72ste Jaargang
VRIJDAG 30 OCTOBER 1931
No. 21968
OP VISITE.
GOEDE OPLOSSINGEN.
OPLOSSINGEN.
RAADSELS.
:hets.
g-Wee.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PR ITS TÏFR AnVRRTFNTIFN-
PRIJS DEZER COURANT?
tden per 3 maanden 1.2.35. per week 1.0.18
Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
per post f.2.35 4- portokosten.
Els was uit haar hum en zal ik je eens
lertellen waarom? Wel, ze had vrij van
lchool en nu regende het. Jammer,
fè' 't Is ook niet plezierig, als je gehoopt
Eebt buiten fijn met je autoped te gaan
lijden en 't regent dan, dat 't giet.
Wat zal ik nu eens doen?" zeurde Elsje.
"Ga wat met je poppen spelen," stelde
Loeder voor. Maar Els zei, dat ze daar
en zin in had Ze schoof 't gordijn op zij
j geleund op haar elleboog ging ze met
Siroboos gezicht naar buiten zitten kij
ken, Toen kwam oom Henk voorbij en die
boeg voor het raam:
I Waarom kijk je zoo boos?"
I Moegder was al bij de voordeur om oom
(pen te doen.
Is Els ziek?informeerde hij.
„Neen," antwoordde moeder, „ze is een
beetje kwaad."
.Op wie?"
Op 't weer. Omdat het regent. En ze
leeft juist vrij."
Zoo, zoo." zei oom binnenkomend,
jullie hebt me maar een leventje,
bWoensdagsmiddags vrij en 'sZaterdags-
Euddas.i vrij en nu alweer vacantie.
Waarom is dat?"
„Meestertjesdag," zei Els.
„Meestertjesdag, wat is dat?" vroeg
lom lachend.
,0, ze bedoelt, dat het vandaag onder-
lijzersvergadering is," legde moeder uit,
1 „En verveel je je nu?" vroeg oom.
„Ja, natuurlijk, 'k Wou zoo graag naar
jbuiten
„Weel je wat," zei oom, „ga naar tante
|dies vandaag. Ze vindt het vast leuk, als
een dagje op visite komt. Wil je?"
„Dolgraag. Mag het. Moes?"
„Zeker mag het. Ik zal je even weg
brengen."
Op eens was Elsje's booze gezichtje weg.
pi dansend en springend liet ze oom uit
Op visite bij tante Mies, dat was nog
ens heerlijk! En weet je, waarom? Tante
lies heeft een snoezig, klein kindje van
maanden. Elsje is er gewoon dol pp.
Iltijd mag ze even in den wagen kijken,
tante met het kleintje voorbij komt,
nu mag ze den heelendag bij het
(indje zijn
Moeder bracht Els even tot de straat
tante Mies; toen kon het meisje het
fcrder wel zelf vinden,
[Tante was erg verrast, toen ze Els op
stoep zag staan.
-Ik kom een dagje bij u op visite, oom
hak heeft me gestuurd," vertelde Els.
kindje, dat vind ik aardig. Kom er
bn/gauw in?"
,Is Suusje al in het bad geweest?"
peg Els. Suusje, dat is het kleine kindje,
Ie je.
„Neen, nog niet. Je mag helpen om al-
s voor het badje klaar te zetten. Vind
dat leuk?"
Nu, of Els dat leuk vond! Maar eerst
jng ze even in de wieg kijken.
„Ze lacht tegen me," juichte Els.
„Ja, wat is ze al een kleine ijdeltuit,
{ns Suusje, hé? Ze heeft zoo graag, dat er
paar haar gekeken wordt. En kom je me
pu helpen?"
Samen maakten ze het badje in orde en
pgden alle schoone kleertjes klaar. En
oen werd Suusje uit haar bedje gepakt en
utgekleed O, wat vond dat kleine ding
lekker in het warme water! En ten
potte kwam er voor Els nog een bijzon-
Jor pretje. Want toen Suusje weer aange
reed was moest Els plat op den grond
laan zitten en mocht ze het kindje op
Paar schoot houden. Dat was nog veel
ardiger dan met je pop op je schoot te
Maar ten slotte begon Suusje te
't Duurde ook zoo lang, eer ze
pinken kreeg Tante Mies pakte gauw 't
ngeduldige meisje en gaf haar te drill
en. En toen ging Suusje slapen.
Els vond het wel jammer, dat zoo'n
P!n kindje zoo veel slapen moet. Liever
(ad ze er den heelen dag mee gespeeld.
faat mnte M'es 'lad we' wat anders,
faal ij mee sPe'en kon. Ze ging naar
zolder en kwam terug met den groo-
poppenwagen, waarmee ze gespeeld
toen ze zelf een meisje was En in
ren wagen zaten twee groote poppen,
e?ht haar, heel lang. Els kreeg
antf. zakkammetje om het haar
4L,™)es uit te kammen. Parmantig
pte Els om de tafel en door de gang
.fen Stoeten wagen. Fijn ging dat, zoo
?P d'o gummi banden. Thuis had
ifinti eei? Poppenwagen, maar een
FÏÏ& °P houten wielen.
L'A. vroeB Els op eens, „mag ik
Ben rmrf-Paie ook eens n den poppenwa-
r£at 3Öe?? 26 Past er hes» in
Indielatente °°k. Maar ze wou het
8en leggen r "iet in den P°PPenwa"
(acht
„Misschien klaart het weer vanmiddag
wel op," meende tante, „dan gaan we met
den kinderwagen uit. En dan mag jij ook
eens rijden."
Gelukkig kwam 's middags het zonnetje
door. Suusje werd in haar wagen gelegd
en Els mocht telkens weer een eindje du
wen. Maar de stoepen op en af ,dat deed
tante. Els vond het een prettig werkje,
dat duwen van den grooten wagen, die zoo
gemakkelijk ging. En Suusje vond het ook
prettig. Dat kon je goed zien. Eerst lag ze
wat rond te kijken en toen ging ze slapen.
Maar toen ze weer thuis waren en tante
den wagen stil zette, toen was Suusje heel
ontevreden. Ze begon te huilen. Dat moest
beteekenen: rij me nog een eindje.
Toen moest het kleintje weer drinken
en mocht Els haar nog eens vasthouden.
En nadat Suusje met haar volle buikje
weer in het wiegje was gelegd, zou je zoo
denken, dat ze weer lekker ging slapen.
Mis, hoor! Ze begon een concert te geven.
Niet op de viool of op de fluit, maar met
haar keeltje. En mooi was het heelemaai
niet. O, o, wat huilde dat kleine ding!
„Waarom huilt ze nu zoo?" vroeg Els
bedroefd.
„Ze is door het rijden van vanmiddag
een beetje verwend, denk ik. Ze wil weer
rijden."
Gelukkig bedaarde Suusje ten slotte.
Daar was Els blij om. Toen mocht ze van
tante kiezen, wat ze toe zouden eten en
ze koosflensjes. Fijn, hè! Nu, Els
smulde ervan. En oom Henk niet minder.
Die rook al, toen hij de deur inkwam dat
er iets lekkers klaargemaakt werd.
Els mocht nog blijven, tot het kindje
voor den nacht klaargemaakt was' En
toen Suusje naar boven was gebracht,
bracht oom Henk Els ook thuis. Ze had
een heerlijken dag gehad. Ze wil nog wel
eens weer zoo'n dagje op visite.
J. H. BRINKKGREVE—ENTROP.
(Nadruk verboden).
GOEDE OPLOSSINGEN DER RAADSELS
ONTVANGFN VAN:
Mientje Haasnoot, Willempje Schaap,
Maurits van Nood, Johan van Nood, Adne
van Nood, Dirkje Hopman, Jo de Wekker,
Nel Hagoort, Jannie Hagoort, Annie Dor-
repaal, Gerrit Dorrepaal, Nelly Nagtegaal,
«van jullie drieën nu ook nog de oplos-
i singen der prijsraadsels in dit pakket),
Celia Kret. Nico Kret, Hans Kret. Abra
ham van Es, Marietje Later veer, Jacobus
Laurier, Bram Lasschuit, Adri Bavelaar,
Marie Montiba, Koos Nieboer, Tom Nie-
boer, Willy Constance Mulder, Klaas
Vonk, Henk Vonk, Ru van Dijk, Bas van
Dijk, Annie van Dijk (van jullie drieën
ook nog de oplossingen van de prijshaad-
sels in dit pakket), Marietje van der Mey,
Suze van Polanen, Henny de l'Ecluse,
Tonni'e Wit, Corrie Wit, Gerard de Geus,
Dorus de Geus, Keesje de Geus, Paulina
Siere, Clara Ouwersloot, Nelly Ouwersloot,
Johan Ouwersloot, Piet Duyverman,
Annie Zaalberg. Joop Schouten,
Theo Brussee, Francina Brussee. Ka-
rel West. Hendrik West, Ali Kras-
see. Karei West, Hendrik West, Ali Kras-
senburg. Jan Vlasveld, Annie Verboom,
Johan Mulder. Hendrik Mulder, Corry
van Driel, Nelly Wagemans, Anme
Bootsma, Bert van Reenen, Gerharda
Eggink, Christiaan Eggink, Matthijs van
Dijk, Jannie de Water. Frans de Water
OPLOSSINGEN DER RAADSELS
UIT HET VORIGE NUMMER.
e f
Verjaardagsfeest.
2. Delft, elf.
3. Rust. roept.
4. Peper, keper.
5. Klaaswaal.
6. Dak, lak. mak, tak.
7. Vaderlandsche geschiedenislid rad,
das, vin, neger esch.
8. Gierig, tierig.
handelsregister
kamer van koophandel.
Nieuwe inschrijving:
W'nkel-Maatschappij de Koning
tw. ,Haarlemmerstraat 247. Leiden.
RnttJJj Soetendaalscheweg 79—89.
banUt Fabrieage en verkoop van
Mei vCnT ehccolade. Beheerster Filiaal:
Bepalingen)?5'"8, Leiden' (BePerkende
curieuze gevrcuen w. „i.
worden geconstateerd dat er van onze
prijsvraag buitengewoon veel werk is ge
maakt. zoowel wat kwantiteit als wat
kwaliteit betreft. Een wolk van Doezie
schijnt te zijn saamgetrokken boven onze
veste en zij heeft haar inhoud in een alles
overstelpenden stroom van schoone ver
zen uitgestort boven de hoofden onzer
redactie, die vele dagen heeft noodig ge
had om er zich doorheen te worstelen.
Een der aardigste was stellig dat van den
heer „Esbee", hetwelk men elders op deze
pagina kan vinden. Daar was verder de
RAADSELS VOOR ALLEN, OM UIT TE
KIEZEN, DE GROOTEREN 4,
DE KLEINEREN 3.
I.
Ingezonden door Bram Wijnnobel.
Wie voert het woord zonder te spreken?
II.
Ingez. door Hendrik en Johan Mulder.
Waarom heeft men toch in 1894 te Vlis-
singen het standbeeld van admiraal de
Ruyter van den Nieuwen Dijk naar de
Noordzee Boulevard overgebracht?
III.
Ingez. door Tinus v. d. Bom.
Het tegenovergestelde van Zuid, en
daarbij een gedeelte van een stad, vormen
tezamen eene badplaats, die jullie allen
wel kent.
IV.
Ingezonden door Annie Brouwer.
Wat is er tusschen berg en dal?
v.
Ingezonden door Matje Vogelaar.
Welk spreekwoord staat hier? van alle
woorden staan de letters in verkeerde
volgorde.
Elve nedhno ijzn dre zenah odod.
VI.
Ingezonden door N. N.
Op de krulsjeslijnen van boven naar
beneden en van links naar rechts moet
een gebouw staan dat in elke stad voor
komt
x
x
xxxxxxxxxxx
X
X
X
x
X
een medeklinker.
zit aan je hoofd zat.
eene stad in Drente.
staat op een schrijftafel.
iet-s waar melk in wordt gekookt.
het gevraagde gebouw.
een fabrieksstad in Twente.
waar de treinen stilhouden.
een stad in Noord-Holland.
een hemellichaam
de 18de letter van het a, b, c.
VII.
Ingezonden door Clara Ouwersloot.
Ik ken een wever zeer bekwaam.
In 't werk van fijne kanten.
Hij gaf aan het werken zelf zijn naam.
En werkt tooh nooit voor klanten.
Hij werkt tot eigen nut en baat.
Naar één model en één formaat.
En heeft zijn werkplaats overal.
Nu zegt eens hoe hij heeten zal.
VIII.
Ingezonden door Agnes Louise Plan je.
Ik ben iets van hout. Geef mij een
andere staart, dan sta ik in den grond.
.ENGEN.
iar,
a,
•aar.
en,
niets,
gebeurde,
<lapen,
xg,
ar wakker,
zeg!
anders,
fout;
■*eenën,
ïout.
nhoog?
ïen,
g bewoog?
te woelen,
-droom,
pen,
Sm.
i dronken,
-pad,
et gat,
iren,
vstaan,
to'n b'roerde
aan.
ESBEE.
op 17 Octo-
•>rste bericht
s;
iad geldt;
oog maar,
wijk bindt-
nsburg, waar
nt"
ht koos dus
ht niet langs
zelfs geen
et eigendom
ficieel is be
de richting
•«an die langs
an, mits men
.gracht. Hier
Je over
agracht
narkt
-.bracht"....
cdwarsgracht
neens bij de
de moeilijkheden pas. Niet ten onrechte
lezen wij in Adama's kreupelrijm (zooals
hij zelf bescheiden opmerkt)
„Door een warreling van straten,
Gaan wij naar de binnensluis,
Hier moeten wij eens even praten,
Want dan wordt de weg niet pluis."
Sommigen trokken hier richting Noord-
wijk. doch de meesten volgden den grind
weg langs het kanaal, die evenals de
sluizen „openbare weg" is. En wij stippen
hierbij nog eens aan dat wij die voor-
rden gedich-
werkt tot in
ren, reisbe-
verhalen
van warme
.or onze veel-
y. ijk: wij mo-
mitengewoon
tot de feiten
aan de vol-
an, 347 goed
an 15 gulden
34, Leiden.
P. C. Wahsmk," Oude Hoefstraat 4a, idem.
H. Briër, Oosterdwarsstraat 8, idem.
A. Krom, Lopsenstraat 8, idem.
W. van der Does, Schelpenkade 24. idem.
Johs. Vegt, Voorstr. 29, Noordwijk-Binnen
Tenslotte stellen wij een troostprijs van
f. 7.50 beschikbaar voor Mevr. v. Zijverden,
Oude Singel 96, en de heeren S. Buys
(Esbee), Vree wijkstraat 29 en J. W.
Schneider, Hooge Morschweg 98 c. den
schrijver van „Het geheimzinnige testa
ment".
BINNENLAND.
Een interview met mr. Jonker over de
kaspositie der gemeenten. (3e Blad.)
De verkeersweg Amsterdams-Den Haag;
waarom niet beoosten Leiden doorge
trokken? (Binnenland, 2e Blad.)
De dreigende loonsverlaging in de tex
tielindustrie; de arbeidersorganisaties
wijzen haar af. (Binnenland, 2e Blad.)
Het rapport der Centrale Commissie
over de verhooging van de winter-melk-
productie (Land- en Tuinbouw, 2e Blad.)
Verdachte M. in het drama op den
Majella-toren te Amsterdam is veroor
deeld tot levenslange gevangenisstraf.
(Rechtzaken, le Blad.)
BUITENLAND.
Mc Donald en de reconstructie van het
Engelsche kabinet. (Buitenland, le Blad.)
De verhoudingen tusschen Frankrijk en
Duitschland. (Buitenland, le Blad.)
INTREEREDE VAN
Prof. Dr. L. J. VAN HOLK.
Over „Dynamisch pluralisme.
Dr. L. J. van Holk uit Utrecht, benoemd
tot hoogleeraar aan de Leidsche Universi
teit om onderwijs te geven in de encyclo-
paedie der godgeleerdheid, de wijsbegeerte
van den godsdienst en de zedekunde als
opvolger van wijlen prof. dr. H. T. de
Graaf, heeft hedenmiddag in het groot
auditorium der Universiteit zijn ambt aan
vaard met het houden van een rede, geti
teld: Dynamisch pluralisme.
Prof. dr. L. J. van Holk.
Tot uitgangspunt zijner inaugureele
oratie koos prof. van Holk het geschied
filosofisch werk in de wijsbegeerte van den
godsdienst, dat hij zou willen verklaren
met de werkhypothese van het dynamisch
pluralisme, d.w. z. de verklaring der
wereld als een veelheid van gerichte
krachten.
Voorwaarde voor het opstellen van zulk
een hypothese is een godsdienstbesef, dat
er om vraagt.
Op het eerste gezicht lijkt het, alsof
men veeleer de Christelijke godsdienst zou
moeten beschouwen als een systeem van
statisch monisme, dat is dus als een
Eenheidsstelsel, dat het Zijnde ziet in rust.
Niettemin blijkt, bij nader inzien, dat
ook het Christendom sterk dynamisch ge
spannen is, en pluralistische momenten in
zich heeft: het is zelfs levensspanning bij
uitstek.
Sterker nog spreken deze laatstgenoemde
momenten in allerlei typische vormen van
modern godsdienstbesef, waarvan spreker
er enkele nader ontleent: romantisch ver
zet tegen de inzichzelfbeslotenheid eener
vorige cultuurperiode; de verwachtingsre
ligie van het religieus socialisme, de jeugd
beweging. en andere groepen; de religieus-
theologische lijn, die eschatologische span
ning hernieuwt, het leven weer stelt onder
het oordeel Gods; en ook het tijdsbesef,
besef van wereld- „wende" bij Bergson,
Tillich, e.a.
Uit dit alles tezamen spreekt een gods
dienstbesef, dat vraagt om een dynamisch-
pluralist-ische wereldverklaring.
Die verklaring wordt dan nader ge
schetst door spr. in de ontwikkeling van
een viertal stellingen:
1. De veelvormigheid der wereld moet
begrepen worden als uitdrukking van haar
wezen.
Vorm is niet tegengesteld aan wezen,