Doet uw voordeel in onzen Bijzonderen Uitverkoop - Belangrijke Karpetten-reclame
Wandgedierte en andere Insecten
GOEDKOOP REIZEN riJÜJL
W. NEUTEBOOM
Waarom Maatschoenen?
SHELL-TOX
BEKWAAM STOKER.
LEVERPASTEI
KINADRUPPELS ik
Rijpe Tomaten
Door Sauerland en Westfalen
LAND- EN TUINBOUW.
HAARLEMMERSTR. 130-136
I. DE MOED - MAATSCHOENMAKER
BURGERS RIJWIELEN
STEGEMAN Co. - Deventer
llllllllllllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllll
§i i Kunstgebitten
KINDERWAGEN
St. Jorissteeg 16.
n. (Slot).
Het spijt ons den volgenden morgen dit
gezellig tegen de bergen opgebouwde Lü-
denscheid, en zijn hartelijke vertegen
woordigers. vaarwel te moeten zeggen.
De eigenaar van het hotel had ons zelfs
in diepen eerbied voor al die schrijvende
journalisten, zijn eigen zitkamer afge
staan, om ons een „ruhiges Zimmer" te
verschaffen!
Met groote handigheid laveert de
chauffeur de auto door de kronkelende
straatjes van de oude binnenstad; op het
marktplein worden we nog nèt gesigna
leerd door den stadsverslaggever van den
„Anzeiger", en verder rijden we weer, om
over Attendorn en Altenhundem dien dag
Berleburg te bereiken.
Dat zuidelijker Sauerland is veel hoo-
ger en steiler, biedt daardoor ook steeds
onverwachter, imponeerender vergezich
ten. De eerste „aanlegplaats" die we nu
hebben, en waar we met een uitgebreid
tweede ontbijt (om 10 uur in den morgen
tl!) ontvangen worden, is het Ehrendenk-
inal van de „Sauerlandlsche Gebirge Ver-
ein". hoog boven op den Kohlberg is een
eenvoudig, doch ruim en confortabel
hotel gebouwd, waarin een kleine Ehren-
halle ter herinnering aan de oorlogslacht
offers is aangebracht. Tevens is er een
jeugdherberg bij, waarvan een druk ge
bruik wordt gemaakt. Zij, die lid zijn van
een jeugdherbergvereeniging, kunnen hier
voor een 30 of 60 pfennig (dit is afhan
kelijk van hun leeftijd! overnachten, en
er hun potje koken op een goed fornuis.
Deze jeugdherbergen treffen we trouwens
in deze streek zeer veel aan, zelfs in de
kleinste dorpen. Ook dit hotel, met zijn
matige prijzen, is 's winters geopend, het
is dan een centrum voor wintersport.
Na weer voor de zooveelste maal ge
filmd te zijn voor de verkeersfilm van de
„Westfalischer Verkehrs Verband" (we
worden al langzamerhand echte filmster
ren, en bewegen ons, voor zoover niet ge
hinderd door corpulentie of schoenen-vol-
steenen, gracielijk voor het toestel, dalen
we met den wagen weer af naar Atten
dorn, dat sinds een 30 jaren zijn bezoekers
iets bijzonders biedt. Door een toeval
werd hier n.l. een schitterende druipsteen
grot ontdekt. Gedurende het werken in de
kalkgroeven, bij het doen springen van de
rotsen, kwam plotseling een ondergrond-
sche bedding van een vroegere beek bloot.
Men zocht verder en vond een uitgestrekt
net van gangen en tunnels, met de mooi
ste druipsteen formaties, misschien niet
zoo geweldig van afmetingen als die in de
grot van Han, maar zeker even feeëriek.
We worden er wel met een beetje Ame-
rikaansche sight-seeing vaart doorge
jaagd, maar er staan dan ook nog ette
lijke nummers op het programma van
dien dag, en we willen de diverse burge
meesters niet te lang laten-wachten.
Door de uitgestrekte dennenbosschen,
die dit „Hohe Sauerland" karakteriseeren,
stuiven we verder, over de „Hohe Bracht",
een uitzichttoren die tevens een „Wetter-
warte" en een station voor vogel onder
zoek herbergt, naar het gemoedelijke Al
tenhundem, waar we de nieuwe boschaan-
plantingen bezoeken. De naburige eiken-
hosschen hebben de laatste jaren n.l. veel
te lijden gehad van de schadelijke kevers,
en. om dit nu tegen te gaan, gaat men in
deze aanplantingen op wetenschappelijke
wijze de gewoonten van de vogels na, om
hun wat meer bescherming te kunnen
geven, zoodat zij in grooter aantal de
kevers kunnen verdelgen. Onder het zin
gen van een lied, waarin „Auf Wieder-
sehen" domineert, worden we hier door
de leden van den Verkehrs Verein uit
geleide gedaan, om tenslotte ruim twee
uur te laat in het landelijke Berleburg te
arriveeren, de vroegere hoofdstad van het
Wittgensteinerland.
Des anderen daags bezoeken we het oude
slot, dat sinds 1733 de residentie is van
de vorsten zu Sayn-Wittgenstein, die ech
ter sedert 1806 niet meer regeeren. Tot
voor kort was het slot bewoond, maar de
grafelijke familie zag zich genoodzaakt,
mede door de moeilijke economische om
standigheden. een kleiner paviljoen te be
trekken. en het slot te sluiten. Ons werd
vergund het te bezichtigen, waarbij we
tot de conclusie kwamen, dat het wel
meer dan jammer zou zijn, als het ge
slacht Wittgenstein gedwongen zou wor
den, dit slot, dat een waar museum is van
laat-Renaissance kunst, onder den hamer
te brengen of het te verkoopen aan den
een of anderen Amerikaan, die zich toch
nooit in dit historie- en traditie rijke land
zou kunnen aanpassen. Ook her hadden
we graag wat langer vertoefd, maar voor
dezen dag staan er nog een fabriek van
potlepels en andere houtwaren (gegroeid
uit de vroegere huisindustrie) de stad
Arnsberg, een druipsteen grot en een
Talsperre op het lijstje.
We laten ons dus weer gedwee inladen,
om naar Arnsberg vervoerd te worden,
waar we voor 't eerst onze lui geworden
beenen werkelijk moeten inspannen, om
den berg met de oude slotruines te be
klimmen, en dan. langs steil-glibberige
voetpaden over den vroegeren stadswal,
de plaats te bezoeken, waar vóór 700 jaren
recht gesproken werd: een kleine weide
buiten de stadsmuur, waar toentertijd het
veemgericht zetelde, 'n Idyllisch plekje is
het nu, met aardig panorama op de, op
een bergrug gebouwde stad, en de er om
heen slingerende Ruhr. Maar ook dit be
hoort weer, na een goed diner met een
burgemeester die nu eens géén redevoe
ring hield (bij eiken burgemeester hier
hoort een redevoering!) tot het verleden,
en bezoeken we bij Warstein een tweede
druipsteen grot, even koud als de eerste.
Met koffie en bier worden we weer op
temperatuur gebracht, zeggen, voor de
zooveelste maal, en naar waarheid, dat
het ons „sehr gefreut hat", maken nog een
prachtigen rit langs de oevers van de
Möhnetalsperre. om dezen dag, met een
gezelligen bier-avond in Soest te beëin
digen.
Laat mij even in het kort iets vertellen
over deze „Talsperren". Het oorspronke
lijke doel van deze groote kunstmatige
meren in het gebergte, is, de watervoor
ziening van de groote steden in het Ruhr-
gebied (die een totaal bevolking van 3.5
millioen zielen hebben te regelen. De da-
gelijksche waterhoeveelheid, die daar noo-
dig is, is enorm.
Zoo werd ons medegedeeld dat gemid
deld 200 L. water per hoofd per dag in
het Ruhrgebied gebruikt wordt, tegen 90
Liter in Amsterdam! Voor de watervoor
ziening werd ruim 30 jaar geleden de
„Ruhr-Talsperre Verein" opgericht. Deze
bouwde in dalen, die daarvoor in aanmer
king kwamen, groote betonwanden die 't
water opstuwden, waardoor reusachtige
kunstmatige meren werden gevormd. In 't
voorjaar, bij hoogen waterstand van de
rivier, worden deze meren dus totaal ge
vuld; in den zomer heeft men dan een
flinke reserve De „Ruhr-Talsperre Verein"
richtte al ruim 20 van deze waterreser
voirs op en hij bouwt nog steeds nieuwe.
Zoo wordt er nu weer een dam gebouwd
voor de Versetalsperre. bij Lüdenscheid,
die een inhoud van 32 millioen M3 zal
hebben!
Later is deze Verein. versmolten met
het „Ruhr Verband" die b.v. ook bezin-
kingsmeren ging bouwen, (zooals de
Hengsteysee er een is) om de rivieren
schoon te houden. Dochtermaatschappijen
van de „Ruhr Verband" bouwen nu in
deze stuwdammen krachtwerken. Het wa
ter, dat geregeld afgetapt wordt, en door
zijn hoogen stand ten opzichte van den
voet van den dam, soms meer dan 25 M.
een groote potentieele energie bezit, drijft
door middel van waterturbines geweldige
generatoren, die hun electrische energie
leveren aan de verschillende fabrieken,
tramwegen, voor verlichting enz.
Deze gelijkmatige energie levering zou
dus voldoende zijn bij een even gelijk
matige belasting van alle bedrijven. Men
heeft hierbij echter tijden van spitsbe-
lastingen en minimaal belastingen.
Nu zijn er weer speciale installaties
gebouwd, om ten tijde van de minimum
belasting energie op te zamelen, die weer
bij de maximum belasting toegevoerd kan
worden aan het electrisch net. Groote
pompinstallaties, gedreven door motoren,
die het teveel aan electrische energie ge
bruiken gedurende de minimaal belasting
van het net, pompen water uit het meer
(zoo b.v. bij Herdecke en de Eder Tal
sperre) in een reservoir, dat op den top
van een berg gebouwd is (zoo bij Herdecke
160 M. boven den waterspiegel van de
Hengsteysee). Gedurende de spitsuren
laat men dat water weer door pijpleidin
gen naar beneden stroomen, waar het
weer turbines drijft die op generatoren
werken. Deze voeren de zoo ontstane
extra energie, bij Herdecke is dat 140.000
K.W., dan weer aan het electrisch net toe.
De steden Soest en Münster zijn twee
steden, die een bijna afgerond overzicht
geven van de bouwgeschiedenis van
Westfalen.
Soest (spreek uit Soost) dat volgens
overleveringen, reeds in 400 bestond, en
zijn bloeitijd pl.m. 1400 beleefde, en daar
na in verval kwam, Munster, de stad die
later opkwam en na de middeleeuwen be
langrijk was, zooals b.v. de bekende vrede
van 1648 reeds aangeeft.
Soest, dat gelegen was aan de oude Ro-
meinsche verkeersader, den Heilweg, die
van het Westen naar het Oosten liep,
wordt in 630 voor het eerst genoemd, als
de toenmalige aartsbisschop, Cunibertvan
Keulen er een kerkje sticht, op de plaats
van de tegenwoordige Petrikirche. Later,
omstreeks 800, is het reeds een „volkrijk
vlek" en in de middeleeuwen moet het ge
rekend worden onder de toenmalige
„groote" steden van Duitschland, Worms,
Keulen Straatsburg, die een bevolking
hadden van 15 a 20 duizend zielen. Deze
Hanzestad dreef handel met de andere
Hanzesteden, aan Noord- en Oostzee ge
legen, en breidde zijn rechten steeds uit,
zeer tegen den zin van den aartsbisschop
van Keulen, zoodat het in 1444 tot een
„krach" kwam, en het verschil van mee
ning met de wapens beslecht werd. En
hoewel de Soestenaren wonnen, ging het
toch sindsdien bergaf met hun grootheid.
Keulen zat hen te veel dwars, en Soest
kwam tot verval.
Voor bewonderaars van oude Romein-
sche kunst is Soest, de „groene stad" (niet
alleen groen door zijn vele parken en
tuinen binnen de oude muren, maar ook
door de kleur van zijn bouwsteen) een
ideaal reisdoel. In het centrum, over het
stadsbeeld domineerend, staat de oude
Romaansche Domkerk, de Sankt Petro-
klus. De geweldige, massale toren van deze
oorspronkelijke kruiskerk (later tot een
Hallen kerk met 3 beuken, verbouwd) die
te groot lijkt voor een religieus gebouw,
was vroeger dan ook verdedigingstoren
van de stad. Inwendig is het nog bijna een
zuiver Romaansch monument, met enkele
toevoegingen uit later tijden. Het gewel
dige, het machtige, massale overheerscht,
kenteekenend voor dezen tijd, van om
streeks 1000, toen het religieus leven groo-
tendeels gericht was op een voldoening
van aardsche behoeften, toen het wereld
lijke overheerschte. Typisch zijn hier de
wandschilderingen, waarin, wat weinig
voorkomt in deze westersche streken, By-
zantijnsche invloeden merkbaar zijn. Zoo
is de Christus-figuur niet geschilderd, zoo
als in de meeste kerken, gezeten op een
regenboog, maar op een wereldschen
troon
Even belangwekkend zijn de twee an
dere voorname kerken, de St. Maria zur
Höhe en de St. Maria zur Wiese. De eer
ste, die gebouwd werd gedurende het over
gangstijdperk van Romaansche op Gothi-
sche architectuur, is dientengevolge een
merkwaardig monument geworden, met
één wand met Romaansche vensters, ter
wijl de andere met latere. Gothische ven
ster-omlijstingen is uitgevoerd. Zooals die
kenmerkend zijn voor de Deensche go-
thiek. Deze kerk is onsymetrisch gebouwd
maar maakt toch een volkomen harmoni-
schen indruk; zij is bovendien zóó idyl
lisch gelegen, als in de meest teedere
Duitsche romans niet beschreven kan
worden. Een paar honderd meter verder,
vroeger door een moeras er van geschei
den, staat de St. Maria zur Wiese, de echt-
Noord-Duitsche, gothische kathedraal,
met sobere inwendige versiering, met
zijn prachtige glasvensters, die door de
eeuwen heen bewaard zijn gebleven en
een wondermooi patina hebben verkregen.
Munster, dat al genoemd wordt ten
tijde van Karei de Groote (het werd in
795 gesticht door Ludgerus in de nabijheid
van den oud-germaansche nederzetting,
Minnigerneford en dat in den Hanze-tijd
reeds een belangrijke plaats innam, zette
zijn bloei echter later voort dan Soest,
en is nu nog steeds de belangrijkste stad
van Westfalen.
In de 14e eeuw dreef Münster, evenals
Soest, handel met de groote steden van
het Noorden, Riga en Reval.
In de geschiedenis is de stad echter het
meest bekend door het optreden van de
Wederdoopers in 1534, een godsdienstige
sekte, die voornamelijk bestond uit Hol
landers. Deze sekte wist zelfs de geheele
stad te veroveren, verbande veel, wat aan
het katholicisme herinnerde, uit de ker
ken, en hield ergerlijk huis onder de be
volking. Het stadbestuur, door hen ge
vormd, was op socialistischen grondslag
gebouwd. Door de belegeringen van de
Keizerlijke en bisschoppelijke legers kwam
er echter na ander half jaar een einde aan
het rijk van „Jan Bockelson van Leyden,
koning van Zion", zooals hij zich noemde.
Hij en zijn ministers, Krechting en Knip-
perdolle, werden voor het raadhuis met
gloeiende tangen doodgemarteld en hun
lijken, als afschrikwekkend voorbeeld, in
ijzeren kooien hoog aan de Lambertikirche
opgehangen, welke kooien daar nu nog
altijd hangen.
Een tweede tijdperk van bloei beleefde
Münster in de 17e eeuw, waartoe niet wei
nig bijdroeg, dat het gedurende 5 jaren
van 1643'48, centrum van de belangstel
ling der wereld was. Hoewel in het om
gevende land de oorlog woedde, was Mün
ster dezen tijd neutraal verklaard, en ge
durende deze jaren vonden er de groote
vredesonderhandelingen plaats, die een
einde maakten aan onzen tachtig-jarigen
oorlog en aan den dertigjarigen oorlog, die
Duitschland teisterde.
Het centrum van de stad is nog steeds
het oude Raadhuis, één van de weinige
burgerlijke monumenten die in gothischen
stijl zijn gebouwd.
Hierin is de bekende vredeszaal waar de
onderhandelingen over den vrede van '48
plaats vonden. Zeer bezienswaardig is ook
de groote burgerzaal, in zuivere gothiek
uitgevoerd, en die in deze oorspronkelijke
uitvoering bewaard is gebleven.
Van de vele andere bezienswaardigheden
wil ik slechts den Dom noemen, die oor
spronkelijk Romaansch was, maar later, in
den gotischen tijd, voltooid werd (zoo het
aparte voorportaal) en die veel geleden
heeft in den tijd van de Wederdoopers. In
later eeuwen heeft men de vernielde of
weggehaalde versierselen vervangen door
nieuwe, uitgevoerd in Renaissance en
Barokkunst, die echter, wat wel jammer
is, een eenigszins overladen indruk maken.
Op het Domplein bevinden zich nog
steeds de statige, deftige kerkvorsten
paleizen, terwijl hier en daar in de stad
nog heel mooie oude behuizingen van den
adel staan.
Het sympathieke van Münster is, dat de
vroegere gebouwen zoo goed bewaard ge
bleven, en. zooals in het centrum der stad,
nog haast alle aanwezig zijn. Er zijn
enkele straten, met de bekende bogen-
galerijen. die uitsluitend Renaissance-
gevels hebben, aan welke onvergetelijken
indruk geen afbreuk gedaan wordt door
de zeldzaam leelijke creaties uit 19e en 20e
eeuw. welke we helaas in vele Hollandsche
steden zoo vaak tusschen de oude huizen
aantreffen.
Ook in de onmiddellijke nabijheid van
Münster zijn veel merkwaardigheden, zoo
b.v. de oude „Wasserburgen", de prach
tige kasteelen, diep verscholen in hun
parken, waarvan er hier verscheiden zijn,
het stadje Haltern, met zijn interessant
museum met voorwerpen uit den Romein-
schen tijd (er staat zelfs een pottebakkers-
oven opgesteld met kruiken, die in de
aarde liggen om gebrand te worden), met
zijn schedels van reuzen herten, mam-
mouth-tanden en beenderen enz. en dicht
daarbij de groote „Stansee", waar het
Zandvoort is van geheel Westfalen en
Ruhrgebied, met groote badhuizen, uitge
strekt strand, Kurhaus en alles wat daarbij
behoort, enweer zijn matige prijzen.
Op den laatsten avond van dezen schit
terenden en zoo uitstekend geregelden
tocht, werd ons in Münster nog iets zeer
bijzonders geboden. De Verkehrs Verein
was eerst van plan geweest een eclit natio-
nalen bieravond te organiseeren in den
„Ratskelder" maar zij kwam later op de ge
dachte, ons uit te noodigen voor een mili
tair concert in de Münsterhalle. Dit con
cert, dat gegeven werd door de gezamen
lijke corpsen van de rijksweer, waaraan
500 musici medewerkten, bleek een spora
disch gebeuren te zijn in Duitschland.
Opgetogen Münster-naren vertelden ons
dat het 6 jaar geleden voor het laatst ge
geven was en dat het „unglaublich fabel
haft" moest zijn. De groote hal, plaats
biedend aan 10.000 personen, was dan ook
tot den nok toe gevuld.
Het orkest, stram militair, en goed
„onder sim", speelde voor de pauze eenige
bekende nummers van Wagner en Liszt,
die, door het geweldige klankvolume, mis
schien wat al te daverend waren. Maar na
de pauze was het meer in zijn element, en
het publiek werd steeds enthousiaster.
Daar werden ten gehoore gebracht enkele
marchen, waardoor „einem das Herz im
Leibe dreht", zooals een Duitsch buurman
me toevertrouwde. Indrukwekkend was 't
zeker: in stramme paradepas kwamen
dwars door de zaal de pijpers en trommels,
voorafgegaan door een tamboer en toege
juicht door het publiek, naar het podium,
waarvoor zij zich opstelden. Het orkest
nam de melodie over, en oorverdoovend en
machtig schalden de tonen van de oude
marschliederen door de zaal.
En bij het slot, als een tap-toe gespeeld
wordt, daarbij ifooren en zien je vergaat,
als het effect nog vergroot wordt door de
geheel in duister gehulde zaal, met een
enkel lichtpunt dat den dirigent bijlicht,
als de pijpers nu met fakkels binnenkomen
en een 35 man sterk fanfarecorps zijn
wilde klanken de zaal inslingert, als het
publiek als één man het „Deutschland"
lied meezingt, komen we tot de overtuiging
dat het oude Duitschland, met enkele van
zijn speciale, militaire eigenschappen, nog
diep voortleeft, dat er nog een groote een
heidsidee over is, en dat dit sterke, taaie
volk, het weer groot en welvarend zal
maken.
VOOR KLEINE TUINEN.
Het stekken van Geraniums en vaste
planten.
Zij, die gaarne zelf planten kweeken,
kunnen nu geraniums (Pelargonium
zonale) gaan stekken. We nemen daar
voor krachtige, liefst gedrongen scheu
ten, met 2 of 3 volgroeide bladeren. Deze
stekken snijden we met een scherp mes
onder een blad af, zoodat de stengelver
dikking ter plaatse juist behouden blijft.
Hier is immers reservevoedsel opgehoopt
waardoor gemakkelijk wortels gevormd
kunnen worden. Om te sterke verdamping
tegen te gaan worden de bladeren half
doorgesneden. Deze stekken plaatsen we
óf in den vollen grond eener bak óf direct
in kleine stekpotjes. In het eerste geval
worden ze daarin geplaatst zoodra ze ge
worteld zijn. We stekken in, met veel
scherp zand vermengde bladaarde. Gedu
rende de eerste dagen moet bij zonnig
weer worden gesproeid en geschermd om
verbranden te voorkomen. Het is niet be
paald noodig om onder glas te stekker,
we doen het echter toch in een bak op
dat we de stekken gemakkelijk kunnen
beschermen tegen verbranden, en er zoo
noodig bij aanhoudend regenweer glas
over kunnen leggen. De stekken mogen
niet te diep worden gestoken, omdat ze
anders licht verrotten.
Men kan,nu ook tal van vaste planten
gemakkelijk door stek vermenigvuldigen.
Soorten als: Nepeta, Veronica, Penstemon,
Lavendel, Galega, Anthemis, Phloxsoorten
en vele andere, maken nu jonge scheuten,
welke we goed kunnen stekken. De stek
ken worden steeds onder een bladknoop
afgesneden en veelal snijden we ook de
onderste bladeren geheel en de overige
gedeeltelijk weg om te sterke verdamping
tegen te gaan. We stekken in den vollen
grond eener bak, in zandige aarde. Door
sproeien en schermen zorgen we dat de
stekken frisch blijven totdat deze wortels
gevormd hebben en dus op eigen beenen
kunnen staan.
In den bloementuin gaan de eerste
dahlia's nu bloeien. De snijsoorten worden
door knopdunning gedwongen om groote
bloemen te produceeren; daarvoor nemen
we de zijknoppen der bloemstengels tijdig
weg. Van de tuindahlia's, waarvan we niet
snijden, knippen we geregeld uitgebloeide
bloemen weg, opdat ze geen zaadknoppen
vormen en daardoor minder bloeien. De
hooggroeiende dahlia's, vaste planten en
zaadbloemen worden nog eens opnieuw
aangebonden, opdat ze bij de eerste wind
vlaag niet omver waaien.
WAALS
Gedurende onzen Bijzonderen Uitverkoop geniet U bij een aankoop van een karpet,
tapis beige, bouclé, axminster of wilton, de volgende zeer belangrijke voordeelen:
Op een 9/4 of 9 Els karpet geniet U 9 x 25 ets is f. 2.25 reductie. Op een 12/4 of 12 Els karpet geniet U 12 x 25 ets is f. 3.— reductie
Op een 16/4 of 16 Els karpet geniet U 16 x 25 ets is f. 4.— reductie 1298
INDIEN IJ DUS BINNENKORT EEN KARPET NOODIG HEEFT, STEGT DAN NIET UIT, MAAR KOOPT nET THANS "tpg
Zij voorkomen en genezen pijnlijke en zwakke voeten. Zij
corrigeeren den voetstand en geven veerenden steun bij het
loopen. Dit bevordert de bloedcirculatie en splerfunctie.
LELIESTRAAT 96, BIJ DE HEERENSTR.
roeit men geheel en zonder beschadiging uit met
Verkrijgbaar bij: Drogisterij Firma BRIEJER-BLEIJS
Noordeinde 24 - Telefoon 1168 - Leiden 1263
Over te nemen 2 nieuwe
le klas luxe
met. torpedoterugtrap zwart
celluloid stuur, pracht hangveer-
zadel uit. de alom bekende fabriek
H. BIT ROERS yan Groningen,
Yelp. Uiterste prijs Heeren
i. 52.50, Dames f.55.— met
volle garantie, vqj zicht franco.
Br. bur. van dit blad No. 1251
De Leidsche Wasscherij (B. C.
J. v. OMMEREN), Haarlem
merweg No. 49 alhier, vraagt
voor directe indiensttreding:
een bekwaam STOKER. Bekend
heid met machinerieën zal tot
aanbeveling strekken.
Alleen zij, die voorzien zijn van
prima getuigschriften, zullen in
aanmerking komen, 1250
IllllllllllllllllllllllllllliSlllillimillSBIIIIIIIIIII
en dan van het goede merk,
is werkelijk een delicatesse.
OVERAL VERKRIJGBAAR. 1258
5EE en andere tandheelkundige hulp
55 op gemakkelijke condities, voor
SE solide personen. Br. Koningin
Wilhelminalaan 299, Voorburg.
1009
Ta hunr gevraagd, voor 3
weken een 2 persoons kinder
wagens. Aanb. Hessenstraat 27,
Katwijk a. Zee. 1252
N.V.
DAGABONNEMENTEN n. HEEMSTEDE.
HAARLEM, ZANDVOORT.
BLOEMENDAAL en AMSTERDAM
onbeperkt geldig op dag van afgifte op
ALLE N.Z.H. lijnen (ook de Stadslijnen)
ALLEEN OP WERKDAGEN.
Prijs: VOLWASSENEN. f. 1.50
KIND (4 t.m. 9 jaar) f. 1.00
VRAAGT NADERE VOORWAARDEN aan
MARKEN- enVOLENDAMKAARTEN naar
V0LENDAM, EDAM en MARKEN
onbeperkt geldig op dag van afgifte op
ALLE Lijnen der N.Z.H. en 2e N.H.T
Dagelijks verkrijgbaar. 6378
Prijs: VOLWASSENEN f. 2.25
KIND (4 t.m. 9 jr.) f. 1.50
CONDUCTEURS en HALTEKANTOREN
Dr. NANNING's
(VOLKOMEN ALCOHOLVRIJ)
WEKKEN DEN EETLUST OP
en maken het gebruik van dure versterkings
middelen in den regel onnoodig. WACHT II VOOR
NAMAAK en let op den naam „Dr. H. (^Canning"
buiten op de roode doos en op de flacon. - Prijs f 1.30.
1268
Te koop wegens omstandigheden
een zaak in huishoudelijke-
en ijzerwaren.
Geheel of gedeeltelijk tegen elk
aannemelijk bod. Golegen Rijks
straatweg 344 c, den Deijl,
Wassenaar. 1254
5 pond voor 25 cent,
bij 8773a
Bij vonnis van de Arrondisse-
ments-Rechtbank te 's-Graven-
hage van den 31sten Juli 1931
is uitgesproken het faillissement
van A. J. C0LJÉE, zaakwaar-
nemeren gemeente-deurwaarder,
wonende te Yoorschoten aan de
Schoolstraat 43, met benoeming
van den EdelAcbtbaren Heer
Mr. G. H. B. VAN DEN BOOM,
Rechter in gemelde Rechtbank
tot Rechter-Commissaris en van
ondergeteekende tot Curator.
1282 De Curator,
Mr. P. E. BR1ËT.
Kantoor
Rapenburg No. 36, Leiden.
4—2