72ste Jaargang
MAANDAG 28 SEPTEMBER 1931
No. 21941
0FFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
DE GULDEN IS VEILIG.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden eD plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Cts. per regeL Kleine Advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postchèque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:;
Voor Leiden per 3 maanden 1.2.35, per week t. 0.18
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 -|- portokosten.
Oit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
BEVOEGDHEID TOT STEMMEN
BIJ VOLMACHHT.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
maken bekend, dat een kiezer, met in
achtneming van het in de Kieswet be
paalde. bevoegd is bij volmacht te stem
men. indien zijn beroep of werkzaamheden
medebrengen, dat hij herhaaldelijk of
althans gedurende het gedeelte van het
jaar. waarin de stemming gewoonlijk valt,
werkzaam pleegt te zijn buiten de gemeen
te op welker kiezerslijst hij voorkomt, mits
zijn afwezigheid, indien hij gedurende het
tijdvak of de tijdvakken, waarin hij aldus
werkzaam is, een of meermalen in die ge
meente terugkomt, als regel telkens lan
ger dan drie dagen duurt.
Mede is, met inachtneming van het in
de Kieswet bepaalde, bevoegd bij vol
macht te stemmen de vrouw, welke, ge
huwd met een kiezer, die voldoet aan de
bovenvermelde voorwaarden, met haar
man, in verband met diens beroep of
werkzaamheden, afwezig pleegt te zijn.
De kiezerslijst wijst aan, welke kiezers
bevoegd zijn bij volmacht te stemmen
en voor welke verkiezing zij daartoe be
voegd zijn.
De aanwijzing geschiedt niet dan nadat
de belanghebbende een daartoe strekkend
met redenen omkleed verzoekschrift aan
het gemeentebestuur heeft ingediend; de
indiening moet geschieden vóór 1 Januari
en niet eerder dan 1 October van het
voorafgaande jaar. Formulieren voor de
bedoelde verzoekschriften zijn van 15 Sep
tember tot en met 31 December ter ge
meente-secretarie kosteloos voor de kiezers
verkrijgbaar.
De belanghebbende, die een verzoek
schrift als bovenbedoeld heeft ingediend
en die van de gevraagde bevoegdheid ge
bruik wil maken, doet daarvan in persoon
mededeeling ter secretarie van de ge
meente, op welker kiezerslijst hij moet
voorkomen, aan den burgemeester of aan
den daartoe door dezen aangewezen amb
tenaar. De mededeeling kan geschieden
zoodra het verzoek is ingediend, doch niet
later dan een week na den dag der can-
didaatstelling.
Hij geeft daarbij op naam en voorna
men, dagteekening en plaats van geboorte
van hem zelf en van den door hem aan
gewezen gemachtigde.
Van de aanwijzing wordt een schrifte
lijke volmacht opgemaakt. De volmacht
wordt door den kiezer en door den burge
meester of den door dezen aangewezen
ambtenaar onderteekend. Een afschrift
van de volmacht wordt den kiezer uitge
reikt.
De gemachtigde moet in persoon ter
secretarie van de gemeente mededeelen,
dat hij de volmacht aanneemt. Van de
aanneming wordt aanteekening gedaan
onder het origineel der volmacht; deze
aanteekening wordt door gemach
tigde en door den burgemeester of
door den door dezen aangewezen amb
tenaar onderteekend. Indien de aanne
ming niet reeds gelijktijdig met de aan
wijzing heeft plaats gevonden, geeft de
burgemeester of de door dezen aangewezen
ambtenaar onverwijld van de aanwijzing
kennis aan den gemachtigde met oproe
ping om binnen vijf dagen ter secretarie
de volmacht te komen aannemen; is bin
nen dien termijn de volmacht niet aange
nomen, dan is zij vervallen en kan de
kiezer niet opnieuw voor dezelfde verkie
zing een gemachtigde aanwijzen.
Als gemachtigde mogen slechts aange
wezen worden zij, die in de gemeente be
voegd zijn tot het deelnemen aan dezelfde
verkiezing. Indien de kiezer een gemach
tigde heeft aangewezen vóór de vaststel
ling van de kiezerslijst, en na de vaststel
ling dier lijst mocht blijken, dat de gemach
tigde niet aan dezen eisch voldoet, wordt
de volmacht als vervallen beschouwd en
kan de kiezer niet opnieuw voor dezelfde
verkiezing een gemachtigde aanwijzen.
Een kiezer mag niet meer dan één aan
wijzing als gemachtigde aapnemen, be
houdens dat hij een tweede aanwijzing
mag aannemen, indien beide aanwijzingen
zijn geschied door personen, die tot zijn
huisgenooten behooren.
Burgemeester en Wethouders
voornoemd,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
3urgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 26 September 1931. 4610
SERENADE AAN DEN HEER
J. NOORDANUS Sr.
Een spontane huldiging.
Wie Zaterdagavond tegen 7 uur door de
op dat uur en dien dag reeds drukke
Haarlemmerstraat wandelde en zoo ver
volgens naar den Lage Rijndijk, zal aan
deze drukte reeds spoedig iets ongewoons
gemerkt hebben. Er waren n.l. eenige
muziekkorpsen, t. w. de Harmoniekapel
„T. en D.", alsmede die uit Hillegom en
Boskoop onderweg naar hun hooggewaar-
deerden directeur, den heer J. Noordanus.
Sr., wien men een serenade ging brengen
ter gelegenheid van zijn 45-jarig jubileum
als musicus.
maakte, weet, dat men hier te doen heeft
met een bekwaam en serieus muziek-pae-
dagoog, die zijn bescheiden, maar daarom
geenszins te onderschatten functie in. de
Nederlandsche muziekwereld steeds met
opgewektheid en liefde vervult.
Talrijke muziekvereenigingen, ook bui
ten onze stad, hebben aan hem haar
groote successen en goeden naam te dan
ken. Niet alleen kent de heer Noordanus
de moeilijkheden van het „vak" tot in de
puntjes, doch hij weet daarenboven de
animo er prachtig in te houden, wat bij
dilettantenkorpsen een eerste eisch is!
De heer Noordanus genoot zijn muzi
kale opleiding op de muziekschool in zijn
geboorteplaats Rotterdam, waarbij hij te
vens een speciale studie maakte in het
clarinetspel. Op jeugdigen leeftijd kwam
hij als clarinettist bij de stafmuziek van
het 4e Reg. Inf. alhier, in dien tijd onder
leiding van Gottfried Mann Tot aan zijn
pensioeneering bleef hij aan dit orkest
verbonden. Intusschen vond hij gelegen
heid vele muziek-dilettanten in de gehei
men der muziek in te wijden. Na zijn pen
sioeneering was hij nog eenige jaren als
clarinettist werkzaam bij het Concertge
bouw-orkest onder leiding van Dr. Willem
Mengelberg, welk engagement hij door
den wereldoorlog moest opgeven. Vele
muziekvereenigingen hebben zich aan zijn
leiding toevertrouwd, met het resultaat
dat talrijke eereteekenen hare vaandels
sieren. Thans is de jubilaris dirigent van
de hier welbekende harmoniekapél T. en
D„ de Chr. Harmonievereeniging Concor
dia te Boskoop, de Hillegomsche Harmo
niekapel te Hillegom en het Leidsche
strijkensemble „Per aspera ad astra", door
wie hij niet alleen wordt geroemd om zijn
goede energieke leiding, maar ook om z'n
kameraadschappelijke omgang met de
leden.
Ook onder zijn leerlingen in piano, orgel
en blaasinstrumenten is de heer Noordanus
zeer geliefd.
Dat de jubilaris bij velen uiterst gezien
is: men heeft zulks tijdens de hem ge
brachte serenade kunnen ervaren! De
drukte voor de woning van den jubilaris
was enorm, doch de politie zorgde voor een
correcte regeling.
Vroolijk klonken de muzieknummers
door de straten, waarna de voorzitter van
„T. en D.", de heer D. Cornet den jubi
laris in een korte rede hartelijk voor zijn
vele verdiensten huldigde en hem o.a. zijn
dank betuigde voor hetgeen hij met zijn
vereenigingen heeft weten te bereiken.
De talrijke fanfares en hoera's zullen
den heer Noordanus overtuigd hebben,
dat men hem naar waarde weet te schat
ten en hem nog lange jaren als dirigent
en als paedagoog in actie hoopt te zien!
De woning van den jubilaris was gevuld
met fraaie bloemstukken en eadeaux,
schriftelijke en telegrafische gelukwen-
schen, hem door zijn vele vereerders toe
gezonden. Er heerschte dan ook den gan-
schen avond een gezellige en feestelijke
stemming, evenals gisteren, den eigen
lijken jubileumsdag. Ook wij bieden den
heer Noordanus Sr. van deze plaats nog
maals onze hartelijke gelukwenschen aan
en zullen met belangstelling zijn toekom
stige prestaties volgen! Moge de heer
Noordanus, musicus van de goede, oude
stempel, nog lang de scepter zwaaien over
zijn diverse vereenigingen!
J. Noordanus Sr.
Wie, zooals wij, dezen dirigent
tijdens de uitvoeringen zijner mu
ziekvereenigingen aan 't werk heeft ge
zien en in de pauzes wel eens een praatje
met hem gemaakt heeft, waarbij dan,
't spreekt wel vanzelf de muziek het
hoofdonderwerp van het gesprek uit-
Foto's Bleuzé.
De jeugdige bewoners van het Kleuterh-uis der Leidsche Buitenschool in actie.
Opening van het Kleuterhuis der
Leidsche Buitenschool.
Onder groote belangstelling heeft Za
terdagmiddag de officieele opening plaats
gehad van het Kleuterhuis van de Leidsche
Buitenschool aan de Duinoordstraat te
Katwijk aan Zee, het eerste kleuterhuis
hier te lande. Het Kleuterhuis is bestemd
voor interne verpleging van kinderen van
1 tot 6 jaar. Deze nieuwe inrichting, die
speciaal bestemd is voor de verpleging van
door tuberculose bedreigde kinderen tot
6 jaar, kwam in den loop van dit jaar ge
reed en kon in Juni gedeeltelijk worden
ingericht. Aanstonds moest het toen reeds
voorloopig in gebruik worden genomen.
Door verschillende omstandigheden kon
de officieele opening eerst Zaterdagmid
dag geschieden.
Bij deze opening waren o.m. aanwezig:
dr. R. N. M. Eykel, hoofdinspecteur van de
Volksgezondheid; mr. dr. J. Schokking,
burgemeester van Katwijk, mevr. Schok
king, benevens de waarn. secr. Collette,
de wethouders J. Dubbeldam en C. A.
Veltkamp, de heeren T. S. Goslinga en mr.
A. J. Romijn, wethouders van Leiden; prof.
dr. E. Gorter, voorzitter en mr. F. D. L.
Gunning, secretaris van de vereeniging
„De Leidsche Buitenschool"', waarvan ook
de meeste bestuursleden aanwezig waren;
prof. dr. S. T. Bok, voorzitter van de ver
eeniging voor praeventieve geneeskunde;
prof. dr. H. W. Siemens; mej. J. A. Ta ven-
raat. directrice van de kleuterschool, de I
heer Vooren, secr. Van de vereen, tot be
stijding der t.b.c. in de provincie Zuid-
Holland; dr. Brouwer, leider van het con-
sultatiebureau te Leiden; tal van doctoren
uit Katwijk, Leiden en Zuid-Holland o.a.
J. Hueting, dr. J. Eikelenboom, dr. D.
Ouwehand, dr. A. In 't Veld, schoolarts in
het district Katwijk, dr. Doelman, dr. Le
Grand, dr. Hugenholtz, dr. Poortman, dr.
H, D. Boer, dr. van Praag. dr. J. Streng, j
dr. Hegmans, dr. Cohen, dr. Speelman, dr. 1
Stoel, mr. v. d. Eist, ds. v. d. Heyden uit
Wassenaar, de heer B Buurman, de archi
tect van het nieuwe Kleuterhuis, de aan
nemers Zwanenburg en van der Bent, be
nevens tal van belangstellenden.
BELANGRIJKE VERKLARING VAN DE
NEDERLANDSCHE BANK.
Haar goudpositie sterker dan ooit.
De directie van de Nederlandsche Bank
berichtte ons het volgende:
Naar aanleiding van vragen, die tot ons
gericht worden, berichten wij hierbij, dat
er voor ons geen enkele aanleiding be
staat te verzwijgen, dat onze buitenland-
sche wisselportefeuille voor een deel be
staat uit ponden sterling.
Wij hebben op grond van besprekingen
nog zeer onlangs met de Bank of England
gehouden en gezien het bijzondere karak
ter van ons pondenbezit als goud-wissel
portefeuille van een circulatiebank alle
reden om aan te nemen, dat voor ons in
de toekomst geen verlies op dit bezit is te
duchten.
Verder brengt het ponden-gedeelte van
onze buitenlandsche wisselportefeuille
rente op, die in den tusschentijd een even
tueel tijdelijk boekvyaardeverschil vanzelf
amortiseert.
Voor de Nederlandsche Bank als circu
latiebank kan zich nooit een reden voor
doen om zich op een ongelegen oogenblik
van haar pondenbezit te ontdoen.
Wij verklaren met de grootste stellig
heid, dat ons bezit aan ponden sterling
nimmer eenige belemmering kan zijn voor
de Nederlandsche Bank om haar functies
als circulatiebank en centrale bank in
haar vollen omvang uit te oefenen.
Tevens verklaren wij, dat wij den gou
den standaard onvoorwaardelijk zullen
handhaven.
Inflatie van het ruilmiddel is niet aan
wezig en niet te verwachten.
De goudpositie van de Nederlandsche
Bank is sterker dan ooit tevoren.
Het geldwezen in Indië.
Het Persbureau V. D. meldt:
Naar aanleiding van de aanhoudende
geruchten, dat Ned.-Indië den gouden
standaard zou hebben verlaten, kunnen
wij mededeelen, dat noen het Departe
ment van Koloniën noch de bijbank van
de Javasche Bank te Amsterdam eenige
aanwijzing hebben, dat deze maatregel
zelfs in overweging zou zijn genomen.
Nadat allen zich in een der zalen ver
zameld hadden, trad prof. dr. E. Gorter
naar voren, die namens het bestuur woor
den van welkom tot de aanwezigen sprak.
Spr. gewaagt van de vreugde, welke er bij
het bestuur heerscht, dat deze dag is aan
gebroken en wijst er op, dat thans voor de
jongste kinderen tot 6 jaar. die met t.b.c.
bedreigd worden, een gelegenheid tot op
neming geopend is. Er zijn op het oogen
blik reeds 12 kinderen aanwezig. Het doet
spr. genoegen, dat de heer Schokkig thans
voor de derde keer zich bereid heeft ver
klaard een nieuw gebouw van de Vereeni
ging te openen en spr. verzoekt hem hier
toe nu te willen overgaan.
Redevoering van burgemeester
Schokking.
De heer Schokking, hierna het woord
nemend, sprak ongeveer als volgt:
Gaarne voldoe ik op het oogenblik aan
het vriendelijk verzoek van het bestuur
van de vereeniging „Herstellingsoord de
Leidsche Buitenschool" om bij de opening
van het kleuterhuis een enkel woord te
spreken. Als hoofd der gemeente Katwijk,
waar de Leidsche Buitenschool haar be
langrijk werk verricht, verheug ik mij over
die opening evenzoo als ik dit doe als lid
van het bestuur. Niet het minst, omdat
het mij in mijn laatste kwaliteit, zij het
dan niet in gelijke mate als aan de leden
van het dagelijksch bestuur bekend is,
hoeveel zorg en moeite aan die opening is
vooraf gegaan. De vraag is daarbij wel eens
opgekomen, of het nieuw gebouwde kleu
terhuis overeenkomstig zijn bestemming
BINNENLAND.
Dr. Colijn over de financieele crisis. (30
Blad).
Verklaring van de Nederlandsche Bank
over de positie van den gulden, (le Blad).
Het Koninklijk bezoek aan Amsterdam.
(3e Blad).
Officieele opening van het Kleuterhuis
der Leidsche Buitenschool te Katwijk-
aan-Zee. (le Blad).
Verliezen voor den vischhandel door de
daling van den Pondenkoers. Binnenland,
2e Blad).
Bij een brand op Borneo zijn zes Neder
landers gedood. (Uit Ned. Oost-Indië, 2e
Blad).
Verrassingen in het Amsterdamsche
torendrama. (Gemengd, 2e Blad).
Doodelijk auto-ongeluk bij Deventer.
(Gemengd, 2e Blad).
BUITENLAND.
Het bezoek der Fransche ministers aan
Berlijn. (2e Blad).
Ook Scandinavië verlaat den gouden
standaard. (Buitenl., le Blad).
Aanslag op den Chineesehen minister
van buitenl. zaken. (Tel. le Blad).
Het werk in de Volkenbondsstad. (Bui
tenland, le Blad).
in gebruik zou kunnen worden genomen.
Het heeft toch vrij langén tijd geduurd,
alvorens omtrent de voltooiing van het
gebouw zekerheid kon worden verkregen.
Verschillende omstandigheden werkten
daartoe samen. De gelden voor de exploi
tatie, waarvoor in elk geval een basis moest
zijn, werden niet zoo gemakkelijk verkre
gen, als dit met het bouwkapitaal het ge
val was geweest, een omstandigheid,
waaraan de economische teruggang van
den laatsten tijd, waarmee trouwens all^
stichtingen thans te worstelen hebben,
niet geheel vreemd is geweest.
Het waren intusschen niet alleen stoor
nissen van financieelen aard, die op het
in gebruik nemen van het gebouw rem
mend inwerkten, maar ook een minder
goede gezondheid van haar, die als hoofd
van het Kleuterhuis zou optreden, had
daarin een aandeel.
Ik meen hiervan alleen openlijk mel
ding te mogen maken, omdat niemand
onrecht wordt aangedaan, wanneer zij,
mej. Tavenraat, aanstonds met name
wordt genoemd als degene, voor wie deze
dag in bijzondere mate een feestdag is.
Niet alleen, omdat zij thans de vervulling
ziet van den door het Bestuur der Leid
sche Buitenschool gekoesterden wensch
waartoe door hare financieele opoffering
grootelijks is bijgedragen. Maar ook en niet
minder, omdat zij, gansch hersteld, nu
met voile toewijding zich kan geven aan
het werk harer liefde, de zorg vóór een
aantal kleuters, die deze in bijzonderen
zin behoeven. Vandaar, dat ik U allereerst
met de opening van het Kleuterhuis har
telijk gelukwensch.
Dit wordt niet verzwakt door het feit,
dat die opening wat later valt dan de
eigenlijke ingebruikneming. Want gij hebt
daardoor gelegenheid gehad U omtrent
het in dit huis te verrichten werk te
oriënteeren en de genoodigden straks rond
te leiden in een gebouw, dat niet slechts
gereed is om zijn eigenlijke bewoners, de
kleuters te ontvangen, maar waar reeds
bun aantrekkelijk geluid onder spel en
Een buitenaanzicht van het nieuwe gebouw.
