CHIEFWHIP
BERICHT!
J. M. KROL
»Nög iemand heeft
genoten van de beste
sigaret voor
ieders
gezondheid
VIRGINIA
AGENDA.
VAN SCHIJNDEL
SCHOENEN
INGF70NDEN.
LEIDSCHE SCHOUWBURG.
HJlOv
SSÉssiiÉ$$0 tfi
BUITENLAND.
BEDEN:
Concordia: 38ste jaarfeest „Kunst na
Arbeid." 8 uur nam.
Stadszaal: „Brunhilde". Uitvoering met
bal. 8 uur nam.
V. C. F.-Huis (Gerecht 10)Prop.-avond
N. B. A. S. TVs uur nam.
Vrije Evang. Gem.: Bidstond.
Zondag.
Nutszaal (Vrije Evang. Gem.)Samen
komsten te 10 uur voorm. en 7 uur nam.
Stadsevangelisatie' (Morschweg)Sa
menkomst te 8 uur nam.
Maandag.
Graanbeurs: A.-R. klesver. Spr. de heer
Van Dijk. 8 uur nam.
Hooglandsche Kerkgracht 40 (Verhuur-
dersbond), 8 uur nam.
Schouwburg: Voorstelling I. v. A. O. en
V.A.R.A.
Schouwburg: Groot Vdlkstooneel. „Kin
dertragedie" en „Sijmen sonder soetich-
heidt". 8 1/4 uur nam.
Rehoboth (Rapenburg): Ds. P. J. Ros-
cam Abblng, 8 uur nam.
V. C. F.-Huis (Gerecht 10): Ned. Prot,
Bond. Spr. dr. Boersema. 8 uur nam.
Volkshuis: Spr. mr. Sahn over „Bouw en
wezen der materie". 8.15 uur nam.
Alphen a. d. Rijn: „De Vergulde Wa
gen'1. Vergadering va nLandbouwers 10
uur voorm.
De avond-, nacht-, en Zondagsdienst der
apotheken wordt van Maandag 8 tot en
met Zondag 14 Febr. a.s. waargenomen
door de apotheken: G. F. Reljst, Steen
straat 35, telef. 136, en A. J. Donk, Doeza-
straat 31, telef. 1313.
De geneeskundige Zondagsdienst te Lei
den wordt van Zaterdagavond 8 uur tot
Maandagmorgen 8 uur waargenomen door
de doctoren va nBockel. Jasperse. Mey-
boom en Rassers.
Te Oegstgeest wordt deze dienst waar
genomen dodr dr. Varekamp, tel. 1916.
RECLAME.
IJierbij heb ik de eer U te berichten,
dat ik mij den Alleenverkoop Ver
zekerd heb v. Lelden, van de bekende
n
Over eenige weken kunt U in mijn
magazijn de nieuwe voorjaarsmodel
len bekomen, 't Fabrikaat is nog
aanmerkelijk verfraaid, alsmede zijn
de prijzen beduidend verlaagd. - De
pasvorm en kwaliteit is U bekend.
Met hoogachting:
3794
Breestraat 149 - Telef. 2032
(Buiten verantwoordelijkheid der Red.)
Copie van al of niet geplaatste stukken
wordt niet teruggegeven.
K. V. HET NED. TOONEEL.
De Despoot, tooneelspel ln 3
bedrijven van Henri Clerc
Louis de Vries in 30 jaar bij het too-
neel en 60 jaar oud geworden. Dientenge
volge maakt hij een soort huldigingstour
nee door ons land en hoewel hier geen
officieele huldiging was georganiseerd, is
zijn optreden hier ter stede in bovenge
noemd tooneelspel toch tot een huldiging
geworden. Het publiek (niet zoo bijzonder
talrijk) heeft hem een ovatie gebracht en
mevr. Van Italliev. Embden. voorzitster
van de afd. Leiden van het Nederl. Too-
neelverbond, die de voorstelling had ge
organiseerd, huldigde hem na afloop met
een krans, de hoop uitsprekend, dat het
Louis de Vries met zijn groot talent gege
ven moge zijn nog vele jaren de kunst te
dienen. Juist thans moet de kunst helpen
om den geestelijken nood der malaise te
overwinnen. Het Schouwburgbestuur voeg
de nog een krans daarbij en het L.S.C.
en de V.V.SL. boden ieder nog een bloe
menmand aan.
De jubilaris dankte geroerd, vooral mevr.
v Itallie en hoopte, dat hij zijn speel-
kracht anderen zioeken het thans in
intellectualisme! nog langen tijd zal
kunnen ontplooien.
Oudergewoonte zullen wij, waar het een
jubileum-voorstelling is geworden, op stuk
en spel niet ingaan. Wij doen dit te liever,
waar wij anders weinig goeds zouden kun
nen zeggen over de keuze van dit stuk,
dat. al geeft het gelegenheid om „van
katoen toe geven" (dit geschiedde overi
gens op een wijze, die geen bevrediging
kon schenken) terugvoert tot die ouder-
wetsche romantiek met valsch sentiment,
waaraan wij toch heusch ontgroeid zijn
Behandeld wordt het oude thema van
den opstand van een zoon tegen zijn ty-
rannieken vader, die wel gevoel heeft
doch dit verbergt achter een staal-harde
korst in zijn binnenste. De moeder wordt
in den dood gedreven, de vader blijft ach
ter als wrak
Gelukkig wist Louis de Vries door zijn
spel nog veel te vergoeden.
Laten wij hopen, dat de afdeeling Lei
den van het Tooneelverbond een "olgende
maal revanche zal nemen bij het kiezen
van een stuk
WIE VRAAGT AAN DE DEUR.
Er wordt veel ellende geleden in 'dezen
tijd van wereldcrisis.
Nu de vorst is ingevallen wordt de nood
verscherpt. Er wordt clan ook veel ge
vraagd aan de deur, en zonder twijfel
wordt er veel gegeven. Wij willen met aan
drang den raad geven: geef niet aan de
deur.
Omdat gij niet kunt beoordeelen of het
waar is, wat men U vertelt.
Omdat gij in de meeste gevallen onmo
gelijk die hulp kunt bieden, die daar in
derdaad noodlg zou zijn. Gij geeft een
kleinigheid, maar dat is veel te weinig
Omdat de ervaring leert, dat dikwijls
het aan de deur weggeschonken geld of
brood slecht wordt besteed,
Omdat gij door te geven, de armen ge
went om te vragen, hen maakt tot bede
laars en hen vernedert.
Dus: niet geven aan de deur. Maar wat
dan wel? De mensehen, die aan de deur
hulp komen vragen zijn niet allen, maar
wel velen van hen in nood en armoede.
Zij moeten geholpen worden. Steun daar
om de instellingen, zij zullen het werk
doen, stel gij ze daartoe in staat.
Zij kunnen beoordeelen .hoe inderdaad
de toestand is van den behoeftige.
Zij kunnen geven, wat noodig is om hem
uit zijn ellende te helpen (als zij tenminste
vele giften en contributies krijgen).
Zij kunnen hem verder bijstaan, want
biina altijd is er meer noodig dan geld
alleen.
De meesten die dit lezen, zullen onzen
raad natuurlijk niet opvolgen. Als er weer
een arme komt aan Uw deur, zult ge het
niet over U kunnen verkrijgen hem ledig
heen te zenden. En de instellingen van
allerlei aard, die zoo prachtig werk doen,
blijven kamoen met geldgebrek.
Maar geef gij U dan de moeite te con
troleeren, of Uw goedhartigheid goed ge
plaatst was: vraag den arme zijn naam
en adres en verzoek ons bureau, gevestigd
Lammermarkt. 67, telef. 1052, U even in
te lichten, wat het voor gezin is.
En tot allen die onzen raad wel willen
opvolgen, zeggen wij: geeft thans rijkelijk,
aan diaconie of armbestuur van Uw kerk,
aan de vereeniglng of het gesticht waarin
gii vertrouwen hebt. en ook aan 't Crisis
comité. waarvoor de Leidsehe Dagbladen
en de Twentsche Bank, Breestraat 81,
gaarne giften in ontvangst nemen 'post
rekening van het Crisiscomité 188690).
Het Bestuur van den Armenraad:
G. A. SMIT. Voorzitter.
P. A. VAN TOORENBURG.
Secretaris.
Ds. BUSKES' ONVOLDOENDE
RECHTVAARDIGING.
Daar vind ik zoowaar op II Februari
,drie aanvallers tegelijk tegenover mij!
Ik wil intusschen het geduld der lezers
van dit blad niet op een nieuwe kracht
proef stellen door in te gaan op gepraat
dat het wezen dezer polemiek niet na
dert. Aan ds. B. verweet ik: gij he'ot
misleidende voorstellingen gebruikt bij
Uw betoog op den „prachtig geslaagden"
avond. Helaas, ik moet dit verwijt hand
haven. Wanneer ds. B. sprekend over
„zij die Jezus Christus met den oorlog
verbinden", eene uitlating aanhaalt van
prof. Bavinck: oorlog voeren wordt
steeds meer een moordpartij op grooter
schaal", dan tracht hij dus den indruk
te wekken dat deze gezaghebbende ge
reformeerde schrijver om in ds. B.'s
terminologie te blijven, Christus niet aan
den oorlog verbindt. Nu ieze men Ba-
vinck's .(Het probleem van den oorlog",
blz. 22: De Christelijke ethiek laat dus
inderdaad geene andere conclusie toe dan
deze: dat er goede en rechtvaardige oor
logen kunnen zijn. Misschien zijn ze zeer
weinige in getal en nog veel minder, dan
wij denken; ook hebben er in eiken oorlog,
zelfs in den rechtvaardigsten, vele dingen
plaats, die door Christendom en humani
teit ten sterkste veroordeeld worden. Maar
Schrift en geschiedenis, met name ook die
van ons eigen land, bieden niemand ge
noegzaam grond, om eiken oorlog onvoor
waardelijk af te keuren. Een oorlog kan
goed en rechtvaardig zijn, mits hij aan den
eisch van hoogere beginselen voldoet, tot
handhaving der gerechtigheid dient cn
niet dan in den uitersten nood ondernomen
wordt. Prof. Bavinck „verbindt dus den
oorlog aan Christus", om in het jargon der
mHitaire weerloosheidsapostelen te spre
ken; maar dit verzweeg ds. Buskes. Mis
leidend of niet?
En nu het „gelooven in den oorlog", de in
zichzelf onware, generaliseerende uitdruk
king, welke aan een reeks eerbiedwaardige
hoogleeraren iets afschuwelijks aan
wrijft; een woordspeling alweer, welke in
't nu aangenaaide citaat-Heering en dank
zij de daarin gegeven uitvoerige toelich
ting van wat bedoeld wordt, door den beu
gel kan; maar die, daarvan gescheiden,
bij argelooze hoorders verkeerde associaties
moet wekken.
Ds. Buskes' verweer heeft mij teleurge
steld. Een ridderlijk toegeven van gemaak
te fouten verlaagt niemand; integendeel.
Ik wensch er verder het zwijgen toe te
doen, meenend dat de lezers van deze po
lemiek de gegrondheid mijner beschuldi
gingen volledig hebben kunnen wegen.
„Een ieder zij in zijn gemoed ten volle ver
zekerd" en als de Kerk-en-Vrede mannen
m hun hart vrede er mee hebben, de Kerk
te betrekken ln hun eenzijdig drijven, dan
hebben zij dat met hun geweten te ver
effenen. Tegenover hun landsgevaarlijke
propaganda der dienstweigering stel ik hier
'n uitlating van een van prof. Bavinck's
geestverwanten, prof dr. Greydanus: ,Wle
eiken oorlog verwerpt, en niet weten wil
van ooit eenig recht tot welken oorlog
ook, kan principieel ook den Staat en de
handhaving van het recht door de staats
macht niet aanvaarden. En heeft niet elke
onderdaan naar de mate zijner krachten
zijne Overheid in de poging der bescher
ming van hare onderdanen tegen recht-
schennis en onderdrukking te steunen,
niet in de eerste plaats om zelfbescher
ming, maar tot hulp en bescherming van
anderen, van zijne medeburgers?" En dan
trekt prof. Greydanus deze conclusie:
„dienstweigering en aansporing tot dienst-
we'gerine kan dus juist verloochening
van liefde en weigering van plichtmatig
liefdebetoon en dus ethisch zéér schuldig
zijn".
LABRIJN
Leiden, 12 Februari 1932.
RECLAME.
NOG EVEN DE N. B. A.S.
Gaarne wil ik naar aanleiding van het
verweer van de N. B. A. S. de volgende op
merkingen maken:
1. Wanneer inderdaad in sommige mid
delbare scholen iri Nederland zulk een
onaangename schdola»heer voorkomt,
waarom richten de oafrsers der leerlingen
zich dan niet met gegronde klachten tot
de daarvoor bestemde autoriteiten? Dat
zou toch veel meer effect sorteeren dan
het opzetten door dej N. B. A. S. van de
leerlingen tegen de leeraren en tegen het
schoolbestuur. Dit toch kan geen andere
uitwerking hebben "dan dat de school-
spheer nóg onaangenamer wordt.
2. Waarom schrijft de N. B. A. S. haar
pamfletten in zulk een onduidelijke taal,
dat noch de Rector van het Gymnasium,
noch ondergeteekende, noch andere col
lega's, waaronder deskundigen zijn. die
gewoon zijn allerlei schrijven te ontwar
ren. er in slagen kunnen het streven en
de bedoeiing van de N. B. A. S. er uil, te
begrijpen! Moeten de leerlingen dat dan
wé! begrijpen?
3. Wat heeft dit alles met geheel-ont
houding te maken? Of stonden misschien
in de gewraakte scholen de leeraren dron
ken voor de klas! In dit geval zou een
rechtstreeksche aanklacht bij de autori
teiten zeker het beste zijn.
J. C. SCHALKWIJK.
Directeur Gem. H. B. S.
KERK EN VREDE.
DE ALGEMEENE TOESTAND.
De Herstelconferentie.
Tusschen Engeland, Duitschland, Frank
rijk en Italië is principieele overeenstem
ming bereikt om de herstelconferentie be
gin Juni te Lausanne bijeen te roepen.
Evenwel heeft men nog geen toestemming
hiertoe van Japan, Zuid-Slavië en België.
Zoodra goedkeuring dezer mogendheden
zal zijn kenbaar gemaakt, zal van Engel-
sche zijde een officieele mededeeling wor
den gedaan betreffende het bijeenkomen
der Herstelconferentie.
De Engelsche minister, sir John Simon,
die heden uit Genève naar Londen terug
keert, zal op de doorreis te Parijs een
onderhoud hebben met Laval.
Zeer geachte Redactie.
Erkentelijk ben ik ds. Buskes voor de
mededeeling in uw blad van Vrijdag
11 Febr. 1.1 van wat hij „precies" heefl
gezegd op Maandag 1 Febr. 1.1.: tevens
blijkt nu, dat ds. Buskes ten volle het ver
slag ln uw blad van 2 Febr. van zijne op
1 Febr. gesproken woorden voor zijn eigen
rekening wil nemen. Ik moet dan ook,
belaas, de kwalificatie van zijn woorden
blijven handhaven, en ik ben ervan ver
zekerd, dat ieder, die eerlijk en ernstig
de woorden der door ds. Buskes openlijk
zoo grovelijk gewraakte hoogleeraren leest,
het als een lnfamie moet aanvoelen, wan
neer die woorden in zulk ongunstig licht
worden gesteld als door ds. Buskes wordt
gedaan. Wat die hoogleeraren zelf zeggen
(niet dus wat ds. Buskes hen wil laten
gezegd hebben), moge de eerlijke en ern
stige lezer vernemen uit den bundel „Ge
loof e n Vrede", welke de vier voordrach
ten bevat over het Vrede s-vraagstuk,
in het najaar van 1931 te Groningen in
de Martini- en te Den Haag in de Groote
Kerk gehouden door de professoren De
Zwaan, Haftjema, Aalders en Slotemaker
de Bruine. Deze bundel is niet bijzonder
hoog in prijs en is uitgegeven door de fa.
J. B. Wolters.
Misschien is het van den heer Buskes
niet te veel verwacht en gevergd, dat hij
zijn schrijven in uw blad van 11 Febr 1.1.
nog onder de aandacht brenge, zoo hij
dit niet reeds heeft gedaan, van de ge
noemde hoogleeraren, opdat dezen ei
kennis van kunnen nemen op welke ma
nier hun ernstige getuigenissen worden
„gebruikt" door eer V.D.M. ln en bii zijn
dienst voor „Kerk en Vrede" De lezers
van uw blad weten het nu wel na wat
ds. Buskes hun en mij den 11 Februari
heeft medegedeeld.
Met dank voor de plaatsing,
N.
DUITSCHLAND.
De presidentsverkiezing.
Volgens het „Berl. Tag." is de algemeene
overtuiging zoowel in politieke als parle
mentaire kringen in Berlijn, dat Hinden
burg zijn candidatuur zal aannemen. Als
zeker wordt beschouwd, dat hij weldra
een officieele verklaring in dien zin zal
afleggen. Deze veronderstelling is versterkt
door het onderhoud dat Brüning na zijn
terugkeer uit Genève met Hindenburg
heeft gehad en waarin de president aan
den rijkskanselier te kennen zou hebben
gegeven, dat hij zijn candidatuur aan
vaardt.
NOORWEGEN.
Handelsbetrekkingen met de sovjets
verbroken.
De handelsbetrekkingen tusschen Noor
wegen en de sovjet unie zijn verbroken,
omdat de sovjet regeering vasthoudt aan
haar eisch. dat de léden der sovjet Russi
sche handelsdelegatie te Oslo met voorbij
gaan van de Noorsche wetgeving, het
recht verkrijgen met iedereen in Noorwe
gen zaken te doen.
Dit standpunt wordt door Moskou gemo
tiveerd met de opmerking, dat de leden
der Russische handelsvertegenwoordiging
gelijk de gezanten exterritoriaal zijn en
dienoverkomstig niet onderworpen zijn
aan de Noorsche wetten.
Deze interpretatie is evenwel onaan
vaardbaar voor de Noorsche regeering.
SPANJE.
Communistische troebelen.
Eenige benden stakers hebben te Gra
nada vergeefs getracht een schouwburg ln
hrand te steken en twee bioscopen. In
één der bioscopen ontstond een paniek,
maar er gebeurden geen ongelukken.
De brandweer kon een brand meester
worden, die gesticht was in een textiel
fabriek en een andere in een kerk, terwijl
tenslotte een vrij ernstige brand ontstond
in een naburig klooster, die ook gebluscht
kon worden.
In Villa Garcia de Arosa trachtte een
bende manifestanten zich meester te ma
ken van een keramische fabriek. Een
andere troep heesch een roode vlag op een
kerk De schuldigen werden gearresteerd
en de vlag verwijderd.
Toch is Moskou niet tevreden. Het dag
blad „El Sol' publiceert een manifest van
het internationale communistische bureau,
dai een verwilt bevat tot de aanhangers
der nartij ln Spanje, omdat zij niet heb
ben weten te profiteeren van de recente
periode van onrust.
FRANKRIJK.
De kiesrechthervorniing.
De Kamer heeft een voorstel van Al
tot verdaging van de behandeling vail
ontwerp tot wijziging der Kieswet
pen en heeft de behandeling voort
Hernot protesteerde en zeide. di
voorstel van Tastes om de lierstemmlsl
af to schaffen tot kartel-vorming
rechts en links zou leiden, die de mlödl
partijen zou vernietigen. Nu de Kal
échter blijkbaar de behandeling vani
voorstel wilde doordrijven, zouden deri
calen de verantwoordelij kheid niet f
willen dragen en haar aan de andere a
tijen overlaten.
Na deze woorden verliet Herriot, gei
door alle radicalen en socialisten, de
De voorzitter van de KieswetcominiJ
Mandel, stelde daarop voor over te si
tot stemming over artikel I van hetf
werp-Tastes, dat als volgt luidt:
„De leden der Kamer worden voort
bij enkele meerderheid gekozen, zoodi
candidaat of candidaten, die de ut
stemmen heeft of hebben, gekozen i
Bij gelijk aantal punten is de oudste i
didaat gekozen".
Dit artikel is hierna aangenomen
311 tegen nul stemmen.
Hierna is met 319 tegen 1 sten
voorstel aangenomen van afgevaani
de Monzie. volgens, hetwelk aan de i
wen het actieve en passieve kies»
onder dezelfde voorwaarden als aan
mannen, wordt verleend.
De 612 kiesdistricten welke tot
bestaan, werden door de Kamer
en uitgebreid met den kieskring
Ten slotte werd een motie aangeno
waarbij voorzien wordt in herstenun
voor het geval geen enkele candidaat
pCt. van het aantal uitgebrachte
op zich vereenigd heeft. Het aldus
breide en gecompleteerde voorstel
genomen met 322 tegen 4 stemmen
afwezigheid van de leden der oppositie
Bij den uittocht der Iinksche
uit de Kamer hebben zich ook
meest geziene leden der meerderheid
gesloten, n.l. de vroegere minister
marine Leygues (fractie Tardieu)
ouderdomspresident van de Kamer
son (radicale linkerzijde).
De radicale afgevaardigden MW
Lamoureux hebben hun mandaten
voorzitter, resp. rapporteur der finan
commissie neergelegd.
DE VATICAANSCHE STAAT
Het Pauselijk jubileum.
Paus Pius XI heeft gistermorgen
intocht gehouden in de Sint Pieten
om deel te nemen aan de mis, die
legenheid van zijn kroningsfeest we™
celebreerd door kardinaal Locateiil
eersten kardinaal, die door Pius M D
noemd.
Na de mis begaf de Paus zich,
door een plechtigen stoet, tot acne
confessie-altaar. Hier hield de "aUS
korte toespraak.
Omgeven door zijn kardinalen, k»
de geloovigen van de geheele we?3
om zich te vereenigen niet de 6r
hij tot den Almachtige zou ric'w
het oog op de gevaren en nioemi5"
waaraan alle naties en de geheele u
heid thans waren blootgesteld Oo>
bidden voor den algemeenen vrede-
Hierna sprak de Paus eenige m
gebeden uit, en gaf ten slotte de
zijn pauselijken zegen
Een klein Incident deed zich
een man, op het oogenblik dat d'F.
kerk betrad, onder het uitroepen
wil een gunst", den Daus een e»
toewierp. HU werd gearresteerd.
