72sïé Jaareanp
ZATERDAG 10 OCTOBER 1931
No. 21951
0FFICIEELE KENNISGEVING
TER OVERPEINZING.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
ZWARE BRAND IN EEN KOEKFABRIEK.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN :i
30 Cts. per regel voor advertentlên uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlên 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlên
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordelndsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:i
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35, per week f.0.18
Bulten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 '4- portokosten.
Dit nummer bestaat uit ZES bladen
EERSTE BLAD.
CURSUS IN ESPERANTO
verbonden aan de Gem. Kweekschool
v. onderwijzers (essen).
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat de
lessen van den cursus in Esperanto zullen
aanvangen in de eerste week van No
vember.
De cursus is toegankelijk voor onder
wijzers (essen) en, met goedkeuring van
hun College, ook voor hen, die de akte als
onderwijzer (es) niet bezitten.
Door de cursisten ls alleen een geringe
bijdrage in de kosten van vuur en licht
verschuldigd.
Schriftelijke aanmelding bij den Direc
teur der Kweekschool voor 20 Oct. a.s.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 10 October 1931. 5558
HERFST.
Thans is de herfst volgens den kalender
tot ons gekomen doch niet alleen volgens
den kalender. De weersgesteldheid was wel
geschikt om er ons aan te herinneren, dat
we op weg zijn naar den winter. Den
zomertijd hebben we dus achter den rug.
We zeggen met opzet: zomertijd en ni^t:
zomer, omdat dit jaar ons heel weinig
zomersche dagen gebracht heeft. 'tWeer
was als het ware een teeken van de on
gunst der tijden. Het bracht niet wat we
verwachtten en wat ons welkom geweest
zou zijn. Met dat al, de één en twintigste
September bracht het begin van den
herfst en we dienen er op bedacht te
wezen, dat we\den winter tegemoet gaan.
Hoe ouder men wordt, hoe meer het
den schijn heeft, alsof de tijd sneller
wieken krijgt. Dat is natuurlijk niet
anders dan zuivere inbeelding. Een jaar
heeft steeds driehonderd vijf en zestig
dagen en een dag altijd vier en twintig
uren. De klok tikt niet sneller, omdat
wij ouder geworden zijn, noch heeft ze
een slakkengang in de kinderkamer. Het
is zuivere inbeelding. Maar wie op den
levensweg vordert kan vaak de gedachte
niet van zich afzetten, dat vroeger de
tijd langzamer voortschreed. Zoo hebben
wij en ongetwijfeld met ons degenen,
die reeds een halve eeuw op dit onder-
maansche vertoefden, de gedachte, dat
ook deze slechte zomer zeer snel voorbij
gegaan is. Wat heeft die ons gebracht?
In de wereld onrust en bange vrees! In
de vaste vacantiedagen slecht of tamelijk
slecht weer. De oogst is maar matig, als
we de rekening gaan opmaken. We
kunnen de uiteindelijke afrekening op
maken, omdat het begin van den herfst
het einde van den zomer beteekent. Maar
als de zomer niet bracht, wat we ervan
verwachtten; waarop we misschien zelfs
meenden aanspraak te mogen maken, dan
hopen we op een mooi najaar. Deze teleur
stelling en deze hoop zijn een duidelijk
beeld van het leven van zoo heel veel
menschen.
De jeugd wordt niet zelden genoemd de
lente des levens. Het ls het jonge leven,
dat nog gaaf is en de belofte in zich heeft
van heel wat goeds en schoons, maar niet
minder de mogelijkheid van teleurstelling
en uitblijven der vervulling van wat in
de kiem aanwezig is. Dan komt de zomer,
de middelbare leeftijd, wanneer gearbeid
moet worden; waarin een menschenMnd
tot volle ontplooiing brengen moet wat
als een mogelijkheid in de dagen der jeugd
sluimerend in hem was. Maar ach, ook
deze zomer valt niet steeds mee. Ook hier
valt te gewagen van tegenslag, van teleur
stelling. van onvervulde idealen. Het kan
ook moeilijk anders. Iemand, die over
vraagt. moet teleurgesteld worden in wat
hij ontvangt. Welnu, wij zijn geneigd het
leven te overvragen. Vandaar, dat we
niet ontvangen, wat we zoo gaarne zouden
willen hebben. En v/at we vragen moet de
zomer des levens ons brengen. Is het dan
wonder, dat de zomer ons teleurstelt, ge
lijk in de natuur de zomer, die achter den
rug is, ons teleurgesteld heeft, omdat ze
niet gaf wat we van hem verwacht had
den; veel mooi weer en heldere zomer
sche dagen. Maar misschien, dat de herfst
van plan is ons nog veel te vergoeden. Men
kan het niet weten en daarom hoopt men.
De herfst is de tijd van de. aftakeling.
De boomen laten hun bladeren vallen. De
bloemen houden de een na de ander op
ons met haar bloei te verheugen, De dagen
worden zichtbaar korter. Des morgens en
des avonds hangt een koude nevel over de
velden. De najaarsstormen zullen komen
en wanneer de herfst haast onmerkbaar
overglijden zal in den winter, dan is de
natuur, wier ontwaken ons zooveel vreugde
gebracht heeft, afgetakeld. Het is voorbij.
Weldra legt dan het afgeleefde jaar het
hoofd in den schoot der eeuwigheid. En
toch heeft diezelfde herfst iet-s, dat be
koort en met dankbaarheid vervullen
moet. Immers dit jaargetij brengt de ver
vulling. In de lente bloeit het allerwege.
Maar de bloesems vallen af zonder dat ze
ooit tot vruchtzetting komen. Veel jonge
vruchtjes brengen het ook nooit, verder
dan een vroegen dood. De herfst doet ons
fcien, wat van al die lente-beloften werke
lijkheid geworden ls. De oogst wordt bin
nengehaald. De schuren liggen vol. De
fruitkelders zijn goed gevuld. De aard
appelen zijn ingekuild. Het koren wordt
gedorscht en gemalen. Dat is al belofte
vervulling. En omdat de herfst die brengt,
heeft hij meer waarde dan de schoone
lente en de volle zomer.
Ook wij hebben gestaan in de lente, dat
is in de opgang van ons leven. Ook wij
droegen misschien rijke beloften in ons.
De zomer des levens is gekomen, de tijd
om deze belofte tot werkelijkheid te doen
worden. Nu kwam misschien de herfst
voor ons reeds in het zicht. Misschien is
de herfst des levens er al. De vraag mag
dus gesteld worden: is deze levensherfst
bij ons vervullingstijd? Kunnen we. terug
ziende op ons leven, verzamelende don
oogst der jaren, gewagen van rijpe en
goede vruchten? Is die vraag ongepast?
Allesbehalve. Immers niet alleen van ons
geestelijke leven geldt de vermaning des
bijbels: Ik heb u gesteld, opdat ge veel
vrucht zoudt dragen. De herfst daar bui
ten komt dus tot iedereen, van welken
leeftijd hij ook moge wezen, met den eisch
om rekening en verantwoording af te leg
gen van het leven. Die nog in de lente zijn,
dat ze zulk een kijk op het leven zich ver
werven. waardoor de mogelijkheid tot
vruchtbaarheid wordt geschapen. Die
reeds in den zomer zijn om te zorgen, dat
hun leven in de vervulling steeds meer
de belofte dekt.
Die reeds de herfst des levens binnen
traden, dat ze zich rekenschap afleggen
van wat hun leven was en bracht. Zoo
bezien is de herfst niet zonder geestelijke
beteekenis en is de herfst des levens van
groot belang.
DOOPSGEZINDE GEMEENTEDAG.
De Doopsgezinden in Zuid-Holland, Zee
land en Noord-Brabant houden op Zondag
18 October a.s. te Leiden hun jaarlijk-
schen gewestelijken gemeentedag. De dag
begint met een kerkgang bij Ds. Bonga.
In de middagbijeenkomst zal mej. M. Ens
uit Deventer een lezing houden over „Aan
raking met Buitenlandsche Doopsgezin- J
den", terwijl des avonds door eenige 5
jongeren een door ds. L. Bonga geschreven j
religieus spel zal worden opgevoerd. De
bijeenkomsten worden opgeluisterd door
muziek en zang. Verder vermeldt het pro
gramma een paar gemeenschappelijke
maaltijden en een bezoek aan den Hortus.
OUD-WETHOUDER J. DE LANGE
Bij zijn a.s. 70sten verjaarifag.
De heer J. de Lange.
Een zeer geacht en zeer bekend inge
zetene onzer gemeente hoopt, gelijk ge
meld, a.s. Maandag zijn 70sten verjaardag
te vieren. Het is de heer J. de Lange, een
uiterst vooraanstaande persoonlijkheid,
speciaal in A.R. kringen, die zich door
zijn voortreffelijke eigenschappen tijdens
de uitoefening van zijn talrijke functies
de eerbied van partijgenooten zoowel als
van andersdenkenden heeft weten te ver
werven. Een man van beginsel, een rots
vast type, in vele opzichten een" leidende
figuur, ter zake kundig en iemand, die
het woord te zijner beschikking had, hoe
wel hij er fel mee striemen kon. In de
jaren van zijn kracht, een man, wien
niets te veel scheen, iemand die steeds
over een helder oordeel beschikte en van
de hem ter bestudeering voorgelegde vraag
stukken een diepgaande studie maakte.
De heer de Lange, een „self made" man,
was vroeger lid van de firma Korevaar
en de Lange, houthandelaars en aanne
mers te Zoeterwoude. Reeds een jaar na
de annexatie van een gedeelte dezer
gemeente door Leiden, werd hij met een
groote meerderheid in 1899 tot lid van den
Leidschen Raad gekozen. Jarenlang was
de heer de Lange diaken en ouderling der
Ger. Kerk en penningmeester van de Chr.
Kweekschool voor onderwijzers. In 1902
werd hij candidaat gesteld voor het lid
maatschap der Tweede Kamer in de vaca
ture van Kempen. Er ontketende zich een
enorme strijd om deze verkiezing, tegen
over niemand minder dan prof. van der
Vlugt, die tenslotte met slechts een meer
derheid van 11 stemmen werd verkozen.
Zijn werkzaamheden hadden reeds zoo
danig de aandacht der Regeering getrok
ken, dat in 1903 zijn benoeming volgde
tot burgemeester der gemeente Ouds
hoorn, waar hij door de geheel uit vrij
zinnige leden samengestelde raad, zooals
vanzelf spreekt, niet bepaald met open
armen werd ontvangen. Dank zij echter
zijn beminnelijk optreden, zijn groote
ijver en plichtsbetrachting, zijn stipte
nauwkeurigheid een eigenschap, die hij
trouwens ook van anderen eischte wist
hij ook hier onmiddellijk alle harten, ook
van die zijner tegenstanders, te winnen.
In 1908 werd de heer de Lange benoemd
tot burgemeester van een grootere ge
meente, n.l. Nijkerk, waar deze harde wer
ker, wiens onpartijdig, strikt rechtvaardig
oordeel ook hier de aandacht trok, even
eens de achting van talloozen verwierf.
Op een zeldzame wijze wist hij zich hier
te onderscheiden tijdens den grooten
watersnood in 1916. Daarbij is door hem
ontzaglijk veel werk verricht: zelf leidde
hij de organisatie der distributie en zorgde
letterlijk voor alles. Dank zij zijn vast
beraden en energiek optreden, werd tóoh
nog veel gered, wat anders onherroepelijk
verloren zou zijn geweest.
De taak hem te Nijkerk opgelegd, bleek
echter te zwaar: met geknakte gezondheid
keerde hij in 1917 naar Leiden terug en
vestigde zich in dezelfde woning, waar
hij ook vroeger altijd had gewoond. Ook
trok de heer de Lange zich volkomen uit
de politiek terug, maar de rust was slechts
van korten duur, want reeds na één jaar
maakte hij al weder deel uit van den
Leidschen Raad, gekozen door het eerste
kiesdistrict met groote meerderheid van
stemmen, terwijl hierbij als merkwaardig
heid kan vermeld worden, dat dit district
een liberaal bolwerk was.
In 1922 trad de heer de Lange op als
Wethouder van Financiën en Volkshuis
vesting in de vacature prof. van der Pot,
die dat jaar naar Groningen vertrok.
Slechts 8 maanden werd het wethouder
schap door hem bekleed: toen kón hij niet
meer. Doch ook gedurende dezen tijd heb
ben onze stadgenooten ervaren, welk een j
groote steun van dezen man is uitgegaan.
De heer de Lange was tevens mede
oprichter en van 19051922 penningmees
ter van het Chr. Sanatorium te Harder
wijk en ook hier ontpopte hij zich als een
man van beteekenis en als een eerste klas
boekhouder. Met zeer groot leedwezen
zag het Bestuur hem dan ook in 1922
heengaan.
Sindsdien bleef de heer de Lange buiten
alle actie, hoewel hij tot den huidigen
dag toe, nog een levendig belang stelt in
alles, wat om hem geschiedt. Tenslotte
zij nog de aandacht gevestigd op het feit,
dat de heer de Lange zich immer een
voortreffelijk huisvader heeft betoond,
die zijn kinderen een uitstekende opvoe
ding wist te geven, zoodat zij nu goede
betrekkingen in ons land, zoowel als ln
Indië bekleeden.
Ongetwijfeld zal het dezen Ingezetene
op den dag der feestviering niet aan een
zeer groote belangstelling ontbreken:
velen zullen zich gedrongen gevoelen den
heer De Lange, die hoewel nu ambteloos
nog onverflauwd de belangen van Kerk en
Staat volgt, de hand te drukken. Moge
het een schoone dag voor dengeen wor
den, aan wien ook onze stad zoo onnoem
lijk veel te danken heeft gehad! DAt ls
onze oprechte wensch!
DE MOLEN VAN NOORDMAN
GERESTAUREERD.
Foto Slegtenhorst.
BINNENLAND.
De nieuwe voorstellen van B. en W. van
Lelden inzake den Stadhuisbouw en het
standpunt der C. v. F. (2e Blad.)
De heer H. van Zonneveld, te Sassen-
heim, heeft zijn benoeming tot voorzitter
van de vereeniging „De Narcis" aange
nomen. (Land- en Tuinbouw, 3e Blad.)
Steun aan de suikerbietencultuur.
(Land- en Tuinbouw, 3e Blad.)
Voorloopig verslag der Eerste Kamer
over het wetsontwerp tot regeling van den
handel in alcohol-houdende dranken.
(Binnenland, 2e Blad.)
Een zwendelaffaire te Amsterdam; een
advocaat gearresteerd. (Gemengd, 2e BI.)
Verschenen is het rapport betreffende
het drama op Ameland. (Gemengd, 2e
Blad.)
ACADEMISCHE EXAMENS.
Geslaagd voor het doctoraal-exairiën
rechtsgeleerdheid de heer H. C. Sandrock
(Leiden) en voor het candidaats-examen
klassieke letteren de heer H. J. M. Broos
(Den Haag).
DE BRANDWEER.
Bij de drukkerij Louis H. Becherer is het
jaarverslag van de Brandweer in druk
verschenen.
Wij lezen erin, dat gedurende het jaar
1930 plaats hadden: 19 schoorsteenbran
den; 31 kleine binnenbranden; 2 zware
binnenbranden, 4 kleine uitslaande bran
den, 2 zware uitslaande branden, 2
scheepsbranden, 15 buitengewone bran
den. Totaal 75 branden, terwijl nog 11-
maal de brandweer werd gealarmeerd op
vermoeden van brand of voor het instel
len van een onderzoek.
DE VERPLAATSING VAN BOERHAAVE S
VOETSTUK.
Na, gelijk wij gisteravond meldden,
reeds tot den overweg aan den Rijnsbur-
gerweg te zijn versleept, is het voetstuk
van het Boerhaave-standbeeld in den
afgeloopen nacht verder vervoerd. Onder
toezicht van den waarnemend-adjunct
directeur van gemeentewerken, den heer
D. Y. Lem en den opzichter A. J. Leget
namen vannacht om halféén de werk
zaamheden een aanvang Om even een uur,
precies op tijd, was de overweg „genomen"
en kon de „groote reis" naar de Oegst-
geesterlaan een aanvang nemen. Daar
aangekomen werd het voetstuk op zijn
nieuwe plaats gezet, zoodat het wachten
thans is op het plaatsen van het beeld,
waarna de schuttingen zullen kunnen
verdwijnen en Boerhaave vanaf zijn
nieuwe standplaats de drukte bij den
ingang van het Nieuwe Academische Zie-»
kenhuis zal gadeslaan,
Men zal zich herinneren, dat ln den
afgeloopen zomer van den houtzaagmolen
der firma Noordman aan den Haagweg
een wiek werd afgeslagen. Hoewel de
molen sinds gerulmen tijd geen dienst
meer doet als gevolg van de electrificatie
van het bedrijf, hebben de firmanten, met
het oog op het feit, dat ln de laatste
jaren zoovele molens worden opgeruimd,
besloten den molen toch te laten restau-
reeren. Er werd een geheel nieuwe roe
aangebracht en dezer dagen zijn de her
stellingswerken beëindigd. Wij geven hier
boven een foto van den gerestaureerden
molen, voor welks behoud velen de firma
Noordman oprecht dankbaar zullen zijn.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Wijziging.
B. E. Feld, Vischmarkt 6, Lelden, Manu
facturen.
Opheffing filiaal Vischmarkt 4, Lekten.
(Winkel in gordijnstoffen en aanverwante
artikelen).
BUITENLAND.
Een tweede kabinet-Brüning in Duitsch-
land gevormd. (Buitenland, le Blad.)
De verdeeldheid onder de Engelsche li
beralen (Buitenland, le Blad.)
Volkenbondsraad en Amerika in het
Chineesch-Japansch conflict. (Buitenland,
le Blad.),
LIBERALE STAATSPARTIJ
„DE VRIJHEIDSBOND."
Crisis en Liberale Politiek.
In de serie lezingen over het onderwerp
„Crisis en Liberale Politiek" spraken gis
teravond in het Graanbeursgebouw mej.
dr. E. C. van Dorp en prof. ir. C. L. van
der Bilt voor de Leidsche afdeeling van
den Vrijheidsbond. Nadat de voorzitter,
prof. dr. B. D. Eerdmans, in zijn ope
ningswoord de beide sprekers had welkom
geheeten en gewezen op de belangrijkheid
•:der lezingen ln den tegenwoordigen tijd,
£was het woord aan
prof. ir. C. L. van der Bilt.
Deze zette vrijwel analoog aan zijn
lezingen, reeds elders in den lande uitge
sproken, de oorzaken van de huidige crisis
uiteen en belichtte daarbij de maatrege
len door de regeering genomen. Spr. zag
Foto's Bleuzé
Hedenmorgen heeft een vrij zware binnenbrand gewoed op de bovenverdiepingen
van de Koek- en Banketfabriek der firmaJ. C. van der Steen en Co. aan de Pieters
kerkgracht alhier. Voor bijzonderheden verwijzen wij naar het verslag. Onze fotö
fi. toont 'de brandweer in actie.
