IN UW PIJP: v. ROSSEM's TROOST
Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 27 Februari 1931
Derde Blad
No. 21763
Elementair overzicht
IJ'dom replieken volgde een rede van
L die in eersten termijn niet gespro-
X,j' de communist Wijnkoop, die den
telijken woordenstroom over de hoof-
iier niet-luislerende medeleden deed
0en en daarmede ook de middag-
besloot.
i Staten v. Zuitl-HoHand
De scheikundiée analyseert,— het publiek
proeftde aparte kwaliteit van KING.
Engros: Fa. C. J. KROMWIJK
KUNST EN LETTEREN.
FEUILLETON.
AVOYSCHE VISSCHERS.
IWEEDE kamer.
INDISCHE BEGROOTING.
f"*"prekers hebben, na 's Ministers
hun inzic'hlcn over de Indi
es de Indische toestanden, de In-
'rooting doen hennen.
«id dus het rijtje van «pecia-
jiet-'Pi*'*1'31611 afgewerkt.
Iwr Ciara" zette n°E eens hel ?oc'a"
.hndpunt uiteen en riep, dat de so-
fcn'hon e«en we? zu|,,eT1 blijven gaan;
Van Boetselaer van Dobbeldam
f! zjjn ingenomenheid met het be-
V^wering te kennen, mej. Wester-
Mie wederom voor opneming van
raivrelijke element in den Volksraad;
ij, heer Feber voor de tweede maal
«over allerlei punten Ie kennen;
lif;de de heer Ter Laan ook zijner-
F' wn» eenige denkbeelden, evenals
L-Van Kempen, die zijn verwijt van
Errhlige ramingspolltiek inzake de
!Bl van het tin handhaafde
"Kr Joekes bleef tegenover de door
ÏColijn gesteunde politiek van lou-
Cjniging aandringen op hel scheppen
■nieuwe inkomsten door invoering
|;i>-jwe belastingen.
jdietverschaffing aan
JODLIÏDENDE TUINDERS.
j de orde is het voorstel inzake cre-
irschaffing aan noodlijdende tuinders
rAar en Nieuwveen c.a.
[riffier leest een brief van den mi-
van Binnenlandsche Zaken en Land
voor in antwoord op het verzoek van
Stalen om te willen bevorderen dat
]k in de e.v. te verleenen garantie
eenzelfde percentage zal deelnemen
provincie of althans de toezegging
en dat de voor de provincie uit de
lie voortvloeiende uitgaven voor de
ten laste van 's Rijks schatkist ge
mogen worden. Het antwoord nu
ien minister luidt afwijzend, daar
maatregel een antecedent zou schep-
raarvan de consequenties naar het
van den minister niet zouden zijn
•zien.
wijst de minister op Friesland, waar
wtgelijk verzoek reeds door Gedep.
zelf werd afgewezen.
DE KOK (R.-K.) gaat niet ac-
Bet de motiveering van Gedep. Staten
■den Ter Aar en Nieuwveen in een
'ringspositie verkeeren. De nood in
.inbouw is vrijwel algemeen en met
in het Westland bestaat behoefte
ïdieten. Hebben Gedep. Slalen deze
iringspositie wellicht geschapen ten-
verdere aanvragen te trachten fe
ier verzet zich legen het leggen van
t van 10 pCt. van de Garantie op
ingen.
den brief van den minister betreft
r. erop dat in Friesland de tuinbouw
verwegende rol speelt De waarheid
er dat de tuinbouw in een vergeten
i?t Inlusschen steunt de algemcene
rt van Zuid-Holland voor een niet
ngrijk deel op zijn tuinbouw, met
opdien van het Westland.
zullen ons tegen de protectionistische
8 van het buitenland moeten te weer
i. betoogt spr. Spr. zou er hij de Re-
■i op willen zien aangedrongen, dat
de export-mogelijkheid door haar
bet oog worde gezien, bijv. door
aille-maatregelen.
beer VAN MUISWINKEL (A.-R ant
woordt den heer De Kok, dat in Ter Aar de
tuinbouw tot in hoofdzaak drie producten
voor de eonservenfabrieken beperkt blijft,
zoodat men daar wel degelijk in een uitzon
deringspositie verkeert.
Het voorstel intusschen brengt geen vol
doende steun. Spr. dringt er op aan, dat al
thans de 25 pCt. aflossing wordt terugge
bracht tot 10 pCt.
De heer VAN ECK (S.-D.) meent dat de
toestand van de tuinders niet kan worden
losgemaakt van den algemeenen economi-
schen toestand. Hij verheugt zich erover,
dat Gedep. Staten thans te dezen opzichte
willen ingrijpen en hij hoopt, dal daaraan
uitbreiding zal worden gegeven. Het wil er
bij spreker niet in, dat een bedrijf als de
tuinbouw, werkende voor de voedselvoor
ziening, niet meer economisch zou kunnen
werken.
Tegen repressaillemaatregelen tegenover
het buitenland zouden de sociaal-democra
ten zich stellig verzetten, deze maatregelen
zouden slechts tot prijsverhoogingen leiden,
die door de verbruikers in het binnenland
moeten worden betaald.
Spreker beschouwt het voorstel als een
poging om de Gemeenschap een bepaald
deel harer leden te laten hplpen, n.l. die in
nood verkeeren. al zou bij verder willen
zien gegaan.
De glascultuur, die aan een veel grooler
aantal menschen per H A. dan de veeteelt
of de gewone tuinbouw voedsel kan ver
schaffen. verdient le worden aangemoedigd,
al wil spr. daarmee niet zeggen, dat Ne
derland één groole kweekerij onder glas zou
moeten worden, want deze beeft ook haar
bezwaren.
Dr HOFFMAN (R.-K.) juicht de steunver
lening toe en brengt in herinnering, dat
reeds in de middeleeuwen, in den tijd van
Thomas Aquino, de regel A»an hulpverlee
ning aan naasten uit de gemeenschappelijke
kas ingang had gevonden.
De heer VAN DER HOUT (Lib.) wijst op
het nut van wetenschappelijke voorlichting
in het tuindersbedrijf. Natuurlijk heeft ook
de algemeene economische toestand zijn in
vloed doen gelden In het bijzonder dient
te worden erkend, dat de zeer strenge win
ter 1928-1929 het verbruik van blikgroenten
zeer belangrijk heeft doen stijgen, dat de
cultuur in 1929 daarop is ingesteld en dat
de zachte winter '29-'30 een veel geringer
verbruik van blikgroenten dan het jaar te
voren heeft veroorzaakt en dat dientenge
volge de vraag naar deze tuinbouwproducten
zeer ver beneden het aanbod is gebleven.
Waar men hier voorts te doen heeft met
een categorie van eenvoudige harde werkers
daar verdient de sleunverleening. mede om
erger te voorkomen, alle aanbeveling.
De heer VAN STAAL (S-D.) acht het on
mogelijk om bij een bedrag van f. 700
per H A den eisch van moderniseering te
stellen. Wil men dezen eisrhen, dan zal de
termijn van terugbetaling moeten worden
verlengd en het bedrag van het erediet ver
hoogd. Wanneer de aflossingen wal soepeler
kunnen worden gesleld. voor ieder geval
afzonderlijk, dan zal dif aar* de resultaten
len goede komen.
De eonservenfabrikanlen hebben een ver
trouwelijke circulaire aan de Statenleden
gericht, waarvan spr. den inhoud dus niet
in zijn betoog kan brengen, doch hij zou
toch de Slatenleden willen waarschuwen
zich niet door dien brief te laten beïnvloe
den tot een scherpere houding tegenover de
tuinders.
Spreker dient een voorstel in om de af
lossing niet op 25 pGl. te fixeeren, doch
't als een maximum te beschouwen dat des
noods tot vrijstelling van aflossing kan
worden teruggebracht en overigens de mo
gelijkheid Iaat van aflossingen van 5, 10
pCI. enz.
De heer WERKER (V.-D.) juicht de in
menging van Gedep. Staten in het onderha
vige geval toe. Hij meent, dat hier de juiste
middenweg is bewandeld, terwijl, naar spr.
aan de hand van cijfers betoogt, het risico
niet te groot mag worden genoemd. Alge-
heele terugbrenging van het aflossingsper
centage op 10, zooals de heer van Muis
winkel aanbeval, komt spr. fe ver-gaand
voor Dan is het voorslcl-van Staal beter,
dat de aflossing op 25 pCt. maximeert met
mogelijkheid van sterke verlaging waar die
noodig is. Intusschen stellen Gedep. Staten
zich toch reeds voor, in bepaalde gevallen
de aflossing te vertragen, zoodat er eigen
lijk tusschen Gedep. Staten en het voorstel-
Van Staal niet veel verschil is.
Spreker hoopt dat Gedep. Staten, als
nog bij de Regeering zullen aandringen op
mede-steunverleening.
Hierna wordt pauze gehouden.
De heer SCHOKKLNG (C.H.), na de pauze
aan het woord komend, zegt het voorstel te
willen aanvaarden als een uitzonderings
geval. Tegen een 9teeds verder gaan op den
weg om ook de Provinciale kas te doen bij
springen in moeilijkheden van particuliere
bedrijven heeft spreker bezwaar.
Vergelijking met de uitkeering aan we'r-
keloozen gaat niet op. fndien eenige tuin
ders armlastig worden, dan zou de localiteit
hen moeten helpen.
Mochten Gedep. Stalen ten aanzien van
de aflossing wat meer faciliteit willen ge
ven. dan zal dit spreker welkom zijn. Aan
de garantie, ook van de veilingsvereenigin-
gen, zal z. i moeten worden vastgehouden.
De heer W. WARNAAR (A.R.) waar
schuwt tegen de consequenties van hetgeen
de heer De Kok zeide. Het zou niet aangaan,
wanneer bijv. de tomateneultuur werd ver
dubbeld en voor die verdubbelde cultuur
geen afzet zou worden gevonden, het ontbre
kende maar door de Provinciale kas te laten
aanvullen. Doch als uitzonderingsgeval ver
dient dit voorstel aanbeveling.
Het rentepercentage van is stellig niet
te hoog. Particuliere banken vragen veel
meer. Het is niet geheel juist, dat invoe
ring van glascultuur dit jaar niet meer zou
baten. Dit geldt wel voor de aardbeien, maar
niet voor sla of bloemen.
Een aflossingspercenlage van 25 pet. als
norm. met afwijking in bepaalde gevallen,
acht spr. niet overdreven
Den heer Van Eek kent spr. als een goed
hartig man, maar hij wil dezen niet volgen
op den weg om alles maar op de openbare
kas te laten aankomen. Toen spr. den heer
Van Eek eens vroeg waarom de Arbeidspers
uit haar winsten, waarvan ook de heer Van
Staal profijt heeft getrokken, geen sleun
verleening geeft, werd hem geantwoord, dat
dit een politieke organisatie is, die op dat
terrein niet kan treden. Ditzelfde geldt in
zekeren zin ook voor het provinciaal be
stuur.
De heer BORGIIOLS (Ged Staten) ant
woordt. dat de verlangens van den heer De
Kok-ten deze wel wat te ver zijn gegaan.
Van hem zijn we dat overigens niet gewend.
Ten aanzien van den brief van den Ned.
Bond van Fabrikanten van verduurzaamde
levensmiddelen, waarvan Gedep. Staten de
leden in. kennis hebben gesteld, zou spr. wil
len zeggen, dat waar er twee kijven, er twee
schuld hebben
Tegen eenige soepelheid in de aflossings-
voorwnarden hebben Gedep. Slalen geen be
zwaar In zooverre is dus de motie-Van
Staal overbodig.
Met den heer iWarnaar is spreker van
meening. dal een rentevoet van 4*/a pet. niet
fe hoog mag worden'genoemd
Indien de crisistoestand, waarvoor de
voorgestelde eredieten gelden, aanmerkelijke
uitbreiding zou vinden, dan zouden Gedep.
Stalen zich inderdaad afzijdig moeien gaan
houden.
I Spr hoopt, dal het voorstel zonder, stem
ming za-1 worden aangenomen.
De heer VAN STAAL repliceert en zegt
van oordeel le zijn, dal particuliere inkom
sten van Slalenlerlen nf inkomsten van poli
tieke instellingen hier buiten hel debat kun
nen blijven.
Spr handhaaft zijn motie.
De heer DE KOK geeft den heer Van
Staal in overweging, diens motie in 'e trek
ken. Spr. blijft van mecning. dat de veilin
gen buiten de garantie dienden te worden
gehouden, evenals in Noord-Holland ge
schiedt.
De heor WERKER vraagt nog enkele toe
zeggingen.
De heer DE VISSER (comm.acht het
voorstel van Gedep. Stalen van le geringe
beteekenis. De rente- en aflossings^oor-
waarden zijn voor den eersten den besten
kapitalist aanvaardbaar.
De schriele manier, waarop de Regeering
de kleine boertjes helpt zal hen. of de heer
De Kok het wil of niet. tol verzet en tot re-
volufionnair optreden dwingen en bij een
RECLAME.
248
dat pepermunt geneeskrachtig is, wanneer
ze erg scherp, ja bitter smaakt, vergist zich.
Die geneeskrachtige, origineele pepermunt
is juist zeer fijn aromatisch van smaak.
Daarom heeft KING*pepermunt geen
scherpe, maar wèt een krachtige smaak,
betgeen het bewijs is van de origineele
samenstelling.
PED ONS VEBKOUOBAAR
IN SPECIALE ZAKJES
E.N IN ROLLEN *10 CTS
eventueel initiatief-voorstel fot daadwerke
lijke hulp zou de heer De Kok wel onder
vinden wie zijn vrienden zijn, z'n partij-
genooten of zijn politieke tegenstanders, de
communisten.
De heer HOFFMAN betoogt nog, dat in de
middeleeuwen de katholieken reeds de rente
hebben afgekeurd. Hij wenscht zoo zacht
mogelijke voorwaarden.
De heer BORGHOLS antwoordt nog. dat
Gedep. Staten nog weer overleg zullen ple
gen met de Regeering.
De heer VAN STAAL trekt zijn amende
ment in.
Het voorstel van Gedep. Staten wordt z.
h. s aangenomen.
Dan wordt de vergadering gesloten.
NIEUWE UITGAVEN.
Verschenen is het derde deeltje van „De
Wonderbaarlijke Avonturen van Bartje
Kokliko", de aardige en welverzorgde uil-
gave van de Erven de Wed. J. van Nelle
te Rotterdam. Deze spannende verhalen
zijn geschreven en geïllustreerd door den
bekenden auteur Johan Fabricius, die er op
ongemeene wijze zijn fantasie uit spreken
laat! Wij kunnen het werkje dan ook van
harte aanbevelen. Elk deel is verkrijgbaar
tegen inzending van 60 achteretikellen van
v. Nelle's Pakjes Koffie.
Steuntbij gelijken prijs en
kwaliteit,
De Nederlandsche Industrie.
Hiermede dient gij Uw land
En bestrijdt gij de werkloosheid.
RECLAME.
9320
RECLAME.
MAANDENLANG
EEN STIJVE KNIE.
Trappen loopen met een trekkend been.
Deze man was een hopeloos slachtoffer van
rheumatiek. Het leek of hij er nooit meer af
zou komen, want hij was al 59 jaar. Wat
kon hem in dezen toestand nog helpen? Na
tuurlijk alleen Kruschen Salts Twee fla
cons van deze beroemde zouten waren vol-*
doende om hem weer op de been te helpen.
In den volgenden brief schrijft hij ons over
zijn succes met Kruschen Salts:
,,Het doet me pleizier U te kunnen schrij
ven. dat ik nadat ik twee groote flesschen
Kruschen Salts gebruikt had mijn lin
kerknie, die maanden lang stijf was door
rheumatiek, nu weer kan buigen en geen
pijn meer heb. A'ls ik de trap op moest,
sleepte ik één been achter mij aan en als
ik mijn voet maar eventjes stootte,
schreeuAvde ik van pijn. Sinds ik Kruschen
Salts nam. voelde ïk me direct veel beter en
zal het daarom steeds blijven gebruiken.
Ik ben 59 jaar en voelde me nooit zoo goed
als tegenwoordig A. E. te R.
Hel is algemeen bekend, dat rheumatiek
samengaat met een overvloed van urinezuur
in het lichaam. Dit urinezuur bestaat uit
naaldscherpe kristallen en de rheumatische
pijnen worden veroorzaakt doordat deze
..naalden" zich nestelen in Uw gewrichten,
spieren en pezen. 286
Kruschen nu zal deze pijnlijke kristallen op
lossen. Het verwijdert spoedig de 9cherpo
kanten ervan en verdrijft ze dan geheel uit
het lichaam. "Uw pijnen verminderen, ge
zwellen verdwijnen, stijve gewrichten ko
men weer los. Daarna zal „de kleine dage-
lijksche dosis" de werking van lever en nie
ren verbeteren, zoodat U inwendig van alle
onzuiverheden bevrijd blijft en het kwaad
aardige urinezuur zal zich nooit meer in Uw
lichaam kunnen vormen.
Kruschen Salts is verkrijgbaar bij alle apo
thekers en drogisten A f. 0.90 en f. 1.60 per
flacon.
J&.
l'it het Fransch door M. de R.
^r''Z2am viel de nacht, over het kalm?,
'*elijks gerimpelde meer gleden parel-
glanzen de lichtjes van Lausanne
|ïen voor ^ên °P U1* ^en échten
e- die de Kustlijn vervaagde en de too-
der bergen lager deed schijnen.
zachte, frissche koelte ruischte in de
,k-n der hooge populieren en deed de
Q bolslaan van een zooeven uitgetogen
J'r zoemen van den motor van een
are visschersboot verwijderde zirn
'•eijndopden ijzeren staven van de aan-
- - stond Marie te luisteren en uit te
Waren als gewoonlijk uitgevaren om
■y^enuit te leggen, niettegenstaande hun
nine en zj- waren nog n^et terUc-
bleven zij zoo lang weg? Zij
Ij l€ gedachte niet doordenken,
fr, 2warte «chaduw stond zij daar,
inJ!iVer ^el water> trachtend de don-
dr; met haar blik le doorboren, ter-
gedachten de gebeurtenissen
a? nog eens doorleefde.
Haar man. haar Jean, gekleed in zijn
korte broek die de knieën bloot liet, zijn
sjerp om het middel en zijn bovenlijf bedek'
door een wollen hemd, dat zijn donker-
gebruinde schouders en armen vrij liet. had
geholpen door zijn makker Arlhur, de aan
staven opgehangen vischnelten nagezien.
Het was heet geweest in de zon. Telkens
hadden zij hun werk in den steek gelaten
om in een der naburige herbergen hun dorst
le lesschen met landwijn.
's Morgens was de vangst voordeelig ge
weest. Meer dan veertig kilo baars en een
paar vette zalmen, die zij tegen goeden, prijs
aan de hotels van de naburige stad haddeii
verkocht. De beide .mannen, die in goeden
luim waren, hadden besloten zich te tracte?-
ren op fondues".
De Savoyche ..fondue" is een mengsci
van witten wijn. knoflook en gruyèrekaas,
dat men zachtjes laat koken op een spiritus-
toestel.
Ieder gast doopt op zijn beurt zijn brood
in de schotel.
Dit maal, zooals behoort, rijkelijk be
sproeid met wijn had de gemoederen verhit.
Was het daardoor dat Arthur, tot heden de
meest betrouwbare kameraad en de meest
kiesche vriend, zich een paar vrijheden te
genover de jonge vrouw had veroorloofd?
Jean, prikkelbaar als alle echte visschers,
had zijn borstelige wenkbrauwen gefronst en
zijn verbrand gezicht was purperrood gewor
den, maar hij had zich weten te beheer-
schen.
Marie, die het heftige karakler van haar
man kende, had zich verbaasd over 'zijn lijd
zaamheid. toen op eens, na een vraag van
Arthur betreffende het roeien, waarbij hij de
vaardigheid van Jean in twijfel trok, deze
met zijn geweldige vuist Arthur in het ge
zicht sloeg.
Het was een afschuwelijk gevecht gewor
den. Te midden van omvergeworpen huis
raad en gebroken aardewerk hadden de twee
mannen elkaar menig leelijke stomp'en slag
toegebracht.
Op het spektakel van dit gevecht en de
verschrikte kreten der kelnerinnen waren
andere visscher9 toegeschoten, en er waren
niet minder dan vijf man noodig geweest om
de vechtenden te scheiden.
Thuisgekomen in hun keung. goed onder
houden huisje, waar hij zoo tevreden neer
kon zitten uitrusten van de vermoeienissen
van zijn zwaar werk, had Marie niet gepro
beerd hem toe te spreken of te overtuigen.
Zij had maar stil bij hem gezeten, terwijl hij
zich voor de vischvangst weer gereed
maakte
Toen zij zag dat hij kalmeerde, had zij
angstig zijn gezicht gadegeslagen
Over eenige minuten zou hij zijn kame
raad weer ontmoeten, hun belangen waren
saamgevlochten. de vischvangst was hun
beider broodwinning.
Nu was die vriend zijn tegenstander ge
worden mogelijk zag hij in hem een mede
dinger.
En toen was hij vertrokken met zijn zwa-
ren tred zonder haar een afscheidskus le
hebben gegeven. Zij had hem niet durven te
rughouden en ook niet durven volgen.
Zij had den motor hooren aanzetten en
toen de boot een eind weg was, was zij naar
den meeroever gegaan en had duidelijk d°
beide gestalten kunnen onderscheiden. De
boot ging verder en verder, het kleine zwarte
stipje was in den nacht verdwenen, de mo
tor was verstond en zij was daar blijven
staan, onopgemerkt en zwijgend. Nu waren
zij al twee uren wegl Welk drama had zich
afgespeeld op dat wankele vaartuig te mid
den van het diepe water, daarginds in de
nevelen?
Van den Zwitserschen oever onderscheid
de men enkel nog de talrijke lichten, die de
steden en dorpen aangaven, en daarboven
als sterren de lichtjes der op de bergen on
zichtbare verspreide hoeven.
Marie richtte het hoofd op, over den wa
terspiegel naderde langzaam een flakkerend
schijnsel. Dat waren zij, zij was er zeker
van. Maar waarom hoorde zij het ronken
van den motor niet?
Een paar minuten verliepen, nu hoorde
zij het regelmatige geluid van riemen in het
water.
Vreeselijke minuten, waarin haar gespan
nen zenuwen een geluid poogden op te vat
ten en haar oogen de duisternis doorboorden,
De boot werd zichtbaar en Techtop stond
een enkele gestalte die roeide.
Marie's hart bonsde wie was hel, die
daar alleen terugkeerde? Arthur? Jean?
In ieder geval voorspelde het een ramp.
Zij wrong de handen in wanhoop, en uit
haar als toegeschroefde keel wilde de ge
wone welkomsroep zich niet losmaken.
„Hei daar help een handje!" nep de
stem.
Het was die van Jean
Zij sprong vooruit en had in een oogen-
blik de boot bereikt.
„Ben jij 't Marie loop gauw naar Louis
en zeg dat een paar man komen helpen."
Tien minuten later, in de herberg, te mid
den van de helft der visschersbevolking. hel
derde Jean de zaak op. terwijl hij wees op
twee op den grond uitgestrekte manneil, die
door anderen werden verzorgd.
..Wij hadden de netten juist uitgezet, toen
Arthur een man ontdekte, die zich vast
klampte aan een omgeslagen roeiboot; ter
wijl hij hem toeriep zich goed vast te hou
den. zenk de 9tumpert al; Arthur springt
hem na, maar wij hadden te veel gegeten,
hij zonk waarachtig ook! Toen ik hem na
en ik heb het geluk gehad ze allebei naar
boven te halen."
En stel je voor.xlat tot overmaat van ramp
de motor verloren is geraakt!
„Maar," voégde hij er met blijde trols aan
toe, „wij kunnen nog roeien als het moet!"