mSPK
',A
ZL*Ot
iQz/j™ 5 EEBftcfjoof
J. RD j/Q
]2ste Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 7 November 1931
Vierde Blad
No. 21975
VOOR ONZE POSTZEGEL
VERZAMELAARS.
WAT KIKKER KAREL EN TUIMELTJE BELEEFDEN.
NI.VA TANDPAS.TA
UIT DE BONTE WAERELD.
■AS»? k3 +LÜ
Hw Yj.ZgS "löTrzïri/.u
-ÏT 0-p o
VT
p
'&f§ .fên.
KUNST EN LETTEREN. 1
rlijki: en onheilspellende
postzegels (ii.).
Wat OP
postzegels
rekening gesteld wordt van hel
a mnn"postzegel van het toen nog onder
rneesche heerschappij staand Korea, is
i ereer De uitgave van dit zegel, dat in
„hand roet de inrichting van den post-
ënst ln 1885 gedeeltelijk met Engelschen
was voorzien, was de oorzaak geweest
an een politieken schok. In het zoo juist
.noemde jaar stond Korea op het punt
.te treden tot de wereldpostunie,
li. voorbereidingen waren reeds ge-
i«en ook de nieuwe postzegels waren
-eds uitgegeven en tot viering van de
n.rijke gebeurtenis had in het minis-
ne van buitenlandsche zaken een feest-
aaltijd plaats.
Ternauwernood hadden de gasten aan
-fel plaats genomen of de vertrouwens
man van den koning, Hin Yon Ik, die de
derhandelingen met de wereldpostunie
-t een gelukkig eind had gebracht, kwam
'evle bloedende, wankelende de zaal bin-
enstrompelen. Een samenzwering van
ambten had hem als offer uitgekozen
slechts aan de krachtige verdediging
n den aangevallene was het te danken,
it. hg niet het leven erbij inschoot. Men
d trouwens terecht, overal het bericht
rs'preid, dat hij de oorzaak was van de
-nsluiting van Korea met de wereldpost-
Ie en daardoor volgens die beambten
-- hij oorzaak van den ondergang van
l-t land. In Soeul kwam het zelfs tot
.atonlusten en dagen lang verkeerden
daar wonende Europeanen in gevaar
„onheilspellende vreemde duivels" ver
dord te worden.
Tenslotte gelukte het den koning, door
ergiek ingrijpen, zijn volk er van te
ertuigen dat de vreemdelingen aan dit
"es geen schuld hadden.
Het postkantoor werd echter niet ge-
-nd; het reeds gedrukte 10 Mon-post-
gel, evenals de waarden van 25, 50 en
Mon. werden in Korea niet uitgegeven,
ter zijn zij echter door de Japansche
-atsdrukkerij uitgegeven, zoodat ze toch
g in de albums van de verzamelaars zijn
ïht gekomen.
In het Engelsch-Egyptische condominion
-edan had voor ongeveer dertig jaar een
"t 8 waarden bestaande postzegelserie
na een volksoproer veroorzaakt. De in
i uitgegeven postzegelserie met de be
nde voorstelling van den kameelpost-
ter, was namelijk in Londen gedrukt op
pier. dat als watermerk een kruisvormige
lisbloem had. De inheemsche, Mohame-
iche bevolking meende in die bloem
kruis, het symbool van het christen-
m te zien en nam daaraan aanstoot, om
it zij zich zeer in haar godsdienstige
'voelens gekrenkt achtte. Daar de aan-
-gers van den profeet dat watermerk
t wilden dulden, bleef er tenslotte niets'
'ers over, dan de geheele oplaag in te
kken en ze opnieuw te drukken op
pier met als watermerk de ster met de
've maan.
Wordt vervolgd.
NIEUWE UITGAVEN.
gentinië: Op 6 September 1930 ver-
n hier de z.g. revolutie serie, thans
'i 1 jarige herdenking verscheen in
srie de 2 P. zwart en geel, tanding
iivatermerk „R.A." in ster, groot for-
ralië: De uitgave 1929-'30 van de
rood (koning George) 6 p. bruin en
4. groen (kangeroe) zijn ten gebruike
dienst zegels voorzien van de peroratie
|S (klein formaat).
(ïnada: Binnen kort zal hier worden
"egeven een zegel van 10 cent met de
tenis van Jacques Cartier, den beroem-
zeevaarder die in 1534 Canada's bin-
landen exploreerde en deze in naam
Frankrijks koning in bezit nam.
Cuba: Met de beeltenis van José de la
verscheen de 3 c. lila, watermerk ster,
ding 10.
inland: Het Pinsche postmuseum heeft
belangrijke postzegelverzameling aan-
ocht, maar zoo als dat meer gaat, men
"ft er zin in, men koopt het, maar
n de centen, die waren er niet, nu spant
men er de verzamelaars voor, want om
dezen aankoop te betalen, werd een zegel
uitgegeven van 1 Mk met een toeslag van
4 Mk.
De voorstelling van het zegel (het Fin-
sche wapen, zwart op witten ondergrond)
lijkt veel op de uitgaven van 1856.
De posthoorns stonden toen echter on
der, nu naast den Finschen leeuw. Het
zegel is doorstoken. Het inschrift luidt:
„Suomi Finland - Pro Filatelia - 1+4 Mk".
Guatamala: Voor de kof Reproductie van
dit land gaat de regeering reclame maken,
dit doet zij door middel van de post en
wel door uitgave van een 3 ct. zegel, waar
van de oplage 10.000.000 stuks zal zijn. -
Luxemburg. De nieuwe, in December
verschijnende liefdadigheidsserie bestaan
de uit 5 zegels, zal de beeltenis van Prin
ses Alix dragen.
NEDERLAND EN KOLONIËN.
De ..Goudsche Glazen" zegels zijn geldig
ter frankeering tot 31 December 1932. De
verkoop duurt tot 15 November a.s. zooals
echter te verwachten was, worden deze
zegels ook al door den hoogen opslag niet
verkocht, tenzij uitsluitend aan philate-
listen. Gebruikt zullen ze dan ook wel niet
veel onder nominaal waard zijn. Waarom
niet, evenals in zooveel andere landen ge
schiedt, een maand lang boven het gewone
port, 1 cent extra opgeplakt, waarvoor dan
een bijzonder zegel wordt uitgegeven?
Het zegel, als zoodanig, is wat uitvoering
betreft niet slecht te noemen. Ze zijn ver
vaardigd in koperdiepdruk naar ontwerpen
van den architct P. Zwart te Wassenaar
en zijn van dezelfde afmeting als de nieuwe
36 en 70 cent. Beide zegels vertoonen de
zelfde indeeling. Getracht is aan 't beeld
vlak een bijzonderen vorm te geven, waar
door de zegels sterk de aandacht vragen.
Tekst en illustratieve beelden geven
duidelijk het eigenlijke en ideëele doel der
zegels aan, terwijl men er nu aan gedacht
heeft den toeslag op de zegels te vermel
den wat bij vroegere gelegenheden nog al
eens werd vergeten.
70 Cent. Deze waarde is niet, zooals reeds
eerder gemeld werd, karmijn en blauw,
maar men ziet in het medaillon, buste der
koningin, nog een rose tint.
Nederlandsch Indië: In December zul
len ook hier wederom weldadigheidszegels
verschijnen, ditmaal ten bate van het
Witte Kruis.
De ontwerpen zijn vervaardigd door den
heer A. C. N. Kreisler, ingenieur bij den
C.P.T. dienst: zij zullen worden gedrukt bij
de Firma Joh. Enschede en Zn. te Haar
lem. De opbrengst van den toeslag komt
ten bate van de Witte-Kruis-kolonie te
Salatiga.
Op de zegels zullen de volgende voor
stellingen voorkomen: 2 en 1 cent, bruin
geel. Dit zegel stelt een boer voor (tani)
die zijn land (sawah) met een door twee
ossen bespannen ploeg bewerkt. 5 en 2
cent. groen. Hierop zien wij een visschers-
boot. 121/- en 2>h cent. karmijn, waarop
wij Javaansche danseressen zien in haai
nationale costuums. 15 en 5 cent, blauw.
Hier zien wij het bekende Javaansche
muziekinstrument, de „gamelan" door
twee inlanders bespeeld. Men heeft even
als vroeger wederom den toeslag der ze
gels vergeten aan te brengen.
De oplaag van het provisorische Cura-
gaosche zegel 2'/i op 3 c. groen, bedraagt
67.419 stuks.
Van het 1 gulden-zegel, in Ned. Indië
uitgegeven op 1 April j.l., ter frankeering
van poststukken door vlieger Pattist mee
genomen van Batavia naar Melbourne zijn
18.068 in Indië. 17.710 in Nederland, in
totaal aldus 35.778 exemplaren.
Suriname. De serie portzegels der uit
gave 1920-'30 (type 1891) werd aangevuld
met de nieuwe waarden: 1, 2 en 12 cent
violet. Tanding 12'/i. De zegels zijn aan de
philatelisten-loketten verkrijgbaar.
PHILATELIST.
RECLAME.
VOORKOMT TANDBEDERF
en poetst 's morgens en Vavonds met
75 cts.per'/itube. 25cb.p.!4 tube.
177
115. Kikker Karei en Tuimeltje liepen zoo hard ze kon
den achter den appel aan, want ze wilden hem toch niet
kwijt zijn en ook de kevertjes zetten hun beste beentjes
voor. „Ik hoop maar dat er niets in den weg komt", zei
kikker Karei tegen Tuimeltje, „want anders gebeuren er
zeker ongelukken", en toen hij dit goed en wel gezegd had
klonk er in de verte een hard geschreeuw
116. De kikker en Tuimeltje gingen vlug kijken wat er
nu weer was voorgevallen. En jawel hoor: midden op den
weg lag een gebroken telefoonpaal. Een kikker die de
draden aan het maken was viel vanaf 5 Meter naar
beneden en de andere kreeg den dikken appel tegen zijn
pootjes aan. Ze gilden het uit van pijn, maar de appel
trok er zich niet veel van aan en rolde steeds verder.
NA 19 JAREN REVOLUTIE.
Mexi co-stad.
Mexico heeft zijn plaats *n den Vol
kenbond gekregen.
Toen in 1919, het geboortejaar van den
Volkenbond. Mexico geen uitnoodiging kreeg
om toe te treden, moest deze negatie wor
den toegeschreven aan het feit, dat de
toestanden in Mexico nog heel onzeker
waren en de eene revolutie de andere
opvolgde.
Uit de uitnoodiging, aan Mexico gericht
cm toetreding, welke uitnoodiging reeds
werd aanvaard, zooals men weet, mag
worden afgeleid, dat de periode der bin-
nenlandsche beweringen voorbij is en dat
de toestanden in Mexico gestabiliseerd zijn.
We. hangt nog over het politieke hoofd
kwartier van de schoone stad 's avonds
verlicht door bonte lichtreclames het
opschrift Partido Nacional Revolutionarrio"
maar vlak daarnaast is een revolutie-ten
toonstelling geopend en dergelijke tentoon
stellingen kunnen toch alleen worden ge
houden als de revolutie werkelijk tot het
verleden behoort.
Evenwel Mexico blijft altijd Mexico. Sinds
de Spaansche Conquistadores Yukatan bin
nendrongen en Cortez met zijn 500 dappere
avonturiers, als „blanke godheid" de
komngstad Timixtitlan verwoestte, heeft in
Mexico altijd bloedvergieten plaats gehad.
Alleen Pörfirio Diaz verstond de Kunst,
gedurende zijn ijzeren dictatuur, de nimmer
sluimerende hartstochten in te binden, maar
de tientallen jaren na hem waren overvuld
van burgeroorlogen, moorden op presidenten
en aanslagen.
Nog kort geleden schoot een afgevaar
digde in het Parlement twintig pistool
schoten op zijn politieken tegenstander af,
waardoor eenige personen werden gedood,
niaar dat was" slechts een intermezzo van
niet al te groote beteekenis.
Meer dan 19 jaar hebben de Mexicanen
beproefd, zich van vreemde ketenen te
ontdoen en meester in eigen huis te
wqrden.
Men moet daaruit niet concludeeren, alsof
do Staat Mexico onder vreemd protecto
raat staat, maar wat in de politiek en
in de economische aangelegenheden moest
geschieden werd niet door het volk bepaald
maar door do Noord-Amerikaansche Olie
magnaten of door de grondbezitters van
zuiver Spaansche bloede, die zich als een
feodale aristocratie voelden, wier wil wet
moest zijn.
Var de rond 16 millioen Mexicanen zijn
slechts 15 pet. blanken, 41 pet, volbloed
Indianen en 44 pet. half-bloeds.
Welnu 19 jaar lang heeft het thans
moderne Mexico gestreden tegen de tvran-
nie van het Noord-Amerikaansche groot
kapitaal, tegen het feodaal systeem der
groote grondbezitters.
Heeft de moderne Staat de overwinning
betaald?
Ja en neen. De betrekkingen met de
Vereenigde Staten zijn nu béter dan ooit
te voren.
Deze verandering ten goede wordt toe
geschreven aan den verstandigen gezant
Morrow 1). Zijn voorgangers hebben de
Mexicanen uit de hoogte behandeld, hebben,
wanneer dit overeenkwam met de belangen
van Washington, medegewerkt, als de aan
voerders der opstandelingen met geld en
wapens werden ondersteund en hebben of
zij gelijk hadden of niet de gehate olie
magnaten beschermd.
Dwight Morrow zocht, in tegendeel, de
vriendschap der Mexicanen, sprak met hen
als zijns gelijken en wist het door te
drijven dat de wapen-toevoer uit de Ver
eenigde Staten aan de rebellen-aanvoerders
werd gestopt. Hij was ook bemiddelaar in
bet conflict tusschen de regeering en het
Vaticaan. En hij verwierf het vertrouwen
van de presidenten Callis en Ortiz Rubio.
Maar deze verzoening heeft ook haar
schaduwzijde.
De Noord-Amerikaa c b i t rs der
Mexicaansche petroleumvelden begonnen
hun kapitaal, sinds zij niet meer op de
besliste ondersteuning der politieke ver
tegenwoordiging konden rekenen, langzaam
uit Mexico terug te trekken.
Het Noord-Amerikaansche kapitaal in
Mexico dat nog voor eenige jaren meer
dan anderhalf milliard bedroeg, mag nu
niet meer dan op 680 millioen dollars
worden geschat. Het is dus reeds meer
dan de helft verminderd. Het is voor een
groot deel belegd in de rijke olievelden
van Mara Caibo en Venezuela of naar
andere Staten overgebracht.
Deze ontrekking van kapitaal wordt ten
zeerste gevoeld. De petroleumstad Tampico
is niet meer dat wat ze vroeger was.
De handel staat stil en de werkloosheid
neemt schrikbarend toe.
Van den anderen kant hebben de ver
beterde betrekkingen tusschen Noord-
Amerika en Mexico ten gevolge gehad, dat
do „National City Bank of Mexico" de
Mexicaansche staatsbank een crediet heeft
verleend ter ondersteuning van den dollar,
welke tengevolge van de zilvercrisis be
gon te zakken.
Verder begint Wallstreet zich weer voor
Mexicaansche ondernemingen te interes
seeren.
Wat •nu de strijd tegen het feodale
grondbezit betreft, de regeering heeft wel
is waar het recht van een overwinning te
spreken, maar of dit niet een Pyrrhus over
winning is geweest, zal de toekomst moeten
leeren.
De agrarische hervormingen ten gunste
der landlooze Indio's is met krachtige,
niets orttziende middelen doorgevoerd, maar
de millioenen Indio's zijn er nauwelijks
beter aan toe dan vroeger en of zij ge
lukkiger zijn geworden moet worden be
twijfeld.
Ze hebben wel «s waar grond gekregen
maar zij hebben geen gereedschappen en
1) reeds overleden, hij was de schoon
vader van Lindbergh.
bedrijfskapitaal en missen de kennis en
de ervaring den grond te bewerken. De
zes millioen hectaren die tot nu toe, bijna
zender schadevergoeding aan de bezitters
zijn onteigend zijn meest niet bebouwd
geworden en de schadevergoedingbons, die
men aan de vroegere bezitters van den
grond overliet zijn het object van specu
laties. Als analphabeten, die grootendeels
in nog primitieve toestanden leven en die
met het loon der grondbezitters tevreden
schenen, bevinden zich honderd duizenden
van Indianen in een verschrikkelijken nood
toestand.
Werkeloosheid en ellende treft men
overal aan.
De president van de munt verklaarde
op een vergadering van 7000 arbeiders in
de zilvermijnen, dat de werkloosheid hun
onvermijdelijk lot zou zijn.
Mexico als zilverland voerde jaarliik9
gemiddeld 100 millioen onzen zilver uit. De
vraag naar Mexicaansch zilver wordt even
wel "op de wereldmarkt niet meer gehoord.
Vooral China en Indië hebben opgehouden
afnemers te zijn.
Do ernstige economische crisis komt ook
tot uiting in het stadsbeeld. Met uitzonde
ring van het park Chapultepek met zijn
slot en van eenige wegen, is alles een
beetje verwaarloosd.
Het Paleis van de groote opera, waarvan
de bouw reeds in 1912 is begonnen is
nog niet volkomen voltooid. Ook het
nieuwe Parlementsgebouw is nog steeds
niet gereed Het stalen geraamte zal waar
schijnlijk als oud roest worden verkocht.
De geweldige rijkdommen van Mexico
en de verstandige leiding van den Staat
zullen het land zeker in staat stellen de
crisis te overwinnen.
Intusschen: de prachtige omgeving, de
blik op de Ixtla en den Popokatepetl, het
2cnnige klimaat in te tropen op een hoogte
van 200i» meter en de overvloed van bloemen
en vruchten doen de zorgen van den
ec< nomischen nood vergeten.
TWAALF DOLLAR SALARIS VOOR
TWAALF DIENSTJAREN.
Na een diensttijd van 12 jaren heeft,
kort geleden, de legatieraad van het Lon-
densche gezantschap der U.S.A., zijn
ambt neergelegd. Terwijl andere ambte
naren der Amerikaansche regeering, wor
den teruggeroepen, overgeplaatst of ge
pensioneerd, mocht legatieraad Boylston
Beal, zijn betrekking naar eigen goeddun
ken neerleggen, wanneer hij wilde. HU
behoorde toch tot de zgn. „dollar-ayear-
man", de vaderlander, die zonder vergoe
ding voor het vaderland werken. Dit insti
tuut ontstond in den oorlog en daar dë
U.S.A. geen onbetaalde diensten aan
nemen. werd wettelijk vastgesteld, dat de
vrijwilligen een jaarwedde van 1 dollar
krijgen, om miniteus, pro forma, beloond
te worden. Zoo werd ook aan meneer Boyl
ston Beal. die van 1919 af dienst deed, zijn;
12 Dollars uitbetaald, nadat hij de onkos
ten van zijn 12-jarig verblijf in Europa uit
eigen zak had betaald.
vn (SLOT).
TT \RHENEf)|
mn/ HEEREN c
VOORDRACHT Mr. KAMP.
Op den eersten avond van de Maat
schappij van Bevordering van Woord
kunst op Dinsdag 10 November, zal mr.
Kamp werken voordragen van Browning,
Urban, Zetterstrom, Tsjechof en Kamp.
Albert Vogel zal den avond inleiden.
„HET RESIDENTIE-ORKEST".
V B I N D a
Tweede abonnementsconcert.
Solist: Carl Flesch.
Donderdag 12 November geeft „Het Re
sidentie-Orkest" onder leiding van zijn
directeur, dr. Peter van Anrooy, zijn 2de
abonnementsconcert met medewerking
van den violist prof. Carl Flesch. Het
orkest opent den avond met de ouverture
„Egmont" van L. van Beethoven. Daarna
hoort men Carl Flesch. begeleid door het
orkest, in het Concert D-dur voor viool
met orkestbegeleiding op. 61. eveneens van
L. van Beethoven. Na de pauze beluistert
men tot slot het Orkest in de Symphonie
lyrique van N. Nabokoff (1903), welk werk
in eerste uitvoering gaat.
DIE COMEDIAN HARMONISTS.
Onder de auspiciën van de Concert
directie dr. G. de Koos zullen de ver
maarde zangers „Die Comedian Harmo
nists" (de Duitsche Revellers) hier in
Holland vooral bekend door hun opnamen
voor de gramophone en hun sensationeel
debuut dezen zomer in het Kurhaus te
Scheveningen een groote tournée door
Holland maken in de maand November.
Het ensemble is als volgt samengesteld:
Ari Leschnikoff, 1ste tenor; Erich Collin,
2de tenor; Harry Frommermann, 3de
tenor; Roman Cyeowski, bariton: Robert
Biberti. bas, en aan den vleugel Walter
Joseph.
Men zal deze vermaarde zangers, wier
samenzang tot in de perfectie verzorgd is,
in Leiden kunnen hooren op Vrijdag 20
November a.s. om 20 uur in de groote zaal
van de StadsgehoorzaaL
Ook in het komische genre zijn £>iö
Comedian Harmonists" onweerstaanbaar.
