72sfe Jaargang WOENSDAG 14 OCTOBER 1931 No. 21954 STADSNIEUWS. BOBO. STA NO VAN LEIDEN BINNENLAND. LEIDSCHE SCHOUWBURG. Het voornaamste Nieuws van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN :i 30 Cts. per regel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen waar agentschappen ran ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een maximum aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT :l Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35, per week f. 0.18 Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post f. 2.35 portokosten. Dit nummer bestaat uit DRIE Bladen EERSTE BLAD. ACADEMISCHE EXAMENS. Geslaagd zijn voor het doctoraal examen klassieke letteren mej. Joh. G. Meylink, Den Haag; voor het candidaats-examen rechten de heeren R. A. Rueb en J. H. E. Everard, beiden Den Haag; voor het docto raal examen Indisch recht de heer Soe- karto, Den Haag. HET BOERHAAVE-MONUMENT. Waarschijnlijk is de wensch de vader onzer gedachten geweest, toen wij gisteren in een gedeelte der oplage meldden, dat het standbeeld van dr. Boerhaave aan de Oegstgeesterlaan reeds op het voetstuk was geplaatst. Snel zijn de verschillende werkzaamheden wel uitgevoerd door de aannemersfirma Houtgraaf en Bolsenbroek uit Heemstede, doch zóó snelzou te mooi zijn! Het voetstuk, dat de vorige week werd overgebracht, is gisteren neer gelaten op het aangebrachte beton-funda- ment, waarbij gebruik werd gemaakt van een 24-tal ijsstaven, die tezamen in staat bleken het 24 ton wegende voetstuk te dragen. Door de zwaarte van het voetstuk smelt het ijs langzaam af en zakt het stuk geleidelijk. De lage temperatuur, die in den afgeloopen nacht heerschte, is oor zaak, dat het smeltproces is vertraagd. Eerst in den loop van vandaag was het ijs gesmolten. DE N. Z. H. T. M. De driemaandclijksche conferentie. Gistermiddag hield de Directie in de Ver gaderzaal van het hoofdkantoor der N. Z. H. T. M. aan de Leidschevaart te Haar lem de gebruikelijke, driemaandelijksche conferentie met de Vakorganisaties. Ons beperkende tot de meest belangrijke on derwerpen kwam het eerst aan de orde het verzoek van het personeel om over te gaan tot de afschaffing van den carenz- dag uit overweging, dat ondanks de invoe ring daarvan na een aanvankelijke terug gang in het aantal ziektegevallen gedu- rend, 1927 en 1928, dit aantal thans we derom grooter was geworden en zelfs hooger dan vóór de invoering van den carenzdag. De Directeur wees er op, dat over het verloopen gedeelte van 1931 een daling van pl.m. 15°/o had plaats gehad vergeleken met hetzelfde tijdvak van 1930, overigens de gemiddelde cijfers beschou wende, is er eveneens een daling merk baar. hoewel een zeer geringe. Eerder zou de vraag gewettigd zijn, of het bij de N. Z. H. bestaande carenzsysteem 1 carenzdag bij het 3e «en elk volgend ziektegeval in eenig kalenderjaar wel afdoend genoeg ls. De Directeur betreurt het met de Vak organisaties, dat bij het carenzsysteem de goeden om de kwaden moeten lijden, doch zoolang het aantal ziektegevallen zoo be langrijk blijft en geen ander remsysteem bij de N. Z. H. bestaat, moet het bestaande gehandhaafd blijven. Bij de behandeling van het verzoek, om alvorens tot strafoplegging over te gaan eerst te hooren de(n) getuige (n), wan neer het betrokken personeellid zulks wenscht, bleek, dat zich een dergelijk ge val wel had voorgedaan, doch dat in dat geval geen straf was opgelegd. De Direc teur verklaarde, dat hij het in beginsel wenschelijk acht dergelijke getuigen te hooren voor het geval werkelijk straf wordt opgelegd. De Directeur deelde mede, dat na on derzoek op de aangegeven standplaats was gebleken, dat de door de vakorgani satie te berde gebrachte beperkte verlee ning van verlof in den vacantietijd een gevolg was geweest van het toevallig groote aantal ziektegevallen in die pe riode. Langdurige gedachtenwisseling had plaats over de inkomsten en de daarmee verband houdende steunverleening aan de z.g.n. hulppersoneelleden, waarbij de Di rectie een uitvoerige uiteenzetting gaf van de besprekingen, die te dezer zaken met de Gemeentelijke autoriteiten waren ge houden. Besloten werd, dat de vakorganisaties aan de hand van de door de Directie ge dane mededeelingen een nader onderzoek zullen instellen en den uitslag daarvan zullen berichten. De gemeente Leiden heeft in het begin van dit jaar het rijdend personeel ter standplaats Hillegom voor de laatste drie jaren in de forensenbelasting aangeslagen waar dergelijke verzoeken om terugbeta ling door de Maatschappij indertijd ten opzichte van andere standplaatsen was afgewezen, kon de Directie hoezeer deze aanslagen in de gegeven omstandigheden betreurende thans geen uitzondering er* ten aanzien van de Hillegommcrs. De Directie verklaarde, dat het perso- ow ,*0r ,s.tandPlaats Hillegom, dat na electrificatie van de lijn LeidenHeem stede vermoedelijk gedeeltelijk naar Haar- rfi? t0? g^deeltelijk naar Leiden overge plaatst zal worden, in den loop van 1932 ?nnen kan seven, aan welke der 1^4 genoemde Plaatsen het de voorkeur zooveel doenlijk zal dan met den houden wensch rekening worden ge- DE BIOSCOPEN OP ZONDAG. Voortaan na 12 uur geopend. Volgend bericht ontvingen wij uit Amsterdam: Naar wij vernemen heeft de voorzittei van den Nederlandschen Bioscoop Bond, de heer D. Hamburger Jr. in de op Maan dag j.l. gehouden buitengewone ledenver gadering van dien Bond, waarin over de beëindiging van het bioscoopconflict te Groningen het reeds vermelde besluit is genomen, medegedeeld, dat hem ter oore is gekomen, dat dezer dagen door het College van B. en W van de gemeente Leiden is besloten aan de exploitanten der Leidsche bioscoop-theaters in het vervolg toe te staan om ook des Zondags na 12 uur 's middags bioscoopvoorstel lingen te geven. Nadat vele jaren door het Hoofdbestuur van den Nederlandschen Bioscoop Bond voor een soepeler toepas sing van de Zondagswet in de gemeente Leiden gepleit was, en het vorig jaar in den Leidschen Raad een motie in dien geest was aangenomen, zullen dus nu _ook de bioscopen in Leiden, gelijk overal elders den geheelen Zondag geopend zijn. De mededeeling van den voorzitter van den Bioscoop Bond werd in de ledenver gadering met groote instemming begroet. Officieel moet de verklaring van B. en W. nog afkomen, doch dat deze in dezen zin zal luiden, daaraan viel moeilijk meer te twijfelen en in ons laatste Raadsover- zicht van drie weken geleden, hebben wij daarop reeds gewezen. Deze aankondiging is daarom niet nieuw, wacht slechte op de officieele bevestiging van de zijde van het college. B. en W. zeiden in de jongste raadszitting de beslissing toe voor de eerstvolgende raadszitting! FEESTAVOND L. P. S. V. ENKEL GEBROKEN. Gisterenmiddag tegen half twee trof den 45-jarigen opperman M. W. V., wonende te Rotterdam en die werkzaam was bij de bakkerij van de Coöp. „Vooruit", alhier, een tragisch ongeluk. Een 500 K.G. zware ovenplaat kwam tijdens het stellen op zijn rechtervoet terecht, waardoor V. een enkel brak. Hij werd door den E. H.D. verbon den en naar het Diaconessenhuis overge bracht. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Nieuwe inschrijving: Autotechniek en Handelsbureau Menist. Noordeinde 26. Leiden. Groothandel in autotoebehooren Eigenaar: J. Menist, Lei den. Wijziging: Leidsche Breifabriek v.h. P. en J. van Poot en Compagnie. Lammermarkt 63. Leiden. Nieuwe Procuratiehouder: J. A. E. Aalders, Leiden. Ter gelegenheid van het vierjarig bestaan. In opgewekte stemming heeft de Leid sche Politie-sportvereeniging gisteravond haar vierjarig bestaan gevierd. Tientallen belangstellenden waren opgekomen naai de groote zaal van Zomerlust: politie personeel, afgevaardigden van turn-, voetbal-, scherm- en athletiekvereenigin- gen, benevens tallooze deelnemers aan den befaamden afstandsmarsch over veertig kilometer! De zaal was tot in de uiterste hoeken bezet toen de voorzitter, de heer M. F. Franfc, een openingswoord sprak en zich in het bijzonder richtte tot den com missaris van politie, den heer Meyer, en de overige superieuren, verder tot den oud-hoofd-inspecteur Balfoort (die zoo veel in het belang der L.P.S.V. heeft ge- j daan en eigenlijk ook den grooten stoot heeft gegeven tot de oprichting er van), alsmede tot den kapitein Bruins, de afge vaardigden van zusterverenigingen en andere corporaties. Hij zegde dank voor de enorm groote belangstelling op dezen avond en verklaarde dat de L.P.S.V. er een aansporing in zal vinden om op den ingeslagen weg voort te gaan. Een zeer uitvoerig programma, te uitge breid, zoodat tenslotte verschillende num mers moesten vervallen, heeft het publiek daarna vanaf ongeveer half negen tot om streeks half één op aangename wijze bezig gehouden en al heel spoedig heerschte er een vroolijke stemming, die aanvankelijk alleen eenigermate werd gedrukt door een defect aan het licht. Er waren toen te lange pauzes tusschen de verschillende nummers, doch het was buiten de schuld van het feestvierende bestuur. Dra was men echter op dezen onverwachten toe stand ingesteld en het geheel had toen een vlot en prettig verloop. Sappho speelde pittige wijsjes, mej. Corry de Wek ker (aan de piano begeleid door mej. Cor Bote) bracht een viertal dansen, waarvoor een bloemenhulde haar deel werd, en ver der werkten daar mede: het dubbel- mannenkwatet „Inter Nos", de gymna- stiekvereeniging „Aquaduct", de scherm- afdeeling der L.P.S.V., versterkt door de heeren De Jager en Gijsberti Hodenpijl en niet te vergeten de humorist Trotsenburg, sergeant-majoor bij de genie te Utrecht Zij allen vonden een warm gestemd en dankbaar publiek, dat gul was met applaus en maar al te gaarne instemde met de refreintjes van den humorist. Tusschen de bedrijven door werd aan den veteraan Broeksema. een der deelnemers aan den 40 K.M.-afstandsmarsch en een der pio niers der L.P.S.V., een herinneringsmedaille uitgereikt, terwijl tenslotte de heer Bergs- ma, namens het bestuur van Arena Stu- diosorum, de Leidsche Politie-Sportvereen. in een korte toespraak heeft gehuldigd voor haar altijd sportieve optreden, zoowel in andere wedstrijden als in schermmat- ches tegen Arena. Een bal onder leiding van den heer W. F. van Wijk en met me dewerking van de jazzband „Aufgepast" vormde het besluit van dezen goed ge slaagden feestavond. Bij het te den Bosch gehouden exa men ter verkrijging van het politiediploma van den Ned. R.-K. Politiebond St. Michael, werd het diploma met aanteekening be haald door den heer J. J. Hollander alhier. Op de gisteren gehouden keuring van nieuwe planten door de vaste Commissie van de Koninkl. Nederl. Mij. voor Tuin bouw en Plantkunde te Amsterdam, wer den de volgende onderscheidingen toege kend: Getuigschrift eerste klasse aan Pompon Chrysanthemum indicum Anas- tasia; Getuigschriften van Verdienste aan Pompon Chrysanthemum Zwergsonne, idem aan Pompon Chrysanthemum Pe ter Pan, alle ter beoordeeling ingezonden door de Rots- en Vasteplantenkweekerij K. J. van Veen, alhier. In verband met^ons verslag betref fende de huldiging van den heer de Lange, in ons blad van gisteren, melden wij nog, dat de gemeenten Oudshoorn en Nijkerk alsmede het bestuur van Sonnevanck geen deputaties hadden gezonden, doch belang stelling van die zijde op andere wijze, n.l. particulier, werd betoond. De politie waarschuwt dringend tegen het openen en open laten staan van auto portieren tijdens het instappen, wanneer zulk een wagen aan den kant van een drukke verkeersstraat staat. Het komt voor, dat hieruit aanrijdingen ontstaan met daaruit onvermijdelijk voortvloeiende ongelukken. j Defresne, die tevens voor gelukkig gevon den decors op eminente wijze had gezorgd, niet£ dan lof. Er is werkelijk tooneel ge speeld. zooals wij den laatsten tijd slechts zelden zagen. Ferdy, zijn pimpelende vader zijn vrouw, het waren typen, die leefden ten voeten uit Cees Laseur met zijn sluik zwart haar gaf aan Ferdy een creatie, die af was in ieder opzicht. Oscar Tourniaire, van wien wij toch meermalen goede uit beeldingen zagen, overtrof zich zelf als de ex-huurkoetsier met zijn volkshumor. Het was een figuur, die stond. Hetzelfde geldt voor Magda Janssens* als de vrouw. Zij met hun drieëen leverden een allerkos telijkst samenspel. Denk b.v. aan de café- sccne ir. het eerste bedrijf. Even door voeld als de auteur ze schilderde, was hun levende uitbeelding. Van de overigen, die zich over 't geheel prachtig aansloten alleen Treesje van Carla de Raet kon haar type niet geheel het vereischte cachet bijbrengen, nul len wij nog noemen den Heilsleger-officier van Elias van Praag. De schouwburg was uitstekend bezet, baignoires en parterre zelfs uitverkocht, en wast het gebodene naar behooren te apprecieeren, zoodat eenige malen moest worden gehaald. GEBOREN: Beatrijs* Lucia Agnes, D. van J. P. van Berge Henegouwen en M. H. Jansen Maria Tonia, D. van A. Galjaard en F. Gulay. OVERLEDEN W. Ie Maitre, Z. 4 mnd. H. Plug—Van Iterson, 84 j. PROF. SEVERIJN BEDANKT ALS KAMERLID. De heer Amelink zijn opvolger. HOTELHOUDERS: WEEST OP UW HOEDE! In een hotel te dezer plaatse logeerde iemand, die voorgal vertegenwoordiger van een chocoladefabriek te zijn. Op een avond ontving de hoteleigenaar telefonisch bericht, dat zijn gast onmiddellijk thuis moest komen. De „chocoladevertegenwoor diger" kwam eenige oogenblikken daarna het hotel binnen, waar hem de bood schap werd overgebracht. De man ver trok dadelijk en is tot nu toe nog niet teruggekomen. De eigenaar van het hotel liet hij met de rekening zitten. Men zij tegen zulke practijken gewaarschuwd! K. V. HET NEDERL. TOONEEL. Ferdy's Bekeering, blijspel in 3 bedrijven, van Fran- tisek Langer. Met dezen Tsjecho-Slowaakschen too- neelschrijver, van wien in ons land overi gens wel eenige stukken zijn opgevoerd, had Leiden nog geen kennis gemaakt, voor zoover wij ons herinneren. Thans is als le abonnementevoorstelling eens een van zijn producten op de Leidsche planken gegaan en met belangstelling hebben wij dit blijspel gevolgd. Langer laat bijkans al zijn stukken zich afspelen aan „den zelfkant van het leven", tusschen boeven, moordenaars, straatmei den etc. en in Ferdy's Bekeering is het niet anders. Langer voert ons in een milieu van misdadigers, echt gegrepen uit het leven naar type en inhoud, waardoor zijn tooneelwerk uit den aard der zaak hier en daar iets crus krijgt, maar aan den anderen kant moet daar direct tegen over worden gesteld, dat hij enkele ver bluffende staaltjes schept van zuivere volkskunst. Het is een heel eigenaardig stuk, goed beschouwd zelfs meer eigen aardig wellicht dan aardig, doch het boeit en houdt trots évidente feilen (als b.v. waarschijnlijkheid etc.) de aandacht strak gespannen door scherpen, raken dialoog en goed geschilderde tooneelbeelden. En daarom is de inzet der abonnementsvoor stellingen goed te noemen. De inbreker Ferdy wordt bij een „kra- kie" door brand verrast. Hij redt twee kinderen en is plotseling een held. Noblesse oblige onder pressie van zus ter Theresia van het Leger des Heils zal de held voortaan een ander leven leiden, hij is bekeerd. Doch maat kent hij niet. Zijn dronkenlap van een vader wordt alle drank ontzegd. Zijn hem feliciteerende vrouw, die 8 jaar geleden van hem was weggeloopen. mag niet terug naar haar „huis met meisjes", een harmonicaspeler mag thuis slechts stichtelijke liedjes trek ken en zoo gaat het door. Alle verzet breekt hij botweg. Zwaar verliefd op zus ter „Treesje" die, volgens haar verhaal, wegens kindermoord kan worden vervolgd, tracht hij haar te redden tot plotseling blijkt, dat zij alles maar heeft verzonnen en via een paar flauwvallerijen van den haar als een schaduw vergezellenden Heilslegerofficier, vinden zij elkaar en keert de maat terug, die het leven nu eenmaal eischt. Geef het leven, wat des levens is! Caricatuur hier en daar, ongetwijfeld, maar toch raak uitgebeeld en al geeft het einde niet een volledige bevrediging, toch, zooals gezegd, is het boeiend tooneel. Voor de vertolking onder regie van A. Prof. Severijn. Bij de Tweede Kamer is ingekomen een schrijven van prof. dr. J. Severijn (A.-R.) houdende mededeeling, dat hij in verband met zijn benoeming tot het hoogleeraars- ambt te Utrecht, op 20 October a.s. zal ophouden lid der Kamer te zijn en als zoo danig bedankt. Opvolger van prof. Seve rijn is de heer H. Amelink te De Bilt. DE POSTVLUCHTEN. De route wordt nu inderdaad gewijzigd. In een interview met de K.L.M.-directie is onlangs medegedeeld, dat het plan be stond de Indië-route te wijzigen. Tot dus ver vloog men van Schiphol, via Neuren berg. Boedapest en Belgrado naar Athene, maar op deze route werd in den winter veel oponthoud ondervonden door slecht weer, onvoldoende radio-verbinding en slechte gesteldheid der terreinen. Ingaan de 29 October gaat de dienst voortaan over Marseille, Rome en Brindisi naar Athene. Deze Zuidelijke route is meer dan 400 K.M. langer, doch de kans op gunstig weer is veel grooter. DE BEURS VAN DE DAMES-KRONIEK. De 33e Beurs van de Dameskroniek in Hal B op het voormalig Nenyto-terrein te Rotterdam is in 10 dagen bezocht door 63738 personen. JUBILEUM VER. TOT BEHOUD VAN NATUURMONUMENTEN. Deze vereenigina, houdt op Zaterdag, 24 October a.s. een algemeene ledenver gadering in het Kol. Instituut te Amster dam, gevolgd door een receptie, een en ander ter herdenking van haar 25-jarig bestaan. BINNENLAND. Een Zuidelijker route voor de post- vluchten vastgesteld. (Binnenland, le BI.) Vergadering van Obligatiehouders Hol landAmerika-lijn; een beschermings comité gevormd. (Financiën, 3e Blad.) Een bankoverval te Amsterdam; de buit bedraagt slechts tweehonderd gulden; de daders per auto ontkomen. (Gemengd, 2e Blad.) Minister Beelaerts van Blokland over de Nederlandsch-Belgische onderhandelingen. (Laatste Berichten, le Blad.) Ons Parlementair Overzicht (le Blad.) BUITENLAND. Een krachtige rede van Brüning in den Duitschen Rijksdag. Hoopvolle stemming. (3e Blad en Buitenland, le Blad.) Kerk en Staat in Spanje. (Buitenland, le Blad. Het Chineesch-Japansch conflict in den Volkenbondsraad. (Buitenland, le Blad.) DE BRAND IN HET NEDERLANDSCHE PAVILJOEN. Een niet gepubliceerd rapport. Men schrijft aan het „Handelsblad": In sommige bladen óók in Nederland (ook in ons Blad. Red. „L. D.") is een protest gepubliceerd in verband met den brand in het Nederlandsche paviljoen in Juni j.l.; een protest dat niet uitging van het Nederlandsche of Indische comité, doch van de heeren P. de Roo de la Faille, C. C. Krieger. prof. N. J. Krom, Th. B. Lelyveld, J. W. van Nouhuys, H. F. E. Vis ser en prof. dr. J. Ph. Vogel. In dat protest trof mij één zinsnede en wel deze: een protest tegen het feit dat geen onderzoek heeft plaats gehad door niet bij de zaak betrokken personen naar de omstandigheden waaronder de ramp te Vincennes heeft plaats gehad"., enz. enz. Maar een dergelijk onderzoek heeft wel plaats gehad en het heeft mij steeds ver wonderd. dat nooit een der bladen daar van melding maakte! Er bestaat een rapport ter zake, dat be rust o.a. bij den hoofdcommissaris van politie te 's-Gravenhage, doch niet bij het Nederlandsche comité. Het uitvoerend comité in Nederland kent dus officieel den inhoud van dit rap port niet. Dit kan ik u mededeelen: van eenige kwaadwilligheid van de zijde van commu nisten of ontslagen arbeiders is geen sprake. De oorzaak der catastrophe was wel degelijk een zusje van kortsluiting: oververhitting van het geheele net, door overbelasting. Zeker is hier, naar men mij verzekerde en naar in het rapport zou zijn vastgelegd, sprake van nonchalance der met den aanleg van de electrische instal latie belaste ingenieurs. Mij is dan ook bekend, dat de eisch werd gesteld dat het electrisch net van het tweede gebouw zou worden nagezien door een onpartijdig ingenieur, die vrij stond van de adviseerende ingenieurs van het comité èn van de firma die de elec trische installatie zoowel in het eerste als in het tweede Nederlandsche paviljoen aanlegde. Ik weet echter niet of dit on partijdige onderzoek inderdaad heeft plaats gehad. In deze questie treft m.i. den heer Moojen, den gedelegeerde van het Neder landsche comité te Vincennes, geen schuld. Hij moest uit den aard der zaak vertrou wen op den ingenieur die als zijn adviseur optrad. o DE LOONSVERLAGING IN DE METAALNIJVERHEID. Geen staking in Twenthe. „Het Volk" meldt, dat op de Maandag gehouden gecombineerde vergadering van hoofd- en afdeelingsbestuur der samen werkende arbeidersorganisaties in de me taalindustrie is besloten, op dit oogenblik niet tegen de in Twenthe aangekondigde loonsverlaging in staking te gaan. De sa menwerkende organisaties zullen zich met de afdeeling Hengelo van den Metaalbond over de toepassing van deze aangekondig de verlaging in verbinding stellen. Wat de nieuwe loonregeling betreft, die Maandag is ingegaan, worden de volgende bijzonderheden medegedeeld: N V. Machlnefabr. Gebr. Stork en Co. en N.V. Stork Hijsch 5 pCt. verlaging over de geheele linie. N.V. Heemaf 5 pCt. verlaging. Bijslag voor arbeiders, die 32 uur of minder wer ken 5 pCt,; voor elk uur arbeid boven de 32 uur vermindert deze bijslag met Vs pCt., zoodat van arbeiders, die 42 uur of meer per week werken, de verlaging 5 pCt. be draagt. G. Dikkers en Co. N.V. Voor alle arbei ders, die minder dan 32 uur per week ar beiden. 5 pCt. bijslag. Omdat alle arbeiders in deze fabriek minder dan 32 uur werken, zal voor deze fabriek de loonsverlaging dus practisch opgeschort worden tot de werktijden worden verlengd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 1