ARTENS
in uw pijp: v. ROSSEM's TROOST
FEBRUARi-RECLAME
LEIDSCH DAGBLAD, Vrijdag 20 Februari 1931
Derde Blad
No. 21757
proofing voor Binnenlandsche Zaken en Landbouw
PARLEMENTAIR OVERZICHT
Wrijf Uw
nlijke spieren
LAND- EN TUINBOUW,
FEUILLETON.
DE POES.
lie Jaargang
Voorloopig verslag der Eerste Kamer.
De eischen bij burgemeesters-benoemingen.
i,henen is het "orloopige verslag
irSle Kamer nopens het wetsontwerp
btstellmg van hoofdstuk V (Binnen
zaken en Landbouw) der Rijks-
rjting voor 1931. Aan dit verslag is het
Lde ontleend.
p bekende bezwaren, welke de z.g. zo-
Ljd voor het platteland met zich medc-
T. ^rJjen weder naar voren gebracht.
k<] verd. dal bezwaarlijk zal kunnen
üfn grzegd. dat dit instituut het onder
■volk als geheel genomen tot een betee-
Inde van P0Pularileit heeft gc-
fvraago werd, of de minister, nu hij
Cond vm de bestaande bepalingen geen
Edie kaï voorstellen ten behoeve van
re'iJgin? van het Gooische natuurreser-
n)et «p andere wijze het verleenen
L-eldelijcen steun aan deze zaak zou
be\orderen.
verband hiermede werd voorts de
gestel!, of de minister, gezien den
jien toeitand, door de stichting van het
kiat in het leven geroepen, vereen i-
[der Goisehe gemeenten tot een en-
Liet nodig acht
fcmmigeleden wraakten de juistheid van
jtheoretschen grondslag bij benoemin-
Ivan burgemeesters, zooals de minister
I ten vaigen jare heeft aangegeven. An-
leden jetoogden, dat bij de benoeming
J burgenecsters niet zoozeer op de par-
I. waaroe de candidaten behooren, dan
op hun geschiktheid moet worden
[et zou deze leden geenszins verwonde-
indbn de minister, na de bekende
llaringvan den heer Albarda, zijne ten
iren jrre kenbaar gemaakte zienswijze
Imeerzou handhaven. Deze lieden toch
joden/dat, aangezien buiten allen twij
nt noet slaan, dat burgemeesters in
Jva: mobilisatie de hun door de wet
llegdt verantwoordelijke plichten zullen
ler, leden eener politieke partij, die
bklelijk voor zich het recht op eischt
[vangeval tot geval uit te maken of de
>lijle voorschriften aangaande de mo-
Jatiezouden worden nagekomen, dan
lopnader door de partij vast te stellen
eauden worden gesaboteerd, hetzij in
hebei niet, hetzij eerst nadat door hen
Idit punt een bevredigende verklaring
zh afgelegd, lot burgemeester zouden
pa worden benoemd. De betrokkenen
zich daarover bezwaarlijk kunnen
fccn. door wie zich buiten de wet stelt,
jfolgen daarvan heeft te aanvaarden.
der leden wcnschte zijn bezwaren
r te maken ten opzichte van de han
gen van enkele burgemeesters, waar-
i hel optreden moest afkeuren. Hij
i? de vijf volgende gevallen op:
Kisvenhage (aanbieding van een peli-
l-nenl, waarbij Kamerleden en be
laden van liet N.V.V. met oen groote
menigte in opdracht naar het Binnen-
Slechts vier aanbieders van
tftilionnement werden daar toegelaten)
[selshoven (houding van een lid van
ond van Christelijke Belaslingambte-
bij het voorbijtrekken eener pro-
Blokzijl (verbieden van een voetbalwed-
|i op Zondag),
Jorkum (verbieden van de film ..Wij
Jen alarm")
|phen a. d Rijn (bet vergaderen van dc
onmogelijk maken),
n ander lid merkte op. dat men legen.-
f de hier genoemde vijf gevallen er ook
stellen, die andersdenkenden niet be
lden. Als voorbeeld haalde hij aan het-
te Geldermalsen is voorgevallen, waar
de burgemeester bet gezag niet voldoende
heeft hoog gehouden.
Weer andere leden waren van mccning,
dat de burgemeesters dikwijls geheel ver
keerd optreden bij stakingen.
De houding door den burgemeester van
Nijmegen tegenover H. M. de Koningin
aangenomen naar aanleiding van de feeste
lijke herdenking van het 700-jarig bestaan
dier gemeente, noemden vele leden ten
hoogste ergerlijk
"Van andere zijde werd het vorenstaande
niet geheel onderschreven, doch de hou
ding van den burgemeester eenigszms lij
delijk genoemd. Weer andere leden hadden
niets dan lof voor dc houding van dezen j
burgemeester.
Sommige leden maakten de opmerking,
dat in het weergeven van don aard en om
vang van het tijdens en in verband met do
staking te Maastricht op den openharen weg
voorgevallene, met name de z.g relletjes en
molestaties, schromelijk is overdreven. Het
had deze leden getroffen, dat geen enkele
van de vele klachten, ingediend ter zake
van mishandeling en overschrijding van de
grenzen van geoorloofd ambtelijk geweld,
ondernomen van de zijde van politie-be-
ambten, lot een strafrechtelijke vervolging
heeft mogen leiden. Overtuigd van de on
partijdigheid waarmede mr. "Couvée het on
derzoek heeft gevoerd, konden deze leden
echter de door dien enquêteur getrokken
conclusies geenszins billijken.
Verscheidene leden verklaarden dat in
dien tijd liet bij de politie geheel en al aan
een krachtig beleid beeft ontbroken. On
voldoende gesteund, verloor de gemeente
lijke politie allengs haar prestige.
Gewezen werd op den noodtoestand,
waarin vele binnenschippers, vooral in
Groningen, verkeeren en gevraagd, wat de
minister daartegen denkt te doen.
Gevraagd werd, op welke wijze het per- j
centage. dat het rijk in de loonen der ge- I
meentelijke werkverschaffing toekent aan
de hand van de door het Centraal Bureau 1
voor de Statistiek uitgegeven rangschik-
kingslijst naar den belastingdruk, wordt be
rekend
Tevens zou men gaarne worden in ge-
licht omtrent de wijze, waarop de minister j
zich \oorslelt, dat deze percentages in hel
vervolg na de wijziging in het gemeente
lijk belastmgslelsel zullen worden bere
kend.
Voorts zoude men gaarne vernemen in
hoeverre de in de laatste jaren getroffen
steunregelingen in overeenstemming kun
nen worden geacht te zijn met de Armen
wet.
Hoewel werd ingestemd met het streven
der Regeering om in crisistijd het doen uit
voeren van werken door gemeentebesturen
aan (e moedigen, door het verleenen van
financieel en steun in de aan Ie werk ge-
stelde werkloozen uitbetaalde loonei, had
men bezwaar dat hel loon daarbij werd ge
steld op Jager peil dan dat van vakarbei
ders ler plaatse
Eenige leden drongen met klem aan op
wederaanstelling van een directeur-gene
raal van den landbouw.
Andere leden waren van oordeel, na dc
zeer stellige uitlatingen van den minister
nog onlangs in de Tweede Kamer tegen de
aanstelling van een directeur-generaal voor
den Landbouw, daarop thans niet te moe
ten terugkomen, hoewel zij geenszins over
tuigd waren van het bevredigende van den i
tegenwoordigen toestand. Aan de aanstel- j
ling van een consulent in algemeencn
dienst achtten deze leden bezwaren ver-
bonden.
In verband met bet ontwerp Tarwcwct
achtten sommige leden het van belang dal
in Nederland proeven worden genomen met
hot kweeken en onderzoeken van tarwe-
rassen op hun bakwaarde en dat een bij
zondere instelling daarvoor worde aange
wezen.
Aangedrongen werd op bebossching van
de woeste gronden, die wegens onvoldoen
de vruchtbaarheid voor bebouwing niet in
aanmerking komen. Deze bebossching werd
aanbevolen, ter verkrijging van productief
werk, ook voor de toekomst en van hout,
vooral mijnhout. waarnaar meer en meer
vraag zal ontstaan.
Dringend werd in overweging gegeven
den rentevoet van 4 pet., waarnaar de an-
nuiteiten volgens de Landarbeiderswet wor
den berekend, althans gedurende den cri
sistijd, te verlagen tot 3 pet of nog liever
2 pet.
Opnieuw werd de aandacht gevestigd op
de wenschelijkheid van het treffen van
maatregelen tegen het uitroeien van zang
en andere nuttige vogels.
Enkele leden wenschen de aandacht van
den minister te vestigen op de fruitteelt,
welke, naar zij meenden, hier te lande sterk
is achteruitgegaan.
Aangedrongen werd op versnelling van
hel tempo, waarin de voltooiing van de uit
rusting der Land bouw hoogesch ooi plaats
heeft.
Eenige leden wezen op de langdurige af
wikkeling van de door den Staat lc verlee
nen schadeloosstelling in verband met de
afschaffing van' lal van heerlijke jacht-
rechlen.
Enkele leden brachten de bestrijding van
hel mond- en klauwzeer ler sprake en zou
den gaarne vernemen boe de regeering
staat tegenover de eritiek. voorkomend in
bet Tijdschrift voor diergeneeskunde, als
mede tegenover bet bestrijdingsmiddel van
den beer van den Borg.
EERSTE KAMER.
TARWE-WET.
Ons Hoogerhuis i^ gisteren voortgegaan
met de behandeling der Tanve-wet.
Daarbij heeft de heer Van Lanschot de
volkomen juiste opmerking gemaakt, dal ..de
universeelc deskundige" ontbrak, die ver
ren zou dat dit ontwerp óf goed óf slecht was.
Inderdaad
Want gelijk hij opmerkte de advie
zen van hen die deskundig heelen, loopen
ten zeerste uileen. Aan welke advies moest
de Kamer zich houden9 Hij voor zich zou
voorstemmen. Omdat er geen nadeelen aan
hel ontwerp verbonden waren? Neen. dat
niet. Maar omdat hij de voordeelen grooter
achtte dan de nadeden en overigens ver
trouwde op ..hel aanpassings-vermogen der
belanghebbenden." Een allen bevredigende
regeling zou trouwens toch niet gevonden
kunnen worden
De heer Van Knfdè'n Imd hel advies ge
geven, dal de Minister gedurende een jaar
hef stelsel van bet amendement-Boon (wèl
nr. Yn. tiiel mengen) zou toepassen, bij wijze
van proef, maar mr. Van Lanscbop meende
dal dit niet mogelijk was. omdat de Tweede
Kamer dat amendement had verworpen Ver
gat deze afgevaardigde niet. dat de Minister
zich aan de andere zijde van bet Binnen
hof tot een proef bereid had verklaard?
De heer Wibaut verklaarde niet veel svm-
pnUiir» voor het ontwerp te koesleren Hij
vreesde dat dit ontwerp een eind zon ma
ken aan den meel-imporl uit Amerika en
dat de smaak van het brood achteruit zal
gaan. Hij had dan ook veel liever gewild
een tijdelijkcn bijslag van productie van in-
landsche tarwe, en hij verdedigde dc theorie,
dal men. als het buitenland beter en goed-
kooper tarwe kan produceeren. de Neder-
landsche larwe-teelt niet kunstmatig in
stand moet worden gehouden, maar men lot
de cultuur van andere gewassen moet over
gaan.
Wij zullen nu de volgende sprekers maar
lalcn zwemmen, en ons verder bepalen lot
Miuister Ruys de Beerenbrouck.
Zijn Excellentie heeft uiteengezet, da'
voor steun aan den landbouw de tarwe als
gewas het meest in aanmerking kwam Dat
RECLAME.
HAARLEMMERSTRAAT 245
NIEUWE RI1N 58
DEZE SPECIAAL VERLAAGDE PRIJZENGELDEN
SLECHTS GEDURENDE DE MAAND FEBRUARI
Zw. Chinamatten 140 x 180 Prima manssporthemden 89
9816 fraaie patronen 1.25 Manchester mansbroeken
Geel keper Vrouwenbroeken 79 extra prijs 2.38
Blauw keper Mansjassen Cassa Damesnachthemden 98
speciale prijs 1.58 Heerenflanellen met
Blauw keper Broeken dubbele borst
ongekend goedkoop 1.48 Damesflanellen nu slechts
Groote Theedoeken 14^
Cassa Dameshemden nu 39
Molton dekens 58
Tafellakens extra reclame
Ontbijtlakens flinke maat
Gekl. damesonderjurken
69
53
59
83
69
Tap- DE LAAGSTE PRIJZEN VINDT U STEEDS BIJ MARTENS ~~W\
de invoer door het ontwerp belemmerd zou
worden, geloofde hij niet- wel daarentegen
zal de inlandsche Inrwe in haar productie
zeer worden gebaat door den maatregel.
Broodprijsverbooging? Ook die verwachtte
de minister niet, vooral niet. waar hel <ie
bedoeling is het percentage maximaal op 25
te bepalen. Zoo heeft hij de verdediging uil
de andere Kamer herhaald en beloofd, dat
de commissie van advies veelzijdig zal wor
den samengesteld.
Na 's ministers rede dienden de heeren
Wibaut en Rink een motie in, waarvan de
strekking was uit Ie spreken, dat steun aan
den landbouw noodzakelijk was. maar dal
die steun niet lot broodprijs-verhooging
moest leiden en evenmin moest geschieden
in den vorm van een maal- cn menggobod.
Nu:
deze motie kreeg den steun van dc gc-
heele linkerzijde, doch rechts was er tegen
en zoo werd ze met 24 legen 19 stemmen
verworpen.
En toen werd het wetsontwerp aan
genomen. Maar nèt Een dubbeltje op z'n
kant Mei 23 tegen 20 stemmen. Er tieren
waren de geheclr linkerzijde (behalv de
beer Smeeüre) en van rechts de
Arntz en Pollema.
Toen ging de Kamer ui hen
TWEEDE KAMER.
SURINMKE.
Stiefkind onder de begroetingen. De be
langstelling op hel vriespunt.
Immers:
Toen de vergadering begon. hYhn w lien
leren. En nu druppelde er nu en dan nog
wel eens iemand binnen, maar tol werke-
.ke belangstelling kwam bet nie!.
In deze koude atmosfeer hooben ?3mge
sprekers nog hun adviezen met betrekking
lot allerlei run ten toen be^le gegeven En
opnieuw kwam h°t denkbeeld n3ar voren
ook vroeger al zoo vaak geuit van een
algemeen werkplan voor de Jolonïe. cm
baar lot meer bloei, tot meer ontwikkeling
cn tot meer welvaart te brengen. En weder
om klonken de adviezen voor den land
bouw, de industrie, den bout-aankoop, de
zorg voor gezondheid en veiligheid .én on
derwijs.
Achtereenvolgens spraken dc heeren
Jcsker, Van Boetzelaer, Van Vuuren, Ben
iner.
En:
RECLAME.
9320
toen heeft de Minister zoo goed mogelijk
z'n beleid en dat van den Gouverneur ver
dedigd. Deze laatste kreeg een min of moer
meewarig woord van lof in verband met de
moeilijke omstandigheden. Dat de gouver
neur de katholieke scholen zou bevoordée-
len, is niet gebleken, zei de minister. Voor
verbetering van de volksgezondheid wordt
hard gewerkt cn veel geld besleed. Subsidie
In bate van de koffip-cultuur achtte hij on-
gewenscht; desnoods zou er crediel gegeven
kunnen worden. Er wordt een onderzoek in
gesteld ih verband met dc vraag of de grond
mechanisch voor den landbouw te bewerken
is. een ruim prceflerrein zal daarvoor wor
den bewerkt.
Verschillende andere punten zijn in over
weging of in onderzoek. Als steeds.
L)e begrooting van Suriname is zonder
hoofdelijke stemming aanpsnemen; de heer
Knottenbelt vroeg aantcekening van tegen
stemmen.
HAGENAAR.
RECLAME.
en itramme gewrichten, verdrijf
die afmattende pijnen van rhen- 1
matiek en spit met de beroemdej
AKKER*.
KLOOSTERBALSEM
verzacht verraisend^
«nel.
WiOcen goud
zoo goed."
9799
BLOEMBOLLENVEILINGEN.
Slichting eener federatie?
Den laalstcn lijd is een streven gaande
naar samenwerking tusschcn Bloembollen-
vcilingsvereenigmgen in Noord, en Zuid-
Holland.
Het hoofdbestuur van het Hollandsch
Bloembollenkweekers Genootschap had zich
bereid, verklaard om het initiatief voor deze
samenwerking te nemen cn thans is men
reeds zoover gevorderd, dat het 9lichten van
een Federatie of Bond van Bloembollenvei-
lingcn met de directie van het H.B.G. nog
slechts wacht op de beslissing van een algo-
moenc vergadering der gezamenlijke be
sturen. (Hbld.)
tal wihkelraam van Grubasinski en Co.
arschau ligt een poes, die in het zonnc-
ZIC" koestert, 't Is Een mooie, zwarte
velletje even mooi afsteekt legen
zacnt-roze. gerookte zalm als tegen den
Kien boter, terwijl het met het voch.
T&n de aardbeien als met het don-
1 van de-verschgebrande koffie een
nonieus kleuren gamma schept Af en
*1 en strek', poes zich behagelijk uit
dartnaarde menschen. die in de drukke
haastig voorbij gaan. Dikwijls blijft
0 gene eens even slaan om te lonken
'Tahet wonder-lekkere, dat er bij Gru-
en Co. weder te koop ligt. Want
sinski en Co. is dat moeten de con
ti 'Moegeven zonder kijf de eerste
'n delicatessen van deze omgeving
jr hel winkelraam, waarin de kat zoo
*y.ik van 't zonnetje geniet, staat .Tan
de dienstman, de pet scheef op "t
t' gescheurd hemd en gerafelde
blootsvoets, een uitgerafeld koord
P^mtuur
0la zijn middel. Maar.met
broekzak, want Jan Lisiewicz
borgen goeie verdienste gemaakt,
een betere dan als men als dienstman ver- j
wachten kan.
Daarom nu is Jan Lisiewicz besloten het
vandaag er eens van te nemen.
Zoo staat hij dus nu voor hel uitstalraam
om uit te kiezen dat. wat zijn maag zou
kunnen slreelen: misschien één pondje o\
ook wel twee van dat lekkere wittebrood,
dat daarbinnen ligt, met daarbij een half
pondje van die goudgele boter en een beetje
van die roze zalm en van die 9appige ham;
verder nog een flesrhje van die kostelijke
jenever, zooals die daar nog in een reek9
van flesschen geschaard ligt. En hij over
denkt hoe prettig het zou zijn als men al dat
lekker^ zou kunnen hebben zonder zóóveel
geld er voor af te moeten staan en na
een tijdje lo^t zijn denken zich op in een
heimelijk laehje Hij heeft een plannetje..
Als Jan Lisiewicz den winkel binnenstapt,
slaat Pan Grabasinski op van zijn plaats
aan bet bureau, in den achtergrond van den
winkel. Als hij echter ziet. dat het maar een
gewone dienstman is. die binnenkomt wil
hii meteen weer gaan zitten, aangezien Pan
Grubasinski een heele meneer is, die alleen
vaste klan'^n persoonlijk bedient
Jan Lisiewicz heeft den eigenaar echter
al herkend en loopt op hem toe
„Prosche pana, men kan toch alles koopen
wat u in het winkelraam hebt liggen?"
„Als men 't geld er voor heeft, Jan/' lacht
Grubasinski, „dan stellig!"
Prosche pana," zegt Jan en haalt een
handvol vuil papiergeld uit zijn broekzak.
,,Ik verzoek u om een pondje zwarle-poes,
zooals ze daar in de uitstalkast ligt
Pan Grubasinski lacht: ...Je bent een kod
dige kerel, héhéhé, prosche pana!"
..Prosche pana. ik kom om een pondje
zwartc-poes, zooals er in bel winkelraam
ligt
„Héhéhél" lacht Pan Grubasinski „en
zeer leuke mop!"
„Geen mop. prosche pana.ik vraag
een pondje zwarte-poes!"
„Héhéhé. kun je dal dan ook betalen?
„Wat moet dat kosten, dat pondje zwarte,
poes, prosche pana?"
„Wat het kost?. hij vraagt wat het
kosten moell Héhé..,. wat een pondje
zwarte-poes kosten moet veel. zeer veel
kost dal.zwarte-poes is op dit oogenblik
heel lastig te verkrijgen.. dat pondje
zwarte-poes?"
„Psia Kreff. wat het kost!.drie mark
kost een pond ham, prosche pana! En var
kens zijn er te over! Zwarte poezen zijn
er niet zoovele, zijn er weinig héhéhé
het pondje zal daarom wel zes mark kosten,
prosche pana.zes mark het pondje.
héhéhé het pondje zwarte poes!"
Jan Lisiewicz grijpt in zijn zak en zoekt
uit het papiergeld een twintig-markbiljet:
„Prosche pana.één pondje zwarte-poes!"
Nu wordt het Pan Grubasinski toch wat
warm. wat heel warm om 't hoofd. Dc
zwarte poes is pani Grubasinska's lieve
ling en pani Grubasinska zal het verre
van goed opnemen, als ze hoort, dat Pan
Grubasinski haar lieveling verkocht heeft
pondgewijze.verkocht.... heeft. En j
dan ook nog: de concurrentie! En de klan
ten, al die keurige klanten, die bij Gruba
sinski en Co. komen, omdat men daar do
fijnste Krakauer worst, dc malsche ham
koopen k,an. Wal zal men zeggen, als het
bekend wordt, dat men bij Grubasinski en
Co zwaTte poezen per pond koopen kan
pi-ia krreff psia krreffl Wanneer hij
echter nu niet op een prettige manier van
dezen vent afkomt loopt die natuurlijk naar j
anderen en bazuint rond ja. wat niet
al zal hij rondbazuinen' En er zijn altijd j
domme menschen genoeg, die van meening
zullen zijn dat zwarte poezen niet in deli
catessen-winkelramen thuis behooren en die
de Krakauer worst en de heerlijke Poolsche
braadworst een specialiteit van Gruba
sinski en Co. voortaan alleen nog maar
met bonzen achterdocht zullen bekijken.
Daarom werpt Grubasinski het nu over
een anderen boeg:
..Frosche pana. waarom wil je eigenlijk
zwaTte-poes eten? Zwarte poese-vleesch is,
onder ons gezegd, niet goed en.
zwarte-poes is duur ook prosche pana!
veel duurder bv, dan die zalm daar, waar
van ik jouw het pondje voor twee... wat
zeg ik!.... Voor ééne mark zal laten...
maar alléén maar an jouw, prosche panar
omda', ik je vriend ben psia krreff
en veel duurder dan dat rolhammetje hier,
waarvan ik aan jouw het pondje ook voor
twee mark wil laten.... prosche pana, omdat
ik het goed met je meen... psia krreff..
Jan Lisiewicz is geen onmensch. Wanneer
hij na een kwartiertje den winkel van Gru
basinski en Co. verlaat fluit hij vergenoegd
in zichzelf „tirili.... ti-.ili!" Onder zijn arm
draagt hij een pakje: inplaals van zwarte-
poes een pond heerlijke zalm. een pondje
rose ham, een pondje goudgele boter en
een flesch jenever, wat hij allemaal voor
een vierde gedeelte van den winkelprijs ge
kregen heeft, dien anderen moeten betalen...
In het winkelraam van Grubasia-ki en Co*
ligt een zwarte poes. die zich braadt in
de zon. Af en toe rekt en strekt zjj zich
behagelijk uit, of ze sta3rt naar de menschenr
die voorbijgaan, die in de drukke winkel
straat langs komen.
Opeens echter grijpt een ruwe vuist de
kat bri het nekvel en schudt haar. zoodat
ze klageljjkt miauwt en gooit haar door de
achterdeur naar buiten....
En poes staat te kjjken. één en al ver
bazing. Ze begrijpt er niets van.
