstonden plaats
de maanden Juli en Augustus zijn twee
vacantiemaanden. dan trekt men naar de
bergen, waar het heerlijk koel is. In deze
maanden is het 's nachts even warm als
overdag en is een waaier onontbeerlijk.
Een fraaie opname was ook het inte
rieur van een tempel in Kanton met 500
afgodsbeelden, waar menschen komen
bidden en offeren.
Met een opwekking om voor de broe
ders en zusters in het verre China voor
al nu, in deze woelige dagen, te bidden,
besloot spreekster haar lezing.
Bij monde van de presidente werd spr.
bedankt voor haar keurige uiteenzetting,
waarna sluiting volgde
r m0°rdaanslag aan de
heerengracht.
pieier van Justitie bij de Haagsche
EL®*, jhr. van Asch van Wijck
jroren den heer B. die Woensdag-
ti ti! w,onin8 aan de Heerengraeht
i Pers°nen is overvallen,
iii ~?00r genoemen. De heer B.
verlaaring, dat hij noch
«.„L Papaak, noch omtrent de
ge 'hlichtingen kon verstrek
kend van het slachtoffer blijft
ONTSPANNINGSAVOND VOOR CHRIST.
WERKLOOZE ARBEIDERS.
Het comité voor ontspanning van Chris
telijke werkbazen hield gisteravond haar
vierden ontspanningsavond in het wijkge-
bouw Pniël.
Medewerking verleenden dr. J. Riemens,
piano, de heer N. Verhoeven, viool, zuster
Schuts, zang. de heer T. Kriek xylophoon
en de mondaccordeonvereeniging „Cres
cendo", onder leiding van den heer J. J. v.
d. Reyden.
De voorzitter de heer J. Slegtenhorst,
opende de vergadering met gebed, waarna
hij alle personen, die aan dezen avond
medewerkten, hartelijk dank zegde na
mens het comité.
Dr. J. Riemens sprak daarna een kort
woord naar aanleiding van Lucas 19. Spr.
wees met nadruk op den nood der tijden,
maar sprak ook van de groote liefde
welke in Christus Jezus te vinden is.
Daarna brachten dr. Riemens en de heer
N. Verhoeven enkele muzieknummers ten
gehoore. terwijl zuster Schuts eenige lie
deren zong met pianobegeleiding van dr.
Riemens.
De mondaccordeonvereeniging bracht
vervolgens een vijftal muziekstukken ten
gehodre die door de jongens met gloed ge
speeld werden. Vooral de koraalstukken
Ps. 42 en Ps. 134, werden prachtig uitge
voerd.
Het herhaald applaus bewees dat het
geen geboden werd, door de werkloozen en
hun vrouwen zeer op prijs werd gesteld.
In de pauze werd koffie met koek aan
geboden en ontvingen de mannen een
sigaar.
Nadat de voorzitter alle medewerkers
hartelijk dank had gezegd sloot dr. Rie
mens de vergadering met dankgebed en
gingen allen te halfelf dankbaar naar
huis.
INBRAAK.
Vermoedelijk door zich te laten inslui
ten heeft een onbevoegde zich in den af-
geloopen nacht toegang weten te verschaf
fen tot de kantoorlokalen van de handels
drukkerij der firma Brill aan den Oude-
Rijn 33. De inbreker heeft gepoogd ver
scheidene lessenaars te forceeren, hetgeen
slechts bij één gelukte. Hieruit werd een
bedrag van f 4 ontvreemd. De politie stelt
een onderzoek in.
De heer H. Barendse, Morschstraat
47 heeft zijn reeds 38 jaar bestaande
fruitzaak aan een algeheele verbouwing
onderworpen, waarmede zoowel hij als de
aannemer, de heer Hoogenstraat en de
schilder Singeling alle eer inleggen. Het is
inderdaad een groote verbetering. De
heer Barendse heeft tevens uitbreiding
aan zijn zaak gegeven door naast den
verkoop van binnen- en buitenlandsch
fruit en zijn steeds versche eigen-geteelde
groenten, thans ook blik- en uitgewogen
groenten te verkoopen.
De commissie van het Zieken- en
Ondersteuningsfonds der Ned. Spoorwegen
heeft alsnog besloten om in de vacature-
dr. Schreuder alhier een tweeden genees
heer te benoemen. Binnenkort zullen de
deelgenooten van het Zieken- en Onder
steuningsfonds in de gelegenheid gesteld
worden om bij stemming uit te maken
aan welken solliciteerenden geneesheer
de voorkeur zal gegeven worden.
Aan het politiebureau is een onbe
heerd gevonden heerenrijwiel te bevragen.
De Stscrt. no. 34 bevat de statuten
van de N.V. Drukkerij-Cartonnagefabriek
Rutgers, alhier.
Wij verwijzen naar een advertentie
van de Leidsche Kunstvereeniging, waarin
de aandacht wordt gevestigd op de mor
genmiddag in de „Lakenhal" te openen
tentoonstelling van affiches van den heer
A. M. Cassandre.
Gisteravond omstreeks halfzes is de
10-jarige Jansje B. bij het spelen op de
Heerengracht te water geraakt. Een onbe
kend gebleven heer sprong geheel gekleed
te water en bracht haar behouden op den
wal. De edelmoedige redder verdween
daarop ijlings.
PSYCHOPAAT ONTVLUCHT.
Tijdens het werk op het terrein nabij
het Rijkspsychopathen-asyl heeft gister
middag de 36-jarige mannelijke verpleegde
J. M. van K„ uit Tilburg kans gezien te
ontsnappen.
KON. NEDERLANDSCHE JAARBEURS.
De Koningin zal het derde gebouw openen.
Hare Majesteit de Koningin zal op 15
Maart a.s., den eersten dag der 26ste
Kon. Nederiandsche Jaarbeurs, het derde
Jaarbeursgebouw te Utrecht officieel
openen.
DE MOEILIJKHEDEN IN HET
BETALINGS- EN CREDIETVERKEER.
Een wetsontwerp ingediend.
Bij de Tweede Kamer is een wetsont
werp ingediend voor het nemen van maat
regelen tegen de betalings- en crediet-
moeilijkheden in het economische ver-
Wanneer het ontwerp tot wet zal zijn
verheven, stelt de regeering zich den
gang van zaken als volgt voor:
Zoodra met landen, waar bestaande of
te treffen maatregelen zulks wenschelijk
maken, verdragen zijn gesloten met be
trekking tot het uit in- en uitvoer voort
spruitende betalingsverkeer voldoet elke
importeur zijn schuld aan den buiten-
landschen crediteur door tusschenkomst
van de Nederiandsche Bank. Omgekeerd
zullen de in Nederland gevestigde expor
teurs in den regel alleen betaling voor de
door hen geleverde goederen ontvangen
door tusschenkomst van de Nederiandsche
Bank. Deze heeft zich reeds bereid ver
klaard als clearing-instituut te fungeeren.
Genoemde instelling zal de bedragen, die
zij van de importeurs ontvangt, aanwen
den om bedoelde betalingen aan de ex
porteurs te doen. Zij zal deze betaling
echter niet eerder in Nederlandsch geld
voldoen, voordat zij kennis gekregen heeft
van het buitenlandsche clearing-instituut,
als hoedanig in den regel de buitenland
sche circulatiebank zal optreden, dat de
buitenlandsche importeur zijn schuld aan
de in zijn eigen land daartoe aangewezen
centrale bankinstelling heeft voldaan.
De omrekeningskoers wordt door beide
circulatiebanken in onderling overleg of
bij speciale, door de regeering gesloten
verdragen, geregeld.
De consequentie van de regeling is, dat
in Nederland gevestigde importeurs, be
houdens in bepaalde uitzonderingsgeval
len, die bij het verdrag worden overeen
gekomen, verplicht zijn van de tusschen
komst van het clearing-instituut gebruik
te maken. Zoodra een importeur aan de
Nederlandsch Bank heeft betaald, zal die
instelling een kennisgeving van de beta
ling aan het buitenlandsch clearing-in
stituut zenden, die de zaak verder met
den buitenlandschen exporteur afdoet.
Ook hier neemt de Nederiandsche Bank
geenerlei aansprakelijkheid op zich en zal
de buitenlandsche exporteur zelf moeten
toezien dat zijn Nederiandsche cliënt be
taalt.
de nederlandsch-belgische
besprekingen.
Een adres van Rotterdamsche
zakenlieden.
Twee en twintig personen uit het Rot
terdamsche zakenleven, voornamelijk hoof
den van groote bedrijven, hebben het vol
gende verzoekschrift aan den Minister van
Buitenlandsche Zaken doen toekomen:
„Ondergeteekenden, allen werkzaam in
Rotterdamsche havenbedrijven, zeer onder
den indruk van de buitengemeene gevaren,
die niet alleen de haven van Rotterdam,
maar het geheele havencomplex van den
Beneden Maas bedreigen, tengevolge van
de steeds moeilijker wordende internatio
nale commercieele verhoudingen, verzoe
ken u alles te doen wat mogelijk is om die
gevaren niet te vergrooten door aan de
Belgische regeering inzake de Rijn-Schelde
verbinding te ruime concessies toe te
staan. Zij vragen u voorts met grooten
aandrang om. waar de oplossing van een
gekanaliseerd vaarwater langs den Bra-
bantschen oever tot allerlei moeilijkheden
voert, terwijl een dergelijk kanaal bijna
alle nadeelen heeft van een Moerdijkka
naal en na nog eenige kleine concessies
daarmede gelijk gesteld kan worden; als
nog terug te keeren tot het meest een
voudige en rationeele plan van een uit
stekende verbetering van het kanaal door
Zuid-Beveland.
HOTELS EN PENSIONS IN DE
ZEEBADPLAATSEN.
Sterke vermindering der pensionprijzen.
De moeilijkheden, welke het hotel- en
pensionbedrijf in de badplaatsen ten ge
volge van de économische crisis heeft te
bestrijden hebben aanleiding gegeven tft
overleg tusschen een groot aantal hotel-
en pensionhouders, gevestigd aan de
Noordzeekust.
In een gisteren te Den Haag gehouden
vergadering is o.a. het prijsvraagstuk be
sproken. Men meende, zonder te kort te
doen aan de goede hoedanigheden van het
pension, de prijzen te moeten aanpassen
aan de tijdsomstandigheden.
Na ampel overleg werd derhalve het be
sluit genomen, niettegenstaande de druk
kende belastingen voor 1932 over te gaan
tot een sterke vermindering der pension-
prijzen.
Binnenkort zal bekend worden gemaakt
in hoeverre de prijzen zijn verlaagd.
verbond van vereenigingen voor
veilig verkeer.
In een speciaal voor dit doel belegde ver
gadering, die te 's-Gravenhage werd ge
houden, is een eenheidsfront voor veilig
verkeer gevormd en opgericht het „Ver
bond van Vereenigingen voor Veilig Ver-
Het initiatief ging uit van de navol
gende vereenigingen, die als leden-oprich
ters zullen optreden, t.w. A.N.WJ3.Toe
ristenbond voor Nederland, Koninklijke
Nederiandsche Automobiel Club, Bond van
Bedrijfsautohouders in Nederland, Ko
ninklijke Nederiandsche Motorwielrijders
Vereeniging, Nederiandsche Unie van
chauffeurs en overig automoblelpersoneel,
Nederiandsche Bond voor Verkeersveilig
heid voorheen Bond van Vrijwillige Ver-
keersinspectiën in Nederland, de Vereeni
ging. „Het Nederladnsch Wegencongres".
Het doel van het Verbond is: in samen
werking op federatieven grondslag, met
andere vereenigingen, die blijkens hare
statuten een overeenkomstig doel beoogen
of tot wier taak het doel van het Verbond
als onderdeel harer werkzaamheden ge
rekend mag worden te behooren, de vei
ligheid van het verkeer in den meest al-
gemeenen zin te bevorderen.
Een voorloopig bestuur is gevormd. Als
voorzitter en secretaris treden daarvan
respectievelijk op de heeren mr. A. Baron
Schimmelpenninck v. d. Oye te Bloemen-
daal en C. J. van Wijngaarden van Rees
te Utrecht.
Alleen vereenigingen kunnen lid van
het „Verbond van Vereenigingen voor
Veilig Verkeer" worden.
o
je postvluchten.
De Reiger (heenreis) is gisteren om 4.57
uit Dj ask vertrokken en om 17 uur te
Jodhpur aangekomen.
De Uil, die gisterenochtend uit Amster
dam is vertrokken, is te Marseille aange
komen.
De Valk (terugreis) vertrok gisteren om
5.55 uit Bagdad, kwam om 10 36 aan in
Gaza, vertrok vandaar weder om 11.07 en
arriveerde om 13.22 te Cairo.
NEDERLANDERS TE SJANGHAI.
Aneta meldt uit Sjanghai:
Jhr. de Graeff Lazonder en 5 andere
Nederlanders, die dienst doen bij een lichte
batterij, zullen zeer waarschijnlijk binnen
kort een opwindenden tijd medemaken,
daar zij heden gestationeerd zullen wor
den op de Range Road aan de Noordgrens
van de internationale nederzetting. Bij de
verdediging van dezen sector van de
Range Road nemen de Nederlanders in de
lichte batterij actief aan de verdediging
van internationale nederzetting deel.
Dit is geen kinderspel daar de koude zeer
bitter is en de grootste waakzaamheid ge-
boden.
BINNENLAND.
Interpellatie-Boon over de verdeeling van
den radio-zendtijd; minister Reymer keurt
den tekst van den brief van de heerenj
Van der Deure en Perquin af. (Pari. Over
zicht, 3e Blad).
H. M. de Koningin zal op 15 Maart het
derde Jaarbeursgebouw te Utrecht openen.
(Binnenland, le Blad).
Ingediend is een wetsontwerp tot het
treffen van maatregelen tegen de moeilijk
heden in het betalings- en credietverkeer.
(Binnenland, le Blad).
Sterke vermindering der pensionprijzen
in de Zeebadplaatsen. (Binnenland, le
Blad).
Een complot op Aruba ontdekt. (Uit
Ned. West-Indië, le Blad.)
Het dreigende conflict in het heeren-
kleedingbedrijfgeen overeenstemming be
reikt. (Laatste Berichten, le Blad).
Groote brand te Amsterdam in het ge
bouw Felix Meritis aan de Keizersgracht.
(Laatste Berichten, le Blad.)
BUITENLAND.
Overleden is de ex-koning van Saksen
Frederik August III. (Buitenl., le Blad).
Painlcvé tracht de Fransche crisis op te
heffen (Buitenl. en Tel., le Blad).
Zooals verwacht was, weigeren de Chi
neezen het Japansche ultimatum. (Buitenl,
en Tel., le Blad.
België's militaire plannen. (Buitenl., le
Blad).
Groote brand in Spanje eischt slacht
offers. (Tel., le Blad).
DE VOORGESTELDE LOONSVERLAGING
TE ALMELO.
Gistermiddag heeft te Almelo een con-
ferentie plaats gehad tusschen het be
stuur der Almelosche Fabrikanten-Ver
eeniging en de besturen der textiel-arbei-
dersorganisatie De Eendracht, St. Lamber-
tus, Unitas en de Politiëk-onafhankelijke
textielarbeiders organisatie. Uitvoerige be
sprekingen zijn gehouden over de door de
fabrikanten-vereeniging noodzakelijk ge
achte loonsverlaging van ongeveer 10 pCt.
Deze verlaging geschiedt zoowel voor de
exportindustrie als voor de industrie be
treffende de binnenlandsche markt, in
welk laatste geval de loonsverlaging iets
minder zou kunnen zijn. Overeenstemming
werd niet bereikt.
De fabrikanten vereeniging heeft enkele
bepaalde voorstellen gedaan, waarover de
organisaties zich nader in eigen kring
zullen beraden.
Binnen 14 dagen zal antwoord op deze
voorstellen worden gegeven.
UIT NED. WEST-INDIE.
«■een COMPLCT OP ARUBA.
Verschillende personen zijn gearresteerd.
WILLEMSTAD, 13 Febr. (Aneta). Door
inlichtingen van eenige ingewijden is op
Aruba een complot ontdekt. Deelnemers
aan dit complot zijn Venezolanen, die con
tact hadden met Venezolanen buiten Aru
ba. Den laatsten tijd zijn vele Venezolanen
op Aruba gearriveerd. Plannen zijn er ge
vonden, tot tijdelijke vermeestering van
het gezag. Ook wapens zijn er gevonden en
aanwijzingen van brandstichting. Er zijn
20 arrestaties gedaan, waarvan 12 verdach
ten weer zijn vrijgelaten. Verdachte perso
nen zonder bestaanmiddelen zijn uitgezet.
De gouverneur van Curacao, de heer Van
Slobbe, is aan boord van een Nederland-
schen torpedojager uit Willemstad naar
Aruba vertrokken.
Het eiland Aruba (een der Beneden-
windsche eilanden) ligt ten Westen van
Curagao.
o
UIT NED. OOST-INDIE.
javaans ch fuselier
doodgestoken.
PADANG. 18 Febr. (Aneta). Hedenmor
gen is in de kazerne van het garnizoens
bataljon een Javaansch fuselier door een
militair rasgenoot doodgestoken. De oor
zaak is nog niet bekend.
DE KRAKATAU WERKT.
BANDOENG, 18 Febr. (Aneta). De Krn-
katau is sedert 15 Februari weer werkend.
De hoogste eruptie, welke tot nu toe werd
daargenomen. was 400 M.