Scherts In Schets.
11^ Jaargang
VRIJDAG 12 JUNI 1931
No. 21849
OFFICIEELE KENNISGEVING
STADSNIEUWS.
Het voornaamste Nieuws
van heden.
LEIDSCH
DAGBLAD
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN.
PRIJS DER ADVERTENTIEN
30 Cts. per regel voor advertentiën uit Lelden en plaatsen
waar agentschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle
andere advertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën
uitsluitend bij vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts.
bit een maximum aantal woorden van 30.
Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van
brieven 10 Cts. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts.
Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor
Directie en Administratie 2500 Redactie 1507.
Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54.
PRIJS DEZER COURANT:
Voor Leiden per 3 maanden f. 2.35, per weekf. 0.1#
Buiten Lelden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.11
Franco per post f. 2.35 4- portokosten.
Oit nummer bestaat uit VIER Bladen
EERSTE BLAD.
COLLECTE VOOR HET FONDS TOT
AANMOEDIGING EN ONDERSTEUNING
VAN DEN GEWAPENDEN DIENST IN DE
NEDERLANDEN.
Burgemeester en Wethouders van Lei-
^Gelet op de circulaire van den Commis-
raris der Koningin in deze provincie d.d.
7 Februari 1931;
Brengen ter algemeene kennis, dat op
Maandag 15. Dinsdag 16, Woensdag 17 en
Donderdag 18 Juni e.k. door de Districts
commissie tot aanmoediging en onder
steuning van den Gewapenden Dienst in
de Nederlanden langs de huizen de gewone
iaarlijksche collecte, ingesteld bij Z.M.
dispositie van 16 November 1820, No. 81,
zal worden gehouden.
Bevelen deze collecte, die strekt tot in
standhouding van het fonds tot onder
steuning van personen, die in den strijd
joor het vaderland verminkt of invalide
zijn geworden, dringend in de liefdadig
heid der ingezetenen aan. 8090
A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN.
Burgemeester.
VAN STRIJEN, Secretaris.
Leiden, 12 Juni 1931.
VEREENIGING VAN DIRECTEUREN
VAN GEMEENTEWERKEN.
Jaarvergadering te Leiden.
De Algemeene Vergadering dezer Ver
eeniging werd heden door den voorzitter,
ir. L. W. H. van Dijk, Directeur der Ge
meentewerken van Rotterdam, geopend in
de Stadsgehoorzaal.
Onder de deelnemers bevinden zich af-
jevaardigden van zustervereenigingen uit
Duitschland.
De heer A. M. de Blauw. Directeur der
Gemeentewerken alhier, hield een voor
dracht over Leiden.
Voordracht van ir. A. M. de Blauw.
Na een kort overzicht te hebben gegeven
van het historisch verleden der aloude
Sleutelstad, van de vele merkwaardigheden
en bezienswaardigheden, welke deze stad
nog bezit, en van de partieele stadsuitbrei
dingen in de 14de en 17de eeuw, gevolgd
door die in 1896 en 1920, wees spreker er
op. dat Leiden, gelegen in het midden van
een welvarende streek, steeds was en nog
is een centrum van handel en industrie,
met tevens een zeer ontwikkeld markt
wezen, terwijl de beroemde hoogeschool. de
eerste des lands, de stad tot een middel
punt van cultuur en wetenschap heeft ge
maakt.
Komende tot het huidige Leiden gaf
spreker een overzicht en beschrijving van
de vele werken, welke bij den Leidschen
dienst van Gemeentewerken in uitvoering
of in voorbereiding zijn. Getoond werd het
plan van de Centrale pioleering der stad.
met de uitvoering waarvan in 1927 is
aangevangen, waarbij gewerkt wordt vol
gens een bepaald werkprogram, dat ver
moedelijk in 1935 gereed zal zijn. Door de
uitvoering van deze werken, waarbij het
afvalwater in stamriolen wordt verzameld
en vervolgens door rioolgemalen tot ver
buiten de bebouwing wordt geperst, zal de
vervuiling van de stadsgrachten en andere
wateren grootendeels worden opgeheven.
Behandeld werd het plan van de stich
ting van een nieuwe veemarkt aan den
buitenkant der stad. waardoor het houden
van de veemarkten in het drukke stads
centrum tot het verleden zal gaan behoo-
ren. Gewezen werd op het belangrijke
bruggenvraagstuk, waarmede men in deze
stad, die in het bezit is van 135 bruggen,
waaronder vele beweegbare, te doen heeft.
Vele dier bruggen moeten met het oog
op de zware lasten, welke zij tegenwoordig
te dragen krijgen, versterkt worden, en ook
de afmetingen dienen in verband met de
verkeerseischen te worden vergroot, zoodat
brugversterking in den regel neerkomt op
algeheele brugvernieuwing.
Jaarlijks worden eenige bruggen, voor
namelijk beweegbare, onder handen geno
men. Getoond werden de teekeningen van
de zoo juist gereed gekomen Groote Ha-
venbrug. die van een slechts 4 M. breede
dubbele ophaalbrug getransformeerd is in
een 15 M breede rolbasculebrug met een
nuttige doorvaartwijdte van 11 M„ ais-
mede van de eveneens zoo juist gereed
gekomen Nieuwe Zijlpoortsbrug, gepaard
gegaan met verkeersverbeterlng in de
omgeving van de Zijlpoort en de Haven;
verder van de thans in uitvoering zijnde
50 M lange brug over het Gaigewater,
dienende tot. verbinding van het Morsch-
kwartier met het Haagwegkwartier. waar
aan groote behoefte bestaat.
Voorts werd gewezen op een tweetal
grachtdempingen, die in een vergevorderd
stadium van voorbereiding verkeeren, n.l.
van de Middelstegracht en van het Leven
daal, op de in uitvoering of in voorberei
ding zijnde verbetering en asphalteering
van de singelwegen en andere wegen, on
het bouwrijp maken van terreinen (5
stratenplannen zijn op het oogenblik in
uitvoering), op het aanleggen van kinder
speelterreinen, waarvan er zoo juict twee
zijn gereed gekomen, en op verschillende
andere werken, als bouw en verbouw van
scholen, uitbreidingen van het Slachthuis
en van het gesticht „Endegeest", waar
mede de Leidsche dienst van Gemeente
werken bemoeienis heeft.
Thans bestaat deze dienst uit 4 inge
nieurs, een architect, en een korps van 35
technische ambtenaren, behalve het noo-
dige administratief personeel.
Ten slotte gaf spreker een overzicht van
de richtlijnen, waarnaar men zich de ver
dere groei en ontwikkeling van Leiden
denkt.
De deelnemers aan de vergadering werden
te 12 uren officieel door,het Gemeente
bestuur van Leiden ontvangen in „De La
kenhal".
Toespraak van den burgemeester.
0
De heer mr. A. van de Sande Bakhuyzen,
Burgemeester van Leiden, heette de deel
nemers hartelijk welkom.
Dat gij Leiden hebt uitverkoren voor
Uwe jaarlijksche réunie, aldus spr., ver
heugt ons in veel opzichten. Meer dan
anderen toch, kan het dagelijksch be
stuur eener Gemeente weten, dat Gij zijt
mannen van beteekenis voor wier belang
stelling wij dankbaar zijn en wier oordeel
wij waardeeren. Geen dienst gaat ons
meer ter harte, geen dienst trekt zoozeer
de algemeene aandacht, als die van Ge
meentewerken. Door geen bemoeienis
stelt het College van Burgemeester en
Wethouders zich zoozeer bloot aan crittek,
door geen bemoeienis kan zij zoo gemak
kelijk lof oogsten, als door die tak van
gemeentelijke zorg, waarover Gij waakt
en die aan uwe kundige handen is toever
trouwd.
Het is waarlijk geen vleierij, wanneer
ik verklaar, dat uw ambt in de laatste
jaren met groote sprongen in belang
rijkheid is vooruitgegaan. De gemeente
lijke machine wordt door en voor onein
dig veel meer menschen in beweging ge
bracht dan voor betrekkelijk korten tijd.
Initiatief komt van alle, niet meer van
ééne zijde.
Vraagt men zich al vaak met gegronde
vrees af of de mentaliteit van de ouderen
nog wel duldbaar is in dezen tijd. zeker
is het dat gebouwen, huizen, straten, we
gen, kanalen, verkeersmiddelen en snel
heden van vóór 20 jaar vandaag hopeloos
onvoldoende geoordeeld en derhalve ver
oordeeld worclen. De eischen van het ver
keer alleen al. maken een herziening van
den geheelen stedenbouw noodig.
In dit opzicht is Leiden wel in sterke
mate het slachtoffer van zijn geschie
denis. In de dagen toen de „stadsfabricq"
nog vooral ook vestingbouwkundig moest
zijn, kreeg Leiden zijn bloeitijd en al werd
het toen eenige keeren wat ruimer uitge
legd, de beurs beperkte deze zucht, omdat
nieuwe poorten, wallen en grachten toen
maals voor den fiscus al even weinig wel
kome voorstellen waren als de doorbra
ken, dempingen en saneeringen van thans.
Het resultaat was dat binnen den tegen-
woordigen singelrand toenmaals ongeveer
70.000 inwoners gehuisvest waren. Wan
neer men bedenkt dat er vandaag op
een dubbel zoo groot terrein evenveel ge
herbergd worden, dat is het te verklaren
dat Leiden geen pleinen geen tuinen,
geen parken kon houden en geen straat
breedten van 20 en 30 Meter Konden wor
den gedacht, zooals de term tegenwoordig
in uwe voorstellen steeds luidt.
Deze benauwdheid heeft Leiden uit ste
debouwkundig oogpunt parten gespeeld.
Onze industrie heeft geen natuurlijken
groei kunnen hebben en is, toen de be
drijven zich concentreerden en grootei
werden, In de bewoning ingegroeid, meest
al op een wijze die én voor de stad èn
voor de industrie zelve nadeelig, in iedef
geval lastig werd.'
In niet mindere mate heeft de Univer
siteit zich met veel moeite in bestaande
bewoning in moeten dringen, hier en daar
waar 't maar even kon, op kerkhoven
soms, dikwijls in kerken, kloosters of par
ticuliere huizen, nooit op ruime geschikte
terreinen, dan nu laatstelijk het reeds
weer veel te kleine Nieuwe Academische
Ziekenhuis, in het Boerhaavekwartier.
Een andere nalatenschap, die den heer
de Blauw nachtmerries bezorgt, zijn onze
overtalrijke grachten en bruggen, waar
van er een 25 beweegbaar zijn, terwijl
Foto Bleuzé.
Bovengenoemde vereeniging houdt vandaag en morgen in de Leidsche Stadszaal haar algemeene ledenvergadering. Alvo
rens hedenmorgen te circa elf uur de bijeenkomst werd geopend, vereenigde onze fotograaf het gezelschap op de gevoelige
plaat. De tweede van links op de voorste rij is de Leidsche directeur van Gemeentewerken, ir. A. M. de Blauw.
ZICH MET DE BORST OP IETS
TOELEGGEN!
het nut daarvan voor de stad niet even
redig is aan de kosten.
Hoe nauw het keurslijf dan ook is
waarin ons gemeentelijk leven zich af
speelt, met hoe kleine maat ons de grond
in het land onzer vaderen is toegemeten,
toch eischt ons belang dat wij hier de
rol zullen vervullen,' die ons als centrum
gemeente van een nijver en dichtbevolkt
en welvarend gebied wordt toegedacht.
Wat elders bestaat of elders kan, dat
kunnen, dat willen ook wij, is een leuze die
bij de gemeentebesturen voortdurend wordt
aangeheven. Soms zijn het de burgers die
zelf met de behoefte naar het nieuwe aan
komen, soms zijn het de nijvererv of de
kooplieden, die de kunst behoeften in het
leven te roepen maar al te goed leerden be
oefenen.
Wanneer ge nu vanmiddag ons de eer
aandoet onze stad te gaan bezichtigen,
zult ge ervaren, dat ook steden, die in in
wonertal niet of slechts weinig vooruit
gaan, niettemin 'n groot aantal problemen
op Uw speciaal gebied opleveren, en zult ge
zien dat er ook hier veel interessants te
zien is, al zijn het dan andere problemen
dan het uitleggen en bouwen van stads
kwartieren op maagdelijke terreinen.
Het verdriet mij U nog niet namens de
gemeente te kunnen ontVangen in een
Stadhuis Leiden, zijn geschiedenis en be
teekenis waardig. Dit moge voor een vol
gend bezoek binnen niet al te lang een
welkome aanleiding worden. Maar ik ont
vang U tenminste in een gebouw, dat door
een Uwer voorgangers Arent van 's-Gra-
vensande werd opgetrokken en bewijst dat
ook de eenvoudige stadsfrabricq van toen
groote kunst wist te scheppen. Ik mag U
aanbevelen de door denzelfden bouw
meester gebouwde Marekerk niet voorbij
te gaan.
Mijne Heeren, het is voor mij niet de
eerste maal dat ik Uwe vereeniging ont
moet. Zeer onlangs mocht ik met haar
kennis maken te Utrecht en ik weet, dat gij
U vereenigt, niet om redenen van gezel
ligheid, noch om redenen van eigenbelang.
Ik mocht getuige zijn van een even belang
wekkende als nuttige werkvergadering, die
mij de overtuiging schonk, dat bij U
voorop staat de liefde voor Uw vak. dat Ge
vooruit wilt brengen.
Maar al was het in de voornaamste
plaats toewijding voor Uw vak, dat voor
iedere stad van zoo groote beteekenis is,
die U elkaar deed zoeken en vinden, al
voelt Ge dat Gij door aankweeking van
gevoelens van collegialiteit U zeiven beter
voor Uwe taak toerust door van elkaar te
kunnen leeren en elkaar te kunnen heipen,
Uw groote jaarvergadering mag toch een
feestelijk karakter niet ontberen.
Spr. besloot met den wensch dat de Leid
sche omgeving daarop van gunstigen in
vloed moge zijn, dat Gij U hier thuis zult
gevoelen en dat onze bedoeling, het U
hier prettig en aantrekkelijk te maken,
tot haar recht moge komen.
De Voorzitter der Vereeniging dankte het
Gemeentebestuur voor de waardeerende
woorden, bij monde van den Burgemeester
geuit, en tevens voor de gastvrije ont
vangst.
Spreker eindigde met den wensch uit te
spreken voor Leiden's groei en bloei.
Na een gemeenschappelijke lunch in het
café-restaurant „In den Vergulden Turk"
werd een door het Gemeentebestuur aan
geboden autotocht gemaakt door Leiden
en omstreken. Verschillende gereed geko
men en in uitvoering zijnde werken werden
bezichtigd, waaronder de Leidsche Hout.
Voorts werd een bezoek gebracht aan A. W.
Sijthoff's Uitgeversmaatschappij N. V.
drukkerij, welke maatschappij uitgeefster
is van „Publieke Werken", het officieel
orgaan der Vereeniging
Daarna werd op het Kasteel „Oud-Was
senaar" de thee gebruikt.
In Maison Bruyns vereenigen de deel
nemers, die in grooten getale zijn opge
komen, zich 's avonds aan een gemeen-
schappelijken maaltijd. Als gasten der
Vereeniging zitten daarbij o.a. aan de Bur
gemeester van Leiden en de Wethouder
van Fabricage alhier, de heer J. Splinter.
Morgen wordt een door het Gemeente
bestuur aangeboden boottocht gemaakt
over het Braassemermeer en de Kager-
meren, welke tot de z.g. Leidsche Vroon
wateren behooren.
BINNENLAND.
De Ver. van Directeuren van Gemeente
werken houdt vandaag en morgen te Lei
den haar algemeene vergadering. (Stads
nieuws, le Blad).
Vragen van den heer Albarda over de
radio-censuur. (Binnenland, 2e Blad).
De loting voor den dienstplicht is
vastgesteld op 26 Juni. (Binnenland, 2e
Blad).
Steunregeling voor werkloozen; over
eenstemming tusschen den minister en
dc steden Rotterdam, Den Haag en
Utrecht. (Binnenland, 2e Blad).
Groote werkloosheid in de Twentsche
textielindustrie. (Binnenland, 2e Blad).
Vergadering der bakkersorganisaties in
verband met de tarwc-wet. (Binnenland,
2e Blad).
Overleden zijn dc generaal-majoor P.
C. J. Noorduijn, te 's Gravenhage en de
schrijver G. I. van der Ploeg (Idsardi) te
Leeuwarden. (Binnenland, 2e Blad).
Bij dc Tuinders te Ter Aar; de opening
der Centrale Veiling. (4e Blad).
BUITENLAND.
Een nota van Briand over de Duitsche
ontwapening. (Buitenland, le Blad).
De Belgische regeeringsverklaring afge
legd. (Buitenland, le Blad).
De kwestie der grondbelasting in Enge
land; Lloyd George geeft niet toe. (Bui
tenland, le Blad).
HET GOUDEN FEEST DER N. Z. H. T. M.
Hoewel van de zijde der directie van den
N. Z. H. T. M. stilzwijgen wordt betracht
omtrent de viering van het 50-jarig be
staan der Maatschappij, begint toch zoo
langzamerhand dienaangaande het een en
ander tot de buitenwereld door te dringen.
Op den Rijnsburgerweg en voorts aan alle
haltegebouwen der N. Z.H. is men druk
bezig een versiering aan te brengen. Op
het gazon voor de administratiegebouwen
aan den Rijnsburgerweg wordt de oude lo
comotief geplaatst, waarmede 50 jaar ge
leden het lijntje naar Katwijk werd ge
opend. terwijl morgen tot verhooging der
feestvreugde het ouderwetsche paarden-
trammetje in den gewonen dienst door de
stad zal meerijden, d.w.z. van het Station
tot aan de Korevaarstraat Naar verluidt
blijft deze attractie beperkt van des mor
gens 9 tot 12 en 's middags van 24 uur.
Ook in Haarlem zal een paardetram
ioopen. De eigenlijke herdenking zal geheel
te Haarlem plaats vinden. Maandag zal de
directie een bezoek aan Leiden brengen
ter bezichtiging der aangebrachte versie
ring. 's Avonds zal het Harmoniekorps met
de directie een muzikalen rondgang maken
vanaf de voormalige O L. School in de
I Geversstraat te Oegstgeest naar het kan-
tcorgebouw aan den Rijnsburgerweg.
Vlak voor de versierde en geïllumineerde
gebouwen zal ten slotte een concert wor-
I den gegeven.
HOOGHEEMRAADSCHAP RIJNLAND.
Bij de gehouden verkiezing van hoofd-
i ingeland van Rijnland in het 12de district
I werden uitgebracht 1077 stemmen, waaj-
I van 7 blanco. De heer R. van der Torren
verkreeg 543, de heer J. K. van der Maas
517 en de heer Vermaas 10 stemmen. De
heer R. van der Torren uit Hazerswoude
werd dus met een kleine meerderheid van
stemmen gekozen.
HANDELSREGISTER
KAMER VAN KOOPHANDEL.
Nieuwe inschrijving
G. Meeuwenoord en Zonen (Beperkende
Bepalingen), Hardepad 21, Noordwijker-
hout. Kweekerij en handel in bloembollen
en al wat daarmede in uitgebreiden zin
in verband staat. Vennooten: G. Meeu
wenoord, Noordwijkerhout; N. J. Meeu
wenoord, id.; J. G. Meeuwenoord, id.
Wijzigingen
M van Dam, Oude-Singel 8, Leiden,
veehandelaar Bovengenoemde handels
zaak is d.d, 1 Mei 1931 opgenomen in de
fa „Van Dam en Meyer", te Oegstgeest.
Coóp. Boerenleenbank, Alphen a d.
Rijn. Stationsstr 21c, Alphen a. d. Rijn.
Uittredend lid Raad van Toezicht M.
Meyer, Alphen a. d. Rijn. Nieuw lid Raad
van Toezicht: A van Nood, Alphen a. d.
Rijn.
i 0
De heer A. C. Dam te Waarder is be
noemd tot hoofd eener Christelijke school
alhier.
Reserve-luitenant-kolonel W. Dozy,
van het 4e regiment infanterie, te Arnhem
voor herhalingsoefeningen onder de wa
penen, vertrekt 13 dezer met groot verlof.
Aan het bureau van politie zijn twee
handwagens te bevragen.
