De protest-vergadering der V.A.R.A.
72sle Jaargang
ZATERDAG 27 JUNI 1931
No. 21862
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
Officieele Kennisgevingen.
TER OVERPEINZING.
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
VACANTIE-ADRES
LEIDSCH
DAGBLAD
PRIJS DER ADVERTENTIEN:
30 Cts. per regel voor advertentlên uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn Voor alle
andere advertentlên 35 Cts. per regel. Kleine Advertentlên
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bij een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:]
Voor Leiden per 3 maanden f.2.35. per weekf.0.18
Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
Franco per post f.2.35 4- portokosten.
Dit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
VERKIEZING GEMEENTERAAD.
De Voorzitters van de Hoofdstembureaux
voor de verkiezing van de leden van den
Gemeenteraad van Leiden in de Kieskrin
gen I. II en ni maken bekend, dat af
schriften van de processen-verbaal der zit
tingen van de Hoofdstembureaux. als be
doeld in art. 92 der Kieswet, betreffende
de verkiezing van de leden van den Ge
meenteraad. in het Gemeentehuis ziin
aangeplakt en ter Gemeente-Secretarie
(afd. Algemeene Zaken) voor een ieder ter
inzage nedergelegd.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
A. F. L. M. TEPE.
T. S. GOSLINGA.
Leiden, 27 Juni 1931.
7131
DRANKWET.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat Th. J
Verhoeven te Leiden, een verzoek heeft
ingediend ter bekoming van verlof voor
den verkoop van alcoholhoudenden drank,
anderen dan sterken drank, voor gebruik
ter plaatse van verkoop in het perceel
Lammermarkt No. 27, alhier.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN. Secretaris.
Leiden, 27 Juni 1931. 9135
AFSLUITING GROOTE H.AVENBRUG.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat in
verband met het verrichten van werk
zaamheden aan de Groote Havenbrug, alle
verkeer over deze brug in den nacht van
Zaterdag 27 Juni op Zondag 28 Juni a.s.
van 12 uur tot 6 uur v.m. zal zijn afge
sloten,
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 27 Juni 1931.
9134
AFSLUITING HEERENSINGEL.
Burgemeester en Wethouders van Leiden
brengen ter algemeene kennis, dat de
Heerensingcl, gelegen tusschen de Juliana-
straat en den Lagen Rijndijk, in verband
met het uitvoeren van bestratingswerken,
met ingang van Maandag 29 Juni a s. tot
nadere aankondiging voor het verkeer met
rij- en voertuigen, zal zijn afgesloten en
dat dit verkeer zal worden geleid over de
Oude Heerengracht, de Ververstraat, de
Zijlstraat en dejflaven.
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN,
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 27 Juni 1931.
.eiden, 27 Juni 1931.
9133
VERKIEZING GEMEENTERAAD.
De Voorzitter van het Centraal Stem
bureau voor de verkiezing van de leden
van den Gemeenteraad van Leiden maakt
bekend, dat het besluit, waarbij de uitslag
der verkiezing is vastgesteld, als bedoeld
in art. 97 der Kieswet, voor een ieder ter
Gemeente-Secretarie (afd. Algemeene
Zaken) ter inzage is nedergelegd.
De Voorzitter voornoemd, I
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN
9132
EXAMEN.
Het is langzamerhand een gemeenplaats
geworden te zeggen, dat in dezen tijd van
het jaar de ééne helft van het Nederland-
sche volk de andere helft examineert,
evenals het gemeenplaats geworden is te
schertsen, dat de ééne helft der Neder-
landsche populatie de andere helft beïn-
specteert. Het is natuurlijk wel na te gaan,
hoeveel jonge en reeds oudere fnenschen
zich voor en in de zomervacantie te onder
werpen hebben aan een examen, dat is
een onderzoek naar de dosis kennis welke
ze zich op een bepaald gebied of op meer
dan één gebied eigen gemaakt hebben.
Wie de lange lijsten der examencommis
sies en der deskundigen ziet, met wie de
eigenlijke commissies worden uitgebreid,
wie nota neemt van de vele acten van be
kwaamheden, eind-examen-diploma's en
wat dies meer zij, welke uitgereikt worden,
die waagt er zich liever niet aan om het
aantal examinandi, binnen de grenzen
van ons koninkrijk, zelfs maar bij bena
dering te schatten. Allicht schat hij te
laag.
Men heeft er wel eens over geklaagd,
dat deze examens afgenomen worden in
den zomer; dien mooien tijd, waarin zoo
veel te genieten valt; waarin de gelegen
heid geboden wordt om uitstapjes te
maken. Men beklaagt de arme halzen, die
zich moeten opsluiten om de laatste hand
te leggen aan hun examenkennis. Veel
daarvan, ze zijn van dit feit bij voorbaat
overtuigd, zullen ze over boord werpen,
zoodra ze het begeerde papier maar in de
handen hebben. Menigeen ook vraagt zich
af, wat hij toch te maken heeft met zoo
heel veel kennis, waarmede hij verder
niets van doen heeft in zijn Verdere leven.
Hij moge bij de voorbereiding van het
examen die vraag stellen; hij weet, dat op
het examen zelf deze vraag niet in aan
merking komt. Dat hij er voor te zorgen
heeft, dat de noodige kennis zijn eigen
dom wordt.
Examen, het woord alleen reeds is vol
doende om den persoon in kwestie het
klamme zweet op het voorhoofd te doen
krijgen. En dan zwijgen we nog maar van
bezorgde vaders en zenuwachtige moeders.
De beste raad, die in deze gegeven kan
worden is: doe je best; zorg, dat je zoo
veel mogelijk klaar bent, dan behoef je
ook niet beangst te wezen. Voor de
ouders deze raad: doe alsof een examen
de natuurlijkste zaak van de wereld is, als
of het slagen van den zoon of dochter als
vanzelf spreekt.
Welk een blijdschap, wanneer het resul
taat gunstig geweest is. Als dus de
moeite, inspanning en opoffering niet te
vergeefsch was, maar het einde het werk
heeft bekroond. Vergeten wordt wat achter
ons ligt. Opgeruimd wordt de blik voor
waarts. Men valt uit den toon, wanneer
men een pas geslaagde vraagt: hoeveel
examens na dit nog gedaan moeten wor
den. Ook voor de ouders is het een verheu
gend feit, wanneer het kind geslaagd is.
Einddoel van hun opvoeding is toch, dat
het kind een eigen positie in de wereld
mag innemen. Ieder welgeslaagd examen
is weder een stap in de goede richting.
Maar, wanneer het diploma niet uitge
reikt kon worden, wat dan? Domme men-
schen geven dan gaarne de schuld aan de
examinatoren; heel vaak ook aan de min
der goede dispositie van den examinandus.
Natuurlijk, dat ligt in 's menschen heele
zijn, wordt een bepaalde oorzaak gezocht.
Men zoeke echter die oorzaak niet, waar
die niet is. Men vrage liever: wat nu? En
dan zouden we dit willen zeggen: men
aanvaarde het feit gelijk het is en trekke
daaruit de noodige leering. Niet slagen is
geen doodwonde. Er zal weder een kans
geboden worden. Wellicht, dat het dan
beter gaat. Men beschouwe het niet als
een wereldschokkend feit. Er zijn erger
dingen in het leven. Voor velen is juist
een eenmaal niet-geslaagd zijn van on
miskenbaar goeden invloed op heel het
leven geweest.
Als we het leven goed beschouwen is het
dan niet telkens en telkens weer alsof het
leven ons ook een examen afneemt? Wat
is een examen anders dan een aflegging
van rekening en verantwoording omtrent
de kennis, welke men bij heeft willen
brengen of welke men zelf heeft willen
verwerven? Welnu,, moeten we ook van
ons leven geen rekening en verantwoor
ding afleggen omtrent datgene wat het
leven ons heeft willen leeren? En is dat
niet ontzettend veel. Het leven is een
schouwtooneel, zegt men wel eens en te
recht. Maar is het niet even waar, dat
het leven een leerschool is? Wat al moeten
we in ons leven leeren! Wie wat verder
kwamen op den levensweg en overdenken
wat ze waren en dachten en voelden en
liefhadden, toen ze stonden aan den in
gang van het volle menschenleven, die
weten, hoeveel het leven hun wel heeft
geleerd. Telkens worden we weer voor dat
ezamen gezet. De driftige of hij geleerd
heeft zichzelf te beheerschen. De trage
of hij geleerd heeft aan te pakken. De
tobber tof hij geleerd heeft achter wolken
de zon te zien. De hebzuchtige of hij ge
leerd heeft, dat er nog andere waarden zijn
dan die het oog zien Lan en de hand tas
ten. De zelfzuchtige of hij geleerd heeft,
dat er ook nog andere menschen in de
wereld zijn dan hij alleen. Zou zouden we
door kunnen gaan in een schier eindelooze
reeks. Altemaal examens! Er worden geen
diploma's uitgereikt. Ieder weet wel of hij
geslaagd is dan wel, dat hij te studeeren
heeft, opdat hij te beter slagen mag.
Wie het leven zoo beziet, die verstaat de
stem: doe rekenschap, doe rekenschap van
uw leven. Wat hebt ge daarvan gemaakt?
U werden tal van van mogelijkheden ge
geven. Zijn deze mogelijkheden tot werke
lijkheden geworden? Slagen in het leven
moge dan een bijzondere beteekenis heb
ben, afgezien daarvan zal hij het best ge
slaagd zijn. die inderdaad die moreele ken
nis zich eigen gemaakt heeft, welke het
leven hem heeft willen leeren.
DE ELECTRIFICATIE VAN DE LIJN
LEIDEN—HEEMSTEDE.
Als eerste symptoom van den aanvang
der voorbereidende werkzaamheden tot de
electrificatie van de tramlijn Leiden
Heemstede stellen B. en W. van Heemstede
den Raad voor een crediet van f. 271.000
toe te staan voor aankoop van grond ter
verbreeding van den Glipperweg, vernieu
wing van Van Merlebrug en Glipperbrug,
en andere werkzaamheden.
De N.Z.H. tram wil voor f64.000 in deze
kosten bijdragen. Er zal zooveel mogelijk
een dubbele baan voor de tram worden
aangelegd.
o
GEMEENTELIJKE KWEEKSCHOOL.
Eerste groep, 5 candidaten. Geslaagd de
dames: J. R. de Bink en R. F. Eilders, al
hier, C. A. Gisolf, Voorburg, A. G. M. Mon-
tanus en A. W. J. Ruygrok, belden alhier.
Waarom geen uitzending der Matteoti - herdenking
In de, het schitterende weer in aanmer
king genomen, uitstekend bezette Stads
gehoorzaal, belegde de afdeeling Leiden
der V.A.R.A. gisteravond een protestver
gadering in verband met het verbod der
Radio-omroep Controle Commissie van de
uitzending der Matteoti-herdenking.
Als sprekers traden op de heeren A. de
Vries en C. van der Linde, resp. voorzitter
en hoofdbestuurslid der V.A.R.A.
Na een inleiding van den voorzitter der
Leidsche afdeeling, was het woord aller-
eerst aan den heer C. van der Linde.
Rede van den heer C. van der Linde.
Niet in de eerste plaats sprak spr. over
de Radio-Controle-Commissie, bij afkor
ting genaamd Rococo, doch het herdenken
van den Italiaanschen voorvechter der
socialistische denkbeelden Hiertoe ging
spr. terug naar het jaar 1924 en de nieuwe
Kamerbezetting, voorafgegaan door een
fascistische terreur, waardoor hel aantal
fascistische Kamerleden steeg van 30 tot
350. De sterke socialistische beweging was
geknakt door moord en doodslag en een
vervalschte verkiezingsuitslag in deze
Meimaand. Typeerend is de moord op den
voorzitter van den landarbeidersbond in
deze dagen, typeerend voor de heerschende
tyrannie. De in de Kamer gekomen fascis
ten gedoogden niet. dat de oppositie-partij
het woord verkreeg. Toen voorgesteld werd
de fascistische lijst zonder meer goedkeu
ring te geven, vroeg Matteoti het woord, en
op kalme, zekere wijze zeide deze toen het
zijne over de fascisten en Mussolini, on
danks bedreigingen van doodslag en ge
fluit Mussolini het den spreker kalm be-
leedigen, hoewel hij als behoorlijk mensch
tusschenbeiden had moeten komen.
Toen Matteoti klaar was zeide hij de
gedenkwaardige woorden tot zijn vrienden:
„En thans kunt gij mijn lijkrede prepa
reeren". Mussolini was dienzelfden avond,
30 Mei, met zijn vrienden bijeen en zei:
„Indien gij geen lafaards waart, zou nie
mand zoo'n rede hebben kunnen uitspre
ken". Tien dagen later werd in den na
middag Matteoti door 4 of 5 menschen
beetgepakt, in een auto gesleurd en ver
moord. niet dan na heftig verzet van den
verslagene. Door deze daad kwam een eind
aan het socialistische leven in Italië.
Het idee van de V.A.R.A. was, deze ge
beurtenis voor den microfoon te doen her
denken door een korte rede. Zonder bij
voeging van de bezwaren deelde de „Ro
coco" mede de uitzending niet toe te kun
nen staan. Bij nadere informatie werd
medegedeeld, dat er nog beraadslaagd
moest worden of deze bezwaren openbaar
gemaakt mochten worden. Volgens spr.'s
opvatting maakt de secretaris der commis
sie te zamen met het dienstdoende lid uit,
wat uitgezonden mag worden. Later wer
den de bezwaren medegedeeld; de commis
sie zag in de herdenking een gevaar voor
den Staat, hoewel dagelijks de kranten
kunnen mededeelen. welk „een bandieten
troep" het in Italië is. de omroepvereeni-
gingen mogen het echter van achter den
microfoon niet!!
Niettegenstaande de heerschende werk
loosheid houden de fascisten 3 millioen
politietroepen op de been op kosten van
de anderen en de kranteïl deelen eensge
zind mede, dat na 8 jaar fascistisch beheer
Italië op den rand van een bankroet is
gekomen.
Zoowel binnen als buiten Italië komen
de machten meer en meer op om Musso
lini te wippen. Scherp becritiseerde spr.
onder applaus der vergadering, het bewind
der fascisten. Hiertegenover staat het be
stuur in België tijdens de rechtzaak tegen
De Roza. die een hem achtervolgenden
fascist doodschoot. In het openbaar kon
den toen de uitgeweken Italiaansche socia
listen hun partijgenoot verdedigen en ge
lijk de gelegenheid te baat nemen om het
beleid van Mussolini te becritiseeren. Toen
Koningin Wilhelmina Paul Kruger op een
Nederlandsch oorlogsschip uit Transvaal
liet halen, tegen de belangen van Engeland
in en later tegen allen aandrang in ex-
keizer Wilhelm asylrecht verleend werd,
teen durfde Nederland nog, niet meer toen
Trotzki om asylrecht vroeg en evenmin
thans bij de herdenking van den sterfdag
van Matteoti. Tijdens de kwestie van de
Wielingen kreeg Camiel Huysmans niet
alleen gelegenheid om voor den V.A.R.A.-
microfoon te spreken, doch tevens een
pluimpje omdat zijn rede in den smaak
o'er regeering viel.
Vervolgens ging spreker na welke stuk
ken in den loop der tijden door de Con
trole-Commissie zijn opgevraagd, hieron
der bevonden zich o.a een rede van
Schaper een verhandeling over „Drie man
in een Boot" en het werk van Jacques van
Looy „Jaapje". Waarom werden deze stuk
ken opgevraagd, in totaal 157 teksten, is
den voorzitter der Commissie eevraaed,
doch deze moest hierover het stilzwijgen
bezwaren Van de 157 opgevraagde stukken
waren 108 afkomstig van de V A R A.
Naar aanleidine van het verbod van de
Soinoza-herdenking van dr Bierens de
Haan citeerde spr. tenslotte een deel uit
een der werken van dezen grooten Neder
lander. Ook de verantwoording van de
VA.RA. bij de Controle-Commissie werd
gememoreerd, waarbij de geheele buurt
rendom de Javastraat te Den Haag door
politie-agenten was afgezet Door het
fascisme aan de kaak te stellen wil de
V.A.R.A. den strijd tegen het fascisme
in deze gesteund door de S.D.A.P. en N.V.V.
al is het buiten de parlementaire mid
delen om, voortzetten en den fascisten het
leven in Nederland onmogelijk maken.
Rede van den heer A. de Vries.
De heer De Vries releveerde in de eerste
plaats de overwinning van 15 Mei 1930 als
besluit van een aantal jaren van strijd.
Toen belegde de V.A.R.A. feestvergaderin-
gen om haar leden gelegenheid te geven
hun vreugde te uiten, doch tevens om mi
nister Reymer tegen de aanvallen der
A.V.R.O. een riem onder het hart te
steken. De oplossing van den minister was
niet buitengewoon moedig of vindingrijk,
doch volkomen logisch. Daar het de taak
van het V.A.R.A.-bestuur is om vaak bij
den minister te komen, bemerkte het, dat
de feestvergaderingen den minister door
haar veelvuldig bezoek, moedig voor de
latere beslissingen ten bate van den alge-
meenen omroep en dien der V.A.R.A. in
het bijzonder maakten.
Onmiddellijk werden de leden echter ge
waarschuwd voor den verderen strijd in de
radio, en deze waarschuwingen zijn niet
tevergeefs geweest.
De arbeidersbeweging ondervond altijd
tegenstand en aangezien de radio het
machtigste strijdmiddel werd der arbei
dersbeweging, konden conflicten niet uit
blijven. Het eerste conflict kwam op 14
September en was het congres van N.V.V.
en S.D.A.P., nauwelijks 2'h maand na de
indiensttreding der controle. Trotsch is
men er nog op. dat de sprekers van dit
congres toen weigerden hun redevoerin
gen ter censuur op te sturen. Toen was
het nog een strijd tusschen den Staat
belichaamd in de Controle-Commissie
doch deze verwerd tot een kamp tegen de
V.A.R.A., die bedreigd met straffen de uit
zending niet door liet gaan, doch als pro
test allerlei strijdliederen uitzond. Evenwel
werd de verbinding afgesneden, toen me-
dedeelingen werden gedaan over het mili
tairisme, voortvloeiende uit de overtuiging
der menschen zelve en gebasMrd op sta
tistische berichten. Dit eerste Treffen was
een uiting van zuiveren klassenstrijd. In
tegenstelling met haar tegenstanders komt
het partijbestuur der S.D.A.P. er voor uit,
dat het den klassenstrijd strijdt. Na 14
September werd de toestand geheel anders.
Alle commissieleden zijn gestudeerde lui
met een academischen graad en gepresi
deerd door een doctor in de godgeleerd
heid. gestudeerd op kosten der groote
massa, aldus spr. De openbare lagere scho
len worden mondjesmaat bedeeld, de mid
delbare en voorbereidende hoogere scholen
worden weer beter gesteund en de hooge-
scholen grootendeels. Niet alleen maken
die leden het thans den menschen het
leven zuur, doch tevens zichzelf belache
lijk. En krachtens het feit, dat zij de be
noeming hebben aanvaard, kan men ver
wachten. dat zij bekwaam zijn voor hun
taak. Van Adama van Scheltema b.v. kan
men niets voor den microfoon brengen
zonder voorafgaande censuur der Com
missie.
Hun optreden is tevens onwettig. Ge
wone menschen moeten wetten en veror
deningen onder bedreiging van straf na
volgen. Waarom onwettig? Alle omroep-
vereenigingen hebben een uitzendacte,
waarin zij gewettigd worden om uitzendin
gen. ook van oolitieken aard. te verzorgen.
Het is niet alleen maar verboden om poli
tiek in de aether te brengen, doch het is
BINNENLAND.
De loting voor den dienstplicht; wie
vermoedelijk vrij zullen zijn (Binnenland,
2de Blad).
De vergadering der Maatschappij voor
Nijverheid en Handel (Binnenland, 2de
Blad).
Piloot Van Dijk over de moeilijkheden
der postvluehten (Binnenland, 2de Blad).
Groote fabrieksbrand nabij Helmond.
(Laatste Berichten, 1ste Blad).
BUITENLAND
De Fransche regeeringsverklaring en het
debat in de Fransche Kamer over Hoover's
voorstel (Buitenland en Tel., 1ste Blad).
De Deensche vliegers te Kopenhagen.
(3de Blad).
zelfs zwart op wit toegestaan. In de Radio-
wet wordt de beperking gemaakt van het
in gevaar brengen der veiligheid van den
staat, de openbare orde en de goede zeden.
Dan weet een omroepvereeniging dus waar
zij aan toe is, doch de Radio-Controle-
Commissie, die ook bestaat uit Nederland-
sche burgers, heeft zich evengoed aan deze
wetten te houden. Aan de omroepvereeni-
gingen stuurt zij dan b.v. op 21 Januari
j.l. een brief thuis, waarin zij mededeelt,
voortaan geen bespreking van de radio
politiek van de regeering of regeeringscol-
leges uit te zenden. Hierdoor plaatst dit
college zich boven de wet! Protest is ge
volgd op grond van de zendtijdmachtiging.
Met opzet werd toen een hoorspelletje ver
vaardigd, waarin het radiobeleid werd be
spottelijk gemaakt. De secretaris, de heer
Weber, volgens spr. een aarts-vijand der
V.A.R.A., zag staan „Gevleugelde Daden"
en vroeg opgaaf. Onder verwijzing van
haar brief van 21 Januari werd de uitzen
ding niet toegestaan. Het gesChil ging ver
der en kwam in kort geding voor de recht
bank in Den Haag met het gevolg, dat de
leeken (het VAR.A.-bestuur) het van de
juristen (Controle-Commissie) gewonnen
hebben. Onder opleg van straf werd de
Staat bij voorbaat beboet als de uitzen
ding zou worden gestaakt.
De weigering van de Matteoti-herden-
kingsuitzending was een slag in het ge
zicht van het Nederlandsche proletariaat,
aldus spr. Eenparig besloot het hoofdbe
stuur toen een uiteenzetting voor den mi
crofoon te geven.
Uitvoerig ging spr. toen de verantwoor
ding voor de Commissie na. Daar de Com
missie de uitzending qualificeerde als
staatsgevaarlijk werd verwezen naar de
publicatie van de aangekondigde redevoe
ring, waaraan politie, justitie en Mussolini
niets deden en dus door deze lichamen
niet als zoodanig werden beschouwd.
Blunder op blunder, aldus de heer De
Vries, stapelt de Controle-Commissie op.
Op allerlei kleinigheden worden bezwaren
ingebracht per briefje en het groote gevaar
dat hieruit voortvloeit is een knechting
der vrijheid. Daarom moet men allen te
zamen ten strijd trekken tegen deze ge
vaarlijke censuur. Een strijd, waarin èn
de vakvereenigingen èn de partij ten volle
achter het V.A.R.A.-bestuur staan.
Beide sprekers werden door de aanwe
zigen stormachtig toegejuicht en herhaal
delijk werden de redevoeringen door ap
plaus onderbroken.
Vergeet niet gedurende Uw vacantie onderstaand biljet aan ons toe te zenden
Ondergeteekende -
wonende straatNo
wenscht het „LEIDSCH DAGBLAD" vanaf
t m.opgezonden te hebben aan onderstaand adres:
