m
LEIDSCH DAGBLAD
72ste Jaareang
VRIJDAG 19 JUNI 1931
No. 21855
Jaargang
Donderdag 18 Juni 1931
No. 24
>CHETS.
DE WOELIGE STAL
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAG BLAD
PRIJS DEZER COURANT:;
Lelden per 3 maanden f. 2.35, per weekt. 0.18
In Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18
co per post f. 2.35 4- portokosten.
1
1E1K»
door
C. E. DE LILLE HOGERWAARD.
Hoofdstuk Xin.
Een heerlijke fietstocht.
bet begin der nieuwe week werden
en gemaakt voor een fietstocht en
bet weer bijzonder vast was, werd
otgroote vreugde der betrokkenen!
aten, dat allen van de partij zouden
Vader en Dolf zouden de tweelingen
Itim bagagedragers nemen. Moeder zou
Jials duo-zitter krijgen en Tiny zou zich
Liesje ontfermen. Het doel van den
was een mooi plekje op de hei uit
eken om er te picnicken.
vroeg stonden de stalen rossen
terwijl de fietstasschen van Vader
I Hoeder geheimzinnig uitpuilden van
[mee te nemen mondvoorraad. Op goe-
[tetlust werd natuurlijk gerekend. Moe-
fiende haar volkje!
elukkig is het niet al te warm!" zei
r, terwijl hij en Dolf de fietsen in-
erden en de wat al te slappe ban-
oppompten.
Zoodra we er genoeg van krijgen, rus-
I we uit op de hei," zei Moeder, die wel
[had in een fietstochtje, maar voor wie
i dutje op de hei, waarbij de naar ho-
S speurende bijtjes haar in slaap zou-
iioemen nog de meeste aantrekkings-
rht bezat.
ïeldra werden de fietsen bestegen en
de stoet, zooals Dolf het noemde,
in beweging.
ider had vooruit zijn fietskaart be-
iterd en langs aardige paadjes, die aan
[de kanten door paarse hei afgezet
ven peddelde het gezelschap rustig
t, nu en dan op een sein van Vader
afstappend, als de weg minder ge-
t bleek te zijn voor een fietser met
liter of zitster.
nadden al een aardig tijdje gereden.
Vader s fietsband plotseling met een
en knal aankondigde, dat hij leeg liep.
i stapten af en Vader, die natuurlijk
|iijn reparatie-benoodigdheden bij zich
zag zich genoodzaakt het euvel te
elpen. Dit gaf eenig oponthoud, maar
s poosje in de naar honing geurende hel
|ntten was niet erg voor de rest van het
«ischap terwijl Vader met hulp van
(zijn karretje weer berijdbaar maakte,
a een poosje werd opnieuw opgestegen
de tocht vervolgd, tot.het voorwiel
iDolf's fiets verdacht slingerde en op-
iw afstappen noodzakelijk maakte. Ge-
Ig wist ook hiervoor Vader die een
ekend fietsendokter was raad en
konden zij met nieuwen moed weer
er gaan, nadat zij tevens gedurende
oponthoud den inwendigen mensch
1 versterkt hadden.
"otseling riep Vader uit:
lijk eens, wie daar aankomt!"
en luid: „Dag Oom! Dag Oom Jaap!"
[een algemeengewuif volgde. Het was
te jongste broer, die het gezelschap
de fietsen deed springen.
ir Jaap! Wat doe jij hier?" vroeg
denk, 't zelfde wat jullie doen: fiet-
f luidde het antwoord. „Ik was juist
|reg naar jullie toe. 'k Heb een paar
ïu vacantie en logeer in Apeldoorn:
'daaruit ben ik bezig de Veluwe te ver
kennen en het spreekt toch vanzelf, dat ik
beginnen moet met de Woelige Stal en
zijn bewoners te ontdekken."
„Het laatste is je gelukt en als je nu
verder met ons meefietst en vanmiddag
bij ons blijft eten, maak je tevens kennis
met ons nestje," stelde Moeder voor.
Om de jeugd op de proef te stellen, zette
Oom Jaap een gezicht, alsof hij zich nog
bedacht, maar toen het als om strijd
klonk:
„Hè ja. Oom Jaap! Toe Oom Jaap! Oom
Jaap, u doet het toch?" kon hij zijn rol niet
langer volhouden en zei hij:
„Als het dan moet
„Ja, het moet!" klonk het onverbidde
lijk van Vaders lippen. Oom Jaap bleef dus
niets anders over dan zijn fiets van rich
ting te doen veranderen en zich bij het ge
zelschap aan te sluiten. Hij stelde echter
één voorwaarde en die was, dat hij Liesje
van Tiny overnam, iets, waarvoor Tiny
hem heimelijk dankbaar was, want als was
Liesje niet zwaar, het rijden met haar over
de vaak smalle fietpaden kostte haar oud
ste zus heel wat inspanning.
„Als een overwonnen vijand voeren wij
u in triomf mee, Oom Jaap!" riep Dolf uit.
„Ik vind alles goed, zoolang je mij niet
boeit!" zei de gevangene, die zich niets te
beklagen vond.
Na een halfuurtje kommandeerde Vader
halt en stapten allen op een lommerrijk
plekje af om te picnicken.
,,'k Heb een reuzenhonger!" kondigde
Oom Jaap aan en Dolf zei onmiddellijk:
„Ik ook!"
Intusschen begon Moeder de proviand
uit te deelen. Wat lieten de broodjes met
kaas en met ham, de Verkadekorstjes en
de pruimen zich goed smaken! Moeder had
'n heelen voorraad meegenomen en toch
kwam alles schoon op. Zelfst de laatste
druppel melk mocht niet in de Thermos-
flesch blijven, terwijl een helder, kabbe
lend beekje den dorst der fietsers verdei
leschte.
„Ik blijf hier tot vanavond!" zei Oom
Jaap schijnbaar ernstig.
„Nee, Oompje! Dat zal niet gebeuren!"
klonk het in koor.
,,'t Is hier zoo heerlijk om een dutje te
doen!" verdedigde Oom Jaap zich, terwijl
hij zich nog wat gemakkelijker uitstrekte
en de oogen sloot.
Ans vond al spoedig dat de rustpoos nu
lang genoeg geduurd had, sloop behoed
zaam achter Oom Jaap, plukte een langen
grashalm en kriebelde hem daarmee heel
zacht in het gezicht.
Oom Jaap, die half slapende!
meende, dat het één of andere insect over
zijn neus liep, wilde den lastpost verjagen
en... sloeg zichzelf in het gezicht! Hij
hield zich echter, alsof hij het algemeen
gelach niet hoorde en opnieuw onder zeil
ging.
Even wachtte Ans. Toen kwam de gras
halm opnieuw en Juist wilde de deugniet
haar hand terugtrekken, toenOom
Jaap die plotseling greep en met een diepe
bromstem zei:
„Wie is het stoute kaboutertje, dat het
waagt mij den reus! te kwellen?"
„Au! Au! Laat los, Oom Jaap!" riep
Ans, maar hiervan wilde Oom voorloopig
niets weten.
„Genade!" klonk het eindelijk half
uit gekheid en half in ernst van Ans'
lippen.
Oom Jaap vond het nu genoeg en liet
zijn plaaggeest los op voorwaarde, dat zij
hem met rust zou laten.
Het sein tot opstappen werd daarna ge
geven, maar weldra vond Moeder het te
vermoeiend om nog verder te rijden en
stelde zij voor, dat de Jeugd roovertje zou
spelen in het bosch, terwijl Vader en zij
het hol van den roover een denne-
boschje bewaken zouden.
Oom Jaap was de roover. Hij wist zijn
bewakers echter te verschalken en aan
hun aandacht te ontsnappen, rende door
het bosch en over de hei en kwam telkens
met een gevangene terug. Zij werden
naar het hol gebracht en alleen, als ze hun
eerewoord gaven geen poging tot ont
vluchten aan te wenden, bond Oom Jaap
ze niet aan een boom vast.
Ans was de laatste der gevangenen en
dat was maar goed ook, want Oom Jaap
geloofde nooit, dat zij zich bij haar gevan
genschap zou neerleggen enhij had
niet eens een touw bij zich om haar vast
te binden!
Nadat allen gevangen genomen waren,
deed Oom Jaap een verhaal uit den tijd,
toen hij nog geen reus en geen „Oom"
Jaap, maar Jaap j e was. Hij had altijd
vol kattekwaad gezeten en de kinderen
vonden het „eenig" naar al die jeugdver
halen waarbij niet zelden de veldwach
ter te pas kwam! te luisteren.
Maar het allerleukste vonden zij het
toch, als Moeder er bij betrokken was, bij
voorbeeld de geschiedenis met den dikken
veldwachter, die niet hard loopen kon en
met wien Moeder die toen Mlesje was
een lang gesprek begon om haar broer
tje de gelegenheid te geven te vluchten.
Pas toen de bengel een fllnken voorsprong
had, drong het tot den gebelgden man
door, dat „die ondeugende meid" zooals hij
Moeder noemde, hem in het ootje genomen
had. Hij liep den overtreder na, maar.
slaagde er niet in met hem af te rekenen.
Er kwam geen eind aan de verhalen,
tot Moeder plotseling zei, dat zij voldoende
uitgerust was.
„Maar nu moeten jullie eens doen.
wat ik graag wil!" zei Oom Jaap.
„Eerst zeggen wat!" zei Ans, die bang
was, dat Ocm hen er ,.in" zou laten loopen.
„Wel, hier in de buurt weet ik 'n uit
spanning, die ik me van vroeger herinner
en waar je zulke heerlijke pannekoeken
eten kunt. 't Komt zeker, door al die ver
halen uit onze jeugd, dat mij dat op eens
te binnenschiet! Wie gaat er met me
mee?"
Allemaal natuurlijk! Spoedig was de uit
spanning bereikt en terwijl de boerin
ijverig aan het bakken ging, hield de
jeugd zich onledig in den speeltuin, waar
Oom Jaap met de grooten schommelde en
de kleintjes op het reuzenhobbelpaard
Zoo viel de tijd niet lang en kwam de
boerin weldra met een stapel dampenoe
pannekoeken buiten. In een rieten tent
schaarde de familie zich nu om ae taiei
en het zich de versnapering uitstekend
smaken.
„Fijn, dat wij u juist tegenkwamen.
Oom!" zei Dolf.
„Alleen om de pannekoeken?" vroeg
Oom Jaap lachend.
„Nee, ook om uzelf," haastte Tiny zich
te zeggen.
Toen de laatste pannekoek verdwenen
was, werden de stalen rossen opnieuw
bestegen en ging het regelrecht naar huis
toe. Bert en Liesje werden een oogenblik
in hun mandje gestopt en alleen de be
lofte, dat Oom Jaap in dien tijd niet zou
wegloopen, deed hem niet in verzet komen.
Een uurtje later gingen allen aan tafel
TJE.
>ERING
SCHE BOND.
Uistermiddag zijn de deelnemers aan de algemeene vergadering van bovengenoemde vereeniging officieel door het ge
meentebestuur in „de Lakenhal" ontvangen. De heeren op de voorste rij zijn v.l.n.r. oud-minister J. Th. de Visser, mr. A. van
de Sande Bakhuyzen, T. S. Goslinga, mr. dr. C. B. van Strijen en mr. A. F. L. M. Tepe,
tepolitick.
e Nutszaal een
legd door den
id met de a.s.
Je bijeenkomst
die het woord
elke een korte
heid van prof.
s er op, dat het
Apolitiek zeker
t de grondslag
s geweest is
gelijkmaking
■rwaarden voor
het individu,
:en belang.
immer gestre-
.nnenkiesrecht,
neen vrouwen-
ng bijv. met de
!ulks nog niet
or achteruit te
zelfde principe
>or de ethische
e mr. Van De-
est. voor ieder-
r hiervoor was
V.-D. voor een
i werkgever en
act van dr.
voortgaan met
zij weten, dat
aar zijn.
d gegeven aan
Vos, die 't een
ischte mede te
eraadslidmaat-
.s groote over-
e bewegen zich
labetlsche lijst,
wenschte hem
,e zien.
arden van het
er verantwoor-
niet competent,
rschen.
cijz.-Dem. Bond
rngen en stan-
rade kan gaan,
:n van het be-
verwachten dat
n uitvoerig het
ook niet noo-
erband op het
.arschcolonder-
/er dat ouder
en het van te
eens was. Zoo
dan toch on-
s in het debat
:t noodzakelijk
ike zaak, waar-
'aring bezit en
gedurende een
Tast aanhanger
erwoed tegen-
onderwijs ge-
aar en wanneer
het eerste verdedigen en het z.g. christe
lijk onderwijs bestrijden.
Na een woord van onwekking dankte
snr. hierop voor de welwillende aandacht.
Hierop was het woord aan den heer De
Ren. No. 4 van de candidatenlijst Ook
deze spr wenschte geen rede te houden,
doch wilde soeciaal eenige Leidsche zaken
bespreken, die zijn bijzondere belangstel
ling hebben Volgens spr. dienen de ver
keerswegen hier ter stede aanzienlijk ver
beterd te worden, speciaal het doorgaand
verkeer is ellendig slecht. Een goede ver
keersweg van het Noorden naar het Zui
den. van den eenen naar den anderen
kant is broodnoodig. Als tweede ount.
noemt spr. het oprichten van speeltuinen
voor de jeugd; het spelen op straat is in
den tegenwoordigen tijd voor de kinderen
levensgevaarlijk. Vervolgens behandelde
spr. de kwestie van den Zondag. Spr. is er
BINNENLAND.
Het Koninklijk bezoek aan Parijs (Bin
nenland, 1ste Blad).
Een anti-dumpingswet bij den Raad van
State in voorbereiding (Binnenland, 1ste
Blad).
Interpellatie-Oud over de Tarwewet.
(Parlementair Overzicht, 3de Blad).
De bankierszaak Van Heel en Co te Goes
heeft haar betalingen gestaakt en sur
seance van betaling aangevraagd (Laatste
Berichten, 1ste Blad).
Met ingang van 1 October wordt een
wekclijksche vliegdienst tusschen Neder
land en Indië ingesteld. (Laatste Berich
ten, 1ste Blad).
BUITENLAND
17, 18 en 13 Juli zullen Mc Donald en
Henderson het Duitschc bezoek beant
woorden. - De Amerik. secretaris van Staat
Simson komt 21 Juli naar Berlijn. (Bui
tenland, 1ste Blad).
Motie van vertrouwen voor de Belgische
regecring (Buitenland, 1ste Blad).
Ender legt in Oostenrijk de opdracht
tot kabinetsformatie neer. (Buitenl., 1ste
Blad).
voor, om, wanneer de morgendiensten zijn
afgeloopen, optochten etc. toe te staan. In
verband met de volksgezondheid en hy
giene zou spr. gaarne zien, dat alle krot
bewoners in de gelegenheid gesteld wer
den, geriefelijke arbeiderswoningen te be
wonen. Deze zijn er volgens spr. nog te
weinig. Als laatste punt noemde hij het
Levendaal, dat dringend gedempt moet
worden. Ook het overleden raadslid de
heer Sijtsma heeft daar steeds op geha
merd. Met de Stadhuiskwestie is men nu
nog even ver als twee jaar geleden. In
dien onmiddellijk na den brand een stem
ming was uitgeschreven, dan zou deze in
het voordeel van het oude stadhuis zijn
uitgevallen. Oud en nieuw door elkander
acht spr. verkeerd. Hij zou willen óf een
stadhuis geheel in ouden stijl, óf een vol
komen modern gebouw op een nieuwe
plaats. Na nog eenige persoonlijke mede-
deelingen. gaf de v<fc>rzitter het woord aan
mr. Oud, tot behandeling van het onder
werp: „Gemeentepolitiek", in verband met
de V.-D. beginselen, die in iedere stad de
zelfde zijn. Het is goed zich rekenschap te
geven van het democratisch beginsel, om
dat dit juist nu aan veel aanvallen bloot
staat De V.-D. partij heeft gestreden
voor het algemeen kiesrecht in den ruim-
sten zin van het woord. In 1917 diende mr.
Marciiant het initiatiefvoorstel voor het
vrouwenkiesrecht in. waardoor de volle
dige doorvoering der democratie kon
plaats vinden. Ook nu bevindt men zich
in een ernstige, economische inzinking.
De toestanden van vóór den oorlog ver
schillen hemelsbreed van die van tegen
woordig. Er wordt nu gezegd, dat de de
mocratie fiasco geleden heeft, doch dit
acht spr. onbillijk Zie bijv. naar Rusland
(bolsjewisme), Italië (fascisme), dank zij
de dictatuur hebben daar de minderheden
het heft in handen.
Spr. trekt vergelijkingen tusschen vroe
ger en nu en vraagt zich af, of het in
dertijd in niet-democratische tijden zoo
veel beter was.
Thorbecke heeft reeds gezegd, dat de
politieke belangstelling gewekt moest wor
den voor de burgerij in het algemeen.
Vóórdien bezat slechts een uiterst klein
getal menschen stemrecht.
Spr. acht het juist, dat tegenwoordig een
ieder de handelingen van de gekozenen
in den Raad kan beoordeelen en dat ge
broken werd met de methode, waarbij een
lid van den Raad (uit het „puikje" van de
burgeriji voor het leven werd gekozen.
Thorbecke heeft met alle kracht de nood
zakelijkheid betoogd van openbare behan
deling in de gemeenteraden, want de dis
cussies waren in de geheime zittingen tot
een zeer laag peil gedaald.
Op de grondslagen van Thorbecke is
later voortgebouwd; de trapsgewijze ont
wikkeling van het algemeen stemrecht is
tenslotte gekomen.
Spr. behandelde hierop de scheidings
lijn tusschen de sociaal-democraten en de
vrijz.-democraten. De V.-D. zien niet
slechts twee klassen kapitalisten en
arbeiders met den daaruit voortvloeien-
den klassenstrijd en de pogingen vernieti
ging van het kapitalisme Èr zijn integen
deel oneindig veel meer klassen, groepen,
die geleidelijk in elkander overvloeien
(ambtenaren, middenstand, onderwijzers
etc i Men kan de maatschappij niet ver-
deelen uitsluitend in werkgevers en loon
arbeiders, die vijandig tegenover elkaar
moeten staan. Er zijn wel belangentegen
stellingen, maar er is nog veel meer be-
langen-gemeenschap, zoowel voor den ka
pitalist als den werknemer. Vooral in dezen
crisistijd ondervindt men dat in sterke
mate. Wanneer het bedrijfsleven nift flo
reert. dan is zulks nadeelig voor beide
gr- ii en ook in socialistische groepen
begint zulks door te dringen 'akkerbouw-
weti De socialistische practijk moet wel
anders zijn. dan de theorie De socialisti
sche partij is steeds oppositiegroep en alle