HISTORISCHE FIGUREN.
GEMENGD NIEUWS.
Londensch Aanteekenboek.
EEN MOTORRIJDER ZWAAR GEWOND.
Gisteravond om ruim zes uur reed een
motorrijder uit Den Dolder ln snelle vaart
op den Nieuwen Rijksweg van Amsterdam
in de richting Baarn. Nabij hotel „De Witte
Bergen" onder de gemeente Eemnes stond
rechts van den weg een vrachtauto, gela
den met kerstboompjes. Door tot nu toe
onbekende oorzaak reed de motorrijder in
volle vaart tegen deze vrachtauto op. Een
arts uit Laren, die toevallig passee.de, ver
leende de eerste hulp. De berijder van het
motorrijwiel, die rijn bewustzijn niet ver
loren had, bloedde hevig en klaagde over
pijnen in het lichaam. In zorgwekkenden
toestand werd hij naar de Majella-stich-
tlng te Bussum vervoerd.
Het motorrijwiel was geheel in elkaar
gedrukt. Volgens ooggetuigen reed de
motorrijder met eer vaart van negentig
kilometer. De stilstaande vrachtauto was
aan de achterzijde voorzien van een
reflector.
o
DE INBRAAK TE LAREN.
In verband met de inbraak in het kan
toorgebouw der R.-K. Coöperatie Steunt
Elkander te Laren, waarbij ongeveer f. 2000
werd gestolen, heeft de politie van Laren,
in samenwerking met de recherche van
Amsterdam en Hilversum, twee verdachten
gearresteerd, die bekend staan als be
ruchte inbrekers. Zij ontkennen echter met
deze zaak iets uitstaande te hebben.
„DER ALTE FRITZ."
I.
Zoo hij noch koning1, noch
generaal geweest ware, zou
hij toch een der voornaamste
mannen van zijn tijd ge
weest zijn
Michelet over
Frederik den Groote.
Teen in 1786 Frederik II, koning van
Pruisen, gestorven was, kwam er in Duitsch-
land een klein drukwerkje uit, dat Friadrich
ist tout: lot titel had. Waar het is uit
gegeven, kan ik niet nagaan. Op het titel
blad vind ik geen naam van ©en uitgever:
slechts het jaartal 1786. Ik vond het in de
Koninklijke Bibliotheek te 's Qravenhage,
in één bandje met andere kleine publica
tion over den grooten monarch.
Fripdrich ist todt! bevat eenige metri
sche gedichten van Faber, Mnloch en
Schlichtegroll, alle uitsprekend de ver
slagenheid, ik zou haast zeggen van hemel
en aarde, over Frederik's dood, „want
hem gelijk is er nimmer éón geweest":
zco hij als heerscher en veroveraar vele
offers heeft doen vallen, zoo hem de smart,
het verwijt treft der moeders, die haar
kmderen beweenen, hem is vergiffenis
geschonken
dien de economische omstandigheden
daartoe volgens de meening der fabrikan
ten geen aanleiding zouden geven.
Als voorwaarde voor de Intrekking der
tweede 5 pCt. loonsverlaging werd door de
werkgevers geëlscht, dat de stakingen bij
de firma Jannink te Enschedé en bij de
stoomspinnerij „Twente" te Almelo zouden
worden opgeheven.
De besprekingen hebben derhalve niet
tot overeenstemming geleid.
BEVORDERINGEN BIJ DE
NED. SPOORWEGEN.
Met ingang van 16 December a.s. zullen
16 leerling-machinisten bij de Nederland-
sche Spoorwegen bevorderd worden tot
p" der-machinist.
o
VERSPREIDE BERICHTEN.
Het was gisteren een gewichtige dag
voor het einland Marken. De Commissaris
der Koningin in de provincie Noord-Hol
land, jhr. Röell, heeft er namelijk des
middags het nieuwe buurthuis geopend,
alsmede de nieuwe waterleiding, terwijl
het electrisch licht op dat eiland officieel
ln gebruik is gesteld.
Bij Kon. besl. is benoemd tot burge
meester der gemeente Hooge- en Lage-
Mierde de heer C. H. A. M. Herculeyns.
o
UIT NEP. 00ST-IND1E.
DIRECTEUR VAN FINANCIËN
IN INDIË.
De heer B. J. de Leeuw benoemd.
BUITENZORG, II Dec. (Aneta)Naar
Aneta seint is tot directeur van Financiën,
met ingang van 16 Maart 1932, benoemd de
heer B, J. de Leeuw, thans thesaurier-
generaal van het departement van Fi
nanciën.
o
DE „SUMATRA" NAAR NEDERLAND.
SOERABAJA, 11 Dec. (Aneta). Het
„Soerabaya-ch Handelsblad" weet te mel
den, dat de kruiser „Sumatra" uit hoofde
van bezuiniging en voor reparatie naar
Nederland zal vertrekken.
DE MISLUKTE OVERVAL TE
ROTTERDAM.
De tweede arrestant heeft bekend.
Naar gemeld wordt heeft thans ook de
tweede arrestant inzake den mislukten
overval te Rotterdam volledig bekend.
Daarbij heeft hij verklaard dat de thans
nog voortvluchtige De Groot met een
alarmpistool van zeer korten afstand een
schot op het hoofd van den kassier heeft
gelost. Hij H. is daarna om de toon
bank heen geloopcn en toen de kassier
naar hem greep, heeft hij dezen met een
gummistok enkele slagen op het achter
hoofd toegebracht. Daarna is hij gevlucht.
Deze verklaringen kloppen volkomen met
wat het medisch onderzoek, waaraan dê
heer Snoeck zich heeft moeten onder
werpen, heeft uitgewezen,
In het voorhoofd van den kassier zijn
kruitdeeien gevonden, terwijl de wonden
aan het achterhoofd kennelijk door sla
gen met een hard voorwerp veroorzaakt
waren.
VECHTPARTIJ TE ROTTERDAM.
Op het Afrikaanderpleln te Rotterdam
heeft gisteren ln den namiddag een nood
lottige vechtpartij plaats gehad tusschen
enkele jongelieden die bij het voetballen
ruzie over het een of ander gekregen heb
ben. Daarbij is de 21-jarige B. J. v. d.
Linden uit de Bijerstraat door den even
ouden P. J. met een scherp stuk ijzel
achter het rechteroor gestoken. Daarbij
is een slagader geraakt. Hevig bloedend is
v. d. L. door den Geneeskundigen Dienst
naar het ziekenhuis aan den Coolsingel
vervoerd, waar hij in uiterst zorgelijken
toestand is oogenomen.
J. is door de politie gearresteerd en op
het politiebureau aan de Nassaukade in
bewaring gesteld.
VAN DE LEIDSCHE VEEMARKT.
Te Groningen is aangehouden de vee
handelaar A. V. die met geld van een
koopman te Groningen op de markt aldaar
koeien kocht en in Leiden weer verkocht.
Dezer dagen heeft hij echter den koop
man medegedeeld dat de boeren in Lei
den niet betaalden. Hij had echter hel
geld wel ontvangen en heeft, naar thans
bliikt, zich ruim f. 2000 ten nadeele van
den koopman toegeëigend.
o
ZANDKNIJPER NAAR BENEDEN
GESTORT.
uiacermorgen heeft zich in de Rotte, ter
hoogte van de Oranje-Nassaubrug te Rot
terdam een ernstig ongeval voorgedaan
Tijdens het lossen van een schuit met
zand is de zandknijper, die geheel gevuld
was en reeds naar boven was geheschen,
van een hoogte van tien meter naar ->ene-
den gestort doordat een staalt' t id
De knijper kwam terecht od het re htër-
been van den 22-jarlgen schippersknecht
A. H. wonende te Moerkapelle. 't Lichaams
deel werd versplinterd. Per politie-bran-
card is de Jongeman naar het ziekenhuis
aan den Bergweg gebracht en aldaar ter
verpleging opgenomen.
WAARDELOOZE BANKBILJETTEN.
Een Duitscher uit Vlerssen is er ln ge
slaagd bij verschillende winkeliers te
Venlo en Blerick betalingen te doen met
Duitsche bankbiljetten van 50 en 100 Mark,
die dateeren van voor 1924 en dus waar
deloos zijn. Ten slotte werd hy door een
w ikelier by het wisselen betrapt. Toen de
winkelier hem er op wees dat het biljet
buiten omloop was, maakte de Duitscher
zich uit de voeten. Hy werd echter door
eenige burgers gegrepen en aan de politie
overgeleverd. Hij bleek nog In bezit te zyn
van een groot aantal dergeiyke biljetten
en een valschen pas. Hij is op transport
gesteld naar Roermond en daar opge
sloten.
BRANDSTICHTING. I
De bewoner van de boerderij onder Hau-
lerwyk, welke eergisteren is afgebrand, is
door de politie aangehouden als verdacht
van brandstichting. De politie heeft onder
een hoop aardappelloof een kist gevonden
met verschillende voorwerpen en in een
mesthoop twee benzine-stallantaarns.
Onlangs had de bewoner boerdery en
huisraad hooger verzekerd. Hij heeft thans
een volledige bekentenis afgelegd, waarna
hy in het huls van bewaring te Assen is
opgesloten.
Nieuwe conducteur (vroeger winkelbe
diende): „De zaken gaan best, chef. Ik
verkoop een massa van die dubbeltjes
kaartjes!" (Passing Show)
o
BUITENLANDSCH GEMENGD.
UIT EEN TREIN GEVALLEN.
De afgevaardigde vah den Pruislschen
Landdag Leonhardt ls gisternacht op reis
naar Berlijn uit den trein gevallen en om
gekomen. Toen de trein ln Berlijn aan
kwam vond men in een coupé een hoed,
Jas, schoenen en een actentasch. Daaruit
kon men de identiteit van den verdwenen
bezitter vaststellen. Het lijk van Böon-
hardt is 's morgens vroeg langs de spoor
baan gevonden.
STUDENTENRELLETJES IN
DE SORBONNE.
Bij de verkiezingen voor den universl*
tairen disclplinairen raad te Parijs, hebben
studenten een betooging gehouden ten
gunste van den onlangs wegens Anamitl-
sche propaganda aangehouden stud. Tao.
Tenslotte moest de politie ontboden worden
om de orde in de Sorbonne te herstellen.
12 k 15 studenten werden bij de incidenten
gewond. De politie heeft na de relletjes
een aantal boksijzers gevonden.
Bij de verkiezingen, die aanleiding gaven
tot de onlusten, zijn de socialistische en
de communistische lijst gekozen.
SMOKKELAARSDRAMA.
De Pruisische grenspolitie heeft in het
bosch van Aken twee smokkelaars, die wei
gerden halt te houden, doodgeschoten en
in het aangrenzende bosch van Terveren
een bende van 30 smokkelaars aangehou
den, die 900 K.G. tarwe. 50 K.G. meel en
8 fietsen over de Nederlandsche grens ge
bracht hadden. De goederen zijn in beslag
genomen.
KOTTER MET TIEN MAN GEZONKEN.
Ter hoogte van Kaap Hatteras (Noord
Carolina) is een vischkotter met tien op
varenden aan boord gezonken. Bij naspo
ringen op de plaats van het ongeval, kon
men geen spoor van het schip en zijn
bemanning ontdekken.
IN DRONKENSCHAP.
Een 25-jarig koopman uit Charlotten-
burg, die diep in het glas had gekeken,
kwam vannacht tegen 5 uur voor het
gebouw der universiteitskliniek.
Hier begon hij ruzie te maken met een
stoker, die zich naar zijn werk in de kli
niek wilde begeven en bedreigde hem met
een schietwapen. De stoker kon zich echter
in veiligheid brengen. Een dienstbode der
kliniek, die uit het raam keek om te zien
wat er voorviel, werd door een schot aan
het hoofd getroffen en levensgevaarlijk
gewond. De halfdolle koopman schoot ook
op de inmiddels gearriveerde polltie-agen-
ten, doch deze wisten hem na hem in het
been te hebben geschoten, te overmees
teren.
o
GROOTE BRAND.
In den nacht van Donderdag op Vrijdag
is de cementfabriek van Gebr. Stultjens
te St. Truien aan de Belgisch-Nederland-
sche grens totaal afgebrand. Ook de voor
raden gingen verloren.
De schade wordt geschat op 1 millioen
francs.
Vouwt den doode de handen te zaam!
Wat hij deed met den scepter
En wat hij deed met het zwaard,
Da' is Jehovah's werk!
Door het bazuingeschal d:r aartsengelen
sci. rik wekkend aa g kond gd, stijgt Fred riK
omhoog van de onderste ruimten in den
hemel. De troon van het Eeuwig Gericht
is in wolken gehuld. Opwaarts, naar dien
troon toe, aan beide zijden, staan zij, die
in der. Zevenjarigen Oorlog zijn gevallen,
de soldaten van den koning, de troepen van
zijn vijanden. Alleen, zwijgend, stijgt Fjo-
derik „in den eersten hemel van Gods
hemelen" opwaarts naar den troon van
het Eerste Gericht. De wolken lossen zich
op, de hemelen stralen van vuur:
Toen zonk Fi;ederik
Bevend op zijn knieën
En vouwde de handen
En alle krijgers lagen om hem heen.
Snarenspel ruischt van den troon, vrien
delijk en zacht als rust en stille troost,
als liefde, die vergiffenis heeft geschonken.
Jehovah, omgeven door den gloed der zon,
roept de volken op om te richten over
den koning, die hen verslagen heeft. De
vclken smeeken om erbarming voor hem,
om erbarming tot Jehovah's barmhartigheid.
Die uitspraak is Frederik's gericht. Het
aardsche gewaad valt van hem af. Ver
heerlijkt, verjongd, stijgt hij langzaam lot
Jehovah's troon. Uit het vlamm^nvuur, dat
dezen omgeeft, komt een hand en reikt
hem een gouden kroon. Want hem was door
den hemel op de aarde de taak gegeven,
geesel en weldoener der menschen te zijn,
een herder der volken. Zijn loon is groot.
Ter linker zijde van Jehovah's troon is
zijne plaats. Oct geesten van vroegere
hèerschers buigen zich voor hun vïrheven
broeder, een cherub, staande voor God.
Deze uitingen, onmiddellijk na den dood
van den groote Frederik vernomen, doen
begrijpen in welk licht de Pruisische staat
aan het eind der achttiende eeuw zijn
koning zag. Voor hem: matelooze bewonde
ring: voor hem een verheerlijking, die hem,
in hun oog boven de menschheid doet uit
rijzen. Zoo zal later Napoleon's hoofd om
straald worden door oen vuur, waarvan
de gloed ontsprongen is aan de eenzijdige
en onzuivere visie zijnor bewonderaars.
Niet groote vorsten,maar groote veroveraars
verwekken dergelijke enthousiasmen. Het
geluk der wapenen oefent den meest lm-
peneerenden invloed. Alexander de Groote,
Karei de Groote, zouden niet aldus ge-
gencemd zijn geworden, Indien zij slechts
werken des vredes hadden verricht.
Zoo is het ook met Frederik den Groote,
dezen derden koning van Pruisen. Hij
beantwoordde aan hetgeen van hem ver
wacht, althans gewenscht werd door zijn
vadcr, aan hetgeen zijn volk van hem
hoopte In zijn politiek testament trekt de
testateur in enkele lijnen de geschiedenis
van zijn land sedert de groote keurvorst
het regeerde. Deze, zijn grootvader, had
het Huis Brandenburg en het keurvorsten
dom tiot aanzien gebracht. Zijn vader,
Frederik I, gaf het de koninklijke waardig
heid: hij zelf, Frederik Wilhelm I, heeft
leger cn land krachtig gemaakt en in staat
tot het doen van groote daden. Van zijn
zcon Frederik, den lateren Frederik den
Groote verwacht hij, „dat deze datgene
zal weten te verkrijgen (herbeischaffen),
wat hem van Gods- en rechtswege toe
behoort'
Ziedaar den weg aangewezen, die later
door den zoon betraden zal worden, zonder
scrupule doch met stijgend succes. Het
spreekt van zelf dit mag wel aan
genomen worden dat de wensch van
den vadcr-drilsoldaat uit den treure den
zoon is voorgehouden. En we zien al den
jongen Frederik, wiens verhouding tot den
vader, naar we weten, allererbarmelijkst
was en wiens aanvank°üjken afkeer van
bet spldaatjespelen we kennen, eerst zich
afwenden van dien vaderlijken dwang. Doch
later, wanneer de beproeving zijner droe
vige jeugd hem heeft gerijpt, wanneer
hij in lange vestingstraf en in jaren van
uitsluiting van het mondain-hoffelijk ver
keer zich wetenschappelijk heeft gevormd
en ook de krijgskunde met ernst heeft
bestudeerd, zal hij de vingerwijzing van
den vader tot richtsnoer nemen. Dan heeft
hij ingezien, waar hij zijn kracht moet
concentreeren. De jonge Pruisische staat
heeft zijn grooten vijand in Oostenrijk,
zijn bedreiding in Frankrijk en Engeland.
De vader oriënteert zich naar Oostenrijk,
de zoon naar Engeland, maar^des vaders
raad, op zijn sterfbed gegeven, om „vol
komen op eigen voeten te staan", had hij
toch niet meer noodlg. Hij wist wat hij
wilde: hij zou Pruisen groot en machtig
maken, door geweld en door diplomatie.
Toen zijn vader de oogen sloot, was
de zoon gereed. Den 31en Mei 1740 bestijgt
deze den troon. Nog in hetzelfde jaar
trekt hi.i bet zwa'nrd. De vader heeft
hem een leger nagelaten, dat voortreffelijk
is uitgerust om te vechten. De zoon heeft
de bekwaamheid om het te gebruiken.
Het lot biedt hem daartoe de gelegenheid:
Over de jeugd van Frederik den
Groote en over zijne zuster, de niarkgravin
van Bayreuth, werd reeds eerder in deze
rubriek geschreven.
jetzi geht's los! Nu gaat het er op los:
het is zoo ver!
Kare: VI, keizer van Oostenrijk, is ge
ste rven Zijn gebied, zich uitstrekkende van
Ostende tot Belgrado en van Breslau tot
Palrmo, had vele belagers. Zijn eenigen
zoon, geboren in het aóhtste jaar van zijn
huwelijk, had hij door den dood verloren.
Sedert dien was het de voortdurende zorg
van den vader geweest om voor zijn
oudste doohter, Maria Theresia, de onge
stoorde opvolging te verzekeren in de
vaderlijke rechten, want, bij afwezigheid
van mannelijk oir, was een verbrokkeling
van het Habsburgsche bezit te vreezen.
De Pragmatieke Sanctie, die aan Maria
Theresia de kroon waarborgde en even
vóór den dood van den zoon was tot
stand gebracht, moest dat onheil ver
hinderen. De mogendheden gingen er m:de
akkoord. Maar wat waren de handteeke-
ningen waard" bij eene stemming, die
Oostenrijk niet gunstig gezind was, en
bij de overtuiging, dat de politieke samen
voeging van staten en staatjes, die het
groote keizerrijk vormde, geen reden van
bestaan had? iHct „vodje papier" was al
lang vóór 1914 uitgevonden. Het zou wel
blijken.
Ternauwernood is het ceremonieel der
begrafenis van Karei VI achter den rug
of de moeilijkheden beginnen voor Maria
Theresia. Frederik laat onmiddellijk zijn
aanspraken gelden op wat hem „van Gods-
en reohtswege" toexomt. Oostenrijk zal
daarin goed- of kwaadschiks hem tegemoet
moeten komen. Doet het dit goedschiks,
des te beter. Doet het dit kwaadschiks,
dan zal Üiet niet zijn dan na de wapens
mot Pruisen gekruist te hebben. Frederik's
leger is gereed. Mocht de Oostenrijksche
macht te sterk zijn, dan kan de koning zich
nog altijd met Oostenrijk's vijanden ver
eenigen; er ziin er zoovele, die baat zullen
vinden in het knotten van Oostenrijk's over
wicht in Europa
Welnu, op de aanspraken van Berlijn
wordt te Weenen niet ingegaan. Dan is
Frederik's besluit genomen. Den 20sn
October is de keizer gestorven. Den 16en
December reeds overschrijden de Prui
sische legers de Oostenrijksche grenzen.
Silez'ë, aan de eene zijde, Gulik en Berg
aan de andere, ziedaar de eerste aanspra
ken van Pruisen op het gebied van Maria
Theresia. Met Silezië wordt begonnen: bin
nen eenige weken is het veroverd, behalve
Glat2. Wanneer de Oostenrijksche troepen
slagvaardig zijn. is de verovering een vol
dongen feit. De eerste klap is de beste.
Naar de tactiek, die Pruisen en Duitschlartd
later bij herhaling zuilen toepassen, wordt
door vroegtijdige voorbereiding de krijg
gebracht in het vijandelijke lana, dat daar
door het oorlogsterrein wordt en de schade
draagt van het wapengeweld. In Silezië
is de snelle aanval begunstigd door de
gezindheid der Protestantsche bevolkings
delen. Is de verovering een feit, dan wordt
tolerantie voor de katholieken afgekondigd.
De vrede van Breslau bekrachtigt het
succes van den krijg; Pruisen verkrijgt
Silezië tot aan de Oppa en Glatz. Do
koning had de proef genomen met zijn
leger. Het had de verwachting, die zijn
vader en hij er van hadden, niet l>eschaamd.
En uit het eerste groote wapenfeit treedt
do heerscher te voorschijn als een groot
veldheer en zijn land als een militaire
staat, waarmede Europa voortaan rekening
zal hebben te houden. Zoo groot was
zijn succes, dat men op hem toepaste den
beroemden versregel uit de Cid, dat mannen
van hun allooi hun eersten zet maken tot
een meesterzet, en hij later door een
historicus als Michelet boven Bonaparte
wordt gesteld. Wat Bonaparte niet was
aldus Michelet was Frederik H Van
Pruisen: een schepper op het gebied van
den krijg.Bonaparte daarentegen had to
beschikken over allerlei elementen, die met
den krijg sinds jaar en dag vertrouwd
waren.
Dit is geen kleine lof voor Frederik,
zelfs al zou het mogelijk zijn, dat de
politiek van den lofzangen dien vergroot
had.
A. J. BOTHENIUS BROUWER.
(Van onzen Londenschen correspondent),
INKRIMPING.
Londen, Dec. 1931.
Er wordt veel meer gemaakt en er is
veel meer gemaakt in de Westersche we
reld en in die andere deelen van de wereld,
welke op Westersche wyze zyn georgani
seerd. dan het publiek kan afnemen, hoe
graag het dit ook zou doen. Economen
stellen vast dat er ontbering heerscht in
een wereld van overvloed. Het stelsel van
distributie heeft gefaald.
Het kan den lezeT belang Inboezemen
hoe Engeland thans, op het voorbeeld van
andere laden, bezig is het kwaad te ver
ergeren. Engeland heeft naar men weet,
altyd royaal gespendeerd, royaler dan de
meeste landen. Nu het zich ook beperking
gaat opleggen, ook gaat inkrimpen, nood
gedwongen, moet het algemeene effect op
de welvaart in de wereld fnuikend zyn.
Hier hoort men de hoop uitspreken, dat
dit wellicht tot verbetering zal lelden. Als
Engeland, dat tot heden nog de eenige
groote bul'tenlandsche markt was voor
producenten in de rest van Europa en in
de wereld, nu ook den toegang tot die
markt gaat belemmeren, dan zal de inter
nationale handel nagenoeg stil gaan lig
gen. En de algemeene verarming en de
verlaging van het levenspeil, die er uit
moeten voortkomen, zullen dan de naties
terug doen keeren van de dwalingen harer
wegen, zullen haar dan doen inzien dat
een vryere of geheel vrye internationale
uitwisseling van goederen bevorderiyk is
voor wereldwelvaart, terwijl belemmering
van zulke uitwisseling, die thans onder
den invloed van een sterk ontwikkelde po
litiek gebaseerd op internationale saam-
hoorigheid zoo zeker ln praktijk wordt ge
bracht, tot algemeene ellende moet leiden.
Zoo is de gedachtengang althans by
die Britten, die in een Brltsch Rük, dat
zich economisch van de rest van de wereld
onafhankeiyk heeft gemaakt, een droom
meenen te onderkennen, die misschien
eens in een ver verleden in vervulling kan
gaan maar die geen praktische politiek uit
maakt voor het heden.
Inmiddels is de inkrimping op de Brlt-
sche Eilanden in vollen gang. De regee-
ringsmaatregelen, waarby een reeks fabri
katen en haif-fabrikaten met een invoer
recht van 50 pCt. zyn belast, kunnen
slechts het effect hebben dat zulke arti
kelen bulten het bereik van vele beurzen
vallen. Indien de Engelsche industrie ze
maakt, dan maakt zy ze duurder, En zelfs
ai deed zy dat niet dan zou zy by de ver
zwakte concurrentie van het buitenland
toch hoogere pryzen bedingen. Aangezt™
verdiensten voor de meeste menschen ziin
verminderd, terwyi de belastingen aan
zleniyk zijn verhoogd, helpen twee mach"
tlge factoren mee aan vermindering van
een consumptie. De groote en kleine win
keiiers klagen reeds steen en been over
hun omzet in dezen tyd en dat nog wel
tegen Kerstmis wanneer de wlnkelhandel
zyn zenith pleegt te bereiken.
Nog sprekender moet de tendenz zich
openbaren in de zoogenaamde luxe vee
dingsmlddelen die. naar bekend, inmiddels
ook onderworpen zullen worden aan een
invoerrecht van ten hoogste 100 pet Bil
de fabrikaten kon nog worden gezegd dat
het binnenland kon voortbrengen wat het
buitenland niet meer zou kunnen invoe
ren. Dit kan niet worden gezegd van dë
„primeurs" van den boomgaard en den
akker, die ln Engeland een markt vonden
eenvoudig omdat moeder Natuur ln dat
land trager was dan ln landen, die deze
vroege gi-Oenten en vruchten konden in
voeren. Het nieuwe Invoerrecht (dat ge-
vaariyk dicht die voedselbelasting bena
dert, welke in de verkiezingen door alle
partyen om stryd als ondenkbaar werd
verworpen) zal eenvoudig verhoeden dat
ln Engeland voor het vaderlandsche sei
zoen nieuwe aardappelen, eerste asperges
wortelen, kersen, bessen, aardbeien enz'
worden genuttigd of dat snybloemen'
bloembollen en rozenstruiken zullen wor-'
den gekocht, tenzy misschien door eenige
stoffeiyk zeer bevoorrechte menschen.
De algemeene uitwerking kan slechts
zyn. dat deze handel, evenals die in vele
bultenlandsche "gefabriceerde artikelen,
nagenoeg zal ophouden te bestaan. Nu
Frankryk en Nederland geen snybloemen
meer kunnen invoeren (het is niet te ver
wachten dat zy over het tarief heen nog
een loonende markt zullen vinden) zullen
de menschen hier het zonder bloemen in
hun huiskamers, aan hun zieken en op de
graven van hun geliefde dooden moeten
doen. De druiven, die een herstellende
zieke laafden, zullen die weldadige func
tie niet meer verrichten. Tomaten, die,
naar een- lid van de oppositie ln dé be-'
spreking van de maatregelen ln het La
gerhuis opmerkte, een volksvoedsel zyn
geworden, zullen wederom slechts kunnen
verschynen op de tafels der beter gesi
tueerden. Hoe lang deze Jammerlijke
toestand zal duren, hangt af van de snel
heid waarmede Brltsche producenten hun
teelt- en kweekmethoden kunnen ontwik
kelen, tot zulk een hoogte dat hun produc
ten ln hoedanigheid, prys en hoeveelheid
het buitenland hebben nabygestreefd. Dat
kan niet zyn voor St Juttemis. Misschien
dat vóór dien tyd het besef van de econo
mische saamhoorigheid der verschillende
landen zoo sterk zal zyn geworden, dat
het heden nog slechts als een herinnering
aan een verschrlkkeiyke nachtmerrie
voortleeft.
De Brltsche minister van Landbouw is
wel zoo vriendeiyk geweest te erkennen,
dat de fraaiste bloemen, die ooolt ln En
geland zyn gezien, uit Nederlandsche bol
len waren ontloken. Hy toonde een zekere
dankbaarheid jegens ons land, waaraan
wellicht de gedachte, dat Engelsche goe
deren in het algemeen vrü ln Nederland
komen, niet vreemd is geweest.
Het is duideiyk, dat het leven in Enge
land er door deze maatregelen niet beter
op wordt. Noch ls dat het geval voor an
dere landen, wel het tegendeel. De distri
butie van den overvloed wordt nog meer
belemmerd dan reeds het geval was.
Niet alleen koopt men minder, doch wat
men koopt is van mindere hoedanigheid,
Eieren van Australië en Zuld-Afrika, na
een lange zeereis ln Londen aangekomen,
worden aangeboden in plaats van Neder
landsche en Deensche. Men betaalt er
l/9d per dozyn voor, dat ls dezelfde prys
welke men moest betalen voor de eieren
uit de genoemde Europeesche landen. Een
tarief is hleraog niet in het spel. Dit doen
de Buy Brltish-beweging en de val van het
pond. De vaderlandsche eierboeren vragen
voor hun dozyn „new laid" 3 s.
DE BELASTING-BOEMAN.
Het verlangen het land by te staan in
zyn hachelijke financleele positie komt op
verschillende wyzen tot uiting, De uit
komst er van is te zien in een lyst van
artikelen, welke Christie, het vermaarde
Londensche vendu-huls, over eenige dagen
onder den hamer zal brengen. Er zyn
meer dan honderd Juweelen en byoute-
rieën by, die de regeering de laatste maan
den heeft ontvangen, bijna dag aan dag,
van menschen, die „their bit" willen doen,
Goud heeft veelal de keuze uit het huls-
houdeiyk schatkistje bepaald. Er zyn
oude brillen by met monturen van goud,
gouden beursjes met oude gouden souve-
retnen (die men nooit meer ziet), gouden
horloges; ook zilver ln den vorm van thee
potten, melkkannen, lepels en vorken; en
ook.... een snoer van valsche parels.
Christie moet deze dingen voor de regee
ring te gelde maken. De regeering heeft
daarenboven reeksen ryksspaarcertificaten
en pensioen-coupons terug ontvangen.
Dit alles moet afkomstig zijn van perso
nen, die zonder ongerustheid de komst
van het aanslagbiljet voor de Inkomsten
belasting (of de herinnering dat driekwart
in plaats van de helft in de eerste maand
van het nieuwe jaar of in harde ge
vallen ln het eerste kwartaal van het
nieuwe Jaar moet worden betaald) kunnen
afwachten. Een gelijksoortige kleine ca
tegorie heeft de hachelijke positie van
de landsschatkist indachtig reeds on-
middeliyk op de komst van het aanslag
biljet nobel gereageerd door n.l. het ver
schuldigde bedrag, minstens een maand
voordat het betaalbaar wordt, by het cen
traal belastingkantoor ln Somerset House
te voldoen. Dat ls zelfs zoo veelvuldig ge
schied dat de belastingambtenaren er me'
de handen over in het haar zitten; want
de normale administratie en het inning
stelsel dreigen er door in het honderd te
loopen.
De geschetste gevallen zyn de uitzonde
ring, die een bevestiging zyn van de al
gemeene zorg. Indien belastingambtenaren
met de handen in het haar zitten om de
actie van luttele menschen, die het breed
genoeg hebben om geen belastingdruk
voelen, dan zitten daartegenover de mees
te onderdanen van Koning George op min
beurt- met de handen in het haar omdat
zi.i geen kans zien, hoe graag zij het ook
zouden willen doen. den Kanselier van de
Schatkist aan zich te verplichten door
prompt? betaling hunner gezwollen belas
tingschulden. Voor die groote meerderbeio
der bevolking die toch ook nog" wat aan
Kerstmis wil doen. die de gewone kwar
taalrekeningen voor gas en electrlciW'
