Ificieele kennisgeving MAANDAG 23 FEBRUARI 1931 No. 21759 STADSNIEUWS. Het Voornaamste Nieuws1 van heden. LEIDSCH DAGBLAD DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN. PRIJS DER ADVERTENTIEN:! 55 Cts- Per reCe' voor advertentiën uit Leiden en plaatsen waar Iwntschappen van ons Blad gevestigd zijn. Voor alle andere I jjvertentiën 35 Cts. per regel. Kleine Advertentiën uitsluitend Ikjj vooruitbetaling Woensdags en Zaterdags 50 Cts. bij een lujiimmn aantal woorden van 30. Incasso volgens postrecht. Voor eventueele opzending van brieven llÓCIs. porto te betalen. Bewijsnummer 5 Cts. Bureau Noordeindsplein Telefoonnummers voor Directie en Administratie 2500 Redactie 1507. Postcheque- en Girodienst No. 57055 - Postbus No. 54. PRIJS DEZER COURANT.:] Voor Leiden per 3 maanden ƒ2.35, per week ...7777... ƒ0.13 Buiten Leiden, waar agenten gevestigd zijn, per week „0.18 Franco per post 2.35 portokosten. nummer bestaat uit VIER Bladen EERSTE BLAD. lEZERSLIJST, DIENST 1931—1932. Iiemeester en Wethouders van Leiden; l op art. 10 dor Kieswet; igen ter algemeene kennis: [jat de lijst vaa. personen, bevoegd L| kiezen vin leden van de Tweede r der Staten-Generaal, van de Provin- lialen en van den Gemeenteraad, voor Tnstjaar 19311932, door hun College Jus vastgesteld; |5at deze lijst van 24 Februari a.s. tot Li 16 Maart d.a.v. voor een ieder ter (ine dezer gemeente (Bovenzaal van fcieleit „Amicitia", Breestraat 7880) Lage is nedergelegd en, tegen betaling losten, in afschrift, en stemdistficls- I«, in uittreksel, verkrijgbaar gesteld; fdat lot eb met 9 Maart a.s. een ieder ld is bij het Gemeentebestuur schriite- trbelering van die lijst te vragen, op ldit hij zelf of een ander, in strijd met 1 daarop voorkomt, niet voorkomt, niet Jüjk voorkomt, of al dan niet voor verkiezing aangewezen is als bevoegd nacht te stemmen. A. VAN DE SANDE BAKHUYZEN, Burgemeester. I TAN STRIJEN. Secretaris. I], 23 Februari 1931. 53 IHEID Ds. H. C. v. d. BRINK i geheel gevuld kerkgebouw heeft |iund ds. H. G. van den Brink, die de van Amersfoort gaat dienen, Ifigenomen van de Geref. Kerk (H.V.) In zijn voorafspraak wees ds. v. d. fr op, dat noch hijzelf noch de ge- Wel ooit zullen gedacht hebben, dat lieLeidsche gemeente nog een andere n dienen, maar God heeft het anders Met een hart vol zorg neemt spr. Itsden afscheid, omdat de gemeente fc klein is en zoo zwak. Zelfs wordt 1 de verwachting gt koesh i d, lïerk nu wel verloopen zal. Wat men lielooft men graag. God echter zal den It van zijn kerk voleindigen. Daar- |:oge de gemeente zich troosten. d. Brink hield daarna een predi- |wer Hebr. 13 :8: „Jezus Christus is a en heden dezelfde en in eeuwig- l:e predikatie sprak hij de vertegen- pers van zusterkerken, den kerkeraad (gemeente afzonderlijk toe. i het eind van den dienst werd het gevoerd door den heer Verkuil kerkeraad en gemeente. De ge- Inzong haar scheidenden leeraar toe: Ker zal U steeds gadeslaan". DON KOZAKKEN KOOR. middag van geperfectionneerde zangkunst. momenten, waarin het bijkans &tie schijnt, indrukken van hetgeen porde, op papier te zetten. Zoo gaat 't p wij berichten moeten over de zang prge Jaroff's Don Kozakkenkoor, vooral w wij denken aan wat hier in tech- opricht gepresteerd wordt. Zeker, bij ssische rage, diei ons land nu reeds i een aantal jaren bevangen houdt, slechts louter modegril. Het Wolga- 'Ordt in den treure gehoord, de Russi- 5 en dans viert in café's hoogtij, de ►sen en kaplaarzen la Russe ziet alle hoeken van de straten Iaf dit koor is waarlijk iets uitzonder en verre uitverkoren boven elk ensem- Russische zangers, dat hen na het enorme Weensche succes in 1923 1 imiteeren. Hoe goed ook deze navol- ■mochten zijn: zij bereikten toch niet de p van deze ongeveer 30 formidabele ps. die eerst als gevangenen in het piikkehjke Turksche „Tschelengir"- Jater op het Grieksche eiland Lem- pm Bulgarije troost en hulp zochten in ^•chappeljjk gebed, waardoor aanvan- hun kerkkoor ontstond. 1 jonden na den burgeroorlog in hun agene Serge Jaroff (geb. 20 Maart P *eo leider van zeldzame begaafdheid, Itetdank zij zijn groote capaciteiten en energie gelukte, in ongelooflijken ',h)d, een koor te vormen, dat eenige de wereld zou versteld doen hrolf, die een elf-jarige cursus be- -aan de Moskauer Synodal Musik- Pf'h een speciale school voor koor- P®. daarna in wereld- en burgeroor- "dil, wist zijn mannen later ook in Ie houden, waar zij al spoedig P'aats innamen als Aartsbis- Metropolitenkoor. In gevangen- Jaroff ook verschillende wereld lijke liederen gecomponeerd en gearrangeerd welke 'hij 's avonds zingen liet en welke vreugdevolle afleiding brachten in de har ten van hen, die zonder vaderland, over geleverd waren aan groote ontberingen. Reeds in Sofia interesseerden zich talrijke concerlagenten voor Jaroff's koor, schitte rende aanbiedingen volgden al spoedig, evenals de groote. tourneé's door de geheele wereld, die nu reeds 8 jaren duren. Zoo juist teruggekeerd uit Amerika, werd dezer dagen met de nieuwe rondreis door ons land begonnen en onze stad was een der eerste die 'hen begroeten mocht. Naar wij meenen wal dit hun eerste optreden in Leiden. Jammer, dat de zaal niet tot in de uiterste hoeken was bezet: ieder koorzanger had aanwezig moeten zijn. Hier viel ontzaglijk veel te leeren! Ten eerste treft de machtige, massale klank, verzadigd van een resonans, zooals men haar in ons land nooit hoort. Een metalen, kernachtige gloed zonder weerga, klaar en open en op de juiste hoogte gedekt, zoodat de hooge lonen prachtig worden afgerond, steeds vol en diep blijven. Hierdoor is zelfs in de hevigste forti van ruw geweld geen sprake, de toon blijft edel en staat onwrikbaar; zij glijdt over lot in een ragfijn pianissimo, dat afsterft in de meest subtiel denkbare ijlheid, waaraan de materie ten eenenmale vreemd schijnt. De overgangen zijn zorgvuldig afgewogen, hoe wel hier en daar aan de uiterlijke Ameri- kaansche smaak van sensationeele con trasten wordt toegegeven: de vrouwelijk stralende kopstemmen wisselen dan op een overrompelende wijze af met de orgelende tonen der ongehoord zware bassen, die ge laden en gespannen zijn van klanintensiteit en uit peillooze afgronden schijnen te komen De accuratesse dezer oermuzikale zan gers, die een dik tekstboek vol composities uit het hoofd, van eenvoudige tot de meest gecompliceerde toe, voordragen, overtreft de stoutste verwachtingen: blindelings rea- geeren zij op het uiterst sobere aangeven van den dirigent, die met een enkele hoekig, energiek gebaar, het maximum aan zang prestatie weet te bereiken. Dank zij de bui tengewone schooling is deze groep gewor den tot een geheel, dat elke schakeering be- heer9cht, en klinkt als een groot symphonie- orkesl; zóó gevoelig en natuurgetrouw weet het de klank van strijk- of tokkel- instrumenlen na te bootsen. Slechts één be zwaar zou aan te voeren zijn: de techniek is op een dusdanig hoog peil gebracht men zou in dit opzicht van overculluur kunnen spreken dat zulks een enkele maal ten koste van innerlijke bezieling, van waarlijk doorleefde overtuigingskracht moet gaan. Maar wij vergeven dit gaarne, omdat de klank hier het hoogste gestelde ideaal ver wezenlijkt, waarin de dynamische kleuren volledig tot hun recht komen. Wij hoorden hen in expansieve uitbarstingen van bran dende hartstocht, in uitingen van laaiende geestdrift en vroolijkheid, in smeekingen van droefgeestige melancholie doorleden smart en devoot gebed. Nóg was was 't eigenlijk te weinig, dal uit het uitgebreide repertoire tot ons kwam: aan zulk een zingen, kan 'het oor zich niet genoeg laven! De dirigent een voorbeeld van den mensch, die ieder overbodig gebaar schuwt en zich slechts tot de voornaamste intentie's beperkt kon dan ook niet genoeg danken voor de geestdriftige toejuichingen, die na tuurlijk een extra tengevolge hadden. Ondanks een speculeeren op uiterlijk effect, ondanks een weloverwogen uitmeten van datgene, waarmee het gemoed van den gemiddelden toehoorder het sterkst wordt getroffen, past toc'h een woord van oprechte hulde voor deze keurcollectie geperfection neerde zangers, die het schoonste instru ment, dat den mensc'h is toegedeeld, zóó meesterlijk beheerscheni Zulk expressief zingen grenst aan het hoogste denkbare en bereikbare en veroor zaakt ongekende emoties!. Energie, ijzeren discipline, muzikaliteit in een hcogopgevoerd begrip van wat de zangtechniek aan eischen stelt, tenslotte volledige overgave aan een schier genialen Koorleider en volkomen harmonie gevolg van jarenlang op elkaar ingesteld zijn al deze eigenschappen maakten een overweldigen indruk Of ech ter het genre dat gebracht wordt, op den duur volledig bevredigen en standhouden zal daarover zou nog te spreken zijn. Maar* met zulk een beschouwing willen we aan het enthousiasme van het publiek en van onszelf, liever geen afbreuk doen! ERNSTIG ONGELUK. Hedenmorgen te kwart over acht is de 80-jarige mej J. J., terwijl zij in haar woning in het Jean Michelhofje in de Pie terskerkstraat den vloer aanveegde, in aan raking gekomen met een brandend petro leumstel, dat daardoor omviel en haar klee- ren in vlam zette. Op haar hulpgeroep kwa men de buren toesnellen, die met behulp van dekens de vlammen wisten te dooven. Zij bleek echter zeer ernstige brandwonden te hebben gekregen en werd, na door den E. H. D. voorloopig te zijn behandeld, in hoogst zorgelijken toestand naar het Acade misch Ziekenhuis overgebracht. LIBERALE STAATSPARTIJ „DE VRIJHEIDSBOND". Propaganda-bijeenkomst in „Den Bnrcht". Door hel bestuur der Staten-Centrale Lei den van de Liberale Staatspartij „De Vrij heidsbond" was Zaterdagmiddag een propa gandistische bijeenkomst georganiseerd in een der zalen van „Den Burcht", welke door talrijke vooraanstaande persoonlijkheden uit liberale kringen werd bijgewoond. De voorzitter mr. A. N. Molenaar uit Was senaar sprak hier een uiterst pakkend op wekkend woord, met het oog op de nade- rendo Statenverkiezingen, waarnaar met groote aandacht werd geluisterd. Hij bracht allereerst een woord van wel kom, in liet bijzonder tot degenen, die zich 'beroid hebben verklaard een voorloopige candidaluur voor de Provinciale Staten te aanvaarden. Wij zullen niet op u allen een beroep behoeven le doen, aldus spr., om den kieskring Leiden in de Staten te vertegen woordigen. Op 22 April, wordt feitelijk over de samenstelling van de Eerste Kamer be slist. In 1932 treden n.l. alle 12 voor Zuid 'Holland zitting hebbende senatoren af en on der hen twee liberalen. Behoud van den liberalen invloed in den Senaat is de inzet van den verkiezingsstrijd. Meer dan ooit is het noodig in onze vertegen woordigende colleges mannen en vrouwen van bekwaamheid en karakter naar voren te brengen. De liberale vertegenwoordiger zij iemand met een groot verantwoordelijkheids besef. Jn de dagen van Thorbec'ke werd een levendige strijd om de ministerieel e verant woordelijkheid gevoerd, maar met de ver kiezingen van 1866, toen de proclamatie met 'het rood - wit-blauwe randje voor het laatst voor de Koninklijke prerogatieven een lans •brak, werd de strijd in Liberalen zin beslist. Thans vraagt men zich ai, of den libe ralen niet een nieuwe taak wacht, n.l. de strijd voor de verantwoordelijkheid der af gevaardigden. Door op de moreele verantwoordelijkheid van den gekozene jegens zichzelf de volle aandacht te vestigen, gelooft spr dat de parlementaire democratie een deel van haar verloren luister terug kan erlangen. Niet op beloften, maar op daden komt het voor hem aan. De Duitsche Rijksdag heeft onlangs in zijn Reglement van orde een bepaling opge nomen, krachtens welke een afgevaardigde alleen de wettelijke maatregelen, die geld kosten, mag voorstellen, indien hij in zijn voorstel tevens de middelen tot dekking aan wijst Een voortreffelijke maatregel! Spr. wijst op volksvertegenwoordigers, die steeds gereed slaan om moties in te dienen, die de wenschelijkheid van bepaalde maat regelen uitspreken, zonder zich om de finan cieel e mogelijkheid van de vervulling der ge stelde wenschen te bekommeren. Indien de liberalen tegen zulke moties stemmen is dat, omdat hun verantwoordelijkheidsgevoel ver biedt van de Regeering maatregelen te vra gen, die zij zelf eenmaal aan het bestuur gekomen niet, althans niet ten vo'lle kunnen volvoeren. De sociaal-democraten vroegen bij het laatste begrootingsdebat een algemeene ver betering der ambtenarensalarissen. De libe ralen stemden daartegen, ofschoon zij erften- nen, dat verschillende salarissen onvoldoen de zijn. Hoe aangenaam een verhooging over de geheele lijn voor de betrokkenen ook zou zijn, de rol van polïtieken Sinterklaas is naar ons gevoelen aan het Parlement niet toebe deeld. Er mag trouwens wel eens op gewezen worden hoe de uitbreiding van de Staatsbe moeiing een rem vormt tegen verhoog mg van salarissen en pensioenen, ook waar die dringend noodig is. Thans reeds betalen wij op een begrpoling van f. 600 millioen meer dan f.200 millioen aan salarissen en f.50 millioen voor pensioenen. Wanneer nu de radicale fracties in de Kamer haar kracht willen blijven zoeken in de indiening van de genoemde moties, dan veroorlooft spr. zich den kiezers te zeggen, dat zij blij wor den gemaakt met een doode musch. Onzer zijds worde daartegenover gesteld de drin gende noodzakelijkheid om de overheidsbe moeiing te beperken, opdat het den Staat mogelijk zij op den duur aan rechtmatige verlangens van het overheidspersoneel, zoo wel wat de salarieering als de pensionnee- ring betreft, te kunnen voldoen. Ook in betrekking tot de vele gezinnen teisterende werkloosheid heeft het in de laatste week weer moties geregend. En wat vooral trof was dat voor dezen geese! het „kapitalistisch stelsel" aansprakelijk werd gesteld Dit klinkt reeds min of meer vrij moedig in den mond van hen, die er nog niet in slaagden een zij het wellicht vaag beeld van de socialistische samenleving te bieden. Maar erger is, dat zij zich niet af vragen. of wellicht de aandrang, door S.D.A.P. en N.V.V. in de achter ons liggende jaren uitgeoefend, den omvang van de weik- loosheid ongunstig heeft beïnvloed. Zou niet menig bedrijf bij lager algemeene lasten, velen rlergenen, die thans werkloos zijn. nor malen arbeid kunnen verschaffen? Het klinkt heel fier, indien de heer Kupers op een congres uitroept: „loonsverlaging zal door ons met beslistheid worden tegenge gaan". Maar zou het niet getuigen voor de solidariteit, waarop men zich in die kringen zoo gaarne doet voorstaan, indien weikelijk een deel der werkloozen slachtoffer is van het streven om het inkomen van andere ar beiders op peil te houden Het verantwoordelijkheidsbesef van den volksvertegenwoordiger eischt, dat hij zich rekenschap geeft van wat hijzelf aan het bewind gekomen kan volvoeren. En geldt zulks ook niet voor het ontwapeningsvraag- sluk? Sprekers begroe'tingsrede was aangekon digd als een opwekkend woord. Opwekken wilde spr. allen, die reeds een plaats in de organisatie hebben ingenomen, om de libe rale denkbeelden met kraoht in steeds wijder kring te helpen uitdragen. Wat de liberalen bepleiten gaat uit van wat elk mensch tot maatschappelijke acti viteit aanzet, n 1 zijn zelfbewustheid, zijn verantwoordelijkheidsgevoel, zijn drang naar maat9C'happelijken en cullurpelen vooruit gang. Steeds duidelijker wordt het, hoe de overheids-invloed, aangewend ten bate van den een, tot nadeel van den ander strekt. Hoe sterker georganiseerd, boe grooter de voordeelen, die de politieke automaat voor den inworp doet toevallen. Toch wilde spr. er op wijzen, dat er dui zenden en duizenden in den lande zijn. die niet zijn georganiseerd en niet met verhitte hoofden vergaderingen bijwonen en bij ac clamaties moties helpen aannemen. Het is •gelukkig nog geen uitzondering m ons land mensch en aan te treffen, wier zelfbewust heid hun verbiedt als politieke troubadours <3e liederen te zingen, die gedienstige min- streels gaarne voor hen in gereedheid bren gen. De Nederlandsche samenleving bestaat gelukkig nog uit breede groepen mannen en vrouwen, die het zich tot een plicht rekenen een eigen doel in het leven na te streven. Is de weg daartoe versperd, d.w.z. vinden de economisch zwaikken hinderpalen op hun weg, dan rust op de liberalen den plicht, de baan naar maatschappelijken vooruitgang vrij te maken. En vindt de van zijn verantwoordelijken plicht vervulde mensch niet de mogelijk heid werkelijk mensch te zijn, ontbreken hem de middelen om eigen toekomst en ge zin zooveel mogelijk voor tegenslagen veilig te stellen, dan gebiedt alweer het liberaal beginsel het eigen initiatief tot grooter effect te brengen. Maar het eigen initiatief sla voorop. Wie zelf niet de handen uit de mouw steekt is niet waard, dat de overheid meer doet dan waartoe de Armenwet ver plicht. Een voor allen zorgende en alles ver zorgenden Staat, een alles beheerschend be stuur, erkennen de liberalen niet, mede om dat hij onbillijkheden moet begaan. Spr. leeft in de overtuiging, dat nog een groote schare onzer medeburgers er ei*en- eens zoo over denkt. Misschien geven veten, die op meer radicale partijen plegen te stem men, zich er niet altijd rekenschap van, hoe verwezenlijking van de „den Staat" gestelde eischen feitelijk een miskenning van 's men- schen eigen zedelijken plicht insluit. Op de verwachting, dat deze bewustwording zich gaat voltrekken, is sprekers vertrouwen in de doorwerking van het liberaal beginsel in Staat en maatschappij gebaseerd. Na een kort woord van een der afgevaar digden. werd deze geanimeerde thé door den voorzitter onder dankzegging voor de op komst. gesloten. SCHADELOOSSTELLING VAN DEN HEER VRITMAN. In het verslag van de Tweede Kamer in zake de voorgestelde wijziging van de be- grooüng van Financiën voor 1930, lezen we o.m.: Verscheidene leden achtten het verloop van de zaak, welke het hier betreft, niet bevredigend. Zij stelden voorop, dat de ver goeding wegens de garantie, welke de lieer Vrijman op zich nam ter zake van den aan koop van perceel Javastraat 12 zondereeni gen twijfel behoort te worden betaald. Hun bezwaren gelden echter het bedrag van f 36 129.79, dat naar het oordeel der Re geering aan dien gewezen ambtenaar als gederfd wachtgeld moet worden toegekend. Naar de meening dezer leden had deze toe kenning of naar aanleiding van de vroegere vertoogen van den heer Vrijman onmiddel lijk moeten plaats hebben of ook nu worden geweigerd. Andere leden betuigden onvoorwaardelijk hun instemming met het door de Regeering gedane voorstel. Onder deze leden waren er, die de vraag stelden of het groote leed, door den heer Vrijman geleden, niet een grootere uitkeering dan de voorgestelde rechtvaardigt. Nog werd de vraag gesteld, of de Regee ring den tijd niet gekomen acht om een her ziening in overweging te nemen van haar housing tegenover andere ambtenaren, die in verband met dezelfde zaak zijn ontsla gen en te wier opzichte de mogelijkheid aanwezig schijnt, dat zij te zwaar zijn ge straft. i BINNENLAND. De tooneelwedstrijd van de Kon. Ver. Litteris Sacrum te Leiden, is beëindigd. (3e Blad.) Het radio-beleid der regeering; voorloo pig verslag der Eerste Kamer over de Fostbegrooting. (3e Blad). De Eerste Kamer over het ontwerp tot aanleg van een scheepvaart-verbinding tus- schen Amsterdam en den Boven-Rijn. (Bin nenland, 3e Blad). Voorloopig verslag der Eerste Kamer ever het Wegenfonds. (Binnenland, 3e Blad) Op 90-jarigen leeftijd is te Den Haag lui tenant-generaal F. de Bas overleden. (Bin nenland, 3e Blad.) De eerste vergadering van den Raad voor Practisch Christendom. (Kerk en School, le Blad). Behandeling van de Rotterdamsche moordzaak-Lans voor het gerechtshof te Den Bosch. (Rechtzaken, le Blad).. In den ouderdom van 68 jaar is overleden mr. Theo Evekink, ond-president van den Krijgsraad te Arnhem. (Laatste Berichten, le Blad). BUITENLAND. Rondschrijven van den secretaris van den Volkenbond inzake de ontwapening. (Buitenl. le Blad). Demonstratie der Duitsche Reichsbanner voor de republiek. (Buitenl., le Blad). Nadere bijzonderheden over den aanslag te Weenen op den Albaneeschen koning. (Buitenl., Ie Blad). Kolonel Macia feestelijk in Spanje inge haald. (Buitenl le Blad). Wederom ernstige lawine-ongevallenl (Buitenl. Gemengd, 2e Blad). Splitsing in de Engelsche Labour-partij. (Buitenl., le Blad). Overleden is de Australische zangeres Nellie Melba (Tel1ste Blad). TERAARDEBESTELLING VAN DEN HEER P. v. WEEREN. Zaterdagmiddag vond onder groote be langstelling op Rhijnhof de teraardebestel ling plaats van het stoffelijk overschot van den heer P. van VVeeren, in leven oud- Ouderling der Geref. Kerk aan de Oude Vest, die dezer dagen op 66-jarigen leeftijd na een langdurig lijden overleed. Onder de aanwezigen merkten wij o.a. op vele kerke- raadsleden, diakenen en ouderlingen, vrien den en kennissen van den overledene. Nadat de kist in de groeve was nederge- laten, trad ds. Thomas naar voren, die de goede hoedanigheden van den overledene uiteenzette, zijn vriendelijk en goe'd karak ter schetste, en vervolgens eenige troost volle woorden tot de nabestaande familie leden en de kinderen sprak. Zijneerwaarde sprak hierna de geloofs artikelen uit. Vervolgens werd door alle aanwezigen gezongen Psalm 89 en daarvan het eerste vers. Spr. bracht ook op deze plaats dank aan den overledene namens den Kerkeraad der Geref. Kerk aan de Oude Vest, voor al dat gene wat de overledene voor die Kerk heeft gedaan. Een zoon van den overledene dankte na mens zijn moeder en verdere familie alle aanwezigen voor de laatste eer zijn vader bewezen. HANDELSREGISTER KAMER VAN KOOPHANDEL. Wijziging: J H. Dexel, Tramslrnat 1 B, Katwijk a. Zee. Rijwielhandel en reparatie Overleden eigenaar: J. H. Dexel. Katwijk a. Zee, dd. 19 Augustus 1930 Wijziging handelsnaam thans: P. A. Struik.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1931 | | pagina 1