INTERNATIONALE ONTWAPENING
72*te Jaargang
MAANDAG 3 AUGUSTUS 1931
No. 21893
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
VACANTIE-FOTO'S.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
BINNENLAND.
Petitionnement voor Internationale Ontwapening
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentlën uit Lelden eD plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentlën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:;
Voor Lelden per 3 maanden f.2.35, per weekf. 0.18
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f. 2.35 4- portokosten.
Oit nummer bestaat uit DRIE Bladen
EERSTE BLAD.
Gedurende de maand Augustus
openen wij wederom de gelegenheid
ons Vacantie-foto's toe te zenden.
Doet eens Uw best, amateurs, om
aardige kiekjes te vervaardigen!
Voor iedere geplaatste foto zullen
wij f. 2.50 vergoeden.
De beoordeeling blijft geheel aan
ons en ingezonden foto's kunnen
niet worden teruggegeven.
DE DIRECTIE.
DE VERJAARDAG VAN H.M. DE
KONINGIN MOEDER.
Op eenvoudige, doch daarom niet min
der hartelijke wijze is gister de verjaar
dag van H.M. de Koningin-Moeder her
dacht Al ging deze dag niet met feestelijk
heden gepaard, toch is ongetwijfeld in
stilte door menigeen een gelukwensch
uitgegaan naar Koningin Emma, Wier
vriendelijke en medelevende persoonlijk
heid, wij sinds zoo vele jaren in ons mid
den mogen zien.
Uit vele openbare gebouwen alsmede
particuliere huizen wapperde de Vader-
landsche driekleur, terwijl ook de trams
door een vroolijke vlaggenversiering op
vielen.
Volgend telegram is Haar gezonden:
De Leidsche Chr. Oranjevereeniging kan
het niet laten om Uwe Majesteit met heel
het Vorstenhuis van harte geluk te wen-
schen met den rijken zegen van den dag
van gisteren. God's Goedheid spare en
zegene Uwe Majesteit nog vele jaren in
het midden van de Koninklijke familie
en van het volk dat Uwe Majesteit als een
Moeder bemint.
H. THOMAS, Voorzitter.
L. BOEKKOOY, Secr.
UITVOERING „HET NIEUWE TOONEEL".
Viering van het eerste lustrum.
Het zag er Zaterdagavond recht gezel
lig uit in de concertzaal van „Concordia"
waar „Het Nieuwe Tooneei" haar eersts
lustrum vierde. Het vaandel prijkte tus-
schen de palmen; de bestuurstafel stond
vol bloemen, en lest best werd ieder voor
zien van een prachtige roos. Voeg daarbij
de muziek van „Aufgepast" onder leiding
van den heer Alb. Gerritsen en men kan
zich indenken, dat de goede stemming daar
niet ontbrak
Het was te ongeveer negen uur, dat het
scherm voor het eerst opging wel wat
laat, maar voor dezen avond was ook heel
wat te doen en het bestuur zich op het
podium vertoonde.
De heer P. v. Egmond ais voorzitter
heette alle aanwezigen en in het bijzonder
de genoodigden van verschillende zuster-
vereenigingen hartelijk welkom. Voorts
memoreerde spr. in het kort het 5-jarig
bestaan, bracht dank voor de felicitaties
en de ontvangen bloemstukken en sprak
den wensch uit dat hetgeen dezen avond
geboden zou worden tot ieders genoegen
zou zijn. Hierna volgde een reeks van feli
citaties. welke alle vergezeld gingen van
een huldeblijk en waarvoor de voorzittel
wederom zeer dankbaar was. Hij hoopte,
dat de verstandhouding, welke thans met
de zusterverenigingen bestaat, nog vele
jaren zou mogen voortduren.
Toen het scherm andermaal opging was
dit voor een tableau, dat heel aardig was
samengesteld en waarmede gehoord het
applaus, het bestuur veel succes had. Ver
der vermeldde het programma, optreden
van de heeren N. Boer, J. Piket en A. Beij,
die dit op een wijze hebben gedaan, waar
voor hun alle lof toekomt en het applaus
wel verdiend was.
Ook werd nog een kluchtspel in twee
bedrijven opgevoerd, n.l. „Een repetitie
avond van Eensgezindheid" door L. J.
Pikker dat ook naar beste kunnen is gege
ven en danig de lachspieren in beweging
bracht.
Toen het programma was afgewerkt
volgde een gezellig bal onder leiding van
den heer C. Bink, dat tot laat in den nacht
heeft geduurd.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL
Wijziging:
Leidsch Advertentie en Reclame Bureau
B Voorham en Co. St. Aagtenstraat 2,
Leiden. Uitgeven van reclame-periodieken
m den meest ruimen zin voor eigen re
kening en in opdracht van derden en
net verzorgen van de advertentie acquisi-
tle daarvan. Door uittreding van den
vennoot R. C. J M. Voorham is de ven
nootschap onder firma verbonden, ter-
Wjl de zaak zal worden voortgezet door
den eigenaar P. W. C. Adriaans onder den
naam: Leidsch Advertentie- en Reclame
bureau.
FEESTELIJK 30-JARIG JUBILEUM.
Van het muziekgezelschap „Orpheus".
Het was gisteren groot feest voor de
bekende muziekvereeniging „Orpheus",
die te dezer plaatse gedurende lange ja
ren op een goede reputatie mag bogen!
Het 30-jarig bestaan is op vreugdevolle
wijze gevierd in den tuin van „Zomer-
zorg" en velen hebben van de gelegen
heid gebruik gemaakt het Bestuur te
complimenteeren.
Tegen drie uur was de tuin reeds aar
dig bezet; kort daarop werd de ijverige
directeur, de heer J. Vink, die van het be
gin der oprichting at, de leiding in han
den heeft, ingehaald onder de klanken
van den door hem 5 jaar geleden ter ge
legenheid van het zilveren jubileum ge-
componeerden marsch „Feestklanken"
De voorzitter, de heer Brouwer sprak
den directeur eenige hartelijke woorden
van welkom toe, terwijl de eere-voorzitter,
de heer Mulder o.a. het feit memoreerde,
dat zoovele leden reeds van jongsaf aan
bij de vereeniging aangesloten en daaraan
nog steeds verbonden zijn. nu zij reeds
tot de oudere generatie behooren Zelfs de
voorzitter is als leerling bij „Orpheus" ge
komen.
Een mooi programma hield gedurende
ongeveer een uur de aanwezigen op zeer
aangename wijze bezig en toen de slot-
marsch „Vivat Orpheus" geëindigd was,
kwamen diverse vertegenwoordigers van
plaatselijke vereenigingen hun gelukwen-
schen overbrengen, onder overhandiging
van prachtige bloemenmanden. Zoo her
innerden o.a. de heeren v. d. Steen en
Fabel, resp. namens „Nut en Vermaak"
en het Leidsch A. V. R. O. actie comité,
aan de zoo zeer gewaardeerde medewer
king van „Orpheus" bij hun uitvoeringen
of bijeenkomsten.
Voorts zagen wij afgevaardigden van de
N. Z. H, T. M., de Post, Werkman's Wils
kracht, T. en D. en den Leidschen Bond
van Harmonie en Fanfaregezelschappen,
die ieder op hunne wijze, hun beste wen-
schen uitten.
Een speciaal compliment mogen wij
hier wel neerschrijven aan het adres van
den heer Vink, aan wien de ver. „Or
pheus" haar muzikale opvoeding te dan
ken heeft. Met groote animo en energie
wijdt deze directeur zich nog steeds aan
het gezelschap, dat hem zoo na aan het
hart ligt.
Onder de aanwezigen zagen wij nog
den loco-burgemeester, den heer Reime-
ringer alsmede den heer Rosier, referen
daris ter gemeente-secretarie.
Nog langen tijd 'bleef men bijeen, ge
nietend van het heerlijke zomerweer en
vol ambitie voor de komende jaren, waar
na het feest door een gezellig diner be
sloten werd.
Wij vernemen nog, dat aan de jubilee-
rende vereeniging een féestmarsch „N. Z.
H aismede de herinneringsmedaille der
Lustrumcommissie is aangeboden.
Van deze plaats feliciteeren wij „Or
pheus" eveneens met het zoo geslaagde
jubileum en spreken de hoop uit, dat deze
vereeniging de Leidenaars nog vele ma
len van haar uitvoeringen zal laten ge
nieten.
DRUKTE BIJ DE SPOORWEGEN.
Zoo druk als het Zaterdag op de stations
der Ned. Spoorwegen was is het langen
tijd niet geweest: het leek veel op een
Pinkster Zaterdag. Reeds vroeg in den
midaag begon de drukte en waren alle
treinen hier aan het station goed bezet.
De grootste drukte heerschte echter,in
Utrecht waar op de perrons nu en dan
zooveel reizigers waren, dat om ongelukken
te voorkomen het verkeer geregeld moest
worden. De inspecteurs van het vervoer,
de heeren van Meurs en Rambonnet re
gelden zelf het verkeer.
Een en ander gaf evenals de lading der
fietsen veel vertraging in het treinverkeer
zoodat de middagtreinen met een halfuur
en meer vertraging naar Leiden vertrok
ken. Zco groot was het vervoer van de
fietsen, dat ze in personen rijtuigen gela
den m.'es-ten worden.
Van vacantie-kaarten en gezelschaps
biljetten werd een druk gebruik gemaakt.
Ook gisteren was het nog druk en wer
den verschillende extra-treinen ingelegd.
EEN BELEEFDE UITBREKER.
Hij biedt verontschuldigingen aan voor
zijn vlucht.
Een korte vreugde.
De 22-jarige metselaar J. B., wiens aan
houding wij Zaterdag meldden, in ver
band met de hier ter stede gepleegden
boekendiefstal, heeft in den afgeloopen
nacht kans gezien uit zijn cel in het po
litiebureau te ontsnappen. Om 2 uur had
de surveilleerende hoofdagent nog niets
bijzonders bemerkt; om 4 uur leek bet
alsof de arrestant nog rustig en wel op
zijn bed lag doch toen de agent de zaak
niet vertrouwde en eens van dichterbij
ging kijken, bleek de vogel verdwenen.
Zooals gemeld, is B. metselaar van be
roep; dat is hem bij zijn ontvluchting
goed te pas gekomen. Hij heeft n.l. eerst
een poot van een tafel afgebroken en
daarmede vlak bij den grond in den ge-
metselden muur een gat willen maken.
Het pleisterwerk liet gemakkelijk ge
noeg los, doch toen stuitte hij op de roode
baksteenen en dat bleek met het primi
tieve gereedschap dat hem ten dienste
stond minder vlot te gaan, zoodat hij ten
slotte deze poging heeft opgegeven. Het
puin verborg hij zorgvuldig onder een
bankje. Daarna is zijn aandacht gevallen
op een luchtkoker, welke in den hoek van
de cel, waar de W. C. staat, is aange
bracht. Staande op twee houten balkjes,
kon hij deze luchtkoker ter hoogte van
ruim drie meter boven den beganen grond
juist bereiken. Heel voorzichtig heeft hij
hier het metselwerk verwijderd en daarna
het ventilatierooster eruit gehaald, zoo
dat een gat ontstond van niet grooter
dan 25 bij 30 centimeter.
Door deze nauwe opening heeft hij zich
naar buiter. gewerkt, nadat hij in zijn
cel met krijt het volgende op den muur
had geschreven:
M. H Het spijt mij dat ik u moet ver
laten, maar er is mij nog een kans gege
ven om te veranderen Groet mijn vrouw
en dochter van mij Als ik het in bui
tenland bolwerk, zal ik hen laten weten.
Neemt mij niet kwalijk, dat ik vlucht.
Het is mijn kans en er wordt mij een-
kans geboden.
Niemand heeft mij geholpen
J. B.
Toen de handige uitbreker eenmaal bui
ten was, heeft hij na een plat dak, den
tuin en de muur in het hoekje van het
Pieterskerkhof den openbaren weg be
reikt.
Direct nadat de vlucht was bemerkt,
toog de recherche onder leiding van den
chef. Inspecteur Weijers aan het werk.
Met het oog op een eventueel schuil hou
den in de aangrenzende tuinen werd al
lereerst het geheele huizenblok rondom
het politiebureau afgezet en systematisch
onderzocht Een inmiddels gerequireerde
politiehond wees daarna het spoor aan,
dat de uitbreker op zijn weg naar de gul
den vrijheid had gevolgd Dit spoor leidde
tot aan het Pieterskerkhof
Andere aanwijzingen gaven de politie
aanleiding een onderzoek in te stellen ten
huize van den vluchteling aan de Vliet.
En werkelijk in den kelder, welke te be
reiken is door een luik in den vloer van
de woonkamer, dat met zeil en karpet aan
het oog was onttrokken, vond men den
uitbreker, verborgen onder een hoop
kranten en papieren. Om twintig minuten
over negen was de vogel weer gevangen.
Hij bleek bij zijn sprong van een hoo-
gen tuinmuur verschillende kneuzingen
te hebben bekomen, zoodat hij naar het
Academisch Ziekenhuis werd overge
bracht.
kaMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR RIJNLAND.
Uitvoer naar Noord-Mantsjoerije.
In zijn economisch verslag over Noord-
Mantsjoerije (gepubliceerd ais bijlage van
.Handelsberichten" no. 11671 maakte de
Consul te Harbin top blz. 2491 melding van
zijn ter plaatse verkregen indruk, dat er,
wat den invoer van Nederlandsche fabri
katen betreft, veel meer zou kunnen wor
den gedaan dan destijds het geval was.
Sindsdien is de Consul op deze aange
legenheid terug gekomen met een voorstel
tot ontwikkeling van den handel van Ne
derland en Koloniën met dit gebied door
middel van een aan het Consulaat te ver
binden monsterkamer van Nederlandsche
en Nederlandsch-Indische producten, welk
voorstel, door Hr. Ms. Gezant te Peking in
de aandacht der Regeering werd aanbe
volen.
Over dit denkbeeld is overleg gepleegd
met den Nijverheidsraad, waarbij bleek,
dat de mogelijkheid niet is uitgesloten,
dat de invoer van producten der Neder
landsche industrie in Noord-Mantsjoerije
belangrijk zou kunnen worden uitgebreid.
Alvorens verdere maatregelen, als het
Instellen van een monsterkamer te Harbin
te nemen, zou echter eerst moeten worden
vastgesteld, of er bij de industrie belang
stelling voor de uitbreidng van dezen
export bestaat. Om dit te kunnen doen,
zou aan de betrokken takken van nijvetr
heid een inzicht moeten worden gegeven,
welke voorwerpen in genoemd gebied wor
den gebruikt.
Teneinde dit voorloopig doel te bereiken,
werd aan den Consul te Harbin opdracht
gegeven een collectie monsters bijeen te
brengen van artikelen, welke in Noord-
Mantsjoerije worden gebruikt en welke
naar diens oordeel in Nederland zouden
kunnen worden vervaardigd.
Aanvankelijk bestond het voornemen,
deze monstercollectie op de jaarbeurs te
Utrecht ten toon te stellen: het mocht
echter niet gelukken de zending tijdig voor
de najaarsbeurs in ontvangst te nemen.
Ten einde een zoo groot mogelijk aantal
fabrikanten in de gelegenheid te stellen
deze monstercollectie te bezichtigen heeft
de afdeeling Handel en Nijverheid deze
gedurende eenigen tijd ter beschikking
gesteld van de Kamer van Koophandel en
Fabrieken in Nederland.
Te Leiden zal deze monstercollectie
worden geëxposeerd 4, 5 en 6 Augustus a.s.
in het gebouw der Kamer, Stationsweg 43,
waar ze voor ieder belangstellende gratis
ter bezichtiging is uitgesteld.
Wij spreken de hoop uit, dat een groot
aantal fabrikanten uit het district deze
interessante collectie zal komen zien.
ECHTE BURGERZIN.
Iemand, die blijkbaar onbekend wenscht
te blijven, heeft onder de letter J. A. P.
f. 300.in de kas van den Leidschen Hout
gestort Uit 't bijschrift blijkt, dat ZEd.
bijzonder ingenomen is met het debuut
van het Park en de wijze, waarop het aan
zijn doel beantwoordt. Den onbekenden
schenker zij langs dezen weg den dank
van het Bestuur, of beter gezegd van het
Leidsche publiek gebracht.
Te Utrecht slaagden voor het examen
van de Vereeniging tot Veredeling van het
Ambacht' als gezel in het plaat-smidsbank
werken: de heeren: G. v. Houten en W. J.
U. Mulder, alhier: als gezel in het machi-
ne-bankwerken: de heeren: J. den Hoed
en J. v. Hooven, alhier; als gezel in het
machine-draaien: de heeren A. Berger
en W. Lut, alhier.
Gejioemde heeren ontvingen allen hun
opleiding aan den Cursus voor uitgebreid
Technisch Onderwijs „U.T.O.", hier ter
stede.
Bij de laatste examens van „L.I.T.E.H."
slaagden voor Handelscorrespondentie,
Nederlandsch: Th Perquin alhier; idem
Duitsch: J. Langeveld; H. Schubert, beiden
alhier; idem Engelsch' H. Broer, Warmond
J Burger, Mejuffr. M. de Nijs en J. van
der Waard allen alhier. Mejuffr. V. Har-
telt. Rijnsburg en Mejuffr. M Pluim Mentz
Oegstgeest.
Zaterdag slaagden te Amsterdam voor
den Ned. R, K. Bond „St. Genesius" voor
het examen stenografie „Groote". Letty
Schade en Annie Verhoeven en voor Ma-
chineschrijven: Suze Mennes, leelingen
der Zusters Mariaschool,
Gistermiddag is een kinderwagen,
waarin een 2-jarig kind was gezeten, in
de Mare te water gereden. Een 17-jarig
zusje H. K. sprong niettegenstaande het
feit dat zij niet kan zwemmen, onmiddel
lijk geheel gekleed te water en wist de
kleine zoolang boven water te houden, dat
de slager P. Bergers een reddingshaak kon
halen en haar. op den wal kon trekken.
Gistermorgen vertrok met trein 571,
die 6.38 van hier vertrekt onder leiding
van mej. Schumacher de Leidsche A.J.C.
met vaandels en banieren naar Utrecht.
Vandaar vertrokken zij met nog andere
afdeelïngen per extra trein naar Nunspeet,
alwaar zij in de bosschen een week zuilen
kampeeren.
A. M Koopman te Rijnsburg had bij
de politie te Katwijk aan Zee aangifte
gedaan van diefstal van een vloerkleed,
dat in de maand Juni van zijn wagen was
ontvreemd.
In verband daarmee heeft de politie
Zaterdag aangehouden den koopman J. v.
O alhier die reeds bekend heeft.
Dat vloerkleed is door de politie in be
slag genomen ten huize van mej. G. uit
het Westpad te Katwijk, aan wie de ver
dachte het vloerkleed had verstrekt.
Zaterdagmiddag heeft mevr. Stafleu—
Bosman in het perceel Korevaarstraat 49
onder den naam „Zuiderkwartier" een
zaak geopend in babygoed, wollen kousen
en sokken, tricotgoed, lingeriën en heeren
modeartikelen. Van alles is een groote sor
teering aanwezig, zoodat men al zeer bij
zondere eischen moet stellen, wil men in
„Zuiderkwartier" niet slagen.
In de Stedelijke Werkinrichting zijn
opgenomen:
Dagen Volwassen Kinderen Totaal
Personen
Maandag 27 Juli 31 31
Dinsdag 28 Juli 31 31
Woensdag 29 Juli 32 32
Donderdag 30 Juli 33 33
Vrijdag 31 Juli 32 32
Zalerdag I Aug. 27 27
BINNENLAND.
Gift van H. M. de Koningin voor het
Nederl. Paviljoen te Vincennes (Binnenl.,
lste Blad).
Vragen van Kamerleden (Binnenland,
lste Blad).
Ernstige brand te Amsterdam (Gemengd
Nieuws, 2de Blad).
Het verkeer heeft wederom slachtoffers
geëischt (Gemengd Nieuws, 2de Blad).
BUITENLAND.
De Duitsche ministers gaan deze week
naar Rome (Buitenland, lste Blad).
Nieuwe verordeningen in Duitschland
(Buitenland en Tel., lste Blad).
De communistische 1-Augustus-dag (Bui
tenland en Tel., lste Blad).
Edison's toestand baart ernstige zorg
(Buitenl. Gemengd, 2de Blad).
ONS PAVILJOEN TE VINCENNES.
Gift der Koningin.
De Koningin heeft een aanzienlijk be
drag ter beschikking gesteld van het co
mité voor den wederopbouw van het Ne
derlandsch paviljoen op het terrein van de
Internationale Koloniale Tentoonstelling
te Vincennes.
DE TARWEWET.
Vragen van ds. Kersten.
Dg heer Kersten, lid van de Tweede Ka
mer, heeft zich met de volgende vragen tot
den minister van binnenlandsche zaken
en landbouw gewend:
Is het den minister bekend, dat met
name in Zeeland, graanhandelaren wei
geren door hen gekochte tarwe te aan
vaarden, tot groot ongerief der landbou
wers, die geld behoeven.
Kan de minister meededeelen of deze
weigering grond vindt in de onzekerheid
of de regeering deze geschatte en ver
kochte tarwe inderdaad afnemen zal?
Is de minister bereid ten spoedigste
maatregelen te treffen om alle landbou
wers in gelijke rechten te doen deelen?
LAATSTE OPROEP.
Heden plaatsen wij nog éénmaal het formulier voor het
Petitionnement. Laten de achterblijvers deze laatste gelegenheid
benutten. Zendt ons alsnog Uw handteekening.
van het Nederlandsche Volk aan de Ontwapenings
conferentie in Februari 1932 te Genève te houden.
Georganiseerd door de „Nederlandsche Dagbladpers"
Ik verzoek Uwe Conferentie met den meesten aandrang, in naam
der menschelijkheid, die maatregelen te nemen, die tot ontwapening der
naties zullen leiden.
Naam
Adres:
Naam
Naam
Adres
Naam
Adres
Men gelieve dit formulier Ingevuld aan ons Bureau te zenden of aan één onzer
Agenten ter hand te stellen! Per post als drukwerk I'/i cent porto.
