71«te Jaargang
LEIDSCH DAGBLAD, Zaterdag 31 Januari 1931
Derde Blad
No. 21740
Buiten!. Weekoverzicht.
Pik niet te z^n- wii-
BRIEVEN UIT BERLIJN.
UIT RUSLAND.
Blijvend fpmstio aspect Ja Genève - Een
kabinet-Laval in Frankrijk -
Gandhi in vrijheid.
jond-n mi in ons vorig overziclht gewa-
Bn een gunstig vertap van de eerste
f,111» van den Volken'bondsraad te Genève,
foXstig verloop is tot het einde toe ge-
^fcroote netelige kwestie van het Duit-
protesl tegen de onderdrukking der
Sie minderheden in Polen, is tot een
Bigend einde gébracht, althans voor-
1 -rant in de volgende zitting zaJl nog
nagegaan, of Polen zioh gehouden
on de verplichtingen, dit land opge-
ftlen is n.l. aan de wensdhen van dr.
,üus zoover mogelijk tegemoet gekomen
HËaar eenigszins in overeenstemming
■«te brengen met de Poolsche waardïg-
■^-oelens, zoodat Curtius als overwin-
jliuiswaarts is gekeerd. Zonder eendgen
_,M heeft daarbij ook voorgezeten de be-
jeling om Curtius, wiens positie als m,i-
jifet van buitenlandsche zaken geschokt
tii Duitschland zelf juist mede door
ijn Epen partijl steviger te stellen, en
(kan het gansche kabdnet-Briining, tegen
Hörmloop der nationaal-socialisten met
^Krihang. Deze bedoeling kan volkomen
^|d worden genoemd. Curtius kan met
ken hoofd voor den Rijksdag treden
f zullen de uitersten natuurlijk niet
bn zijn, het resultaat van zijn optreden
Blève overleggen, Br is Duitschland
aar heeft mgn den Poolsdhen minis
ter li. ski te verstaan gegeven, dat hij ziclh
ditnjl te schikken had en deze is dan
Ier het Caudijnsöhe juk doorgegaan.
®s. de schending der minderheden-
in was te flagrant om te kunnen ver-
:enj alleen men had haar meer in
fcende doofpot kunnei stoppen, zooals
rerre regel was
jang van zaken te Genève geeft echter
irger weer moed, temeer, waar men
te de ontwapenings-aangelegen-
m concessies heeft gedaan aan de
rurale ijveraars. Zooals bekend, wilden
f n November van dit jaiar vergaderen,
Frankrijk en eijn aanhang vasthield
i 1932. Men is elkaar halverwege
l gekomen en nu is de beslissende
itic in deze alles ovedheerschende
luier: vastgesteld in Februari van het
jaar. Nog een jaar tijd heeft men
ihjlve voor een noeste propaganda en
■ia: zich wel aanzien, dat daarvan goed
gebruik zal worden gemaakt. Steeds meer
stemma klinker er, ook in de diverse par-
Bfttcn, die erkennen, dat we momenteel
ff pijl/ven in een periode van bewapings-
pdslrjd als vóór 1914 en dat dus hetzelfde
jevay daardoor werfctuigeilijk wordt ge-
IBlrijd met de ontwapendngsidee is het
Mie-plan, oor den Belgischen minister
^Bo:!og D0 Broqueville zoo kort geleden
[oohouTd, waarmee een kleine 2 milliard
^Bid is. Dit plan bevat het aanleggen
^■vestinggordels, die zuiver en alleen
'^«Duitschland gericht kunnen zijn, ter-
Frankrijk geen enkele barrière
||Ql opgeworpen. Scherper dan langen
iet geval is geweest, vestigt dit weer
Tdadit op het bestaan van 't Fransc'h-
'h militair accoord, dat, naar het van
-^e zijde heette, Belglië 'heelroaail niet
maakteDit defensieplan doet
■fBr-.eljjkheid toch wel iets anders zien!
van de zijde der S. D. A.P. als van
BSpringen zal men zich heftig verzetten
^B deze uitgaven, doch de vraag is, of dit
Bt krachtig genoeg zal zijn, om ze te
B11- Veel zal afhangen van de R.-K spe-
m Vlaanderen.
^■jsschen heeft Frankrijk weer een ka-
Senator Laval i9 geslaagd een minis te -
vormen, al zijn de pogingen te komen
ineentratie mislukt op de houding der
^ïöeffit toen de oude regee-
I ardieu hersteld, zij het met eend-ge
persoonlijkheden, die in den Senaat
■ets steiker staat doordat Laval
linksche Senatoren wist te bewegen
-doen Briand is natuurlijk aan bul-
1 e zaken gebleven; deze is de
peiler geworden der Fransche politiek.
JJis net lichtpunt in den onwaardigen
Hyi tussen en partijen, partijtjes en, vooral
vergeten, personen. Tardieu heeft in
®*-,er .ano een waardevollen oproep tot
f0* gedaan, maar dat zal wel zijn het
van een enkeling in de woestijn,
r zoov er het zich laat aanzien wordt
e. Cabinet-Laval totdiusver was
slechts drie keer minister niet
reigd. doch krachtig is zijn positie
LhJ? zo°dat, gelet op de Fransche
tt tv' 'ang leven uitgesloten
Lie radicalen hebben reeds openlijk
Bn' 2i ^Pf^ondigd en de socialisten
met achter blijven.
v
.Bc'onsn!315^ men ^e' ^"gedurfd de
cer n,' j J !rf-'kkcn ™t het resultaat
"la erenk'e: de leiders
■wj ienakl°nalisten, met Gandhi aan
n;*tfM ,1 m vr,'heid eesteld. Het was
ÏSBOr, a'?®meene amnestie, want nog oen
Sdr ondergeschikte volgelingen van
aannemen n?r3n?en' maar men mag
dra inceelnk n i^e' de koeling is, zoo-
OTer le «aan. Het is
Sandhi. Als^ën"d! Ta-j de vr'ilatin« Tan
de nvi><t leiders los laat, kan
L (SmS <*k niet vasthouden,
der conlerentio^14 keenovc,r het resultaat
ES, tol hii in a f1,n °°r^l vooihehou-
prntèr, met de ond^L^1111^ is «ewee9t
^■pomer-- W i huisreis zijnde Indische
uilMn^,^ i,Uiden Ziin
ook m<»;i gunstig, doch dat
hij immers d !ctfrS te vcrn"acihfen,
conlerenlie Zl 1)ds weigerde aan de
nifi omslaan als I'S"' Hi) kan looh
M4dhien zal echte" lï S-n den 1)00,11 T
r> Us hij zijn ooren te
lot
luisteren hoeft gelegd, ook over hem het
inzicht komen, dat Engeland Indië thans een
eerlijke kans heeft geboden tot de zelfstan
digheid van Dominion, al is het natuurlijk
niet de volledige onafhankelijkheid. Een
zelfstandigheid waarop rustig is voort te
bouwen. Men denke aan het spreekwoord:
wie het onderste uit de kan wil hebben etc.
Dat in Engeland zelf de velden rijp zijn
om te oogsten, dat is gebleken bij hef jongste
debat in het Lagerfruiis, .toen zelfs Baldwin
met den ingeslagen weg zich verzoende, al
drong hij aan op zekere reserves. Alleen
Churchill blijft onverzettelijk en. is daar
door zelfs met de conservatieve partij ge
brouilleerd!
(Van onzen correspondent).
Berlijn, 25 Januari.
Nog slechts weinige dagen, en hel „Presse-
ball" is weer aan de orde.
Zaterdagavond 31 Januari zullen zich. als
de Vereeniging der Berlijnsche Pers niet al
te erg onder de algemeene malaise te lijden
heeft, weer achtduizend dames en heeren
opmaken naar het schitterend complex van
feestzalen, dat we hier populair „Zoo" plegen
te noemen, omdat het deel uitmaakt van den
grooten ,,Zoölogischen Gorten", onzen zeer
populairen Dierentuin."
Er is dit jaar veel strijd over het „Presse-
ball" geweest. Ik meen mij te herinneren,
dat ik er u eenige maanden geleden reeds
over bericht hefb. De Vereniging van Bui-
tenlandsche Journalisten in Berlijn, die oök
telken jare een (zeer geliefd!) bal feest in
het deftige „Adlo^-Hotel" pleegt te geven,
had dezen winter besloten, van dit fesfijn
af te zien ofschoon het steeds vele dui
zenden aan de kas der vereeniging pleegt te
schenken omdat de Duitsche Rijkspresi
dent en de Duitsche Rijksregeering eigen
landgenooten dringend verzocht hadden, met
het oog op den grooten nood in Duitschlana.
van openbare feestvieringen af te willen
zien. Dat was een verstandig en eigenlijk
een vanzelfsprekend besluit geweest. Maar
het bracht de Duitsche journalisten natuur
lijk in een moeilijk parket. Als buitenlan
ders zooveel tact loon en, op een eigenlijk
tot Duitsc'hers gerichte vermaning in te gaan
dan kunnen Duitschers loch zeker niet ach
terblijven? De Duitsche vereenigingen van
dagbladschrijvers hebben dat gevoeld, maar
aangezien ze van haar balfeesten die zeer
groote bedragen plegen op te brengen, zeer
ongaarne afstand deden, hebben ze haar
banketten afgezegd, die 9teed9.geld ple
gen te kosten, terwijl in tegendeel de bui-
tenlandsche journalisten hun bal, dat geld
opbrengt, afgezegd hebben, hun banket, dat
groote offers uit de vereenigingskas met
zich brengt, daarentegen laten plaats vinden.
Ik mag echter, door deze feilen mede te
deelen, hier niet den indruk doen ontstaan,
alsof de buitenlanders zuiver-altruïstisch, de
Duit9cher9 grof-egoïstisch gehandeld hadden.
Men mag namelijk bij de beoordeeling van
een en ander niet vergeten, dat de buiten-
landsdhe correspondenten in Berlijn de op
brengst van hun balfeesten in de vereeni-
gigskas storten, terwijl de bals der Duitsche
journalisten geheel als weldadigheidsfeesten
ten bate van collega's, die in nood geraakt
zijn, opgezet plegen te worden Men heeft
mij verteld, dat het beroemde Berlijnsche
„Presseball", dat nu langzamerhand op eem
60-jarig verleden kan terugzien, in het al-
genjeen 150 tot 200 000 Mark netto winst
oplevert. Bedenkt men, hoeveel journalisten
in deze wereldstad door werkloosheid aan de
diepste ellende ten prooi zijn en dat verder
voor zulke mammoulh-balfeeslen honderden
kellners en garderobiers, decroateurs. en an
dere hulpkrachten geld plegen te verdienen,
die anders op zulk een dag zonder hal fees
ten werkloos zouden zijn-, bedenkt men ver
der, dat dit jaar op het „Presseball" een
groot orkest van werklooze musici spelen
zal, en dat voor een bedrag van niet min
der dan 70.000 Mrak kunstwerken voor de
tombola aangekocht zijn bij Duitsche schil
ders en beeldhouwers, die de laalsto jaren
een bedroevende periode van armoede door
maken dan is inderdaad het besluit, om
ondanks de aanmaning van de eigen regee
ring het bal te doen plaats hebben, volkomen
gerechtvaardigd.
En zoo zullen we du9 Zaterdag weer van
het „presseball" getuige zijn.
Ook dit jaar hebben zich van Holland uit
tientallen Nederlanders aangemeld, die bij
ervaring weten, dat het hier inderdaad gaat
om de eenige gelegenheid om in Berlijn, in
het openbaar nu eens alle kopstukken ver-
eenigd te zien, die door kranten en tele
grammen, door photo's en interviews de
laatste jaren beroemd of tenminste alge
meen bekend geworden zijn Wie voor zulke
demonstraties van .Who's who" voelt, vindt
inderdaad op zoo'n Berlijnsch „Presseball"
al zijn wensehen bevredigd. Men ziet er
steeds een deel van het corps diplomatique
(zij het dan ook lang niet zoo volledig als
op het bal der buitenlandsche journalisten)
den Rijkskanselier, de meeste ministers van
het Rijk en van Pruisen, de kopstukken uit
de wereld der geleerden, der kunstenaars,
der sportmen9chen, der politici en der bui
tenlandsche kolonies En aangezien het de
gewoonte is, deze beroemdheden in de eere-
loge9 van de hoofdzaal (in het geheel zijn
10 tot 14 ineenloopende zalen vol bezet) te
vereenigen, kan men werkelijk vaststellen,
dat de toeschouwer in één of hoogstens twee
zalen 'n volledig overzicht van Berlijns so
ciety krijgt, gelijk dat nauwelijks bij eenige
andere gelegenheid mogelijk is.
Geen wonder, dat buitenlanders uit alle
Europeesche landen ter gelegenheid van het
,,Pres9eball" naar Berlijn plegen te komen
en dat de Duitschers zelf steeds vechten om
zich voor dit feest de dure (dit jaar M. 25
kostende! toegangskaarten te verschaffen.
H'et ,,PresSball" is wel een der grootste
Europeesche „kermissen der ijdelheden".
Men komt er om te zien, maar niet minder
om gezien te worden. Geen bal heeft na
tuurlijk grooler mogelijkheden van reclame!
Het wordt door de journalisten gegeven,
dus staan van vrijwel alle bladen (de com
munistische en de socialistische, en dit jaar
ook de nationaal-socialistische uitgezonderd)
de redactioneele kolommen onbegrensd als
voorbereiding open De groote Duitsche pers
heeft steeds bijzondere medewerkers voor
alle gebeurtenissen op society-gebied. Voor
het „Presseball". hun eigen feest, zetten deze
specialisten natuurlijk hun beste beentje
voor! De Nederlandsche lezer kan zich zulk
een publieke belangstelling voor een bal-
feest vermoedelijk niet voorstellen Het lijkt
me daarom aardig, er het een en ander van
te vertellen.
Weken tevoren reeds wordt in uitgaande
kringen over niets anders meer gesproken.
Het „Presseball" i* de groote mode-demon
stratie van de Rijkshoofdstad. Dat beteekent
dat al maanden tevoren de beroemde mode
magazijnen er zich op vooibereid hebben.
De korte rokken bijvoorbeeld zijn op een
„Presseball" in Duitschland populair gewor
den. De lange balcosluums twee jaar ge
leden bij deze zelfde gelegenheid in eere
'hersteld. De uitgaande wereld, de vrouwe
lijke artistenkringen wachten met het de-
monstreeren van mode-creaties tot dit Ja-
nuari-bal. Men denkt er hier niet aan, op
vallende nieuwe toiletten eerder te toonenf
De dames zoeken elkaar op, om de nieuwe
modellen te bespreken, en dan natuurlijk
met geheel iets anders op het bal te ver
schijnen. Om „in de krant te komen" wordt
regelrecht geïntrigeerd! De groote Berlijn
sche pers heeft vrouwelijke reporters, die bij
zulke gelegenheden middelpunten van de
uitgaande wereld in Berlijn worden. Zij
9(aan in verbinding met de modemagazij
nen, brengen wekenlang den geheelen dag in
deze ateliers door, verschaffe zich photo's
en teekeningen van nieuwe „creaties" en nu
gaat het er voor de mondaine dameswereld
om, het eigen toilet met naaim, toenaam en
leekening in de dagbladen gepubliceerd te
krijgen. Over een dag.of drie beginnen na
melijk die publicaties. Dan kan men bijvoor
beeld in den „Berliner Lokal Anzeiger" tot
aan den feeslelijken Zaterdag dagelijks heele
bladzijden aan de toiletten voor het „Pres
seball" gewijd vinden. En het is wel teeke
nend. dat zoo iets nog mogelijk is in een
land, dat zooeven vier-en-drie-kwart mil-
lioen werkloozen geregistreerd heeft! Dat
bewijst voldoende, dat er onder de meest
ongunstige en dreigende omstandigheden een
,Jbeau monde" in het leven blijft, die volko-
komen „weltfremd" is en practisch en theo
retisch kans ziet op een borrelenden vulkaan
te dansen.
Ook de radio staat reeds in het teeken
van het „Pres9baH" Redacteurs laten zich
bij uitzondring interviewen voor het goede
doel en verklappen het noodige over de
tombola, die als gewoonlijk een auto als
eersten prijs brengt.
En vraagt u me nu om een eerlijk ant
woord, of deze Per^bals werkelijk amu
sant zijn, dan moet ik ontkennend getuigen:
ze zijn vrevelend, ze zijn een groote ijdele
comedie, ze kennen geen werkelijke feest
stemming, geen hartelijke gezelligheid. Ze
zijn ma9sa-vertooningen en behalve de artis-
ten, die nu eenmaal op weinige uitzonderin
gen na, persoonlijke reclame noodzakelijk
voor „het bedrijf schijnen te vinden, zijn de
„beroemdheden" blij, als ze vluchten kun
nen om ergens in de buurt in een gezellig
bierlokaal de verdere nachtelijke uren ln
gemoedelijken kleinen kring te kunnen door
brengen,
Bijna ieder scheldt op het „Presseball" en
gaat er toch elk jaar opnieuw weer heen.
Men weet nu eenmaal, dat men daar opvalt,
dat society-reporters er honderden namen
noteeren, dat het van meer of minder belee-
kenis is voor naam encrediet, er bij ge_
weest te zijn! Men hoopt altijd weer, dat de
photo-reporters de „beroemdheid" of de „pro
minente persoonlijkheid" die men zichzefl
to zijn acht, zal opmerken en den volgenden
dag zal „vereeuwigen". En het is wel zeer
merkwaardig, bij zulkegelegenheden vast
te stellen, dat er zelfs onder menschen van
werkelijke beleekeni9 bitter weinige werke
lijk bescheiden zijnl
Dat is wel de groote le9 van het „Presse
ball."
En ditmaal prikkelt nog slechts één bij
zondere vraag: zal het even vol zijn als vo
rige jaren? Of zal een deel der „prominen
ten" er toch aan denken dat de groote el
lende, waaronder het volk gebukt gaat. een
openbaar feestvieren ongewensclit maakt?
Nog enkele dagen, en we zullen op deze
vraag het antwoord gereed hebben.
ROLAND.
(Nadruk verboden)
Het oorlogsgevaar in het Oosten.
Vrijwel iedereen in het Westen woelt nu,
dal wij ons op een vulkaan bevinden, die
elk oogenblik kan beginnen te werken, dat
het oorlogsgevaar, dat in 1918 voorgoed
scheen vernietigd te zijn, met den dag groo-
ter wordt. Dat voelt zelf9 hij, die niet in
staat is de internationale verhoudingen te
overzien, die dus de krachten niet kent,
welke in de naoorlog>sche maatschappij
werken en Europa in een nieuwen oorlog
kunnen doen storten. Deze menschen,
d. w. z. de overweldigende meerderheid van
de bevolking van Europa, zien met ontzet
ting het oorlogsgevaar steeds grootere afme
tingen aannemen, tastbare vormen krijgen,
zonder te begrijpen, hoe dat mogelijk is. Doch
ook de beschaafden, zij die over de interna
tionale verhoudingen nadenken, vormen
zich een verkeerd beeld van den toestand,
zien het gevaar van een kant komen, waar
vandaan het niet komen kan, en denken
niet aan den eenigen kant, waarvandaan
het oorlogsgevaar alleen komen kan, n.l.
aan Sovjet-Rusland.
Wanneer men over het oorlogsgevaar
'spreekt, dan heeft men het gewoonlijk over
Duitschland en Italië. Het is waar, Duitsch
land (juister: bepaalde kringen van het
Duitsche volk) dreigt naar de wapenen te-
grijpen, Italië is in hooge mate opgewonden
door oorlogszuchtige redevoeringen van Mus
solini en het heeft den schijn als zou dat
land elk oogenblik bereid zijn zich in een
avontuur te werpen. Doch wie van meening
is, dat het oorlogsgevaar van een dezer twee
landen dreigt, die vergist zich, kent de inter
nationale verhoudingen niet goed. Het is
aan geen twijfel onderhevig, dat er in
Duitschland een strijdlustige stemming ont
waakt, die gevaar zou kunnen opleveren.
Met het oog op de specifieke eigenaardighe
den van den Duitscher, zou dat gevaar zelfs
zeer groot kunnen zijn. Maar elke Duitscher,
hoe verblind hij door den haat tegen zijn
naburen ook is, hoe groot zijn verwachtin
gen van een nieuwen oorlog ook mogen zijn,
begrijpt toch, dat Duitschland niet in staat
is een nieuwen oorlog te voeren. De bewa
pening van Duitschland is, naar alle waar
schijnlijkheid, veel grooter, dan dit uit de
officieele publicaties op te maken is. Ook
het leger zal wellicht talrijker zijn dan het
vredesverdrag toelaat. Maar in elk geval is
die bewapening niet toereikend voor een mo
dernen oorlog, kan dat leger alleen als ka
der dienst doen. De kans, dat Duitschland
naar de wapens zou grijpen en Europa op
nieuw in ellende zou doen storten, is zeer
gering.
Evenzoo staat het met Italië. De Italiaan
houdt van tooneeleffecten, toon eel gebaren,
knettereitde redevoeringen, en Mussolini,
die van aard uiterst impulsief en een typi
sche Italiaan is, zorgt voor het een en ander.
Maar Mussolini is tegelijkertijd iemand, die
zich wel degelijk rekenschap geeft van den
werkelijken toestand. In een oorlog, door
Italië zelf uitgelokt, zou het Engeland te
gen zich zien. Het land zou geblokkeerd
worden en in een minimum van tijd tot on
derwerping gedwongen. Italië heeft niet ge
noeg graan voor eigen voeding, 't heeft geen
steenkolen en geen ijzer en zonder die kan
men in onzen tijd geen oorlog voeren. Mus
solini zal zich dan ook beperken tot theatrale
redevoeringen en dreigende gebaren, maar
zal tot daden niet overgaan.
Geheel anders is de toestand in Rusland.
Lenin heeft van het begin af aan de mee
ning gehuldigd, dat de bolsjewiki zich in
Rusland slechts zoodanig zouden moeten
trachten te handhaven, totdat in het Westen
de revolutie uitbreekt, waarna de leiding in
andere handen, nl. in die van de leiders van
Sovjet-Duitschland (aan het hoofd waarvan
Lenin overigens zichzelf en Trotsky zag)
zou overgaan. Lenin verwachtte een spoe
dige uitbreken van de revolutie in Duitsch
land en andere landen. Toen de werkelijk
heid hem heeft aangetoond, dat de kans op
een spoedige revolutie in Duitschland ver
keken was, besloot hij door concessies aan
de Russische boeren een samengaan van de
bolsjewiki met de boeren mogelijk te makon
om zich op deze wijze staande te houden,
totdat de revolutie in het Westen zou uit
breken. Zoo ontstond de NEP. Het bleek
echter, dat de NEP. (de Nieuwe Economische
Politiek) krachten heeft ontketend, die het
sovjet-regime met ondergang bedreigden.
Stalin, die tegen dien tijd de plaats van den
grooten bolsjewistischen leider heeft ingeno
men,' greep daarom in, schafte de NEP af
en ging over tot de pjatiletka. Trotsky wees
toen op de onmogelijkheid voor de bolsje
wiki lang in Rusland stand te houden, in
dien in de andere landen het kapitalistische
stelsel bleef bestaan. Stalin daarentegen be
weerde, dat het socialisme ook in één land
verwezenlijkt kan worden, terwijl de overige
landen kapitalistisch bleven. Nu heeft Sta
lin ingezien, dat hij zich vergiste. Het sov
jet-regime in Rusland is op den duur alleen
dan te behouden, indien in het Westen een
revolutie uitbreekt en zegeviert. Tegelijker
tijd is het voor den dictator duidelijk gewor
den dat er geen kans op een revolutie be
staat. De revolutie zou alleen door een
nieuwen oorlog met de algemeene instorting,
die het onvermijdelijke gevolg daarvan zou
zijn, veroorzaakt kunnen worden.
Sindsdien werd het verlangen naar een
ooglog te Moskou zeer groot. Dat begon in
1927. De pjatiletka (het vijfjarig plan van
industrialisatie en „socialisatie" van Rus
land) is feitelijk niets anders dan een voor
bereiding tot den oorlog. Dat verklaren zulke
kenners van de Russische toestanden als de
gewezen sovjet-diplomaat Dmitriejewsky
e. a. Daarom zien wij de volgende ongerijmd
heid: terwijl Rusland gebrek aan textie'-
goederen en voorwerpen van dagelijksch ge
bruik heeft, d w. z. aan producten van de
„lichte industrie", wijdt de sovjet-regeering
al haar aandacht aan de z.g. „zware in
dustrie", die in geval van oorlog onontbeer-
RECLAME.
ECHTE FR1ESCHE
fü ^Iheerenjsaai
20-50ct. per ons
7133
lijk is. En daar de dictator zich rekenschap
geeft van het feit, dat de tijd, die hem toe
gemeten is, zeer koit is, haast hij zich zoo,
zweept hij zijn rampzalige onderdamen tot
uitputtenden arbeid aan, dwingt hij de be
volking tot een tempo, dat zelfs voor het in-'
dustrieele Amerika te groot zou zijn. De iin
dustne moet klaar zijn tegen den tijd, wan
neer de oorlog zal uitbreken.
Reeds nu zijn er in Sovjet-Rusland ge
weldige hoeveelheden munitie vergaard,
waarmede men millioenen-legers kan be
wapenen, en de productie van munitie, wa
penen, gassen enz. wordt met koortsachtige
haast voortgezet. Het plan de campagne van
Moskou is heel eenvoudig. Het Russische le
ger (dat de bolsjewiki het „Roode Leger"
noemen) zal zich op Polen werpen, zal het
door een „korten stoot" verpletteren en zich
een weg naar Duitschland banen. De poli
tieke en economische ontreddering in Po-,
len zal deze overwinning vergemakkelijken,
terwijl de verbitterde strijd van de natio
nale minderheid in Polen, die bijna de hei ft
van de bevolking van de „lappendeken-repu
bliek" vormen, tegen de polonisatiepolitiek
van de Poolsche machthebbers, de positie
van het Poolsche leger zeer moeilijk zal
maken. Het verschijnen van de Russische
troepen in Duitschland zal daar ongetwij
feld tot een revolutie ledden. Er zal een Rus-
sisch-Duitsch bloc ontstaan. Met Russische
munitie zal het Duitsche leger bewapend,
kunnen worden en dan kan een der vree-
selijkste oorlogen ontstaan welke de menscb-
heid ooit aanschouwd heeft.
Zal het Russische leger echter bereid
zijn voor de doeleinden van de Comintern
te vechten? Natuurlijk niet. Dat begrijpen de
bolsjewistische leiders ook. De eenige moge
lijkheid, de Russische soldaten er toe te
brengen naar het buitenland te trekken en
oorlog te voeren, is, hun de overtuiging bij
te brengen, dat Rusland door de naijverige
naburen bedreigd wordt, dat het Westen
een „interventie" voorbereidt, dat de Wester
se he mogendheden het plan koesteren Rus
land uiteen te scheuren, het in een kolonie
van het Westersche kapitaal te veranderen-
In dezen geest wordt de laatste jaren in Rus
land een hartstochtelijke propaganda onder
de bevolking gevoerd. Voor dit doel worden
ook processen geenscèneerd, waarbij de
slachtoffers van de G.P.Oe. verklaren, onder
handelingen roet buitenlandsche mogendhe
den te hebben gevoerd, over een nieuwe ro
ten7 entie in Rusland en de verdeeling van
het grondgebied van Rusland onder de deel
nemende mogendheden. Ten slotte vinden
de bolsjewiki het noodig het gevaar te trot
se eren en een of meer landen tot een aan
val op Rusland te provoceeren.
Zooals de lezer wel zal weten beeft
Moskou als object van deze provocatie
Frankrijk gekozen, dat door een bondge
nootschap verbonden is met Polen en
Roemenië. Frankrijk moet zoo lang getergd
worden, totdat het een stap onderneemt,
die in Rusland voor de sovjetbladen als een
vijandelijke daad zou kunnen voorgesteld
worden. In de dan ontstane verwarring zou
de grenswacht van de Sovjet-Unie op bevel
van Moskou een dier grensincidenten pro
voceeren. waarvan men nooit met absolute
zekerheid kan vaststellen, wie de aanvaller
en wie de aangevallene was. In de sovjet
bladen, door de sovjet-propagandisten, door
de sovjet-radio-centrales zal het Rusland
voorgesteld worden, als een schending van
Russisch grondgebied, en de oorlog breekt
uit op de plaats en het moment, welke Mos
kou kiest.
Frankrijk toont echter veel meer zelfbe-
heersching te bezitten dan de bolsjewiki
vermoedden. Het laat zich niet provoceeren,
het blijft kalm, zelfs na de in de annalen
der geschiedenis ongekende schaamtelooze
beschuldigingen te Moskou tijdens het proces
van Ramzin c.s. geuit tegen Briant, Poin-
caTé den Franschen generalen staf enz. De
bolsjewiki, die voor niets terugdeinzen, heb
ben daarom hun agenten in Frankrijk
vel gegeven anti-sovjet-propaganda te voe
ren, kunstmatig incidenten tegen den sov
jetstaat uit te lokken. De bolsjewistische
agenten verspreiden zelf alle mogelijke be
schuldigingen tegen Moskou. Het doel er
van is. in het Westen een zenuwachtige'
stemming te scheppen, bepaalde kringen
van de maatschappij tot ondoordachte da
den aan te zetten.
Dat beteekent echter niet, dat wij over
tuigd zijn van de onvermijdelijkheid van
den oorlog. Er zijn nl. ook krachten, die
in tegenovergestelde richting werken. Vóór
alles dit. De bolsjewiki vreezen niets zoo
zeer als een militaire dictatuur. En een oor
log maakt de kans van het „bonapartisme"
bijzonder groot. Een generaal, die overwin
ningen behaalt, wordt een nationaal held,
en nationale helden zijn zeer gevaarlijk*
Deze angst voor den „Napoleon' 'werkt rem
mend op de bolsjewistische avonturiers en
leidt er toe, dat hun politiek vaak veran
dert. De bolsjewiki welen, dat de Hoeren,
d. w. z de overweldigende meerderheid van
het te mobiliseeren leger, nu fel anti-bolsje
wistisch gezind zijn, hetgeen tijdens een
oorlog eveneens een groot gevaar kan op
leveren. Dat alles dwingt de sovjet-regee
ring te wikken en te wegen. De kans, dat
zij va banque zullen gaan, is echter zeer
groot. En het is deze waarschijnlijkheid,
die de redevoeringen van Mussolini kracht
geeft, die de wereld met een doodelijk ge
vaar dreigt.
Dr. BORIS RAPTSCH1NSKY.
