Het zilveren (eest van Sursum Corda.
72,te Jaargang
WOENSDAG 20 JANUARI 1932
No. 22035
0 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden en plaatsen
aar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
dere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlën
ltslultend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
ii een maximum aantal woorden van 30.
casso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
'm nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
eidsch Crisis-Comité.
FICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
lede" n°g gerUl-
.«a as1»
BINNENLAND.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Lelden per 3 maanden 1.2.35, per week f. 0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post 1.2.35 4- portokosten.
or ons werd ontvangen:
oneel N.V. v.h. Gebrs. Pel f. 17.50,
S. f.i.—
DIENSTPLICHT.
Jaarlijksch onderzoek.
Burgemeester van Leiden brengt ter
is van belanghebbenden, dat, behou-
onvoorziene omstandigheden, in Juni
het Jaarlijksch onderzoek zal plaats
:n van de gewone dienstplichtigen der
nacht van de lichtingen 1920 en 1923.
ats en tijd van het onderzoek zullen
.r worden bekend gemaakt.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
len, 20 Januari 1932.
2295
EDERLANDSCHE REISVEREENIGING
AFD. LEIDEN.
rer Parijs naar Florence, Venetie en de
Dolomieten.
de overvolle Burchtzaal heeft gister-
id de heer H. Th. V. d. Starre op uit-
liging van de plaatselijke afdeeling
Nederlandsche Reisvereeniging een
g gehouden over een reis via Parijs,
irence en Venetie naar de Dolomieten,
een korte inleiding van den voorzitter,
heer v. d. Horst, die allen welkom heet-
op den eersten lezingsavond in het
luwe seizoen en zijn blijdschap uitsprak
ir de groote opkomst waaraan de be-
idheid van den heer van der Starre wel
it vreemd zal zijn geweest kreeg spr.
|t woord. Allereerst wees hij op het veel-
ige genoegen, dat reizen en vooral
in in het buitenland biedV
ing te voren bereidt men met behulp
Baedekers en kaarten het reisplan
ir, dat dan naar willekeur en welgeval-
gewijzigd kan worden en waarbij de
itasle den vrijen baan gelaten kan wor-
Als dan eindelijk de route is vastge-
ld en het tijdstip van vertrekken is aan-
iroken, volgen de emoties meerendeels
"lukken van schoonheid van gebouwen
natuur en daarna nog maandenlang
herinneringen, die bij elke gelegenheid
er worden opgehaald en langen tijd stof
kout verschaffen.
'nder de beproefde leiding van den heer
der starre hebben wij gisteravond een
Ir interessante reis gemaakt Na een
ichtig bezoek aan Parijs, waar genoten
KTü van de Tuilerien, het Louvre, het
pkke verkeer enz! bereikten wij de Ri-
lera- Langs onvergetelijke panorama's en
a onbetaalbare kijkjes in Nice, Menton,
lonaco en kleine uitstapjes naar de voor
f kust gelegen eilandjes werd de reis naar
Snua voortgezet. Ook hier was weer veel
i genieten, zoowel in de stad zelf als in
f naaste omgeving. In Florence werd ver-
Mgens langer vertoefd om de ontelbare
pnstschatten in oogenschouw te nemen.
wereldvermaarde kunstwerken van
[Jriiel Angelo, Leonardio da Vinei. Fra
Pgeuno, Titiano om maar enkelen der
gtst bekenden te noemen geven de stad
Kii ware ^et aanzien van een groot
|us«um! Via Milaan en de schitterende
|Cj''ansche meren ging de reis voort naar
PrJ met haar blauwe Lagunen en de
gacMige dogenpaielzen, de St. Marco-
[pncaraal en de onvergetelijke kanalen.
?hu'er eenige dagen als in een droom te
rol. geleefd werd het einddoel van de
L,.., ae prachtige Dolomieten met hun
wvT sch.°°nheid bereikt. Ook hier
2Ü het dan op eenigszins andere
reiLo genoten, thans niet van werken
F aardigd door menschenhanden, maar
uwmeester natuur zelve. De heer
■ei.v„£ starre illustreerde zijn interessant
S h,aal met de vertooning van een
tari. aaie luntaarnpiaatjes. De secre-
M?oy maakte zich tot tolk
'Starre ï?n hii den heer van der
rlo No ff? voor zijn vlotte cause-
BIOSCOOPVOORSTELLING VOOR
WERKLOOZEN.
v®'iStaSw ilïï?1 in het Luxor-Theater
xeeks TOorstemn^OZen de eerste va" d«
Ba.-iffig' sm Cr
Een zeer geslaagde avond.
De directeur de heer Anth. v. d. Horst.
Met twee effectvolle werken voor koor,
soli en groot orkest heeft Sursum Corda
zijn zilveren feest gevierd. „La Vita
Nuova" van Wolf-Ferrari en „Te Deum"
van Bruckner. In uiterlijke klankverschij-
ning is er tusschen beide werken aan
stonds groote overeenkomst waar te ne
men. Beide bewegen zich in uitersten, die
zich in de eerste plaats in het dynamische
doen gelden. Het zijn de uitersten p p p
en fff, het nauw hoorbare en het over
weldigend sterke. In Wolf-Ferrari is de
krachtstegenstelling nog grooter: daar
begint ze met de absolute stilte, de in-
tegreerende kunstpauze. Daarmee willen
we niet zeggen dat elke verbinding door
tusschentinten ontbreekt, maar wel dat
deze voor een karakteristiek niet in de
eerste plaats in aanmerking komt. De
typisch felle contrasten» vinden hun
grond in het wezen dezer beide muzieken:
hevige vervoering. In „Vita Nuova" is het
de verklanking van Dante's liefde voor
Beatrix met de hevigste gevoelsuitstor
ting zoowel van teeder-innige bewonde
ring als van de diepste vertwijfeling. Daar
ligt niets wezenlijks tusschen. Het „Te
Deum" is de muziek van den geloovigen
Christen naar Bruckners voorstelling
den knielenden boetvaardige en den he
melhoog juichende. Tusschen deze beiden
een overgang te stellen, iets menschelijks
hinein zu philosophieren, lag buiten 's
componisten natuur. Het gemeenschap
pelijke extatische heeft dan tot een ge
meenschappelijke uiterlijke muzikale fel
heid geleid. In wezenlijk muzikaal opzicht
loopen beide werken sterk uiteen. Wolf-
Ferrari's lyriek is doordrenkt van melis-
men der Italiaansche opera, welker ex
pressieve kracht in den loop der latere
jaren niet ongerept is gebleven. En al
valt het niet te ontkennen dat er zeer
geslaagde momenten in Vita Nuova voor
komen (inleiding, baritonsolo's bijv.) die
inderdaad stemming wekken, er komen
te veel gemeenplaatsen m voor, dan dat
het werk onze onverdeelde bewondering
kon wekken. Wolf-Ferrari is geen ster
van de eerste7 grootte aan den comporus-
tenhemel. Dat is, naar onze meening,
Bruckner wel. Hij heeft, naar den inhoud,
meer te zeggen dan zijn Italiaansehen
kunstbroeder. Hij spreekt uit de volheid
van een rijk kunstenaarshart en zyn
woord dekt de gedachte. Met zijn sterk
vormgevoel zal Bruckner nimmer van t
pad der muzikale logica afglijden. Leege
plekken komen bij hem niet voor. Het
Te Deum is een van Bruckners schoonste
stukken. Het heeft misschien meer nog
dan al zijn acht symphonieën. ofschoon
werken van den hoogsten rang. bijgedra
gen tot den roem van den meester. In
Leiden was het nooit uitgevoerd. Daar is
nu een achterstand ingehaald. Wat in
Bruckners muziek zoo treft is het eerlijke,
het onopgesmukte, het vreugdevol muzi
kale. Geen zoeken, geen streven naar ori
ginaliteit, geen schuwen van door de
groote meesters overgeleverde vormen en
klanken en toch, misschien juist daar-
door, oorspronkelijk. Waar doet het Te
Deum al niet aan denken: daar zit een
Bachelement in, schoon de expressie niet
in de melodische lijn van het classisisme
ligt doch veeleer in de harmonische span
ning van het romantische accoord, daar
is verwantschap met Beethoven waar het
geldt vinding en bouw van melodie, daay
is ook iets van Schubert op te merken
de voorliefde voor terts- in Pjajjs
kwintenverwantschap in de modulatie.
Maar alles is zóó persoonbjk '"werkt
dat Bruckner ten slotte een eigen, zeer
markante, taal spreekt.
Beide werken van het Pr°fïa?""a
eischen een groot apparaat: groot koor,
knapenkoor, groot orkest, piano or„el (In
het Te Deum is wel geen orgel inde 1par
tituur opgenomen, maar het is bekend dat
Bruckner er niet afkeerig van was het
toch aan te wenden). Een orgel bezit onze
concertzaal helaas niet. Overigens heeft
Sursum Corda een uitvoerende macht op
het podium gebracht als men zelden te
zien krijgt. Behalve het eigen koor van
respectabelen omvang, een knapenkoor,
I waaraan de heer Swierstra zijn zorgen had
besteed, het Utrechtsch Stedelijk Orkest,
aan den vleugel mevrouw van der Horst
van Schevickhaven en vier solisten, de
dames Vroemen en Immink en de heeren
Smulders en Kloos. Het geheel deed
feestelijk aan.
Sursum Corda heeft van zijn jubileum
avond iets heel moois gemaakt. Vooreerst
om de keus der beide voor de meeste toe
hoorders nieuwe werken (Vita Nuova is
lange jaren geleden eens door Toonkunst
uitgevoerd) maar bovenal om de wijze
waarop het die belangwekkende werken
heeft ten gehoore gebracht. De impor
tante koren bleken voortreffelijk te zijn
voorbereid, niet te onderschatten intona
tiemoeilijkheden bleken volkomen over
wonnen te zijn, inzetten klonken vast en
zeker en de samenklank was even voor
naam als welluidend Het jongenskoor
deed zich terdege gelden. Kloos fraaie
baritonstem en zijn gevoelige voordracht
leenen zich zeer bijzonder tot de gewich
tige solopartij in Vita Nuova. Zijn aandeel
in het welslagen hiervan was waarlijk niet
gering. Mevrouw Vroemen, die hier eenige
jaren geleden al eens met uitnemend
succes was opgetreden, heeft den goeden
indruk, dien ze destijds maakte, aanmer
kelijk versterkt. Met hen vormden de alt-
zangeres mej. Immink en de tenor Smul
ders een voortreffelijk solokwartet, dat
fraaie kleur bracht in het vocale deel van
het Te Deum. De pianiste heeft eer in
gelegd met haar begeleiding der bariton
solo's, zeer vaardig en zeer muzikaal
pianospel, en de ooncertmeester Oellers
heeft met prachtig verzorgden toon zijn
I vioolsolo gespeeld. Het U.S.O. heeft eens
j te meer getoond een uitmuntend inge-
speeld orkest te zijn, zijn begeleiding vol-
j deed aan eisch en verwachting. Last not
least een woord van hulde voor Van der
Horst voor de uitnemende voorbereiding
j en directie van de beide moeilijke wer
ken. Rust en beheersching kenmerkten
zijn leiding, maar niet minder innerlijke
bewogenheid, die het veelhoofdige klank
apparaat het muzikale leven inblies.
De geheel gevulde zaal, waarin we o.a.
den burgemeester van Leiden en den
rector-magnificus opmerkten, toonde haar
ingenomenheid in luid applaus, dat aan
't slot van den avond een ware huldebe-
tooging werd. Mooie kransen en bloemen
werden op het podium gedragen.
Na de uitvoering had in intiemen kring
de huldiging plaats van twee leden, die
van af de oprichting onafgebroken deel
hebben uitgemaakt van het koor. Het zijn
Mejuffrouw van Hest en de heer Van
Bemmel. Met een hartelijke toespraak van
den koor-voorzitter, den heer De Kemp,
en onder luiden bijval der mede-leden
werd den beiden jubilarissen een medaille
aangeboden.
o
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving:
Chemigrafische Kunstinrichting „Neer-
landla", St. Aagtenstraat 24, Leiden.
Clichéfabriek. Eigenaars: J. L. Konings
veld, Leiden en J. G. Akkerman, Lelden.
Wijzigingen:
H. J. de Ru, Noordeinde 15, Leiden.
Handel in koloniale waren. Overleden Eige
naar: H. J. de Ru, Leiden d.d. 12 Jan 1932.
Nieuwe Eigenaresse: Wed. H. C. de Ru-
Schutte, Leiden.
Firma P. Stoeke, Haagweg 11, Haarlem
merstraat 199, loeiden. Stoomververij en
wasscherij. Vestiging filiaal: Varken
markt 17, 's-Gravenhage, d.d. 1 Nov. 1931.
Coöp. Boerenleenbank, Ter Aar, No. 272,
Nieuwveen. Uittredend plaatsvervangend
kassier: Th. E. Copray, Nieuwveen, dd.
1 Febr. 1932.
ADRES AAN B. EN W.
AUTODIEVEN GESNAPT.
Gisteravond omstreeks 11 uur deed de
heer J. bij de politie aangifte, dat zijn
tweepersoons-auto, staande op de Bree-
straat, was ontvreemd. De politie trok er
in gezelschap an den heer J. onmiddellijk
met de politie-auto op uit en vernam, dat
de dieven in het Motofhuis benzine had
den bijgevuld.
In Sassenheim kwamen de achtervolgers
de namen der daders te weten, doordat een
surveilleerend veldwachter toevallig hun
rijbewijs had gecontroleerd. Tusschen Hil-
legom en Lisse reed de politie de daders
achterop, die bij de nadering der politie
den wagen verlieten en zich achter een
huis verscholen. Op de sommatie van de
politie kwamen zij echter te voorschijn Het
bleken te zijn P. H. E. en E. A M. S., beiden
alhier woonachtig. Zij zijn ter beschikking
van den commissaris van politie gesteld.
De Hoogewoerd.
Het bestuur der Winkeliersvereeniging
„Hoogewoerd Vooruit" heeft aan B. en W.
het verzoek gericht, om in verband met de
in uitzicht gestelde demping van het Le
vendaal nadere inlichtingen te mogen ont
vangen betreffende de plannen voor het
verkeer, hetwelk in nauw verband staat
i met dat op de Hoogewoerd, wanneer een
maal de demping is geschied.
Tevens is aan B. en W. het verzoek ge
richt de verlichting der Hoogewoerd te
doen veranderen en wel zooals dit op de
Haarlemmerstraat het geval is n.l. door
spanleiding met middenlicht, waardoor
zeer zeker een betere verlichting tot stand
zoude komen.
Bij Kon. Besluit zijn, te rekenen van
1 September 1931 af, tot bouwkundig
ambtenaar der eerste klasse bij den Rijks
gebouwendienst benoemd de heeren D. v.
Dijk en D. H. Everse, beiden alhier.
Op aanwijzing van eenige personen
heeft de politie een zekeren A. Z. aange
houden, die ervan verdacht wordt uit de
tasschen van twee vóór hem zitt:nde
dames in de Sint Jozefskerk twee porte-
monnaies te hebben ontvreemd,
In het verslag van den ontspannings
avond in het Rijksasyl voor Psychopathen
staat abusievelijk vermeld, dat de leger-
predikant, ds. E. L. Nauta te Den Helder
woonachtig is. Ds Nauta woont al jaren
te Leiden.
Morgenavond zal in het kerkge
bouw der Rem. Ger. Gemeente aan de
Hoogl. Kerkgr. de tweede lezing gehouden
worden over de wordingsgeschiedenis
dezer gemeente te Leiden.
Waar de eerste lezing behandelde den
tijd vóór het eigenlijk ontstaan, zuilen dit
maai behandeld worden de gebeurtenis
sen in de eerste jaren.
Voor bijzonderheden zij naar achter
staande advertentie verwezen.
„Nut en Vermaak" geeft a.s. Zondag
en Dinsdag in den Schouwburg een too-
neelvoorstelling van „Een dag Dame",
klucht in drie bedrijven naar het Amerik.
bewerkt door C. van Kerckhoven Jr.
Zaterdag 30 dezer geeft de afdeeling
Leiden van den Ned. Blindenbond ter ge
legenheid van haar eerste lustrum een
feest-uitvoering in de groote Stadszaal,
waarbij „Aufgepast" en het humoristisch
dubbelmannenkwartet „Octavo" hun me
dewerking zullen verleenen. Gelet op het
goede doel bevelen wij dezen avond gaarne
in de belangstelling van onze stadgenoo-
ten aan.
Wij verwijzen hierbij naar een adver
tentie der Leidsche Coöp. Keuken, die met
het oog op de voor velen zoo moeilijke
tijden de prijzen der maaltijden verlaagd
heeft.
RAAD VAN STATE.
De opvolger van prof. Fabius.
Naar de „Standaard" uit goede bron
verneemt, komen voor het lidmaatschap
van den Raad van State, in de vacature
ontstaan door het overlijden van prof. mr.
D. P. D. Fabius ernstig in aanmerking de
heeren prof. mr. A. Anema. lid der Eerste
Kamer en hoogleeraar aan de Vrije Uni
versiteit, en jhr. mr. O. F. A. M. van Nispen
tot Sevenaer, buitengewoon gezant en ge
volmachtigd minister te Brussel, tevens
geaccrediteerd bij het hof te Luxemburg.
DE NEDERLANDSCH BELGISCHE
BETREKKINGEN.
Gisteren heeft de Belgische Senaats
commissie van Buitenlandsche Zaken
kennis genomen van het laatste gedeel
te van het verslag over de begrooting dat
is ingediend door staatsminister Seegers.
In het laatste gedeelte behandelt spr. den
economischen toestand van Europa en
tevens den stand der verhoudingen tus
schen België en Nederland. Hij wijst er
op hoe de toestand aanmerkelijk is ver
beterd ondanks een in Nederland gevoer
de perscampagne blijft men op weg naar
een verstandhouding inzake de hangende
vraagstukken.
NEDERLANDSCHE UITVOER NAAR
FRANKRIJK.
Naar het Correspondentiebureau van
dagbladen bericht, heeft de Minister van
Arbeid, Handel en Nijverheid bepaald, dat
voor den uitvoer naar Frankrijk certifi
caten van oorsprong worden afgegeven
voor:
a. gecondenseerde melk ongesuikerd; ge
condenseerde melk gesuikerd (hieronder
begrepen melkpoeder en blokmelk); kaas;
boter;
b. versch schapenvleeschversch rund-
vleesch; versch varkensvleesch; gezouten
varkensvleesch en ander gezouten vleesch;
verduurzaamd vleesch, niet gekookt;
vleeschconserven in blik; fabriekmatig be
reide vleeschwaren;
c. eieren; geslacht gevogelte; levend
gevogelte.
d. snijbloemen.
BINNENLAND.
Vergadering der Provinciale Staten van
Zuid-Holland. (3e Blad).
Te Eindhoven is een meubelfabriek af
gebrand. (Gemengd, 2e Blad).
Hoofdbestuursvergadering van „Bloem
bollencultuur'. (Land- en Tuinbouw, 2e
Blad).
Naar eenheid in het Kon. Ned. Gymna-
stiek-Verbond. (Sport, 2e Blad).
Een onderhoud met den heer J. E. Bod-
dens Hosang, burgemeester der gemeente
Woubrugge. (3e Blad).
BUITENLAND.
Lavai's regeeringsverklaring en haar
ontvangst. (3e Blad, Buiteni. en Tel. Ie
Blad).
Tal van besprekingen inzake de Her
stelkwestie. (Buiteni. en Tel., Ie Blad).
Een redevoering van den Duitschen
Rijksdagpresident Loebe. (Buiteni., Ie BI.)
De uitvinder Louis Brennan is overle
den. (Tel., Ie Blad).
LOONSVERLAGING
IN HET BAKKERSBEDRIJF.
Op een conferentie hebben de vertegen
woordigers van de patroonsbonden In het
bakkersbedrijf aan de gezellen-organisa
ties meegedeeld, dat de voor te stellen
wijzigingen in het collectieve contract
o.m. omvatten: een gemiddelde loonsver
laging van 15 pCt. voor de bakkers en
van f. 1 a f. 5 per week voor de bezor
gers; een opzegtermijn van één in plaats
van twee weken, en vermindering van het
percentage vaste personeelleden.
COLLECT. ARBEIDSOVEREENKOMST
VOOR HET STEENDRUKKERSBEDRIJF
OPGEZEGD.
Naar men ons mededeelt hebben de
werkgevers de collectieve arbeidsovereen
komst, geldende voor het Steendrukkers-
(litografisch) bedrijf, tegen 1 Mei 1932 op
gezegd.
VRAGEN VAN DEN HEER WIJNKOOP.
1. Is het de regeering bekend, dat de
burgemeesters van Enschedé en Schoter-
land maatregelen hebben genomen, die
hierop neerkomen, dat niet-ingezetenen
hunner gemeenten het verblijf aldaar ont
zegd kan worden?
2. Is de regeering in staat en bereid den
nauwkeurigen tekst mede te deelen, waar
in die maatregelen zijn vervat.
3. Is de regeering bereid en in staat
mede te deelen op welke wettelijke be
voegdheid die maatregelen berusten?
4. Is de regeering niet van oordeel, dat
afgezien van de formeele zijde, deze maat
regelen in strijd zijn met de vrijheid van
zich in Nederland vrijelijk te bewegen en
op te houden, en leiden tot een aanslag
op de vrijheid van organisatie en propa
ganda der arbeidersklasse gedurende de
thans heerschende arbeidsconflicten?
5. Is het de regeering bekend, dat j.l.
Woensdag 13 Jan. 1932, een der advocaten
van de Internationale Roode Hulp, die zich
te Jubbega bevond uit hoofde van zijn
ambt als advocaat in verband met de ver
dediging van een aantal te Leeuwarden
in het Huis van Bewaring ingesloten, te
Jubbega woonachtige arbeiders, door de
polttie-autoriteiten is belemmerd in het
verrichten van zijn werk, gevankelijk op
gebracht naar Heerenveen, gefouilleerd
en over de grens van de gemeente Scho-
terland geleid, op grond van in vraag I
genoemde maatregelen?
6. Is de regeering bereid onmiddellijk de
bedoelde maatregelen te doen intrekken
en, wat vraag 5 betreft, er voor zorg te
dragen, dat een advocaat onbelemmerd
zijn taak kan verrichten op de wijze, waar
op de advocaat naar wet en gewoonte die
taak pleegt te verrichten?
7. Is het de regeering bekend, dat in
Groningen en een aantal andere gemeen
ten door de betrokken Burgemeesters ver
boden zijn uitgevaardigd van samenscho
ling van meer dan drie personen en van
demonstratie?
8. Is de regeering niet van oordeel, dat
deze maatregelen er op berekend zijn om
de arbeiders in hun strijd tegen de ver-
slechtir.g en vóór verbetering van hun
levenspeil te dwarsboomen?
9. Is de regeering bereid onverwijld
maatregelen te nemen tegen de in vraag
7 genoemde verboden?
„DE REGENBOOG."
De directie van de stoomwasscherij en
chemische ververij „De Regenboog" te
Tilburg verzoekt ons mede te deelen. dat
het bedrijf ten gevolge van den brand
niet de minste stagnatie ondervindt.
